Wijzigingsvoorstellen Statuten & Huishoudelijk Reglement

Vergelijkbare documenten
Wijzigingsvoorstellen Statuten en Huishoudelijk Reglement ter besluitvorming op C100

Statuten Basis Inkomen Partij (BIP)

REGLEMENT REGIO MIDDEN-NEDERLAND POLITIEKE PARTIJ DEMOCRATEN D66

Voorstellen wijziging Huishoudelijk Reglement

Reglement Congres 107

Reglement Congres 106

Reglement Congres 103

b. het voeren van politieke, maatschappelijke en culturele actie;

POLITIEKE PARTIJ DEMOCRATEN 66

Inhoudsopgave Statuten Politieke Partij Democraten Huishoudelijk Reglement...13 Hoofdstuk 1 Algemeen...13 Hoofdstuk 2 Het lidmaatschap...

a. Statuten en Huishoudelijk Reglement: de door het congres vastgestelde Statuten en Huishoudelijk Reglement

STATUTEN POLITIEKE PARTIJ DEMOCRATEN 66 5

ledenvergadering gehouden te Utrecht op twaalf december tweeduizend-

STATUTEN / MW

Artikel 6 Lid van de vereniging kan zijn iedere natuurlijk persoon die instemt met het doel van de vereniging.

STATUTEN FOTOCLUB WESTERKWARTIER

DEMOCRATEN 66, afdeling Utrecht

HUISHOUDELIJK REGLEMENT LEDENRAAD. FidesWonen

LIBERAAL DEMOCRATISCHE PARTIJ STATUTEN

STATUTEN BVA. Statuten BVA

STANDAARD REGIOREGLEMENT POLITIEKE PARTIJ DEMOCRATEN 66

STANDAARD AFDELINGSREGLEMENT POLITIEKE PARTIJ DEMOCRATEN 66

1. De vereniging draagt de naam: VERENIGING VOOR STUDENTEN PSYCHOLOGIE EN PEDAGOGIEK AAN DE VRIJE UNIVERSITEIT.

STATUTEN VAN FOTOCLUB HET DERDE OOG

AFDELINGSREGLEMENT D66 VLAARDINGEN

H u i s h o u d e l ij k R e g l e m e n t

Afdelingsreglement Amsterdam en Deelafdelingen Vastgesteld op de afdelingsvergadering van Amsterdam op 25 september

Burgerlijk wetboek - boek 2 - rechtspersonen

Huishoudelijk Reglement Forum voor Democratie. Vastgesteld door het Partijbestuur. Ingaande per 6 mei Artikel 1 Begripsbepalingen

HUISHOUDELIJK REGLEMENT LIDMAATSCHAP. Artikel 1

Zoals gewijzigd en vastgesteld door de Algemene Leden Vergadering van 23 april 2016.

STATUTEN Naam en Zetel: Artikel De vereniging is genaamd: Volleybal Club Oegstgeest V.C.O.. 2. Zij is gevestigd te Oegstgeest.

Concept Statuten Statuten der Piratenpartij Nederland. Wiki Piratenpartij. 1 Naam, duur en zetel. 2 Doel en middelen. Artikel 1.

Afdelingsreglement NOAB 6 mei 2013 AFDELINGSREGLEMENT NOAB. Inhoudsopgave. Artikel 1 Afdelingsreglement. Artikel 2 Afdelingen

Artikel 3 De vereniging stelt zich ten doel het beoefenen en promoten van de volleybalsport zodat men in teamverband tot samenwerking kan komen.

Afdelingsreglement D66 Zwolle

Dit afdelingsreglement is vastgesteld door de AAV van 23 november 2016

DOEL Artikel 3 De verenging stelt zich ten doel door middel van het beoefenen van de budosport het lichamelijk en geestelijk niveau te bevorderen.

D66 Statuten en Huishoudelijk Reglement

Statuten Genkse vereniging van Boekbinders &

STATUTEN VAN DE VERENIGING ARUBA TRIATLON ASSOCIATION NAAM, ZETEL EN DUUR, Artikel 1

Statuut van de LP (Libertarische Partij) Aangenomen op 28 november 2015 en notarieel gewaarmerkt op 20 december 2017

STATUTEN UVV HONK- & SOFTBAL

Statuten en Huishoudelijk reglement der Bachelor Students of International Studies

HUISHOUDELIJK REGLEMENT VOGELWACHT UTRECHT

Voorlopige Statuten van fotovereniging: Foto Flash Vianen datum:

Statuten Bestuurdersvereniging ChristenUnie Ingaande 4 juli 2013

Statuten Volleybalvereniging HLB Van Daal/DS

Statuten van vereniging Fotoclub Twente datum:

Statuten NAAM, ZETEL EN DUUR DOEL VERENIGINGSJAAR LIDMAATSCHAP

HUISHOUDELIJK REGLEMENT VAN DE KRING PRAKTISERENDE BOOMVERZORGERS Blz. 1 van 5

AFDELINGSREGLEMENT. Afdelingsreglement NHV d.d

Huishoudelijk reglement NVFB

VOORBEELD STATUTEN VERENIGING VAN HUURDERS Heden, [datum], verschenen voor mij, [notaris],

Politieke Partij Voor Basis Inkomen (BIP) HUISHOUDELIJK REGLEMENT

S T A T U T E N Naam Artikel 1 Artikel 2 DOEL EN MIDDELEN Artikel 3 Artikel 4 LEDEN Artikel 5

Preambule AFDELINGSREGLEMENT. DEMOCRATEN 66, Afdeling Amersfoort

Afdelingsreglement Jonge Democraten Limburg

STATUTEN VELO VOLLEYBAL

Statuten van de oudervereniging van basisschool De Regenboog.

HUISHOUDELIJK REGLEMENT van de ABvC: februari Inhoudsopgave:

D66 Statuten en Huishoudelijk Reglement

Statuten Roller Derby Vereniging Parliament of Pain

Jonge Socialisten in de PvdA

STATUTEN VAN VOLLEYBALVERENIGING VIOS EEFDE

AFDELINGSREGLEMENT NEDERLANDSE TAFELTENNISBOND. Uitgave november In deze uitgave is de tekst van artikel 3 aangepast

Akte op 23 juli 2008 verleden voor mr. H.A. Kraayenhof, notaris te Borculo.

1. De vereniging draagt de naam Fotoclub Spijkenisse, hierna kortweg te noemen: FCS. 2. Zij is gevestigd in de gemeente Spijkenisse.

STATUTEN VAN DE OUDERVERENIGING VAN DE KATHOLIEKE BASISSCHOOL SCHOOL OP DE BERG

Bestuur Algemeen Artikel 3 Het bestuur is verantwoording verschuldigd aan de algemene ledenvergadering.

Zuid-Holland. Artikel 2. Geldigheid Dit reglement geldt voor de regio Zuid-Holland. De regio beslaat het grondgebied van de provincie Zuid- Holland.

Statuten Vogelwacht Utrecht

STATUTEN Van de vereniging: Federatie van Assurantieclubs na statutenwijziging d.d. 13 december 2004

1. De vereniging is genaamd: Bliekse Darts kompetitie. De verkorte naam luidt: B.D.K. De vereniging wordt hierna genoemd de B.D.K.

Huishoudelijk reglement.

INTERNE SPELREGELS STATUTEN

Statuten van de vrijzinnige geloofsgemeenschap NPB afdeling Veenendaal

HUISHOUDELIJK REGLEMENT Basketbalvereniging Pluto

STATUTEN NAAM, ZETEL EN DUUR

Artikel 2. Het verenigingsjaar loopt van 1 januari tot 31 december van het lopende kalenderjaar.

Voorstel wijzigen Huishoudelijk Reglement Algemene Vergadering dd 11 november september 2017

HUISHOUDELIJK REGLEMENT van de ABvC: Inhoudsopgave: 1. Leden en hun Verplichtingen. 2. Beëindiging lidmaatschap. 3. Algemene Leden Vergadering

Statuten Vastgesteld door de Algemene Ledenvergadering op vrijdag 2 december 2016

Huishoudelijk Reglement Atletiekvereniging Hylas

De vereniging draagt de naam: Dalemse Volleybalvereniging DAVO '77. Zij is gevestigd te Dalem (gemeente Gorinchem).

