Verdiepen ontmoeten & delen Beleidsplan 2016-2020 Gereformeerde kerk van Renkum en Heelsum mei 2016 EST HIC SIGILLUM ECCLESIAE REFORMATAE REDICHAMENSIS De Gereformeerde Kerk van Renkum en Heelsum bestaat uit een kring van mensen die het geloof in God centraal stellen. Vanuit dat geloof willen we: - zoeken naar Gods weg in deze tijd - ons laten inspireren door de Heilige Geest, die ons leven vernieuwt - elkaar en anderen aansporen Jezus na te volgen en dienstbaar te zijn - aan iedereen, oud en jong, man en vrouw, een volwaardige plaats geven - open zijn naar de andere kerkgemeenschappen in onze dorpen - op een vernieuwende en stimulerende wijze midden in de samenleving staan Dit beleidsplan 1 schetst onze voornemens op hoofdlijnen. Na een schets van onze kerkelijke gemeente volgen de belangrijkste doelen en wordt aangegeven op welke wijze we de komende jaren kerk willen zijn. Namens de kerkenraad, Lijbert Brussaard, voorzitter Jannet Pausma, scriba
Hoe zien wij onze geloofsgemeenschap? In onze kerk worden moderne theologische inzichten serieus genomen. Er leeft in onze kerk een redelijk grote vraag naar activiteiten van Vorming & Toerusting. Sinds ongeveer 25 jaar nemen bij ons de kinderen deel aan de viering van het Heilig Avondmaal. Ook kunnen vanaf 2005 bij ons huwelijken van personen van gelijk geslacht worden ingezegend. In de zondagse erediensten worden nieuwe liturgische vormen uitgeprobeerd en ingevoerd. Het doel om hiermee ons geloof eigentijds tot uiting te laten komen, wordt slechts bij een deel van de gemeente bereikt. Andere vormen van met elkaar kerk zijn, zoals de musicals, de herfstmarkt, Fairtrade kerk en Nacht zonder Dak, spreken deels andere mensen aan. Niettemin ontkomt ook onze gemeente niet aan de algemene trend dat mensen zich aan de kerk onttrekken of zich niet actief voor langere tijd willen binden aan een taak binnen de kerk. Hoewel de gemeente in omvang afneemt mogen we er niettemin trots op zijn dat onze kerk nog steeds kan worden gekenschetst als een actieve en betrokken gemeente. De leden van onze gemeenschap ervaren de kerk als warm en betrokken op elkaar. In de Protestantse Kerk in Nederland wordt de kerk gekenmerkt door veelvormigheid en veelkleurigheid. In artikel 1 van de Kerkorde worden de diverse afkomstlijnen van de kerk beschreven. De klassieke kwaliteitsmerken Evangelisch Luthers, Hervormd en Gereformeerd mogen dan deels verdwenen zijn, dat neemt niet weg dat de veelkleurigheid van de oude kerken nog volop aanwezig is in de PKN en dat dit nog lang zal gelden voor veel plaatselijke gemeenten. Blijf niet te lang bezig met de interne verbouwing. Voor 2004 was ik lid van de hervormde synode. Het Samen-op-Wegproces slokte toen alle energie op. Pas toen dat klaar was, kwam er weer ruimte voor de missionaire kant van de kerk. René de Reuver, scriba van de PKN, Kerkinformatie mei 2016 Eind 2010 hebben de kerkenraden van de drie Protestantse kerken besloten op termijn te fuseren tot één Protestantse kerk van Renkum/Heelsum/Kievitsdel. De kerkenraad is verheugd en dankbaar dat de fusiegesprekken met de andere kerken op het moment van schrijven van dit beleidsplan reëel uitzicht bieden op volledig samengaan. We nemen ons voor om, zo snel als mogelijk is, tot een volledige fusie te komen met de twee Hervormde kerken. Dat wil zeggen dat we streven naar de instelling van één kerkenraad zonder wijkkerkenraden. Volledig samengaan is geen garantie, maar wel een belangrijke factor om de uitstraling van ons geloof te vergroten naar degenen die (bijna) zijn afgehaakt. We zullen het contact met hen blijven zoeken om te laten merken dat we hen missen. Het samengaan biedt ook kansen voor nieuwe uitstraling naar mensen die op zoek zijn naar zingeving. Dat gaat niet vanzelf (zie kader). 