Studiegids C-cursus Goes en Gouda 2015-2016
Inhoud Inhoud... 1 Opzet C-cursus... 2 Adresgegevens... 3 Docenten te Goes... 4 Docenten te Gouda... 5 Lesrooster Goes cursusjaar 2015-2016... 6 Lesrooster Gouda cursusjaar 2015-2016... 7 Inhoud vakken Goes... 8 Inhoud vakken Gouda...14 1
Opzet C-cursus Voor de cursisten die deelnemen aan de C-cursus, is de CGO bekend. De CGO wil graag middels diverse cursussen de bestudering van de leer der waarheid naar Schrift en belijdenis bevorderen. A-/B-cursus De CGO organiseert een tweejarige A- en B-cursus in Amersfoort, Goes, Gouda, Dordrecht, Kampen en Rijssen. C- cursus Op verzoek van oud-cursisten is enkele jaren geleden een verdiepingscursus gestart voor cursisten die de A- en B- cursus reeds hebben gevolgd. Deze cursus is echter ook heel geschikt voor mensen die te weinig tijd hebben om de twee- of vierjarige A- en B-cursus te gaan volgen, maar wel interesse hebben om zonder verplichtingen een korte, zeer leerzame cursus te volgen. De lessen sluiten namelijk niet aan op de A-B-cursus: het zijn op zichzelf staande lesochtenden c.q. -avonden waarbij iedere docent zelf onderwerpen kiest die hij wil behandelen. Cursusgeld Het cursusgeld bedraagt 175,-. Echtparen met één inkomen betalen 145,- p.p.. Degenen, die afhaken vóór 31 december, betalen de helft van het cursusgeld en wie afhaakt ná 31 december, betaalt het volle bedrag! Eventuele vragen over het cursusgeld kunt u stellen aan de directeur. 2
Adresgegevens Directeur: Dhr. J.H. Mauritz De Hild 40 3471 EZ Kamerik Tel. 0348 40 19 78 E-mail: jh.mauritz@cgo.nu Secretariaat: Mw. J.C.M. Romijn-van Dijk Klaproos 70 4421 ML Kapelle Tel. 0113 34 23 56 E-mail: secretariaat@cgo.nu 3
Docenten te Goes - Ds. J.M.D. de Heer Tel. (0118) 61 35 30 W. Teellinckstraat 5 jmddeheer@kliksafe.nl 4335 CS Middelburg Lescode: Hr Vak: Bijbelkunde - Ds. C.J. Meeuse Tel. (0113) 21 50 56 Ridderhof 16 cjmeeuse@kliksafe.nl 4461 TZ Goes Lescode: Ms Vak: Dogmatiek - Drs. J. van Mourik Tel. (0113) 34 44 07 Odinstraat 35 jvm@cgo.nu 4421 LH Kapelle Lescode: M Vak: Ethiek Contactdocent op de cursus is drs. J. van Mourik. Tel. (0113) 34 44 07. E-mail: jvm@cgo.nu. Deze docent onderhoudt het contact met de cursusgroep. Er wordt een groepsleider aangesteld die beschikt over een overzicht van cursisten met de e-mailadressen. Als er sprake is van extreme weersomstandigheden waardoor de cursus niet kan doorgaan, krijgen de cursisten bericht. 4
Docenten te Gouda - Dhr. B.S. van Groningen Tel. (078) 681 56 55 Van Assendelftgaarde 37 bsgroningen@kliksafe.nl 3341 SC H.I. Ambacht Lescode: Gr Vak: Bijbelkunde - Ds. J. Schipper Tel. (0345) 74 54 26 Markiezenhof 1 jschipper@kliksafe.nl 4141 JN Leerdam Lescode: Sr Vak: Dogmatiek - Dhr. N. van Steensel Tel. (06) 17 98 49 61 Kinkelenburg 13 nvansteensel@cgo.nu 3328 AE Dordrecht Lescode: Sl Vak: Ethiek Contactdocent op de cursus is dhr. H.M. Lobbezoo. Tel. (0183) 50 29 45. E-mail: hmlobbezoo@kliksafe.nl. Deze docent onderhoudt het contact met de cursusgroep. Er wordt een groepsleider aangesteld die beschikt over een overzicht van cursisten met de e-mailadressen. Als er sprake is van extreme weersomstandigheden waardoor de cursus niet kan doorgaan, krijgen de cursisten bericht. 5
