Op stap naar het secundair onderwijs VCLB Leuven informeert ouders december 2009 Marc Vanderlocht 1
2
3 Inhoud 1. Structuur van het secundair onderwijs 2. Kiezen van een richting 3. Kiezen van een school 4. Keuzebegeleiding door school en CLB 5. Vragen
Informatie opzoeken Brochure Naar de 1 ste graad - Ouders van leerlingen 6 de leerjaar hebben een exemplaar gekregen van CLB via de school www.vclbleuven.be - Info Op stap naar het secundair onderwijs - Presentatie infoavond - Interessante links 4
5 Structuur van het secundair onderwijs (7) 6 5 4 3 ASO TSO KSO BSO ASO TSO KSO BSO 2 de leerjaar (A) 2 BVL basisopties 1 ste leerjaar (A) 1 1 B keuzegedeelte
ASO: Algemeen secundair onderwijs (p. 32) Doel - Voorbereiden op hoger onderwijs - Geen directe voorbereiding op het beroepsleven Inhoud - Brede waaier algemeen vormende vakken Aanbod -2 de graad: eerder beperkt -3 de graad: ruimer 6
7 ASO: Richtingen met klassieke talen Tweede graad Grieks-Latijn Grieks Latijn Derde graad Grieks-moderne talen Grieks-Latijn Grieks-wetenschappen Grieks-wiskunde Latijn-moderne talen Latijn-wetenschappen Latijn-wiskunde
ASO: Richtingen zonder klassieke talen Tweede graad Economie Humane wetenschappen Sportwetenschappen Wetenschappen Wetenschappen-topsport Steinerpedagogiek Yeshiva (Joods onderwijssysteem) Derde graad Economie-moderne talen Economie-sport Economie-wiskunde Economie-wetenschappen Humane wetenschappen Moderne talen-sport Moderne talen-wetenschappen Moderne talen-wiskunde Sportwetenschappen Wetenschappen-wiskunde Wetenschappen-topsport Steinerpedagogiek Yeshiva 8
9 BSO: Beroeps secundair onderwijs (p. 35) Doel - Voorbereiden op het beroepsleven Inhoud - Nadruk op praktijkvakken en stage Aanbod - Auto, Basismechanica, Bouw, Haarzorg, Kantoor, Restaurant en keuken, Verkoop, Verzorging, Doorstroming -Job -7 de jaar: diploma secundair onderwijs -4 de graad BSO - HBO 5 -Verpleegkunde - Hoger onderwijs
10 Vlaamse kwalificatiestructuur Kwalificatieniveau Onderwijskwalificatie 8 Doctor 7 Master 6 Bachelor 5 Graduaat 4 Secundair onderwijs 3 2 de leerjaar 3 de graad BSO 2 2 de graad BSO - Basiseducatie 1 L.O.
11 KSO: Kunst secundair onderwijs Doel - Ontplooien van artistieke, creatieve vaardigheden Inhoud - Algemene vakken + kunstvakken : theorie en praktijk Drie studiegebieden - Ballet - Beeldende kunsten: vorming - kunsten - Podiumkunsten: Muziek, Woordkunst-drama Doorstroming - Vaak naar kunstrichtingen in het hoger onderwijs - Andere richtingen blijven mogelijk
TSO: Technisch secundair onderwijs Inhoud - Algemene vakken - Theoretisch-technische vakken - Praktijk Brede waaier aan studierichtingen - Niet enkel nijverheidsrichtingen 12
13 Drie types TSO-richtingen Accent op theorie en doorstroming - Industriële wet., Techniek-wet., Biotechn. wet., Accent op praktijk en beroepsgericht - Autotechnieken, Tuinbouwtechnieken, Elekrotechnieken, Gericht op doorstroming en beroep - Handel, Elektromechanica, Jeugd- en gehandicaptenzorg, Secretariaat-talen, Schoonheidsverzorging,
14 Structuur van het secundair onderwijs 7 6 5 4 3 ASO TSO KSO BSO ASO TSO KSO BSO 2 de leerjaar (A) 2 BVL basisopties 1 ste leerjaar (A) 1 1 B keuzegedeelte
