Consument krijgt schadevergoeding van Rambros

PAGINA 2 PAGINA 3 PAGINA 14 Consument krijgt schadevergoeding van Rambros Onlangs kregen we bij de Consumentenkring een zeer kwalijke klacht binnen over het handelen van de firma Rambros, welbekend om z n uitgebreide assortiment van diepvriesproducten. Enkele maanden geleden kocht iemand bij bovengenoemde firma een zak Rösti, dit is een aardappelproduct geproduceerd door AVIKO (NL). Toen de klant het product wilde bereiden bleek dit verschimmeld te zijn en dacht de klant dat het om een incident ging, maar de houdbaarheidsdatum liep pas af op 9/2011. Maar het was niet alleen dat ene pakje... Lees hierover meer op pagina 7. De klant die met deze klacht bij ons is gekomen heeft laten weten inmiddels de door de fa. Rambros aangeboden schadeloosstelling te accepteren. Als Consumentenkring roepen wij personen die ook met dergelijke zaken te maken hebben gehad, op zich ook bij ons te melden. Surinaams Standaarden Bureau (SSB) Adres: Leysweg no. 10, Uitvlugt, Paramaribo, Suriname Tel.: 499928, 499929 Fax : 499926 E-mail : dirssb@gmail.com / exec.director@ssb.sr Website: www.ssb.sr.net SSB is het Nationaal Instituut voor: Standaarden en Technische voorschriften Certificeren van goederen en geaccepteerde werkwijzen Metrologie Accrediteren van Laboratoria

Juridisch bekeken 2 DE CONSUMENTENKOERIER JULI 2011 Netneutraliteit wordt verplicht in Telecomwet Gepubliceerd: Dinsdag 24 mei 2011 Auteur: Andreas Udo de Haes Minister Verhagen van EZ zwicht voor de eis van Tweede Kamer om netneutraliteit te garanderen in de wet en operators te verbieden diensten als Skype, Viber of WhatsApp te blokkeren of te tariferen.dat maakte de minister dinsdag aan de Kamer bekend. Binnen enkele weken komt het kabinet met een voorstel om netneutraliteit te verankeren in de Telecomwet. Daarmee wordt het providers verboden om diensten als VoIP te blokkeren, af te knijpen of te tariferen, zoals KPN het noemt. Verbod op blokkeren en heffen Betalen voor bandbreedte of per MB is prima, maar het kabinet vindt een heffing op bepaalde diensten zoals Skype of WhatsApp echter te ver gaan, aldus Verhagen. De consument kan er dan van op aan dat specifieke internetdiensten op de mobiel niet extra door de providers worden belast of geblokkeerd. Voorheen stelde Verhagen nog dat het blokkeren en/of tariferen van diensten van andere partijen door de operators acceptabel en logisch is. Gegarandeerde netneutraliteit Maar het kabinet is binnen een week gezwicht voor de motie Braakhuizen (GroenLinks), waarin de Kamer harde netneutraliteit eist. De Kamer constateerde vorige week dat KPN van zins is de netneutraliteit te doorbreken door bepaalde diensten zwaarder te gaan belasten of blokkeren en Vodafone dit al doet, met behulp met de controversiële technologie Deep Packet Inspection (DPI). Hiermee worden innovaties op het gebied van nieuwe communicatiemiddelen op internet geblokkeerd, aldus de motie. Het kabinet gaat nu mee met die redenering. Verhagen zal ook binnen de Europese Unie overleg voeren over vrije toegang tot internet. Nederland is met de voorgenomen wetswijziging één van de eerste landen in de wereld die de vrije toegang tot internet wettelijk garandeert, jubelt EZ. Onder meer Chili heeft netneutraliteit reeds bij wet verplicht. VVD twijfelt GroenLinks is blij met de toezeggingen van de minister. De VVD is ook voor netneutraliteit, maar heeft enige reserve. De partij vreest dat straks tarieven van internetten op het mobieltje over de hele linie omhoog gaan, waardoor mensen voor specifieke diensten