Studiekeuzebegeleiding 2 de jaar Lessenroosters en profielen Studierichtingen 2 de graad SO 2006-2007 (lessenroosters 2007-2008) Scholengemeenschap Sint-Quintinus Vrij CLB Regio Hasselt Samenstelling en lay-out: Noël Bulckaert Carlo Smeets Marleen Vandercrabben 1
INHOUD Lessentabellen en profielen studierichtingen ASO...3 GRIEKS-LATIJN...4 LATIJN...6 WETENSCHAPPEN...8 ECONOMIE... 10 HUMANE WETENSCHAPPEN... 12 SPORT... 14 Lessentabellen en profielen studierichtingen TSO... 16 HANDEL... 17 HANDEL-TALEN... 19 TECHNIEK-WETENSCHAPPEN... 21 SOCIALE EN TECHNISCHE WETENSCHAPPEN... 23 LICHAMELIJKE OPVOEDING EN SPORT... 25 INDUSTRIELE WETENSCHAPPEN... 27 ELEKTROMECHANICA... 29 MECHANISCHE TECHNIEKEN... 31 ELEKTROTECHNIEKEN... 33 BOUWTECHNIEKEN... 35 HOUTTECHNIEKEN... 37 Lessentabellen en profielen studierichtingen BSO... 39 VERKOOP... 40 KANTOOR... 42 VERZORGING-VOEDING... 44 Het modulair onderwijs in het BSO Vrij Technisch Instituut Hasselt... 46 STUDIEGEBIED HANDEL... 47 STUDIEGEBIED LICHAAMSVERZORGING... 49 STUDIEGEBIED PERSONENZORG... 51 SCHILDERWERK EN DECORATIE... 53 BASISMECHANICA... 55 ELEKTRISCHE INSTALLATIES... 57 BOUW... 59 HOUT... 61 HET DBSO (DEELTIJDS BEROEPSSECUNDAIR ONDERWIJS)... 63 Lessentabellen en profielen studierichtingen KSO... 64 BEELDENDE EN ARCHITECTURALE KUNSTEN... 65 MUZIEK... 67 2
Lessentabellen en profielen studierichtingen ASO 3
Tweede graad Algemeen Secundair Onderwijs (ASO) GRIEKS-LATIJN Logische vooropleiding of bijzondere toelatingsvoorwaarden 2 de leerjaar van de 1 ste graad: klassieke studiën Lessentabel Virga Jessecollege Kindsheid Jesu 3de 4de 3de 4de Algemene vakken Aardrijkskunde 1 1 1 1 Biologie 1 1 1 1 Chemie 1 1 1 1 Duits 0 1 0 1 Engels 2 2 2 2 Frans 3 3 3 3 Fysica 1 1 1 1 Geschiedenis 2 2 2 2 Godsdienst 2 2 2 2 Grieks 4 4 4 4 Latijn 4 4 4 4 Lichamelijke Opvoeding 2 2 2 2 Nederlands 4 4 4 4 Plastische Opvoeding 1 0 1 0 Wiskunde 4 4 4 4 TOTALEN 32 32 32 32 Bedoeling Algemeen geldt dat het Algemeen Secundair Onderwijs (ASO) een uitgesproken doorstromingsfunctie heeft. Dit wil zeggen dat de vorming gericht is op een vervolgstudie in het hoger onderwijs en niet op de arbeidsmarkt of tewerkstelling op 18 jaar. De leerplannen zijn zo opgemaakt dat elke studierichting in principe voorbereidt op alle vormen van hoger onderwijs. De kennis van het Grieks en het Latijn wordt verder uitgebreid zowel op het gebied van spraakkunst als woordkennis. Dit gebeurt zoveel mogelijk aan de hand van oorspronkelijke teksten. Stilaan raakt de leerling ook meer vertrouwd met de Romeinse en Griekse samenleving en cultuur. 4
Inhoud van de vakken Klassieke talen: Latijn / Grieks Latijn probeert de leerlingen gevoelig te maken voor de literaire schoonheid van een tekst. Bovendien schenkt Latijn ook aandacht aan algemeen-menselijke vragen en problemen en brengt het respect bij voor andere culturen. De leerlingen komen ook in contact met meesterwerken van de Griekse literatuur. Zij trachten er de boodschap en vormgeving van te ontdekken en te interpreteren. De leerlingen komen eveneens tot de ontdekking dat de Griekse auteurs de grondleggers zijn geweest van literaire genres die in het Westen voor het eerst tot bloei zijn gebracht. Moderne talen: Nederlands / Frans / Engels / Duits In alle studierichtingen van het ASO neemt de studie van moderne talen een belangrijke plaats in. De aandacht gaat naar het ontwikkelen van de communicatieve vaardigheid (luisteren, lezen, spreken en schrijven), de reflectie op taal (taalbeschouwing) en de kennismaking met anderstalige literatuur. Iedere leerling krijgt één lestijd Duits in het vierde jaar. Wiskunde Een cursus van 4 lestijden wiskunde wordt aan alle ASO-leerlingen aangeboden. Uitwegen Het logisch vervolg van de tweede graad Grieks-Latijn (ASO) is de derde graad Grieks-Latijn (ASO). Andere overgangen zijn individueel te bekijken. Aandachtspunten Positief wordt deze studierichting gekozen omwille van de belangstelling voor oude talen (Latijn en Grieks). 5
Tweede graad Algemeen Secundair Onderwijs (ASO) LATIJN Logische vooropleiding of bijzondere toelatingsvoorwaarden 2 de leerjaar van de 1 ste graad: klassieke studiën Lessentabel St.-Jan Berchmansinstituut Virga Jessecollege Kindsheid Jesu 3de 4de 3de 4de 3de 4de Algemene vakken Aardrijkskunde 1 1 1 1 1 1 Biologie 1 1 1 1 1 1 Chemie 1 1 1 1 1 1 Duits 0 1 0 1 0 1 Economie (+1) (+1) Engels 3 2 2(+1) 2 2 2(+1) Frans 3 3 4 3(+1) 3(+1) 3 Fysica 1 1 1 1 1 1 Geschiedenis 2 2 2 2 2 2 Godsdienst 2 2 2 2 2 2 Informatica 1 1 1 1 1 1 Latijn 5 5 5 5 5 5 Lichamelijke Opvoeding 2 2 2 2 2 2 Muzikale Opvoeding 0 1 0 1 0 1 Nederlands 4 4 4 4 4 4 Nederlandse expressie 1 0 Plastische Opvoeding 1 0 1 0 1 0 Wiskunde 4(+1) 4(+1) 4(+1) 4(+1) 4(+1) 4(+1) TOTALEN 32 32 32 32 32 32 St.-Jan Berchmansinstituut: ofwel uitbreiding economie ofwel uitbreiding wiskunde Kindsheid Jesu: ofwel uitbreiding talen ofwel uitbreiding wiskunde Virga-Jessecollege: ofwel uitbreiding wiskunde ofwel uitbreiding Engels (3 de jaar), Frans (4 de jaar) Bedoeling Algemeen geldt dat het Algemeen Secundair Onderwijs (ASO) een uitgesproken doorstromingsfunctie heeft. Dit wil zeggen dat de vorming gericht is op een vervolgstudie in het hoger onderwijs en niet op de arbeidsmarkt of tewerkstelling op 18 jaar. De leerplannen zijn zo opgemaakt dat elke studierichting in principe voorbereidt op alle vormen van hoger onderwijs. De kennis van het Latijn wordt verder uitgebreid zowel op het gebied van spraakkunst als woordkennis. Dit gebeurt zoveel mogelijk aan de hand van oorspronkelijke teksten. Stilaan raakt de leerling ook meer vertrouwd met de Romeinse samenleving en cultuur. 6