15 Eerste leerjaar A: lessentabel Gemeenschappelijke basisvorming 27/28 u Keuzegedeelte Totaal 5/4 u 32 u
16 Basisvorming 1A Katholiek GO! Gemeentelijk Godsdienst / zedenleer 2 2 2 Nederlands 5 5 4 Frans 4 4 4 Engels - 2 - Wiskunde 4 5 4 Aardrijkskunde 2 2 2 Geschiedenis 1 1 2 Lichamelijke opvoeding 2 2 2 Muzikale opvoeding 1 1 1 Natuurwetenschappen 2 1 2 Plastische opvoeding 2 1 2 Techniek 2 2 2
17 Keuzemogelijkheden in 1A Zeer vele invullingen mogelijk Geen officiële benamingen Een mogelijke indeling - Latijn - Algemene vakken - Technische vakken - Kunstvakken - Sport
Latijn 4/5 u Klassieke studiën / Latijn Woordenschat (±750 woorden) Grammatica (verbuigingen, vervoegingen, ) Eenvoudige zinnen vertalen Romeinse geschiedenis en cultuur Kennismaking met het Grieks (alfabet) Mogelijkheid 2 u Latijn + aanvulling N, F, W 18
Algemene vakken ( Moderne ) Uitbreiding algemene vakken Extra uren Nederlands, Frans, Wiskunde - Extra inoefenen, herhaling - Vooral in Katholiek onderwijs Andere vakken - Wetenschappelijk werk - Lichamelijke, Muzikale, Plastische opvoeding - Economie - Vooral in het GO! (Gemeenschapsonderwijs) 19
20 Technische vakken 4 / 5 u Technologische opvoeding / activiteiten Praktische vaardigheden inoefenen Inhoud is verschillend per school! - Handel, Hotel-voeding, Sociale en technische vorming, Nijverheidstechnieken, - In functie van het aanbod in de hogere jaren Vaak: 2 u Technologische act. + 2 u Ne, Fr, Wi
21 Kunstvakken 4 / 5 u Beeldende vorming Inhoud Waar? - Artistieke opvoeding, expressie, tekenen, muzische vorming, bewegingsleer, dans, - In enkele KSO-scholen (vb: Sint-Lukas Brussel) - Wel in meerdere scholen vanaf het 2 de jaar
22 Sport 4 / 5 u Sport Meerdere sporten - één sport Niet zo veel scholen (GO!) Topsport - Enkel mits selectie
23 Aanbod in 1A in Overijse Sint-Martinuscollege GITO Overijse Latijn Algemene vakken 4 u Klassieke studiën 1 u Sociale activiteiten Ne (+2), Fr (+1), Wi (+1) 1 u Sociale activiteiten Technische vakken 2 u Techn. activiteiten 1 u ICT +1 u Wiskunde 1 u Sociale activiteiten
Aanbod in 1A in Zaventem Latijn Algemene vakken ZAVO 4 u Klassieke studiën 1 u Crea Ne (+1), Fr (+1), Wi (+2) 1 u Crea 4 u Latijn K.A. Zaventem Wet. werk (2) + LO (2) Wet. werk (2) + taalsteun Technische vakken - 2 u Technologisch activiteiten of - 2 u Sociale en techn. vorming of - 2 u Handel 1 u Crea Fr (+1), Wi (+1) 24
25 Aanbod in 1A in Tervuren Heilig-Hartcollege GITO Tervuren K.A. Tervuren Latijn 4 u Klassieke studiën 1 u Leer- en leefsleutels 4 u Latijn Algemene vakken Ne (+1), Fr (+1), Wi (+2) 1 u Leer- en leefsleutels 2 u Wet. werk Biologie +2 u Lich. opvoeding Technische vakken 2 u Techn. opvoeding Ne (+1), Fr (+1), Wi (+1) 1 u Sociale activiteiten
26 Structuur van het secundair onderwijs 7 6 5 4 3 ASO TSO KSO BSO ASO TSO KSO BSO 2 de leerjaar (A) 2 BVL basisopties 1 ste leerjaar (A) 1 1 B keuzegedeelte
27 Eerste leerjaar B Voor leerlingen die - Sterke voorkeur voor een praktijkgerichte opleiding - Moeilijkheden of achterstanden hebben met basisleerstof taal en/of rekenen Nederlands, Frans, Wiskunde - Gedeeltelijk herhaling 4 de, 5 de, (6 de ) leerjaar Andere vakken (Mavo, Natuurwetenschappen, ) - Minder theoretisch Techniek - Praktische kennismaking met verschillende domeinen