betalen waar ze zelf geen gebruik van maken, aldus VVD-Kamerlid Afke Schaart in een reactie tegenover ANP. KPN en Vodafone is om een reactie gevraagd, maar zij konden dinsdagavond nog niet reageren. Reactie op Netneutraliteit Onlangs is het onderwerp netneutraliteit in Nederland volop in het nieuws geweest, maar wat is netneutraliteit? Bij Internet wordt alle informatie in data pakketjes opgedeeld die van A naar B vervoerd worden. Maar wat als een Internet provider gaat inspecteren op de afzender, ontvanger en inhoud van deze informatie. Uit de vorm van het pakketje en het afzenders- en bezorgadres kan enigszins worden afgeleid of het bijvoorbeeld een bankafschrift of verjaardagskaart betreft. Voor diensten als telefoonverkeer is het noodzakelijk om deze pakketten voorrang te geven, anders zou een telefoongesprek niet te volgen zijn met echo of tussenposes. Ook is het wenselijk om klanten te helpen in het weren van virussen of spam. Maar zou het ook wenselijk zijn als pakketten met verjaardagskaarten niet bezorgd worden ook bij voldoende capaciteit? Of voor sommige pakketten extra kosten in rekening brengen, zonder dat het de provider extra geld kost om deze te vervoeren? Netneutraliteit houdt dus in dat zowel de providers van vast als mobiel Internet op geen enkele wijze mogen discrimineren op basis van inhoud, afzender of bestemming. Het is niet de bedoeling om volledige netneutraliteit te garanderen, aangezien het wel wenselijk is om op spam en virussen te controleren.

Juridisch bekeken Vervolg: Juridisch bekeken Netneutraliteit...Telecomwet Na Chili en Noorwegen neemt ook Nederland deze waarborg op in de wet en hopelijk volgen er snel meer landen. De wetswijziging stelt expliciet dat tarieven voor internettoegang niet afhankelijk mogen zijn van het gebruik van een dienst of applicatie. Betalen voor een grotere databundel is een optie, maar extra kosten in rekening brengen voor het gebruik van o.a. Skype, Youtube of WhatsApp gaat echt te ver. Enkele Nederlandse providers zoals UPC en Vodafone analyseren al het klantverkeer met de techniek Deep Packet Inspection (DPI) om zo bepaalde applicaties in snelheid te limiteren of zelfs te blokkeren bij bepaalde abonnementen. Ook KPN had aangekondigd deze techniek te gaan gebruiken om zo te kunnen tariferen (niet te blokkeren) voor het gebruik van bepaalde applicaties zoals Skype of WhatsApp. Er ligt dan ook een schone taak voor de TAS weggelegd om de Surinaamse providers te vragen over het gebruik van DPI, het filteren en blokkeren van protocollen en apps. Geweld tegen vrouwen Lees het verslag van Mr.drs. Carmen Playfair over de conferentie van MOIWANA Geweld tegen vrouwen op onze website (www.consumentenkring.com) DE CONSUMENTENKOERIER JULI 2011 3

Klachten Een klant koopt bij de CHM aan de Sophie Redmondstraat een wasmachine (halfautomaat) en een TV -toestel. Als deze artikelen bij mevr. zijn afgeleverd en zij de wasmachine in gebruik neemt, valt het haar op dat deze tergend langzaam draait. Hierop reclameert mevr. bij de CHM waar men haar doodleuk vertelt dat deze machine op 220 draait. Alsof het voor de ganse natie normaal is dat men over 220 volt beschikt! Mevr. geeft aan dat zij deze machine niet wil en kan gebruiken; maar dat ze haar geld terug wil. Daar gaat CHM niet mee akkoord. Het bedrijf geeft aan de machine wel voor mevr. om te willen bouwen, maar mevr. heeft geen vertrouwen meer in de CHM. Door onze tussenkomst blijkt de CHM om te draaien als een blad aan de boom en krijgt mevr. alsnog een machine die op 110 volt werkt. Het blijkt keer