Inhoud van de vakken Klassieke talen: Latijn Latijn probeert de leerlingen gevoelig te maken voor de literaire schoonheid van een tekst. Bovendien schenkt Latijn ook aandacht aan algemeen-menselijke vragen en problemen en brengt het respect bij voor andere culturen. Moderne talen: Nederlands / Frans / Engels / Duits In alle studierichtingen van het ASO neemt de studie van moderne talen een belangrijke plaats in. De aandacht gaat naar het ontwikkelen van de communicatieve vaardigheid (luisteren, lezen, spreken en schrijven), de reflectie op taal (taalbeschouwing) en de kennismaking met anderstalige literatuur. Iedere leerling krijgt één lestijd Duits in het vierde jaar. Wiskunde Een cursus van 4 lestijden wiskunde wordt aan alle ASO-leerlingen aangeboden. In de studierichting Latijn (ASO) kunnen 5 lestijden wiskunde gekozen worden. Daarbij wordt het leerplan van 5 lestijden wiskunde gevolgd. Uitwegen Het logisch vervolg van de tweede graad Latijn (ASO) is de derde graad Latijn-moderne talen (ASO), Latijn-wetenschappen (ASO) of Latijn-wiskunde (ASO). Andere overgangen naar Wetenschappenwiskunde en Humane wetenschappen zijn eveneens mogelijk. Overgangen naar Economie-moderne talen of Economie-wiskunde zijn individueel te bekijken. Aandachtspunten Positief wordt deze studierichting gekozen omwille van de belangstelling voor oude talen (Latijn). 7
Tweede graad Algemeen Secundair Onderwijs (ASO) WETENSCHAPPEN Logische vooropleiding of bijzondere toelatingsvoorwaarden 2 de leerjaar van de 1 ste graad Lessentabel St.-Jan Berchmansinstituut Virga Jessecollege Kindsheid Jesu 3de 4de 3de 4de 3de 4de Algemene vakken Aardrijkskunde 1 1 2 2 1 2 Biologie 2 2 2 2 2 2 Chemie 2 2 2 2 2 2 Duits 0 1 0 1 0 1 Economie 1 1 1 0 Engels 3 2 3 2 3 2 Frans 4 4 4 4 4 4 Fysica 2 2 2 2 2 2 Geschiedenis 2 2 2 2 2 2 Godsdienst 2 2 2 2 2 2 Informatica 1 1 1 1 1 1 Lichamelijke Opvoeding 2 2 2 2 2 2 Muzikale Opvoeding 0 1 0 1 0 1 Nederlands 4 4 4 4 4 4 Plastische Opvoeding 1 0 1 0 1 0 Wiskunde 5 5 5 5 5 5 TOTALEN 32 32 32 32 32 32 Bedoeling Algemeen geldt dat het Algemeen Secundair Onderwijs (ASO) een uitgesproken doorstromingsfunctie heeft. Dit wil zeggen dat de vorming gericht is op een vervolgstudie in het hoger onderwijs en niet op de arbeidsmarkt of tewerkstelling op 18 jaar. De leerplannen zijn zo opgemaakt dat elke studierichting in principe voorbereidt op alle vormen van hoger onderwijs. In deze studierichting wordt het ontwikkelen van de communicatieve vaardigheid gecombineerd met inzicht in wiskundige denkpatronen. 8
Inhoud van de vakken Moderne talen: Nederlands / Frans / Engels / Duits. In alle studierichtingen van het ASO neemt de studie van de moderne talen een belangrijke plaats in. De aandacht gaat naar het ontwikkelen van de communicatieve vaardigheid (luisteren, lezen, spreken en schrijven), de reflectie op taal (taalbeschouwing) en de kennismaking met anderstalige literatuur. Iedere leerling krijgt één lestijd Duits in het vierde jaar. Wiskunde. Een cursus van 4 lestijden wiskunde wordt aan alle ASO-leerlingen aangeboden. In de studierichting Wetenschappen (ASO) worden echter 5 lestijden wiskunde voorzien. Daarbij moet de vijfde lestijd essentieel als uitdiepend opgevat worden. Nieuwe inhouden leggen geen hypotheek op de aansluitingsmogelijkheden in de derde graad. Uitwegen Het logisch vervolg van de tweede graad Wetenschappen (ASO) is de derde graad Moderne talenwetenschappen (ASO), Moderne talen-wiskunde (ASO) of Wetenschappen-wiskunde (ASO). Andere overgangen zijn individueel te bekijken. Aandachtspunten Positief wordt deze studierichting gekozen omwille van de belangstelling voor wetenschappen. 9
Tweede Graad Algemeen Secundair Onderwijs (ASO) ECONOMIE Logische vooropleiding of bijzondere toelatingsvoorwaarden 2 de leerjaar van de 1 ste graad Lessentabel St.-Jan Berchmansinstituut Virga Jessecollege Kindsheid Jesu Instituut Mariaburcht 3de 4de 3de 4de 3de 4de 3de 4de Algemene vakken Aardrijkskunde 1 1 1 1 1 1 1 1 Biologie 1 1 1 1 1 1 1 1 Chemie 1 1 1 1 1 1 1 1 Duits 0 1 0 1 0 1 0 1 Economie 4(+1) 4(+1) 4(+1) 4(+1) 4 4 4 4 Engels 3 2 3 2 3 2(+1) 3 3 Frans 4 4 4 4 4(+1) 4 5 4 Fysica 1 1 1 1 1 1 1 1 Geschiedenis 2 2 2 2 2 2 2 2 Godsdienst 2 2 2 2 2 2 2 2 Informatica 1 1 1 1 1 1 1 1 Lichamelijke Opvoeding 2 2 2 2 2 2 2 2 Muzikale Opvoeding 0 1 0 1 0 1 0 1 Nederlands 4 4 4 4 4 4 4 4 Plastische Opvoeding 1 0 1 0 1 0 1 0 Wiskunde 4(+1) 4(+1) 4(+1) 4(+1) 4(+1) 4(+1) 4 4 TOTALEN 32 32 32 32 32 32 32 32 St.-Jan Berchmansinstituut en Virga-Jessecollege: ofwel uitbreiding economie ofwel uitbreiding wiskunde Kindsheid Jesu: ofwel uitbreiding talen ofwel uitbreiding wiskunde Bedoeling Algemeen geldt dat het Algemeen Secundair Onderwijs (ASO) een uitgesproken doorstromingsfunctie heeft. Dit wil zeggen dat de vorming gericht is op een vervolgstudie in het hoger onderwijs en niet op de arbeidsmarkt of tewerkstelling op 18 jaar. De leerplannen zijn zo opgemaakt dat elke studierichting in principe voorbereidt op alle vormen van hoger onderwijs. In deze studierichting wordt de nadruk gelegd op inzicht in het economisch gebeuren. 10
Inhoud van de vakken Economie. Economie is de studie van de huishouding. In ons land zijn er verschillende soorten huishoudingen: gezinnen, bedrijven, overheid. Deze verschillende huishoudingen grijpen op elkaar in. Vanuit deze economische kringloop vertrekt de studie van de economie. Daarbij wordt ingegaan op de gedragingen van de consumenten (verbruikers) en producenten (voortbrengers van goederen). Enkele voorbeelden: - consumenten: Hoe verwerven gezinnen hun inkomen? Hoe besteden gezinnen hun verworven inkomen? - producenten: Hoeveel moet een producent produceren om maximale winst te maken? Hoe noteert de handelaar de verschillende verrichtingen in zijn boeken? Moderne talen: Nederlands / Frans / Engels / Duits In alle studierichtingen van het ASO neemt de studie van de moderne talen een belangrijke plaats in. De aandacht gaat naar het ontwikkelen van de communicatieve vaardigheid (luisteren, lezen, spreken en schrijven), de reflectie op taal (taalbeschouwing) en de kennismaking met anderstalige literatuur. Iedere leerling krijgt een lestijd Duits in het vierde jaar. Wiskunde Een cursus van 4 lestijden wiskunde wordt aan alle ASO-leerlingen aangeboden. In de studierichting Economie (ASO) is de mogelijkheid voorzien 5 lestijden wiskunde aan te bieden door de bijkomende lestijd uit het complementair gedeelte te halen. Daarbij moet de vijfde lestijd essentieel als uitdiepend opgevat worden. Nieuwe inhouden leggen geen hypotheek op de aansluitingsmogelijkheden in de derde graad. Uitwegen Het logisch vervolg van de tweede graad Economie (ASO) is de derde graad Economie-moderne talen (ASO) of Economie-wiskunde (ASO). Andere overgangen zijn individueel te bekijken. Aandachtspunten Positief wordt deze studierichting gekozen omwille van de belangstelling voor de economie. 11
