PATIËNTENFOLDER ORTHOPEDIE Operatie bij AC Artrose (Laterale clavicula resectie)
Inleiding Anatomie van het AC-gewricht De schouder bestaat uit een aantal beenderen, ligamenten en spieren die de arm met de romp verbinden. Het gewricht van de schouder bestaat uit de kop van de bovenarm ("humerus") en de kom ("glenoid") van het schouderblad ("scapula"). Het schouderblad heeft uitsteeksels aan de voor en achterzijde, het "acromion" vormt het dak van de schouder en aan het "processus coracoideus" is een van de 2 pezen van de biceps vastgehecht. Naast de beweeglijkheid van de schouderkop in de kom schuift het schouderblad langs de ribben en heeft het schouderblad via het acromion een gewricht met het sleutelbeen ("clavicula"). De clavicula heeft aan de andere kant ook een gewricht met het borstbeen ("sternum"). Laterale Clavicula Resectie AC artrose Het "acromio-claviculair" gewricht (AC-gewricht) is de verbinding tussen het acromionen de clavicula. Het is een belangrijk gewricht voor de beweeglijkheid van de arm en schoudergordel. Ook het AC gewricht kan onderhevig zijn aan slijtage van het kraakbeen, waardoor beide boteinden tegen elkaar komen en pijn veroorzaken. AC artrose ontstaat meestal tussen 40-60 jaar en kan veel pijn veroorzaken bij dagelijkse activiteiten. Meestal treden deze klachten op bij bovenhandse activiteiten, omdat stress op dit gewricht dan groot is. Personen die veel bovenhands tillen hebben een verhoogd
risico voor het ontwikkelen van AC artrose. Ook een trauma van de schouder waarbij instabiliteit is opgetreden geeft op langere termijn een verhoogd risico voor AC artrose. Symptomen Het meest voorkomende symptoom is pijn bij bewegen van de arm. In een later stadium is de pijn ook aanwezig in rust en 's nachts, waardoor slapen op deze schouder onmogelijk wordt. De pijn kan uitstralen naar de nek en bovenarm. Het AC gewricht is gevoelig en soms is een zwelling voelbaar. Soms zijn "crepitaties" (kraken van het gewricht) voelbaar en hoorbaar bij bewegen van de arm. De diagnose kan vaak gesteld worden aan de hand van het lichamelijk onderzoek. Rontgenonderzoek van de schouder is noodzakelijk om de diagnose te bevestigen. Wanneer adviseert de orthopedisch chirurg een laterale clavicula resectie? In milde gevallen van AC artrose kan fysiotherapie verbetering geven. Injecties in het AC gewricht met een oplossing van een verdovingsmiddel en een corticosteroïd kunnen voldoende, echter soms slechts een tijdelijke, pijnverlichting geven. In ernstige gevallen van AC artrose en bij onvoldoende resultaat van niet operatieve behandeling zal operatieve behandeling aangewezen zijn. Operatie: laterale clavicula resectie De operatie duurt ongeveer 30 minuten en vindt plaats onder algehele verdoving. Bij een distale clavicularesectie zal ongeveer 5-15 mm van het uiteinde van het sleutelbeen worden weggenomen zodat er eigenlijk geen gewricht meer is tussen schouderblad en sleutelbeen. In de praktijk is dit een zeer effectieve maatregel die de pijn vrijwel volledig wegneemt. Het littekenweefsel dat ontstaat tussen het acromion en het nieuwe uiteinde van het sleutelbeen voorkomt dat de botstukken elkaar raken en opnieuw de pijn veroorzaakt.