Lesrooster Goes cursusjaar 2015-2016 19 september Dogmatiek Ms 3 oktober Dogmatiek Ms 17 oktober Dogmatiek Ms 14 november Bijbelkunde Hr 21 november Bijbelkunde Hr 19 december Bijbelkunde Hr 23 januari Ethiek M 6 februari Ethiek M 13 februari Ethiek M De lessen worden gegeven in het Calvijn College, Klein Frankrijk 19 te Goes, tel. 0113 21 10 20. 6
Lesrooster Gouda cursusjaar 2015-2016 17 september Bijbelkunde Gr 1 oktober Bijbelkunde Gr 15 oktober Bijbelkunde Gr 5 november Bijbelkunde Gr 19 november Dogmatiek Sr 3 december Dogmatiek Sr 17 december Dogmatiek Sr 14 januari Dogmatiek Sr 3 maart Ethiek Sl 17 maart Ethiek Sl 31 maart Ethiek Sl 14 april Ethiek Sl De lessen worden gegeven in het Driestar College, lokatie Gamma, Ronsseplein 1 in Gouda, tel. 0182-691 691 7
Inhoud vakken Goes Dogmatiek Tijdens de lessen Dogmatiek wordt er nagedacht over: De genademiddelen. Lesochtend 1: De genademiddelen - algemeen - Welke? - Welke niet? - Gebruik en misbruik Lesochtend 2: De Heilige Doop - de heilige doop als verbondsteken - de kinderdoop - de volwassendoop Lesochtend 3: Het Heilig Avondmaal - de inzetting - de dwalingen - het rechte gebruik Een selectie uit de literatuur die erbij gelezen kan worden (niet verplicht): Voor alle drie de onderwerpen: - Ds. G.H. Kersten, Gereformeerde Dogmatiek, deel 1, pg. 28-53; deel 2: pag. 234-290 - andere dogmatische handboeken Literatuur m.b.t. de eerste lesochtend: - Drs. W.C. Meeuse, Leer ons lezen. Bijbellezen met zegen, Bunnik, 2008 8
- Drs. S. Meyers, e.a., Het hoge Woord, Amsterdam, 1976 - Ds. A. Moerkerken, Zin en mening, een bezinning over de uitleg van de Heilige Schrift Literatuur m.b.t. de tweede lesochtend: - Ds. H. van de Belt, Een eeuwig verbond; over de betekenis van de heilige doop, Heerenveen, 1999 - Ds. M.R. van den Berg, Ik ben gedoopt, Kampen, 1992 - Dr. L. Floor, Waarom dopen wij onze kinderen? Heerenveen, 2000 - Ds. C. Harinck, Ons doopformulier, Utrecht, 1966 - Jeugdbond Gereformeerde Gemeenten, Gedoopt, wat betekent dat? Latere titel: Dopen, wat betekent dat? Woerden, z.j. - Jeugdbond Gereformeerde Gemeenten, Jongeren en sacramenten, Woerden, 1997 - Dr. P. Korteweg, Gedoopt voor het leven, Houten, 2008 - Ary Schipper, Geschiedenis van de kinderdoop, SPPP, zonder plaats en jaartal - Prof. Dr. W. van t Spijker, e.a. (red.), Rondom het doopvont, Kampen, 1983 - L.M. Vreugendhil, Dopen, waarom? s-gravenhage, 1990 - Dr. B. Wielenga, Ons doopformulier, Kampen, 1920 - Dr. L. van de Zanden, De Kinderdoop, sacrament der gelovigen, Groningen, 1947 Literatuur m.b.t. de derde lesochtend: - Ds. M.R. van den Berg, Voor wie is het avondmaal? Kampen, 1978 9