Tweede Graad Algemeen Secundair Onderwijs (ASO) HUMANE WETENSCHAPPEN Logische vooropleiding of bijzondere toelatingsvoorwaarden 2 de leerjaar van de 1 ste graad Lessentabel Virga Jessecollege Kindsheid Jesu 3de 4de 3de 4de Algemene vakken Aardrijkskunde 1 1 1 1 Biologie 1 1 1 1 Chemie 1 1 1 1 Cultuurwetenschappen 2 2 2 2 Duits 0 1 0 1 Engels 3 2 3 2 Frans 4 4 4 4 Fysica 1 1 1 1 Gedragswetenschappen 3 3 3 3 Geschiedenis 2 2 2 2 Godsdienst 2 2 2 2 Informatica 1 1 1 1 Lichamelijke Opvoeding 2 2 2 2 Muzikale Opvoeding 0 1 0 1 Nederlands 4 4 4 4 Plastische Opvoeding 1 0 1 0 Wiskunde 4 4 4 4 TOTALEN 32 32 32 32 Bedoeling Algemeen geldt dat het Algemeen Secundair Onderwijs (ASO) een uitgesproken doorstromingsfunctie heeft. Dit wil zeggen dat de vorming gericht is op een vervolgstudie in het hoger onderwijs en niet op de arbeidsmarkt of tewerkstelling op 18 jaar. De leerplannen zijn zo opgemaakt dat elke studierichting in principe voorbereidt op alle vormen van hoger onderwijs. In de tweede graad Humane wetenschappen (ASO) leren de leerlingen psychologische, sociologische en culturele verschijnselen herkennen en exploreren. 12
Inhoud van de vakken Moderne talen: Nederlands / Frans / Engels / Duits In alle studierichtingen van het ASO neemt de studie van de moderne talen een belangrijke plaats in. De aandacht gaat naar het ontwikkelen van de communicatieve vaardigheid (luisteren, lezen, spreken en schrijven), de reflectie op taal (taalbeschouwing) en de kennismaking met anderstalige literatuur. Iedere leerling krijgt één lestijd Duits in het vierde jaar. Wiskunde Een cursus van 4 lestijden wiskunde wordt aan alle ASO-leerlingen aangeboden. Cultuurwetenschappen Binnen dit vak bestuderen de leerlingen het functioneren en de rol van organisaties in de samenleving en hoe organisatievormen beïnvloed worden door historische en culturele factoren; de beïnvloedende factoren van het communicatieproces en de structuren en functies van de maatschappelijke communicatie; opvattingen over identiteit, cultuur en beschaving in verschillende samenlevingen en de interactie tussen mens- en wereldbeeld; de samenhang tussen cultuurverschijnselen en de onderlinge beïnvloeding van wetenschap, techniek en samenleving; kunstvormen en hun rol bij veranderingen in de samenleving; de ontwikkeling, vormgeving, kenmerken en principes van waarden en normen in sociale gemeenschappen en hun band met mens- en wereldbeelden en levensbeschouwingen. Gedragswetenschappen Binnen dit vak bestuderen de leerlingen de aard, de bewegingen en de veranderingen van organisatievormen waartoe de mens als individu behoort; de fysische en psychische factoren die de communicatie tussen mensen mogelijk maken en beïnvloeden; de ontwikkeling van het individu en de dynamiek van sociale groepen en cultuursystemen; de samenhang tussen en de onderlinge beïnvloeding van individu, groepen en samenleving; het ontstaan, de aard, de functies en de expressie van emoties en het omgaan met lichamelijkheid; de wijze waarop waarden en normen in sociale gemeenschappen worden overgedragen. Uitwegen Het logisch vervolg van de tweede graad Humane wetenschappen (ASO) is de derde graad Humane wetenschappen (ASO). Andere overgangen zijn individueel te bekijken. Aandachtspunten Positief wordt deze studierichting gekozen omwille van de belangstelling voor cultuur- en gedragswetenschappen. 13
Tweede Graad Algemeen Secundair Onderwijs (ASO) SPORT Logische vooropleiding 2 de leerjaar van de 1 ste graad Lessentabel Instituut Mariaburcht 3de 4de Algemene vakken Aardrijkskunde 1 1 Biologie 2 2 Chemie 2 2 Duits 0 1 Engels 3 2 Frans 4 4 Fysica 2 2 Geschiedenis 2 2 Godsdienst 2 2 Lichamelijke Opvoeding 2 2 Nederlands 4 4 Sport 3 3 Wiskunde 5 5 TOTALEN 32 32 Bedoeling Algemeen geldt dat het Algemeen Secundair Onderwijs (ASO) een uitgesproken doorstromingsfunctie heeft. Dit wil zeggen dat de vorming gericht is op een vervolgstudie in het hoger onderwijs en niet op de arbeidsmarkt of tewerkstelling op 18 jaar. De leerplannen zijn zo opgemaakt dat elke studierichting in principe voorbereidt op alle vormen van hoger onderwijs. In deze studierichting wordt het ontwikkelen van de communicatieve vaardigheid gecombineerd met inzicht in wiskundige denkpatronen. Het pakket algemene vakken van deze studierichting is opmerkelijk zwaarder dan van de gelijkaardige studierichting Lichamelijke opvoeding en sport (TSO). De eisen voor de sportvakken vallen daarentegen wat minder zwaar uit dan in Lichamelijke opvoeding en sport (TSO). 14
Inhoud van de vakken Moderne talen: Nederlands / Frans / Engels / Duits In alle studierichtingen van het ASO neemt de studie van de moderne talen een belangrijke plaats in. De aandacht gaat naar het ontwikkelen van de communicatieve vaardigheid (luisteren, lezen, spreken en schrijven), de reflectie op taal (taalbeschouwing) en de kennismaking met anderstalige literatuur. Iedere leerling krijgt één lestijd Duits in het vierde jaar. Wiskunde Een cursus van 4 lestijden wiskunde wordt aan alle ASO-leerlingen aangeboden. In de studierichting Wetenschappen (ASO) worden echter 5 lestijden wiskunde voorzien. Daarbij moet de vijfde lestijd essentieel als uitdiepend opgevat worden. Nieuwe inhouden leggen geen hypotheek op de aansluitingsmogelijkheden in de derde graad. Sport Tijdens de lessen sport komen meerdere sport takken aan bod: atletiek, toestelturnen, zwemmen, balsporten (volley, basket, handbal, voetbal), dans, ritme en speltechnieken. Uitwegen Het logisch vervolg van de tweede graad Wetenschappen (ASO) (variant met sport) is de derde graad Wetenschappen-sport (ASO). Andere overgangen zijn individueel te bekijken. Aandachtspunten Positief wordt deze studierichting gekozen omwille van de belangstelling voor wetenschappen en/of sport. 15
Lessentabellen en profielen studierichtingen TSO 16
