Esthetische neuscorrectie Informatie voor patiënten over de in- en uitwendige correctieve neuschirurgie door de KNO-arts in het zelfstandig behandelcentrum CWZ (ZBCWZ)
Uw behandelend arts heeft u voorgesteld om een correctieve neusoperatie te laten verrichten. Deze folder geeft u informatie over wat de KNO-arts in CWZ met u bespreekt, zodat u zich kunt voorbereiden op het gesprek of na het gesprek alles nog eens rustig kunt nalezen. Welke functie heeft de neus? De neus is er zeker niet alleen voor de reuk, al is dit wel een belangrijk onderdeel van de functie. De neus is vooral een onderdeel van de ademhalingsorganen. In de neus wordt de ingeademde lucht verwarmd, bevochtigd en gereinigd. Zo wordt 90% van de deeltjes die onze lucht verontreinigen, door de neus weggefilterd en onschadelijk gemaakt. De neus levert dus een bijdrage aan een zo goed mogelijke ademhaling. Daarnaast heeft de neus een belangrijke functie bij de stemvorming en verloopt de afvoer van traanvocht via de neus. Ten slotte is de uitwendige vorm van de neus ook een belangrijk aspect; hierdoor wordt het uiterlijk van iemand in belangrijke mate bepaald. Storingen in de neusfunctie De neusfunctie kan op veel manieren worden beïnvloed. Bijvoorbeeld door een verkoudheid of door een allergie (overgevoeligheid). Stoornissen in de functie van de neus kunnen vaak verergerd worden door een afwijking van het inwendige van de neus. Het meest voorkomend is een scheefstand van het neustussenschot (septum), dat de neushelften van elkaar scheidt. Deze afwijkende vorm van het neustussenschot komt zeer vaak voor en kan aanleiding geven tot een reeks van klachten, zoals bijvoorbeeld een gevoel van verstopping, een gestoorde ademhaling of hoofdpijn. Het rechtzetten van het neustussenschot; de zogenaamde septumcorrectie, komt dan ook veel voor. Deze ingreep heeft dus tot doel de functie van de neus te verbeteren. Meer informatie vindt u in de folder Operatie aan het neustussenschot: septumcorrectie. Soms is de neusfunctie niet alleen gestoord door een afwijkend tussenschot, maar ook door een abnormale vorm van de buitenkant van de neus. Dit laatste heeft dan ook invloed op het uiterlijk. Vaak is het in zo n geval mogelijk om niet alleen de functie te herstellen, maar ook het uiterlijk te verbeteren. Deze operatie, die natuurlijk wat uitgebreider is dan alleen een septumcorrectie, wordt meestal van buitenaf verricht, via een kleine snede aan de onderzijde van de neus. Het kleine litteken aan de onderzijde van de neus is later nauwelijks zichtbaar. Risico's bij een neuscorrectie Bij iedere operatie, ook een neuscorrectie, is er sprake van enig risico. Er kan bijvoorbeeld een infectie optreden of een onverwachte bloeding. Dergelijke complicaties zijn echter goed behandelbaar. In de praktijk zijn complicaties bij een neusoperatie zeer zeldzaam. Soms wordt na de operatie een antibioticum gegeven om een infectie te voorkomen. Over het resultaat dat u kunt verwachten kunnen niet zonder meer uitspraken gedaan worden, omdat er zo veel verschillende redenen bestaan voor een operatie aan de neus. Uw arts zal zo zorgvuldig mogelijk proberen in te schatten hoe groot in uw geval de kans is op afname van de klachten. 2