op keer weer dat de meeste bedrijven amper aan klantenvoorlichting doen, ook hun serviceverlening aan de klant laat vaak te wensen over. Gelukkig is deze kwestie naar tevredenheid van de klant opgelost. Wij vragen ons af waarom leveranciers niet een wat attentere houding aan de dag kunnen leggen? Ze willen hun personeel kennelijk niet echt opleiden tot vakkundige en klantgerichte dienstverleners. Bij Telesur zijn de klanten die een Blackberry aanschaffen met een abonnement niet verzekerd van het gebruik van het toestel gedurende de abonnementsperiode. Er zijn weliswaar een aantal beschikbare minuten per maand en een iets goedkoper tarief per minuut, maar toch. Een klant heeft een dergelijk toestel aangeschaft om er altijd volledig gebruik van te kunnen maken, maar na een jaar begint zijn Blackberry te haperen. Telesur stelt zich echter niet aansprakelijk voor het ontstane probleem. Een abonnement van 3 jaar afsluiten, zonder garantie op het toestel! Door de duur van het abonnement kan de eigenaar in dit geval gedurende twee jaar niet ten volle gebruik maken van zijn Blackberry, maar hij moet wel de volledige abonnementskosten betalen. Wij vinden dat Telesur gedurende de loop van het abonnement aansprakelijk moet blijven voor het geleverde toestel. Wat denkt u daarvan? Een klant komt bij Self Reliance om haar ziektekostenverzekering te prolongeren, maar heeft hier nog geen factuur van ontvangen, terwijl het verzekeringsjaar al om is. Mevr. wil echter niet onverzekerd rondlopen en gaat dus naar de maatschappij om te vragen wat ze moet betalen en of ze haar nieuwe pasje dan kan meenemen, omdat ze van ver komt en niet iedere keer naar de stad kan komen. Van de baliemedewerker hoort mevrouw dat ze natuurlijk wel kan betalen, maar dat ze het pasje niet direct kan meenemen, omdat de medewerkster die de pasjes maakt, bezig is om 200 pasjes te vervaardigen en dus niet in staat is om het pasje van mevr. er even tussendoor te doen. Het gaat echter niet om een nieuwe aanvraag en mevrouw wijst erop dat haar pasje misschien al klaar ligt. Mevr.geeft aan even naar de bank te zullen gaan om het verschuldigde bedrag op te nemen en geeft te kennen dat ze het pasje bij voldoening van de premie in ontvangst wil nemen, aangezien dit ook een bewijs van verzekerd zijn is. Mevrouw krijgt als antwoord dat men volgens de regels en procedures moet werken en dat het pasje na 3 dagen klaar zal liggen. Nadat ze de verschuldigde premie betaald heeft, wendt ze zich opnieuw tot de bewuste medewerker en vraagt of het pasje klaarligt. Deze antwoordt dat het nog niet naar beneden gekomen is. De mevr. vraagt hierop of ze dan zelf even naar boven moet lopen om het pasje te halen, maar dat is natuurlijk helemaal niet de bedoeling. Op de vraag of ze de manager kan spreken krijgt ze te horen dat deze een verlofdag heeft. De medewerker die eerst niet wilde meewerken, begint te beseffen dat mevr. zich niet af laat schepen en gaat uiteindelijk toch maar zelf het pasje halen, wat hem ± 2 minuten heeft gekost! Customerservice? Wat verstaat men daar bij Self Reliance eigenlijk onder? Een veelgehoorde, algemene klacht betreft de slechte communicatie met de diverse buitenlandse ondernemers. Veel klanten storen zich eraan dat ze slecht kunnen communiceren met deze groep, waardoor er vele misverstanden ontstaan, waar de consument meestal de dupe van is. 4 DE CONSUMENTENKOERIER JULI 2011

