Laboratorium voor Brandveiligheid 2 juni ir J.J. Mertens. onafhankelijk adviesbureau ca. 200 medewerkers vestigingen te:

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Laboratorium voor Brandveiligheid 2 juni 2009. ir J.J. Mertens. onafhankelijk adviesbureau ca. 200 medewerkers vestigingen te:"

Transcriptie

1 AKOESTIEK EN BOUWFYSICA LAWAAIBEHEERSING MILIEUTECHNOLOGIE BRANDVEILIGHEID Brandwerendheid een verhaal over brandproeven, de praktijk en Europees gedoe ir J.J. Mertens Zoetermeer Mook Groningen Düsseldorf Bonn Parijs Lyon Londen Leuven 1 PEUTZ: Opgericht in 1954 onafhankelijk adviesbureau ca. 200 medewerkers vestigingen te: Mook Zoetermeer Düsseldorf Groningen Bonn Parijs Lyon Roermond Bouwfysica Brandveiligheid Duurzaam Bouwen Milieutechnologie Trillingtechniek Glas & Geveltechniek Bouwakoestiek Zaalakoestiek Elektro-akoestiek Lawaaibeheersing Windtechnologie Brandwerendheidsproeven 2

2 Peutz BV ruim 20 jaar brandveiligheid lid diverse normcommissies aanpassen normen NEN6068, NEN6089, NEN6090 opstellen rekenprogramma s NEN 6068, vultijd, straling 8.40 AMvB niet alleen theoretische ervaring: verrichten ook brandproeven, bijv. brandwerendheid (NEN 6069, EN-normen) parkeergarages, tunnels 3 Programma wat is brandwerendheid en hoe wordt deze uitgedrukt hoe wordt de brandwerendheid bepaald bezoek brandlab hoe een beproevingsrapport te lezen wat kom je tijdens een inspectie tegen (dus: waar gaat het fout) Europese ontwikkelingen 4

3 Brandwerendheid eis Bouwbesluit tegen bezwijken weerstand tegen branddoorslag: WBDbo een brandwerende constructie kan een brand gedurende bepaalde tijd tegenhouden o constructie-eigenschap 5 Bepaling brandwerendheid (in het kort) Neem een oven......bouw je wand ervoor op......en wacht tot het voorbij is. 6

4 Brandwerendheid: uitgedrukt in minuten wat houdt 60 minuten in niet voor iedere constructie hetzelfde is 60 minuten op papier ook 60 minuten in het echt doorgaans niet hangt o.a. af van brandontwikkeling beter zou zijn een systeem met klassen Europese normen: classificatie R/E/I/W dus toch een systeem met klassen 7 Details van belang 60 minuten brandwerende deur getest in merbau kozijn geplaatst in oregon pine resultaat na 23 minuten: met enkele extra voorzieningen lees dus altijd het HELE rapport 8

5 Lastige gevallen 60 minuten brandwerend glas 6 e minuut... 9 Europese normen?? NEN 6069:2001 is vervangen door NEN 6069:2005 NEN-EN 1363 NEN-EN 1364 e.v.a. 10

6 ?? minuten in NEN Classificatie brandwerendheid REI[1;2]W tt-mc[0...5]s[a;m]g[afstand]k[tijd] i.p.v. rookwerendheid NEN 6075 voortaan rookdichtheid! Brandwerendheid NEN 6069 Relatie met BB beperken brandgevaar NEN brandgevaarlijk dak Duurtest zelfsluitendheid Glaskogelzakslingerproef NEN 6702 Eis niet dragende wand: EI 30 EI 60 Eis deur / luikconstructie: EW 30 EW 60 12

7 Classificatie voorbeelden meerdere aanduidingen mogelijk voor een constructie beproevingsresultaat dragende wand: 155 min criterium bezwijken bereikt 80 min faalt wattenkussen-test 85 min gaten of vlammen 42 min temperatuuroverschrijding afronding op 15 / 20 / 30 / 45 / 60 / 90 / 120 /... classificatie: R 120 / RE 60 / REI Programma wat is brandwerendheid en hoe wordt deze uitgedrukt hoe wordt de brandwerendheid bepaald bezoek brandlab hoe een beproevingsrapport te lezen wat kom je tijdens een inspectie tegen (dus: waar gaat het fout) Europese ontwikkelingen 14