Na De Operatie Na de operatie zal de arm enkele dagen in een mitella worden gehouden. Na enkele dagen wordt gestart met voorzichtig bewegen van de arm op geleide van de pijn, onder begeleiding van de fysiotherapeut, om te voorkomen dat de spieren te slap worden. Doel is om zo snel mogelijk weer normaal te bewegen met de schouder. Zwaar tilwerk en sporten is pas toegestaan 6 tot 12 weken na de operatie. Eventuele Complicaties Het risico op complicaties bij de laterale clavicula resectie is erg klein. Het is voor u van belang om te weten welke complicaties er kunnen voorkomen: Gevoelloosheid/doof gevoel rond het litteken; dit is geen complicatie, maar een bijkomstigheid bij een operatieve ingreep. Doordat zenuwtakjes in de huid doorgesneden worden bij het maken van de incisie in de huid, die benodigd is voor het uitvoeren van de ingreep, kan gevoelloosheid van de huid ontstaan. Soms is dit tijdelijk, maar dit kan ook blijvend zijn. Infectie; tijdens en na de ingreep zal op een zo steriel mogelijke wijze met de wond moeten worden omgegaan.
Zeldzame Complicaties Nabloeding; het grootste risico hierop is de eerste 48 uur. U dient in geval van onophoudelijk bloeden uit de operatiewond direct contact op te nemen met ACIBADEM International Medical Center. Zenuwletsel; de grote zenuwen van de arm lopen niet in de buurt van het operatie gebied. Een verrekking of beschadiging van een zenuw is echter altijd mogelijk. Dit zal in de meeste gevallen tintelingen en pijn geven naar de vingers en van tijdelijke aard zijn. Trombose van de arm; elke operatie geeft een trombose risico. Bij trombose van de arm zal de arm dik, hard, klam, zeer pijnlijk en soms ook koud worden. U dient in dit geval met spoed contact op te nemen met ACIBADEM International Medical Center. Andere-, nog zeldzamere complicaties Polikliniekbezoek En Vóóronderzoeken Samen met uw orthopedisch chirurg heeft u besloten om te worden geopereerd. U heeft van de polikliniekassistent een vragenlijst gekregen die u heeft ingevuld. Deze vragenlijst is afkomstig van de afdeling anesthesiologie van de kliniek waar u geholpen wordt. Met behulp van deze vragenlijst beoordeelt een anesthesioloog uw gezondheid en achterhaalt bijvoorbeeld ook eventuele allergieën. In sommige gevallen wordt u verzocht het pré-operatieve spreekuur te bezoeken. In andere situaties heeft de anesthesioloog voldoende aan de door u ingevulde pré-operatieve vragenlijst. Er dient standaard bloed afgenomen te worden en boven de leeftijd van 60 jaar dient meestal een hartfilmpje te worden gemaakt. De polikliniekassistente zal dit samen met u regelen. Mocht de anesthesioloog vragen hebben aan u, of nog meer onderzoeken willen aanvragen, dan zal hierover contact met u worden opgenomen.
Wat Kunt U, Voor De Opname, Thuis Regelen? Hulpmiddelen U verlaat de kliniek met een mitella of een sling. Deze krijgt u van ons mee. Fysiotherapie Fysiotherapie zal al na een aantal dagen kunnen worden gestart afhankelijk van het herstel na de operatie. Dit om te voorkomen dat de schouderspieren slap worden. Voor fysiotherapie kunt u terecht bij de fysiotherapeut. ACIBADEM International Medical Center werkt samen met enkele fysiotherapeuten. Zij zorgen voor het optimale resultaat nadat de ingreep heeft plaatsgevonden. Uiteraard kunt u ook een fysiotherapeut benaderen van uw eigen keuze. Het is van belang dat u voorafgaand aan de ingreep zelf contact opneemt met een fysiotherapeut voor de nabehandeling. Medicatie Het recept met betrekking tot de pijnstilling heeft u reeds verkregen. Het is verstandig deze medicatie voorafgaand aan de ingreep al in huis te halen. Pijnstilling is niet noodzakelijk, maar wordt zo nodig gebruikt. De dosering staat op de verpakking vermeld. U ontvangt ook een maagbeschermer (bv. Pantozol). Deze dient alleen eenmaal daags ingenomen te worden als u een NSAID (bv. Diclofenac/ Ibuprofen/ Arcoxia) gebruikt. Als u thuis medicijnen gebruikt, neemt u deze dan mee in de originele verpakking. Nuchter zijn voor uw operatie In principe mag u de dag van de ingreep 6 uur vóór de ingreep geen vast voedsel meer tot u nemen. Wel is het toegestaan tot twee uur voor uw operatie nog heldere vloeistoffen te drinken, zoals water en thee (geen melk!). Hou het bovenstaande aan, tenzij anders vermeld wordt in een eventuele toegevoegde folder van de anesthesioloog.