Klachten Hoewel er in de Nationale Assemblee gelukkig al aandacht hiervoor gevraagd is door het lid Carl Breeveld, blijft deze kwestie onze volledige aandacht houden. De passagier antwoordt dat zij er last van heeft, waarop de chauffeur aangeeft dat zij dan maar een andere bus moet nemen. Bij ons is een flesje Gekruide ketjap van het merk Indo Ketjap aangeboden met een klacht over de smaak. Aangezien het om een onbekende producent gaat, hebben wij de ECD ( Economische Controledienst), gevraagd om deze kwestie verder te onderzoeken. Weet u wie de producent is? TIPS OM UW INTELLIGENTIE TE VERGROTEN Binnen het tijdbestek van een maand zijn er bij ons 3 klachten binnen gekomen van KING NOKIA. Deze winkel staat op de kruising van de Zwartenhovenbrugstraat en de dr. Sophie Redmondstraat. Intussen heeft de winkelier na een gesprek met ons, afgesproken dat hij wat consumentvriendelijker gedrag aan de dag zal leggen en goede afspraken op papier zal zetten. Wij vragen u, als consument, om ook vriendelijkheid aan de dag te leggen, maar vooral op uw zaken te letten. Vraag voldoende informatie over het toestel dat u koopt. Let er op dat u een goede kwijting krijgt waarop de toegezegde garantie vermeld staat. Wij hebben met advies en of bemiddeling twee van de drie gevallen kunnen oplossen naar volle tevredenheid van de consument. Passagier en onvriendelijke buschauffeur En dan voor de verandering maar weer eens een PL -buschauffeur. Er staat een passagier te wachten op de Indira Ghandiweg die graag mee wil naar de stad. Dan stopt er een bus (stickernr. 24).Tijdens de rit wordt er keiharde muziek gespeeld. De passagier vraagt tot 3 maal toe of de muziek wat zachter mag, waarop de chauffeur vraagt: Waarom? Aangetoond is dat autosuggestie en hypnose leiden tot een verbetering van intellectuele prestaties. Jezelf oppeppen door positief tegen jezelf te praten ( Ik kan het wel!, Nu gaat het lukken! ), zorgt er niet alleen voor dat je faalangst vermindert. Als je dit zo n zes weken volhoudt, verbetert ook je leessnelheid en je wiskunde inzicht. Voldoende Slaap zorgt er voor dat je hersenen de informatiestroom die de afgelopen dag over je is heen gekomen, beter kunnen verwerken. Vooral de REM- slaap, de slaapfase waarin je droomt, lijkt door de hersenen gebruikt te worden om zich te ontdoen van overbodige informatie. Slapen maakt je frisser en slimmer. Arbeidstip Werkloosheid is de voornaamste reden van armoede. Werklozen beschikken namelijk niet over een eigen inkomen, waardoor zij ten behoeve van de voorziening in de primaire behoeften zoals voeding, kleding, huisvesting, onderwijs en gezondheidszorg, afhankelijk zijn van derden met alle gevolgen van dien. De Arbeidsbemiddeling kan een baantje voor u regelen. Maak nog vandaag contact met de Arbeidsbemiddeling aan de Wagenwegstraat. De Arbeidstip, een uitgave van de afdeling Voorlichting van het ministerie van Arbeid Technologische Ontwikkeling en Milieu. DE CONSUMENTENKOERIER JULI 2011 5

Omgaan met Geld Leningen en hun renten In het artikel Kopen op afbetaling? Liever niet in de editie van april 2011 is het u geadviseerd goed te letten op de huurkoopaanbiedingen van de verschillende verkoophuizen. In het krantenartikel, blijkt dat voor de aanschaf van één van de duurzame artikelen, zeker 90% meer betaald zou moeten worden dan de werkelijke prijs. In dit geval zou het dus beter zijn het geld bij de bank of kredietinstelling te lenen om het duurzaam product aan te schaffen. Banken berekenen rente op het krediet dat zij verstrekken. De banken en kredietinstellingen hanteren 2 basisrente rekenmethoden: de enkelvoudige interest methode en de samengestelde interest methode. In dit artikel zullen we de enkelvoudige interest