8 Oven 15 Temperatuurverloop 16

9 Gedrag deuren bij brand(proeven) Forse vervorming treedt al snel op 17 Tijdens proef visuele waarnemingen rook, vlammen, afvallende delen constructie, knallen in oven etc. controleren vlamdichtheid meten temperatuur meten warmtestraling meten doorbuiging op je veiligheid letten! 18

10 Waarnemingen Vlamdichtheid gaten / kieren vlammen gloeien ontvlambaarheid 19 Waarnemingen: dit mag... 20

11 ... maar dit niet meer 21 Brandwerendheid - criteria Niet altijd alle criteria van toepassing: Afdichting wand deur Vlammen zichtbaar (>10 s) Temperatuur Straling Bezwijken wand deur Watten gloeien Openingskalibers ø6 mm, 150 mm ø25 mm T >180ºC of Tgem >140ºC >15 kw/m² op 1 m (snelheid van) vervorming 22

12 Vlamdichtheid - gaten/kieren 23 Vlamdichtheid - vlammen 24

13 Voorbeelden bezwijken 25 Na de proef opruimen destructief onderzoek rapport maken inhoud voorgeschreven o naam lab o omschrijving constructie o waarnemingen o faalmechanisme(n) o toepassingsgebied 26

14 Bezoek aan het Peutz brandlab 27 Oven kantelbaar wanden daken plafonds 28

15 Wat gaan we zien Gasbetonwand met aantal kunststof leidingen 125, 40, 12 mm Brandwerende manchetten al dan niet correct aangebracht 29 Hoe het moet of niet 30

16 Wat krijgt u te zien 40 mm manchet vuurzijde in wand 125 mm manchet vuurzijde in wand manchet nietvuurzijde elektra afgedicht met steenwol 125 mm gevuld met PUR (niet brandwerend) gevuld met steenwol 31 32

17 Impressie van de proef 33 Tot zover het lab 34

18 Bepaling volgens NEN 6069 is dat alles? nee: welke versie o nu NEN 6069:2005 incl. A1:2005 Europese normen classificatienorm (NEN-EN ) buitenlandse normen 35 Intermezzo: Brand- en rookwerendheid bepaling rookwerendheid WRD: bepaal brandwerendheid o alleen afdichting WRD = 1,5 brandwerendheid rookwerend = rookdicht?? aanpassing NEN

19 Rookwerend wanneer nodig met name om loopafstand te beperken rookdichtheid feitelijk vereist veilig vluchten: niet door (dichte) rook Europese norm EN alleen deuren overgenomen in NL maar niet aangewezen aanpassing NEN 6075 (Bouwbesluit) neemt eis EN over? en dan ook voor wanden? 37 EN op hoofdlijnen rookdicht bepaal de luchtdichtheid o bij omgevingstemperatuur o of bij 300 C luchtdichte kast elektrisch verhit drukverschil aanbrengen luchtverlies meten o maar houd rekening met uitzetten lucht... gelijkwaardige oplossing? 38

20 EN 1634 meetopstelling 39 Terug naar brandwerendheid: criteria Afdichting Vlammen zichtbaar (>10 s) Temperatuur Straling Bezwijken Watten gloeien Openingskalibers ø6 mm, 150 mm ø25 mm T >180ºC of Tgem >140ºC >15 kw/m² op 1 m (snelheid van) vervorming 40

21 Invloed materiaal op brandwerendheid is groot Enkelvoudige wand Beperkte scheurvorming Thermische isolatie is materiaaleigenschap: o Warmtegeleiding o Vochtgehalte o Doorbrandtijd Samengestelde wand 2 zijden beplating 41 Thermokoppels 42

22 Waarnemingen Thermische isolatie temperatuur warmtestraling 43 bestaande celdeur FPC Mesdag ruim half uur 44

23 Toepassingsgebied resultaten direct toepassingsgebied omschreven in norm mogelijk aangepaste afmetingen wand o hoogte: 3 m, bij beperkte doorbuiging 4 m o breedte: onbeperkt mits met vrije rand gemeten deur o als gemeten o 15 % breder of hoger bij voldoende overwaarde combinatie kozijn/deur invloed ondersteuning 45 Lastige gevallen deuren met/zonder zijlicht criteria anders 46