28 Eerste leerjaar B Kleinere klasgroepen - Meer differentiatie en remediëring Werken aan zelfvertrouwen en motivatie - Nu behaal ik ook eens een 8! Aanbod - Overijse : Sint-Martinuscollege + Gito - Tervuren : Gito - Zaventem : ZAVO + K. Atheneum
29 Overgangen tijdens het schooljaar Van 1A naar 1B of omgekeerd -1B 1A: 15 november -1A 1B: 15 januari Veranderen van keuzegedeelte - Wettelijk: altijd - In de praktijk: tot na de Kerstvakantie - Als er nog plaats is
30 tructuur van het secundair onderwijs 7 6 5 4 3 ASO TSO KSO BSO ASO TSO KSO BSO 2 de leerjaar (A) 2 BVL basisopties 1 ste leerjaar (A) 1 1 B keuzegedeelte
31 Het tweede leerjaar (A) Samenstelling programma - Gemeenschappelijke vorming : 24 u - Basisoptie : 7/5 u - Complementair gedeelte : 1/3 u Basisopties - Vooral doorstroming naar ASO: GL, Lat, MW, - Vooral doorstroming naar TSO: Ha, IW, TW, ME, STV, - Vooral doorstroming naar KSO: Artistieke vorming, Ballet
Beroepsvoorbereidend leerjaar Gemeenschappelijke vorming Beroepenvelden - Metaal-elektriciteit - Kantoor-verkoop verzorging-voeding -. Sterk praktijkgericht: ± 10 u praktijk Meer specifieke keuze in het 3 de jaar 32
Attesten op het einde van 1A A-attest - Geslaagd - Toegelaten in alle basisopties 2 de jaar B-attest (geslaagd) - Geen Grieks-Latijn, Latijn - Geen Grieks-Latijn, Latijn, Moderne wet. - Geen 2 de leerjaar A C-attest (niet geslaagd) - Overstappen naar BVL kan toch 33
34 Attesten op het einde van 1B A-attest - Geslaagd - Getuigschrift basisonderwijs (als nog niet heeft) - Leerling mag naar BVL of 1A (niet naar 2A) B-attest - Bestaat niet in 1B C-attest - Niet geslaagd - Leerling kan toch naar BVL
35 requente overgangen 1 ste jaar 2 de jaar 2 de graad Latijn Algemene vakken Technische vakken of kunstvakken Grieks-Latijn Latijn Moderne wetenschappen Andere basisoptie Alle ASO-richtingen Alle ASO-richtingen zonder Grieks Alle ASO-richtingen zonder Grieks/Latijn Aansluitende studierichting in KSO / TSO Eerste leerjaar B BVL Aansluitende studierichting in BSO
36 Enkele cijfers 6 5 ASO: 40% KSO: 2% TSO: 34% BSO: 24% 4 3 ASO: 44% KSO: 2% TSO: 31% BSO 23% 2 2A: 81% BVL: 19% 1 1A: 87% 1B: 13% Klassieke talen: 1 ste j:? 2 de j: 18% 2 de gr: 13% 3 de gr: 10%
Websites Welke? (Vermeld in scholengids) - Studiekiezer: www.studiekiezer.be - Stapper: www.destapgent.be/stapper Wat? - Uitleg structuur - Studierichtingen - Zoeken via structuur, alfabetisch, belangstelling - Steekkaart studierichting - Vooropleiding, programma, inhoud vakken, uitwegen 37
Steekkaart Humane wetenschappen 38
www.destapgent.be/stapper 39
40
41
42
43 Inhoud 1. Structuur van het secundair onderwijs 2. Kiezen van een richting 3. Kiezen van een school 4. Keuzebegeleiding door school en CLB 5. Vragen
Kiezen voor 1A of 1B? Voor wie is 1B een goede keuze? - 13% start in 1B - Voorkeur voor praktijkgerichte opleiding - Moeilijkheden met basisleerstof - Lage resultaten of geen getuigschrift - Resultaten ondermijnen zelfvertrouwen - Kan ook na 5 de leerjaar als 12 j. wordt voor 31/12 Best leerkracht en CLB contacteren Bij twijfel: 1A proberen? 44