Ook het (geringe) risico van complicaties zal hierbij worden meegewogen. Voor uitwendige neuscorrecties geldt dat geen perfectie kan worden gegarandeerd. Dit heeft onder andere te maken met de kwaliteit van de weefsels van de neus, die per patiënt verschilt. Een enkele keer kan het noodzakelijk zijn om een tweede correctie uit te voeren, maar ook dan kan geen 100% garantie worden gegeven. Hoe verloopt het zorgtraject? 1. De KNO-arts geeft u uitleg over de operatie, de vergoeding/betaling van de operatie en verwijst u naar de medisch fotograaf (C20-10). 2. Het secretariaat KNO verzorgt de administratieve handelingen (facturering en eventueel machtiging). 3. Als betaling en eventuele machtiging binnen zijn, maakt het secretariaat KNO telefonisch met u een afspraak voor het anesthesiespreekuur en de operatiedatum. 4. U bezoekt het anesthesiespreekuur en eventueel heeft u een intakegesprek met de verpleegkundige op de verpleegafdeling. 5. U wordt twee dagen opgenomen voor de operatie. 6. Een week én zes weken na de operatie controle op de polikliniek door de KNO-arts. Voorbereiding esthetische neusoperatie Als u na het eerste gesprek met de KNO-arts besluit tot een operatie dan laat u bij de medisch fotograaf in CWZ foto's van alle kanten van de neus maken. Zie voor meer informatie de folder Medische fotografie. Tijdens het polibezoek bespreekt de KNO-arts eventueel de aan te brengen veranderingen met u aan de hand van de foto s. Spreekuur anesthesioloog Een goede verdoving bij een operatie is belangrijk, dus ook bij een operatie aan de neus. Deze operatie vindt altijd onder volledige narcose plaats. Hierover kunt u meer lezen in de CWZfolder anesthesie. Voor de operatie en de anesthesie zijn meestal enkele voorbereidingen noodzakelijk, dit wordt ook wel preoperatief onderzoek of preoperatieve voorbereiding genoemd. Daarom bezoekt u het spreekuur van de anesthesioloog. De anesthesioloog schat dan in welke risico s in uw geval aan de operatie en de anesthesie verbonden zijn en hoe deze kunnen worden beperkt. Eventueel heeft u aansluitend aan uw afspraak op de polikliniek anesthesiologie een afspraak voor een verpleegkundig intakegesprek op de afdeling kort verblijf, C42. U kunt alle informatie over deze afdeling lezen in de folder Kort verblijf. 3
Plannen opname U wordt voor deze ingreep twee dagen in het ziekenhuis opgenomen. Het secretariaat KNO regelt de opname- en operatieplanning. Nadat de machtiging en/of betaling is ontvangen plant het secretariaat in overleg met u de operatiedatum. Deze wordt ongeveer een week van tevoren schriftelijk bevestigd. De dag van de operatie Volgens de afspraken met de anesthesioloog op het anesthesiespreekuur blijft u nuchter en bent u eventueel gestopt met (bloedverdunnende) geneesmiddelen. U meldt zich op het afgesproken tijdstip op de afdeling opname en patiëntenplanning B02. Daarna gaat u naar de afdeling kort verblijf, C42. Na een opnamegesprek met de verpleegkundige krijgt u de voorbereidende medicatie voor de anesthesie (premedicatie). Het is belangrijk dat u voor de ingreep nog even plast, zodat de blaas leeg is. Wanneer u een kunstgebit en/of contactlenzen draagt, moet u deze uitdoen. Ook mag u tijdens de operatie geen sieraden dragen. Tijdens de operatie draagt u een operatiehemd dat u al vast aantrekt. Een verpleegkundige rijdt u met uw bed naar de voorbereidingsruimte van de operatieafdeling. Vervolgens krijgt u een infuus. U gaat naar de operatiekamer en schuift over op de operatietafel. Voordat de anesthesioloog u de narcosemiddelen via het infuus toedient, wordt eerst de bewakingsapparatuur aangesloten. Na toediening van een snelwerkend slaapmiddel bent u binnen een halve minuut in een diepe slaap. De operatie De KNO-arts maakt een kleine snede aan de onderkant van de neus. Deze is bij een normaal genezingsproces nauwelijks zichtbaar. In een enkel geval is een snede aan de buitenkant niet nodig. De snede aan de voorrand van het tussenschot wordt doorgetrokken aan de binnenkant van de neusvleugels. Als de huid is losgemaakt kunnen eventuele bobbels in het kraakbeendeel (het opstaande deel van de neus) en het neusbot worden weggehaald. Daarna wordt het tussenschot rechtgezet. Tevens kan er een