24 Lastige gevallen glas wel of niet isolerend criteria anders 47 Programma wat is brandwerendheid en hoe wordt deze uitgedrukt hoe wordt de brandwerendheid bepaald hoe een beproevingsrapport te lezen wat kom je tijdens een inspectie tegen (dus: waar gaat het fout) Europese ontwikkelingen 48

25 Praktijk: beproevingsrapport waar kijk je naar wat is getest, welke afmetingen materialen, details toepassingsgebied bezwijkmechanisme let op bij 'samenvatting van onderzoek' doorgaans niet compleet geldigheidsduur 49 Praktijk: afwijking tov rapport afwijkend kozijn ander materiaal (staal ipv hout) mag niet andere houtkwaliteit: alleen zwaarder afmetingen glas mag alleen kleiner o zie bijv. NEN-EN A.5.1 coating glas bepaalt richting brandwerendheid dus: bekijk altijd het rapport en zonodig de betreffende norm (toepassingsgebied) 50

26 Programma wat is brandwerendheid en hoe wordt deze uitgedrukt hoe wordt de brandwerendheid bepaald hoe een beproevingsrapport te lezen wat kom je tijdens een inspectie tegen (dus: waar gaat het fout) Europese ontwikkelingen 51 Praktijk: inspectie hoofdvraag: wat keur je goed nieuwbouw is simpel: attesten vragen o 30 en zeker 60 minuten doorgaans niet te zien bestaande bouw: soms in te schatten 52

27 Praktijk: voorbeelden 53 Brandveilige doorvoeringen kunststof doorvoeringen smelten: vlamdichtheid brandwerendheid ca. 5-8 minuten 54

28 Brandveilige doorvoeringen kunststof doorvoeringen brandmanchet (opbouwmanchetten, inbouwmanchetten, manchet op rol) opschuimende band opschuimende kit steenwolisolatieschalen + brandwerende coating 55 Brandveilige doorvoeringen luchtkanalen brandklep brandventiel 56

29 Brandveilige doorvoeringen kabels/kabelgoot opschuimende of endotherme kit brandmanchet brandwerende coating kussendoorvoering elastische stenen of pluggen 57 Brandveilige doorvoeringen In de praktijk 58

30 Brandveilige doorvoeringen In de praktijk 59 Brandveilige doorvoeringen In de praktijk 60

31 Nog even smullen 61 Goed bedoeld, maar toch... 62

32 Programma wat is brandwerendheid en hoe wordt deze uitgedrukt hoe wordt de brandwerendheid bepaald hoe een beproevingsrapport te lezen wat kom je tijdens een inspectie tegen (dus: waar gaat het fout) Europese ontwikkelingen 63 Europese ontwikkelingen Wat wordt Europees gelijkgetrokken? Harmonisatie van beproevingsmethoden o beproevingscondities o criteria en beoordelingswijze Classificatie bouwproducten en -elementen o brandgedrag (bouwproducten / materialen) o brandwerendheid (en rookgedrag) Extrapolatie niet meer vanzelfsprekend o extended application Wat blijft landelijk geregeld? eisenniveau in bouwvoorschriften welke criteria in een beproeving zijn relevant 64

33 Harmonisatie bepalingsmethode NEN 6069 verwijst naar Europese normen (zie H.2, d) algemene eisen: NEN-EN 1363 deel 1-3 niet-dragende bouwdelen: NEN-EN 1364 deel 1-4 dragende bouwdelen: NEN-EN 1365 deel 1-6 installaties: NEN-EN 1366 deel 1-10 deuren en luiken: NEN-EN 1634 deel 1-4 NEN-EN NEN-EN : algemene eisen testopstelling beoordelingscriteria 2: alternatieven en aanvullende procedures andere stookkrommen o afgeknotte, koolwaterstof bepaling warmtestraling o typisch Nederlandse eis 3: controle oven 66