Eventuele hulp na ontslag U gaat de dag na de ingreep naar huis. Het is aan te bevelen de eerste dagen ondersteuning thuis te hebben/regelen. De aanwezigheid van een partner/familielid/vriend is aan te raden, gezien het feit dat u, zeker in de beginsituatie, minder mobiel bent. Mocht u om een of andere reden niet in staat zijn direct naar huis te kunnen, dan is het zorghotel een mogelijke optie. U dient een zorghotel verblijf echter zelf te bekostigen en te regelen. De Opname-/Operatiedag Bij binnenkomst Wij nemen u de dag van uw operatie op. U meldt zich op de afgesproken tijd in de kliniek. U wacht in de wachtkamer of op de afdeling, totdat u wordt opgeroepen. In de kliniek wordt u opgevangen door één van de verpleegkundigen of anesthesiemedewerkers, die u verwijzen naar een kamer waar u zich om kunt kleden. Hier wacht u totdat u wordt opgehaald. Onder het operatiejasje dient u alleen een onderbroek te dragen. Neem voor de zekerheid uw eigen slippers en badjas/kamerjas mee om te voorkomen dat u afkoelt en om deze eventueel na de ingreep te kunnen dragen. Uw sieraden, contactlenzen en make-up moet u verwijderen. De operatie Voorafgaand aan de operatie dient u uw blaas te ledigen. Terwijl u wacht tot u aan de beurt bent, zal de anesthesioloog langs komen om kennis met u te maken. Ook zal de chirurg even langskomen. Als u onder narcose wordt gebracht, brengt de anesthesioloog of een anesthesiemedewerker voorafgaand aan de narcose, een infuus in uw arm aan. Via dit infuus zullen de narcosemiddelen, maar ook antibiotica worden toegediend. De operatie duurt ongeveer 30 minuten.
Na de operatie Na de operatie gaat u naar de recovery. Hier bewaken en verplegen gespecialiseerde verpleegkundigen u. Na de operatie is het normaal dat u in enige mate pijn heeft en tevens kunt u misselijk zijn van de verdoving. U krijgt hier medicijnen tegen. Na de operatie heeft u: Een infuus in uw arm om medicijnen toe te dienen. Een verband op de schouder. Deze blijft in principe 2 dagen zitten en mag u er thuis zelf afhalen. Een mitella of een sling om de arm. Deze moet in ieder geval tot aan het eerste poli bezoek 24 uur per dag blijven zitten. Mogelijk een zuurstofslangetje in uw neus. Overleg met de verpleegkundige op welke wijze er na de operatie contact kan worden opgenomen met een eventueel contactpersoon. U kunt bij de kliniek naar de bezoekuren informeren. De orthopeed komt na de operatie nog even bij u langs om te vertellen hoe de operatie is verlopen. Hechtingen De wond wordt gesloten door middel van een hechtdraad of nietjes. Ongeveer de twaalfde dag na de operatie worden ze op de polikliniek verwijderd. Als er gebruik is gemaakt van oplosbaar hechtmateriaal, dienen soms alleen de uiteinden van de draad verwijderd te worden. Het Ontslag De dag van ontslag De ochtend na de ingreep gaat u met ontslag.
