Europese normering Weerstand tegen brand Reactie bij brand

Transcriptie

1 Europese normering Weerstand tegen brand Reactie bij brand Ing. Stefaan Teirlinck Business development manager 1

2 Laboratorium voor Aanwending der Brandstoffen en Warmteoverdracht Afdeling Brandveiligheid WFRGENT NV 2

3 De goede werking van het laboratorium is gegarandeerd door: -) erkenning door Federale Overheidsdienst Economie -) notificatie nr ) accreditatie volgens NBN EN ISO/ IEC ) lid van EGOLF (medestichter) -) lid van talrijke Europese en nationale stuur- en werkgroepen, bv.: 3

4 Bouwproductenrichtlijn (89/106/CEE 21 dec. 1988) Met tot doel de handelsbelemmeringen op te heffen tussen de verschillende Lidstaten, zijn en worden er geharmoniseerde productnormen uitgewerkt die zullen toelaten, in de gehele Europese gemeenschap, de bouwproducten op één manier te beschrijven en in te delen.! Enkel het pakket aan Europese normen mag in de wetgeving opgenomen worden! Niet alle Europese normen moeten in de wetgeving opgenomen worden 4

5 Horizontale & geharmoniseerde normen In het concept van de BPR is er een onderscheid tussen horizontale normen en geharmoniseerde (product) normen:! Horizontale normen zijn normen die horizontaal voor meerdere producten gelden (bvb. de beproevings- en klasseringsnormen voor de brandweerstand van producten)! Geharmoniseerde (product)normen zijn normen die een beschrijving van het product mogelijk maken met het oog op de CE-markering 5

6 Hoe weten of er een productnorm is + in welk stadium zit deze norm? TechnicalCommitteesWorkshops/ CENTechnicalCommittees/Pages/default.aspx! standards under development! published standards 6

7 Eisen voor bouwelementen Eigenschappen opgelegd aan bouwproducten en elementen kunnen naar brandgedrag ingedeeld worden in:! brandweerstand (Rf)! brandgedrag bij blootstelling aan een externe brand! reactie bij brand 7

8 Brandweerstand & reactie bij brand Pre-Flashover Niet volledig ontwikkelde brand Post-Flashover : C Volledig ontwikkelde brand Temperatuur Flashover Vlamoverslag Natural fire curve ISO 834 standaard brandcurve Ontsteking smeulfase Opwarming Tijd Afkoeling. 8

9 Brandweerstand & reactie bij brand Pre-Flashover Niet volledig ontwikkelde brand Post-Flashover : C Volledig ontwikkelde brand Temperatuur Reactie bij brand Flashover Vlamoverslag Natural fire curve Brandweerstand ISO 834 standaard brandcurve Ontsteking smeulfase Opwarming Tijd Afkoeling. 9

10 Referentiescenario (overzicht) Brandweerstand Rf REI, EI, E Volontwikkelde brand Reactie bij brand A0 A1, A2, A1 FL, A2 FL B, C, D Volontwikkelde brand Begin van een brand in een hoek van een kamer (room-corner) A1, A2, A3 B FL, C FL, D FL Straling afkomstig van een uitslaande brand in een aanpalende ruimte (roomcorridor) E, E FL Kleine vlam Blootstelling aan externe brand A1 B ROOF (t1) Vliegvuur al dan niet in combinatie met straling en wind 10

11 Basisnormen = WET (Belgisch staatsblad) = NBN, EN!! Koninklijk besluit van 7 juli 1994 tot vaststelling van de basisnormen voor de preventie van brand en ontploffing waaraan de nieuwe gebouwen moeten voldoen (B.S )! Wijzigingen in KB van ! Basisnormen = voorschriften die niet specifiek aan de bestemming van een constructie gebonden zijn 11

