Ketenstandaard Bouw en Installatie: ETIM Classificatie, SALES Standaard en GS1/EAN
Ketenstandaard Bouw en Installatie Stichting Ketenstandaard biedt drie standaards: ETIM voor classificatie van technische producten, de SALES Standaard voor elektronische communicatie en GS1/EAN voor identificatie van artikelen en locaties Er zijn ruim 2.400 bedrijven en vestigingen aangesloten bij Ketenstandaard die actief zijn in de bouw- en installatiesector. Dit zijn beheerders van vastgoed, zoals woningcorporaties, bedrijven actief in het onderhoud van vastgoed, bouw- en installatiebedrijven werkzaam in woning-, utiliteit-, infra- en scheepsbouw en groothandels en fabrikanten die producten leveren aan de sector. Daarnaast zijn er zo n 90 softwarepartners aangesloten, waar we nauw mee samenwerken. Ketenstandaard richt zich continu op een goede toepasbaarheid van de standaards door er samen met deelnemers voor te zorgen dat deze aansluiten op werkprocessen binnen organisaties, nu en in de toekomst. Daarnaast stimuleren we afstemming met standaards in aanpalende sectoren, nationaal en internationaal. Het belang van (informatie)standaards Vergaande integratie van informatie- en goederenstromen is een voorwaarde voor een winstgevende en duurzame sector. De mogelijkheden die de zich snel ontwikkelende informatietechnologie biedt moeten in de sector worden geïntegreerd om dit te realiseren. Een snelle, efficiënte en foutloze informatie-uitwisseling is een voorwaarde om aan de vraag van de gebruiker te blijven voldoen. Hiervoor is het noodzakelijk dat betrokken partijen één (elektronische) taal spreken, vastgelegd in open informatiestandaards. Zo kan informatie systeemonafhankelijk worden uitgewisseld tussen de softwaretoepassingen die partijen in de keten gebruiken. Door toenemende globalisering in de sector wordt het steeds belangrijker dat deze standaards aansluiten op internationale standaards in de sector. 2
Ontstaan ETIM en SALES Standaard Ruim een kwart eeuw geleden begon informatietechnologie een steeds prominentere rol te spelen in de bedrijfsprocessen van bedrijven. De Nederlandse installatiebedrijven beseften al snel dat de beschikbaarheid van juiste en eenduidige artikelinformatie cruciaal was voor een succesvolle digitalisering van hun bedrijfsprocessen. Er werd een informatiemodel ontwikkeld met in het hart daarvan een structuur voor artikelinformatie. Zo is ETIM in 1991 ontstaan vanuit de vereniging van elektrotechnische installateurs UNETO, later ook overgenomen door werktuigbouwkundige installateurs verenigd in VNI (voorloper van Techniek Nederland). Eind vorige eeuw zagen ook de fabrikanten en groothandels het grote belang van ETIM voor het ontsluiten van hun digitale productgegevens en werd de stichting ETIM Nederland opgericht. Vanaf dat moment werd ETIM ook in andere landen geïntroduceerd, als eerste in Duitsland. In 2008 werd ETIM International opgericht. De SALES Standaard (voorheen S@les in de Bouw) is in 2002 ontstaan als lokaal initiatief van NVOBafdeling Alkmaar en omstreken, een voorloper van Bouwend Nederland. GS1 was er vrijwel vanaf het begin bij betrokken. De naam SALES stond toen voor Samenwerking tussen Aannemers, Leveranciers en Softwarehuizen. Nadat Bouwend Nederland het stokje had overgenomen van de afdeling werd het project samen met de softwarehuizen en groothandels uitgerold over Nederland. In 2009 werd de stichting S@les in de Bouw opgericht. In 2015 zijn de stichting ETIM Nederland en stichting S@les in de Bouw gefuseerd tot Stichting Ketenstandaard Bouw en Installatie met de merken ETIM, SALES Standaard en GS1/EAN. 3
ETIM, SALES STANDAARD en GS1/EAN IN HET B 7. Hergebruik Initiatief 1. 6. Onderhoud 5. Realisatie Bouwwerk dossier ETIM GS1/EAN 4. Voorbereiding 2. Ontwerp 3. Engineering OPDRACHTEN PLANNINGEN STATUSSEN ORDERS BEVESTIGINGEN LEVERBONNEN FACTUREN ORDERS FACTUREN LEVERBONNEN BEVESTIGINGEN FACTUREN 4
