Hydraulische randvoorwaarden ter hoogte van de haveningang (haven Oostende) 17_009_1 WL rapporten

Vergelijkbare documenten
Kortkruinig golfklimaat ter hoogte van de Halve Maan (haven Oostende) 16_096_1 WL rapporten

Golfklimaat ter hoogte van de Halve Maan (haven Oostende) 16_069_1 WL rapporten. Kort- en langkruinige golfkarakteristieken en reflectie-analyse

Studie golfimpact kaai 101 haven Oostende. 15_109_2 WL rapporten. Deelrapport 2 Herberekening horizontale golfkrachten

Beknopt stormverslag van de periode december 2005

Beknopt stormverslag van de periode februari 2005

VERGELIJKENDE STUDIE VAN ALTERNATIEVE ONTWERPWAARDE SCHATTINGEN VAN SIGNIFICANTE GOLFHOOGTE

Beknopt stormverslag van 28 tot en met 30 november 2015

Beknopt stormverslag van de periode december 2004

Beknopt stormverslag van de periode november 2004

Toetsen van de frequentie van voorkomen van windsnelheid en golfhoogte tijdens stormperiodes.

17_008_1 WL rapporten. Golfmetingen haven Oostende tijdens storm Dieter DEPARTEMENT MOBILITEIT & OPENBARE WERKEN. waterbouwkundiglaboratorium.

Beknopt stormverslag van de periode november 2007

Eilanden Oostkust. Deelrapport 1 : EFFECTEN VAN DE EILANDEN OP DE STROMING. departement Mobiliteit en Openbare Werken.

Sjaak Jacobse, RIKZ Caroline Gautier Maarten Jansen ' 14 maart 2005 cg/05090/1308 Opdracht van mantelovereenkomst

Beknopt stormverslag van 25 juli 2015

Beknopt stormverslag van 29, 30 en 31 maart 2015

Synoptische situatie 2-3/03/2000

Beknopt stormverslag 7/12/2006

Beknopt stormverslag van 21 november 2015

Beknopt stormverslag van 8 en 9 december 2011

Afstemming Vlaamse en Nederlandse voorspelling golfklimaat op ondiep water Deelrapport 4 : Technisch Wetenschappelijke Bijstand : Traject Onderzoek

Beknopt stormverslag van 18 januari 2018

Beknopt stormverslag van 21 maart 2008

Synoptische situatie 06/01/2005

OVERSCHRIJDINGSDUUR VAN STORMEN 1. INLEIDING

Beknopt stormverslag van donderdag 23 februari 2017

Model-en data-analyse ten behoeve van betere tij-verwachtingen. 16_016_1 WL rapporten. Deelrapport 1 Data-analyse

Lithologische kaart Beneden Zeeschelde. Resultaten korrelanalyse sedimentstalen

Getijtafels. voor Nieuwpoort, Oostende, Blankenberge, Zeebrugge, Vlissingen, Prosperpolder, Antwerpen en Wintam L.A.T.

Beknopt stormverslag van 10 februari 2009

Overzicht. omvangrijk en complex onderwerp behandeling hier heel algemeen en voor kwalitatief begrip

Beknopt Stormrapport 17 juli 2004

Synoptische situatie

Beknopt stormverslag 24-25/02/1997

Beknopt stormverslag 24-25/11/2012

Beknopt stormverslag 28/02/90-1/03/90

Beknopt stormverslag 03-04/03/1998

Beknopt stormverslag van 3 tot 5 januari 2012

Hydraulisch randvoorwaardenboek Vlaamse Kust

Beknopt stormverslag 12-13/02/1997

Synoptische situatie

Getijtafels. voor Nieuwpoort, Oostende, Blankenberge, Zeebrugge, Vlissingen, Prosperpolder, Antwerpen en Wintam L.A.T.

Beknopt stormverslag 25/11/2006

Getijtafels. voor Nieuwpoort, Oostende, Blankenberge, Zeebrugge, Vlissingen, Prosperpolder, Antwerpen en Wintam T.A.W.

Model-en data-analyse ten behoeve van betere tij-verwachtingen. 16_016_3 WL rapporten. Deelrapport 3 Model-Analyse

Beknopt stormverslag van 3 januari 2018

Revisie Detailadvies haven Walsoorden

Beknopt stormverslag van zondag 20 november 2016

Overzicht laagwaterseizoen 2009

Beknopt stormverslag van 5 en 6 mei 2015

Toetsen van de frequentie van voorkomen van windsnelheid en golfhoogte tijdens stormperiodes.