12 KB van 7 juli 1994 indeling! Basistekst (o.a. toepassingsgebied, voorwaarden voor afwijking)! Bijlagen " Bijlage 1 - Terminologie " Bijlage 2 - Lage gebouwen " Bijlage 3 - Middelhoge gebouwen " Bijlage 4 - Hoge gebouwen " Bijlage 5 - Reactie bij brand van de materialen 12

13 De nieuwe basisnormen! Bijlagen " Bijlage 1 - Terminologie " Bijlage 2 - Lage gebouwen " Bijlage 3 - Middelhoge gebouwen " Bijlage 4 - Hoge gebouwen " Bijlage 5 - Reactie bij brand van de materialen " Bijlage 6 - Industriële gebouwen 13

14 De nieuwe basisnormen Huidig geldende versie Zeer binnenkort te verwachten versie Rf! h Rf 1 h REI 30, EI 30, R 30 REI 60, EI 60, R 30 14

15 KB van Het brandgedrag van constructieve materialen kan aangetoond worden door:! classificatieverslag horende bij de CE-markering! of bij gebrek aan CE-markering:! classificatieverslag opgesteld op basis van een of meerdere proeven, een berekening of een beoordeling aan de hand van proeven! BENOR- en/of ATG-goedkeuring of gelijkwaardige goedkeuring 15

16 Brandweerstand Europees (EN) - Belgisch (NBN) Meerdere normen Eén norm 16

17 Europees Belgisch EN NBN = algemene proefnorm = algemene proefnorm Specifieke proefnorm = proefnorm voor groepen bouwelementen voor elk specifiek bouwelement EN = classificatienorm = classificatienorm # 3 normen # 1 norm voor alles # 2 rapporten # 1 proefrapport voor alles 1ste rapport = algemene norm + proefnorm 2de rapport = classificatie Brandweerstand 17

18 Brandweerstand EN General Requirements EN Alternative & Additional Procedures ENV Verification of furnace performance EN 1364 Non-loadbearing EN 1365 Loadbearing elements EN 1366 Service installations EN 1634 Fire Doors & Shutters ENV Contribution to Fire Resistance EN Fire classification 18

19 Horizontale normen (beproevingsnormen) BRANDWEERSTAND EN 1634 Deuren & luiken Part 1 Brandwerende deuren en luiken Part 2 Bouwbeslag voor brandwerende deuren Part 3 Rookwerende deuren en luiken 19

20 Structuur EN Fire classification of construction products and building elements Inhoud Part 1: Reaction to fire Part 2: Resistance to fire (excl.: service installations) Part 3: Resist.! service installations (excl. ventilation) Part 4: Resist.! ventilation systems Part 5: External exposure! roof tests 20

21 Brandweerstand = de tijd gedurende dewelke bouwelementen hun functie blijven vervullen in geval van brand: scheidende dragende scheidende en dragende 21

22 Brandweerstand EN brandscenario s 22

23 Brandweerstand EN NBN Plaatthermokoppels Gewone thermokoppels 23

24 EN Brandweerstand 24

25 Brandweerstand EN NBN Overdruk in de oven Neutrale lijn op 0,5 m max. 20 Pa 20 Pa op 2 m volledig in overdruk h [m] e b a 3 d 2,5 c 2 1,5 1 0,5 a = NBN b = EN c = NF + DIN (deur) d = NF (wand) e = DIN 4102 (wand) p [Pa] 25

26 Classificatiecriteria EN R = loadbearing capacity E = integrity I = insulation Nog bijkomende karakteristieken: I 1, I 2! voor deuren, rolluiken en afsluitingen voor transportbanden en geleide transportsystemen W = radiation M = mechanical action C = self-closing S = smoke leakage G = soot fire resistance K = fire protection ability Brandweerstand 26

27 Brandweerstand EN R = draagcapaciteit heeft te maken met - de doorbuiging - vervormingsnelheid 27

28 Brandweerstand EN NBN E = integrity vlamdichtheid Ontsteken katoenprop Ontsteken katoenprop Openingskalibers: Ø 6 mm erdoor steken en 150 mm bewegen Ø 25 mm erdoor steken Continue vlammen > 10 sec Continue vlammen > 20 sec 28