rekenmethode belichten. De enkelvoudige interest Deze rente staat ook wel bekend als disconto of flat rate. Deze rente berekeningsmethode wordt vaak gebruikt bij afbetalingen op huurkoop en interne financieringen. Deze rente methode maakt lenen echter heel duur. De flat rate methode is één waarbij een vaste rente over de leensom wordt afgesproken. Deze rente vormt samen met de maandelijkse aflossing een vast af te dragen bedrag. Bij de flat rate rentemethode zijn de aflossing en de rente in alle betalingstermijnen vast. Het nadeel bij deze methode is dat de aflossing bij een langere looptijd minder wordt, terwijl de rente bij alle looptijden op het afgesproken niveau blijft. Een foefje dat vaak wordt toegepast om het aantrekkelijk te maken, is dat men aangeeft dat de rente slechts 1% per maand bedraagt. Een voorbeeld van de flat rate Met een leensom van SRD. 2000 voor de aanschaf van een gasfornuis (contant) van SRD 1889 tegen een rente van 33,06% per jaar en een looptijd van 36 maanden. Maandelijkse aflossing Aflossing v/d leensom Aflossing v/d rente 55,56 55,11 110,66 Totale aflossing Eindwaarde (in 6 maanden) 2000 1983,82 3983,82 Het maandelijks af te lossen rentedeel is bijna even groot als de aflossing op de leensom. De Consumentenkring raadt u af gebruik te maken de leningsvorm, waarbij de enkelvoudige rente gehanteerd wordt. De rente over de 36 maanden komt op zeker 99% neer van de leensom en de werkelijke (contante) waarde van het product dat wil aanschaffen. 6 DE CONSUMENTENKOERIER JULI 2011

Voedselveiligheid De firma Rambros en voedselveiligheid. Onlangs kregen we bij de Consumentenkring een zeer kwalijke klacht binnen over het handelen van de firma Rambros, welbekend om z n uitgebreide assortiment van diepvriesproducten. Enkele maanden geleden kocht iemand bij bovengenoemde firma een zak Rösti, dit is een aardappelproduct geproduceerd door AVIKO (NL). Toen de klant het product wilde bereiden bleek dit verschimmeld te zijn en dacht de klant dat het om een incident ging, maar de houdbaarheidsdatum liep pas af op 9/2011. Een paar weken later kocht de klant opnieuw een verpakking van dit product en dit bleek bij opening ook verschimmeld te zijn. Hierop reclameerde de klant bij het filiaal waar zij dit gekocht had en kreeg als antwoord: Dit is bekend, deze partij heeft een poos buiten de vriescel gestaan, maar u mag de bedorven waar bij ons inleveren en dan krijgt u een nieuwe ver- pakking. Aangezien mevr. de bedorven producten niet had bewaard werd er door de bewuste medewerkster met het hoofdfiliaal gebeld, waar men absoluut niet opkeek van deze melding en de medewerkster toestemming kreeg om de klant de bedorven producten te vergoeden. Wèl werd eerst de verpakking van het vervangende product opengeknipt, want het was nog steeds van dezelfde partij. Er bleken vervolgens diverse zakken tussen te zitten waarvan de inhoud ook bedorven was, maar de partij uit de handel nemen? Ho maar!! Dit is enkele maanden zo doorgegaan en onlangs kocht mevr. weer een zak Rösti, die in eerste instantie, na weer te zijn opengeknipt goed leek, maar bij het willen bereiden bleek dat onderin de zak de boel alweer verschimmeld was. Al deze zakken hadden een houdbaarheidsda- tum tot 9/2011. Hierop dacht mevr. dan maar Pommes Noisettes, die ze nog in huis had en ook gekocht bij Rambros te gaan frituren en wat schets haar verbazing? Ook de inhoud van deze verpakking bleek verschimmeld, evenals de andere zak die ze van dit product in huis had; beide zakken met dit product waren houdbaar tot 10/2011. Hierop heeft