UDC 628.336.42 Slib Bepaling van de specifieke filtratieweerstand bij vacuüinfiltratie Sludge - Determination of the specific filtration resistance in vacuum filtration NEDERLANDSE NORM 1e druk, maart 1983 1 Onderwerp Deze norm beschrijft een methode voor de bepaling van de specifieke filtratieweerstand van slib bij vaci/ümfiltratie. 2 Toepassingsgebied De norm is van toepassing op slib, behalve als door de aard van het slib de gebruikte filtratietheorie niet opgaat of als door praktische bezwaren (bijvoorbeeld gas, schuimvorming, drijflaag) de uitvoering van de proef niet mogelijk is. 3 Definitie Dit document mag slechts op een stand-alone PC worden geinstalleerd. Gebruik op een netwerk is alleen. toestaan als een aanvullende licentieovereenkomst voor netwerkgebruik met NEN is afgesloten. This document may only be used on a stand-alone PC. Use in a network is only permitted when a supplementary license agreement for us in a network with NEN has been concluded. specifieke filtratieweerstand van slib (r): De weerstand die, onder de beschreven proefomstandigheden, door de uit het slib gevormde filterkoek wordt geboden aan оэ verdere passage van de in bewerking zijnde vloeistof. 4 Beginsel Opmerking De specifieke filtratieweerstand wordt uitgedrukt in m/kg. Het analysemonster wordt bij kamertemperatuur onderworpen aan een vaci/ümfiltratie over een papierfilter(5.3) in een büchnertrechter (5.2) bij een constante onderdruk van 50kPa. De hoeveelheid filtraat wordt als functie van de tijd gemeten. Aan de hand daarvan wordt de specifieke filtratieweerstand berekend. Ten behoeve van deze berekening dienen tevens de droogrest van de onopgeloste bestanddelen van het slib, de temperatuur en de bijbehorende viscositeit van hetfiltraat bekend te zijn. 5 Toestellen en hulpmiddelen 5.1 Vacuümfiltratietoestel (zie de figuur). 5.2 Büchnertrechter voor filtreerpapier (middellijn 7,0 cm). 5.3 Filtreerpapier (middellijn 7,0 cm). Schleicher & Schuil 589/2, of overeenkomstige kwaliteit (zie NEN 3102) voldoet. 6 Monsterneming Besteed goede aandacht aan het verkrijgen van een representatief monster. Voer de monsterneming zodanig uit, dat de structuur van het slib behouden blijft. Neem het monster zo spoedig mogelijk in bewerking. Raadpleeg ook NEN 6600.
2 Analysemonster Breng het monster op kamertemperatuur en meng voorzichtig doch zo goed mogelijk bijvoorbeeld door overgieten tussen twee bekerglazen. Meet een gedeelte af voor de bepaling van de droogrest van de onopgeloste bestanddelen volgens NEN 3235 4.2. Bepaal de temperatuur. Meet 125 af en handel met het aldus verkregen analysemonster verder volgens 8. Opmerkingen 1. In bepaalde gevallen kan het gewenst zijn de specifieke filtratieweerstand van het slib (r) te bepalen na verandering van de droogrest van de onopgeloste bestanddelen door het aftappen van bovenstaand water of door het toevoegen van bijbehorend effluent c.q. filtraat. Ten behoeve van normalisatie voor het vergelijken van bepaalde effecten wordt bijvoorbeeld wel de werkwijze toegepast, waarbij de droogrest van de onopgeloste bestanddelen wordt ingesteld op 15g/l. Indien een dergelijke voorbehandeling wordt toegepast, dient dit duidelijk in het verslag te worden vermeld. 2. Indien bij een monster met een zeer lage specifieke filtratieweerstand de totale filtratietijd te kort is om een resultaat te verkrijgen met voldoende nauwkeurigheid, dan kan het gewenst zijn een groter slibvolume in bewerking te nemen, bijvoorbeeld 250. Het totale volume dient dan ook in één keer op het filter te worden gebracht. In dat geval kan volumevergroting van de büchnertrechter door middel van een opzetstuk noodzakelijk zijn. Wordt deze werkwijze toegepast, dan dient dit in het verslag te worden vermeld (zie 10 sub d). Werkwijze Breng in het systeem (5.1) een onderdruk aan van 50 kpa; houd kraan E (zie figuur 1) daarbij gesloten. Houd de druk in het systeem constant met behulp van de manostaat, of op andere wijze. Breng het filtreerpapier (5.3) in de büchnertrechter (5.2) en bevochtig dit met water. Open kraan E, zuig het water af en zorg ervoor, dat het filtreerpapier goed tegen de filterbodem wordt aangezogen. Sluit kraan E, verwijder het afgezogen water en giet het analysemonster in de büchnertrechter. Open vrijwel gelijktijdig kraan E, zodat weer een onderdruk over het filter ontstaat van 50 kpa. Lees op bepaalde tijdstippen de opgevangen hoeveelheid filtraat af. In het begin kan dit bijvoorbeeld iedere minuut gebeuren (bij een snel verloop van de filtratie eventueel iedere 20 s en later, afhankelijk van de filtratiesnelheid om de 2 min of meer). Een praktische maatstaf is daarbij, dat van iedere ca. 5 gepasseerd filtraat het tijdstip wordt genoteerd. Beëindig de proef nadat circa 75 filtraat is opgevangen of wanneer geen filtraat van betekenis meer wordt geproduceerd. Indien om een of andere reden het filter niet goed aansluit en daardoor slib doorlaat, dient de proef te worden herhaald. Bepaal de viscositeit van het filtraat bij de temperatuur van de proef. Indien bekend is, dat de viscositeit vrijwel gelijk is aan die van zuiver water, kan de viscositeitsbepaling achterwege blijven. Figuur 1 - Vacuümfiltratietoestel A - В - С - D - E - F - G - H - vacuümpomp of waterstraalluchtpomp bufferfles ca. 5 I regelventiel (manostaat) manometer driewegkraan büchnertrechter buret, nuttige inhoud 100 druppeltrechter
3 9 Berekening 9.1 Corrigeer voor de aanloopperiode, waarin zowel de drukopbouw als koekopbouw plaatsvinden door het eerste meetpunt (f 1f V,) van de daaropvolgende punten (t, V) af te trekken. Meestal is hiervoor de eerste doorloop van 10 voldoende (V, in, f, in s). Bereken voor elk meetpunt de waarde t - Ь V - V, Verwerk de meetresultaten, de aanloopcorrectie en de berekende waarden volgens tabel 1. Tabel 1 - Verwerking van de meetresultaten tijd opgevangen hoeveelheid filtraat aanloopcorrectie t V V-V, V - У л s s s/ 9.2 Maak een grafiek van de functie v-v, = f (V- V,) Bepaal van de verkregen rechte lijn de tangens van de hellingshoek Д tan ß = b, zie figuur 2. s/ А 6 = tan^[s/ 2 ] V-Vy - Figuur 2 - Bepaling van de hellingshoek voor de berekening van de specifieke filtratieweerstand Indien geen rechte lijn wordt verkregen is de gebruikte filtratietheorie niet toepasbaar. In bepaalde gevallen kan dan wel in het verslag worden opgegeven dat de specifieke filtratieweerstand (i) varieert van... tot...