stukje bot of kraakbeen worden ingezet. Daarna maakt de arts het neusbot los van de schedel. Nu kunnen alle delen van de neus in de goede verhoudingen worden geplaatst en de neus weer worden vastgezet. Om alles goed aan elkaar te laten groeien, worden er aan beide kanten van het tussenschot plastic plaatjes gezet. Er wordt met tape een kapje op de neus vastgemaakt om de neusdelen op zijn plaats te houden. Vervolgens worden twee tampons in de neus gedaan om het slijmvlies goed te laten vastgroeien. Het kapje moet minstens een week op zijn plaats blijven om te zorgen dat weefsels en botstukken weer in de goede positie aan elkaar groeien. Na de operatie Na de ingreep blijft u in de uitslaapruimte (verkoeverkamer) van de operatieafdeling tot u goed wakker bent. Daarna haalt een verpleegkundige van de verpleegafdeling u weer op. Van het gaasverband of de tampons krijgt u een drukkend gevoel in de neus en soms wat hoofdpijn. U kunt niet door de neus ademen en krijgt daardoor een droge mond. Ook is het mogelijk dat uw ogen tranen. De onderkant van de neus is bedekt met een gaasje. De verpleegkundige verschoont dit regelmatig. 4
In het belang van een goede genezing moet u zoveel mogelijk rechtop zittend in bed liggen. Uw hoofd rust op een groot en een klein kussen. Als het drinken, eten en urineren goed gaat, verwijdert de verpleegkundige het infuus. Wanneer u weer trek heeft, mag u gewoon eten. Het eten en drinken moeten echter wel afgekoeld zijn. U mag uit bed maar moet nog wel rustig aan doen. De dag na de operatie wordt op de verpleegafdeling het gaasverband/tampon uit de neus verwijderd, tenzij er andere afspraken met u zijn gemaakt. Hierna moet u een uur op bed blijven liggen. U mag de neus wel ophalen, maar niet snuiten. Om korstvorming tegen te gaan, begint u nu beide neusgaten te sprayen met neusspray of neuszalf. U krijgt hierover instructies van de verpleegkundige. U moet nog wel rustig aan doen en het ontslag naar huis wordt voorbereid. Als u naar huis mag, krijgt u de benodigdheden voor de neusspray en zalf mee naar huis. Ook krijgt u een afspraak voor een controlebezoek aan de polikliniek. Wat kunt u na de operatie verwachten? Na de operatie kan er een zwelling en een blauwe verkleuring van de gezichtshuid en de oogleden optreden. Dit is het gevolg van kleine onderhuidse bloeduitstortingen en gewoonlijk verdwijnt dit binnen een week. De pijn na de operatie is meestal gering en altijd goed met pijnstillers te bestrijden. In de neus en omgeving kan een doof gevoel optreden omdat kleine zenuwen zijn uitgeschakeld. Dit verdwijnt vanzelf, het normale gevoel komt terug binnen enkele weken tot maanden. Na een totale neuscorrectie wordt het kapje, plastic plaatje en de uitwendige hechtingen na zes tot zeven dagen verwijderd. Ook wordt de neus dan inwendig gereinigd. De neusdelen zijn dan voldoende aan elkaar gegroeid om in de nieuwe stand te blijven staan. U moet tot zes weken na de operatie uw neus ontzien, want zo lang duurt het voordat de delen van de neus goed aan elkaar zijn vastgegroeid. Dit betreft in ieder geval (contact)sport. Na zes weken vindt controle plaats van de functie en vorm van de neus. Als u dit wenst, worden na een jaar opnieuw foto s gemaakt die u samen met de KNO-arts vergelijkt met de foto s die voor de operatie zijn gemaakt, zodat het uiteindelijke resultaat vastgesteld wordt. Richtlijnen voor de eerste twee weken thuis Drukverhoging in de neus voorkomen De eerste twee weken na de operatie moet u voorkomen dat er drukverhoging in de neus ontstaat. Dit kunt u op de volgende wijze voorkomen: Niet bukken, tillen en persen; U mag de neus niet snuiten wel zachtjes ophalen; Niezen met de mond open. Als u veel moet niezen, kunt u hiervoor een geneesmiddel aan de huisarts vragen. Voorkomen van bloedvatverwijding Door warmte ontstaat verwijding van de bloedvaten waardoor een bloeding kan optreden. U kunt dit voorkomen door: Niet te heet douchen; 5