- Ds. C. Harinck, Ons Avondmaalsformulier, Houten, 1997 - Petrus Immens, De godvruchtige avondmaalganger, - Ds. C. de Jongste, tot mijn gedachtenis, Barneveld, 2006 - Ds. F. Mallan, Ons Avondmaalsformulier - Ds. B. Labee, Hij sterkt mijn ziel; overdenkingen rond het H. Avondmaal - Ds. C.J. Meeuse, Rondom het Heilig Avondmaal, Houten, 1995 - Ds. C.J. Meeuse, Christuskennis en de toegang tot het Heilig Avondmaal, Houten, 1991 - Andrew Murray, De avondmaalstafel, Utrecht, 1989 - Prof. Dr. W. van t Spijker, e.a. (red.), Bij brood en beker, Goudriaan, 1980 Bijbelkunde De Bijbelboeken Job, Amos en de brieven aan Timothéüs worden behandeld. Lesochtend 1: het boek Job 1 e lesuur: - inleidingsvragen: wie was Job? / wanneer leefde Job? / wat is de verhouding tussen de historische hoofdstukken in het boek en de gesprekken? - enkele inhoudelijke vragen, met name de vraag wat de plaats is van de satan in de gesprekken tussen God en satan in Job 1 en 2 2 e lesuur: - thema s uit het boek Job - we bezien een aantal veel geciteerde bijbelteksten in het boek (bijv. Job 9:2-4; 13:15; 19:25-28; 23:3, 8) 10
en vragen ons af wat de context en inhoud is van deze teksten 3 e lesuur: - groepsbespreking over verschillende teksten uit het boek Job, onder andere over Job 33 en 38-42 Lesochtend 2: het boek Amos 1 e lesuur: - inleidingsvragen: wie was Amos? / wanneer leefde Amos? / wat was het tijdsbeeld? / welke betekenis heeft dit voor ons? / tegen wie profeteerde Amos? / wat was de vrucht op zijn prediking? 2 e lesuur: - thema s uit het boek Amos - hoe verhouden oordeelsaankondiging en genadeprediking zich tot elkaar? - wat is de betekenis van de gezichten die Amos zag, zie Amos 7-8? 3 e lesuur: - groepsbespreking over verschillende teksten uit het boek Amos, met name hoofdstuk 9 Lesochtend 3: het boek Timothéüs 1 e lesuur: - inleidingsvragen: wie was Timothéüs? / wat was zijn taak vergeleken met andere medewerkers van Paulus? / wanneer schreef Paulus zijn eerste brief/tweede brief? / hoe spreekt Paulus over zichzelf? 2 e lesuur: - thema s uit de brieven: o vereisten voor de ambtsdragers o plaats van de vrouw in de brief 11
o wat gebeurt er in de laatste dagen, zie 1 Tim. 4 en 2 Tim. 3 3 e lesuur: - groepsbespreking over verschillende teksten uit de brieven, met name over de betekenis van de geestelijke strijd (1 Tim. 1; 2 Tim. 2) Ethiek Lesochtend 1: Hoe ga je met elkaar om? Wijsheid uit de Spreuken van Salomo. Lessen in de omgang met elkaar van koning Salomo. Het Spreukenboek bevat een schat van wijsheid over de omgang met mensen. Hoe doe je dat...? Waardevolle adviezen, mensenkennis, regels voor de onderlinge verhoudingen van mannen en vrouwen, volwassenen en kinderen, werkgevers en werknemers, onderwijsgevenden en leerlingen, voor de volle breedte van het leven uit het Spreukenboek. Je verbazen over en leren van de wijsheid van Salomo en vooral Gods orde in de wereld en de omgang met elkaar ontdekken. Lesochtend 2: Een nauw leven... Over de preciesheid in de Nadere Reformatie Bekend is de uitdrukking: 'Een nauw leven geeft een ruim sterven.' Maar wat is een nauw leven eigenlijk volgens onze oudvaders? We gaan erover nadenken aan de hand van enkele leesteksten. We onderzoeken de bijbelse fundering en de praktische uitwerking toen en nu. Het gaat in deze lessenserie over de praecisitas in het persoonlijke christelijke leven in de Nadere Reformatie. Leren over het leven van de oudvaders. 12