Tweede Graad Technisch Secundair Onderwijs (TSO) HANDEL Logische vooropleiding 2 de leerjaar van de 1 ste graad Lessentabel St.-Jan Berchmansinstituut Virga Jessecollege 3de 4de 3de 4de Algemene vakken Aardrijkskunde 1 1 1 1 Duits 0 1 Engels 3 3 3 2 Frans 4 4 5 5 Geschiedenis 1 1 1 1 Godsdienst 2 2 2 2 Informatica 2* 2* 2* 2* Lichamelijke Opvoeding 2 2 2 2 Natuurwetenschappen 2 2 2 2 Nederlands 4 4 4 4 Wiskunde 5 5 4 4 Technische en Praktische vakken Bedrijfshuishoudkunde 6 6 6 6 Toegepaste Informatica 2* 2* 2* 2* TOTALEN 34 34 34 34 * Beide vakken vormen één geïntegreerde cursus Bedoeling Handel (TSO) is een polyvalente studierichting die de leerlingen wil opleiden voor een commerciële, administratieve of sociale loopbaan in het bedrijfsleven, de overheidsdiensten of in de dienstensector. Daarnaast wordt ook een algemene, culturele en maatschappelijke vorming gegeven. Hoofdbekommernis blijft het aanreiken van een ruime bedrijfseconomische kennis. Dit houdt in dat het lessenrooster voor een vrij groot gedeelte bestaat uit administratief-commerciële en op de praktijk gerichte vakken. Ook de taalkundige vorming (Nederlands, vreemde talen) is afgestemd op de praktijk. Naast de traditionele correspondentievormen (per brief, telefonisch) maken de leerlingen kennis met moderne aspecten van communicatie (via fax, modem, netwerk, elektronische post,...). 17
Inhoud van de vakken Bedrijfshuishoudkunde Dit vak bestudeert de vereenvoudigde boekhouding als middel om het boekhoudkundig denken van bij de aanvang in de richting van het dubbel boekhouden te oriënteren. Beide vormen van boekhouden worden op een praktijkgeoriënteerde manier behandeld: de leerlingen leren de verrichtingen eerst boekhoudkundig interpreteren om vanuit dit denkproces te komen tot bepaalde boekhoudkundige regels. Informatica De leerling maakt kennis met apparatuur, programmatuur, algoritmisch denken en de basisvaardigheden van een professioneel programma rond databeheer en elektronisch rekenblad. De informatica is geen doel op zich, maar een hulpmiddel om bepaalde items uit het vak Bedrijfshuishoudkunde te ondersteunen. Toegepaste Informatica Dit vak brengt vooral dactylografische vaardigheden (typen) bij, zodat de leerling optimaal en inzichtelijk gebruik kan maken van het toetsenbord. Een pakket tekstbeheer wordt geïntegreerd binnen de klavierbeheersing. Uitwegen Het meest logische vervolg van de tweede graad Handel (TSO) is de derde graad Handel (TSO), Informaticabeheer (TSO), Boekhouden-Informatica (TSO), Onthaal en Public relations (TSO), Kantoor (BSO) of Verkoop (BSO). Een modulaire opleiding binnen het studiegebied Handel (BSO) behoort ook tot de mogelijkheden. Andere overgangen zijn individueel te bekijken. Aandachtspunten Het lessenrooster vertoont een vrij grote overeenkomst met de studierichting "Handel-Talen" (TSO). Bij Handel-Talen wordt evenwel meer aandacht besteed aan talen en iets minder aan wiskunde en bedrijfshuishoudkunde. 18
Tweede Graad Technisch Secundair Onderwijs (TSO) HANDEL-TALEN Logische vooropleiding 2 de leerjaar van de 1 ste graad Lessentabel Vrij Technisch Instituut 3de 4de Algemene vakken Aardrijkskunde 1 1 Duits 1 1 Engels 4 4 Frans 5 5 Geschiedenis 1 1 Godsdienst 2 2 Informatica 3 3 Lichamelijke Opvoeding 2 2 Natuurwetenschappen 2 2 Nederlands 4 4 Wiskunde 4 4 Technische en Praktische vakken Toegepaste Econ./Bedrijfshuishoudkunde 3 3 TOTALEN 32 32 Bedoeling Handel-Talen (TSO) is een polyvalente studierichting die de leerlingen wil opleiden voor een commerciële, administratieve of sociale loopbaan in het bedrijfsleven, de overheidsdiensten of in de dienstensector. Daarnaast wordt ook een algemene, culturele en maatschappelijke vorming gegeven. Hoofdbekommernis blijft het aanreiken van een ruime bedrijfseconomische kennis. Ook de taalkundige vorming (Nederlands, vreemde talen) is afgestemd op de praktijk. Naast de traditionele correspondentievormen (per brief, telefonisch) maken de leerlingen kennis met moderne aspecten van communicatie (via fax, modem, netwerk, elektronische post). 19
Inhoud van de vakken Bedrijfshuishoudkunde Dit vak bestudeert de vereenvoudigde boekhouding als middel om het boekhoudkundig denken van bij de aanvang in de richting van het dubbel boekhouden te oriënteren. Beide vormen van boekhouden worden op een praktijkgeoriënteerde manier behandeld: de leerlingen leren de verrichtingen eerst boekhoudkundig interpreteren om vanuit dit denkproces te komen tot bepaalde boekhoudkundige regels. Informatica De leerling maakt kennis met computers en netwerken en leert te werken met diverse softwarepakketten: tekstverwerking, rekenblad, gegevensbeheer en presentaties. Het doel is leerlingen vaardigheden aan te leren die transfereerbaar zijn naar andere situaties. Computers en hun programma s wijzigen immers vrij vaak, maar de manier van werken zal in grote lijnen hetzelfde blijven. In nieuwe omstandigheden dient een leerling de capaciteiten te ontwikkelen om de opgedane kennis generatief over te dragen zodat hij/zij zelfstandig nieuwe kennis, vaardigheden en attitudes ontwikkelt. Klaviervaardigheid is opgenomen binnen informatica en omvat het systematisch toepassen van een correcte vingerhouding, blind typen met tien vingers, integratie van muis- en toetsenbordbewerkingen, het spontaan uitvinden van het meest efficiënte hulpmiddel om een taak uit te voeren. Oplossingen ontwerpen en beschrijven gebeurt op basis van een toepassingsgericht softwarepakket. De onderwerpen uit het leerplan omvatten eveneens de doelstellingen die vervat zitten in het Vlaams ICT-attest. Uitwegen Het meest logische vervolg van de tweede graad Handel-Talen (TSO) is de derde graad Secretariaat- Talen (TSO), Onthaal en Public relations (TSO), Kantoor (BSO) of Verkoop (BSO). Een modulaire opleiding binnen het studiegebied Handel (BSO) behoort ook tot de mogelijkheden. Andere mogelijkheden zijn individueel te bekijken. Aandachtspunten Het lessenrooster vertoont een vrij grote overeenkomst met de studierichting Handel (TSO). Bij Handel-Talen (TSO) wordt evenwel meer aandacht besteed aan talen en iets minder aan wiskunde en bedrijfshuishoudkunde. 20
Tweede Graad Technisch Secundair Onderwijs (TSO) TECHNIEK-WETENSCHAPPEN Logische vooropleiding 2 de leerjaar van de 1 ste graad: de wiskundige basis moet voldoende sterk zijn. Lessentabel Vrij Technisch Instituut Instituut Mariaburcht 3de 4de 3de 4de Algemene vakken Aardrijkskunde 1 1 1 1 Biologie 1 1 1 1 Chemie 2 2 2 2 Engels 2 2 3 3 Frans 3 3 3 3 Fysica 2 2 2 2 Geschiedenis 1 1 1 1 Godsdienst 2 2 2 2 Informatica 2 1 1 1 Lichamelijke Opvoeding 2 2 2 2 Nederlands 4 4 4 4 Wetenschappelijk Tekenen 1 1 2 2 Wiskunde 5 5 5 5 Technische en Praktische vakken Toegepaste Biologie 1 1 1 1 Toegepaste Chemie 2 2 2 2 Toegepaste Fysica 3 4 2 2 TOTALEN 34 34 34 34 Bedoeling Deze theoretisch-technische richting biedt een stevige wiskundig-wetenschappelijke vorming en richt zich tot leerlingen die graag wiskunde en wetenschappen doen en er ook goed in zijn. In vergelijking met de wiskundig-wetenschappelijke richtingen van het ASO ondersteunen de labo's de wetenschappen met een meer concrete en toepassingsgerichte aanpak. Het blijft echter een theoretischtechnische richting waar kennis hoofdzakelijk verworven wordt door het verwerken van leerstof. In vergelijking met het ASO en de taalgerichte TSO-studierichtingen is het talenprogramma minder uitgewerkt. 21