1 De Kerkorde van de Protestantse Kerk in Nederland schrijft voor dat elke plaatselijke kerk eens in de vier jaar een beleidsplan samenstelt met daarin tevens de voornemens voor het komende jaar/de komende twee jaren. Zeg maar waar jij staat, dan vertel ik hoe ik er in sta, als jij mij de ruimte geeft om het niet met je eens te zijn. Dat typeert de dertiger, aldus theoloog en socioloog Harm Dane. Hij is verbonden aan het Expertisecentrum van de Protestantse Kerk in Nederland (PKN). Dane deed vorig jaar voor de kerk onderzoek naar dertigers en hun religie. Zijn conclusie en aanbeveling: De gemeente is als (deel van het) instituut oninteressant voor de dertiger. Het gaat om ontmoeting als gelovigen en gemeenschapsbeleving. Graaf daarom een spa dieper en zorg voor reuring met een veelkleurig aanbod, voor voorbijgangers en blijvers. Gedoe over gemeenteopbouw, kerkelijke regelgeving en twistappels als homohuwelijk of kinderen aan het avondmaal, de dertiger heeft er geen boodschap aan. Het sluit niet aan bij de behoefte aan zelfontwikkeling en de behoefte aan een bedding voor sociale verbondenheid. Heb het over de inhoud. Nynke Sietsma Waar is de god van de dertiger? Trouw, 2 november 2013
Kerk-zijn, gemeente in ontwikkeling door religie en spiritualiteit Verdiepen, ontmoeten en delen Onze structuur 2 is een zogenaamd werkgroepenmodel, voorgesteld als een bloem. De (voedings)bodem is de relatie tussen God en mensen. De stengel wordt gevormd door de gemeente die we zoveel mogelijk proberen te betrekken bij het beleid. Het hart van de bloem is de kerkenraad, de bloembladen worden gevormd door de colleges en taakgroepen. De kernwoorden van ons beleid zijn verdiepen, ontmoeten en delen, drie woorden die met elkaar werken, die ons inspireren en waarmee wij de ander inspireren. Deze drie woorden willen we terug laten komen in alles wat we doen 3. Kerk-zijn in deze tijd heeft te maken met het feit dat de invloed van religie en traditie sterk is gewijzigd, waardoor er leegloop van de kerken is ontstaan. Dit leidt tot een gevoel van vertwijfeling, met de vraag hoe toekomstige generaties het kerk-zijn zullen kaderen. Dat er nu een secularisering plaatsvindt, is voor onze generaties nieuw, maar het betreft een historische golfbeweging die vanuit de tijd van het Oude Testament al waarneembaar is. Elke nieuwe generatie wil op haar wijze ervaren wat de betekenis van religie is in ieders persoonlijk leven. Onze ouders en voorouders hebben dat proces ook gekend, om met Prediker 1:9 te spreken er is niets nieuws onder de zon. Wel vraagt onze tijdsbeleving om een creatieve aanpak en durf om e.e.a. onder ogen te willen zien. Het is niet aangetoond dat religie en zingeving uit culturen zullen verdwijnen. Ieder gestart proces vangt weer op een nieuwe manier aan. De kunst is om die nieuwe manier te herkennen en erop aan te sluiten. Dus geen miskenningen maar erkenningen om nieuwe gezichtspunten over geloof en (kerk)gemeenschap te leren ontdekken. We kunnen niet veel anders doen dan wat we al doen, in de hoop dat ons nieuwe handelen succes heeft. Angst dat er in de toekomst geen kerk meer is hebben we niet want in alles, door alles en achter alles is er dat sterke religieuze verlangen, en ook al zal het er in de toekomst anders uitzien dan we nu vermoeden, zo schrijft Gerben Heitink, dit sterke verlangen staat er als het ware garant voor dat er zoiets blijft als christelijk handelen en geloven. - Uit: Harry Aardema e.a., 2014. Kerk-zijn, gemeente in ontwikkeling door religie en spiritualiteit. 2 Zie bijlage 2. 3 Formulering uit: Bussink-Verbeek, Lelystad denkt goed na over het beleid. (Kerkinformatie december 2013).
