SEPTEM Katholieke Scholengemeenschap Groot-Evergem e-mail: sg.septem@telenet.be Primaire blusmiddelen Bij het vaststellen van een beginnende brand moet men onmiddellijk optreden. De eerste interventie is van cruciaal belang. Een beginnende brand is namelijk nog gemakkelijk te overmeesteren! Bij het bestrijden van een beginnende brand zijn de draagbare (primaire) blusmiddelen ideaal. Het blusdeken Het blusdeken is een doek vervaardigd uit onbrandbaar materiaal (glasvezel). Een natte dweil is een goed alternatief. Door de brandhaard af te dekken met het blusdeken zal de brand afgesloten worden van de zuurstof waardoor het vuur zal doven. Neem het blusdeken met 2 handen vast aan de bovenste hoekpunten. (handpalmen naar boven) Draai uw handen zodat het blusdeken uw handen en onderarmen bedekt. Benader het vuur met gestrekte armen en het blusdeken voor u. Plaats het blusdeken over de brand (beginnende met de onderkant van het blusdeken). Zorg ervoor dat het blusdeken de vuurhaard volledig bedekt. Laat het deken liggen. Bel de brandweer en hou een oogje in het zeil. Het blussen van een frietketel met een blusdeken
De poederblusser Geschikt voor Klasse A / B / C Klasse D : alleen met speciaal D-poeder!! Elektriciteit: veel nevenschade! OPGELET: bij het doven van een gasbrand is het ontsnappend gas vaak een groter gevaar. Tracht eerst zo snel mogelijk de gastoevoer af te sluiten of laat de gascilinder gecontroleerd branden tot hij leeg is (zie de brandhaspel) PZ nieuw model Bewaar een veilige afstand tot de brandhaard en plaats het apparaat naast je op de grond. Trek de veiligheidspin uit en druk / knijp de inslagknop in. 1x testen door knijpafsluiter heel even in te drukken Begeef je naar de brandhaard, ( tot op 3 à 4 m, wind in de rug, en voorzie ruimte om eventueel terug te trekken!) hou de blusser aan het handvat in de ene hand en de straalpijp in de andere. Ga nooit alleen naar een brandhaard. Neem een stevige positie aan, lichtjes door de knieën buigend en richt de straalpijp op de basis van de vlammen. Druk de knijpafsluiter in, richt ietsje te laag. Door de druk verhoogt de hand automatisch zodat je dan wel de juiste hoogte bereikt. Een lege brandblusser wordt steeds horizontaal op de grond gelegd. Bij klasse A Onderbroken straal Bij klasse B Continue straal en tracht de stromende vloeistof in zijn geheel te blussen. Opmerking: Bij het gebruik is er veel poederschade en is er een grondige en een dure reiniging van de omgeving nodig. Het fijne poeder dringt diep door in o.a. elektrische installaties en veroorzaakt ook ernstige vervuiling in andere installaties in de nabije omgeving. Bovendien zal het zoute poeder printplaten e.d. van elektronische apparatuur aantasten. Voor de technici Het onder druk uitgestoten ABC poeder (hoofdzakelijk samengesteld uit een mengsel van mono-ammoniumfosfaten en sulfaten) vormt een dichte wolk (BC-poeder uit vnl. natriumbicarbonaat (+/- 80%)). Het poeder ontbindt zich bij contact met het vuur in koolzuur en waterdamp, PL 6 oud model en hierdoor wordt de aanwezige lucht zodanig verdund dat de vlammen bij gebrek aan zuurstof zeer snel zullen afnemen en doven. Een dunne laag poeder zal zich op het brandend oppervlak verspreiden en aldus het contact met de omringende lucht onmogelijk maken, zodat de brandbare stoffen niet meer opnieuw kunnen tot ontbranding komen.
De CO2-blusser: een rode fles met een grijze kraag. Een grijze kraag wijst op de aanwezigheid van CO 2. Geschikt voor: Klasse A: matig effect Klasse B: goed Klasse C: matig effect OPGELET: bij het doven van een gasbrand is het ontsnappend gas vaak een groter gevaar. Tracht eerst zo snel mogelijk de gastoevoer af te sluiten of laat de gascilinder gecontroleerd branden tot hij leeg is (zie de 2 kg brandhaspel) Elektriciteit: Zeer Goed!! + Geen bijkomende schade! Het grote voordeel van een CO2-blusser is, dat koolzuur geen sporen nalaat. Het is aangewezen voor het blussen van branden in ruimten met kwetsbare meet- en/of controleapparatuur, zoals computerlokalen, telefooncentrales, laboratoria, elektriciteitskasten, enz. Bij brand het apparaat ter plaatse brengen. De grendel of pin uit de handgreep verwijderen. Richt de straalpijp vanaf ongeveer 1,5 meter op de vlammen en duw de hefboom naar beneden. (Steeds handvat vasthouden en niet de expansiekoker!) De bedienaar moet zeer dicht bij de vuurhaard komen (±1.5m) Blus met continue straal! Bij het blussen van vloeibare brandstoffen, de straal nooit van op te korte afstand recht in de vloeistof spuiten. De vloeistof kan hierdoor wegspatten en de brand verspreiden. 5 kg OPGEPAST! De straal nooit van zeer dichtbij op personen richten en zeker niet op het gelaat. De koolzuursneeuw kan ernstige vrieswonden veroorzaken. Deze vrieswonden zijn vergelijkbaar met brandwonden. Voor de technici. Het koolstofdioxide zit in een metalen fles onder hoge druk (± 60 kg/cm²) en komt vrij door het indrukken van de knijpafsluiter. De temperatuur van het vrijkomende gas daalt tot ongeveer - 78 C. Wanneer dit zeer koude gas over een vuur gespoten wordt kan het vuur zo sterk afkoelen dat het vanzelf dooft. De grote bluskracht van CO2 is dat het koolzuurgas de zuurstof verdrijft. CO2 is een inert en dus onbrandbaar gas, waardoor zal de brand verstikken en uitdoven.
