7 maart 2019 Auteur: Petra Klapwijk Onderzoek PvdA-kiezers over koers partij
PvdA-kiezers: 'PvdA moet partij voor gewone man op links worden' De PvdA kan kiezers terug winnen als ze zich profileren op de gewone hardwerkende man of vrouw. Dit blijkt uit onderzoek van EenVandaag onder 5000 kiezers die in 2012 of in 2017 bij de Tweede Kamerverkiezingen op de PvdA stemden. De partij richt zich volgens hen nu te veel op minima en minderheden. Ze zou meer aandacht moeten hebben voor de grote groep mensen met een middeninkomen. Veel kiezers uit 2012 hebben de PvdA inmiddels de rug toegekeerd. Ze zijn nog steeds boos dat de partij samen met de VVD in het kabinet Rutte II stapte. Voor hen is het belangrijk dat de PvdA de erfenis van dit kabinet van zich af schudt. Het gevoel is dat de PvdA destijds vooral VVD beleid uitvoerde. De partij zou voor deze weggelopen kiezers aantrekkelijker worden wanneer zij opkomen voor de middengroepen. 'Er bestaat een onjuist beeld dat deze groepen zichzelf wel kunnen redden', zo zegt een deelnemer. 'Juist zij hebben behoefte aan goede zorg, betaalbare woningen en een zorgeloos pensioen.' Alternatief voor schreeuwers op rechts De gewone burger wordt volgens veel deelnemers nu vooral bediend door partijen als de PVV en Forum voor Democratie. In hun ogen schreeuwen die vooral aan de zijlijn. Zij denken dat er ruimte op links is voor een fatsoenlijke partij die wel met oplossingen komt en zien kansen voor de PvdA om in dit gat te springen. Wouter Bos favoriete partijleider Helft herkent huidige koers niet In het onderzoek werd de vraag voorgelegd of de PvdA-kiezers herkennen waar de partij nu voor staat. Voor de helft (51%) is dit niet duidelijk. 'Voor mij is het vlees noch vis', zo zegt een ondervraagde. De andere helft (47%) vindt de koers wel herkenbaar. De partij van Asscher profileert zich nu op zorg, klimaat, werk en de multiculturele samenleving. De eerste drie worden herkend, maar de achterban krijgt weinig mee van het standpunt over integratie. Een thema dat mensen wel bij de PvdA vinden horen is onderwijs, ze vinden de PvdA bij uitstek een partij die opkomt voor de leraren. Wouter Bos favoriete partijleider van deze eeuw Tweederde (69%) van de PvdA-stemmers van 2017 vindt dat Asscher het goed doet als partijleider. Hij mag volgens veel kiezers nog wel wat zichtbaarder zijn en nog wat meer vlammen. Hij blijft bovendien besmet als de vice-premier van het vorige kabinet. De ondervraagden mochten kiezen wie hun favoriete partijleider van de 21ste eeuw is. Deze verkiezing wordt glansrijk gewonnen door Wouter Bos. Hij was zichtbaar en hoorbaar de leider, zo zeggen veel mensen. Meer dan de helft (55%) zet hem op nummer 1. Hierna volgen Samsom en Asscher, veel kiezers vinden hen inwisselbaar. Job Cohen en Ad Melkert worden het minst gewaardeerd. 2
5000 PvdA-kiezers Helft vindt koers niet duidelijk Imago PvdA De volgende vragen zijn bestemd voor de groep panelleden die in een eerder onderzoek hebben aangegeven dat ze in de afgelopen jaren (2012 en of 2017) wel eens op de PvdA hebben gestemd of dit overwegen. Het maakt niet uit op welke partij ze nu zouden stemmen. We zijn benieuwd hoe zij nu tegen het imago van de PvdA aankijken. N=4926 PvdA-kiezers over koers 'De partij gaat nu tekeer tegen zaken waar ze in het vorige kabinet zelf wat aan konden doen.' Vind je het duidelijk of onduidelijk waar de PvdA nu in de landelijke politiek voor staat? 'Ik denk dat de PvdA zich richt op alle thema's die een rechtvaardige samenleving betreffen en met name de groepen die ondanks hun belang voor de samenleving zwaar onder druk staan, zoals mensen in het onderwijs, de zorg, publieke diensten als brandweer en ambulance.' 3
