Raadsbesluit De raad van de gemeente Heerde; gelezen het voorstel van het college d.d. 13 oktober 2009; gelet op artikel 149 van de Gemeentewet, artikel 47 van de Wet werk en bijstand, artikel 12 van de Wet investeren in jongeren en artikel 2 van de Wet sociale werkvoorziening; besluit: vast te stellen de Verordening Cliëntenparticipatie gemeente Heerde 2009 Artikel 1 Begripsbepalingen In deze verordening wordt verstaan onder: 1. WWB: Wet werk en bijstand; 2. WIJ: Wet investeren in jongeren; 3. Wsw: Wet sociale werkvoorziening; 4. Cliëntenparticipatie: activiteiten die bijdragen aan de in artikel 2 opgenomen doelstelling; 5. Gemeente: de gemeente Heerde; 6. Cliënten: personen die een uitkering of voorziening ontvangen ingevolge de WWB, WIJ en Wsw; 7. Raad: de gemeenteraad van Heerde; 8. College: het college van burgemeester en wethouders van Heerde; 9. Afdeling: de afdeling Samenleving van de gemeente; 10. Adviesraad VWI: de door burgemeester en wethouders van Apeldoorn ingestelde Adviesraad voorzieningen werk en inkomen die tevens voor de gemeente een adviesfunctie vervult; 11. Adviesraad ZWW: de door burgemeester en wethouders van Apeldoorn ingestelde Adviesraad zorg, wonen en welzijn die tevens voor de gemeente een adviesfunctie vervult; 12. Regeling adviesraden: de door burgemeester en wethouders van Apeldoorn vastgestelde Regeling adviesraden VWI en ZWW; 13. Regeling vergoedingen: de door burgemeester en wethouders van Apeldoorn vastgestelde Regeling vergoedingen voorzitters en leden van de Adviesraad VWI en Adviesraad ZWW; Artikel 2 Doelstelling cliëntenparticipatie 1. Met cliëntenparticipatie wordt beoogd om vanuit inzicht in de belangen, wensen en behoeften van cliënten, hen en hun vertegenwoordigers actief te betrekken bij de vorming, de uitvoering, de controle en de evaluatie van: a beleid met betrekking tot de taken die in de WWB, WIJ en Wsw aan de gemeente zijn opgedragen; b ander gemeentelijk en regionaal beleid dat gevolgen heeft voor cliënten. 2 Cliëntenparticipatie heeft mede tot doel de participatiegraad van cliënten en hun vertegenwoordigers te vergroten en het niet-gebruik van voorzieningen terug te dringen. 3 Met cliëntenparticipatie wordt tevens beoogd om door middel van het geven van adviezen, het afgeven van signalen en het doen van verbetervoorstellen de kwaliteit van de dienstverlening bij de uitvoering van het in lid 1 genoemde beleid te vergroten. Verordening Cliëntenparticipatie gemeente Heerde 2009 Pagina 1 van 5
Artikel 3 Instrumenten van cliëntenparticipatie 1. Informatiebijeenkomsten Bij ingrijpende beleidswijzingen op het gebied van werk en bijstand en sociale werkvoorziening, alsmede bij daarmee samenhangende veranderingen in de gemeentelijke dienstverlening, neemt de afdeling en/of de adviesraad het initiatief tot het houden van informatiebijeenkomsten voor cliënten, groepen van cliënten en andere direct of indirect belanghebbenden. 2. Effectonderzoeken Bij ingrijpende beleidswijzigingen op het gebied van werk en bijstand en sociale werkvoorziening, alsmede bij daarmee samenhangende veranderingen in de gemeentelijke dienstverlening, vindt na een door de raad of het college te stellen termijn evaluatieonderzoek plaats naar de effecten van de wijziging. 3. Klanttevredenheidsonderzoeken Ten minste éénmaal per twee jaar houdt de afdeling een klanttevredenheidsonderzoek, waarbij cliënten of groepen van cliënten een oordeel kunnen geven over de kwaliteit van de dienstverlening met betrekking tot de uitvoering van de WWB, WIJ en Wsw. 4. Raadpleging Zo vaak de afdeling dat nodig oordeelt of gewenst acht vindt aangaande onderwerpen in het kader van de WWB, WIJ en Wsw raadplegend overleg plaats met maatschappelijke instellingen. 