STATUTEN VAN DE HISTORISCHE VERENIGING HARDENBERG E.O.

NAAM EN ZETEL Artikel 1. DEFINITIES Artikel 2. Zelfbeheerorganisatie: Medebeheerorganisatie : Werkgebied: Algemene Ledenvergadering: DOEL Artikel 3.

Statuten gebruikers vereniging Meesters met Magister

ART. 3 VERENIGINGSJAAR Het verenigingsjaar, tevens boekjaar, loopt van 1 juni tot en met 31 mei daaropvolgend.

Huishoudelijk reglement Vereniging Gespecialiseerde Verpleegkundige Kindzorg

REGIO-REGLEMENT POLITIEKE PARTIJ DEMORATEN 66 REGIO NOORD-HOLLAND

Artikel 14. In gevallen waarin deze statuten niet voorzien beslist het bestuur, met inachtneming van artikel 5 lid 1.

Artikel 3 Alle leden kunnen op het huishoudelijk reglement inzien.

HUISHOUDELIJK REGLEMENT KBO AFDELING ZEEWOLDE

DOORLOPENDE TEKST VAN DE STATUTEN VAN BEDRIJVENVERENIGING LEEK

HUISHOUDELIJK REGLEMENT REGIO NOORD-BRABANT POLITIEKE PARTIJ DEMOCRATEN 66

STATUTEN VAN DE VERENIGING NEDERLAND-NOORWEGEN

Statuten Ouderraad ICBS de Trampoline (Herziene versie dd 5 okt 2010)

Statuten Amsterdamse Brouwvereniging de Bierkaai

HUISHOUDELIJK REGLEMENT van de in Eindhoven gevestigde vereniging IJSCLUB EINDHOVEN

Transcriptie:

Wijzigingsvoorstellen Statuten & Huishoudelijk Reglement Congres 103, 16 april 2016

Inleiding D66 is een groeiende vereniging. Groeiend in leden, ook groeiend in actieve leden, die zich inzetten in besturen, commissies, thema afdelingen. We krijgen ook steeds meer leden die wel politiek actief willen worden. Het D66- geluid wordt op steeds meer plekken gehoord, ook in allerlei colleges. Kortom, onze vereniging is volop in beweging. Dat alles gaat niet vanzelf. Het vraagt inspanning. Op allerlei niveaus wordt er hard aan gewerkt talent te vinden voor politiek-bestuurlijke functies en worden afspraken gemaakt om zaken binnen de vereniging zo goed mogelijk te regelen. Een belangrijk hulpmiddel en houvast zijn de reglementen voor afdelingen en regio s en het Huishoudelijk Reglement voor D66 als vereniging in het geheel. De modelreglementen voor afdelingen en regio s zijn voor het laatst herzien in 2008. Daarnaast is het Huishoudelijk Reglement de afgelopen jaren vaak gewijzigd, maar veelal op kleinere punten. Vanuit verschillende afdelingen en regiobesturen is de roep gekomen om de reglementen eens goed onder de loep te nemen en te kijken of dit allemaal past waar we nu staan als D66. Met de aangeboden wijzigingsvoorstellen in dit document werken we toe naar meer uniformiteit, consistentie en duidelijkheid. Het doel is om een herzien Huishoudelijk Reglement te hebben, waarin we als vereniging meer eenduidig afspraken hebben, processen goed vastgelegd zijn en afdelingen en regio s ook helder hebben welke onderdelen zij op lokaal / regionaal niveau kunnen regelen. Hieruit voortvloeiend zijn ook de modelreglementen voor afdelingen en regio s herzien. Deze vinden aansluiting bij het herzien Huishoudelijk Reglement, waarbij voor lokale afdelingen en regio s de mogelijkheid is om met behulp van een aantal opties het eigen reglement op eigen wijze in te vullen, waarbij toch een juiste aansluiting met het Huishoudelijk Reglement behouden blijft. Het Landelijk Bestuur stelt in mei 2016 de nieuwe standaardreglementen voor afdelingen en regio s vast. Daarmee komen dan de huidige modelreglementen te vervallen. Over het proces Een herziening van het Huishoudelijk Reglement vraagt om een zorgvuldig proces. Het reglement betreft tenslotte de gehele vereniging en dat betekent dat leden, besturen, thema-afdelingen, landelijke commissies actief zijn betrokken. In de totstandkoming van deze voorstellen is ook de input uit het verleden meegenomen. De leerlessen uit evaluatierapporten van GR2014 en PS2015 zijn als discussiepunten meegenomen in dit proces. In de zomer van 2015 is begonnen met het maken van een inventarisatie van onderwerpen die ter discussie gesteld 2

konden worden. Er is ook een klankbordgroep geformeerd, bestaande uit Harry Berndsen, Thessa van der Windt, Marieke Carlee, Andrea Chao, Adriaan Pieterson, Gerhard Brunsveld, Hermine Klein en Marion Wichard. De eerste discussiepunten zijn besproken tijdens de verenigingsbesturen Grote 7 afdelingen en Regiobesturendag (afgekort: C20-Dag) in september 2015. Aansluitend zijn er sessies geweest op congres 102 en avonden in Eindhoven, Dordrecht, Amsterdam en Zwolle. De eerste bevindingen vanuit deze sessies zijn gedeeld tijdens de Regio/ 100+ Dag in december 2015. Met input vanuit het Landelijk Bestuur en de klankbordgroep zijn de bevindingen uitgewerkt tot wijzigingsvoorstellen. Een aantal kernvoorstellen zijn opnieuw besproken tijdens de C20-Dag in februari 2016. De klankbordgroep en het Landelijk Bestuur heeft in februari 2016 een review gedaan op alle wijzigingsvoorstellen. Dit alles is gebundeld en heeft geleid tot deze wijzigingsvoorstellen. Dit document bestaat uit 37 wijzigingsvoorstellen voor de Statuten en het Huishoudelijk Reglement. In het laatste hoofdstuk is ook een voorstel meegenomen voor de nieuwe hoofdstukindeling voor het Huishoudelijk Reglement. 3

Inhoudsopgave Wijzigingsvoorstellen Statuten 5 Wijzigingsvoorstellen Huishoudelijk Reglement 19 Definitiebepalingen 20 Het lidmaatschap 21 Het Congres 23 Landelijk Bestuur 30 Regio s en afdelingen 32 Verkiezingsprocedures 42 Financiën 56 Politiek vertegenwoordigers en politiek bestuurders 58 Overgangsbepaling 59 Voorstel nieuwe indeling Huishoudelijk Reglement 60 4

Wijzigingsvoorstellen Statuten Toelichting In het proces voor de herziening van het Huishoudelijk Reglement is ook gekeken naar de Statuten van de vereniging. Er is gekeken waar aanpassing van de Statuten nodig is in het kader van de wijzigingsvoorstellen. Ook is er meer tekstueel gekeken naar de artikelen. De wijzigingen betreffen dan ook grotendeels tekstuele aanpassingen, zonder dat de strekking van het artikel verandert. Enkele artikelen worden ook uit de Statuten gehaald, om deze op te nemen in het Huishoudelijk Reglement. Dit betreffen artikelen die niet thuis horen in de Statuten van de vereniging of waarvan het een uitwerking betreft die beter past in het Huishoudelijk Reglement. Dit heeft geleid tot de volgende elf wijzigingsvoorstellen. Voorstel 1 Artikel 5 - Lidmaatschap Huidige tekst 1. Natuurlijke personen die redelijkerwijs geacht kunnen worden in te stemmen met de uitgangspunten van de partij, kunnen lid van de partij worden. Zowel natuurlijke personen als rechtspersonen kunnen donateur worden van de partij. 2. De partij kent gewone leden en donateurs. De inhoud van deze begrippen en de daaraan verbonden rechten worden nader uitgewerkt bij of krachtens het huishoudelijk reglement. 3. Het Landelijk Bestuur beslist over toelating als lid. Nadere regels hieromtrent worden gesteld bij of krachtens het huishoudelijk reglement. Een besluit tot niet-toelating kan slechts worden genomen op gronden, ontleend aan deze statuten. 4. Door of namens het bestuur worden geen mededelingen gedaan omtrent het lidmaatschap van de partij aan andere dan de bevoegde partijorganen. Voorgestelde tekst 1. Natuurlijke personen die redelijkerwijs geacht kunnen worden in te stemmen met de uitgangspunten van de Partij, kunnen lid van de Partij worden. 2. Leden zijn zij die zich als lid bij het Bestuur hebben aangemeld en door het bestuur als zodanig tot de vereniging zijn toegelaten. Nadere regels hieromtrent worden gesteld bij of krachtens het Huishoudelijk Reglement. Een besluit tot niet-toelating kan slechts worden genomen op gronden, ontleend aan het Huishoudelijk Reglement. 3. Door of namens het bestuur worden geen mededelingen gedaan omtrent het lidmaatschap van de Partij aan andere dan de bevoegde partijorganen. 5