De schuimblusser De schuimblusser is in praktijk gemakkelijk te herkennen aan de speciale sproeikop (lijkt op een douchekop) Deze schuimblusser wordt voornamelijk in keukens geplaatst. De schuim is niet giftig en de kwaliteit blijft minstens 5 jaar gewaarborgd, daar het schuim zich pas mengt op het ogenblik van het onder druk stellen van het apparaat. De schuimblusser is geschikt voor het blussen van: Klasse A: onderbroken straal Klasse B: onderbroken straal Elektriciteit: de schuimblusser heeft de diëlektrische proef doorstaan tot 35 kv, al krijgt de CO2- blusser toch de voorkeur! Bewaar een veilige afstand tot de brandhaard en plaats het apparaat naast je op de grond. Trek de veiligheidspin uit en druk / knijp de inslagknop in. 1x testen door knijpafsluiter heel even in te drukken Begeef je naar de brandhaard, ( tot op 3 à 4 m, wind in de rug, en voorzie ruimte om eventueel terug te trekken!) hou de blusser aan het handvat in de ene hand en de straalpijp in de andere. Ga nooit alleen naar een brandhaard. Neem een stevige positie aan, lichtjes door de knieën buigend en richt de straalpijp op de basis van de vlammen. Druk de knijpafsluiter in, richt ietsje te laag. Door de druk verhoogt de hand automatisch zodat je dan wel de juiste hoogte bereikt. Een lege brandblusser wordt steeds horizontaal op de grond gelegd.
De brandhaspel Het blusmiddel bij uitstek is, ondanks de steeds voortschrijdende techniek, nog steeds water. Ten behoeve van de brandweer en de hulpdiensten zijn er daarom in de gangen en/of traphallen van de gebouwen, brandhaspels opgesteld. Ze zijn meestal opgeborgen in een (rode) kast en hun lengte is 20 of 30 meter. De brandslangen zijn rechtstreeks aangesloten op het waterleidingsnet. De plaats van een brandhaspel wordt weergegeven door een "H" op een witte achtergrond of door het pictogram Ongeveer 80% van alle branden worden met water geblust. Het is goedkoop, is overal te vinden en heeft een uitzonderlijk blusvermogen. Het blusvermogen van water is vooral te danken aan zijn sterk afkoelingseffect. Water verdampt snel (al bij 100 C) en tijdens dit verdampingsproces worden grote hoeveelheden warmte opgeslorpt, bijgevolg een sterke afkoeling. Enkel geschikt voor het blussen van klasse A -branden! De haspel kan wel worden gebruikt om de mantel van een brandende gascilinder af te koelen zodat hij niet kan exploderen. Het blussen met de haspel kan op verschillende wijzen gebeuren Gebonden straal Vooral voor branden met grote warmtestraling en die dus moeilijk te benaderen zijn. Kan diep in de vuurhaard doordringen. Sleurt een belangrijke luchtstroom mee en dit heeft een blaaseffect. Dit effect kan zo groot zijn dat uitslaande vlammen neergeslagen worden. Veel waterschade. Vernevelde straal Niet geschikt om grote branden te blussen. Door het water te vernevelen in kleine druppeltjes wordt de contactoppervlakte met de brandhaard groter. De verdamping (dus ook afkoeling) is dan ook des te groter De nevel heeft een verstikkend effect. Wordt vaak gebruikt om de lansdrager tegen de warmte van de brand te beschermen. Het bluswater wordt optimaal gebruikt en er is minder waterschade dan bij volle straal.
OPMERKING: gevaarlijk op: vloeistoffen: steekvlam metaal: knalgas elektriciteit: kortsluiting / elektrocutie veel waterschade water bevriest bij 0 C Open de kast. Maak de lans los en rol de haspel een stukje af. Draai de afsluitkraan open en test de haspel door de hendel even in een open -stand te draaien. Begeef je naar de plaats van de brand. Selecteer 'volle straal' of 'nevel' naargelang de situatie en richt de straal naar de basis van de vlammen. Herinnering: alleen voor vaste stoffen! afsluitkraan hendel: 3 standen: dicht/nevel/volle straal lans hydrant met koppelstuk