Speerpunt Ontwikkeling Havens

golfrandvoorwaarden haven 1. Controle toepasbaarheid gedetailleerde methode Golfreducerende werking van de havendammen bij Wemeldinge

Pianc 15 februari 2012 Theoretische benadering van een strandsectie. ir. Tina Mertens

Q~~-, ?~- ~-é)c))'22_~ 1 Inleiding. 2 Uitgangspunten. Aan Van 2e Lezer: Datum: Ref Betreft : Status: Aanvraag:

Beknopt stormverslag 4-5/11/1996

STROOMATLAS BENEDEN ZEESCHELDE VAK PROSPERPOLDER - KRUISSCHANS

LTV O&M thema Veiligheid Vergelijking Nederlandse en Vlaamse hydraulische randvoorwaarden in het Schelde-estuarium

Beknopt stormverslag 26-27/02/1990

Overslagberekening Loodswezenplein Nieuwpoort

Beknopt stormverslag 23-24/12/2013

Beknopt verslag van de stormperiode 8 en 9 november 2001

Beknopt stormverslag van 12 en 13 september 2017

Getijtafels. voor Nieuwpoort, Oostende, Blankenberge, Zeebrugge, Vlissingen, Prosperpolder, Antwerpen en Wintam L.A.T

Ministerie van Verkeer en Waterstaat opq. Zonewateren. 28 juli 2004

Opleidingen Nieuwe Normering Waterveiligheid

Beknopt stormverslag van 23 januari 2009

Algemene vergadering PIANC-België 13 maart 2008

Beknopt stormverslag 25-28/12/1990

Beknopt stormverslag 24-25/11/2005

Beknopt stormverslag 6-7/10/1988

Getijtafels. Voor Nieuwpoort, Oostende, Blankenberge, Zeebrugge, Vlissingen, Prosperpolder, Antwerpen en Wintam L.A.T

Beknopt stormverslag 25/01/1990

Bepaling maatgevende randvoorwaarden meetpaal Texel

Mogelijke golfreductie Schermdijk voor Delfzijl

Beknopt stormverslag 15-16/10/2002

Beknopt stormverslag 04-05/12/2006

Beknopt verslag van de stormperiode december 2003

JAARRAPPORT WAARNEMINGEN ZEEBRUGGE METEOPARK 2010

Getijtafels. voor Nieuwpoort, Oostende, Blankenberge, Zeebrugge, Vlissingen, Prosperpolder, Antwerpen en Wintam T.A.W.

Beknopt stormverslag 03/02/1990

Beknopt verslag van de stormperiode februari 2004

r Alkyon Eindrapport Analyse stroom- en goifvelden nabij de dijk van de Westerschelde Rijkswaterstaat RIKZ Rapport A243 Opdrachtgever: Ir- A243

Hydraulische belasting op golfbrekers in haven Wemeldinge

Getijtafels voor Nieuwpoort, Oostende, Blankenberge, Zeebrugge, Vlissingen, Prosperpolder, Antwerpen en Wintam TAW.

Afstemming Vlaamse en Nederlandse voorspelling golfklimaat op ondiep water

REVISIE DETAILADVIES Boulevard Bankert Ever1sen It, I<"L"v.J~

Getijtafels voor Nieuwpoort, Oostende, Blankenberge, Zeebrugge, Vlissingen, Prosperpolder, Antwerpen en Wintam TAW.

Stormrapport STORMTIJ ZEESCHELDEBEKKEN 22 OKTOBER 2014

Getijtafels. voor Nieuwpoort, Oostende, Blankenberge, Zeebrugge, Vlissingen, Prosperpolder, Antwerpen en Wintam T.A.W.

Bepaling primaire impacten van klimaatsveranderingen

'y V~ I~0_j. REVISIE DETAILADVIES Boulevard Bankert Evertsen ('\5RO\_~ (:

New Orleans wapent zich met robuuster dijkontwerp

Ministerie van Verkeer en Waterstaat Memo Directoraat-Generaal Rijkswaterstaat Werkgroep. Datum. Juni Datum. 13 juli Bijlage(n) Kenmerk

BIJLAGE G VERSPREIDING ZOETWATERNEVEL LANGS DE IJSSELMEERDIJK

Hydraulische belastingen

Getijtafels 2017 T.A.W. voor Nieuwpoort, Oostende, Blankenberge, Zeebrugge, Vlissingen, Prosperpolder, Antwerpen en Wintam.

Invloed van klimaatverandering op hoog- en laagwater in Vlaanderen

Getijtafels 2017 T.A.W. voor Nieuwpoort, Oostende, Blankenberge, Zeebrugge, Vlissingen, Prosperpolder, Antwerpen en Wintam.

00_119_10 WL rapporten. Stormrapport. Hoogwaterperiode januari 2016 DEPARTEMENT MOBILITEIT & OPENBARE WERKEN. waterbouwkundiglaboratorium.

Transcriptie:

17_009_1 WL rapporten Hydraulische randvoorwaarden ter hoogte van de haveningang (haven Oostende) Normaal golfklimaat (T = 1 en 10 jaar) en extremer golfklimaat bij laagwater (T = 100 jaar) DEPARTEMENT MOBILITEIT & OPENBARE WERKEN waterbouwkundiglaboratorium.be

Hydraulische randvoorwaarden ter hoogte van de haveningang (haven Oostende) Normaal golfklimaat (T = 1 en 10 jaar) en extremer golfklimaat bij laagwater (T = 100 jaar) De Roo, S.; Vanneste, D.; Suzuki, T.; Peeters, P.; Mostaert, F.

