Financiële overheidssteun t.b.v. de huursector, BENG en NTA 8800 Constan Custers RVO.nl Inspiratiemiddag INNAX d.d. 12 juni 2018
Inhoud 1. Regelingen t.b.v. huursector Gewijzigde STEP per 1 juli 2016 (BZK) en opvolging STEP vanaf 1 januari 2019 FEH, Fonds Energiebesparing Huursector (BZK) ISDE (EZK) Regeling Vermindering Verhuurderheffing (BZK) Tijdelijke regeling stimulering huisvesting vergunninghouders (BZK) Subsidieregeling energiebesparing eigen huis (gemengde VvE s) (BZK) 2. Innovatiesubsidie voor aardgasvrije woningen, gebouwen en wijken (EZK en BZK) 3. Stand van zaken BENG 4. Aanpassing energielabelsysteem (NTA 8800)
Stimuleringsregeling energieprestatie huursector (STEP) Opdrachtgever Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties Kajsa Ollongren - Minister voor BZK Uitvoerder Rijksdienst voor Ondernemend Nederland Doel(groep) Stimuleren energiebesparing sociale huurwoningen van verhuurders Beschikbaar budget Verleend subsidiebudget 1 juni 2018 395 miljoen 354 miljoen
STEP, stand van zaken 1 juni 2018
STEP per 1 juli 2016, de belangrijkste wijzigingen: - Alle subsidiebedragen zijn verhoogd - Subsidie voor zeer energiezuinige renovaties met hogere bedragen - Verlaging van minimale renovatie van drie naar twee Energie- Indexklassen in enkele specifieke gevallen - Twee E.I.-klassen minder realiseren dan aangevraagd is acceptabel - De regeling wordt met 1 jaar verlengd, dus 31 december 2018 - Wijzigingen gelden met terugwerkende kracht - Eenmaal aanvragen is gewijzigd in eenmaal verlenen
De subsidiebedragen i.r.t. de E.I.-verbetering Naar: EI 0,40 EI 0,60 EI 0,80 EI 1,20 EI 1,40 EI 1,80 Van: EI 1,41 1,80 4.800 3.600 2.800 1.500 EI 1,81 2,10 6.200 4.800 3.600 2.800 1.500 EI 2,11 2,40 7.200 6.200 4.800 3.600 2.800 1.500* EI 2,41 2,70 8.300 7.200 6.200 4.800 3.600 2.800* EI >2,70 9.500 8.300 7.200 6.200 4.800 3.600*
Step-subsidie van invloed op vastgoedsturing Met STEP-subsidie kunnen we meer voor minder doen (versnelling verduurzaming) We kunnen hetzelfde doen, maar dan zonder huurverhogingen voor de energetische investeringen (significant verlagen woonlasten)
STEP; voorbeeld Antares Renovatieproject 51 woningen Blerick Investeringsprogramma 47.000/woning Totale investering 2.397.000 Gemiddelde duurzaamheidsinvestering (energetische verb.) 14.500 per woning Gem. Step-subsidie/woning 3.329 (23 %) Totale Step-subsidie project 169.800
Voorwaarde Energie-Index FEH Energie-Index (vanaf 1-1-2015) Woningcorporatie woningen onder maximale huurgrens 1,81 0,80 1,41 0,60 Woningcorporatie woningen boven maximale huurgrens 1,81 1,20 1,41 0,80 1,21 0,60 Overige verhuurders geen onderscheid in huurgrens 1,81 1,20 1,41 0,80 1,21 0,60
Leenbedrag FEH max 25% van totaal te maken projectkosten minimaal 75.000,-, maximaal 8 miljoen maximaal 15.000,- per huurwoning FEH-rente: onder liberalisatiegrens: 0,5% (WSW-geborgd) boven liberalisatiegrens: 1,9% looptijd lening: 15 jaar
ISDE; Investeringssubsidie duurzame energie 1 Opdrachtgever Ministerie van Economische Zaken en Klimaat Dhr. Eric Wiebes Minister van EZK Uitvoerder Rijksdienst voor Ondernemend Nederland Doel Stimuleren van kleine installaties voor duurzame energieproductie Budget 100 miljoen
ISDE; Investeringssubsidie duurzame energie 2 Komt voort uit Energieakkoord 2013 en gemeld in Warmtevisie april 2015 Verminderen afhankelijkheid van gas door toename duurzame warmte Tegemoetkoming bij aankoop van zonneboilers, warmtepompen, biomassaketels en pelletkachels Zowel particulieren als zakelijke gebruikers