Hoofdlijnen van beleid De hoofdlijnen van beleid samengevat voor de verschillende werkvelden. Pastoraat Stimuleren van gemeenteleden om mee te denken en mee te doen in het samen kerk zijn. Omzien naar elkaar in de ruimste zin van het woord, dat wil zeggen met inbegrip van mensen buiten eigen kring die op onze weg komen voor pastorale zorg. Diaconaat: Praktische aandacht en hulp, waar mogelijk in samenwerking met andere kerken in plaatselijk verband, gericht op gemeenteleden en andere plaatsgenoten in nood en op hulpverleningsprojecten wereldwijd. Kritisch meedenken met de overheid, met name in armoedebeleid, vredesvraagstukken en uitvoering van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning. Jeugd en jongeren: Elkaar en de jeugd blijvend stimuleren en aanmoedigen om samen nieuwe dingen te ondernemen die laten zien wat het betekent om kind van God te zijn. Eredienst: Aandragen van verschillende vormen van ontmoeting in de eredienst, ingebed in de traditie en met gebruikmaking van eigentijdse concepten. Vorming en toerusting: Het organiseren, in samenwerking met andere kerken, van bijeenkomsten die aansluiten op de aandachtsvelden van deze tijd op het kruispunt van kerk en samenleving. Kerkrentmeesters: Een goed financieel beheer gericht op het in stand houden en het laten functioneren van onze gemeente in al zijn facetten. Het zoveel mogelijk in evenwicht houden van inkomsten en uitgaven. Het in stand houden van onze kerkelijke gebouwen gericht op multifunctioneel gebruik door organisaties, waarvan de doelstellingen niet strijdig zijn met die van onze kerk. Goed financieel beheer, mede gericht op spoedige fusie met de twee Hervormde kerken in onze dorpen. Voor een nadere uitwerking van bovenstaande kerntaken en beleidsuitgangspunten wordt verwezen naar bijlage 1.
bijlage 1-pagina 1 - Overzicht beleidsplannen van taakgroepen en colleges Omschrijving Taakgroep Gemeentezorg/ Pastoraat Jeugd en Jongeren (via jeugdouderling en -diaken) Taakgroep Eredienst Vorming en Toerusting (taakgroep i.s.m. de andere protestantse kerken) College van Diakenen College van Kerkrentmeesters De taakgroep/het college stelt het volgende centraal in de toekomst: Omzien naar elkaar in de ruimste zin van het woord Gemeenteleden stimuleren om mee te denken en mee te doen om samen kerk te zijn Goede afstemming en samenwerking in jeugdactiviteiten, ook met de andere kerken De ontmoeting tussen God en de mensen en tussen de mensen onderling, ingebed in de traditie en met gebruikmaking van eigentijdse concepten en middelen Leren, een levenslang proces, waarin mensen zich verder ontwikkelen in kennis, houding, vaardigheden en gevoel, leidend tot veranderd handelen, tot groei in de ontmoeting met het Geheim, met elkaar en je omgeving Een zorgzame gemeenschap zijn, die zich bekommert om mensen in problemen, hen bijstaat en voor hen opkomt. Helpen waar geen helper is, ook voor mensen buiten onze kerkgemeenschap. Bezinning op, en uitvoering van binnenlands-, buitenlands- en jongerendiaconaat. Verdere samenwerking zoeken met andere Diaconieën, met name die van de Hervormde gemeenten in Renkum/Heelsum. Een duurzame Kerk te zijn. Een goed en transparant financieel beleid Gericht op het in stand houden van onze gemeente in immateriële zaken zoals het pastoraat en in materiele zaken o.a. gebouwen. Dit alles in goed overleg moeten plaatsvinden met de kerkenraad en de taakgroepen. Om verstandige keuzes te kunnen maken (wat is noodzakelijk en/of haalbaar)
bijlage 1-pagina 2 - Overzicht beleidsplannen van taakgroepen en colleges Omschrijving Taakgroep Gemeentezorg/ Pastoraat Jeugd en Jongeren (via jeugdouderling en -diaken) Taakgroep Eredienst Vorming en Toerusting (taakgroep i.s.m. de andere protestantse kerken) College van Diakenen College van Kerkrentmeesters De taakgroep/ het college ziet de volgende mogelijkheden voor verwezenlijking: Attent zijn bij bijzondere levenssituaties, zoals ziekte, overlijden, ontslag uit ziekenhuis of instelling, lichamelijke of geestelijke handicap, toetreding tot of vertrek uit de kerk, werkloosheid, geboorte, huwelijk, enz. Mensen betrekken bij deeltaken in het pastoraat, zoals: Ouderenbezoekgroep, Ouderen stimuleren elkaar te bezoeken, Gespreksgroepen, Wijkteams, Toerustingsbijeenkomsten voor nieuwe ouderlingen en wijkcontactpersonen Overleg tussen de verschillende groepen Mensen inschakelen die goede en leuke ideeën hebben, die aanspreken bij de jeugd Invulling laatste zondag kerkelijk jaar Invulling stille week Invulling van andere speciale diensten Evalueren van bijzondere diensten Op de hoogte blijven van de activiteiten van de omliggende kerken Ons laten inspireren via internet door het aanbod van allerlei activiteiten in den lande De gemeente bewust te maken van de opdracht om een zorgzame en duurzame gemeente te zijn. Het ondersteunen van de wijken met een wijkdiaken (de ogen en oren van de diaconie) en het verlenen van diaconale bijstand. het inzamelen, beheren en besteden van diaconale- en zendingsgelden. gebouwen Het geschikt houden van de gebouwen voor de activiteiten van onze gemeente. Het noodzakelijke onderhoud doen we waar mogelijk met vrijwilligers. financiële zaken Het CvK brengt de financiën regelmatig onder de aandacht van de kerkenraad en de gemeente. We doen voorstellen om de inkomsten te vergroten kerkbalans, acties, informatie geven over schenken en legaten). Ook blijven we actief en alert op mogelijke kostenverlagingen.