Voorstel 2 Artikel 6 - Einde lidmaatschap Huidige tekst 1. Het lidmaatschap eindigt door: a. overlijden van het lid; b. opzegging door het lid, welke schriftelijk dient te geschieden bij het Landelijk Bestuur van de partij, uiterlijk op één maand voorafgaand aan de opgegeven datum.; c. opzegging door de partij, welke schriftelijk dient te geschieden door het Landelijk Bestuur van de partij; deze kan geschieden wanneer een lid heeft opgehouden te voldoen aan de eisen voor het lidmaatschap bij de statuten gesteld, wanneer hij zijn financiële verplichtingen gedurende een in het huishoudelijk reglement bepaalde termijn niet nakomt, alsook wanneer redelijkerwijs van de partij niet gevergd kan worden het lidmaatschap te laten voortduren; d. ontzetting; deze kan alleen worden uitgesproken wanneer een lid in strijd met de statuten, reglementen of besluiten der partij handelt of de partij op onredelijke wijze benadeelt. 2. Van een besluit tot opzegging van het lidmaatschap door de partij op grond dat redelijkerwijs van de partij niet gevergd kan worden het lidmaatschap te laten voortduren en van een besluit tot ontzetting uit het lidmaatschap staat de betrokkene binnen vier weken na de ontvangst van de kennisgeving van het besluit beroep open bij het Geschillencollege. Hij wordt daartoe ten spoedigste schriftelijk van het besluit met opgave van redenen in kennis gesteld. Gedurende de beroepstermijn en hangende het beroep is het lid geschorst. 3. Opzegging door het lid ontslaat hem niet van de verplichting tot betaling van de contributie over het lopende jaar. 4. Beëindiging van het lidmaatschap op grond van het bepaalde in lid 1. sub c. of d. gaat in op de datum van het verstrijken van de beroepstermijn tegen het besluit dan wel indien beroep is ingesteld op de datum van de uitspraak. 5. Beëindiging van het lidmaatschap op grond van het bepaalde in lid 1. sub c. of d. ontslaat het lid niet van de verplichting tot betaling van de contributie over het lopende jaar. Voorgestelde tekst 1. Het lidmaatschap eindigt door: a. overlijden van het lid; b. opzegging door het lid; c. opzegging door de Partij; d. ontzetting uit het lidmaatschap. 6

2. Opzegging van het lidmaatschap door het lid kan slechts schriftelijk geschieden uiterlijk op één maand voorafgaand aan de opgegeven datum. 3. Een besluit tot opzegging van het lidmaatschap door de Partij kan geschieden ingeval het lid: a. ophoudt te voldoen aan de eisen aan het lidmaatschap in deze Statuten gesteld; b. zijn financiële verplichtingen gedurende een in het Huishoudelijk Reglement bepaalde termijn niet nakomt; c. zich zodanig gedraagt dat van de partij redelijkerwijs niet gevergd kan worden het lidmaatschap te laten voortduren. 4. Ontzetting uit het lidmaatschap kan alleen worden uitgesproken wanneer een lid in strijd met de Statuten, reglementen of besluiten van de vereniging handelt, zoals onder meer in het geval dat, ondanks betalingsherinnering, de jaarlijkse bijdrage niet of niet tijdig wordt betaald of wanneer het lid de vereniging op onredelijke wijze benadeelt. De ontzetting geschiedt door het Landelijk Bestuur, dat het betrokken lid ten spoedigste van het besluit, met opgave van redenen in kennis stelt. 5. Van een besluit tot opzegging van het lidmaatschap door de Partij op grond dat redelijkerwijs van de Partij niet gevergd kan worden het lidmaatschap te laten voortduren en van een besluit tot ontzetting uit het lidmaatschap staat de betrokkene binnen vier weken na de ontvangst van de kennisgeving van het besluit beroep open bij het Geschillencollege. Hij wordt daartoe ten spoedigste schriftelijk van het besluit met opgave van redenen in kennis gesteld. Gedurende de beroepstermijn en hangende het beroep is het lid geschorst. 6. Beëindiging van het lidmaatschap op grond van het bepaalde in lid 1 sub c. of d. gaat in op de datum van het verstrijken van de beroepstermijn tegen het besluit dan wel indien beroep is ingesteld op de datum van de uitspraak. 7. Beëindiging van het lidmaatschap op grond van het bepaalde in lid 1 sub c. of d. ontslaat het lid niet van de verplichting tot betaling van de contributie over het lopende jaar. 7

Voorstel 3 Artikel 7 - Onverenigbaarheden Huidige tekst 1. Het lidmaatschap van de partij is onverenigbaar met: a. de kandidaatstelling voor enige andere politieke partij of groepering voor een vertegenwoordigend orgaan indien de partij vertegenwoordigd is of deelneemt aan de verkiezingen voor dat vertegenwoordigend orgaan; b. de vertegenwoordiging van enige andere politieke partij of groepering in een vertegenwoordigend orgaan, indien de partij vertegenwoordigd is in dat vertegenwoordigend orgaan. 2. Het kandidaat zijn voor en vertegenwoordigen van de partij in enig vertegenwoordigend orgaan is onverenigbaar met het lidmaatschap van enige andere landelijke politieke partij dan wel van enige politieke partij of groepering, specifiek voor dat vertegenwoordigend orgaan. 3. Het kandidaat zijn voor en het lidmaatschap van enig bestuursorgaan binnen de partij is onverenigbaar met het lidmaatschap van enige andere landelijke politieke partij dan wel van enige politieke partij of groepering, specifiek voor het vertegenwoordigend orgaan op overeenkomstig niveau. 4. Het lidmaatschap van het Europees Parlement, de Eerste en Tweede Kamer der Staten-Generaal, provinciale staten, openbare lichamen en gemeenteraden, dan wel ander direct gekozen vertegenwoordigende functie is onderling onverenigbaar. Daarnaast zijn politiek-bestuurlijke functies, zoals wethouder, burgemeester, Commissaris van de Koning, Gedeputeerde, staatssecretaris of minister onverenigbaar met volksvertegenwoordigende functies in een andere bestuurslaag. 5. Het lidmaatschap van een vertegenwoordigend lichaam is onverenigbaar met het lidmaatschap van het bestuur op overeenkomstig niveau. 6. Indien een lid tevens lid is van een gemeentelijke politieke partij of groepering terwijl de partij in de raad van die gemeente is vertegenwoordigd of aan de verkiezingen voor die raad beoogt deel te nemen, zijn de lidmaatschapsrechten op het betreffende afdelingsniveau opgeschort. Deze bepaling is van overeenkomstige toepassing op de vertegenwoordigende organen met betrekking tot het deelafdelingsniveau. 7. Het lidmaatschap van de verkiezingscommissie is op overeenkomstig niveau onverenigbaar met het kandidaat zijn voor een vertegenwoordigend lichaam en het lidmaatschap van een stemadviescommissie op hetzelfde niveau. Het kandidaat zijn schorst het lidmaatschap van de commissie op tot het moment van vaststelling van de uitslag van de verkiezing. Op landelijk niveau is het lidmaatschap van de verkiezingscommissie onverenigbaar met het lidmaatschap van het bestuur. 8