29 Brandweerstand EN NBN I = insulation thermische isolatie Gemiddelde temperatuurstijging " T m < 140 C Maximale temperatuurstijging (vast en mobiele TK s) " T M < 180 C Sommige delen van proefelementen hebben andere limieten Te vinden in de specifieke testmethode 29

30 Brandweerstand EN NBN I = insulation thermische isolatie Mobiel thermokoppel Specifiek gedefinieerd in de norm De plaats waar de thermische isolatie nagezien wordt, wordt gegeven in de specifieke testnorm Zoals vaste thermokoppels Overal te meten, maar niet op de voegen 30

31 EN Brandweerstand I 1 I 2 (bijkomende (standaard procedure) procedure) - "t M 180 C zone: 25 mm 100 mm - "t M op omlijsting: 180 C 360 C 31

32 Classificatiecriteria EN W = radiation Brandweerstand! Als I, I 1 of I 2 gehaald wordt, voldoet W ook automatisch voor dezelfde periode! Falen met staafkaliber of continue vlammen betekent automatisch het falen van W! Maximum 15 kw/m# 32

33 Brandweerstand Classificatiecriteria EN M = mechanical action! Het proefelement is onderworpen aan een impacttest die kort na het behalen van de gewenste R, E en/of I periode uitgevoerd wordt.! Indien de impacttest geen invloed heeft op de behaalde R, E en/of I waarden, wordt M toegevoegd aan de classificatie. 33

34 Brandweerstand Classificatiecriteria EN C = self-closing! Het automatisch sluiten en openen van deuren en rolluiken: bij elementen die normaal dicht blijven bij elementen die sluiten in geval van brand! Self-closing functie dient te werken in alle gevallen zonder de beschikbaarheid van hoofdstroomvoorziening! Test bij omgevingstemperatuur en volgens de EN : C0 tot C5! Resultaat is slagen of falen. 34

35 Classificatiecriteria EN S = smoke leakage Brandweerstand voor deuren! Het proefelement verkleint of vermijdt de doorgang van gassen of rook van de ene naar de andere zijde.! S a " 20 C! S m " zowel 20 C als 200 C 35

36 Brandweerstand voor brandkleppen Classificatiecriteria EN S = leakage rate! De klep verkleint of vermijdt de doorgang van gassen of rook van de ene naar de andere zijde! Het rook lekdebiet moet kleiner zijn dan 200 Nm$/h.m#! Het resultaat van de test is slagen of falen 36

37 Brandweerstand Classificatiecriteria EN G = soot fire resistance! Bekwaamheid van de elementen om te kunnen weerstaan aan interne schoorsteenbranden.! 30 minuten op constante temperatuur: 1000 C! Maximum temperatuur aan de buitenzijde van de schouw: 100 C 37

38 Brandweerstand Classificatiecriteria EN K = fire protection ability! Bekwaamheid van wand- of plafondbekleding om het achterliggende materiaal te beschermen tegen ontvlammen, verkolen en andere schade voor een gespecifiëerde periode.! Bekleding = externe oppervlakken van bouwelementen vb. wanden vloeren onderzijde van daken 38

39 Brandweerstand Classificatiecriteria EN Als R faalt, falen automatisch E, I en W Als E faalt, falen automatisch I en W 39

40 Brandweerstand Classificatiecriteria EN Voor dragende en scheidende elementen: REI tt RE tt R tt Voor scheidende en niet dragende elementen: EI tt E tt Met tt tijd gedurende dewelke aan alle vernoemde criteria voldaan is gebleven. Aanvulling en/of aanpassing naargelang de bijkomende karakteristieken geldig zijn of niet. Bijvoorbeelden: REIW tt-mcsincslow REIW tt-mcssn REIW tt-mcsef REIW tt-mcsr 40