OUWWERKDOSSIER PRODUCTDATA PRODUCTDATA ETIM VOOR BIM Leverancier ETIM GS1/EAN SALES STANDAARD Het bouwwerkdossier is het digitale dossier waarin alle informatie die relevant is tijdens de levenscyclus van een bouwwerk wordt opgeslagen, zoals het 3D-ontwerp (BIM). Het digitale dossier wordt gelijktijdig met het bouwwerk opgeleverd en vormt de Digital Twin van het fysieke bouwwerk. PRODUCTDATA ETIM VOOR BIM Wijzigingen, aanpassingen en belangrijk onderhoud worden gedurende de levensloop doorgevoerd in het dossier, zodat het dossier altijd de digitale tweeling van het bouwwerk blijft - tot en met de ontmanteling van het bouwwerk. Dit is het ideale vertrekpunt voor de uitwisseling van data tijdens de engineerings-, bouw-, onderhouds- en hergebruikfase. Om dit te realiseren moeten standaards voor de uitwisseling, opslag en toegankelijkheid van data worden vastgelegd. Ook moeten aanvullende afspraken worden gemaakt over welke informatie relevant is. Ketenstandaard speelt hierop in door ervoor te zorgen dat de standaards - ook bij de doorontwikkeling en de ontwikkeling van de technologie rond de bouwwerkdossiers - blijven aansluiten op het digitale dossier. Op dit moment is het uitgangspunt dat productdata, verrijkt met ETIM-kenmerken en GS1/EAN-codes, via de SALES Standaard wordt toegevoegd aan het bouwwerkdossier. Zo kunnen producten in het bouwwerk tijdens de gehele levenscyclus worden geïdentificeerd, en is bekend wat de kenmerken en eigenschappen zijn. Met ETIM voor BIM (ETIM MC) wordt de plaats van het product in het 3D-model vastgelegd. Dat het eindplaatje nog niet is bereikt mag duidelijk zijn, maar richting ligt hiermee wel vast. 5
De diensten van Ketenstandaard Een standaard ontleent zijn bestaansrecht aan het gebruik ervan. Daarom zorgen we ervoor dat de drempel voor het gebruiken van de standaards zo laag mogelijk is. Dit doen we door onder andere; Goed te luisteren naar de wensen en behoeften van deelnemers Onze deelnemers zo veel mogelijk te ontzorgen door bijvoorbeeld de afstemming met de softwareleverancier en andere relaties te regelen Aanvullende servicetools te bieden, waardoor het gebruiksgemak en de datakwaliteit omhoog gaat Onze deelnemers goed te informeren via onder andere nieuwsbrieven en bijeenkomsten Zo helpen we alle partijen in de keten, van klein tot groot, bij het gebruik van ETIM, de SALES Standaard en GS1/EAN. Ondersteuning te bieden via onze helpdesk 6
SALES Standaard De SALES Standaard biedt spelregels voor de elektronische uitwisseling van informatie tussen fabrikanten, groothandels, bouw-, onderhoudsen installatiebedrijven en woningcorporaties. Dankzij de SALES Standaard kunnen gegevens automatisch en foutloos tussen systemen worden uitgewisseld en verwerkt, onafhankelijk van de gebruikte software. De standaard wordt ontwikkeld in samenwerking met de deelnemers, waardoor de berichten aansluiten op de processen in de praktijk. De voordelen: minder handmatig werk minder fouten hogere datakwaliteit hogere klanttevredenheid SALES Standaard Servicetools SALES Standaard Validatietool Met deze servicetool kan worden gecontroleerd of de structuur van een bericht voldoet aan de SALES Standaard. Hiermee wordt de kwaliteit van de berichten gewaarborgd. SALES Standaard Messageservice De afspraken voor het transport van de berichten zijn vastgelegd in een communicatieprotocol. De SALES Standaard Messageservice is software- en systeemonafhankelijk, en zorgt voor een veilige en eenduidige uitwisseling. pakbon productgegevens factuur order onderhoudsopdracht offerte onderbevestiging onderhoudsbedrijven bouwbedrijven installatiebedrijven vastgoedbeheerders 7
De commissies zijn verantwoordelijk voor het beheer en onderhoud van de SALES Standaard. Ze houden zich bijvoorbeeld bezig met wijzigingsverzoeken, versiebeleid en de afstemming met andere standaards en initiatieven. Momenteel zijn er de SALES Standaard Stuurcommissie, de Vastgoed Commissie en de Techniek Commissie. De SALES Standaard Stuurcommissie wordt in de loop van het jaar opgesplitst in de Order-to-Pay en Datacommissie. Ook wordt er een stuurcommissie gevormd om de samenhang te bewaken. SALES Standaard Commissie René van Blarcum 2BA Johanna Mansvelder Erik Rijnders Jan Westerkamp Hans Hilker Leonard Stok Peter van de Sande Peter Rigters Dirk van der Meer Bastiaan de Bevere Hans Walrave Danielle Hoekstra Marc Weber Tim Koster Dennis Tsin Destil Dura Vermeer GS1 Tabs Holland Kraan Bouwcomputing MSG Onetrail Saint-Gobain Stiho Syntess Software Technische Unie VolkerWessels Wavin Unified Post SALES Standaard Vastgoed Commissie SALES Standaard Data Commissie SALES Standaard Stuurcommissie SALES Standaard Techniek Commissie SALES Standaard Order-to-Pay Commissie 8
