EEN KLEIN STUKJE PARADIJS IN WELTVOGELPARK WALSRODE Auteurs: Hanne van Bavel, Andreas Frei, Jan Dams, Antje Mewes. Dit jaar begint Weltvogelpark Walsrode in Duitsland met een opmerkelijke nieuwe attractie, uniek in Europa! Het park heeft een brandnieuw onderkomen gebouwd voor de meest bijzondere vogels op onze planeet: de Paradijsvogels! Paradijsvogels zijn zangvogels die verwant zijn aan de Kraaien. Ze zijn vooral te vinden op Nieuw-Guinea en de omliggende eilanden, waar ze in dichte regenwouden leven. Ze zijn vooral bekend om het eigenaardige verenkleed van de mannetjes. Alle 41 soorten hebben zeer kleurrijk, langwerpige of ingewikkelde veren bij hun staarten, vleugels, snavel of kop. Deze veren worden gebruikt tijdens de uitgebreide paringsrituelen, die het bekende handelsmerk zijn van de paradijsvogels! De vrouwtjes hebben meestal een saaie bruine kleur die past in hun omgeving als een perfecte camouflage. Rechts: Grote paradijsvogel (Paradisaea apoda).
De uitzonderlijke veren van mannelijke paradijsvogels werden vaak gebruikt door stammen in Nieuw-Guinea, als decoratie voor hun kleding en bij rituelen. De veren waren ook erg populair in Europa, als exotische ornamenten voor dameshoeden. In het begin van de 16e eeuw werden exemplaren van de grote paradijsvogel (Paradisaea apoda) meegebracht naar Europa door handelsexpedities. Omdat ze zouden worden gebruikt als decoratie, waren de vleugels en poten ter plekke verwijderd door de handelaren. Dit wist men niet in Europa en dit gaf aanleiding tot de vele mythes over de paradijsvogels. Omdat ze geen poten en vleugels hadden, werd aangenomen dat ze nooit op aarde landden en permanent door de lucht zweefden, ze zouden alleen op de grond vallen als ze dood waren. Een tijdje werd zelfs verondersteld dat ze de mythische Phoenix waren. Lokale handelaars vertelden Europese ontdekkingsreizigers dat de vogels afkomstig waren van een aards paradijs, en noemde hen "vogels van god". Dit resulteerde in de naam paradijsvogel. De soortnaam apoda van de grote paradijsvogel betekent zonder voeten en is afgeleid van de pootloze toestand waarin ze aankwamen in Europa. Vanwege de jacht op hun veren werd het voortbestaan van sommige soorten ernstig bedreigd. Op dit moment zijn alle paradijsvogels wettelijk beschermd en de jacht is alleen toegestaan om de ceremoniële behoeften van lokale stammen te vervullen. Helaas is habitatverlies als gevolg van ontbossing nog steeds een grote bedreiging voor deze prachtige vogels. Links en onder: Koningsparadijsvogel (Cicinnurus regius).
De eerste paradijsvogel arriveerde in 1991 in Weltvogelpark Walsrode. Dit was een mannetje Prachtgeweervogel (Ptiloris magnificus), en de enige van dit soort dat ooit in het park is gehouden. In 1999 kwamen er 5 nieuwe soorten paradijsvogels uit Bali, Indonesië: de Koningsparadijsvogel (Cicinnurus regius), de Twaalfdradige paradijsvogel (Seleucidis melanoleucus), de Rode paradijsvogel (Paradisaea rubra), de Kleine paradijsvogel (Paradisaea minor), en de Grote paradijsvogel (Paradisaea apoda). Links: Twaalfdradige paradijsvogel. Onder: Rode paradijsvogel. Twee jaar later kregen de Rode paradijsvogels en de Grote paradijsvogels al jongen! En het jaar daarop hadden we nakomelingen van de Koningsparadijsvogels! Vanaf dat moment werden er in Weltvogelpark regelmatig jongen van de paradijsvogels geboren. Onder: Koningsparadijsvogel, 4 dagen oud, 10 dagen oud en 12 dagen oud.
Op het ogenblik hebben we 4 soorten paradijsvogels in het park. De Koningsparadijsvogel en de Rode paradijsvogel broeden regelmatig. De Twaalfdradige paradijsvogels zijn er ook nog; zij broeden hier al sinds 2012. Een recente toevoeging aan de collectie is de Raggi s paradijsvogel (Paradisaea raggiana). Noot van de redactie: Zie ook ons eerder gepubliceerde stuk over de Twaalfdradige paradijsvogels http://aviculture-europe.nl/nummers/14e04a05.pdf Onder: Volières met in de boom een beeld van een paradijsvogel. Weltvogelpark Walsrode heeft veel ervaring met paradijsvogels, en met de nieuwe faciliteit kan het park iedereen laten zien hoe buitengewoon vogels kunnen zijn! Bezoekers kunnen genieten van het bijzondere verenkleed van mannetjes van verschillende paradijsvogelsoorten in vijf natuurlijk ingerichte volières. Er is ook een educatieve interactieve muur, waar bezoekers meer over de vogels, hun habitat, voeding en gedrag kunnen leren. De opmerkelijke paringsrituelen die zo typisch zijn voor paradijsvogels worden hier weergegeven op een videoscherm. Om het helemaal compleet te maken, is er een groot standbeeld van een paradijsvogel, dat een fotogeniek plaatje voor de alle bezoekers creëert. Rechts: De interactieve muur.
Rechts: Binnenhokken. Achter de schermen kunnen wel 60 vogels gehuisvest worden! Hier worden de vogels gestimuleerd om te paren en nakomelingen te krijgen, om zo de populatie van het Park te verzekeren. Ze zijn allemaal apart gehuisvest vanwege hun specifieke levensbehoeften. Dit stuk van het park is niet open voor bezoekers, maar camera s in de binnenvolières geven toch een kijkje in het doen en laten van de vogels en voegen zo toch iets extra s toe aan de paradijsvogelbeleving in Weltvogelpark Walsrode. Links: Een van de volières. Openingsuren: Seizoen 2015: 21 maart - 1 november Dagelijks vanaf 10 uur. www.weltvogelpark.de/en/weltvogelpark Copyright 2015 All rights reserved by the Aviculture- Europe Foundation. Dit is een publicatie uit het online tijdschrift www.aviculture-europe.nl Nederlandse uitgave ISSN: 1871-6865 U mag deze tekst / foto s niet kopiëren, distribueren, zenden of publiceren zonder schriftelijke toestemming.