Voorgestelde tekst Het lidmaatschap van de partij is onverenigbaar met: a. de kandidaatstelling voor enige andere politieke partij of groepering voor een vertegenwoordigend orgaan indien de Partij vertegenwoordigd is of deelneemt aan de verkiezingen voor dat vertegenwoordigend orgaan; b. de vertegenwoordiging van enige andere politieke partij of groepering in een vertegenwoordigend orgaan, indien de Partij vertegenwoordigd is in dat vertegenwoordigend orgaan. Noot: Lid 2 t/m 7 worden opgenomen in het Huishoudelijk Reglement. Zie wijzigingsvoorstel 13. 9

Voorstel 4 Artikel 9 - Vertegenwoordiging in rechte Huidige tekst 1. De vereniging wordt vertegenwoordigd, behalve door alle bestuursleden tezamen, door twee bestuurders tezamen, waaronder de voorzitter of de vicevoorzitter, met dien verstande dat het Landelijk Bestuur de penningmeester kan machtigen betalingsopdrachten namens de partij te ondertekenen. Het Landelijk Bestuur kan het directeur van het Landelijk Bureau aanwijzen als gevolmachtigde. Waar het betreft het tekenen van de machtiging om kandidatenlijsten onder de naam van de partij aan verkiezingen te laten deelnemen, is de voorzitter bevoegd. De voorzitter kan deze bevoegdheid mandateren aan de directeur van het Landelijk Bureau. 2. Geen enkel bij of krachtens deze statuten of het huishoudelijk reglement in te stellen orgaan heeft zelfstandige rechtspersoonlijkheid, tenzij dit nadrukkelijk in deze statuten is vermeld. Voorgestelde tekst 1. Het Bestuur vertegenwoordigt de vereniging. 2. De vertegenwoordigingsbevoegdheid komt mede toe aan twee bestuurders tezamen, waarvan in elk geval een de voorzitter of de vicevoorzitter is. 3. Het Bestuur machtigt de penningmeester betalingsopdrachten namens de partij te ondertekenen. 4. Het Bestuur kan de volmacht verlenen aan een of meer bestuursleden alsook aan anderen, om de Partij binnen de grenzen van die volmacht te vertegenwoordigen. 5. In afwijking van lid 1 en lid 2 is de voorzitter of een door hem aan te wijzen andere persoon, bevoegd tot het tekenen van de machtiging om kandidatenlijsten onder de naam van de Partij aan verkiezingen te laten deelnemen. 6. Geen enkel bij of krachtens deze statuten of het Huishoudelijk Reglement in te stellen orgaan heeft zelfstandige rechtspersoonlijkheid, tenzij dit nadrukkelijk in deze statuten is vermeld. 10

Voorstel 5 Artikel 10 - De ledenvergadering Huidige tekst 1. De ledenvergadering op elk niveau komt zo vaak bijeen als bij of krachtens in het huishoudelijk reglement is geregeld, doch tenminste eens per jaar. Aan haar komen alle bevoegdheden toe die niet door de wet of de statuten aan andere organen zijn opgedragen. De ledenvergadering kan slechts besluiten nemen over onderwerpen, waarbij in de tevoren aan alle leden toegezonden agenda is opgenomen dat besluitvorming zal plaatsvinden. 2. Het bestuur roept de ledenvergadering regelmatig bijeen, doch in elk geval indien tenminste vijf percent van de stemgerechtigde leden, of op landelijk niveau, indien zulks minder is, tenminste zevenhonderdvijftig stemgerechtigde leden daarom verzoekt. Bij of krachtens het huishoudelijk reglement worden nadere regels gesteld omtrent bijeenroeping, aankondiging, agenda, leiding van de vergadering en de wijze waarop besluiten worden genomen, met dien verstande dat bijeenroeping in ieder geval geschiedt door schriftelijke kennisgeving aan de leden. 3. Indien er naar het oordeel van het Landelijk Bestuur een onwerkbare situatie is ontstaan op regionaal of afdelingsniveau, is het Landelijk Bestuur bevoegd op desbetreffend niveau een ledenvergadering bijeen te roepen. Voorgestelde tekst 1. De ledenvergadering vindt plaats in een door het Bestuur aan te wijzen locatie in Nederland. 2. De ledenvergadering komt zo vaak bijeen als bij of krachtens in het Huishoudelijk Reglement is geregeld, doch tenminste twee keer per jaar. Aan haar komen alle bevoegdheden toe die niet door de wet of de statuten aan andere organen zijn opgedragen. De ledenvergadering kan slechts besluiten nemen over onderwerpen, waarbij in de tevoren aan alle leden toegezonden agenda is opgenomen dat besluitvorming zal plaatsvinden. 3. Tenzij uitdrukkelijk anders is bepaald worden besluiten met een gewone meerderheid van stemmen genomen. 4. Het Bestuur roept de ledenvergadering regelmatig bijeen, doch in elk geval indien tenminste vijf percent van de stemgerechtigde leden, of, indien zulks minder is, tenminste zevenhonderdvijftig stemgerechtigde leden daarom verzoekt. Bij of krachtens het Huishoudelijk Reglement worden nadere regels gesteld omtrent bijeenroeping, aankondiging, agenda, leiding van de vergadering en de wijze waarop besluiten worden genomen, met dien verstande dat bijeenroeping in ieder geval geschiedt door schriftelijke kennisgeving aan de leden. 11

Voorts voor te stellen Schrappen huidig art. 10 lid 3 van de Statuten. De bepaling in het huidige art. 10 lid 3 van de Statuten is al opgenomen in het Huishoudelijk Reglement, art. 3.4 lid 1. 12

Voorstel 6 Artikel 11 - De commissies van de ledenvergadering Huidige tekst Voor zover niet tredend in de bevoegdheden van de algemene en bijzondere organen genoemd in artikel 8, kan de ledenvergadering op elk niveau commissies dan wel advies- en/of overlegraden instellen ter uitvoering van de door deze ledenvergadering nader omschreven opdrachten. Iedere ledenvergadering stelt in elk geval al dan niet permanent een financiële commissie en een verkiezingscommissie in. Samenstelling, bevoegdheden en verplichtingen van de commissies van de ledenvergadering en raden van de ledenvergadering worden geregeld bij of krachtens het huishoudelijk reglement dan wel in het instellingsbesluit. Ten aanzien van de duur van het lidmaatschap van deze organen kan niet worden geregeld dat deze de termijn van drie jaren overschrijdt, met uitzondering van de mogelijkheid van de eenmalige aansluitende herverkiezing. Voorgestelde tekst Voor zover niet tredend in de bevoegdheden van de algemene en bijzondere organen genoemd in artikel 8, kan de ledenvergadering commissies dan wel advies- en/of overlegraden instellen ter uitvoering van de door deze ledenvergadering nader omschreven opdrachten. De ledenvergadering stelt in elk geval al dan niet permanent een financiële commissie en een verkiezingscommissie in. Samenstelling, bevoegdheden en verplichtingen van de commissies van de ledenvergadering en raden van de ledenvergadering worden geregeld bij of krachtens het Huishoudelijk Reglement dan wel in het instellingsbesluit. Ten aanzien van de duur van het lidmaatschap van deze organen kan niet worden geregeld dat deze de termijn van drie jaren overschrijdt, met uitzondering van de mogelijkheid van de eenmalige aansluitende herverkiezing. 13

Voorstel 7 Artikel 13 - De verkiezingscommissie Huidige tekst art. 13 lid 3 3. Op afdelingsniveau kan het bestuur worden aangewezen als verkiezingscommissie, met dien verstande dat kandidaatstelling voor een bestuursfunctie of de gemeenteraad, het bestuurslidmaatschap van die kandidaat in die hoedanigheid opschort. Voorgestelde tekst art. 13 lid 3 3. Op decentraal niveau kan het bestuur niet worden aangewezen als verkiezingscommissie binnen de eigen bestuurseenheid. 14