SALES Standaard Vastgoed Commissie Het doel van deze commissie is het ontwikkelen en beheren van de berichten die betrekking hebben op de onderhoudssector. Marcel Bierens Bertus Meijer Edwin Bremer Ton Krijgsman Robert Harkes Maurice Tijs John de Beus Sebastiaan de Bruijn Siham Yagoubi Eco Moll Jules Hollebrandse Marcel Bourseau Joost Bengsch Jeroen Spruijt Anton Huiskamp Dirk van Poppel ViaData Automatisering NCCW Coen Hagedoorn Kroon & De Koning Herke PCA Mobile cegeka-dsa HW Wonen Woonpartners MH Casix 4PS Facilitor Vestia Bakker Arkel Kovon Constructif SALES Standaard Techniek Commissie Deze commissie geeft advies met betrekking tot de meer ICT-gerelateerde vraagstukken, die bijvoorbeeld die te maken hebben met de messageservice en de webservice. Arian Haeser Cor Zijlstra Dirk van der Meer Henk Koops Xander van Rijn Marc Weber Marco van der Linden Max Faber Sietse Bakker Steven Boelens Berrie Steenbeek 2BA Onetrail Saint-Gobain Compano Info Support Real Estate Services VolkerWessels Technisch Handelsbureau Rensa Solar Nederland ViaData Automatisering Acto Informatisering 4PS SALES Standaard Order-to-Pay Commissie De Order-to-Pay Commissie houdt zich bezig met het ontwikkelen en beheren van de berichten die betrekking hebben op transacties. SALES Standaard Data Commissie Deze commissie houdt zich bezig met het ontwikkelen en beheren van de berichten die betrekking hebben op artikel- en productdata: de artikel-, itemrelatie- en conditieberichten. 9
ETIM Classificatie ETIM is de internationale standaard voor de classificatie van producten. Fabrikanten brengen producten onder in ETIM-klassen en voorzien ze van de juiste ETIM-kenmerken en -kenmerkwaarden, waardoor deze vindbaar zijn in digitale productbestanden en datapools. Deze data kan vervolgens worden gebruikt door groothandels, installateurs en bouwbedrijven. ETIM Commissie Het doel van de ETIM Commissie is het eenduidig beheren van de structuur van de classificatie en de bewaking van de ontwikkeling en het onderhoud van de artikelclassificatie. Ben Martens Niek van der Vegt Carsten van der Vet Ahmet Turhan Rens Godschalk Wim Siebelink Ben van den Berg Peter Zwakhals ABB Belimo Damen Shipyards Eaton Industries Technisch Handelsbureau Rensa Technisch Handelsbureau Rensa Technische Unie UNETO-VNI Leendert van der Waal Wienerberger Hidde Kiers Peter Borghouts Veris Nexans ETIM Classificatiecommissies Leidingen en fittingen Koeltechniek Rookgas afvoersystemen Regelapparatuur HVAC Ventilatie Bouwmaterialen ETIM Commissie Kabels Radiatoren convectoren warmteafgifte Elektrische schakelapparatuur Verlichting Ketels warmte-opwekking Bevestigingsmaterialen ETIM International ETIM Classificatiecommissies In een ETIM Classificatiecommissie voor een bepaalde productgroep zijn fabrikanten vertegenwoordigd, die producten op de markt brengen die vallen binnen de betreffende productgroep. Voor hen is het van groot belang dat de classificatie aansluit op hun producten, zodat hun producten gevonden kunnen worden. Ook een groothandel en/of verwerker kan zitting hebben in een commissie. Alleen ETIM-deelnemers kunnen leden voor de commissie voordragen, doorgaans productspecialisten. Het aantal classificatiecommissies zal groeien afhankelijk van de behoefte van de deelnemers. Met name voor bouwmaterialen zal dit het geval zijn. De voordelen van ETIM: Data wordt uniform vastgelegd, waardoor de kwaliteit omhoog gaat; Er wordt efficiënter gecommuniceerd, omdat iedereen over dezelfde data praat; Data wordt maar één keer ingevoerd, dus dubbel werk wordt voorkomen; De classificatie is medium- en fabrikantneutraal, waardoor data probleemloos uitwisselbaar is; Minder foutieve bestellingen, waardoor uw faalkosten worden geminimaliseerd; Bij onderhoud en hergebruik kan snel gevonden worden welk product is verwerkt. 10
