KNELPUNTEN IN DE HULPVERLENING BIJ 18+ JONGEREN MET EEN NIET WESTERSE ACHTERGROND 2019
PROGRAMMA 09:55-10:05 Voorstellen 10:05 10:55 Workshop ronde 1 10:55 11:15 Pauze 11:15 12:15 Workshop ronde 2 12:15 13:00 Lunch
PERSPECTIEF AMBULANTE HULPVERLENING GZ Over Perspectief GZ: Extramurale behandeling en begeleiding aan Jeugd & Gezin en volwassenen met een (licht) verstandelijke beperking. In de regio Amsterdam Amstelland en Zaanstreek waterland. Hulpaanbod: Diagnostiek Individuele behandeling Intensieve Orthopedagogische (Gezins) behandeling (IOG) Persoonlijke begeleiding Gericht op kind, gezin, adolescenten en volwassenen Werkwijze: Multidisciplinair team GZ- psycholoog Gedragsdeskundigen Psychologen Orthopedagogen Maatschappelijk werkers Sociaal pedagogische hulpverleners Psychiater
PERSPECTIEF AMBULANTE HULPVERLENING GZ Workshopgevers: Hanan Jaffaoui Orthopedagoog/ ambulante behandelaar h.jaffaoui@perspectiefgz.nl Fatma Uysal Psycholoog/ ambulante behandelaar f.uysal@perspectiefgz.nl
WELKE PROBLEMEN DOEN ZICH VOOR BIJ LVB JONGEREN MET EEN NIET WESTERSE ACHTERGROND Veel voorkomende problemen bij jongvolwassenen met LVB: Werk/inkomen/opleiding Wonen Zelfstandig beslissingen nemen Veel voorkomende problemen bij LVB jongeren met een niet westerse achtergrond: Sociaal economische status Opvoedingsstijl ouders Culturele factoren Religie
WELKE KNELPUNTEN WORDEN ERVAREN BIJ DE HULPVERLENING VOOR LVB JONGEREN MET EEN NIET WESTERSE ACHTERGROND Welke knelpunten worden ervaren door de hulpverleners: Beperkte inzicht in de normen en waarden van de thuissituatie Beperkte inzicht in de religie Beperkte inzicht in de opvoedingsstijl Het belang van behandeling en huiswerkopdrachten wordt niet gezien door cliënt/gezin Ouders en hulpverleners kijken vanuit hun eigen referentiekader Lastig om personen uit het familiesysteem te betrekken Jongeren verdwijnen zodra ze 18 worden uit beeld
WELKE KNELPUNTEN WORDEN ERVAREN BIJ DE HULPVERLENING VOOR LVB JONGEREN MET EEN NIET WESTERSE ACHTERGROND Welke knelpunten worden ervaren door jongeren: Voelen zich niet begrepen: groeien op met twee culturen Weinig vertrouwen in de hulpverlening Schaamte/taboe Onbekendheid met het zorgaanbod Hoge verwachtingen van de hulpverlening
WELKE KNELPUNTEN WORDEN ERVAREN BIJ DE HULPVERLENING VOOR LVB JONGEREN MET EEN NIET WESTERSE ACHTERGROND Welke knelpunten worden ervaren door ouders met een niet westerse achtergrond: Taalbarrière en communicatie Onbekendheid met het zorgaanbod Weinig vertrouwen in de hulpverlening Verschillende referentiekaders Schaamte Hoge verwachtingen van de hulpverlening Vinden dat problemen door school/hulpverleners opgelost moeten worden Knelpunten verschillen per generatie
HOE KUNNEN DE KNELPUNTEN VERKLAARD WORDEN? Vanuit cultuur: Andere probleemverklaringen Cultuurverschil in de beleving van LVB en psychische klachten Medische verklaringen voor psychische problematiek en LVB Kennis, visie en verwachtingen over LVB en de behandeling Andere visie op oplossingen Sociale factoren: sociale controle Schaamte/taboe Hulp wordt te laat ingeroepen
HOE KUNNEN DE KNELPUNTEN VERKLAARD WORDEN? Vanuit Religie: Verwachtingen en grenzen Huwelijk is belangrijk Verantwoordelijkheid: voor je gezin zorgen Respect voor ouders en gehoorzaamheid Beschikbaarheid van ouders Verschillend generaties: spanningen tussen cultuur en geloof Knelpunten jongeren: Moeite met sociale informatieverwerking Moeite met integreren van verschillende milieus (religie, verschillende culturen)
WELKE HOUDING EN GEDRAG ZOUDEN ORGANISATIES EN PROFESSIONALS KUNNEN INZETTEN OM DIE OVERGANG BETER TE ONDERSTEUNEN? Aandachtspunten Hulp op maat bieden Betrekken van het systeem Psycho-educatie Investeer in een band opbouwen Directe versus indirecte manier van communiceren/ lichaamstaal Investeren in kennis Betrek een collega die kennis heeft over de cultuur/religie Etiketten kunnen weerstand oproepen, concreet gedrag benoemen Concreet benoemen wat wordt verwacht van jongere op school/werk etc..