Voorstel 8 Artikel 15 - Taken Bestuur Huidige tekst art. 15 lid 1 1. Het bestuur op elk niveau heeft, naast het in algemene zin leiding geven aan de partij, in elk geval de verantwoordelijkheid dat aan de ledenvergadering worden voorgelegd: a. voorstellen met betrekking tot de begroting; b. de jaarrekening; c. voorstellen met betrekking tot reglementen; d. voorstellen met betrekking tot het politiek programma. Afdelingsbesturen en regiobesturen dienen hun begroting en hun jaarrekening eveneens voor te leggen aan het Landelijk Bestuur. Voorgestelde tekst art. 15 lid 1 1. Het bestuur op elk niveau heeft, naast het in algemene zin leiding geven aan de partij, in elk geval de verantwoordelijkheid dat aan de ledenvergadering worden voorgelegd: a. voorstellen met betrekking tot de begroting; b. de jaarrekening; c. voorstellen met betrekking tot reglementen; d. voorstellen met betrekking tot het politiek programma. Na goedkeuring van de ledenvergadering dienen afdelingsbesturen en regiobesturen hun begroting en hun jaarrekening eveneens voor te leggen aan het Landelijk Bestuur. Huidige tekst art. 15 lid 3 Voorstel 3. Bestuurders kunnen niet over het vermogen van de vereniging beschikken als ware het hun eigen vermogen. Schrappen artikel 15 lid 3. Bestuurders kunnen eenmaal niet over het vermogen beschikken alsof het hun eigen vermogen is. Deze bepaling hoort dan ook niet thuis in de Statuten. 15

Voorstel 9 Artikel 20 - Kandidaatstelling en interne verkiezingen Huidige tekst art. 20 lid 3 3. Van kandidaten voor vertegenwoordigende functies kan verwacht worden dat zij verklaren bereid te zijn een van toepassing zijnde afdrachtregeling toe te passen en bereid te zijn toepassing te geven aan een bij of krachtens het huishoudelijk reglement voorziene voorkeurstemregeling. Voorgestelde tekst art. 20 lid 3 3. Kandidaten voor vertegenwoordigende functies moeten verklaren dat zij bereid zijn een van toepassing zijnde afdrachtregeling toe te passen en bereid zijn toepassing te geven aan een bij of krachtens het Huishoudelijk Reglement voorziene voorkeurstemregeling. 16

Voorstel 10 Artikel 21 - De Bestuurdersvereniging Huidige tekst 1. De Bestuurdersvereniging is een sectie van de partij. 2. Lid van de Bestuurdersvereniging zijn de leden van D66 die politiek vertegenwoordiger of bestuurder zijn of zijn geweest. 3. Het huishoudelijk reglement regelt de nadere organisatie van de Bestuurdersvereniging. Voorstel Schrappen artikel 21. De Bestuurdersvereniging is al geregeld in Hoofdstuk 8 van het Huishoudelijk Reglement. 17

Voorstel 11 Artikel 25 Quorum bij wijziging van de statuten of ontbinding van de Partij Huidige tekst 1. Een besluit als bedoeld in artikel 23 of artikel 24 kan alleen worden genomen indien het congres is bijeengeroepen met de mededeling dat aldaar een dergelijk besluit zal worden voorgesteld. Indien aan de quorumvereisten bij dat congres niet wordt voldaan, wordt in het geval van artikel 23 de besluitvorming verdaagd naar een eerstvolgend congres en in het geval van artikel 24 op een termijn van dertig dagen een nieuw congres uitgeschreven met dezelfde agenda, waarbij aan de stemgerechtigde leden wordt gemeld dat het vereiste quorum dan niet aanwezig behoeft te zijn voor het nemen van rechtsgeldige beslissingen. 2. De termijn voor bijeenroeping tot een zodanig congres bedraagt tenminste dertig dagen. 3. De letterlijke tekst van een voorstel tot wijziging van statuten of huishoudelijk reglement of tot ontbinding der partij wordt: a. tenminste veertien dagen voor het congres bij het Landelijk Bureau ter inzage gelegd en aan de regiobesturen toegezonden, dan wel op de website van de partij gepubliceerd en; b. op het congres beschikbaar gesteld. Voorgestelde tekst 1. Een besluit als bedoeld in artikel 23 of artikel 24 kan alleen worden genomen indien het congres is bijeengeroepen met de mededeling dat aldaar een dergelijk besluit zal worden voorgesteld. De termijn voor bijeenroeping tot een zodanig congres bedraagt tenminste dertig dagen. 2. Indien aan de quorumvereisten bij dat congres niet wordt voldaan, wordt in het geval van artikel 23 de besluitvorming verdaagd naar een eerstvolgend congres en in het geval van artikel 24 op een termijn van dertig dagen een nieuw congres uitgeschreven met dezelfde agenda, waarbij aan de stemgerechtigde leden wordt gemeld dat het vereiste quorum dan niet aanwezig behoeft te zijn voor het nemen van rechtsgeldige beslissingen. 3. De letterlijke tekst van een voorstel tot wijziging van statuten of huishoudelijk reglement of tot ontbinding der partij wordt: a. tenminste veertien dagen voor het congres bij het Landelijk Bureau ter inzage gelegd en aan de regiobesturen toegezonden, dan wel op de website van de partij gepubliceerd en; b. op het congres beschikbaar gesteld. 18

Wijzigingsvoorstellen Huishoudelijk Reglement 19

Definitiebepalingen Voorstel 12 Definitie poststemming aanpassen Toelichting De term poststemming is achterhaald. Daarom het voorstel om deze term te veranderen in digitale stemming, waarbij geldt hetgeen reeds is vastgelegd in het Huishoudelijk Reglement art. 1.2 lid 5, dat leden waarvan geen mailadres bekend is in de gelegenheid worden gesteld hun stem per post uit te brengen. Huidig artikel 1.1.4 sub O Poststemming: de al dan niet digitale stemming als bedoeld in artikel 1.2 lid 5; Nieuw tekstvoorstel artikel 1.1 lid 4 sub O Digitale stemming: de stemming via het e-votingssysteem met de mogelijkheid voor leden zonder mailadres om hun stem per post uit te brengen. 20

Het Lidmaatschap Voorstel 13 Uitbreiden onverenigbaarheden Toelichting De Statuten en het Huishoudelijk Reglement benoemen momenteel de volgende onverenigbaarheden: lidmaatschap van een andere partij en kandidaatstelling voor of benoeming namens D66 politieke functies zijn onderling onverenigbaar als deze namens D66 worden uitgeoefend. Dit wordt aangepast dat het niet uitmaakt namens welke groepering en binnen welk politiek orgaan de functie wordt uitgeoefend. Hiermee regelen we dat iemand die namens Water Natuurlijk in het Waterschapsbestuur zit, niet namens D66 een andere politieke functie kan uitoefenen. kandidaat kan geen lid zijn van een verkiezingscommissie. De wens is om onverenigbaarheden uit te breiden met het lidmaatschap van enig bestuur binnen D66 dat onverenigbaar is met het lidmaatschap van een bestuur binnen D66 op een ander niveau. Daarnaast is ook het voorstel om als onverenigbaarheid op te nemen dat het afdelingsbestuur tevens de verkiezingscommissie vormt. Dit is nu nog wel mogelijk. Dit kan gevolgen hebben voor afdelingen die moeilijk mensen kunnen vinden voor hun verkiezingscommissie. Afdelingen raden we aan hier samen te werken met omliggende afdelingen. In een handreiking voor besturen rondom verkiezingen, die na vaststelling van de wijzigingsvoorstellen van het Huishoudelijk Reglement wordt opgemaakt, zal deze samenwerking verder worden uitgewerkt. Voorstel nieuw artikel Onverenigbaarheden Noot: Onderstaand lid 1 t/m 6 betreffen het huidige artikel 7 lid 2 t/m 7 uit de Statuten (zie ook wijzigingsvoorstel 3). 1. Het kandidaat zijn voor en vertegenwoordigen van de Partij in enig vertegenwoordigend orgaan is onverenigbaar met het lidmaatschap van enige andere landelijke politieke partij dan wel van enige politieke partij of groepering, specifiek voor dat vertegenwoordigend orgaan. 2. Het kandidaat zijn voor en het lidmaatschap van enig bestuursorgaan binnen de Partij is onverenigbaar met het lidmaatschap van enige andere landelijke politieke partij dan wel van enige politieke partij of groepering, specifiek voor het vertegenwoordigend orgaan op overeenkomstig niveau. 3. Het lidmaatschap van het Europees Parlement, de Eerste en Tweede Kamer der Staten-Generaal, provinciale staten, openbare lichamen en gemeenteraden, dan wel ander direct gekozen vertegenwoordigende functie is onderling onverenigbaar. Daarnaast zijn politiek-bestuurlijke functies, zoals wethouder, burgemeester, Commissaris van de Koning, Gedeputeerde, dijkgraaf, leden dagelijks bestuur waterschappen, staatssecretaris of minister onverenigbaar met volksvertegenwoordigende functies in een andere bestuurslaag. 21