41 Classificatiecriteria EN Mogelijke classificatieperiodes: Brandweerstand 15, 20, 30, 45, 60, 120, 180, 240, 360 Niet alle periodes gelden voor elk proefelement: de classificatie geeft weer wat waar van toepassing is. Bijvoorbeeld: R = 155 min (belaste wand) E = 80 min I = 42 min R 120 / RE 60 / REI 30 / REW 30 Bijvoorbeeld: E = 121 min (niet belaste wand) W = 38 min I = 18 min E 120 / EW 30 / EI 15 41

42 Brandweerstand Rf! REI De criteria voor de indeling in klassen in de nieuwe Europese aanpak zijn herkenbaar. Het draagvermogen R heeft slechts betrekking op de draagkracht van dragende bouwelementen zoals kolommen, balken, draagmuren en vloeren. 42

43 Omzetting Rf - klassen Rf!h Rf 1h Rf 2h Dragende- en scheidende functie Uitsluitend dragende functie Uitsluitend scheidende functie REI 30 REI 60 REI 120 R 30 R 60 R 120 EI 30 EI 60 EI 120 Liftdeuren E 30 E 60 Deuren EI 1 30 EI 1 60 EI R = stabiliteit E = vlamdichtheid I = thermische isolatie EI 1 = belgische opbouw 43

44 Brandweerstand EN Wanden 44

45 Brandweerstand EN EN Wanden EN Plafonds 45

46 Brandweerstand EN Belaste wanden EN Kolommen EN Trappen EN Vloeren EN Daken 46

47 Brandweerstand EN Voegen EN Doorvoeringen EN Kleppen 47

48 Brandweerstand EN Bijdrage aan brandwerendheid 48

49 Brandweerstand EN Liftdeuren 49

50 Toepassingsdomein: DIAP EXAP? DIAP = FIELD OF DIRECT APPLICATION Outcome of a process (involving the application of defined rules) whereby a test result is deemed to be equally valid for variations in one or more of the product properties and/or intended end-use applications Regels in testnorm Bvb deuren: EN : 2008 Weergegeven in het classificatie rapport 50

51 Toepassingsdomein: DIAP EXAP? EXAP = FIELD OF EXTENDED APPLICATION Outcome of a process (involving the application of defined rules that may incorporate calculation procedures) that predicts, for a variation of a product property and/or its intended end-use application(s), a test result on the basis of one or more test results to the same standard Regels in EXAP norm Bvb deuren: pr EN 16034: 2009 Weergegeven in het EXAP rapport Basis voor classificatie rapport 51

52 Eisen voor bouwelementen Eigenschappen opgelegd aan bouwproducten en elementen kunnen naar brandgedrag ingedeeld worden in:! brandweerstand (Rf)! brandgedrag bij blootstelling aan een externe brand! reactie bij brand 52

53 Blootstelling aan externe brand 53

54 Horizontale normen (beproevingsnormen) Beproevingsnormen daken Klasseringsnorm NBN ENV 1187: 2002 Test 1 NBN ENV 1187: 2002 Test 2 NBN ENV 1187: 2002 Test 3 NBN ENV 1187/A1: 2005 Test 4 NBN EN

55 Horizontale normen (beproevingsnormen) Beproevingsnormen daken Klasseringsnorm NBN ENV 1187: 2002 Test 1 NBN EN ! " 55

56 Blootstelling aan externe brand (wetgeving) Huidige eisen volgens het KB van dit zijn de wijzigingen op het KB van Eisen: eindlaagmaterialen van de dakbedekking behoren tot de klasse A1 (oude Belgische brandklasse) OF volledige dakopbouw dient te voldoen aan Broof (t1) GEEN eisen op isolatiematerialen als dusdanig Nieuwe regelgeving: enkel Broof (t1) 56

57 Eisen voor bouwelementen Eigenschappen opgelegd aan bouwproducten en elementen kunnen naar brandgedrag ingedeeld worden in:! brandweerstand (Rf)! brandgedrag bij blootstelling aan een externe brand! reactie bij brand 57