Inhoud van de vakken Wiskunde Wiskunde is in moeilijkheidsgraad te vergelijken met deze van de wiskundige studierichtingen in het ASO maar beklemtoont sterker de toepassingen van de wiskunde in de wetenschappen. Fysica Fysica behandelt algemene eigenschappen van de materie, licht, krachten, druk, arbeid, vermogen, gassen, warmte en energie. Leerlingen leren ook metingen uitvoeren en het cijfermateriaal grafisch voorstellen. Chemie Chemie bestudeert de opbouw van de stof: atomen, moleculen, mengsels, bindingen, chemische reacties (wetten, indeling, reactietypen, energie-effecten) en evenwichten. Biologie Biologie tracht te verduidelijken hoe een levend wezen (mens, plant, dier) zich in een gegeven levensmilieu in stand kan houden. Dit vereist inzicht in de wijze waarop organismen informatie verkrijgen en hoe ze hierop reageren. Daarvoor wordt verwezen naar de bouw en werking van zintuigen, spieren, zenuw- en hormonaalstelsel en prikkels. Daarnaast komen ook de classificatie van levensvormen en de milieuproblematiek aan bod. Wetenschappelijk tekenen Wetenschappelijk tekenen steunt voornamelijk op de wiskunde (meetkunde) om (ruimtelijke) gegevens, processen en bewerkingen, wiskundige en wetenschappelijke opgaven voor te stellen. Oefeningen op perspectief, projectie, meetkundige constructies, e.a. veronderstellen ook de nodige zin voor nauwkeurigheid en netheid. Toegepaste biologie, toegepaste chemie en toegepaste fysica Toegepaste biologie, toegepaste chemie en toegepaste fysica ondersteunen de thema's van de overeenkomende algemene vakken door waarnemingen en experimenten. Het uitvoeren van proeven en het overzichtelijk noteren van de waarnemingen veronderstelt zin voor nauwkeurigheid, veiligheid en een zekere handigheid. Uitwegen Het logische vervolg van de tweede graad Techniek-Wetenschappen (TSO) is de derde graad Techniek- Wetenschappen (TSO), Chemie (TSO), en Farmaceutisch-technisch assistent (TSO), of Gezondheidsen welzijnswetenschappen (TSO). Andere overgangen zijn individueel te bekijken. 22
Logische vooropleiding. 2 de leerjaar van de 1 ste graad Tweede Graad Technisch Secundair Onderwijs (TSO) SOCIALE EN TECHNISCHE WETENSCHAPPEN Lessentabel Instituut Mariaburcht St.-Jan Berchmansinstituut Vrij Technisch Instituut 3de 4de 3de 4de 3de 4de Algemene vakken Aardrijkskunde 1 1 1 1 1 1 Biologie 1 1 1 1 Chemie 1 1 1 1 Engels 2 2 2 2 2 1 Frans 3 3 3 3 3 3 Fysica 1 1 1 1 Geschiedenis 1 1 1 1 1 1 Godsdienst 2 2 2 2 2 2 Informatica 1 1 1 1 1 2 Lichamelijke Opvoeding 2 2 2 2 2 2 Natuurwetenschappen 4 4 Nederlands 4 4 4 4 4 4 Plastische Opvoeding 2 2 2 2 Wiskunde 3 3 3 3 3 3 Technische en Praktische vakken Integrale opdrachten 7 7 Labo Natuurwetenschappen 1 1 1 1 Maatschappelijke en Sociale Vorming 3 3 3 3 Praktijk Huishoudkunde 4 4 4 4 Sociale wetenschappen 4 4 Toegepaste Wetenschappen 2 2 2 2 TOTALEN 34 34 34 34 34 34 Bedoeling Sociale en technische wetenschappen (TSO) wil leerlingen probleemoplossend leren denken en handelen en dit zowel met persoonsgerichte als productgerichte inhouden, nl. voeding. Vanuit inzichten uit de mens- en natuurwetenschappen wordt niet alleen kennis overgedragen, maar wordt er ook veel belang gehecht aan de zin voor nauwkeurigheid en de zorg voor de kwaliteit van handelen. 23
Inhoud van de vakken De vakken kunnen onderverdeeld worden in drie groepen: - natuurwetenschappen (biologie, chemie, fysica en laboratoriumoefeningen); - sociale wetenschappen (maatschappelijke en sociale vorming); - voeding (toegepaste wetenschappen en praktijk). In de natuurwetenschappen komen volgende thema s aan bod: metrologie, materiemodel, kracht, arbeid, energie en vermogen, classificatie van organismen en stoffen, zintuigen, stofklassen, terreinstudie, chemische reacties, druk, warmteleer. De doelstellingen van de sociale wetenschappen zijn: verkennen van eigen mogelijkheden, verduidelijken van leerprocessen (geheugen, intelligentie, leren ), passend communiceren in verschillende situaties, menselijk gedrag en interacties waarnemen en observeren, omgaan met rechten en plichten als jongere, verkennen en illustreren van de diversiteit tussen mensen. In voeding wordt er concreet gewerkt met voedingsproducten. De voedingsmiddelen worden verwerkt volgens bepaalde principes. De leerling leert hierbij de juiste methode of techniek hanteren met aandacht voor het correcte gebruik van de gepaste apparatuur. Zorg dragen voor kwaliteit van voeding wordt in al zijn facetten benaderd. Uitwegen Het logische vervolg van de tweede graad Sociale en technische wetenschappen (TSO) is de derde graad Sociale en technische wetenschappen (TSO), Jeugd- en gehandicaptenzorg (TSO), Gezondheidsen welzijnswetenschappen (TSO), Onthaal en public relations (TSO), Organisatiehulp (BSO) of Verzorging (BSO). Een modulaire opleiding binnen het studiegebied Personenzorg (BSO) behoort ook tot de mogelijkheden. Andere overgangen zijn individueel te bekijken. 24
