Antibiotica
Antibiotica Antibiotica zijn medicijnen die worden gebruikt bij infecties die worden veroorzaakt door bacteriën. Deze infecties ontstaan doordat bacteriën het lichaam binnendringen en zich daar vermenigvuldigen. Antibiotica bestrijden bacteriën door hun groei te remmen of door de bacteriën te doden. De behandeling met antibiotica roept misschien vragen bij u op. Deze folder biedt u informatie over: de verschillende toedieningsvormen; de duur van het antibioticumgebruik; verschillende soorten antibiotica; en eventuele bijwerkingen. Bacteriën zijn met het blote oog niet te zien, maar we komen er wel dagelijks mee in aanraking. Toch zijn we niet doorlopend ziek. Bacteriën zijn er namelijk in vele soorten en veel daarvan doen geen kwaad. Sterker nog, er zijn altijd bepaalde bacteriën op onze huid en in onze darmen die voor ons belangrijk zijn. Ons lichaam heeft een verdedigingssysteem dat ervoor zorgt dat ziekmakende bacteriën geen kans krijgen om binnen te dringen. Soms laat de verdediging het echter afweten. Dan kan er een infectie of ontsteking ontstaan en kunnen we wel ziek worden. Antibiotica helpen niet bij virusinfecties. Verkoudheid, griep en buikgriep bijvoorbeeld worden veroorzaakt door een virus en kunnen dus niet genezen met antibiotica. Verschillende toedieningsvormen van antibiotica Antibiotica kunnen op verschillende wijzen worden toegediend, namelijk: via de mond in de vorm van een tablet, capsule of gorgeldranken; via het infuus in de bloedbaan; door middel van een injectie in een spier; door middel van druppels of zalf. De toedieningsvorm is afhankelijk van het antibioticum dat u gaat gebruiken. De opname van het antibioticum in het lichaam, na toediening via de mond, wisselt per antibioticum. Sommige worden slecht opgenomen en kunnen uitsluitend via de bloedbaan worden toegediend. Hoe lang en hoe vaak op een dag krijgt u de antibiotica? Een antibioticumkuur duurt gewoonlijk 5 tot 10 dagen, soms korter, soms langer, afhankelijk van het antibioticum. Het kan ook zijn dat u met de antibiotica door moet gaan totdat de infectie geheel verdwenen is. Hoe vaak op een dag u het antibioticum krijgt, is afhankelijk van 2
het antibioticum dat u gaat gebruiken. Dit kan per antibioticum wisselen van één tot wel zes keer op een dag. Wanneer u thuis door moet gaan met het antibioticum is het belangrijk dat u de kuur afmaakt. Het feit dat uw klachten zijn verdwenen, wil nog niet zeggen dat alle bacteriën die de infectie veroorzaakt ook uit uw lichaam verdwenen zijn. Stopt u te vroeg met uw antibioticum, dan kunnen de achtergebleven bacteriën zich weer vermenigvuldigen en u opnieuw ziek maken. Verschillende soorten antibiotica De keuze voor één bepaald antibioticum hangt in de eerste plaats af van het soort bacterie dat het moet bestrijden. Sommige soorten antibiotica zijn alleen actief tegen één type van bacteriën en laten andere met rust. Die worden smalspectrum antibiotica genoemd. Andere pakken verschillende types van bacteriën tegelijk aan. Die worden breedspectrum genoemd. Het kan zijn dat het voor de arts nog onduidelijk is welk soort bacterie bij u een rol speelt. Vaak wordt er dan gestart met één of meerdere antibiotica. De arts zal bij u bloed laten afnemen en waar mogelijk ook een wondkweek. Het laboratorium onderzoekt dit en zo wordt duidelijk welk soort bacterie bij u een rol speelt. Aan de hand van deze uitslag zal de arts, de antibiotica die u gebruikt, wel of niet aanpassen. Nadat u gestart bent met het antibioticum zal de arts regelmatig uw bloed laten controleren om te kijken of het antibioticum aanslaat en de bacteriën remt dan wel doodt. Wanneer dit niet het geval is zal u moeten starten met een ander antibioticum. Daarnaast wordt voor de keuze van een bepaald antibioticum rekening gehouden met u als patiënt. Afhankelijk kan zijn de leeftijd, lever- en nierfunctie, een zwangerschap en eventuele overgevoeligheden. Bijwerkingen Antibiotica geven over het algemeen weinig problemen. Een klein aantal mensen kan last krijgen van één of meerdere bijwerkingen. Als er bijwerkingen optreden, verdwijnen ze meestal vanzelf weer als de kuur is afgemaakt. Dunnere ontlasting, of te wel diarree komt nog het meest voor. Wanneer u hier last van heeft is het belangrijk om goed te blijven drinken. Jeuk en rode vlekken op de huid. Een schimmelinfectie van huid of slijmvliezen. Misselijkheid en/of moeten braken. Een droge huid en droge slijmvliezen. Sommige antibiotica veroorzaken een oranje verkleuring van de slijmvliezen en urine, dit is verder niet gevaarlijk. Als u ooit overgevoelig op een bepaald antibioticum hebt gereageerd, is het verstandig om dit middel niet meer gebruiken. Onthoud dit goed en breng uw arts hiervan op de hoogte. 3
Tot slot Wanneer u merkt dat u bijwerkingen ondervind van het antibioticum, meldt dit dan bij de verpleegkundige. De verpleegkundige kan op deze bijwerkingen inspelen en heeft hiervoor meestal oplossingen en ideeën. Met vragen of onduidelijkheden kunt u altijd terecht bij de arts of verpleegkundige. Als u meer wilt weten over het antibioticum dat u gebruikt kunt u altijd om de bijsluiter vragen. 4
G030 / 01-18 Adres en telefoonnummer Canisius Wilhelmina Ziekenhuis Weg door Jonkerbos 100 6532 SZ Nijmegen Telefoon (024) 365 76 57 Website: www.cwz.nl 5