Lesochtend 3: Di(e)et. Eten en tafelwoonten in de Heilige Schrift Wat zegt de Bijbel over voeding, eetgewoonten en tafelmanieren? Wat heeft wel/niet betekenis voor vandaag? In deze lessenserie komen ook de joodse wetten aan de orde, de sedermaaltijd en de eetgewoonten in de tijd van de Heere Jezus en Paulus. En natuurlijk ook wat kosjer eten bij de joden inhoudt en wat we ervan kunnen leren. Het gaat om de vraag welke betekenis voedsel en eetgewoonten in ons dagelijks leven in christelijk perspectief. 13
Inhoud vakken Gouda Bijbelkunde Bijbelkunde is op de CGO een kernvak, want in alle lessen staat de Bijbel, Gods Woord, centraal. Het doel van onze cursus is een beter verstaan van de boodschap van de Schrift voor onszelf en om de verworven kennis aan anderen door te mogen geven. Bij Bijbelkunde wordt een aantal thema s uit de Heilige Schrift behandeld. Te denken valt aan thema s zoals: Koninkrijk der Hemelen, zonde, vergeving, verlossing, Eindtijd en Dag des Heeren. Dit gebeurt in overleg met de cursisten. In de lessen willen we kijken naar hetgeen het Oude Testament, het Nieuwe Testament en oudere theologen zeggen over dit thema. Van daaruit willen we lijnen trekken naar het leven in deze wereld, de kerk en ons persoonlijk leven. Op deze wijze leren we de rijkdom van de Heilige Schrift kennen. We hopen dat op deze manier uit de goudmijn van Gods Woord oude en nieuwe dingen opgedolven mogen worden om onze kennis te vermeerderen, maar dat het bovenal door de Heilige Geest gebruikt mag worden tot onderwijs voor onze zielen. Per onderdeel zorgt de docent voor een hand-out of een bundeling van de onderwerpen in de vorm van een reader. Aanbevolen literatuur: F.J. Pop, Bijbelse woorden en hun geheim, Boekencentrum ISBN-nummer 9.7890.23.91.2217 C. den Boer, Oriëntatie in het Nieuwe Testament, Theologie in reformatorisch perspectief, nieuw niet 14
meer te verkrijgen (in de les wordt gezorgd voor de benodigde kopieën) C. den Boer, Op verkenning in het N.T.; dit boek is gebruikt in de B-groepen en wellicht niet nieuw meer te verkrijgen. Readers van de docent m.b.t. de Bijbelse kernwoorden Lesavond 1: Het Koninkrijk der Hemelen (Mattheüs) of het Koninkrijk van God (Lukas): - vanuit het koningschap van God onder Israël naar het Koningschap van Christus (Evangeliebeschrijvingen); - de prediking van het Koninkrijk van God in de Handelingen en de brieven; - het Koninkrijk en de Kerk; - tussen reeds nu en nog niet. Lesavond 2: Over de eindtijd en de dag des HEEREN: - over de christelijke hoop in het laatste der dagen; - herinnering en verwachting ; - hoe laat is het?; - continuïteit en discontinuïteit (de zin van het bestaan, de restauratie van de schepping, een pelgrimage naar de eeuwigheid. Lesavond 3: Zonde in Bijbels licht (Bijbelse woorden en hun geheim: F.J. Pop en reader aan de hand van het boek van ds. C. den Boer; zowel in het Oude als in het Nieuwe Testament. Lesavond 4: 15