34 NEN-EN : wanden 2: plafonds 3: vliesgevels, volledige configuratie 4: vliesgevels, gedeeltelijke configuratie 67 NEN-EN : muren 2: vloeren en daken 3: liggers 4: kolommen 5: balkons 6: trappen 68

35 NEN-EN : ventilatiekanalen 2: brandkleppen 3: doorvoeringen 4: rechte voegen 5: dienstleidingen en schachten 6: verhoogde vloeren 7: transportbanden e.d. 8: rookafvoerkanalen 9: rookafvoerkanaal tbv rwa 69 NEN-EN : deuren en luiken 2: hang- en sluitwerk 3: rookwerende deuren en luiken 70

36 Classificatie brandwerendheid Standaard classificatie: R - bezwijken E - vlamdichtheid (integriteit) I - th. isolatie temperatuur voor deuren en transportsystemen: Tkozijn dkozijn I1 100mm 360ºC I2 25mm 180ºC d kozijn W - th. isolatie warmtestraling Mogelijke toevoegingen: M - zandzakproef C - duurproef zelfsluitendheid C 0... C 5 S - rookdichtheid S a - omgevingstemperatuur S m - ook bij 200ºC G - soot fire resistance voor schoorstenen G [veilige afstand] tot veilige afstand A1-materiaal K - fire protection ability K [t] tot [t] volledige afscherming 71 Classificatie resultaten gepresenteerd in classificatie brandwerendheid gesplitst in 4 eigenschappen: R / E / I / W NEN-EN geeft testmethode geeft grenswaarden voor R, E, I (I 1 en I 2 ), W geeft mogelijke klassen bevat eisen aan rapport 72

37 Wanneer CE-label omschreven in richtlijn bouwproducten indien er een geharmoniseerde Europese productrichtlijn van toepassing is moet een CE-label zijn aangebracht op CE-label mogen alleen resultaten van notified body 73 Tot slot: Extended Application Wanneer een exap opstellen? o bijvoorbeeld als een constructie groter moet worden toegepast dan het directe toepassingsgebied toelaat o of anders is opgebouwd (bijv. materiaal) Wie mag een exap opstellen? alleen notified body met gebruikmaking van meetdata testlab(s) Hoe stel ik een exap op op basis van de (ontwerp)normen o voorbeeld: NEN-EN deuren 74

38 Samenvattend: wie mag wat uitvoeren brandproef momenteel mag iedereen een geldige proef doen (binnen een lidstaat) proef door notified body is binnen gehele EU geldig (tenminste, dat is de bedoeling) bij product of constructie waarvoor een eis tot CE-markering geldt: alleen notified body o dan moet er een geharmoniseerde Europese productrichtlijn zijn o aanwijzing tot notified body mogelijk voor lab met NEN-EN ISO/IEC accreditatie tenzij je ergens in het voormalige Oostblok zit Accreditatie... laboratorium geaccrediteerd voor proef? NEN-EN ISO/IEC testinstituut onafhankelijk beschikt over kwaliteitsborgsysteem o meetapparatuur, proces vereist om aangewezen te kunnen worden als notified body 76

39 ... en notificatie notified body aanwijzing door VROM mag proef doen in kader CE-markering mag classificatierapport opstellen o classificatie volgens NEN-EN o op te stellen op basis beproevingsrapporten mag extended application opstellen 77

Bouwkundige brandveiligheidsvoorzieningen PGS 15

Bouwkundige brandveiligheidsvoorzieningen PGS 15 Ruimtelijke veiligheid en risicobeleid Jrg 3 Nr 8 Ι 24 Bouwkundige brandveiligheidsvoorzieningen PGS 15 kennis/discussie A. (Arjen) Keuning adviseur brandveiligheid, Peutz bv M (Mijntje) Pikaar adviseur

Nadere informatie

Opslag gevaarlijke stoffen in emballage. CPR 15 richtlijnen

Opslag gevaarlijke stoffen in emballage. CPR 15 richtlijnen Opslag gevaarlijke stoffen in emballage CPR 15 richtlijnen (Handreiking voor het toepassen van de CPR 15 richtlijnen binnen het werkgebied van de Regionale milieudienst Noord-West Utrecht en binnen dit

