Beleidsplan 2006 Sociale Zaken en Werkgelegenheid gemeente Papendrecht
INHOUDSOPGAVE INLEIDING... 2 DOELSTELLING 1 WERK HOOFDDOELSTELLING... 3 DOELSTELLING 2 WERK GESUBSIDIEERDE ARBEID... 4 DOELSTELLING 3 HANDHAVING... 4 DOELSTELLING 4 BIJZONDERE BIJSTAND / MINIMABELEID... 5 DOELSTELLING 5 SCHULDHULPVERLENING... 5 DOELSTELLING 6 CLIËNTENPARTICIPATIE... 6 DOELSTELLING 7 VOORLICHTING... 6 BIJLAGE - LIJST VAN GEBRUIKTE AFKORTINGEN... 7 1
INLEIDING Vanwege deregulering kent de Wet werk en bijstand (WWB) niet langer de verplichting om een jaarlijks beleidsplan vast te stellen, maar wij hebben gemeend, dat het toch wenselijk is ons voorgenomen beleid voor 2006 in een beleidsplan 2006 vast te leggen. Na deze korte inleiding volgen de doelstellingen voor 2006 op het gebied van werk, handhaving, bijzondere bijstand, minimabeleid, schuldhulpverlening, cliëntenparticipatie en voorlichting. Overigens staan er niet zoveel nieuwe zaken op stapel voor 2006. Wel zullen ontwikkelingen worden voortgezet en waar mogelijk verbeterd. Naar verwachting zal het jaar 2006 een voorbereidingsjaar voor de vorming van een Intergemeentelijke Sociale Dienst (ISD) worden. De planning is dat er per 1 januari 2007 een ISD is, in ieder geval voor de gemeenten Dordrecht, Papendrecht en Zwijndrecht, en wellicht ook voor de gemeenten Alblasserdam, Hendrik-Ido-Ambacht en Sliedrecht. Doel van het beleidsplan, missie van de afdeling De vaststelling van een beleidsplan heeft een tweetal doelen voor ogen: Kwaliteitsverbetering; Vergroting van de controleerbaarheid, zodat aan de hand van de plannen en verslagen kan worden nagegaan of de wet goed en op een verantwoorde wijze wordt uitgevoerd. Voor de afdeling Sociale Zaken en Werkgelegenheid is de volgende drieledige missie geformuleerd: Het toeleiden naar (regulier) werk het adequaat verstrekken van uitkeringen aan mensen die daar recht op hebben en het bieden van zorg De missie sluit aan bij de welzijnsvisie die de gemeente Papendrecht geformuleerd heeft, en die als belangrijkste doelstelling heeft het voorkomen van sociale uitsluiting, of positiever geformuleerd het bevorderen van maatschappelijke participatie. 2
DOELSTELLING 1 WERK HOOFDDOELSTELLING De hoofddoelstellingen van de WWB zijn: het ondersteunen van mensen bij arbeidsinschakeling, en het bieden van een inkomenswaarborg zolang dat noodzakelijk is. In de eerste plaats wordt dus gekeken of en hoe iemand zo snel mogelijk (weer) aan het werk kan en op die manier in zijn eigen levensonderhoud kan voorzien. Daarvoor krijgt de gemeente een vrij besteedbaar reïntegratiebudget, het zogenaamde werkdeel van het Fonds Werk en Inkomen. Uit het reïntegratiebudget dienen gemeenten de inkoop van trajecten, scholing en opleiding, en gesubsidieerde arbeid dan wel loonkostensubsidies te betalen. Hiertoe heeft de gemeenteraad inmiddels in 2004 de Reïntegratieverordening vastgesteld. Verder wordt vorm gegeven aan deze doelstelling door: Toeleiden naar ingekochte (reïntegratie)trajecten (project Werk in uitvoering ) Om zoveel mogelijk mensen toe te leiden naar arbeid of, wanneer dat nog niet mogelijk is naar bijvoorbeeld vrijwilligerswerk, zijn in 2004 diagnoses, reïntegratietrajecten en sociale activeringstrajecten ingekocht. We hebben dit het project Werk in uitvoering genoemd. Deze trajecten worden sedert medio 2005 aan klanten aangeboden. Het project