Versie: 03 Uitgave: 14/03/2018 Pagina: 1/5 INFOFICHE 006 Brandwerende deuren: Basisnormen Europese klassering Hoe dient de brandwerendheid van deuren volgens de basisnormen te worden aangetoond? Koninklijk Besluit van 7 juli 1994 Publicatie Basisnormen Volgens de voorschriften van Bijlage 1 van dit KB diende de brandwerendheid (Rf) van deuren aangetoond te worden door het Benor/Atg-merk. Dit merk houdt in dat naast de brandwerendheid, aangetoond volgens NBN 713.020, ook een aantal mechanische prestaties moeten aangetoond worden en dat de productie van de deuren wordt geïnspecteerd door een inspectieinstelling in het kader van de Benor/Atg-certificatie. Door een arrest van de Raad van State werd dit voorschrift in 2004 vernietigd. Koninklijk Besluit van 13 juni 2007 Invoering Europese proeven In dit KB wordt de CE-markering als basis voor het aantonen van brandwerendheid voorgeschreven. Dergelijke markering zal voor brandwerende deuren slechts mogelijk zijn vanaf 1 november 2016 (zie ook Publicaties van EN 16034 in OJEU ). Volgens de voorschriften van dit KB dienen brandwerende deuren aan volgende eisen te voldoen: De brandwerendheid wordt aangetoond door proeven volgens de Europese norm EN 1634-1 De mechanische prestaties worden eveneens aangetoond door proeven volgens Europese normen. De te behalen prestaties stemmen hierbij overeen met de minimale eisen voor het bekomen van een Benor/Atg-goedkeuring. De deuren dienen eveneens het onderwerp uit te maken van een periodieke productiecontrole. Deuren die over een Benor/Atg-goedkeuring beschikken voldoen aan deze vereisten. De vereiste Europese klasseringen zijn echter nog niet in de bouwvoorschriften ( Basisnormen ) opgenomen. Koninklijk besluit van 12 juli 2012 Invoering Europese klassen Door dit KB worden de Europese klassen in de Belgische bouwwetgeving ingevoerd. Voor de brandwerendheid van deuren wordt de klassering EI1 (30 of 60 minuten) voorgeschreven. De mechanische prestaties en de certificatie zoals voorzien in het KB van 13 juni 2007 blijven behouden. Het KB voorziet in een overgangsperiode tot 1 december 2016, d.w.z. de proeven volgens de Belgische norm blijven tot dan bruikbaar, op voorwaarde dat de CEmarkering niet eerder verplicht wordt.
INFOFICHE 006 versie 03 pagina 2/6 Publicaties van EN 16034 in OJEU Op 10 juli 2015 werd de productnorm in verband met de CE-markering van brandwerende deuren EN 16034 in het Publicatieblad van de Europese Unie (afgekort: OJEU Official Journal of the European Union) gepubliceerd. De datum van inwerkingtreding (CE-markering mogelijk) en de einddatum van de coëxistentieperiode (CE-markering verplicht), werden door een tweede publicatie (13 november 2015) vastgelegd op resp. 1 september 2016 en 1 september 2019. Door een nieuwe publicatie in het Publicatieblad van de Europese Unie op 28 oktober 2016 werden opnieuw twee belangrijke wijzigingen doorgevoerd: De datum van inwerkingtreding en de einddatum van de coëxistentieperiode werden uitgesteld tot resp. 1 november 2016 en 1 november 2019. De geharmoniseerde norm EN 16034, die betrekking heeft op brandwerende en/of rookwerende prestaties van deuren, mag niet afzonderlijk worden gebruikt. Hij dient samen met de beschikbare productnormen voor nietbrandwerende deuren te worden toegepast. Voor niet brandwerende deuren zijn er momenteel vier productnormen beschikbaar of in voorbereiding: Productnormen deuren Referentie Titel Status OJEU EN 13241 EN 14351-1 Industriële, commerciële en garagedeuren en -poorten Ramen en deuren Ramen en buitendeuren voor voetgangers Gepubliceerd Gepubliceerd FprEN 14351-2 Ramen en deuren Binnendeuren Niet gepubliceerd EN 16361 Automatisch werkende deuren voor voetgangers Niet gepubliceerd Dit betekent dat er momenteel nog maar twee types brandwerende deuren kunnen worden voorzien van een CE-markering, nl. de industriële, commerciële en garagedeuren en poorten en de buitendeuren. De brandwerende binnendeuren het grootste aandeel van de brandwerende deuren en de automatisch werkende brandwerende deuren zullen pas vanaf de publicatie van de betreffende normen kunnen voorzien worden van de CE-markering. Koninklijk besluit van 7 december 2016 Uitstel Europese proeven voor deuren Art. 6/1 van het KB van 7 december 2016 tot wijziging van de basisnormen schrijft het volgende voor: De bouwelementen waarvan de brandweerstand wordt aangetoond volgens de norm NBN 713-020, respectievelijk de norm DIN 4102-6 voor luchtkanalen, en waarvoor een CE-markering nog niet verplicht is, zijn toegelaten tot 1 december 2016 of tot op het einde van de door de Europese Commissie vastgelegde coexistentieperiode indien ten laatste op 1 december 2016 de Europese Commissie