Nadere informatie

CHECKLIST BRANDVEILIG GEBRUIK BOUWWERKEN

CHECKLIST BRANDVEILIG GEBRUIK BOUWWERKEN Bouwbesluit 2012 CHECKLIST BRANDVEILIG GEBRUIK BOUWWERKEN Contactgegevens Brandweer Voor u ligt de handige checklist van brandweer Brabant-Noord. De Woningwet legt de verantwoordelijkheid voor een brandveilig

Nadere informatie

I n f o M i l > e x t e r n e v e i l i g h e i d. Handleiding PGS 15. Opslag van verpakte gevaarlijke stoffen. In opdracht van

I n f o M i l > e x t e r n e v e i l i g h e i d. Handleiding PGS 15. Opslag van verpakte gevaarlijke stoffen. In opdracht van I n f o M i l > e x t e r n e v e i l i g h e i d Handleiding PGS 15 Opslag van verpakte gevaarlijke stoffen In opdracht van Inhoud 1 Algemene toelichting 6 1.1 PGS 15 in het algemeen 6 1.2 Onderdelen

Nadere informatie

Bouwen aan een goede schil. Met aandacht voor comfort en binnenmilieu

Bouwen aan een goede schil. Met aandacht voor comfort en binnenmilieu Bouwen aan een goede schil Met aandacht voor comfort en binnenmilieu update 2015 Nul-energie in 2020 Energiebesparing in de gebouwde omgeving loont. De meeste investeringen in besparende maatregelen worden

Nadere informatie

Bouwen aan een goede schil. Met aandacht voor comfort en binnenmilieu

Bouwen aan een goede schil. Met aandacht voor comfort en binnenmilieu Bouwen aan een goede schil Met aandacht voor comfort en binnenmilieu Nul-energie in 2020 Energiebesparing in de gebouwde omgeving loont. De meeste investeringen in besparende maatregelen worden door de

Nadere informatie

Isover isolatie-oplossingen voor akoestisch comfort

Isover isolatie-oplossingen voor akoestisch comfort Isover isolatie-oplossingen voor akoestisch comfort Theorie en praktijk over geluidisolatie en geluidabsorptie www.isover.nl Inhoud Hoeveel lawaai kunnen wij verdragen? 3 Wat is geluid? 4 Normen en wetgeving

Nadere informatie

Ammoniak: Opslag en Verlading

Ammoniak: Opslag en Verlading PGS 12 Ammoniak: Opslag en Verlading Publicatiereeks Gevaarlijke Stoffen 12:2013 versie 0.1 (april 2013) PGS 12:2013 VERSIE 0.1 (DECEMBER-2013) - PAGINA 1 VAN 94 Ten geleide De Publicatiereeks is een handreiking

Nadere informatie

meest gestelde vragen over CE-markering De Gier Stam &

meest gestelde vragen over CE-markering De Gier Stam & meest gestelde vragen over CE-markering De Gier Stam & De 10 meest gestelde vragen over CE-markering De Gier Stam & Colofon De Gier Stam & Advocaten Lucasbolwerk 6 Postbus 815 3500 AV UTRECHT t: (030)

Nadere informatie

STS 71-1 Na-isolatie van spouwmuren door insitu vullen van de luchtspouw met een nominale breedte van ten minste 50 mm

STS 71-1 Na-isolatie van spouwmuren door insitu vullen van de luchtspouw met een nominale breedte van ten minste 50 mm Eengemaakte technische specificaties STS 71-1 Na-isolatie van spouwmuren door insitu vullen van de luchtspouw met een nominale breedte van ten minste 50 mm Versie maart 2012 STS 71-1 NA-ISOLATIE VAN SPOUWMUREN

Nadere informatie

Vluchten op rolletjes

Vluchten op rolletjes Vluchten op rolletjes een verkenning naar de mogelijkheden van roltrappen in vluchtroutes als gelijkwaardige oplossing Rijswijk, Mei 2007 Status: vastgesteld in LNB van de NVBR, 3 mei 2007 opdrachtgever:

Nadere informatie

PGS 15 Opslag van verpakte gevaarlijke stoffen

PGS 15 Opslag van verpakte gevaarlijke stoffen PGS 15 Opslag van verpakte gevaarlijke stoffen Even Voorstellen Geerlof Bijsterbosch Teamleider Preventie bij VRU, district Rijn & Venen. Voorzitter sector Milieu & Industrie van BrandweerNL Deelnemer

Nadere informatie

Opslag van verpakte gevaarlijke stoffen Richtlijn voor brandveiligheid, arbeidsveiligheid en milieuveiligheid

Opslag van verpakte gevaarlijke stoffen Richtlijn voor brandveiligheid, arbeidsveiligheid en milieuveiligheid Publicatiereeks Gevaarlijke Stoffen 15 Opslag van verpakte gevaarlijke stoffen Richtlijn voor brandveiligheid, arbeidsveiligheid en milieuveiligheid Publicatiereeks Gevaarlijke Stoffen 15 Opslag van verpakte

Nadere informatie

Publicatiereeks Gevaarlijke Stoffen (PGS) 15 UT voorschriften voor opslag en omgaan met gevaarlijke stoffen en gasflessen gebaseerd op de PGS 15

Publicatiereeks Gevaarlijke Stoffen (PGS) 15 UT voorschriften voor opslag en omgaan met gevaarlijke stoffen en gasflessen gebaseerd op de PGS 15 Publicatiereeks Gevaarlijke Stoffen (PGS) 15 UT voorschriften voor opslag en omgaan met gevaarlijke stoffen en gasflessen gebaseerd op de PGS 15 1 Inhoud 1 Inleiding 3 2 Voorschriften 5 Algemeen Werkvoorraad

Nadere informatie

ALSECURE Speel niet met vuur

ALSECURE Speel niet met vuur ALSECURE Speel niet met vuur 2 Enjoy your day at work! Wanneer je met Nexans werkt, ben je er zeker van dat aan alles is gedacht. We leveren hoogtechnologische, soepel te verwerken kabels. Onze leveringen

Nadere informatie

Menselijk gedrag bij vluchten uit gebouwen

Menselijk gedrag bij vluchten uit gebouwen Menselijk gedrag bij vluchten uit gebouwen Deel 1: Quick scan van de literatuur Deel 2: Onderzoeksprogrammering Amsterdam/Rotterdam, maart 2007 DSP-groep: Paul van Soomeren Hein Stienstra Jack Wever SBR:

Nadere informatie

Tekst mr. ing. J.C. (Jacco) Huijzer

Tekst mr. ing. J.C. (Jacco) Huijzer 10 Verandering brandcompartiment: mogelijk zónder omgevingsvergunning? brandveiligheid Tekst mr. ing. J.C. (cco) Huijzer Veel bestaande gebouwen hebben te kampen met problemen op het gebied van brandveiligheid.

Nadere informatie

Handboek Werkvoorbereiding en uitvoering

Handboek Werkvoorbereiding en uitvoering Handboek Werkvoorbereiding en uitvoering Hoofdstuk 1 CALDURAN Kalkzandsteen bv Inhoudsopgave Handboek Werkvoorbereiding en Uitvoering Het Handboek Werkvoorbereiding en Uitvoering van Calduran Kalkzandsteen

Nadere informatie

Vernieuwd overzicht van en-normen voor handschoenen. www.ansell.eu

Vernieuwd overzicht van en-normen voor handschoenen. www.ansell.eu Vernieuwd overzicht van en-normen voor handschoenen 3 meer aandacht voor gezondheid en veiligheid De Europese Akte beperkt zich niet alleen tot het wegwerken van handelsbarrières, maar streeft in heel

Nadere informatie

Het kan verkeren Beschrijvend onderzoek naar brandontwikkeling en overleefbaarheid bij woningbranden

Het kan verkeren Beschrijvend onderzoek naar brandontwikkeling en overleefbaarheid bij woningbranden Het kan verkeren Beschrijvend onderzoek naar brandontwikkeling en overleefbaarheid bij woningbranden De Brandweeracademie is onderdeel van het Instituut Fysieke Veiligheid. Het kan verkeren Beschrijvend