loopt door in 2006. Het totale project betreft 300 diagnoses, 100 reïntegratietrajecten en 100 sociale activeringstrajecten. Toepassing van Work First De principes van Work First sluiten naadloos aan op de uitgangspunten van de WWB en voorzien in een duidelijke behoefte vorm te geven aan het werk-boven-inkomen-principe. Papendrecht maakt gebruik van De Werkplaats, de in Dordrecht ontwikkelde vorm van Work First. Nieuwe klanten worden over het algemeen naar De Werkplaats geleid, waar sprake is van werken met behoud van uitkering. Daarnaast heeft Papendrecht voor jongeren een eigen variant ontwikkeld, het Werkcentrum Jongeren (overtreffende trap sluitende aanpak). Hierbij krijgen alle jongeren tot 30 jaar (betaald) werk aangeboden in plaats van een uitkering. De Werkboulevard (Bedrijfsverzamelgebouw ofwel BVG) De Werkboulevard in Dordrecht is een bedrijfsverzamelgebouw, waar cliënten alle loketten rond werk en inkomen vinden. Hierin bevinden zich dus zowel CWI, UWV als gemeente(n) die nauw met elkaar samenwerken. In de Werkboulevard zijn sinds 2005 de gemeente Dordrecht, het CWI, het UWV, en de gemeenten Hendrik-Ido-Ambacht, Papendrecht en Zwijndrecht vertegenwoordigd. Papendrecht zal vanuit de Werkboulevard klantmanagement gaan uitvoeren. Regionale samenwerking De vooruitzichten ten aanzien van de regionale samenwerking zijn, dat er een intergemeentelijke sociale dienst (ISD) komt. Op dit ogenblik ziet het er naar uit dat in ieder geval Dordrecht, Zwijndrecht en Papendrecht op deze wijze vanaf 1 januari 2007 gaan samenwerken, maar ook andere Drechtstedengemeenten (Alblasserdam, Hendrik-Ido-Ambacht en Sliedrecht) overwegen direct vanaf de start mee te doen. Dit betekent dat 2006 vooral in het teken van de voorbereiding van de ISD zal staan. Wat willen we bereiken In het collegeprogramma 2002-2006 staat als een van de speerpunten van een actief sociaal beleid het vergroten van de uitstroom naar betaald werk met 10% in 2006 (ten opzichte van peiljaar 2001). In 2001 zijn 63 mensen uitgestroomd naar betaald werk. Een toename van 10% betekent een uitstroom van 70 mensen naar betaald werk. Daarnaast hebben wij dit steeds uitgelegd als het streven naar een 10% lager bestand in 2006 t.o.v. 2001. Volgens de officiële CBS-cijfers had Papendrecht eind 2001 405 mensen met een Abw, Ioaw- of Ioaz-uitkering. Het streven naar een 10% lager bestand betekent dan 365 uitkeringsgerechtigden in 2006. We denken dit te bereiken door de volgende maatregelen: het aanbieden aan klanten van ingekochte diagnoses, reïntegratietrajecten en sociale activeringstrajecten (project Werk in uitvoering ); 3
het uitvoeren van Work First het uitvoeren van een jongerenproject (Werkcentrum Jongeren - overtreffende trap sluitende aanpak) het uitvoeren van klantmanagement vanuit het BVG (de Werkboulevard); verdergaande voorbereidingen van regionale samenwerking (ISD-vorming) DOELSTELLING 2 WERK GESUBSIDIEERDE ARBEID Afbouw ID- en Wiw-banen Uit het verleden zijn er nog een aantal ID- en Wiw-banen. Voor deze banen krijgt de gemeente niet zoals vroeger een aparte vergoeding, maar de kosten hiervan dienen gedekt te worden uit het reïntegratiebudget. Dit betekent dat wanneer het aantal ID-banen en Wiw-banen wordt teruggebracht, het vrijkomende budget op een andere wijze kan worden ingezet. Daarom zullen ID-ers en Wiw-ers trajecten krijgen aangeboden om