Tweede Graad Technisch Secundair Onderwijs (TSO) LICHAMELIJKE OPVOEDING EN SPORT Logische vooropleiding 2 de leerjaar van de 1 ste graad Lessentabel Instituut Mariaburcht 3de 4de Algemene vakken Aardrijkskunde 1 1 Biologie 1 1 Chemie 1 2 Engels 2 2 Frans 3 3 Fysica 2 2 Geschiedenis 1 1 Godsdienst 2 2 Informatica 1 1 Lichamelijke Opvoeding 2 2 Muzikale Opvoeding 1 1 Nederlands 4 4 Plastische Opvoeding 1 1 Toegepaste Informatica 2 0 Wetenschappen 0 1 Wiskunde 3 3 Technische en Praktische vakken Sport 7 7 TOTALEN 34 34 Bedoeling Kenmerkend voor de studierichting Lichamelijke opvoeding en sport (TSO) zijn de 7 lestijden sport toegevoegd aan de 2 lestijden Lichamelijke opvoeding. Deze studierichting wil geen specialisatie zijn naar één bepaalde sporttak toe, maar laat de leerling kennismaken met een ruim toepassingsgebied binnen de lichamelijke opvoeding en sport. In de tweede graad Lichamelijke opvoeding en sport ligt het accent vooral op het verwerven of verbeteren van de noodzakelijke basiseigenschappen zoals kracht, lenigheid en uithouding. Er is echter evenveel aandacht voor het aanleren van basisbewegingen, de verschillende tussenstappen bij moeilijke bewegingen en het via spelvormen en speelse opdrachten komen tot een kennismaking met de balsporten op technisch-tactisch vlak. Het aanleren van bewegingen en de bewegingsbeleving staan centraal in deze tweede graad. Het globale studiepakket van Lichamelijke opvoeding en sport (TSO) is minder zwaar dan Wetenschappen (Sport) (ASO) variant. De beoordelingseisen voor de sportvakken daarentegen vallen zwaarder uit. Er staan in deze studierichting dan ook het dubbel aantal lesuren op het programma. 25
Inhoud van de vakken Men mag stellen dat in deze studierichting de algemene vakken een ruim pakket uitmaken van het lessenrooster. Talen en wetenschappen halen een behoorlijk niveau. Naast de wetenschappelijke vakken zijn ook de lestijden Sport belangrijk. Er komen meerdere sporttakken aan bod: atletiek, toestelturnen, zwemmen, balsporten, ritmiek en omnisport. Uitwegen Het logische vervolg van de tweede graad Lichamelijke opvoeding en sport (TSO) is de derde graad Lichamelijke opvoeding en sport (TSO) of Topsport (TSO). Andere overgangen zijn individueel te bekijken. Aandachtspunten De leerlingen bezitten best een positieve bewegingsingesteldheid en een ontwikkelingsdrang naar nieuwe sport- en spelvormen. Voldoende doorzettingsvermogen is vereist. Leerlingen die sportief zijn, zin voor teamwork hebben en over een goed beheerste motoriek beschikken, kunnen in deze studierichting hun gading vinden. De studiekosten worden verhoogd door bijkomende kosten voor (sport)kledij en uitstappen. 26
Tweede Graad Technisch Secundair Onderwijs (TSO) INDUSTRIELE WETENSCHAPPEN Logische vooropleiding 2 de leerjaar van de 1 ste graad: de wiskundige basis moet voldoende sterk zijn. Lessentabel Technisch Instituut Heilig Hart 3de 4de Algemene vakken Aardrijkskunde 1 1 Chemie 1 1 Engels 2 2 Frans 3 3 Fysica 1 1 Geschiedenis 1 1 Godsdienst 2 2 Lichamelijke Opvoeding 2 2 Nederlands 4 4 Wiskunde 5 5 Technische en Praktische vakken Elektriciteit Elektriciteit (en labo) 2 2 Elektrisch Tekenen 1 1 Labo Elektriciteit 1 1 Praktijk Elektriciteit 2 2 Mechanica Mechanica 2 2 Praktijk Mechanica 2 2 Technisch Tekenen 2 2 Technologie 1 1 Toegepaste Informatica 1 1 TOTALEN 36 36 Bedoeling Industriële wetenschappen (TSO) is een technisch-wetenschappelijke studierichting. Zij wil naast een ruime algemene vorming een overwegend theoretische studie van de industriële technologie bieden. De technische vorming is niet op een onmiddellijke specialisatie gericht, maar steunt op een algemeen wetenschappelijke basis, met bijzondere aandacht voor de wiskundige vorming. Deze studierichting is de meest theoretische van het studiegebied Mechanica-Elektriciteit. 27
Inhoud van de vakken Opvallend is het aantal lestijden Wiskunde. Bovendien gaat er weinig tijd naar praktijkvakken. De wiskundige benadering is iets meer praktisch dan in het Algemeen Secundair Onderwijs (ASO) en gericht op het oplossen van vraagstukken. Fysica besteedt aandacht aan metingen, optica, krachtenleer, druk, gaswetten en de invloed van temperatuur op stoffen. In het vak Chemie besteedt men aandacht aan de opbouw van de materie, de chemische verbindingen en reacties en aspecten van de stoffen zoals atoommassa, moleculemassa en stofhoeveelheid. Elektriciteit en lab De leerlingen moeten de basiswetten van de elektriciteit kunnen toepassen met voldoende natuurkundige achtergrond en wiskundige ondersteuning. Ze moeten het gedrag van componenten in de elektrische stroomkring kunnen toelichten en berekeningen kunnen uitvoeren. In het labo onderzoekt men via proeven de theoretische wetmatigheden en leert men omgaan met elektrische meetapparatuur. Praktijk elektriciteit In praktijk elektriciteit moeten de leerlingen zelfstandig eenvoudige schakeltechnische problemen kunnen oplossen. Tevens moeten ze inzicht verwerven in de materialen en het reglementair gebruik ervan. Overeenkomstig deze reglementering moeten ze in staat zijn eenvoudige elektrotechnische schakelingen uit te voeren. Mechanica De leerlingen moeten de basiskennis en de fundamentele basisbegrippen verwerven van de theoretische mechanica. Uitgaande hiervan dient men mechanische problemen logisch te kunnen analyseren om tot een oplossing te komen. Hierbij komt de bewegingsleer uitgebreid aan bod. Technisch tekenen Men leert concepten (werkstukken) schematisch voor te stellen uitgaande van eenvoudige ruimtelijke figuren. Een kennismaking met CAD (Computer Aided Design - computergestuurde tekentechnieken) maakt deel uit van het programma. Uitwegen Het logische vervolg van de tweede graad Industriële wetenschappen (TSO) is de derde graad Industriële wetenschappen (TSO), Elektriciteit-Elektronica (TSO), Elektromechanica (TSO), Industriële ICT- Technieken (TSO), Elektrische installatietehnieken (TSO), Mechanische vormgevingstechnieken (TSO), Kunststoftechnieken (TSO), Vliegtuigtechnieken (TSO), Koel- en warmtetechnieken (TSO) of Autotechnieken (TSO). Andere overgangen zijn individueel te bespreken. 28
Tweede Graad Technisch Secundair Onderwijs (TSO) ELEKTROMECHANICA Logische vooropleiding 2 de leerjaar van de 1 ste graad: de wiskundige basis moet voldoende sterk zijn. Lessentabel Technisch Instituut Heilig Hart 3de 4de Algemene vakken Aardrijkskunde 1 1 Engels 2 2 Frans 2 2 Geschiedenis 1 1 Godsdienst 2 2 Lichamelijke Opvoeding 2 2 Nederlands 4 4 Wiskunde 5 5 Technische en Praktische vakken Elektriciteit Elektriciteit (en labo) 2 2 Labo Elektriciteit 1 1 Praktijk Elektriciteit 2 2 Mechanica Mechanica 2 2 Mechanisch Tekenen 2 2 Praktijk Mechanica 4 4 Technologie 1 1 Toegepaste Chemie 1 1 Toegepaste Fysica 1 1 Toegepaste Informatica 1 1 TOTALEN 36 36 Bedoeling Elektromechanica (TSO) is qua algemeen studieniveau te vergelijken met Elektriciteit-Elektronica (TSO). Naar algemene vakken is deze studierichting minder zwaar dan Industriële wetenschappen (TSO) en is ze minder praktijkgericht dan de richtingen Elektrotechnieken (TSO) en Mechanische technieken (TSO). Men leert in deze studierichting de beginselen van mechanica en elektriciteit. 29