Cover figuur Vlaamse overheid, Departement Mobiliteit en Openbare Werken, Waterbouwkundig Laboratorium 2017 Juridische kennisgeving Het Waterbouwkundig Laboratorium is van mening dat de informatie en standpunten in dit rapport onderbouwd worden door de op het moment van schrijven beschikbare gegevens en kennis. De standpunten in deze publicatie zijn deze van het Waterbouwkundig Laboratorium en geven niet noodzakelijk de mening weer van de Vlaamse overheid of één van haar instellingen. Het Waterbouwkundig Laboratorium noch iedere persoon of bedrijf optredend namens het Waterbouwkundig Laboratorium is aansprakelijk voor het gebruik dat gemaakt wordt van de informatie uit dit rapport of voor verlies of schade die eruit voortvloeit. Copyright en wijze van citeren Vlaamse overheid, Departement Mobiliteit en Openbare Werken, Waterbouwkundig Laboratorium 2017 D/2017/3241/146 Deze publicatie dient als volgt geciteerd te worden: De Roo, S.; Vanneste, D.; Suzuki, T.; Peeters, P.; Mostaert, F. (2017). Hydraulische randvoorwaarden ter hoogte van de haveningang (haven Oostende):. Versie 4.0. WL Rapporten, 17_009_1. Waterbouwkundig Laboratorium: Antwerpen. Overname uit en verwijzingen naar deze publicatie worden aangemoedigd, mits correcte bronvermelding. Documentidentificatie Opdrachtgever: Afdeling Maritieme Toegang Ref.: WL2017R17_009_1 Keywords (3-5): Hydraulische randvoorwaarden, haven Oostende, numerieke modellering, meetdata analyse Tekst (p.): 13 Bijlagen (p.): 6 Vertrouwelijk: Nee Online beschikbaar Auteur(s): De Roo, S. Controle Naam Handtekening Revisor(en): Suzuki, T. Projectleider: Vanneste, D. Goedkeuring Coördinator onderzoeksgroep: Peeters, P. Afdelingshoofd: Mostaert, F. F-WL-PP10-1 Versie 7 Geldig vanaf 03/01/2017

Abstract Hydraulische randvoorwaarden ter hoogte van de haveningang (haven Oostende) Er dient een nieuw talud aangelegd te worden langs de Halve Maan voor de uitvoering van de verbreding van de vaargeul in de haven van Oostende. Afdeling Maritieme Toegang wenst de jaarlijkse en 10-jarige golfcondities, alsook de 100-jarige golfcondities bij laagwater te kennen voor deze nieuwe situatie. Aangezien geen numeriek model voorhanden is dat de gewenste golfkarakteristieken kan berekenen, zijn deze golfcondities bepaald ter hoogte van de haveningang aan de hand van ter beschikking zijnde meetdata. Rekening houdend met de mogelijkheid tot golfindringing in de haven, en meer bepaald in de richting van de Halve Maan site, kan het volgende gesteld worden: - Voor het jaarlijkse golfklimaat De maximale jaargemiddelde significante golfhoogte H m0 bedraagt 3.5m en heeft een golfpiekperiode T p van ongeveer 9s. Hogere golfhoogtes komen vnl. voor uit West tot Noord, waarbij vnl. Noordwest en Noordnoordwest belangrijk zijn voor golfindringing in de haven. De respectievelijke maximale directionele significante golfhoogtes H m0 bedragen 3.6 en 3.5m; slechts 10% van de golven is hoger dan resp. 1.8 en 1.5m. - Voor het tienjaarlijkse golfklimaat De omnidirectionele 10-jarige significante golfhoogte H m0 bedraagt 4.25m, en heeft een golfpiekperiode T p van 9.87s. De relevante directionele significante golfhoogtes H m0 uit Noordwest en Noordnoordwest zijn slechts iets lager, i.e. 4.01 en 4.05m respectievelijk. Verder is indirect aangetoond dat de golfhoogtes tijdens een storm onafhankelijk zijn van het waterstandsverloop op voorwaarde dat geen diepte-geïnduceerde golfbreking optreedt. Bijgevolg geldt het opgestelde 100-jarige golfklimaat, i.e. een omnidirectionele significante golfhoogte H m0 van 4.83m en golfpiekperiode T p van 10.85s, ook bij laagwater. Definitieve versie WL2017R17_009_1 III

Inhoudstafel Hydraulische randvoorwaarden ter hoogte van de haveningang (haven Oostende) Abstract... III Inhoudstafel... V Lijst van de tabellen... VI Lijst van de figuren... VII 1 Inleiding... 1 1.1 Voorafgaand... 1 1.2 Doel van dit advies... 1 2 Methodologie... 2 2.1 Jaarlijks golfklimaat... 2 2.2 Tienjaarlijks golfklimaat... 2 2.3 Reductie golfhoogtes tijdens laagwater gedurende een storm?... 3 3 Golfkarakteristieken ter hoogte van haveningang... 4 3.1 Jaarlijks golfklimaat... 4 3.2 Tienjaarlijks golfklimaat... 8 3.3 Reductie golfhoogtes tijdens laagwater gedurende een storm?... 9 4 Besluit... 12 5 Referenties... 13 Bijlage A Verloop golfhoogtes tijdens een stormevent... 1 Definitieve versie WL2017R17_009_1 V