Verlossing in Bijbels licht: - de Heilige Israëls Uw Verlosser; - gij zult Zijn Naam heten Jezus; - Jezus, Christus, Zoon van God, de Redder (Ichtus); - verlossing door Verzoening; - verlossing en bevrijding nu en straks. In de lessen blijft voldoende tijd over om met elkaar van gedachten te wisselen. Hoewel we geen tentamens hoeven af te leggen, is er wel de mogelijkheid om zelf met behulp van de Bijbel, verklaringen en ander materiaal een exegese te maken. Mocht daar behoefte aan zijn, dan kunt u een handleiding krijgen om deze opdracht te kunnen maken. We hopen op leerzame, boeiende en vooral ook gezegende avonden in Gods gunst, trouw en Zijn Woord. Dogmatiek De volgende onderwerpen worden behandeld: Lesavond 1: Geloof In ieder geval zullen de revue passeren: Ds. G.H. Kersten, Gereformeerde Dogmatiek, deel 2, over Het Geloof ABC van het geloof van Comrie (hertaalde versie) Zondag 7 van de Heidelbergse Catechismus van Comrie Lesavond 2: Het Woord Het zal gaan over het Woord als genademiddel, mede n.a.v. NGB 1 t/m 7. Lesavond 3: Eindtijd Daarbij denken we over: 16
G.H. Kersten, Gereformeerde Dogmatiek, deel 2, over De Voleinding der eeuwen Preken van ds. W. Visscher over Openbaring 17-22 (Ik kom haastelijk) Boston, Viervoudige staat, hoofdstuk 3 en 4 (opstanding en het algemene oordeel) Lesavond 4: Mystiek en bevinding We bezinnen ons op de overeenkomsten en de verschillen tussen de mystiek en de onder ons genoemde bevinding. We lezen diverse teksten (uit de Middeleeuwen en latere tijd). De genoemde boeken hoeven niet te worden aangeschaft, maar zijn aanbevolen literatuur. Ethiek Lesavond 1: Homoseksualiteit In onze maatschappij wordt onze houding t.o.v. homoseksualiteit steeds kritischer bekeken. Zullen reformatorische scholen nog vrij zijn om geen praktiserende homoseksuelen als docent te benoemen? Hoe rusten onze kerken haar leden toe op dit gebied? Ter voorbereiding kan gelezen worden: - R. Seldenrijk, Als je je anders voelt! homofiele gerichtheid, homoseksualiteit, transseksualiteit en de christelijke gemeente. Uitgeverij Oogst publicaties/groen Amsterdam/ Heerenveen 2004, of: - A.A. Prosman, Homoseksualiteit tussen Bijbel en actualiteit, Groen, Artiosreeks, 2013 Lesavond 2: Zorg voor de schepping 17
Gezond voedsel, de opwarming van de aarde, steeds extremere klimaatomstandigheden: we hebben er allemaal mee te maken. Tijdens deze lesavond kijken we wat de Bijbel erover zegt en hoe we als christenen geroepen worden hiermee om te gaan. Ter voorbereiding kan gelezen worden: - Schaeffer, F.A., Milieuvervuiling en de dood van de mens, de christelijke visie op ecologie, Buijten en Schipperheijn, Amsterdam, 1973 (kan digitaal ter beschikking worden gesteld). Lesavond 3: Rijkdom en armoede Rijkdom en armoede is vooral een probleem geworden op wereldniveau, maar ook in Nederland telt men 1,4 miljoen armen. Wat is de roeping van de kerk? Ter voorbereiding kan gelezen worden: - F.G. Immink, en C.J.A. Vos, God in een kantelende wereld, Geloof en kerk in veranderende contexten, Boekencentrum, 2009 (het eerste deel) Lesavond 4: Omgaan met tradities Wat zijn tradities en hoe nodig en behulpzaam zijn ze? Wat zegt de Schrift erover? Wat betekent het multicultureel worden van ons land voor de waarde van tradities? Hoe gaan we om met tradities op het zendingsveld? Ter voorbereiding kan gelezen worden: - R. Seldenrijk, Man en vrouw in de traditie der eeuwen, Groen, 1999 18