Inhoud van de vakken Elektriciteit Het verwerven van een stevige basiskennis van elektriciteit is de centrale doelstelling van de technische en praktijkvakken. De leerlingen dienen inzicht en ervaring te verwerven om eenvoudige elektromechanische kringen te kunnen analyseren en elementaire berekeningen te kunnen uitvoeren. Vanuit het technisch vak elektriciteit past men de basiswetten van de elektriciteit toe in diverse elektrische opstellingen. Hierbij dient men berekeningen te kunnen uitvoeren, die steunen op een wiskundige basis. In het labo onderzoekt men via allerlei proeven de theoretische wetmatigheden en leert men omgaan met elektrische meetapparatuur. De leerlingen moeten zelfstandig eenvoudige schakeltechnische problemen kunnen oplossen en tekenen onder de vorm van een stroombaanschema. Zij moeten kennis hebben van de technische kenmerken van elektromechanisch basismateriaal en apparatuur voor huisinstallaties zoals bedrading, soldeermaterialen, soorten schakelaars, contactdozen, verlichting... Mechanica Het verwerven van een stevige basiskennis van theoretische mechanica en het vervaardigen van mechanische werkstukken zijn de centrale doelstellingen van dit vak. De leerlingen dienen inzicht te krijgen in de werkingsprincipes, de mogelijkheden en het gebruik van de belangrijkste werktuigmachines. Men bestudeert de materialen en gereedschappen. Er gaat vooral aandacht naar de eigenschappen van de materialen en de krachten die er op inwerken. Elementaire begrippen uit de krachtenleer komen aan bod zoals soorten bewegingen, overbrengingen, samenstelling van krachten De leerlingen leren eenvoudige werktekeningen (schetsmatig of via computer) te tekenen als basis voor de correcte aanmaak van werkstukken op de gepaste werktuigmachines. Men leert deze werkstukken vervaardigen volgens de eisen vermeld op de werktekening. Hierbij dient men een technisch verantwoorde werkvolgorde te kunnen opstellen, waarbij manuele bewerkingen (vijlen, schroefdraad tappen...) en machinale technieken (gebruik van boormachines, draaibanken, slijpmachines, lastoestellen) aan bod komen. De leerlingen maken tevens kennis met alle basismaterialen naar soort, eigenschappen en toepassingsmogelijkheden. Het correct gebruik van meet-, afteken- en handgereedschappen (vijlen, platte sleutels...) wordt tevens aangeleerd. Uitwegen Het logisch vervolg van de tweede graad Elektromechanica (TSO) is de derde graad Elektromechanica (TSO), Elektriciteit-elektronica (TSO), Industriële ICT-Technieken (TSO), Elektrische installatietechnieken (TSO), Kunststoftechnieken (TSO), Mechanische vormgevingstechnieken (TSO), Vliegtuigtechnieken (TSO), Autotechnieken (TSO), Koel- en warmtechnieken (TSO), Elektrische installaties (BSO), Auto (BSO), Kunststofverwerking (BSO), Lassen-constructie (BSO), Centrale verwarming en sanitaire installaties (BSO), Koelinstallaties (BSO), Productieoperator (BSO) of Werktuigmachines (BSO). Een modulaire opleiding binnen het studiegebied Mechanica-elektriciteit (BSO) behoort ook tot de mogelijkheden. Andere overgangen zijn individueel te bekijken. 30
Tweede Graad Technisch Secundair Onderwijs (TSO) MECHANISCHE TECHNIEKEN Logische vooropleiding 2 de leerjaar van de 1 ste graad Lessentabel Technisch Instituut Heilig Hart 3de 4de Algemene vakken Aardrijkskunde 1 1 Engels 1 1 Frans 2 2 Geschiedenis 1 1 Godsdienst 2 2 Lichamelijke Opvoeding 2 2 Nederlands 4 4 Wiskunde 3 3 Technische en Praktische vakken Elektriciteit (en labo) 1 1 Mechanica Mechanica 9 9 Praktijk Mechanica 8 8 Toegepaste Fysica 1 1 Toegepaste Informatica 1 1 TOTALEN 36 36 Bedoeling Mechanische technieken (TSO) is duidelijk meer praktijkgericht dan de andere studierichtingen uit het studiegebied Mechanica-Elektriciteit. Men leert er de beginselen van mechanica en metaalbewerking. De leerlingen moeten de werktuigmachines juist en veilig kunnen gebruiken. De werkstukken die ze maken dienen afgewerkt te worden overeenkomstig de eisen gesteld op de werktekening. Ze moeten mogelijke foutoorzaken kunnen opsporen en verbanden kunnen leggen met de werkvoorbereiding. Bij dit alles wordt aandacht besteed aan de integrale zorg voor kwaliteit. 31
Inhoud van de vakken Mechanica Dit vak omvat de theoretische achtergronden van de bewegings- en krachtenleer. Het derde jaar omvat meestal een eerste kennismaking met de leerstof die dan in het vierde jaar verder uitgediept wordt. Technisch tekenen De leerlingen moeten een tekening zodanig kunnen lezen en analyseren dat ze een werkstuk correct kunnen maken. Men leert een werkelijkheidsgetrouwe voorstelling te maken van werkstukken en die tweedimensionaal weergeven. Een kennismakingspakket met CAD (Computer Aided Design of computergestuurd tekenen) komt aan bod. Vormgeving De leerling verwerft een basiskennis omtrent de gebruikte materialen (staal, lood, koper...) en de verschillende vormgevingstechnieken (zagen, boren, vijlen, frezen,...). Men leert de gepaste meetinstrumenten en werktuigmachines kiezen voor een bepaalde bewerking. Ook het aspect veiligheid komt hierbij aan bod. Toegepaste fysica Hier nemen de leerlingen de basisbegrippen van elektriciteit door. Ze leren de praktische toepassingen van elektriciteit in hun omgeving verklaren en veiligheidsmaatregelen nemen bij het werken met elektrische toestellen. Ze moeten eenvoudige elektrische schakelingen praktisch kunnen uitvoeren en elementaire fouten kunnen waarnemen. Praktijk Elektromechanica / Mechanica De praktijk omvat een ervaringsgerichte kennismaking met verschillende gereedschappen (montage-, meet-, aftekengereedschappen, ). De leerlingen leren verschillende werktuigmachines (draaibanken, freesmachines, ) kennen, bedienen en onderhouden. Daarnaast gaat aandacht naar de werking van motoren (tweetakt, viertakt, koel- en elektrisch systeem). Uitwegen De tweede graad Mechanische technieken (TSO) geeft aansluiting op de derde graad Mechanische vormgevingstechnieken (TSO), Autotechnieken (TSO), Kunststoftechnieken (TSO), Koel- en warmtechnieken (TSO), Vliegtuigtechnieken (TSO), Auto (BSO), Carrosserie (BSO), Tweewielers en lichte verbrandingsmotoren (BSO), Vrachtwagenchauffeur (BSO), Rijn- en binnenvaart (BSO), Centrale verwarming en sanitaire installaties (BSO), Koelinstallaties (BSO), Lassen-constructie (BSO), Werktuigmachines (BSO), Productieoperator (BSO). Een modulaire opleiding binnen het studiegebied Mechanica-elektriciteit of Auto (BSO) behoort ook tot de mogelijkheden. Andere overgangen zijn individueel te bekijken. 32