4. Het lidmaatschap van een vertegenwoordigend lichaam is onverenigbaar met het lidmaatschap van het bestuur op overeenkomstig niveau. 5. Indien een lid tevens lid is van een gemeentelijke politieke partij of groepering terwijl de partij in de raad van die gemeente is vertegenwoordigd of aan de verkiezingen voor die raad beoogt deel te nemen, zijn de lidmaatschapsrechten op het betreffende afdelingsniveau opgeschort. Deze bepaling is van overeenkomstige toepassing op de vertegenwoordigende organen met betrekking tot het deelafdelingsniveau. 6. Het lidmaatschap van de verkiezingscommissie is op overeenkomstig niveau onverenigbaar met het kandidaat zijn voor een vertegenwoordigend lichaam en het lidmaatschap van een lijstadviescommissie op hetzelfde niveau. Het kandidaat zijn schorst het lidmaatschap van de commissie op tot het moment van vaststelling van de uitslag van de verkiezing. Op landelijk niveau is het lidmaatschap van de verkiezingscommissie onverenigbaar met het lidmaatschap van het Landelijk Bestuur. 7. Het lidmaatschap van een bestuur is onverenigbaar met het lidmaatschap van een bestuur op enig ander niveau, met uitzondering van het bestuur van een thema-afdeling. 8. Het bestuur kan niet worden aangemerkt als verkiezingscommissie binnen de eigen bestuurseenheid. 9. Indien een lid van een bestuur zich kandideert voor een vertegenwoordigend orgaan op hetzelfde niveau, worden zijn werkzaamheden als bestuurslid opgeschort. Huidige tekst art. 3.1 lid 10 10. In het afdelingsreglement kan het bestuur worden aangemerkt als verkiezingscommissie. Indien één van de bestuursleden zich kandideert voor het bestuur of voor een vertegenwoordigend lichaam is zijn bestuurslidmaatschap in de hoedanigheid van verkiezingscommissielid opgeschort. Voorstel Schrappen artikel 3.1 lid 10. Dit is namelijk niet meer van toepassing in verband met het voorgestelde lid 8 en 9. Huidige tekst art. 3.3 lid 6 6. In het regioreglement kan het bestuur worden aangemerkt als verkiezingscommissie. Indien één van de bestuursleden zich kandideert voor het bestuur of voor een vertegenwoordigend lichaam is zijn bestuurslidmaatschap in de hoedanigheid van verkiezingscommissielid opgeschort. Voorstel Schrappen artikel 3.3 lid 6. Dit is namelijk niet meer van toepassing in verband met het voorgestelde lid 8 en 9. 22

Het Congres Voorstel 14 Behandeling amendementen verkiezingsprogramma s Staten-Generaal en Europees Parlement Toelichting Op het voorjaarscongres van 2014 werd het verkiezingsprogramma voor het Europees Parlement behandeld. Tijdens dit congres is voor het eerst gewerkt met een e-voting voorafgaand aan het congres. De e-voting is gebruikt om te voorzien dat er meer tijd komt om discussie te voeren tijdens het congres. Uit informatie van congresbezoekers en medewerkers bleek echter dat de vraagstelling wilt u dit amendement op het congres behandeld zien voor onduidelijkheid heeft gezorgd op het congres. Veel leden hadden het idee dat zij voor of tegen het amendement stemde in plaats van dat zij voor of tegen behandeling op het congres stemde. Voor de behandeling van de amendementen op het concept verkiezingsprogramma voor de Tweede Kamerverkiezing tijdens het najaarscongres van 2016 wordt dan ook voorgesteld om de vraagstelling in de e-voting aan te passen. Er is gekeken naar een wijze waarop de e-voting alsnog ingevuld kan worden, maar waarbij de vraagstelling duidelijker is. Het voorstel is om de leden over de amendementen de vraag te stellen of ze voor of tegen het amendement zijn. Indien meer dan 70% van de leden voor een amendement stemt, dan wordt het amendement als zodanig afgehandeld en komt het op het congres niet meer aan de orde. Hetzelfde geldt wanneer minder dan 30% tegen het amendement is. In andere gevallen zal het amendement alsnog op het congres behandeld worden. Huidige tekst artikel 4.10 1. Uiterlijk tien weken voorafgaand aan het congres wordt het concept verkiezingsprogramma door de programmacommissie gepubliceerd. Tegelijk start de periode waarbinnen amendementen kunnen worden ingediend. 2. De periode om amendementen in te dienen bedraagt ten minste vier weken. 3. Na sluiting van deze termijn beoordeelt de Besluitvormingscommissie de ontvangen amendementen conform artikel 4.10. De geaccepteerde amendementen worden vervolgens door de Besluitvormingscommissie in categorieën ingedeeld: a. Amendementen die alleen tekstueel van aard zijn. b. Amendementen op punten die zeer bepalend zijn voor de partij, dan wel de koers van het programma ingrijpend wijzigen. c. Amendementen die inhoudelijk zijn van aard, maar niet op punten die zeer bepalend zijn voor de partij, dan wel de koers van het programma ingrijpend wijzigen. 4. De amendementen die alleen tekstueel van aard zijn worden aan de programmacommissie aangeboden. De programmacommissie verwerkt deze amendementen met inachtneming van artikel 4.9, lid 8. Amendementen op punten die zeer bepalend zijn voor de partij, dan wel de koers van het 23

programma ingrijpend wijzigen, worden ter behandeling aan het congres voorgelegd. Overige amendementen worden eerst via een e-voting aan de leden voorgelegd. 5. De Besluitvormingscommissie maakt binnen zeven dagen na sluiting van de periode om amendementen in te dienen aan de indieners bekend in welke categorie hun amendementen vallen. 6. Tegen het besluit, zoals bedoeld in art. 4.10, lid 5, is alleen op procedurele gronden beroep mogelijk bij het Geschillencollege. De termijn hiervoor bedraagt 48 uur na bekendmaking van de categorie bij de indiener. 7. De amendementen die via e-voting aan de leden worden voorgelegd worden door het Landelijk Bestuur voorzien van een advies en kan dit advies voorzien van een motivatie van maximaal 100 woorden. De indieners kunnen in maximaal 100 woorden een reactie geven op het advies. De Besluitvormingscommissie stelt termijnen vast waarbinnen deze toelichtingen dienen te worden ingediend. 8. In de e-voting wordt de leden gevraagd of zij alsnog behandeling van het betreffende amendement op het congres wensen. 9. Indien minimaal 1% van de stemgerechtigde leden aan de stemming op het specifieke amendement heeft deelgenomen èn minimaal 30% van de stemmers aangeeft alsnog behandeling op het congres te wensen, dan wordt het amendement alsnog voor behandeling aan het congres voorgelegd. 10. Indien minder dan 1% van de stemgerechtigde leden aan de stemming op een specifiek amendement heeft deelgenomen, of minder dan 30% van de stemmers behandeling op het congres wenst, wordt het amendement conform het advies van de programmacommissie afgehandeld. 11. Binnen 48 uur na sluiting van de e-voting wordt de uitslag in een zitting door de Besluitvormingscommissie vastgesteld. De uitslag wordt binnen 24 uur na de zitting op de website gepubliceerd. 12. Indieners kunnen tot maximaal 48 uur na sluiting van de e-voting beroep instellen bij het geschillencollege, indien er sprake is van procedurele onvolkomenheden die tot een aanmerkelijk andere uitslag zouden kunnen leiden. 13. In het geval van vervroegde verkiezingen is de Besluitvormingscommissie bevoegd om, in overleg met het Landelijk Bestuur, de termijnen zoals bedoeld in artikel 4.11, lid 1 en 2 te verkorten. Zij besluit hier alleen toe indien door de termijn waarbinnen de vervroegde verkiezing plaatsvindt handhaving van de geldende termijnen tot praktische bezwaren leidt. 14. In het geval van vervroegde verkiezingen is de Besluitvormingscommissie bevoegd om, in overleg met het Landelijk Bestuur, de procedure omtrent e-voting amendementen over te slaan. Alle amendementen op het verkiezingsprogramma worden in dat geval behandeld conform artikel 4.9. De Besluitvomingscommissie besluit hier alleen toe indien door de termijn waarbinnen de vervroegde verkiezing plaatsvindt het houden van een e-voting tot praktische bezwaren leidt. 24