WELKE HOUDING EN GEDRAG ZOUDEN ORGANISATIES EN PROFESSIONALS KUNNEN INZETTEN OM DIE OVERGANG BETER TE ONDERSTEUNEN? Benadering: Oprechte belangstelling Open houding: vragen stellen naar opvattingen, geloof, motivatie Aansluiten, inleven, verplaatsen Accepteren van de afkomst, respect tonen Eigen normen en waarden niet centraal Combineren van beide culturen Samen tot een gemeenschappelijk doel komen Probleemverklaringen van ouders serieus nemen Niet-oordelende, neutrale houding Check of de aannames kloppen met de individuele geloofsbeleving Verschil generaties: check of aannames kloppen
WELKE HOUDING EN GEDRAG ZOUDEN ORGANISATIES EN PROFESSIONALS KUNNEN INZETTEN OM DIE OVERGANG BETER TE ONDERSTEUNEN? Adviezen: Op tijd hulp bieden (wordt minder beroep gedaan op lichtere vormen van hulp) Zorgvraag goed in kaart brengen: voor goede vervolgzorg Concrete handvatten geven om jongeren voor te bereiden na hun 18 de Samen met jongeren en ouders werkboek (Take Control) ter voorbereiding 18+ Familiesysteem/netwerk betrekken Zorgbehoefte omschrijven: WLZ, WMO, verlengde jeugdhulp? Voorlichting/presentatie voor ouders (in verschillende talen): wat verandert er na 18+ Voorlichting/presentatie (in verschillende talen): inzicht in hulpaanbod Hulpverlener met dezelfde achtergrond kan in bepaalde casussen meerwaarde hebben Psycho-educatie LVB in meerdere talen voor ouders/systeem Competenties cliënt vergroten: wat kan cliënt goed Toekomstbeeld in kaart brengen: zoeken naar passende dagbesteding/ werk
CASUS 1 Een jonge vrouw, ondertussen 20 jaar, Marokkaanse achtergrond. A.E. TIQ 67. Ze heeft een vrij complexe hulpvraag. Ze accepteert haar lvb niet, ze wil eigenlijk ook vwo doen net als haar zus. Er speelden problemen op het gebied van: OCD en angsten: obsessief verzamelen wat leidde tot vervuiling van het huis, angst voor messen en scherpe objecten, dit werd steeds erger en ze werd zelfs bang voor lage plafonds, in de auto zitten etc. Extreem veel douchen en handenwassen etc. Depressie: somberheidsklachten omdat zij niet aan haar eigen verwachtingen kan voldoen. Blijft bij tegenslag dagenlang in bed liggen. Kleptomanie Ze heeft sinds ze van school gestuurd is twee jaar geleden (vanwege o.a. gedragsproblemen) geen dagbesteding meer. Voor de behandeling werken wij samen met FACT GGZ ingeest. Voordat ze bij perspectief kwam kreeg ze ondersteuning van Amsta. Dit is misgelopen en het culturele stuk heeft hier een grote rol in gehad. Client had grensoverschrijdende seksuele contacten met mannen. Zij was toen al 18. Moeder stuurde haar weer naar boven als ze te uitdagende kleding aan had. Amsta vond dat dat moest kunnen omdat ze volwassen was. Er was geen oog voor de culturele aspecten. (sowieso vind ik het vreemd dat je zo n kwetsbaar meisje niet tegen zichzelf zou beschermen.) moeder is verder best ruimdenkend, een goed opgeleide vrouw met een reëel beeld van haar dochter. Het onderwerp seksualiteit en schaamte in zijn algemeenheid heeft een grotere rol dan in minder gelovige gezinnen. Hier moet hulpverlening oog voor hebben en (binnen het normale) bij aansluiten.
CASUS 2 Jonge Turks vrouw, 23 jaar oud. Heeft een TIQ van 65. Ze word veelal overschat door haar uiterlijk, een mooie dame. Ze woont bij haar ouders thuis en krijgt begeleiding van Odion voor haar financiën en praktische zaken. Verder krijgt ze behandeling van Perspectief voor haar trauma en angstklachten. Zij is in aanmerking geweest met een Loverboy en heeft abortus laten plegen van deze man. Haar ouders weten hier niet van. Ze mogen het van haar ook niet weten, anders krijgt ze nog meer problemen verteld S. Ook heeft ze door deze Loverboy veel schulden opgelopen, zoals het aannemen van telefoonabonnementen op haar naam. Ze zit in de schuldhulpverlening. Nu heeft ze weer een vriend en S. doet alles wat deze man van haar verwacht. S. wilt niet meer thuis wonen, omdat haar ouders haar willen uithuwelijken. S. wilt dit niet en wil weg, ook omdat ze s nachts de deur niet uit kan om naar haar vriend te kunnen gaan. De begeleider van S. stelt voor dat zij onder begeleiding kan wonen bij Odion. Het gaat om seksualiteit binnen een Turks gezin. Waarin de maagdelijkheid van een jonge dame zeer van belang is voor de eer van de familie. Ook is het lastig dat een jonge dame begeleid zal wonen, hoe zullen ouders dit accepteren? Verder is S. makkelijk beïnvloedbaar door Loverboys en krijgt ze elke keer hiermee te maken. Hoe kunnen we ervoor zorgen dat ze eruit komt?
CASUS 1 + 2 Wat zijn belangrijke aandachtspunten Hoe kom je tot een gezamenlijk doel en samenwerking met deze ouders en cliënten
EINDE VRAGEN?