mevr. contact gezocht met een leidinggevende van de fa. Rambros, dhr. Ramdhani, die mevr. wilde laten geloven dat hij niet van het probleem op de hoogte was (?) en mevr. een uitgebreide uiteenzetting gaf van hun werkwijze. Men kreeg maandelijks een zending binnen en daar zou dan best voortdurend dezelfde houdbaarheidsdatum op kunnen staan, volgens dhr. Ramdhani, wat ons uiterst vreemd toe lijkt. Ook werd ten stelligste ontkend dat er een partij te lang buiten de vriescel heeft gestaan, terwijl dit tijdens eerdere contacten al was toegegeven. Mevr. werd te verstaan gegeven dat zij de enige was die met dit probleem te maken zou hebben, wat haaks staat op de eerdere reactie.hierop heeft mevr. contact gezocht met de fa. AVIKO om duidelijkheid te krijgen in hun beleid, waarop een levendige correspondentie ontstond, waarin ook de fa. Rambros en de Consumentenkring betrokken zijn geraakt. Dan blijkt plotseling dat het door mevr. aangekaarte probleem wel degelijk bij Rambros bekend is en dat men bij monde van dhr. Ramdhani ineens wèl openstond voor een constructief overleg om dit probleem tot een bevredigende oplossing voor de klant te brengen. spaar- en kredietcoöperatie de schakel www.deschakelcoop.org Telefoon: 41 02 10 Fred Derbystraat 85 Wordt lid en profiteer van de voordelen Sparen tegen hoge rente. Lenen tegen de laagste rente Voor informatie & dienstverlening: Fred Derbystraat 85 t.o. Tori Oso Dé creatieve instelling met een sociaal gezicht sinds 1972 spaar- en kredietcoöperatie de schakel www.deschakelcoop.org Telefoon: 41 02 10 Fred Derbystraat 85 DE CONSUMENTENKOERIER JULI 2011 7

Voedselveiligheid De firma Rambros en voedselveiligheid. De onderhavige producten zijn inmiddels alle uit de handel genomen. Wat ons als Consumentenkring behoorlijk zorgen baart is dat de voedselveiligheid, en naar het schijnt willens en wetens, ernstig in het geding is (geweest) en dat er pas adequate maatregelen genomen zijn, nadat er meerdere partijen van deze kwalijke handelwijze in kennis zijn gesteld. Naar onze mening een HACCP gecertificeerd bedrijf onwaardig. Inmiddels is de directeur van het BOG op de hoogte van deze van kwestie en wij zijn uiteraard zeer benieuwd naar hun interventies in deze kwestie. De klant die met deze klacht bij ons is gekomen heeft laten weten inmiddels de door de fa. Rambros aangeboden schadeloosstelling te accepteren. Als Consumentenkring roepen wij personen die ook met dergelijke zaken te maken hebben gehad, op zich ook bij ons te melden. Voedselveiligheid. Wat wordt er precies met dit begrip bedoeld? Je kunt er steeds vaker over lezen en deze materie wordt door ons als Consumentenkring met belangstelling gevolgd. Eigenlijk zegt het woord het al, maar toch willen we voor u een aantal zaken voor het voetlicht plaatsen. In z n algemeenheid kun je stellen dat alle ingrediënten die verwerkt zijn in ons voedsel hun oorsprong vinden in de natuur; van niets kun je nooit zomaar iets maken. Vaak is er een hele cyclus aan vooraf gegaan voordat u een hap van iets in uw mond stopt. Heeft u bv een kostgrondje en gebruikt u op z n tijd kunstmest, hoe weet u dan of het gebruikte middel veilig is? Is de verkoper van het product voldoende ter zake kundig om u voor te lichten over het bewuste product? Hoe weet u welke bestrijdingsmiddelen zijn gebruikt als u uw groente en/of fruit bij een winkel of op de markt koopt? Zeggen alle toegevoegde kleur- geur- en smaakstoffen u iets die u op de verpakkingen aantreft? Houdt u zich aan de bewaar- bereidingsadviezen? Wie garandeert u dat de vele etenswaren die u