45 Keuze van een keuzegedeelte in 1A Troeven van de richtingen Kenmerken van uw kind
46 iezen voor Latijn? Troeven Vormende waarde - Geheugen, analytisch denken, andere talen Vraagt behoorlijke studie-inzet - Stimulans om te leren werken Alle mogelijkheden blijven open Doorgaans gemotiveerde groepen - Positieve invloed
47 iezen voor Latijn? Beperkingen Vorming kan ook via andere vakken Latijn is geen must voor hoger onderwijs Kan nadelig zijn voor sommige leerlingen
48 Kiezen voor Algemene vakken? Heterogene groep Beste kansen om een goede basis op te bouwen voor Nederlands, Frans, wiskunde Kennismaking met belangrijke domeinen zoals natuurwetenschappen, economie Extra uren LO - PO - MO - Maken het pakket boeiender en evenwichtiger
49 iezen voor Technische vakken, unstvakken of Sport? Voor leerlingen met specifieke interesse Leerlingen die graag praktisch bezig zijn - Een concreet resultaat of werkstuk Handige, creatieve, sportieve leerlingen kunnen hun talenten tonen en ontwikkelen Meer gunstige situering in de klasgroep
50 Kenmerken van uw kind Belangstelling Mogelijkheden Inzet en zelfvertrouwen De mening van je dochter / zoon
51 elangstelling Hoe inschatten? - Weten wat specifieke vakken inhouden - Mini-lesje Latijn (www.digiclb.be/slb/latijn) - Huidige voorkeur voor vakken - Vrije tijd In welke mate rekening mee houden? - Als je iets (niet) graag doet,... - Op 12 jaar.? - Statusoverwegingen verdringen belang van belangstelling
52
Mogelijkheden Belang? - Instroom en moeilijkheidsgraad van opties - Verschillen maar ook overlap - Haalbare uitdagingen Hoe inschatten? - Resultaten 6 de leerjaar - Positie, verschillen per vak, hoe behaald? - Ervaren leerkracht weet wat resultaten betekenen - Testonderzoek door CLB? 53
54 Inzet en zelfvertrouwen Bij goede inzet nu - Je kan meegaan in een ambitieuze keuze Bij geringe inzet nu - Stimuleer maar wees realistisch Bij minder zelfvertrouwen - Gevoeligheid voor goede resultaten en klaspositie - Een gunstige klaspositie heeft voordelen
55 e mening van je dochter / zoon Stimuleer het formuleren van een eigen mening Houd er rekening mee Als de meningen verschillen?
56 Inhoud 1. Structuur van het secundair onderwijs 2. Kiezen van een richting 3. Kiezen van een school 4. Keuzebegeleiding door school en CLB 5. Vragen
Vertrouwen in onderwijs en tevredenheid over scholen Vertrouwen in instellingen - Onderwijs 79% - Sociale zekerheid 67% - Politie 55% - Administratie 44% - minder: pers, leger, parlement, justitie, Tevredenheid van ouders over scholen (op 10) - Kleuter 9,0 - Lager 8,6 - Secundair 8,2 57
58
59 Kiezen van een school Mogelijke aandachtspunten Hoe informeren over scholen? Inschrijven in een school
60 ogelijke aandachtspunten Wat vindt u belangrijk? Vragenlijst als inspiratiebron en hulpmiddel Overlopen van de vragenlijst - Enkele aandachtpunten toelichten - Resultaten onderzoek vermelden
61 Aandachtspunten bij schoolkeuze Algemene gegevens - Onderwijsnet (60%) Praktische gegevens - Bereikbaarheid (50% < 5 km.)
62 Aandachtspunten bij schoolkeuze Studie-aanbod: - Schooltypes qua aanbod - Enkel ASO - Enkel BSO -TSO - Enkel KSO - Breed aanbod: ASO - BSO - TSO - (KSO) - Een mogelijke loopbaan tot in het 6 de jaar?