Uw vervoer naar huis Wij verwachten van u dat u, eventueel met behulp van familie of vrienden, uw vervoer naar huis of elders zelf regelt. U kunt niet zelf gaan autorijden of met het openbaar vervoer rijzen. Aangepast vervoer is niet nodig; u kunt in een gewone auto plaatsnemen. Als er omstandigheden zijn waardoor dit niet geregeld kan worden, dan kunnen wij een taxi voor u regelen, die u zelf dient te bekostigen. Weer Thuis Wondverzorging Eventueel aangebracht verband mag na 48 uur verwijderd worden. Het is belangrijk dat u voor en na de wondbehandeling uw handen goed met zeep wast. U kunt eventueel resten bloed verwijderen van de schouder. Het desinfecteren van de wond met een desinfecterend middel (betadine/jodium/chloorhexidine) en steriel gaas mag, maar is niet nodig. Als u niet desinfecteert, dient u de operatiewond zelf niet aan te raken. Als er steristrips over de wond geplaatst zijn (witte/bruine pleisters die de wondranden goed bij elkaar houden), dient u deze te laten zitten tot deze eraf vallen. De steriele pleisters, die u door middel van het recept heeft verkregen, mag u over de operatiewond plaatsen. Het is normaal dat u de pleister de eerste dagen ongeveer twee tot vier maal per dag moet verschonen vanwege lekkage van bloed of wondvocht. U verneemt na de operatie na hoeveel dagen u weer mag douchen, waarbij de wond nat mag worden. Oefeningen U mag de schouder na enkele dagen voorzichtig op geleide van de pijn gaan bewegen onder begeleiding van een fysiotherapeut. Zwaar tilwerk is pas na 4-6 weken na de operatie toegestaan.
Leefregels en adviezen Onderstaand vindt u een aantal leefregels en adviezen. Overleg deze met uw fysiotherapeut. U verlaat de kliniek met een mitella of een sling. Deze mag na enkele dagen worden verwijderd en dan zal u voorzichtig onder begeleiding van de fysiotherapeut de arm gaan bewegen. Dit om de spieren niet slap te laten worden Autorijden: De eerste vier weken mag u niet zelf autorijden. Pas als de functie van de schouder weer goed is en u weinig pijn ervaart, kunt u weer autorijden Spoed Mocht er zich in de thuissituatie na de operatie iets voordoen, met betrekking tot de ingreep, dat dringend hulp/attentie nodig heeft, dan kunt u contact opnemen met de kliniek of met het algemene nummer van ACIBADEM International Medical Center. Deze zal contact opnemen met de juiste persoon. Voor spoedgevallen in de avond, gedurende de nacht of in het weekend, krijgt u een spoednummer. Bezoek Polikliniek Orthopedie 2 weken na de operatie komt u terug op de polikliniek voor controle en eventueel verwijderen van hechtmateriaal. Fysiotherapie Het doel van de behandeling is de balans tussen belasting en belastbaarheid te herstellen. De belastbaarheid wordt verhoogd door een combinatie van intensieve massage en training. Hierdoor wordt het functioneren van gewrichten en spieren hersteld na blessures en operaties. Het masseren is een belangrijk onderdeel van de behandeling en zal in een ideale situatie zo frequent mogelijk plaatsvinden afhankelijk van de belastbaarheid van de persoon. Het doel van het masseren is de volledige capaciteit van een spiergroep te kunnen benutten waardoor gewrichten weer in hun natuurlijke bewegingspatroon kunnen bewegen.
Daarnaast wordt ook gekeken hoe de belasting weer in balans gebracht kan worden met de belastbaarheid. Ter verhoging van de belastbaarheid wordt getraind om de spieren sterker en meer belastbaar te maken. De nadruk van de training ligt op het herstel van de coördinatie. Voor iedere specifieke klacht zijn er protocollen om op het juiste moment te starten met belastbaarheidsverhoging. Tot Slot Een laterale clavicula resectie heeft een revalidatieperiode die verschilt van persoon tot persoon. U bent enige tijd onder behandeling bij een fysiotherapeut. In ieder geval zullen de eerste zes weken tot drie maanden als het meest vervelend worden ervaren. Bij enkele patiënten duurt het echter wel een half jaar tot een jaar voordat het eindresultaat er is. Vragen Of Suggesties? Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen, neem dan contact op met de afdeling Orthopedie. Via telefoonnummer: 020 238 8800. Bent u van mening dat bepaalde informatie ontbreekt of onduidelijk is, heeft u opmerkingen over deze brochure of over de gang van zaken tijdens het onderzoek die nuttig kunnen zijn, dan vernemen wij het graag. Volgende patiënten kunnen hier baat bij hebben. Wat ik nog wil weten:...
Arlandaweg 100 1043 HP Amsterdam T: +31 20 238 8800 info@acibademimc.com acibademimc.com FEBRUARI 2018