Eten en drinken iets laten afkoelen; Geen gebruik maken van sauna en/of zonnebank; De eerste drie dagen niet in de zon gaan lopen of zitten. Het is belangrijk dat u niet aan en in de neus peutert. Dit kan een infectie of een bloeding veroorzaken. Bij een neusbloeding neemt u contact op met de polikliniek KNO, telefoon (024) 365 82 25 of buiten kantooruren met de afdeling Spoedeisende Hulp (SEH) van CWZ, telefoon (024) 365 83 22. Pijnbestrijding Een goede pijnbestrijding is belangrijk voor het genezingsproces. Daarom is het raadzaam dat u de eerste twee dagen de pijn met pijnstillers onderdrukt en dit langzaam afbouwt. Dit doet u als volgt. De eerste twee dagen neemt u vier maal daags - om de zes uur - twee tabletten paracetamol van 500 mg. Dan neemt u twee dagen vier maal daags - om de zes uur - één tablet paracetamol van 500 mg. Daarna stopt u met de pijnbestrijding en gebruikt u alleen zo nodig bij pijn twee tabletten paracetamol van 500 mg (maximaal 4 maal daags). Wanneer u weer kunt gaan werken, naar school gaan of sporten overlegt u met de KNO-arts bij de eerstvolgende controle op de poli. Treden er ondanks de richtlijnen problemen of bijzonderheden op die niet kunnen wachten tot de eerstvolgende controle bij de KNO-arts dan kunt u tijdens kantooruren contact opnemen met de polikliniek KNO. Vergoeding van de kosten van een neuscorrectie De KNO-arts heeft met u de prijs voor de behandeling besproken en u bent daarmee akkoord gegaan. De operatie van het neustussenschot (septumcorrectie) wordt meestal wel vergoed door uw zorgverzekering, de esthetische neuscorrectie echter niet. Anders wordt het wanneer de neus misvormd is geraakt door een ongeval. Dan geeft de ziektekostenverzekeraar meestal wel toestemming voor vergoeding. De aanvraag voor vergoeding wordt door de KNO-arts bij uw verzekering ingediend. Wanneer uw verzekeraar akkoord gaat met de operatie ontvangt u thuis een machtiging. Dit duurt afhankelijk van de verzekeraar een tot drie maanden. Zodra u de machtiging heeft ontvangen, stuurt u een kopie van de machtiging naar het secretariaat kno. Wordt de ingreep niet volledig vergoedt dan stuurt het secretariaat u een rekening voor het deel dat u zelf moet betalen. De meest recente prijzen van deze operaties vindt u op www.cwz.nl, u klikt in de linkerkolom patiënten aan en dan tarieven. Op de factuur staat vermeld hoe de betaling is geregeld. De operatie wordt pas definitief ingepland als het secretariaat uw machtiging en/of de betaling heeft ontvangen. 6
Vragen Als u na het lezen van de informatie nog vragen heeft, schrijf deze dan op of vraag iemand met u mee te gaan. De KNO-arts beantwoordt graag uw vragen over uw reuk en / of neusklachten en de behandeling daarvan. De anesthesioloog zal de vragen over de anesthesie beantwoorden. Voor vragen over de operatie, de opname en de nazorg kunt u bij de verpleegkundige terecht. Bericht van verhindering Als u ziek bent (koorts, hoesten met slijm, algehele malaise) of een neusverkoudheid heeft, moet de operatie uitgesteld worden tot u weer helemaal beter bent. Meldt u dit dan zo snel mogelijk aan het secretariaat KNO. Er kan dan nog een andere patiënt in uw plaats gepland worden. Telefoon: (024) 365 87 11. 7
G456-V / 02-18 Adres en telefoonnummers Canisius Wilhelmina Ziekenhuis Weg door Jonkerbos 100 6532 SZ Nijmegen Polikliniek KNO (B66) Telefoon (024) 365 82 25 Afdeling kort verblijf (C42) Telefoon (024) 365 77 40 Secretariaat KNO Telefoon (024) 365 87 11 Website: www.cwz.nl 8