ISDE; Investeringssubsidie Duurzame Energie Meerjarig 1/1/ 16 31/12/ 20 In 2018 100 milj. beschikbaar, bedragen staan in apparatenlijst (www.rvo.nl/isde). Tot 1 juni 2018 zijn er ruim 11.800 aanvragen ingediend met een subsidieclaim van 34 miljoen. Voorwaarden o.a. geldig KvK-nummer voor zakelijke gebruikers In 2017 mogen particulieren tot 6 maanden na installatie van het apparaat subsidie aanvragen, zakelijke aanvragers moeten eerst subsidie aanvragen, waarna ze tot aankoop kunnen overgaan. 3
ISDE; Investeringssubsidie duurzame energie 4 Voorbeeld lijst warmtepompen
RVV; Regeling Vermindering Verhuurderheffing Regeling komt voort uit het Woonakkoord 1 698,5 miljoen beschikbaar. De regelgeving RVV biedt de mogelijkheid om heffingsvermindering-bedragen per kwartaal aan te passen. Vanwege het aantal aanmeldingen worden de heffingsvermindering-bedragen per 1 juli 2018 op 0,00 gezet. Doelstellingen: aanpak woningvoorraad in Rotterdam-Zuid, krimpgebieden en schaarstegebieden sloop/samenvoeging woningen in krimpgebieden verbouw van vastgoed met niet-woonfunctie naar woonfunctie (landelijk) kleinschalige- en grootschalige renovatie nieuwbouw onder en boven de eerste aftoppingsgrens
RVV; Welke investeringen komen in aanmerking? 2
RVV; Om welke bedragen gaat het? 3 Investering Minimale investering per woning Vermindering op de verhuurderheffing Verbouw van niet voor bewoning bestemde ruimten tot huurwoningen 25.000 10.000 Sloop van huurwoningen 62.500 25.000 Samenvoeging van huurwoningen 62.500 25.000 Nieuwbouw huurwoningen hoger/gelijk 1 e aftoppingsgrens (Rotterdam Zuid) Nieuwbouw huurwoningen lager dan 1 e aftoppingsgrens (Rotterdam Zuid) Nieuwbouw huurwoningen lager dan 1 e aftoppingsgrens (schaarstegebieden) Nieuwbouw huurwoningen lager dan 1 e aftoppingsgrens (rest van Nederland) Kleinschalige verbouw van huurwoningen 25.000-62.500 62.500 25.000 87.500 35.000 50.000 20.000 25.000 10.000 10.000 Grootschalige verbouw van huurwoningen 62.500 25.000
RVV; Toelichting proces 4 Voorgenomen investering Voorlopige investeringsverklaring Realisatie Definitieve investeringsverklaring Vermindering verhuurderheffing
TRSHV; Tijdelijke regeling stimulering huisvesting vergunninghouders 1 Voor wie? Verhuurders zoals woningcorporaties, gemeenten en andere verhuurders die huisvesting voor vergunninghouders willen realiseren Subsidiebudget Per vergunninghouder 6.250,- (max. 15 miljoen per verhuurder per jaar) Totaal beschikbaar bedrag 87,5 miljoen. Per 1 juni 2018 ruim 22,5 miljoen gereserveerd, verstrekt 2,9 miljoen.
Voorwaarden TRSHV 2 Woonvoorziening is gerealiseerd na 30 november 2015 Huisvesting betreft nieuwbouw of kantoren/gebouwen die zijn verbouwd tot woonvoorziening Woonvoorziening is geschikt voor minimaal 4 vergunninghouders Woonvoorziening moet ten minste voldoen aan woonfunctie-eisen in Bouwbesluit 2012 De huisvesting kan bestaan uit meerdere onzelfstandige woningen in een woonvoorziening of uit één zelfstandige woning. Onzelfstandige woningen hebben aparte slaapkamers en een gedeelde woonkamer, keuken en sanitaire voorzieningen De huur bij onzelfstandige woonruimte niet hoger dan 147,63 per maand per vergunninghouder en bij zelfstandige woonruimte niet hoger dan 114,54 per maand per vergunninghouder Woonvoorziening moet in stand blijven tot 5 jaar na de indieningsdatum van de subsidieaanvraag
Indieningstermijn TRSHV 3 De tijdelijke regeling is open van 1 februari 2016 tot 1 januari 2021 Looptijd is vijf jaar Het voornemen tot investeren in de woonvoorziening dient uiterlijk 31 december 2018 aangemeld te zijn. Als aan geldende voorwaarden is voldaan, dan krijgt u een verklaring van budgetreservering. De aanvraag voor subsidie kan vervolgens nog tot maximaal twee jaar daarna ingediend worden.