Scholengids Wat? - Contactgegevens - Data infomomenten - Overzicht van het studieaanbod Regio s in bundel - Overijse-Tervuren-Zaventem - Leuven Andere regio s - Brussel: vanavond beschikbaar - www.digiclb.be/scholengids 63
64 Aandachtspunten bij schoolkeuze Aantal leerlingen en klassamenstelling - Grootte van de school - Aantal leerlingen in het 1 ste jaar - per klas - Evenwicht jongens - meisjes - Samenstelling klassen - Wensen i.v.m. samen zitten
65 Aandachtspunten bij schoolkeuze Evaluatie - Hoe vaak is er een rapport? - Verhouding dagelijks werk - examens - Aantal A-, B- en C-attesten Organisatie van activiteiten - School is er niet enkel om te leren - Speeltijden en middagpauze: sport, spel,... - Naschools: cultureel, sport, schoolreizen,
Aandachtspunten bij schoolkeuze Leerlingenbegeleiding - Interne leerlingenbegeleiding - Inhaallessen: welke vakken, welke jaren? - Aanbod bij bijzondere noden: dyslexie, ADHD,... - Leren leren, studiekeuzebegeleiding - Preventie: sociale vaardigheden, pesten, drugpreventie, - Contact met ouders: oudercontact,... - Samenwerking met CLB: welk, wie, wanneer Opvoedingsklimaat - Welke waarden staan centraal? - Discipline: wat kan wel en niet? 66
Aandachtspunten bij schoolkeuze Doorstroming naar Hoger onderwijs of arbeidsmarkt - Vele ouders vinden dit belangrijk (70%) - Doorstroming en slaagcijfers in het Hoger onderwijs - Niveauverschillen tussen scholen? - Doorstroming naar arbeidsmarkt Keuze van leerling of ouders? - Invloed klasgenoten - Als de meningen verschillen? 67
Hoe informeren over scholen? Scholen zelf - Brochures en schoolreglement - Website: kalender - projecten - foto s -... - Info-avonden en open-deurdagen Meer onafhankelijke bronnen - Andere ouders met kinderen in de school - Leerkracht 6 de leerjaar - CLB-medewerker van de secundaire school - Doorlichtingsverslag (www.schooldoorlichtingen.be) 68
69 Inschrijven in een school (zie tekst) Basisprincipe: recht op inschrijving - Instemmen met pedagogisch project en schoolreglement - Registratie in het inschrijvingsregister Gerealiseerde inschrijving - Leerling kan ook effectief starten in de school Weigering - Niet beantwoorden aan de toelatingsvoorwaarden - Capaciteit is overschreden (volgorde!) - School moet melden aan ouders Aanmelding - inschrijving
70 Inschrijven in een school Voorrang voor bepaalde leerlingen? - Broers en zussen - Kinderen van eenzelfde leefeenheid - Scholen MOETEN voorrang geven - Kansarme of niet-kansarme leerlingen - Scholen KUNNEN voorrang geven - Onder bepaalde voorwaarden - Gebeurt in de praktijk zelden
71 Start inschrijvingen Ten vroegste op 1/9 van voorafgaand schooljaar Voorrangsperiode (broers en zussen, ) - Moet voorafgaan aan andere inschrijvingen - Maximaal 6 weken Startdata - Scholen werkingsgebied VCLB Leuven: zie tekst - Andere scholen: websites -Brussel: www.inschrijveninbrussel.be
72 Praktische aanbevelingen Schrijf tijdig in Vraag schriftelijk bewijs van inschrijving of weigering - Met datum en volgnummer Bij vragen of problemen - Directie school of scholengemeenschap -CLB - Voorzitter Lokaal overlegplatform
73 Inhoud 1. Structuur van het secundair onderwijs 2. Kiezen van een richting 3. Kiezen van een school 4. Keuzebegeleiding door school en CLB 5. Vragen
74 Keuzebegeleiding door school en CLB Brief ouders + Brochure Naar de 1 ste graad Keuzelessen (vaak met Op stap naar het s.o. ) Infoavonden Overleg leerkracht - CLB: bespreking studiekeuze Oudercontact met leerkracht - CLB-medewerker Testonderzoek door CLB - Enkel op aanvraag en bij twijfel tussen 1A en 1B Infomomenten: maak er gebruik van!
75 p stap naar het secundair onderwijs euzewerkboek voor leerlingen 1. Ik denk na over kiezen 2. Ik leer mezelf kennen 3. Ik verken de beroepenwereld 4. Ik leer het secundair onderwijs kennen 5. Ik maak een keuze
Opgave uit het keuzewerkboek Ik ben handig Ik ben goed in sport Ik kan me vlot uitdrukken Ik leer gemakkelijk Ik maak vlug vrienden Wat vind je zelf? ja soms neen ja soms neen ja soms neen ja soms neen ja soms neen Wat vinden je ouders? ja soms neen ja soms neen ja soms neen ja soms neen ja soms neen 76
77 Keuzebegeleiding door school en CLB Brief ouders + Brochure Naar de 1 ste graad Keuzelessen (vaak met Op stap naar het s.o. ) Infoavonden Overleg leerkracht - CLB: bespreking studiekeuze Oudercontact met leerkracht - CLB-medewerker Testonderzoek door CLB - Enkel op aanvraag en bij twijfel tussen 1A en 1B Infomomenten: maak er gebruik van!
78 Inhoud 1. Structuur van het secundair onderwijs 2. Kiezen van een richting 3. Kiezen van een school 4. Keuzebegeleiding door school en CLB 5. Vragen