Lijst van de tabellen Tabel 1 - Kustsectie 117: (omni)directionele golfkarakteristieken voor een 10-jarig golfklimaat... 8 Tabel 2 - Kustsectie 117: (omni)directionele golfkarakteristieken voor een 100-jarig golfklimaat... 9 VI WL2017R17_009_1 Definitieve versie

Lijst van de figuren Hydraulische randvoorwaarden ter hoogte van de haveningang (haven Oostende) Figuur 1 - Statistiek van de gemeten significante golfhoogte H m0 te Oostende in het tijdsvenster 01/05/1996-31/08/2005... 4 Figuur 2 - Seizonale variatie in gemeten significante golfhoogte H m0 te Oostende in het tijdsvenster 01/05/1996-31/08/2005... 5 Figuur 3 - Seizonale frequentieverdeling van de golfrichting RHF (01/05/1996-31/08/2005)... 5 Figuur 4 - Samengestelde frequentieverdeling van significante golfhoogte H m0 en richting RHF te Oostende (01/05/1996-31/08/2005)... 6 Figuur 5 - Kwantielwaarden van de significante golfhoogte H m0 in functie van de golfrichting RHF... 6 Figuur 6 - Samengestelde frequentieverdeling van significante golfhoogte H m0 en piekperiode TPE te Oostende (01/05/1996-31/08/2005)... 7 Figuur 7 - Cumulatieve voorkomensfrequentie van de significante golfhoogte H m0 (links) en piekperiode TPE (rechts) te Oostende (01/05/1996-31/08/2005)... 7 Figuur 8 - Kustsectie 117 (Haven Oostende): (omni)directionele Weibull verdeling voor de significante golfhoogte H m0... 8 Figuur 9 - Hydrometeorologische condities rond de storm van 1 maart 2008. (a: astronomische (AT) en werkelijk opgetreden (MT) waterstand; b: windsnelheid en richting; c: significante golfhoogtes te Westhinder (WHI) en Oostende (OST))... 10 Figuur 10 - Hydrometeorologische condities rond de storm van 4-5 januari 2012. (a: astronomische (AT) en werkelijk opgetreden (MT) waterstand; b: windsnelheid en richting; c: significante golfhoogtes te Westhinder (WHI) en Oostende (OST))... 11 Figuur 11 - Hydrometeorologische condities rond de storm van 6 december 2013. (a: astronomische (AT) en werkelijk opgetreden (MT) waterstand; b: windsnelheid en richting; c: significante golfhoogtes te Westhinder (WHI) en Oostende (OST))... 2 Figuur 12 - Hydrometeorologische condities rond de storm van 8-9 november 2007. (a: astronomische (AT) en werkelijk opgetreden (MT) waterstand; b: windsnelheid en richting; c: significante golfhoogtes te Westhinder (WHI) en Oostende (OST))... 3 Figuur 13 - Hydrometeorologische condities rond de storm van 31 oktober 1 november 2006. (a: astronomische (AT) en werkelijk opgetreden (MT) waterstand; b: windsnelheid en richting; c: significante golfhoogtes te Westhinder (WHI) en Oostende (OST))... 4 Figuur 14 - Hydrometeorologische condities rond windpiek van 18 januari 2007. (a: astronomische (AT) en werkelijk opgetreden (MT) waterstand; b: windsnelheid en richting; c: significante golfhoogtes te Westhinder (WHI) en Oostende (OST))... 5 Figuur 15 - Hydrometeorologische condities rond windpiek van 28 oktober 2013. (a: astronomische (AT) en werkelijk opgetreden (MT) waterstand; b: windsnelheid en richting; c: significante golfhoogtes te Westhinder (WHI) en Oostende (OST))... 6 Definitieve versie WL2017R17_009_1 VII

1 Inleiding Hydraulische randvoorwaarden ter hoogte van de haveningang (haven Oostende) 1.1 Voorafgaand In de haven van Oostende wordt de vaargeul verbreed naar de binnenhaven toe. Hiertoe dient een nieuw talud ontworpen te worden ter hoogte van de Halve Maan. Ter ondersteuning van dit ontwerp zijn reeds 3 adviezen opgesteld omtrent de hydraulische randvoorwaarden tijdens een 100- en 1000-jarige storm ter hoogte van de Halve Maan (Vanneste et al., 2016, De Roo et al., 2017a; b). 1.2 Doel van dit advies Bijkomend wenst Afdeling Maritieme Toegang (dr. ir. H. Verhaeghe) de jaarlijkse en 10-jarige golfcondities te kennen ter hoogte van de Halve Maan, alsook de 100-jarige golfcondities bij laagwater. Er is echter geen numeriek model voorhanden dat de gewenste golfkarakteristieken kan berekenen. Daarom is voorgesteld deze golfcondities te bepalen ter hoogte van de haveningang aan de hand van ter beschikking zijnde meetdata. Hoofdstuk 2 behandelt de methodologie. Zowel voor het jaarlijks als 10-jarig golfklimaat, alsook voor de bepaling van de golfcondities bij laagwater is voor een andere werkwijze geopteerd. Hoofdstuk 3 geeft de golfkarakteristieken weer ter hoogte van de haveningang voor de voormelde condities. Hoofdstuk 4 besluit dit advies. Definitieve versie WL2017R17_009_1 1

