EXPO DIT IS ONZE GESCHIEDENIS! Koninklijk Museum van het Leger en de Krijgsgeschiedenis - BRUSSEL 26.02.2014 > 26.04.2015 www.expo14-18.be
EEN HISTORISCHE TENTOONSTELLING Naar aanleiding van 100 jaar Eerste Wereldoorlog wordt vanaf 26 februari 2014 de grote tentoonstelling 14-18, dit is onze geschiedenis! in het Koninklijk Museum van het Leger en de Krijgsgeschiedenis geopend. Het grote publiek zal dankzij de rijke en unieke collecties van het museum alle facetten van het conflict begrijpen die Europa beroerd en verzwakt hebben. De geschiedenis van het conflict wordt in een brede context geplaatst waarin alle actoren van dit drama aan bod komen. De oorlog en het dagelijkse leven tijdens de Belgische bezetting maken een belangrijk deel uit van het parcours. Maar de bezoeker herontdekt ook de mobilisatie van de Europese staten die België hebben trachten te redden. België was dan ook de inzet tijdens het conflict. Aan de hand van authentieke objecten, decors, getuigenissen, multimedia installaties, films en sensoriële ruimtes leert de bezoeker hoe dit conflict de 20ste eeuw grotendeels vorm gaf. Er zal een bijzondere aandacht gegeven worden aan de boeiende levensverhalen van twee neven die tijdens de oorlog lijnrecht tegenover elkaar kwamen te staan: de Belgische koning Albert I en de Duitse keizer Willem II. Aan de hand van persoonlijke uniformen, brieven en foto s worden beide vorsten voor het eerst met elkaar geconfronteerd. De tentoonstelling wil de bezoeker sensibiliseren voor de gebeurtenissen van deze Europese oorlog - daarna wereldoorlog en aantonen dat dit conflict bepalend is geweest voor het verder verloop van zijn leven. Verschillende emoties worden aangesproken waardoor hij zich betrokken voelt. Deze tentoonstelling is dus de ontmoetingsplaats tussen de geschiedenis van ons allemaal de geschiedenis met een kleine g en de Geschiedenis met een grote G.
Een breed publiek Veel buitenlanders zullen tijdens de zomer en de herfst 2014 de herdenkingsceremonies in Luik, Bergen en Ieper bijwonen. Onze bedoeling is om hen tevens naar Brussel te lokken om onze tentoonstelling te bezoeken en hun verblijf in de hoofdstad te verlengen. Onze tweede doelgroep zijn uiteraard de scholen zowel in het Noorden als in het Zuiden van het land zonder de jonge Brusselaars te vergeten. De tentoonstelling wordt een fantastisch, levendig geschiedenisboek. Een pedagogisch dossier staat ter beschikking van de leerkrachten om hun bezoek met de leerlingen voor te bereiden. Tenslotte rekenen we zoals voor andere tentoonstellingen op de komst van een breed Brussels en Belgisch publiek rond deze belangrijke periode uit onze geschiedenis.
14-18, DIT IS ONZE GESCHIEDENIS! HET PARCOURS De tentoonstelling is opgedeeld in vier delen die chronologisch op elkaar volgen : vooroorlogse periode, bewegingsoorlog, uitputtingsoorlogsvoering, bezettingsoorlog, gevolgen op de toekomst. 1. DE LAATSTE JAREN VAN VREDE De bezoeker komt in deze eerste zone terecht via een monumentale deur van een paviljoen van de wereldtentoonstelling in Gent (1913). Dit symboliseert een triomferend Europa dat een conflict te wachten staat. Het decor herinnert de bezoeker aan de paviljoenen waar de mogendheden hun succes tonen. De bezoeker ontdekt via objecten, archieven, kaarten een Europa die de wereld beheerst aan de vooravond van het conflict. Deze eerste ruimte plaatst het toekomstige conflict in de context van een toen triomferend Europa. Een tijdperk van vooruitgang maar waar de eerste symptomen van de oorlog echter al te voelen zijn. Bij het buitengaan van het paviljoen komt de bezoeker terecht in de mooie zomer van 14. Een zomer die begint met de moord op de aartshertog van Oostenrijk en zijn vrouw in Sarajevo. Maar het leven gaat verder : vakantieplannen, de Ronde van Frankrijk of nog schandalen van toen volgen. Nochtans volgen dramatische evenementen tijdens deze zomerse sfeer. Beetje bij beetje stort Europa ineen.