ETIM Servicetools ETIM VOOR BIM (ETIM MC) ETIM voor BIM maakt het mogelijk om de ETIM-klassen uit te breiden met 3D-kenmerken. Deze gegevens kunnen vervolgens worden ingelezen in een BIM-applicatie; zo weet je van producten bijvoorbeeld waar het nulpunt zit. Deze data kan worden toegevoegd aan het bouwwerkdossier. ETIM UP ETIM UP is een servicetool waarmee gegevens eenvoudig van een oude naar een nieuwere versie van ETIM kunnen worden omgezet. Dankzij ETIM UP hoeven wijzigingen niet meer handmatig doorgevoerd te worden door iedere fabrikant, waardoor zij veel minder tijd kwijt zijn met het doorvoeren van updates. ETIM International ETIM International is het internationale standaardisatieorgaan voor de ETIM Classificatie. Het doel van ETIM International is het ontwikkelen, publiceren, promoten en in stand houden van een wereldwijd uniform classificatiemodel voor technische producten die worden gebruikt in de elektrotechniek, HVAC, bouw en maritiem. Inmiddels zijn er 18 landen aangesloten bij ETIM International, en ETIM is beschikbaar in 12 talen. 11
GS1 GS1 Nederland maakt deel uit van GS1 International, die internationale standaarden ontwikkelt voor de identificatie van artikelen en locaties in meer dan 100 landen. Wereldwijd zijn er ruim 2 miljoen bedrijven in 30 verschillende sectoren aangesloten. Bij GS1 Nederland zijn 20.000 bedrijven aangesloten die gebruik maken van de standaarden. GS1 Nederland speelt een belangrijke adviserende rol bij het beheer van de SALES Standaard. Ketenstandaard heeft een distributieovereenkomst met GS1 Nederland voor het uitgeven van GLN s voor de bouw- en installatiesector. De adres- en artikelcodes worden gebruikt in de SALES Standaard en ETIM. Global Location Number (GLN) Een Global Location Number wordt toegekend aan een locatie. Een GLN is de wereldwijd unieke identificatie van een adres in elektronische documenten en bestanden en is daarom verplicht in de SALES Standaard. Global Trade Identification Numbers (GTIN) Een GTIN (voorheen EAN) wordt gebruikt om producten uniek te identificeren. De identificatie van producten is noodzakelijk voor een ononderbroken stroom van informatie over bouwproducten, van productie, naar ontwerp, constructie, beheer, tot sloop. 8736827951269 12
Organisatie Ketenstandaard Adviesraad Bestuur Bestuur Bureau ETIM International GS1 Nederland SALES Standaard Commissies ETIM Commissies Deelnemers Bestuur Jan Al, voorzitter namens UNETO-VNI Peter Koenders Koenders Totaalbouw, namens Bouwend Nederland Adviesraad De adviesraad is ingesteld om het bestuur en de directie te adviseren over strategische en tactische onderwerpen op gebied van de SALES Standaard en ETIM Classificatie, logistiek, ICT, marketing en/of inkoopmanagement. Frans Spijkers Legrand Nederland, namens FME/Fedet Arjan van Wingerden BAM Infra Nederland Gerard Kamsteeg Technische Unie, namens Fedet Tristan van de Pavert Wavin, namens NVTB Willem van Meurs Polvo, namens Vertaz Ron Kessels Saint-Gobain Building Distribution Benelux, namens HIBIN/VVNH Albert Dunnink Zehnder Group Nederland, namens FME/Fedet Jeroen van der Holst Niek de Jong Lennart Drewes Fons Hofstra Mark Kahlmann Fred van der Sluijs Merijn Ingelse Wim de Kruijf Marco Overmeer Ernst-Jan Companje Peter Zwakhals Aart Veldhuizen Loek Boortman André Overeem Maarten Janssen Maurice Walravens Edwin de Bruin Flamco Group Itho Daalderop Jongeneel BMN Bouwmaterialen Isero IJzerwarengroep Technisch Handelsbureau Rensa Rexel Nederland BAM Utiliteitsbouw Ballast Nedam Plegt-Vos Bouwgroep UNETO-VNI HOMIJ Technische Installaties GS1 Nederland 4PS BouwInfosys ProPlanet Struyk Verwo Infra 13
Netwerkpartners Om een zo groot mogelijk draagvlak te creëren voor de standaards, werkt Ketenstandaard Bouw en Installatie met onder andere de volgende partijen samen. 14
Team Ketenstandaard Bouw en Installatie Medewerkers Ketenstandaard Rien Wabeke Luuk d Hooghe Arnold Kampstra Maurice van Dort Desirée Schuurman Loïs Timmer Herman Drenth Gabi Jongste Jos Hebing directeur manager standaardisatie manager classificatie relatiemanager managementassistent communicatiemedewerker adviseur standaardisatie/classificatie adviseur classificatie adviseur standaardisatie 15
Dé standaards voor classificatie en communicatie! www.ketenstandaard.nl Edisonstraat 88 6902 PK Zevenaar 088 1500 800 info@ketenstandaard.nl