Tweede Graad Technisch Secundair Onderwijs (TSO) ELEKTROTECHNIEKEN Logische vooropleiding 2 de leerjaar van de 1 ste graad Lessentabel Technisch Instituut Heilig Hart 3de 4de Algemene vakken Aardrijkskunde 1 1 Engels 1 1 Frans 2 2 Geschiedenis 1 1 Godsdienst 2 2 Lichamelijke Opvoeding 2 2 Nederlands 4 4 Wiskunde 3 3 Technische en Praktische vakken Elektriciteit (en labo) 4 4 Installatiemethoden 6 6 Praktijk Elektriciteit 8 8 Toegepaste Fysica 1 1 Toegepaste Informatica 1 1 TOTALEN 36 36 Bedoeling Deze studierichting is duidelijk meer praktijkgericht dan de andere technische studierichtingen (Elektromechanica, Elektriciteit-Elektronica, Industriële Wetenschappen) van de tweede graad uit deze sector. Men leert er de beginselen van elektriciteit en installatieleer en wordt voorbereid op de meer praktisch-technische en beroepsrichtingen die verband hebben met elektriciteit in de derde graad. 33
Inhoud van de vakken Elektriciteit en Labo Elektriciteit Dit vak brengt de leerlingen de nodige theoretische inzichten bij om berekeningen te kunnen uitvoeren betreffende stroomsterkte, het vermogen of de arbeid in elektrische stroomkringen. Men leert er de werking van elektrische apparaten verklaren (vooral huishoudelijke installaties). Men geeft de leerlingen inzicht in de technische specificaties van deze toestellen en installaties. Labo Labo elektriciteit sluit nauw aan bij het technisch vak elektriciteit. Hier ervaren de leerlingen hoe theoretisch opgebouwde wetmatigheden proefondervindelijk worden bevestigd, of omgekeerd leiden ze wetten af uit deze proefondervindelijke ervaringen. Ze leren rekening houden met meetfouten die het gevolg kunnen zijn van het gebruikte meettoestel en het onderwerp van de meting. Installatiemethoden (Installatieleer Technisch Tekenen) In de tweede graad ligt de klemtoon op de huishoudelijke installatie. De leerlingen leren een installatie realiseren en in dienst stellen, elektrische toestellen aansluiten en in dienst stellen en instaan voor het onderhoud, de uitbreiding en de installatie van bestaande installaties en toestellen. Ze maken kennis met de materialen zoals ze op de markt aangeboden worden, leren de passende gereedschappen kennen en gebruiken en maken kennis met de reglementen en voorschriften voor de opbouw van een veilige installatie. Elektrisch tekenen is nieuw voor alle leerlingen. Men maakt er kennis met de symbolen, opbouw van elektrische schema's en coderingen. Men leert er elektrische stroombaanschema s tekenen. In uitbreiding van dit programma maakt men kennis met CAD (Computer Aided Design of computertekenen). Praktijk De leerlingen moeten in staat zijn een "klassieke" huisinstallatie volgens de regels van goed vakmanschap te realiseren. De basishandelingen worden hiertoe tot zinvolle gehelen bijeengebracht. De samenhang met de aangebrachte oefeningen in technisch tekenen zal vrij groot zijn. Volgende elementen komen aan bod: bewerken en verbinden van bedrading, soorten lichtschakelingen en verlichtingen aansluiten, relaisschakelingen uitvoeren, monteren van bedrading, bewerken van buizen... Uitwegen Het logisch vervolg van de tweede graad Elektrotechnieken (TSO) is de derde graad Elektrische installatietechnieken (TSO), Koel- en warmtechnieken (TSO), Centrale verwarming en sanitaire installaties (BSO), Koelinstallaties (BSO) of Elektrische installaties (BSO). Een modulaire opleiding binnen het studiegebied Mechanica-elektriciteit (BSO) behoort ook tot de mogelijkheden. Andere overgangen zijn individueel te bekijken. 34
Tweede Graad Technisch Secundair Onderwijs (TSO) BOUWTECHNIEKEN Logische vooropleiding 2 de leerjaar van de 1 ste graad Lessentabel Technisch Instituut Heilig Hart 3de 4de Algemene vakken Aardrijkskunde 1 1 Engels 1 1 Frans 2 2 Geschiedenis 1 1 Godsdienst 2 2 Lichamelijke Opvoeding 2 2 Nederlands 4 4 Wiskunde 3 3 Technische en Praktische vakken Bouw Praktijk Bouw 8 8 Technisch Tekenen 4 4 Technologie 4 4 Elektriciteit (en labo) 1 1 Mechanica 1 1 Toegepaste Fysica 1 1 Toegepaste Informatica 1 1 TOTALEN 36 36 Bedoeling Bouwtechnieken (TSO) behoort tot de groep opleidingen binnen het technisch secundair onderwijs waar de nadruk ligt op het verwerven van technische en praktische kennis. Daarom is de studierichting Bouwtechnieken (TSO) sterker op de praktijk gericht dan de studierichting Bouw- en houtkunde (TSO). Door deze doorgedreven praktische vorming worden de leerlingen opgeleid tot bekwame vakarbeiders, met mogelijkheid van leidinggevende taken. Reeds vanaf de tweede graad krijgt de technische en praktische vorming speciale aandacht. De leervakken praktijk en technologie staan centraal en aan de leerlingen worden de nodige basisvaardigheden bijgebracht. 35
Inhoud van de vakken Het leerpakket algemene vakken maakt een behoorlijk aantal lesuren van het lessenrooster uit, maar de leervakken worden eerder technisch-praktisch onderwezen en beoordeeld. Binnen de technische vakken zijn de leervakken Technologie en Technisch tekenen belangrijk. Technologie omvat de studie van bepaalde bouwconstructies en bouwmaterialen. Tijdens de lesuren Technisch tekenen maken leerlingen technische tekeningen, die toepassingen zijn op activiteiten in de bouwnijverheid. Ook worden de beginselen van CAD-tekenen aangeleerd. De lessen Praktijk bouw omvatten het maken van opgelegde werkstukken of oefeningen in de werkplaats op school. Men brengt de leerlingen reeds de nodige basisvaardigheden bij: metselen, bekisten, ijzervlechten,... Uitwegen Het logisch vervolg van de tweede graad Bouwtechnieken (TSO) is de derde graad Bouwtechnieken (TSO), Ruwbouw (BSO), Bouwplaatsmachinist (BSO) of Ruwbouwafwerking (BSO). Een modulaire opleiding binnen het studiegebied Bouw (BSO) behoort ook tot de mogelijkheden. Andere overgangen zijn individueel te bekijken. Aandachtspunten Allergie voor stof en epilepsie vormen mogelijk medische tegenindicaties. 36