Na verlies 2017 Kwart is positiever Kiezers terug winnen? Bij de Tweede Kamerverkiezingen van 2017 leed de PvdA een groot verlies en haalde 9 zetels. Niet eerder in de geschiedenis kreeg de PvdA zo weinig zetels in de Tweede Kamer. Ben je zelf sinds de Tweede Kamerverkiezingen in 2017 positiever of negatiever over de PvdA gaan denken of ongeveer hetzelfde? Positiever: 25% Ongeveer hetzelfde: 56% Negatiever: 17% Weet niet / geen mening: 2% Wat moet de PvdA doen om (meer) kans te maken op jouw stem? 'Beter profileren, opkomen voor de gewone hardwerkende Nederlander en toegeven dat zij fouten hebben gemaakt in kabinet met de VVD.' 'Niet doorslaan met minderheden, absolute minima en rand van de samenleving, richt je op de middengroepen.' 4
Winst of verlies in 2019? Asscher doet het redelijk goed Provinciale Statenverkiezingen Hoe vind je dat Lodewijk Asscher het doet als partijleider van de PvdA? Heel goed: 12% Redelijk goed: 50% Niet zo goed: 23% Heel slecht: 5% Weet niet / geen mening: 10% Onder de kiezers die bij de Tweede Kamerverkiezingen van 2017 op de PvdA stemden is de waardering hoger: 69 procent vindt dat hij ` het goed doet. PvdA-leiders We willen nu van je weten wie je de beste PvdA-leider van de afgelopen jaren vindt. Tussen haakjes zie je het jaar waarin ze lijsttrekker voor de Tweede Kamerverkiezingen waren. Zet de antwoorden in volgorde: beste bovenaan en slechtste onderaan. 1. Wouter Bos (2003 en 2006) 2. Diederik Samsom (2012) 3. Lodewijk Asscher (2017) 4. Job Cohen (2010) 5. Ad Melkert (2002) Winst of verlies bij Provinciale Statenverkiezingen Op 20 maart worden de Provinciale Statenverkiezingen gehouden. In 2011 haalde de PvdA nog 17 procent van de stemmen. Bij de laatste Provinciale Statenverkiezingen van 2015 was dat gedaald naar 10 procent. Hiermee haalde de partij de helft minder zetels in de provincies. Verwacht je dat de PvdA bij de komende Provinciale Statenverkiezingen zal gaan winnen of verliezen ten opzichte van de Provinciale verkiezingen van 2015 of denk je dat ze ongeveer evenveel stemmen gaan halen? Heel veel winnen: 1% Een beetje winnen: 31% Ongeveer evenveel stemmen als in 2015: 29% Een beetje verliezen: 21% Heel veel verliezen: 8% Weet niet / geen mening: 10% 5
Klaver oppositieleider Provinciale Statenverkiezingen Onderstaande vraag is gesteld aan alle deelnemers aan het onderzoek. N = 20850 Ongeacht je eigen politieke voorkeur: Wie is volgens jou de leider van de oppositie in de Tweede Kamer? 1. Jesse Klaver (GroenLinks): 28% 2. Thierry Baudet (Forum voor Democratie): 12% 3. Lodewijk Asscher (PvdA): 11% 4. Geert Wilders (PVV): 10% 5. Lilian Marijnissen (SP): 9% Een kwart van de ondervraagden (26%) zegt het niet te weten. 6
EenVandaag Opiniepanel Over dit onderzoek Aan het onderzoek deden 20850 leden van het EenVandaag Opiniepanel mee, waaronder 4926 kiezers die bij de Tweede Kamerverkiezingen van 2012 en of 2017 op de PvdA stemden. Het onderzoek vond plaats van 4 tot en met 7 maart 2019 en bestond uit een kwantitatief deel en een kwalitatief deel met open vragen. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met onderzoeker Petra Klapwijk, petra.klapwijk@eenvandaag.nl Over het EenVandaag Opiniepanel Het EenVandaag Opiniepanel bestaat uit ruim 55.000 mensen. Zij beantwoorden vragenlijsten op basis van een online onderzoek. De uitslag van de peilingen onder het EenVandaag Opiniepanel zijn na weging representatief voor zes variabelen, namelijk leeftijd, geslacht, opleiding, burgerlijke staat, spreiding over het land en politieke voorkeur gemeten naar de Tweede Kamerverkiezingen van 2017. Panelleden krijgen ongeveer één keer per week een uitnodiging om aan een peiling mee te doen. Op de meeste onderzoeken respondeert 60 tot 70 procent van de panelleden. De resultaten van het EenVandaag Opiniepanel worden gepresenteerd door Gijs Rademaker en Joyce Boverhuis in EenVandaag (ma-za 18:15 uur, NPO1) 7