Subsidieregeling energiebesparing eigen huis Budget 61 miljoen, BZK, uitvoerder RVO.nl Tranches met tussentijdse bijstelmogelijkheden, looptijd tot 31 dec. 2018 1 Doelgroepen Individuele eigenaar-bewoners (uitgeput) Verenigingen van Eigenaren, Woonverenigingen of Wooncoöperaties voor bestaande woningbouw
Subsidieregeling energiebesparing eigen huis 2 Budget tot 31 december 2018 Subsidie voor energieadvies en evt. mjop en evt.procesbegeleiding voor Verenigingen: 2,- miljoen Subsidie voor realiseren van energiebesparende maatregelen aan gebouwen van Verenigingen: 12,- miljoen
Subsidieregeling energiebesparing eigen huis Stand van zaken 28 mei 2018 3
Subsidieregeling energiebesparing eigen huis Subsidie voor: - energieadvies (zonder besluit) - energieadvies (met positief besluit en evt. procesbegeleiding) - energieadvies en mjop (en evt. procesbegeleiding) 4 Adviesrapport, opgesteld na 1 september 2016 Opgesteld door gecertificeerd bedrijf (BRL 9500, deel 2) Procesbegeleiding door externe adviseur mogelijk Besluit door de vergadering van de eigenaren
Subsidieregeling energiebesparing eigen huis Subsidiebedrag energieadvies (zonder besluit tot investeren) (75 %) 5 Aantal koopwoningen binnen vereniging 1 of 2 woningen 200 3 of 4 woningen 400 meer dan 4 woningen Maximaal subsidiebedrag 400 + 80 per extra woning, maximum van 2.480 Het energieadvies dient aan voorwaarden te voldoen. Met een algemene uitleg over welke maatregelen nodig zouden zijn om het niveau van een zeer energiezuinig pakket of een NOM-woning voor het betreffende gebouw of gebouwen te bereiken.
Subsidieregeling energiebesparing eigen huis 6 Subsidiebedrag energieadvies en evt. procesbegeleiding (met besluit tot investeren) (75 %) Aantal koopwoningen binnen vereniging 1 of 2 woningen 500 3 of 4 woningen 1.000 meer dan 4 woningen Maximaal subsidiebedrag 1.000 + 100 per extra woning, maximum van 3.600 Het energieadvies dient aan voorwaarden te voldoen. Met een algemene uitleg over welke maatregelen nodig zouden zijn om het niveau van een zeer energiezuinig pakket of een NOM-woning voor het betreffende gebouw of gebouwen te bereiken.
Subsidieregeling energiebesparing eigen huis Subsidiebedrag energieadvies en MJOP en evt. procesbegeleiding (75 %) 7 Aantal koopwoningen binnen vereniging 1 of 2 woningen 750 3 of 4 woningen 1.500 meer dan 4 woningen Maximaal subsidiebedrag 1.500 + 150 per extra woning, maximum van 5.400 Het energieadvies dient aan voorwaarden te voldoen. Met een algemene uitleg over welke maatregelen nodig zouden zijn om het niveau van een zeer energiezuinig pakket of een NOM-woning voor het betreffende gebouw of gebouwen te bereiken.
Subsidieregeling energiebesparing eigen huis 8 Uitvoeringstraject Minimaal 2 energiebesparende maatregelen binnen 12 maanden na beschikking uitvoeren Aanvullende energiebesparende maatregelen (optioneel, binnen 12 maanden na beschikking uitvoeren) Een zeer energiezuinig pakket, bonus 4000,- per woning Energieprestatiegarantie; 50 % v. d. afsluitkosten met een maximum van 200,- per woning
Subsidieregeling energiebesparing eigen huis 9 Energiebesparende maatregelen (minimaal 2) Maatregel(en) Kwaliteit maatregelen Spouwmuurisolatie Minimale R d -waarde van 1,1 m²k/w Gevelisolatie Minimale R d -waarde van 3,5 m²k/w Dakisolatie of zolder/ vlieringvloer Minimale R d -waarde van 3,5 m²k/w Vloer- en/of bodemisolatie Minimale R d -waarde van 3,5 m²k/w Hoogrendementsglas Maximale U-waarde van 1,2 W/m²K HR ++ glas Triple Glas Maximale U-waarde van 0,8 W/m²K
Subsidieregeling energiebesparing eigen huis 10 Aanvullende energiebesparende maatregelen Maatregel(en) Kwaliteit maatregelen isolerende deur U 2,0 W/m²K isolerende kozijnen i.c.m. triple U 1,5 W/m²K glas douchepijp wtw Rendement wtw minimaal 45 % douchegoot wtw of douchebak wtw Rendement wtw minimaal 45 % nieuw aanbrengen van een CO 2 gestuurd ventilatiesysteem nieuw aanbrengen van een gebalanceerd ventilatiesysteem met wtw waterzijdig inregelen cv energiedisplay of slimme thermostaat Rendement wtw van minimaal 90%