de kansen op regulier werk te vergroten. Daarnaast wordt de subsidie die de werkgevers ontvangen, in een aantal jaren afgebouwd. Afbouw van het huidige aantal ID- en Wiw-banen (per 1-9-2005: 8 ID-banen, 13 Wiw-banen). - door middel van trajecten bevorderen van meer uitstroom uit ID- en Wiw-banen naar regulier werk - afbouw van de huidige subsidie aan de werkgevers binnen een aantal jaren DOELSTELLING 3 HANDHAVING Handhaving is het doen naleven van wet- en regelgeving ter bevordering van het juist benutten en toepassen van wetten en regelingen, overeenkomstig doel en strekking. Handhaving staat daarmee voor alle bewust ondernomen activiteiten, die erop gericht zijn de naleving van wet- en regelgeving te bevorderen. Het gaat daarbij om zowel repressieve als preventieve activiteiten. In 2005 is Hoogwaardige Handhaving ingevoerd. In 2006 zal Hoogwaardige Handhaving voortgezet worden en waar nodig verder ontwikkeld worden. Tevens zal een fraudepreventiemedewerker (voor de duur van een jaar, met subsidie van het rijk) worden aangesteld, om een aantal taken in het kader van Hoogwaardige Handhaving uit te voeren. Nastreven van volledigheid en juistheid van uitvoering van wetgeving. Door een strenge maar rechtvaardige aanpak zodat uitkeringen worden verstrekt aan mensen die daar echt recht op hebben, en zorgen voor het draagvlak van de sociale zekerheid. - Voortzetten van de activiteiten beschreven in het in 2004 ontwikkelde activiteitenplan, beleidsplan en controleplan Hoogwaardige Handhaving. - Aanstellen van een fraudepreventiemedewerker - Een strenge, maar rechtvaardige sluitende aanpak Hoogwaardige Handhaving met behulp van het CWI realiseren - Streven naar het vasthouden van de nummer 1 positie met betrekking tot fraudeaanpak 4
DOELSTELLING 4 BIJZONDERE BIJSTAND / MINIMABELEID Bijzondere bijstand is bijstand die wordt verstrekt indien bijzondere omstandigheden in het individuele geval leiden tot noodzakelijke kosten van het bestaan waarin de algemene bijstand of het eigen inkomen niet voorziet en die de aanwezige draagkracht te boven gaat. Niet de aard van de kosten is bepalend maar de omstandigheden van de klant. De bijzondere bijstand heeft daarom een sterk individualiserend karakter. Er wordt maatwerk geleverd, de bijstand wordt afgestemd op de individuele omstandigheden en de mogelijkheden van de persoon. Papendrecht kent geen drempelbedrag. Als draagkracht wordt aangemerkt 50% van het inkomen boven 110% van de bijstandsnorm. De WWB kent een beperkte financiële en beleidsruimte waar het de mogelijkheden voor categoriaal beleid betreft. In 2004 is ervoor gekozen om aan groepen waaraan nog categoriale bijzondere bijstand mag worden verstrekt dit ook daadwerkelijk te doen. Voor degenen waarvoor geen categoriale bijzondere bijstand is toegestaan, is besloten nog wel op individuele basis minimabeleid mogelijk te maken, met een korte, steekproefsgewijze controle. Zorgen dat uitkeringsgerechtigden die langdurig van een minimuminkomen moeten rondkomen voldoende financiële armslag hebben. - Bijzondere bijstand als vangnetregeling voor individuele gevallen - Efficiënte uitvoer van regelingen van bijzondere bijstand - Het niveau van 2004 / 2005 handhaven - de regeling voor duurzame gebruiksgoederen handhaven - criteria opstellen voor verstrekkingen - de ontwikkeling van de bijzondere bijstand monitoren - De ingevoerde