2 Methodologie 2.1 Jaarlijks golfklimaat Het jaarlijkse golfklimaat is bepaald gebruik makende van de Matlab tool Golfklimaat, ontwikkeld in het project Afstemming Vlaamse en Nederlandse voorspelling golfklimaat op ondiep water (International Marine and Dredging Consultants, 2009a). Als uitvoerlocatie is voor Oostende Oosterstaketsel geopteerd, i.e. de locatie waar een Directionele Waverider als golfboei ligt (vroeger een Waverider). De transformatiematrix voor golfkarakteristieken, initieel opgesteld in De Mulder et al., 2004 en uitgebreid in Technum et al., 2002, werd in dat project verbeterd en verder gevalideerd. Het doel van deze methode is om op een vluggere manier lokale golfkarakteristieken te bekomen in vergelijking tot het doorrekenen van verschillende hydrometeorologische condities met een numeriek golfmodel, bijv. SWAN. Gemeten hydrometeorologische waarden (tijdsvenster 01/05/1996-31/08/2005) op de invoerlocatie Westhinder (met gemeten waterstanden te Oostende) worden aldus geïnterpoleerd in de invoermatrix. Vervolgens worden de (multilineaire) interpolatiekarakteristieken toegepast op de uitvoermatrix van Oostende, wat de getransformeerde golfkarakteristieken oplevert. 2.2 Tienjaarlijks golfklimaat De 10-jarige golfcondities zijn bepaald gebruik makende van een gelijkaardige transformatie als in het Hydraulisch Randvoorwaardenboek (De Roo et al., 2016) maar dan met normale hydraulische randvoorwaarden als invoer. Deze transformatie houdt in dat een matrix van hydraulische randvoorwaarden op diep water, i.e. meetlocatie Westhinder, wordt doorgerekend voor elke zeewaartse windsector. De matrix is opgesteld aan de hand van overschrijdingskansen van verschillende klassen van significante golfhoogtes H m0 (zie bijv. vergelijking 4.3 in De Roo et al., 2016). Voor deze kansen worden de bijhorende waterstand h en windsnelheid u w bepaald. Er wordt dus verondersteld dat, indien een 10-jarige significante golfhoogte H m0 voorkomt, de waterstand en windsnelheid ook een 10-jarige terugkeerperiode T hebben (voor dezelfde windsector). Aldus heeft elke simulatie een bepaalde kans van voorkomen. Bemerk dat de statistische verdeling waarop deze kansberekening wordt uitgevoerd initieel is opgesteld voor het berekenen van golfhoogtes horende bij extreme terugkeerperiodes, bijv. T = 1000 jaar. Dit betekent dat deze verdelingsfunctie enkel geldig is boven de geselecteerde drempelwaarde van de grootheid (zie Tabel 4-4 in De Roo et al., 2016). De hier gewenste golfhoogtes bevinden zich (net) boven de ondergrens van de verdeling. De gerelateerde terugkeerperiodes resulteren in waterstanden en windsnelheden die ook binnen hun respectievelijke toepassingsgrenzen vallen (te vinden in Tabel 4-1 en 4-6 in De Roo et al., 2016). Na de transformatie worden voor kustsectie 117, i.e. de haven van Oostende, de 10-jarige golfkarakteristieken berekend op het uitvoerpunt gelegen op de -5m TAW dieptelijn. Voor de significante golfhoogte Hm0 is de totale, omnidirectionele kans van voorkomen berekend uit de som der kansen van de directionele significante golfhoogtes Hm0. Op deze discrete punten is vervolgens een Weibull verdeling gefit die resulteert in de locatiespecifieke verdeling van de significante golfhoogte Hm0 voor terugkeerperiodes T tussen 1.5 en 60 jaar. Het verband tussen de significante golfhoogtes Hm0 en piekperiodes Tp kan als volgt uitgedrukt worden: BB TT pp = AA HH mm0 (1) Gegeven de berekende significante golfhoogte Hm0 resulteert uit (1) de bijhorende golfpiekperiode Tp. 2 WL2017R17_009_1 Definitieve versie

2.3 Reductie golfhoogtes tijdens laagwater gedurende een storm? In plaats van de 100-jarige golfcondities bij laagwater te proberen bepalen, is gesteld dat, indien kan aangetoond worden dat er geen reductie van golfhoogte optreedt gedurende lager water tijdens eenzelfde stormevent, de 100-jarige condities voor hoogwater dan ook gelden. Ter bepaling van het verloop van de golfcondities gedurende een stormevent zijn de 10 grootste stormen (op basis van stormopzet) van de voorbije 10 jaar geanalyseerd. Hierbij zijn de gemiddelde windkarakteristieken, i.e. windsnelheid en -richting, van Meetpaal 0 en Meetpaal 7 vergeleken met de optredende significante golfhoogtes H m0 te Westhinder (Directionele Waverider) en Oostende (Waverider) en dit ten opzichte van de (astronomische en werkelijke opgetreden) waterstand te Oostende. Verdere uitleg omtrent de meetdata is te vinden in Hoofdstuk 2 van De Roo, Trouw, Ruiz Parrado, Willems et al., 2016. Definitieve versie WL2017R17_009_1 3