2. AUGUSTUS - OKTOBER 1914 De bezoeker komt uit op een immense kaart van België. In deze ruimte zullen volgende inhoudelijke lijnen uitgewerkt worden : - de bewegingsoorlog (de Belgische campagne); - de vernietigingen en wreedheden op Belgische bodem tijdens deze campagne - de exodus van de bevolking Op de kaart is er ook een interactieve module voorzien die de bezoeker aanleert wat er tijdens de eerste oorlogsmaanden in zijn regio gebeurd is: in het bijzonder de aanval van de Duitse troepen in het land. De kaart is omringd door grote schermen met projecties van archiefbeelden. Af en toe worden ze onderbroken door een schimmenspel: soldaten die vechten, burgers die de komst van de vijand meemaken of op straat gegooid worden, ze lezen krantenknipsels of briefuittreksels die ze destijds geschreven hebben.
3. VIER JAAR OORLOG Het front verstart in onze regio s vanaf de herfst 1914 tot het offensief van de lente 1918. Vier lange jaren van uitputtingsoorlogsvoering maar ook van bezettingsoorlog. Dit is kenmerkend voor ons land en het Noorden van Frankrijk. Bij het verlaten van de kaart komt de bezoeker in een ruimte terecht die besteed is aan het front, het IJzerfront. Daar ontdekt hij hoe de soldaten tijdens deze vier jaren van gevechten, angst, modder en eenzaamheid geleefd hebben. Dit wordt uitgelegd aan de hand van filmfragmenten en foto s maar ook via talrijke onderwerpen waaronder wapens die de evolutie aantonen, de mechanisatie van het conflict. Ook artisanale voorwerpen die door de soldaten zelf werden vervaardigd. Er worden tevens emotionele getuigenissen van strijders getoond. Aan de hand van uniformen en objecten ontdekt de bezoeker in een andere ruimte ook de diversiteit van de strijders die samen met de Belgische troepen gevochten hebben. Na het front verlaten te hebben, komt de bezoeker in het bezette België terecht. Doorheen een Kommandantur, een Brussels café, een gevangeniscel en een winkel komen de verschillende facetten van deze vier bezettingsjaren aan bod. Het gezag van de Duitse autoriteiten op het land, de heerschappij van de willekeur, de moeilijkheden van het dagelijkse leven vooral de hongersnood, het systematische leegplunderen van de economie van het land maar ook de verzetting van de bevolking en de daarbijhorende onderdrukking. Deze zone, voorbehouden aan de bezetting, is ook de gelegenheid om te spreken over wat er elders in de wereld op dat moment aan de gang was. Op een geanimeerde tijdslijn worden de voornaamste evenementen voorgesteld die andere fronten hebben gekenmerkt en dit zowel in het Oosten als in Afrika maar ook het lot van bepaalde personages.
Corbis Corbis Corbis 4. DE MATRIX VAN DE TWINTIGSTE EEUW De laatste zone wordt besteed aan de balans van het conflict en de gevolgen ervan. De balans wordt voorgesteld onder de vorm van een filmgeneriek die zich op een ruïne afspeelt. Natuurlijk worden het aantal gesneuvelden alsook de economische balans weergegeven van een oorlog die veel sporen zou nalaten. Om deze sporen te ontdekken, komt de bezoeker in een gang terecht, versierd met tientallen granaten: wapens, die vernietigingsobjecten zijn, werden gebruikt als decoratieve voorwerpen. Als de oorlog hoop heeft gegeven, heeft de vrede deze illusie niet steeds kunnen waarmaken. De naoorlogse periode wordt dus een periode van teleurstellingen en van grote bedreigingen voor de toekomst. Een toekomst die, doorheen kunstwerken, zal getoond worden aan de bezoeker die met moeite het triomferende Europa van in het begin van het parcours zal terugvinden.