9.3 Bereken de specifieke filtratieweerstand (r) met de formule p-b 1 г = 29,6 - С Г) waarin: г is de specifieke filtratieweerstand, in Tm/kg 1 ); b is de tan/3, in s/ 2 ; с is de droogrest van de onopgeloste bestanddelen, in g/l; p is de filtratiedruk, in kpa (50 kpa); rj is de dynamische viscositeit van het filtraat, in mpa.s; 29,6 is een factor met de dimensie 2 /m 4. 4 Tabel 2 - De dynamische viscositeit van zuiver water als afhankelijke van de temperatuur f ( C) n (mpa.s) f ( C) n (mpa.s) 5 6 7 1,52 1,47 1,43 20 21 22 1,01 0,98 0,96 8 9 10 1,39 1,35 1,31 23 24 25 0,94 0,91 0,89 11 12 13 1,27 1,24 1,20 26 27 28 0,87 0,85 0,84 14 15 16 1,17 1,14 1,11 29 30 35 0,82 0,80 0,72 17 18 19 1,08 1,06 1,03 40 45 50 0,66 0,60 0,55 10 Verslag Vermeld in het verslag: a. de gegevens die noodzakelijk zijn voor het identificeren van het monster; b. de toegepaste methode: volgens (1983); c. of een voorbehandeling voor de verandering van de droogrest van de onopgeloste bestanddelen heeft plaatsgevonden; d. het volume van het monster slib, indien met een groter volume dan aangegeven is gewerkt. e. de specifieke filtratieweerstand, in Tm/kg, afgerond volgens tabel 3; f. de eventuele bijzonderheden tijdens de bepaling waargenomen; g. alle niet in de norm voorgeschreven handelingen die het resultaat kunnen hebben beïnvloed. Tabel 3 - Afronding r Tm/kg 0,10-1,0 1,0-10 10-100 100-1000 afronden op Tm/kg 0,01 0,1 1 10 Praktijkgegevens leveren waarden op van 0,1 tot 1000 Tm/kg. 1 ) T = tera = 10 12 ; Tm/kg = 10 12 m/kg.
Bestelformulier Stuur naar: NEN Standards Products & Services t.a.v. afdeling Klantenservice Antwoordnummer 10214 2600 WB Delft NEN Standards Products & Services Postbus 5059 2600 GB Delft Vlinderweg 6 2623 AX Delft Ja, ik bestel ex. :1983 nl Slib - Bepaling van de specifieke filtratieweerstand bij vacuümfiltratie 24.56 T (015) 2 690 390 F (015) 2 690 271 www.nen.nl/normshop Wilt u deze norm in PDF-formaat? Deze bestelt u eenvoudig via www.nen.nl/normshop Gratis e-mailnieuwsbrieven Wilt u op de hoogte blijven van de laatste ontwikkelingen op het gebied van normen, normalisatie en regelgeving? Neem dan een gratis abonnement op een van onze e-mailnieuwsbrieven. www.nen.nl/nieuwsbrieven Gegevens Bedrijf / Instelling T.a.v. O M O V E-mail Klantnummer NEN Uw ordernummer BTW nummer Postbus / Adres Postcode Plaats Telefoon Fax Factuuradres (indien dit afwijkt van bovenstaand adres) Postbus / Adres Postcode Plaats Datum Handtekening Retourneren Fax: 015 2 690 271 E-mail: klantenservice@nen.nl Post: NEN Standards Products & Services, t.a.v. afdeling Klantenservice Antwoordnummer 10214, 2600 WB Delft (geen postzegel nodig). Voorwaarden De prijzen zijn geldig tot 31 december 2018, tenzij anders aangegeven. Alle prijzen zijn excl. btw, verzend- en handelingskosten en onder voorbehoud bij o.m. ISO- en IEC-normen. Bestelt u via de normshop een pdf, dan betaalt u geen handeling en verzendkosten. Meer informatie: telefoon 015 2 690 391, dagelijks van 8.30 tot 17.00 uur. Wijzigingen en typefouten in teksten en prijsinformatie voorbehouden. U kunt onze algemene voorwaarden terugvinden op: www.nen.nl/leveringsvoorwaarden. LEREN, WERKEN EN GROEIEN MET NEN preview - 2018