bijlage 1-pagina 3 - Overzicht beleidsplannen van taakgroepen en colleges Omschrijving Taakgroep Gemeentezorg/ Pastoraat Persoonlijke bezoeken Inloopmiddagen Koffiegespreksochtenden bij gemeenteleden aan huis Koffieochtenden i.v.m. verjaardagen 70+ Jeugd en Jongeren (via jeugdouderling en -diaken) Taakgroep Eredienst Vorming en Toerusting (taakgroep i.s.m. de andere protestantse kerken) College van Diakenen College van Kerkrentmeesters Ons aanbod: Oppasdienst Kindernevendienst Basis- en maaltijdcatechese Jeugdkerk+ Clubs Jeugdcentrale Divers aanbod van diensten in samenwerking met verschillende groepen Jaarlijks programma aansluitend bij: - kerkelijke gebeurtenissen - belangrijke kerkelijke feesten - maatschappelijke gebeurtenissen - twee wijkdiakenen voor het ondersteunen van de wijken. - taakgroep binnenlands diaconaat, met als taak de gemeente te betrekken bij diaconale activiteiten buiten de eigen plaatselijke kerk. - taakgroep zwo (Zending, Werelddiaconaat en ontwikkelings samenwerking), met als taak de gemeente te betrekken bij projecten op het gebied van vrede, gerechtigheid en heelheid van de schepping. - taakdiaken jeugd & jongeren. Hij/zij ontplooit initiatieven om de jongeren te betrekken bij projecten op het gebied van diaconaat. - taakgroep groene kerk. Ontplooit initiatieven om als kerk duurzamer te leven. Centraal aanspreekpunt voor beheerszaken m.b.t. het kerkgebouw en de pastorie. Aanspreekpunt voor het personeelsbeleid (predikant, koster en organisten). Behouden van continuïteit in de financiële administratie
ECCLESIAE REFORMATAE REDEICHAMENSIS EST HIC SIGILLUM bijlage 2 - Organisatiestructuur Organisatiestructuur Gereformeerde Kerk van Renkum en Heelsum Sinds februari 2013 versie maart 2016 agendacommissie Voorzitter kerkenraad Scriba kerkenraad Ouderlingen Diakenen Predikant college van kerkrentmeesters taakgroep gemeentezorg taakgroepen (geen lid kerkenraad) college van diakenen taakgroep eredienst Ouderlingen/ kerkrentmeesters Secretaris Penningmeester Boekhouder Lid onderhoud gebouwen & installaties Algemeen lid Ouderling/coördinator Wijkouderlingen Jeugdouderling Predikant Pastoraal medewerkers uitvaart & rouw Vorming & Toerusting (SOW) Interkerkelijk werk (IKW) Herfstmarkt Jeugdcentrale Diaken/voorzitter Wijkdiakenen Jeugddiaken Diaken ZWO Diaken binnenland Diaken secretaris Diaken penningmeester Ouderling/voorzitter Predikant Secretaris Organist Lid kindernevendienst Ouderen Werkgroep binnenlands diaconaat contactpersonen Jeugd en jongeren Gezinnen vrijwilligers Werkgroep Zending & Werelddiaconaat (ZWO) Werkgroep Groene Kerk