Voorgestelde tekst artikel 4.10 1. Uiterlijk tien weken voorafgaand aan het congres wordt het concept verkiezingsprogramma door de programmacommissie gepubliceerd. Tegelijk start de periode waarbinnen amendementen kunnen worden ingediend. 2. De periode om amendementen in te dienen bedraagt ten minste vier weken. 3. Na sluiting van deze termijn beoordeelt de Besluitvormingscommissie de ontvangen amendementen conform artikel 4.9. De geaccepteerde amendementen worden vervolgens door de Besluitvormingscommissie in categorieën ingedeeld: a.) amendementen die alleen tekstueel van aard zijn; b.) amendementen op punten die zeer bepalend zijn voor de Partij, dan wel de koers van het programma ingrijpend wijzigen; c.) amendementen die inhoudelijk zijn van aard, maar niet op punten die zeer bepalend zijn voor de Partij, dan wel de koers van het programma ingrijpend wijzigen. 4. De amendementen die alleen tekstueel van aard zijn worden aan de programmacommissie aangeboden. De programmacommissie verwerkt deze amendementen met inachtneming van artikel 4.9, lid 10. Amendementen op punten die zeer bepalend zijn voor de partij, dan wel de koers van het programma ingrijpend wijzigen, worden ter behandeling aan het congres voorgelegd. Overige amendementen worden eerst via een e-voting aan de leden voorgelegd. 5. De Besluitvormingscommissie maakt binnen zeven dagen na sluiting van de periode om amendementen in te dienen aan de indieners bekend in welke categorie de amendementen vallen. 6. Tegen het besluit, zoals bedoeld in art. 4.10, lid 5, is alleen op procedurele gronden beroep mogelijk bij het Geschillencollege. De termijn hiervoor bedraagt 48 uur na bekendmaking van de categorie bij de indiener. 7. De amendementen die via e-voting aan de leden worden voorgelegd worden door het Landelijk Bestuur voorzien van een advies. Het Landelijk Bestuur kan dit advies voorzien van een motivatie van maximaal 100 woorden. De indieners kunnen in maximaal 100 woorden een reactie geven op het advies. De Besluitvormingscommissie stelt termijnen vast waarbinnen deze toelichtingen dienen te worden ingediend. 8. In de e-voting wordt de leden gevraagd of zij voor of tegen het betreffende amendement zijn, waarbij geldt dat: a.) minimaal 1% van de stemgerechtigde leden aan de stemming op het specifieke amendement hebben deelgenomen; b.) indien het amendement door meer dan 70% van de stemmers wordt gesteund, dan wordt het amendement geacht te zijn aangenomen; c.) indien het amendement door minder dan 30% van de stemmers wordt gesteund, dan wordt deze geacht te zijn verworpen; d.) indien meer dan 30% maar minder dan 70% van de stemmers het amendement steunt, dan zal het amendement alsnog voor behandeling aan het congres worden voorgelegd. in de plenaire sessie behandeld worden, voordat deze in stemming wordt gebracht. 9. Het Landelijk Bestuur kan, beargumenteerd, voorstellen om een amendement alsnog te behandelen op het congres. 25

10. Binnen 48 uur na sluiting van de e-voting wordt de uitslag in een zitting door de Besluitvormingscommissie vastgesteld. De uitslag wordt binnen 24 uur na de zitting op de website gepubliceerd. 11. Indieners kunnen tot maximaal 48 uur na sluiting van de e-voting beroep instellen bij het Geschillencollege, indien er sprake is van procedurele onvolkomenheden die tot een aanmerkelijk andere uitslag zouden kunnen leiden. 12. In het geval van vervroegde verkiezingen is de Besluitvormingscommissie bevoegd om, in overleg met het Landelijk Bestuur, de termijnen zoals bedoeld in artikel 4.10, lid 1 en 2 te verkorten. Zij besluit hier alleen toe indien door de termijn waarbinnen de vervroegde verkiezing plaatsvindt handhaving van de geldende termijnen tot praktische bezwaren leidt. 13. In het geval van vervroegde verkiezingen is de Besluitvormingscommissie bevoegd om, in overleg met het Landelijk Bestuur, de procedure omtrent e-voting amendementen over te slaan. Alle amendementen op het verkiezingsprogramma worden in dat geval behandeld conform artikel 4.18. De Besluitvomingscommissie besluit hier alleen toe indien door de termijn waarbinnen de vervroegde verkiezing plaatsvindt het houden van een e-voting tot praktische bezwaren leidt. 26

Voorstel 15 Behandeling politieke moties op congressen Toelichting Op congres 102 is een pilot uitgevoerd waarbij de behandeling van politieke moties in de ochtend in deelsessies werd gedaan. Uit de evaluatie van deze pilot kwam naar voren dat dit positief werd beoordeeld. Dit voorstel is er voor bedoeld om in het Huishoudelijk Reglement deze vorm van behandelen structureel mogelijk te maken. Huidige tekst artikel 4.9 1. Behoudens het in het huishoudelijk reglement bepaalde ten aanzien van de jaarrekening kunnen met betrekking tot alle geagendeerde congresvoorstellen moties en/of amendementen worden ingediend. 2. Voor publicatie van verkiezingsprogramma s voor de Staten-Generaal en het Europees Parlement geldt een afwijkende regeling, deze is vastgelegd in artikel 4.10. 3. Moties en amendementen kunnen worden ingediend: a. bij besluit van de ledenvergadering van een regio, (deel)afdeling of geregistreerde themaafdeling. Dit besluit dient in een vergadering of na digitale stemming tot stand te zijn gekomen. Een proces-verbaal van de besluitvorming dient te worden overlegd. b. door tenminste vijfentwintig individuele leden; c. het Landelijk Bestuur. Artikel 4.8, vierde lid is van overeenkomstige toepassing. 4. Moties en amendementen ingediend door individuele leden moeten door minimaal vijfentwintig leden worden ondertekend. 5. De moties en de amendementen dienen te worden opgesteld volgens een in het congresreglement vastgelegd model. Het maximum aantal woorden bedraagt 300. 6. Voor de indiening van amendementen op verkiezingsprogramma s voor de Staten-Generaal of het Europees Parlement geldt een afwijkende regeling, deze is vastgelegd in artikel 4.10. 7. Moties en amendementen met betrekking tot de geagendeerde congresvoorstellen dienen uiterlijk op de in het congresreglement aangegeven tijdstippen voor het congres bij het Landelijk Bureau te worden ingediend met dien verstande dat de periode tot het indienen van de moties en de amendementen inzake congresvoorstellen als bedoeld in artikel 4.9, eerste lid, uiterlijk twee weken voor de aanvang van het congres eindigt. 8. Moties met betrekking tot algemene huishoudelijke aangelegenheden van de partij, algemene organisatorische moties genaamd, alsmede algemene politieke moties, kunnen op de gebruikelijke wijze in de ledenvergadering aan de orde worden gesteld. De betreffende moties worden tijdens de algemene ledenvergadering bij dit agendapunt behandeld. Moties of resoluties die bij aanname als 27