Subsidieregeling energiebesparing eigen huis 11 Subsidiebedragen Energiebesparende maatregel Minimale hoeveelheid (m 2 ) Etage Subsidie (euro's/m 2 ) Spouwmuurisolatie 13 5 Binnengevelisolatie 13 25 Buitengevelisolatie 13 25 Dakisolatie Gehele oppervlakte 15 Zolder- of vlieringvloerisolatie Gehele oppervlakte 5 Vloerisolatie Gehele oppervlakte 5 Bodemisolatie Gehele oppervlakte 4 Vloer en bodem Gehele oppervlakte 4 HR++ Glas 8 35 Triple Glas 8 45
Subsidieregeling energiebesparing eigen huis 12 Subsidiebedragen Aanvullende energiebesparende Kwaliteit maatregelen Subsidie Maatregel(en) isolerende deur U 2,0 100 /m2 isolerende kozijnen i.c.m. U 1,5 triple glas douche pijp wtw Rendement wtw minimaal 45 % 140 douchegoot wtw of douchebak wtw nieuw aanbrengen van een CO 2 gestuurd ventilatiesysteem nieuw aanbrengen van een gebalanceerd ventilatiesysteem met wtw Rendement wtw minimaal 45 % 300 Rendement wtw van minimaal 90% 45 / m2 glas 800 800 (evt. i.c.m. CO 2 -sturing) waterzijdig inregelen cv 60 energiedisplay of slimme thermostaat 100
Maatregel(en) Geldend voor de gehele woning Kwaliteit maatregelen Isolatie dak ten minste Rc 6,5 [m 2 K/W] gevel ten minste Rc 5,0 [m 2 K/W] Vloer ten minste Rc 4,0 [m 2 K/W] Glas ten hoogste U 0,8 [W/m 2 K] kozijnen en deuren in de gevel ten hoogste U 1,5 [W/m 2 K] Ventilatie eerste keer aanleggen CO 2 - Subsidieregeling energiebesparing eigen huis 13 Zeer energiezuinig pakket gestuurd ventilatiesysteem eerste keer aanleggen gebalanceerd ventilatiesysteem met wtw Rendement wtw van minimaal 90% Plus eventueel aanvullende energiebesparende maatregelen (douche(bak) wtw / waterzijdig inregelen) Qv10 test uitvoeren en rapportage opmaken Luchtdichtheid Qv10 0,4 gerealiseerd
Innovatiesubsidie voor aardgasvrije wijken 1 Opdrachtgever EZK & BZK Dhr. Eric Wiebes - Minister van Economische Zaken & Klimaat Mevr. Kajsa Ollongren - Minister van BZK Uitvoerder Rijksdienst voor Ondernemend Nederland Doel(groep) Doel van deze subsidie is het versnellen van een aardgasvrije gebouwde omgeving Beschikbaar budget 12,8 miljoen
Innovatiesubsidie voor aardgasvrije wijken 2 Vanaf 3 april 2018 aan te vragen en voor 11 september 17.00 h. ingediend zijn Beschikbaar voor aardgasvrije wijken, woningen en gebouwen Ontwikkelen van prototypen van innovatieve producten Realisatie in een tijdsbestek van 1 jaar Moet vervolgens grootschalige toepassing en productie van die innovaties snel mogelijk maken De innovaties moeten bijdragen aan een forse kostenverlaging De kwaliteit van de woning, het gebouw of de wijk moet verbeteren. Consortia kunnen een projectidee laten toetsen door RVO.nl en TKI Urban Energy
BENG: belangrijkste veranderingen 1 3 BENG-indicatoren: BENG 1: in kwh/m2 gebruiksopp.jaar BENG 2: in kwh/m2 gebruiksopp.jaar BENG 3: hernieuwbare energie in % 2 Eenheid kwh/m 2 per jaar 3 Hernieuwbare energie: %
Voorgenomen BENG eisen
NTA 8800 Nieuwe bepalingsmethode voor de energieprestatie van woningen Voor nieuwbouw en bestaande bouw September 2018 publicatie Nu uitvoering kostenoptimalisatiestudie 1 januari 2019: nieuwe overheidsgebouwen moeten voldoen aan BENG-eisen (o.b.v. NEN 7120) 1 januari 2020: alle nieuwbouw moet voldoen aan BENG-eisen (o.b.v. NTA 8800)
Meer informatie www.rvo.nl/step www.rvo.nl/isde www.rvo/nl/rvv www.rvo.nl/trshv www.rvo.nl/seeh www.rvo.nl/beng www.rvo.nl/energielabel www.rvo.nl/gebouwen https://energiebesparingsverkenner.rvo.nl/ Klantcontact: 088 042 42 42
Subsidies stapelen mag Voorbeeld: van E.I. > 2,7 (G) naar NOM - 9.500 STEP - 2.000 ISDE lucht-waterwarmtepomp - 2.500 BTW 6 % i.p.v. 21 % Totaal 14.000 zonder EPV of andere regelingen.