minimaregelingen voortzetten - de bijdrageregeling activiteiten (zowel categoriaal als individueel) - de tegemoetkoming schoolgaande kinderen - de regeling wegens verborgen kosten voor ouderen, chronisch zieken en gehandicapten - Uitvoeren van de langdurigheidstoeslag - Veel aandacht besteden aan voorlichting DOELSTELLING 5 SCHULDHULPVERLENING Vanaf 1 januari 2005 is de schuldhulpverlening in Papendrecht volledig aan het Bureau Schuldhulpverlening van de gemeente Dordrecht uitbesteed. Ook het afgeven van de WSNPverklaringen is gemandateerd aan het schuldhulpverleningsbureau. Zorgen dat voor mensen met een minimuminkomen voldoende schuldhulpverlening beschikbaar is, binnen het bestaande budget. Een efficiëntere opzet van de schuldhulpverlening. - Als gemeente zelf voortrajecten schuldhulpverlening aanbieden - De preventieve cursus omgaan met geld voortzetten 5
DOELSTELLING 6 CLIËNTENPARTICIPATIE Papendrecht kent een Cliëntenraad, die een signaalfunctie heeft en gevraagd en ongevraagd advies aan het college van Burgemeester en Wethouders geeft. Er vindt regelmatig overleg plaats met het hoofd van de afdeling Sociale Zaken en Werkgelegenheid. De Cliëntenraad heeft ook zitting in de Adviesraad voor Sociaal Beleid. De Cliëntenraad beschikt over eigen huisvesting, waar vergaderd kan worden en waar mensen kunnen worden ontvangen. Een goede wijze van cliëntenparticipatie. - (Blijven) faciliteren van de Cliëntenraad door middel van huisvesting en subsidie. DOELSTELLING 7 VOORLICHTING De gemeente dient voorlichting te verstrekken aan de burgers over de taken en regelingen die zij uitvoert. Deze voorlichtingstaak richt zich op de volgende gebieden: Voorliggende voorzieningen Bij mogelijke aanspraken op voorliggende voorzieningen wordt gericht verwezen naar de instantie die de betreffende regeling uitvoert. Uitstroomactiviteiten Ook de voorlichting is gericht op het uitgangspunt werk boven inkomen. Het begin van deze activiteiten ligt sedert 1 januari 2002 bij het CWI Dordrecht. Bijstandsverlening (rechten en plichten) Door de gemeentelijke consulent wordt de cliënt mondeling gewezen op de informatieplicht (maandelijkse rechtmatigheidsonderzoeksformulieren, heronderzoeken, plicht om direct wijzigingen door te geven). Goede voorlichting verstrekken over de producten van de afdeling Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Ook in 2006 meerdere malen een nieuwsbrief uitbrengen Voorlichting verstrekken via de gemeentepagina in het Papendrechts Nieuwsblad Vernieuwen en uitbreiden van de voorlichting via de homepage van de gemeente Alle nieuwe cliënten een nieuwe informatiemap aanbieden Specifieke aandacht vestigen op bijzondere bijstand en minimabeleid 6
BIJLAGE - LIJST VAN GEBRUIKTE AFKORTINGEN Anw Algemene nabestaandenwet BVG Bedrijfsverzamelgebouw CWI Centrum voor Werk en Inkomen ESF Europees Sociaal Fonds HBO Hoger Beroepsonderwijs ICT Informatie en communicatie technologie ID-banen Besluit in- en doorstroombanen (besluit) NUG Niet-uitkeringsgerechtigden REKO Regionaal ketenoverleg UWV Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen Wik Wet inkomensvoorziening kunstenaars WO Wetenschappelijk Onderwijs WSF Wet studiefinanciering 2000 Wsnp Wet schuldsanering natuurlijke personen WTOS Wet tegemoetkoming onderwijsbijdrage en schoolkosten Wvg Wet voorzieningen gehandicapten WWB Wet werk en bijstand 7