gevolg hebben dat een begrotingspost wordt overschreden dienen vergezeld te gaan van een amendement op de begroting dan wel een voorstel tot wijziging van de begroting. 9. Moties die naar het oordeel van de Besluitvormingscommissie de strekking van een amendement hebben, worden als amendement in behandeling genomen. Zo nodig geeft zij de indieners de gelegenheid om hun voorstel te herformuleren binnen een door de commissie te stellen termijn. Voorstellen om agendapunten te schrappen zijn buiten de orde. 10. Het Landelijk Bestuur heeft de bevoegdheid aangenomen amendementen, die qua taal en stijl niet passen binnen de tekst van een politiek congresvoorstel, aan te passen zonder dat de inhoud gewijzigd wordt. Het Landelijk Bestuur heeft voorts de opdracht om de volgens dit reglement nietamendeerbare tekstdelen van het verkiezingsprogramma aan te passen op basis van de besluitvorming door het congres voor de aldus aangepaste tekst. Deze bevoegdheid kan het Landelijk Bestuur mandateren aan de landelijke programmacommissie. 11. Onverminderd het bepaalde in artikel 4.16, derde lid, heeft het Landelijk Bestuur het recht om naar aanleiding van ingediende moties en amendementen wijzigingsvoorstellen ten aanzien van congresvoorstellen, moties, amendementen, waaronder begrepen amendementen op ingediende moties, in te dienen. Het draagt er zorg voor dat deze voorstellen in een congresboek zijn opgenomen. Voorgestelde tekst Noot: Onderstaande tekst wordt nieuw toegevoegd aan artikel 4.9 12. De Besluitvormingscommissie kan besluiten de bespreking van algemeen politieke moties te doen door middel van deelsessies. Deze werkwijze wordt dan vermeld in het congresreglement 13. De wijze van behandeling geschiedt conform artikel 4.18, waarbij: a. de congresvoorzitters optreden als sessiesvoorzitters, danwel sessievoorzitters aanwijzen; b. de besluitvormingscommissie een afvaardiging per sessie stuurt; 14. Na bespreking van de betreffende motie zal de sessievoorzitter de motie in stemming brengen. a. Indien de motie door meer dan 70% van de aanwezigen wordt gesteund, dan wordt de motie in de plenaire sessie zonder verdere behandeling in stemming gebracht; b. Indien de motie door minder dan 30% van de aanwezigen wordt gesteund, dan wordt deze geacht te zijn verworpen; c. Indien meer dan 30% maar minder dan 70% van de aanwezigen de motie steunt, dan zal de motie in de plenaire sessie behandeld worden, voordat deze in stemming wordt gebracht. 15. Het Landelijk Bestuur kan, beargumenteerd, voorstellen om een motie in de plenaire sessie alsnog te behandelen. 16. In het congresreglement kunnen nadere regels gesteld worden omtrent de behandeling in deelsessies. 28

Voorstel 16 Minimaal twee keer per jaar een congres Toelichting Het wijzigingsvoorstel van de Statuten artikel 10 lid 1 (zie wijzigingsvoorstel 5) maakt dat ook het Huishoudelijk Reglement hierop aangepast dient te worden. Huidig artikel Artikel 4.3 lid 1 1. Het congres wordt tenminste eenmaal en indien wenselijk vaker per jaar door het Landelijk Bestuur bijeengeroepen. Voorgestelde tekst Artikel 4.3 lid 1 1. Het congres wordt tenminste tweemaal en indien wenselijk vaker per jaar door het Landelijk Bestuur bijeengeroepen. 29

Landelijk Bestuur Voorstel 17 Verruiming dispensatiemogelijkheden Toelichting In het Huishoudelijk Reglement is voorzien dat alleen dispensatie kan worden aangevraagd indien een kandidaat niet voldoet aan de verplichte lidmaatschapstermijnen. In de praktijk worden ook op andere onderdelen uit de Statuten en het Huishoudelijk Reglement bij het Landelijk Bestuur dispensatie aangevraagd. Daarom ligt het voorstel voor om het Huishoudelijk Reglement in lijn met de praktijk aan te passen. Huidige tekst artikel 2.7 1. Ten aanzien van de verplichte lidmaatschaptermijn voorafgaand aan kandidaatstelling kan het Landelijk Bestuur op verzoek van de betrokken kandidaat dispensatie verlenen. In het geval van een verzoek daartoe en indien er overigens geen redenen zijn om een kandidaat te weigeren, gaat de verkiezingscommissie tot een voorwaardelijke acceptatie van de kandidatuur over. 2. Het schriftelijke en gemotiveerde verzoek dient binnen te zijn uiterlijk twee dagen voor sluiting van de kandidaatstelling. 3. Bij een dispensatieverzoek voor een functie op landelijk niveau kan het Landelijk Bestuur andere organen horen, voordat zij een besluit nemen. 4. Het Landelijk Bestuur maakt binnen vijf werkdagen na het verzoek zijn beslissing bekend aan het betrokken bestuur en de betrokken verkiezingscommissie. Indien het verzoek wordt afgewezen door het Landelijk Bestuur, is de kandidaat automatisch geen kandidaat meer. 5. De beroepstermijn bedraagt drie dagen na bekendmaking, het Geschillencollege doet binnen zeven dagen na ontvangst van het beroepschrift uitspraak. Bij een gegrondverklaring van het beroep is de tweede volzin van het vierde lid niet langer van toepassing. Voorgestelde tekst Noot: Lid 1 en 2 zijn nieuwe teksten. Lid 3 t/m 5 betreffen de artikelleden van het huidige artikel 2.7 van het Huishoudelijk Reglement. 1. Indien er zich een situatie voordoet, die niet in de Statuten of het Huishoudelijk Reglement is geregeld, kan het Landelijk Bestuur dispensatie verlenen, tenzij in het Huishoudelijk Reglement anders is bepaald. 2. Bij afhandeling van dispensatieverzoeken op afdelingsniveau kan het Landelijk Bestuur advies vragen aan het regiobestuur en andere organen horen, alvorens tot een besluit gekomen wordt. 30

3. Ten aanzien van de verplichte lidmaatschaptermijn voorafgaand aan kandidaatstelling kan het Landelijk Bestuur op verzoek van de betrokken kandidaat dispensatie verlenen. In het geval van een verzoek daartoe en indien er overigens geen redenen zijn om een kandidaat te weigeren, gaat de verkiezingscommissie tot een voorwaardelijke acceptatie van de kandidatuur over. 4. Het schriftelijke en gemotiveerde verzoek dient binnen te zijn uiterlijk twee dagen voor sluiting van de kandidaatstelling. 5. Bij een dispensatieverzoek voor een functie op landelijk niveau kan het Landelijk Bestuur andere organen horen, voordat zij een besluit nemen. 6. Het Landelijk Bestuur maakt binnen vijf werkdagen na het verzoek zijn beslissing bekend aan het betrokken bestuur en de betrokken verkiezingscommissie. Indien het verzoek wordt afgewezen door het Landelijk Bestuur, is de kandidaat automatisch geen kandidaat meer. 7. De beroepstermijn bedraagt drie dagen na bekendmaking, het Geschillencollege doet binnen zeven dagen na ontvangst van het beroepschrift uitspraak. Bij een gegrondverklaring van het beroep is de tweede volzin van het vierde lid niet langer van toepassing. 31

Regio s en afdelingen Voorstel 18 Regio s kunnen bestaan uit meer dan één provincie Toelichting Om de bestuurlijke dichtheid binnen D66 tegen te gaan, is de wens geuit om de mogelijkheid te creëren dat regio s kunnen bestaan uit meer dan één provincie. Daardoor is in de toekomst fusie van regio s mogelijk. Huidige tekst art. 3.1 lid 1 1. In iedere provincie bestaat één regio. De leden geregistreerd in een provincie zijn lid van de regio waarvan het werkgebied de desbetreffende provincie omvat. Voorgestelde tekst art. 3.3 lid 1 1. Een provincie bestaat minstens uit één regio. Een regio kan het grondgebied van meer dan één provincie omvatten. De leden geregistreerd in een provincie die tot het werkgebied van een regio behoort, zijn lid van die regio. De regio waartoe de meeste leden in een provincie behoren is het orgaan dat de procedures uitvoert die noodzakelijk zijn om mee te doen aan verkiezingen voor Provinciale Staten. 32