INFOFICHE 006 versie 03 pagina 3/6 voor de betrokken normen het einde van co-existentieperiode bekend gemaakt heeft in het Publicatieblad van de Europese Unie overeenkomstig artikel 17, 5, c) van de Verordening (EU) nr. 305/2011 van het Europees parlement en de Raad van 9 maart 2011 tot vaststelling van geharmoniseerde voorwaarden voor het verhandelen van bouwproducten en tot intrekking van Richtlijn 89/106/EEG van de Raad. Dit betekent dat voor deuren de brandweerstand nog steeds mag aangetoond worden volgens de Belgische norm NBN 713.020 en de geldigheid van de technische goedkeuringen Benor/Atg behouden blijft tot het einde van de coëxistentieperiode d.i. tot 1 november 2019. Benor/Atg-deuren voldoen dus nog steeds aan de voorschriften van het huidige KB. Wat is de juiste betekenis van de klassering EI1? Bij de Belgische beproevingsmethode werd de brandwerendheid Rf gelijkgesteld aan de tijd gedurende dewelke tegelijkertijd aan de criteria van vlamdichtheid (geen ontvlamming, geen ontsteking van de katoenprop) en van thermische isolatie (max. temperatuurstijging op het volledige deurgeheel 180 C). De Europese classificatie laat toe al dan niet rekening te houden met bepaalde criteria. De combinaties van criteria waarmee rekening wordt gehouden bij de beoordeling van brandwerende deuren zijn de volgende: E : enkel vlamdichtheid, geen eisen in verband met thermische isolatie: langs de niet vuurzijde of het passeren van staafkalibers. In dit geval wordt de katoenprop niet gebruikt. Spontane ontvlamming Staafkalibers
INFOFICHE 006 versie 03 pagina 4/6 EW : een combinatie van vlamdichtheid en straling: langs de niet vuurzijde of het passeren van staafkalibers. Ook hier wordt de katoenprop niet gebruikt. o voor het stralingscriterium wordt een maximale straling van 15 kw/m² toegelaten. Dit komt overeen met een oppervlaktetemperatuur van de deur van ca. 600 C Straling (EW-beglazing) Thermische isolatie (EI-beglazing) EI2 : een combinatie van vlamdichtheid en thermische isolatie, standaard procedure: langs de niet vuurzijde, het passeren van staafkalibers en het ontsteken van een katoenprop. Katoenprop
INFOFICHE 006 versie 03 pagina 5/6 o de thermische isolatie wordt als volgt beoordeeld: maximale temperatuurstijging van 180 C op de deurvleugel; gemeten tot op 100 mm van de rand; maximale temperatuurstijging van 360 C op de omlijsting. EI1 : een combinatie van vlamdichtheid en thermische isolatie, supplementaire procedure: langs de niet vuurzijde, het passeren van staafkalibers en het ontsteken van een katoenprop. o de thermische isolatie wordt als volgt beoordeeld: maximale temperatuurstijging van 180 C op de deurvleugel gemeten tot op 25 mm van de rand; maximale temperatuurstijging van 180 C op de omlijsting. I1: meting tot gele rand I2: meting tot blauwe rand I1 : Thermokoppel 12 op 25 mm I2 : Thermokoppel 7 op 100 mm Facultatief : Thermokoppels 17 en 18 Thermische isolatie
INFOFICHE 006 versie 03 pagina 6/6 Besluiten: 1. Het KB Basisnormen schrijft voor brandwerende deuren de Europese klassering EI1 30 of 60 voor afhankelijk van de toepassing. De overige klasseringen voorzien in het Europese klasseringssysteem (E, EW en EI2) voldoen dus NIET aan deze voorschriften. 2. Daarnaast dienen brandwerende deuren eveneens een aantal mechanische prestaties aan te tonen inzake afmetingen, vlakheid, mechanische eigenschappen en gebruiksfrequentie. 3. Deze deuren maken het voorwerp uit van een derde partij certificatie en zijn onderworpen aan een periodieke externe productiecontrole. 4. Benor/Atg-deuren voldoen zeker tot 31 oktober 2019 aan de voorschriften van de Basisnormen. 5. CE-markering voor (brandwerende) industriële, commerciële en garagedeuren en poorten en buitendeuren voor voetgangers is mogelijk sinds 1 november 2016 en wordt verplicht vanaf 1 november 2019. 6. CE-markering voor (brandwerende) binnendeuren en automatisch werkende deuren (brandwerende) deuren voor voetgangers is momenteel nog niet mogelijk. Ze wordt pas mogelijk van zodra de betreffende productnormen in het OJEU zijn gepubliceerd. De verplichting voor CE-markering gaat in elk geval in op 1 november 2019. Bijkomende opmerking: Beglazingen in deuren dienen aan dezelfde klasseringen, m.a.w. EI 30 of EI 60 (nota: voor beglazingen bestaat geen onderscheid tussen EI1 of EI2, de thermische isolatie wordt steeds over de volledige oppervlakte gemeten), te voldoen.