Nadere informatie

HANDBOEK VOOR INSTALLATEURS

HANDBOEK VOOR INSTALLATEURS HANDBOEK VOOR INSTALLATEURS Handboek voor de installatie van VELUX dakvensters handboek voor de verwerkers van VELUX daglichtsystemen Voorwoord Inhoud Dit handboek is bedoeld voor de verwerkers van VELUX

Nadere informatie

Allianz Woonverzekering Glas

Allianz Woonverzekering Glas Allianz Nederland Schadeverzekering Allianz Woonverzekering Glas Specifieke verzekeringsvoorwaarden Glas GLS 15 Inhoudsopgave Specifieke verzekeringsvoorwaarden Glas Checklist 3 1. Waarvoor is deze verzekering?

Nadere informatie

SELECTIE EN GEBRUIK VAN ADEMHALINGS- BESCHERMINGSMIDDELEN

SELECTIE EN GEBRUIK VAN ADEMHALINGS- BESCHERMINGSMIDDELEN SELECTIE EN GEBRUIK VAN ADEMHALINGS- BESCHERMINGSMIDDELEN Nederlandse Vereniging voor Arbeidshygiëne Werkgroep Ademhalingsbescherming Leden Werkgroep Ademhalingsbescherming NVvA S.J. Veenstra, voorzitter

Nadere informatie

Evacuatie van personen met beperkte mobiliteit bij brand

Evacuatie van personen met beperkte mobiliteit bij brand Hoewel er eisen bestaan inzake de toegankelijkheid van openbare gebouwen voor personen met beperkte mobiliteit, worden er slechts weinig middelen ingezet om de evacuatie van deze personen in geval van

Nadere informatie

HANDLEIDING BEHORENDE BIJ HET WAARDERINGSSTELSEL VOOR ZELFSTANDIGE WOONRUIMTE

HANDLEIDING BEHORENDE BIJ HET WAARDERINGSSTELSEL VOOR ZELFSTANDIGE WOONRUIMTE HANDLEIDING BEHORENDE BIJ HET WAARDERINGSSTELSEL VOOR ZELFSTANDIGE WOONRUIMTE gepubliceerd op 1 januari 2015 2 Handleiding behorende bij het waarderingsstelsel voor zelfstandige woonruimte gepubliceerd

Nadere informatie

n Goed beheer van brandmeldinstallaties minder nodeloze meldingen

n Goed beheer van brandmeldinstallaties minder nodeloze meldingen n Goed beheer van brandmeldinstallaties minder nodeloze meldingen n Goed beheer van brandmeldinstallaties minder nodeloze meldingen Vormgeving binnenwerk: AlphaZet prepress, Waddinxveen Ontwerp omslag:

Nadere informatie

Klussen wat is er mogelijk. Alle regels en tips op een rij.

Klussen wat is er mogelijk. Alle regels en tips op een rij. Klussen wat is er mogelijk Alle regels en tips op een rij. 1 2 Voor de zekerheid Regelmatig constateren wij bij de voorinspectie (na een schriftelijke huuropzegging) dat de bewoners veranderingen hebben

Nadere informatie

Word nooit boos op een medewerker die zijn fouten meldt

Word nooit boos op een medewerker die zijn fouten meldt Word nooit boos op een medewerker die zijn fouten meldt 20 columns vol inspiratie voor ondernemers Interpolis, 2015 Inhoud Voorwoord 5 Voorkom dat je failliet gaat door een foutje in je product 6 Milieuaansprakelijkheid

Nadere informatie

Alles over uw woning

Alles over uw woning Alles over uw woning Aankoop Oplevering Gebruik Onderhoud U heeft een woning gekocht waarop de Garantie- en waarborgregeling van Woningborg N.V. van toepassing is. Hartelijk gefeliciteerd met uw aankoop!

Nadere informatie

foto: F. Pierard, Javemat Leidraad bij de opmaak van een sloopinventaris

foto: F. Pierard, Javemat Leidraad bij de opmaak van een sloopinventaris foto: F. Pierard, Javemat Leidraad bij de opmaak van een sloopinventaris Leidraad bij de opmaak van een sloopinventaris Documentbeschrijving 1. Titel publicatie Leidraad bij de opmaak van een sloopinventaris

Nadere informatie