3 Golfkarakteristieken ter hoogte van haveningang 3.1 Jaarlijks golfklimaat Figuur 1 geeft een statistisch overzicht van de gemeten significante golfhoogte H m0 te Oostende in het tijdsvenster 1996-2005. Diens absolute maximum bedraagt 3.6m en gemiddeld is slechts 1% van de golven hoger dan 2m. Figuur 2 toont de seizonale variatie in significante golfhoogte H m0. Deze illustreert enerzijds de verwachte hogere golfhoogtes tijdens de wintermaanden (cf. stormseizoen van 15/09-15/03), waarbij maximale significante golfhoogtes tot 3.5m kunnen optreden en anderzijds een gematigder golfklimaat tijdens de zomermaanden (H m0,max < 3m). Bemerk dat bij lagere percentielwaarden de golfhoogtes licht onderschat worden (International Marine and Dredging Consultants, 2009b). De overheersende richting (van de hoogfrequente golven, RHF) is West maar deze vertoont eveneens seizonale afhankelijkheid. Westzuidwest wordt belangrijker tijdens het stormseizoen, (Noord)noordwest is relevant tijdens de lente (Figuur 3). Hogere golfhoogtes komen echter voor in sectoren Noord tot West, waarbij Noordnoordwest tot Noordwest van groter belang zijn voor golfindringing in de haven (Figuur 4). Deze golfrichtingen leiden tot een maximale directionele significante golfhoogte H m0 van 3.6 en 3.5 m respectievelijk (Figuur 5). Figuur 6 vat de voorkomensfrequentie van verschillende klassen van golfhoogtes H m0 en hun gerelateerde - piekperiodes TPE samen. Hoe hoger de windgegeneerde golven, hoe groter uiteraard hun golfperiode (machtsfunctie relatie). De cumulatieve distributiefunctie voor de significante golfhoogte H m0 duidt aan dat slechts 10% van de golven hoger is dan 1.5m en geeft aan dat de golfhoogtes een Weibull verdeling volgen (Figuur 7). Voor de golfpiekperiode TPE duidt deze kansverdeling op een tweeledige voorkomensklasse, i.e. 50% van de golven heeft een golfpiekperiode rond 2-4.5s en 40% tussen 4.5 en 7s (Figuur 7). Slechts 1% van de golven heeft een golfpiekperiode groter dan 8.9s. Figuur 1 - Statistiek van de gemeten significante golfhoogte H m0 te Oostende in het tijdsvenster 01/05/1996-31/08/2005 4 WL2017R17_009_1 Definitieve versie

Figuur 2 - Seizonale variatie in gemeten significante golfhoogte H m0 te Oostende in het tijdsvenster 01/05/1996-31/08/2005 Figuur 3 - Seizonale frequentieverdeling van de golfrichting RHF (01/05/1996-31/08/2005) Definitieve versie WL2017R17_009_1 5

Figuur 4 - Samengestelde frequentieverdeling van significante golfhoogte H m0 en richting RHF te Oostende (01/05/1996-31/08/2005) Figuur 5 - Kwantielwaarden van de significante golfhoogte H m0 in functie van de golfrichting RHF 6 WL2017R17_009_1 Definitieve versie

Figuur 6 - Samengestelde frequentieverdeling van significante golfhoogte H m0 en piekperiode TPE te Oostende (01/05/1996-31/08/2005) Figuur 7 - Cumulatieve voorkomensfrequentie van de significante golfhoogte H m0 (links) en piekperiode TPE (rechts) te Oostende (01/05/1996-31/08/2005) Definitieve versie WL2017R17_009_1 7

3.2 Tienjaarlijks golfklimaat Figuur 8 illustreert de (omni)directionele golfrandvoorwaarden voor kustsectie 117 (voor T = 10 jaar, zie Tabel 1). Sectoren WNW en NNW hebben de belangrijkste bijdrage tot de omnidirectionele significante golfhoogte H m0, terwijl de invloed van sector NNO verwaarloosbaar is. De 10-jarige omnidirectionele waterstand h bedraagt +5.9 m TAW (zie ook Figuur 4-1 in De Roo et al., 2016). Figuur 8 - Kustsectie 117 (Haven Oostende): (omni)directionele Weibull verdeling voor de significante golfhoogte H m0 Tabel 1 - Kustsectie 117: (omni)directionele golfkarakteristieken voor een 10-jarig golfklimaat H m0 [m] T p [s] omnidir 4.25 9.87 WNW 4.15 9.67 NW 4.01 9.40 NNW 4.05 9.52 N 3.54 8.87 NNO 3.07 8.06 8 WL2017R17_009_1 Definitieve versie