5. Advisering De in artikel 4 bedoelde Adviesraad VWI adviseert het college over onderwerpen met betrekking tot de WWB, WIJ en Wsw. Artikel 4 Taken en bevoegdheden van de Adviesraad VWI 1. Advisering a. De Adviesraad VWI heeft de bevoegdheid om aan het college advies uit te brengen over alle aangelegenheden die het beleid, de uitvoering en de gemeentelijke dienstverlening op het gebied van de WWB, WIJ en Wsw betreffen en kunnen dienaangaande alle terzake doende onderwerpen aan de orde stellen. b. Het college betrekt alle schriftelijk uitgebrachte adviezen van de adviesraden zichtbaar bij de besluitvorming en indien het college van het advies afwijkt, doet het dat gemotiveerd. 2. Informatie a De afdeling informeert de adviesraad VWI op een zodanig vroeg tijdstip over c.q. betrekt deze bij de voorbereiding van beleidswijzigingen alsmede andere onderwerpen en aspecten waarmee cliënten in de gemeentelijke dienstverlening rechtstreeks (kunnen) worden geconfronteerd, dat de adviesraad daarover tijdig en zinvol advies kan uitbrengen. b. De adviesraad krijgt tijdig de beschikking over alle informatie die nodig is om zijn adviestaken adequaat te kunnen uitvoeren, tenzij enig wettelijk voorschrift de verstrekking daarvan in de weg staat. De informatieplicht strekt zich mede uit tot uitkomsten van klanttevredenheidsonderzoeken, enquêtes en klachtenrapportages. 3. Vergaderingen a. De adviesraad komt tenminste tienmaal per jaar bijeen in een openbare vergadering of zoveel vaker als tenminste vijf leden dat nodig achten. b. Zowel leden als ook cliënten kunnen onderwerpen ter bespreking aandragen. Een onafhankelijk voorzitter beslist over de agendering. 4. Periodiek overleg a. Het hoofd van de afdeling of diens vertegenwoordiger woont de vergaderingen van de adviesraad bij indien de agenda daartoe aanleiding geeft. Tijdens de vergadering vindt onder andere informatie-uitwisseling en overleg plaats tussen de adviesraad en het hoofd c.q. diens vertegenwoordiger. Verordening Cliëntenparticipatie gemeente Heerde 2009 Pagina 2 van 5
b. Er vindt periodiek overleg plaats tussen de adviesraad of een vertegenwoordiging daarvan en een lid van het college. 5. Bescherming persoonlijke levenssfeer a. De leden en voorzitters van de adviesraden dragen zorg voor de bescherming van de persoonlijke levenssfeer van cliënten die zich op enigerlei wijze tot hen wenden. b. Het college draagt er zorg voor dat cliënten die lid zijn of waren van een adviesraad, uit hoofde van dat lidmaatschap op geen enkele wijze nadeel ondervinden ten aanzien van een uitkering, voorziening of subsidie die zij van de gemeente ontvangen, noch op het gebied van bejegening door medewerkers van de gemeente. 6 Nadere regels adviesraad VWI Onder verwijzing naar artikel 1 lid 11 juncto de artikelen 3, 4, 9 en 12 van de Regeling adviesraden zijn de Regeling adviesraden en de Regeling vergoedingen voor de gemeente van overeenkomstige toepassing. Artikel 5 Slotbepalingen 1 Het college beslist over geschillen die voortkomen uit de toepassing van deze verordening 2 Het college zorgt voor de bekendmaking van de verordening Artikel 6 Citeertitel en inwerkingtreding De verordening wordt aangehaald als Verordening cliëntenparticipatie gemeente Heerde 2009. Deze verordening treedt in werking op 23 november 2009 en vervangt de Verordening cliëntenparticipatie Sociale Zaken 2005 en de Verordening Cliëntenparticipatie Wet sociale werkvoorziening gemeente Heerde 2008, welke op hetzelfde moment worden ingetrokken. Aldus besloten in de openbare raadsvergadering d.d. 23 november 2009. griffier, voorzitter, Verordening Cliëntenparticipatie gemeente Heerde 2009 Pagina 3 van 5