WETENSCHAPPELIJK COMITÉ EXPO 14-18 Krzysztof Pomian (Museum van Europa) Hoofdcurator van de tentoonstelling Elie Barnavi (Museum van Europa) Elie Barnavi is oud-ambassadeur van Israël in Frankrijk, professor-emeritus in moderne Westerse geschiedenis aan de Universiteit van Tel Aviv en essayist. Sophie De Schaepdrijver (Pennsylvania State University) Sophie De Schaepdrijver is historica en gespecialiseerd in de sociale en culturele geschiedenis van de 19de en 20ste eeuw. Bruno De Wever (Universiteit Gent) Bruno De Wever is professor hedendaagse geschiedenis aan de Universiteit van Gent. Henri Dupuis (Museum van Europa) Leen Engelen (Catholic University College Limburg) Pieter Lagrou (Université Libre de Bruxelles) Pieter Lagrou is professor hedendaagse geschiedenis aan de Université Libre de Bruxelles. Valérie Piette (Université Libre de Bruxelles) Valérie Piette is doctor in de geschiedenis en onderwijst aan de ULB hedendaagse geschiedenis en historische kritiek. Axel Tixhon (Université de Namur) Axel Tixhon is directeur van het departement geschiedenis aan de Université de Namur. Laurence van Ypersele Gedoctoreerd in de geschiedenis, Laurence Van Ypersele is onderzoeker voor het Fonds National de la Recherche Scientifique en professor aan de Université catholique de Louvain. Gespecialiseerd in de Eerste Wereldoorlog. Antoon Vrints (Universiteit Gent) Antoon Vrints geeft les aan de Universiteit van Gent. Hij is gespecialiseerd in het onderzoek naar de Eerste Wereldoorlog en meer bepaald de thema s van geweld, voedselpolitie en sociale controle. Sandrine Smets (Koninklijk Museum van het Leger en de Krijgsgeschiedenis) Manuel Duran (Koninklijk Museum van het Leger en de Krijgsgeschiedenis)
PRAKTISCHEINFORMATIE Van 26 februari 2014 tot en met 26 april 2015 Koninklijk Museum van het Leger en de Krijgsgeschiedenis - Jubelpark 3-1000 Brussel Openingsuren Dinsdag tot vrijdag : 9u00 tot 17u00 Weekend, feestdagen en schoolvakanties : 10u00 tot 18u00 Gesloten elke maandag, 1 januari, 1 mei, 1 november, 25 december en op verkiezingsdagen Bezoektijd : 1u30-2u00 Shop Cafetaria Tarieven Vol tarief : 12 Verminderd tarief : groepen (vanaf 20 pers.), 65+ en personen met een handicap : 9 Kinderen (6 tot 18 jaar) en studenten : 8 Familie package (2 volwassenen + 2 kinderen) : 32 (+ 6 per extra kind) Schoolgroepen : 6 Jongerengroepen tussen 6 en 18 jaar (vanaf 20 pers.): 6 Kinderen (-6 jaar) : gratis Artikel 27 aanvaard Reservatie voor scholen en groepen is verplicht (vrije en geleide groepen). Reservatielijn is bereikbaar van maandag tot vrijdag van 9u30 tot 12u30 en van 13u30 tot 17u00 per telefoon op +32 2 549 60 49 of per e-mail op info@expo14-18.be Gids 65 /gids voor 1u30 bezoek (max. 20 pers./gids) : reservatie verplicht Talen Nederlands, Frans, Engels, Duits Bereikbaarheid Trein : Centraal station en dan metro N 1,5 Metro N 1,5 : Merode Tram N 81 / Bus N 27,61,80 : Merode Bus N 36 : Schuman : 10 min. te voet of metro N 1,5 Ruime parkeermogelijkheid op de Esplanade van het Jubelpark ) Info en reservatie info@expo14-18.be www.expo14-18.be Tel : +32 2 549 60 49 Fax : +32 2 549 60 77