3.3 Reductie golfhoogtes tijdens laagwater gedurende een storm? Aangezien geen numeriek model voorhanden is voor een lage(re) waterstand dan +6.4m TAW kunnen de 100-jarige golfkarakteristieken enkel voor een 100-jarig hoogwater berekend worden ter hoogte van de Halve Maan (cf. De Roo et al., 2017b). Ter bepaling van de golfkarakteristieken bij een lage(re) waterstand is daarom geopteerd voor een bewijs uit het ongerijmde, i.e. aan de hand van meetdata is nagegaan of de waterstand een invloed heeft op het verloop van de golfkarakteristieken tijdens een storm. Figuur 9 illustreert de hydrometeorologische condities optredend tijdens de storm op 1 maart 2008. Op deze dag treden 2 hogere hoogwaters en 1 hoger laagwater op. Echter, hogere golven worden reeds opgemeten vanaf 29/02 21u en houden aan tot rond 15u de volgende dag. Het verloop van deze significante golfhoogtes volgt (logischerwijze want oorzakelijk) het gedrag van de windsnelheid. Een gelijkaardig patroon is op te merken in de dagen rond het stormevent op 4-5 januari 2012 (Figuur 10). Het verloop van de golfhoogtes volgt mooi de evolutie van de windsnelheid, en dit onafhankelijk van de optredende waterstandsverschillen, bijv. een aanhoudende (West)noordwestelijke wind met een snelheid van 20 m/s resulteert in golven van 3.75m en 3m te Westhinder en Oostende respectievelijk ongeacht het optredende hoog- en laagwater. Bemerk evenwel dat de windrichting een invloed heeft op de golfhoogtes te Oostende. Hogere windsnelheden uit West(noordwest) leiden tot hogere golfhoogtes in vergelijking tot gelijkaardige windsnelheden uit (West)zuidwest ten gevolge van de oriëntatie van de kustlijn, bijv. H m0,ost = 1.75m op 05/01 0u en H m0,ost = 2.9 op 05/01 15u bij een windsnelheid 22 m/s uit ZW en WNW resp. Bijlage A geeft een overzicht van de hydrometeorologische condities van alle geanalyseerde stormevents. Bovenstaande bemerkingen gelden voor al deze stormevents waardoor indirect besloten wordt dat de golfhoogte onafhankelijk is van de waterstand op voorwaarde dat geen diepte-geïnduceerde golfbreking kan optreden. Aldus kunnen de significante golfhoogtes horende bij een storm met terugkeerperiode T = 100 jaar ook tijdens lagere waterstanden aangehouden worden. Tabel 2 vat deze (omni)directionele golfkarakteristieken samen (cf. De Roo et al., 2017b). De 100-jarige omnidirectionele waterstand h bedraagt +6.4 m TAW (zie ook Figuur 4-1 in De Roo et al., 2016). Tabel 2 - Kustsectie 117: (omni)directionele golfkarakteristieken voor een 100-jarig golfklimaat H m0 [m] T p [s] omnidir 4.83 10.85 WNW 4.79 10.77 NW 4.39 10.18 NNW 4.56 10.44 N 4.25 10.13 NNO 3.64 8.94 Definitieve versie WL2017R17_009_1 9

Figuur 9 - Hydrometeorologische condities rond de storm van 1 maart 2008. (a: astronomische (AT) en werkelijk opgetreden (MT) waterstand; b: windsnelheid en richting; c: significante golfhoogtes te Westhinder (WHI) en Oostende (OST)) 10 WL2017R17_009_1 Definitieve versie

Figuur 10 - Hydrometeorologische condities rond de storm van 4-5 januari 2012. (a: astronomische (AT) en werkelijk opgetreden (MT) waterstand; b: windsnelheid en richting; c: significante golfhoogtes te Westhinder (WHI) en Oostende (OST)) Definitieve versie WL2017R17_009_1 11

4 Besluit In dit advies zijn het jaarlijkse en tienjaarlijkse golfklimaat ter hoogte van de haventoegang tot Oostende berekend. Rekening houdend met de mogelijkheid tot golfindringing in de haven, en meer bepaald in de richting van de Halve Maan site, kan gesteld worden dat: - Voor het jaarlijkse golfklimaat De maximale omnidirectionele jaargemiddelde significante golfhoogte H m0 bedraagt 3.5m, en heeft een golfpiekperiode T p van ongeveer 9s. Hogere golfhoogtes komen vnl. voor uit West tot Noord, waarbij vnl. Noordwest en Noordnoordwest belangrijk zijn voor golfindringing in de haven. De respectievelijke maximale directionele significante golfhoogtes H m0 bedragen 3.6 en 3.5m; slechts 10% van de golven is echter hoger dan resp. 1.8 en 1.5m. - Voor het tienjaarlijkse golfklimaat De omnidirectionele 10-jarige significante golfhoogte H m0 bedraagt 4.25m, en heeft een golfpiekperiode T p van 9.87s. De relevante directionele significante golfhoogtes H m0 uit Noordwest en Noordnoordwest zijn slechts iets lager, i.e. 4.01 en 4.05m respectievelijk. Verder is indirect aangetoond dat de golfhoogtes tijdens een storm onafhankelijk zijn van het waterstandsverloop op voorwaarde dat geen diepte-geïnduceerde golfbreking kan optreden. Bijgevolg geldt het opgestelde 100-jarige golfklimaat, i.e. een omnidirectionele significante golfhoogte H m0 van 4.83m en golfpiekperiode T p van 10.85s, ook bij laagwater. 12 WL2017R17_009_1 Definitieve versie