58 Reactie bij brand Bijlage 5 Oude indeling in klassen gebaseerd op de volgende beproevingsmethoden: A0 ISO 1182:1979 A1, A2, A3 NF P :1975 & NF P :1975 indien de producten smelten BS 476-7:1987 A4 Beantwoord niet aan de criteria voor A3 58

59 Horizontale normen (beproevingsnormen) Beproevingsnormen Alle materialen (uitg. vloeren) NBN EN ISO 1716 NBN EN ISO 1182 NBN EN NBN EN ISO Klasseringsnorm NBN EN Vloeren NBN EN ISO 1716 NBN EN ISO 1182 NBN EN ISO NBN EN ISO

60 Nieuwe classificatie + testmethoden (vloerb.) F No performance determined E Single Burning Item (SBI) EN D C B Ignitability test EN ISO A2 A1 Non-combustibility test EN ISO 1182 and/or Calorimetric bomb EN ISO

61 Reactie bij brand en Grootschalige proef ROOM CORNER-proef Kleinschalige proeven NBN EN ISO 1716 en NBN EN ISO 1182 Geen vlamoverslag (300 kw) A1 of A1 fl 61

62 Reactie bij brand (vloerbekledingen) Grootschalige proef ROOM CORNER-proef Kleinschalige proeven NBN EN en NBN EN ISO 1716 of NBN EN ISO 1182 Geen vlamoverslag (300 kw) A2 + rook s1, s2, s3 + brandende druppels d0, d1, d2 62

63 Reactie bij brand (vloerbekledingen) en Grootschalige proef ROOM CORNER-proef Kleinschalige proeven NBN EN en NBN EN ISO Geen vlamoverslag (300 kw) B 10 min < vlamoverslag < 20 m (300 kw) C 2 min < vlamoverslag < 10 m (100 kw) D + rook s1, s2, s3 + brandende druppels d0, d1, d2 63

64 Reactie bij brand Grootschalige proef ROOM CORNER-proef Kleinschalige proef NBN EN ISO Vlamoverslag < 2 min (100 kw) E of E fl 64

65 Reactie bij brand (vloerbekledingen) Grootschalige proef ROOM CORNER-proef Geen vlamoverslag (300 kw) Kleinschalige proeven NBN EN ISO en NBN EN ISO 1716 of NBN EN ISO 1182 A2fl + rook s1, s2 65

66 Reactie bij brand (vloerbekledingen) en Grootschalige proef Kleinschalige proeven ROOM CORNER-proef NBN EN ISO en NBN EN ISO Geen vlamoverslag (300 kw) Bfl 10 min < vlamoverslag < 20 m (300 kw) Cfl 2 min < vlamoverslag < 10 m (100 kw) Dfl + rook s1, s2 66

67 Reactie bij brand - A0 tot A4! A1 tot F! Geen goede correlatie tussen oude en nieuwe klassen Vergelijking tussen Belgische en Europese indeling inzake materiaalgedrag bij brand - isolatiematerialen F '" %( E %" '# D %# '' '( %) C '! '% '$ B %* %% %' %$ '& * '* $% A2 $) ( % A1 $ # "! & ' $' $$ A0 A1 A2 A3 A4! Globale aanpassing van de regelgeving in plaats van vertaaloefening, om ook rekening te houden met rook (s) en brandende druppels (d) 67

68 Reactie bij brand Globale aanpassing Rekening houden met de aanwezige risico s o.a. diegene bepaald door de aard van de gebruikers Indeling van de gebruikers Zelfredzaam Niet-zelfredzaam Vertrouwd met omgeving Niet-vertrouwd met omgeving Slapend Wakend Slapend Wakend Slapend Wakend Bedgebonden Overige 68

69 Conclusie Brandweerstand: vertaaloefening van de brandregelgeving Reactie bij brand: globale aanpassing van de brandregelgeving 69

70 70