TOELICHTING VERORDENING CLIËNTENPARTICIPATIE Reikwijdte van de verordening In de WWB en de Wsw is bepaald dat de gemeenteraad bij verordening regels stelt over de wijze waarop cliënten of hun vertegenwoordigers worden betrokken bij de uitvoering van deze wetten. Deze verplichting is eveneens opgenomen in de WIJ die op 1 oktober 2009 is ingevoerd. In de drie genoemde wetten staat voorts dat bij verordening in ieder geval moet worden geregeld de wijze waarop: periodiek overleg wordt gevoerd met cliënten of hun vertegenwoordigers; cliënten of hun vertegenwoordigers onderwerpen voor de agenda van dit overleg kunnen aandragen; betrokkenen worden voorzien van de informatie die nodig is om adequaat aan het overleg te kunnen deelnemen. Breed instrumentarium cliëntenparticipatie De WWB, WIJ en Wsw bevatten geen voorschriften hoe gemeenten cliëntenparticipatie vorm moeten geven. Gemeenten zijn daar dus vrij in. Ze kunnen ervoor kiezen cliëntenparticipatie te organiseren via klantenpanels, klanttevredenheidsonderzoeken, cliëntenraden, adviesraden enz. In lijn met de bedoelingen van de wetgever is, evenals in de oude verordening, van de mogelijkheid gebruik gemaakt om in de verordening meerdere instrumenten van cliëntenparticipatie te benoemen. De praktijk geeft namelijk aan dat het inzetten van meerdere instrumenten de betrokkenheid van cliënten verder vergroot. De instrumenten zijn: Informatiebijeenkomsten Effectonderzoeken Klanttevredenheidsonderzoeken Raadpleging maatschappelijke instellingen Advisering Verhouding Verordening cliëntenparticipatie en Regeling adviesraden De door burgemeester en wethouders van Apeldoorn ingestelde Adviesraad voorzieningen werk en inkomen (Adviesraad VWI) vervult sinds 2008 ook een adviesfunctie voor burgemeester en wethouders van Heerde. Het college benoemt twee leden van deze adviesraad. Eén daarvan behartigt daarin de belangen van WWB- en WIJ-cliënten uit Heerde. De ander behartigt de belangen van Wsw-cliënten uit Heerde. Burgemeester en wethouders van Apeldoorn hebben een Regeling adviesraden VWI en ZWW vastgesteld. In deze regeling die de Regeling cliëntenparticipatie uit 2006 vervangt - worden nadere regels gesteld met betrekking tot de taken, werkwijze, samenstelling, benoeming van leden en voorzitters, ondersteuning en facilitering, informatievoorziening van de genoemde adviesraden. Door in die regeling integraal álle uitvoeringsaspecten met betrekking tot de adviesraden op te nemen, heeft de Apeldoornse Verordening Cliëntenparticipatie het karakter van een kaderverordening waarin de gemeenteraad het beginsel van cliëntenparticipatie vastlegt, een aantal instrumenten van cliëntenparticipatie definieert en de nadere regelgeving met betrekking tot het participatie-instrument advisering overlaat aan het college. Deze nieuwe Verordening Cliëntenparticipatie voor Heerde volgt de lijn van Apeldoorn. De verordening is beperkt van omvang, regelt wat de WWB, de WIJ en de Wsw ten aanzien van cliëntenparticipatie voorschrijft en verankert het beginsel van cliëntenparticipatie in het gemeentelijk beleid. Verordening Cliëntenparticipatie gemeente Heerde 2009 Pagina 4 van 5
De Wet maatschappelijke ondersteuning schrijft in tegenstelling tot de WWB, de Wij en de Wsw gemeenten niet voor om de cliëntenparticipatie bij verordening te regelen. Apeldoorn heeft er voor gekozen om de cliëntenparticipatie met betrekking tot de Wmo toch in de Verordening Cliëntenparticipatie op te nemen en in de Regeling adviesraden nader uit te werken door middel van een afzonderlijke Adviesraad ZWW. Heerde volgt Apeldoorn in dit opzicht niet. Voor wat betreft de uitvoering van de advisering over onderwerpen met betrekking tot werk en inkomen kan worden aangesloten bij de door de gemeente Apeldoorn vastgestelde Regeling adviesraden VWI en ZWW. Deze Apeldoornse regeling is namelijk zó opgesteld dat de gemeenteraad van Heerde deze voor wat betreft de Adviesraad VWI eenvoudig van overeenkomstige toepassing kan verklaren. Hetzelfde geldt voor de door het college van Apeldoorn vastgestelde Regeling vergoedingen voorzitters en leden adviesraden. Verordening Cliëntenparticipatie gemeente Heerde 2009 Pagina 5 van 5