5 Referenties Hydraulische randvoorwaarden ter hoogte van de haveningang (haven Oostende) De Mulder, T.; Monbaliu, J.; Mostaert, F. (2004). Veiligheidsniveau Vlaanderen kustverdediging: opmaak van een numerieke golfdatabank voor de Vlaamse kust. WL Rapporten, 644. KU Leuven: Antwerpen De Roo, S.; Trouw, K.; Ruiz Parrado, I.; Suzuki, T.; Verwaest, T.; Mostaert, F. (2016). Het Hydraulisch Randvoorwaardenboek (2014). WL Rapporten, 14_014_2. Waterbouwkundig Laboratorium/Fides Engineering: Antwerpen De Roo, S.; Trouw, K.; Ruiz Parrado, I.; Willems, P.; Suzuki, T.; Verwaest, T.; Mostaert, F. (2016). Het Hydraulisch Randvoorwaardenboek 2014: achtergrondrapport. WL Rapporten, 14_014_3. Waterbouwkundig Laboratorium: Antwerpen. De Roo, S.; Vanneste, D.; Peeters, P.; Mostaert, F. (2017). Golfklimaat ter hoogte van de Halve Maan (haven Oostende). Kort- en langkruinige golfkarakteristieken en reflectie-analyse. WL Rapporten, 16_069_1. Waterbouwkundig Laboratorium: Antwerpen De Roo, S.; Vanneste, D.; Peeters, P.; Mostaert, F. (2017). Kortkruinig golfklimaat ter hoogte van de Halve Maan (haven Oostende). Golfindringing voor een storm met T =100 jaar en T = 1000 jaar. WL Rapporten, 16_096_1. Waterbouwkundig Laboratorium: Antwerpen International Marine and Dredging Consultants. (2009a). Afstemming Vlaamse en Nederlandse voorspelling golfklimaat op ondiep water: deelrapport 3. Ontwikkeling van post processing tools. Waterbouwkundig Laboratorium: Antwerpen International Marine and Dredging Consultants. (2009b). Afstemming Vlaamse en Nederlandse voorspelling golfklimaat op ondiep water: deelrapport 5. Rapportage jaargemiddelde golfklimaat. Waterbouwkundig Laboratorium: Antwerpen Technum; IMDC; Alkyon. (2002). Structureel herstel van de kustverdediging te Oostende en verbetering van de haventoegan naar de haven van Oostende. Hydrodynamische randvoorwaarden voor het ontwerp. ISBN 3152724810 Vanneste, D.; De Roo, S.; Peeters, P.; Mostaert, F. (2016). Golfrandvoorwaarden Halve Maan, haven Oostende. WL Adviezen, 16_051_1. Waterbouwkundig Laboratorium: Antwerpen. Definitieve versie WL2017R17_009_1 13

Bijlage A Hydraulische randvoorwaarden ter hoogte van de haveningang (haven Oostende) Verloop golfhoogtes tijdens een stormevent Definitieve versie WL2017R17_009_1 B1

Figuur 11 - Hydrometeorologische condities rond de storm van 6 december 2013. (a: astronomische (AT) en werkelijk opgetreden (MT) waterstand; b: windsnelheid en richting; c: significante golfhoogtes te Westhinder (WHI) en Oostende (OST)) B2 WL2017R17_009_1 Definitieve versie

Figuur 12 - Hydrometeorologische condities rond de storm van 8-9 november 2007. (a: astronomische (AT) en werkelijk opgetreden (MT) waterstand; b: windsnelheid en richting; c: significante golfhoogtes te Westhinder (WHI) en Oostende (OST)) Definitieve versie WL2017R17_009_1 B3

Figuur 13 - Hydrometeorologische condities rond de storm van 31 oktober 1 november 2006. (a: astronomische (AT) en werkelijk opgetreden (MT) waterstand; b: windsnelheid en richting; c: significante golfhoogtes te Westhinder (WHI) en Oostende (OST)) B4 WL2017R17_009_1 Definitieve versie

Figuur 14 - Hydrometeorologische condities rond windpiek van 18 januari 2007. (a: astronomische (AT) en werkelijk opgetreden (MT) waterstand; b: windsnelheid en richting; c: significante golfhoogtes te Westhinder (WHI) en Oostende (OST)) Definitieve versie WL2017R17_009_1 B5

Figuur 15 - Hydrometeorologische condities rond windpiek van 28 oktober 2013. (a: astronomische (AT) en werkelijk opgetreden (MT) waterstand; b: windsnelheid en richting; c: significante golfhoogtes te Westhinder (WHI) en Oostende (OST)) B6 WL2017R17_009_1 Definitieve versie

DEPARTEMENT MOBILITEIT & OPENBARE WERKEN Waterbouwkundig Laboratorium Berchemlei 115, 2140 Antwerpen T +32 (0)3 224 60 35 F +32 (0)3 224 60 36 waterbouwkundiglabo@vlaanderen.be www.waterbouwkundiglaboratorium.be