op straat kunt kopen hygiënisch zijn bereid? Het zijn zo maar een paar zaken die een rol spelen bij voedselveiligheid, waarbij het om gedeelde verantwoordelijkheid gaat, van zowel producent als consument. Gelukkig gaat het meestal goed, maar zoals u onlangs ongetwijfeld heeft vernomen kan het ook faliekant fout gaan, zoals in Duitsland met de EHEC-bacterie, die tientallen dodelijke slachtoffers heeft geëist en vele mensen voor de rest van hun leven tot dialysepatiënt heeft gemaakt. Kortom, het blijft een onderwerp om waakzaam bij te blijven. Het hebben van eigen groenten tuin is aan te bevelen. Bespaar zo niet alleen geld maar je weet dan ook met meer zekerheid van wat je eet. spaar- en kredietcoöperatie de schakel www.deschakelcoop.org Telefoon: 41 02 10 Fred Derbystraat 85 8 DE CONSUMENTENKOERIER JULI 2011 Woningbouw Krediet vanaf 6% Voor nieuwbouw, renovatie of uitbreiding woonhuizen kunt u lenen bij De Schakel Looptijd: tot 25 jaar. Rente vanaf: 6% per jaar Voor informatie & dienstverlening: Fred Derbystraat 85 t.o. Tori Oso Dé creatieve instelling met een sociaal gezicht sinds 1972 spaar- en kredietcoöperatie de schakel www.deschakelcoop.org Telefoon: 41 02 10 Fred Derbystraat 85

De noodzaak van Preventie klinieken SZF ( Staat Zieken Fonds ) en andere zieken kosten verzekeraars kunnen met het opzetten van preventie klinieken veel ziekten voorkomen en daarmee financieel veel besparen. Veel consumenten klagen over de uitdunning van het diensten pakket en het klapper bestaand van het SZF. Met het SZF is communiceren bijna niet mogelijk en kan je ook geen ideeën uitwisselen. Op onze brieven wordt nooit gereageerd, maar voor onze gemeenschap is het wel zinvol om na te denken over de beperkingen die het SZF invoert om vermoedelijk zo kosten te drukken. Wij zouden graag zien dat het SZF een lijst produceert van medicamenten die goedkoper zijn dan de SRD2,- die verzekerden moeten betalen bij het afhalen van de voorgeschreven recept. Zo bespaar je ons geld en ook de SZF administratie wordt minder belast. Een andere geldverslindend gebeuren zijn de ontrouwe patiënten die door hun ontrouw in een verergerde situatie belanden waardoor de medische kosten met enorme bedragen stijgen. Een voorbeeld zijn de suiker patiënten, die van level 4 naar 5 gaan vanwege ongedisciplineerd medicatie gebruikt. We hebben dan de personen die aan obesitas en overgewicht lijden. Deze groep is misschien niet goed bekend maar wij zouden daar graag een onderzoek naar willen. Al deze risico groepen kosten het SZF en de verzekeringsmaatschappijen een aardige duet. De Consumentenkring steld voor dat de Verzekeringsmaatschappijen en in het bijzonder het SZF overgaat tot het opzetten van Preventie klinieken die bemand worden met Psychologen en Diëtisten die voltijd in dienst zijn en risico groepen begeleidt. Dit zal zeker voor een enorme kostte besparing zorgen in de medische wereld van Suriname. Geurtelevisie van Samsung in aantocht In samenwerking met onderzoekers van de Universiteit van Californië knutselt elektronicagigant Samsung aan een heuse geurtelevisie. Er is een module ontwikkeld die geuren kan afstemmen op de beelden die een tv toont. Deze geurmodule kan zo n 10.000 verschillende geuren produceren en zou relatief eenvoudig achterop een televisie, of zelfs een smartphone, bevestigd kunnen worden. Aan iedere as van de module bevinden zich honderd verschillende geuren die in tal van combinaties door de ruimte verspreid kunnen worden. Stel je eens voor. Mensen eten op tv een pizza en de kijker ruikt de geur van die pizza via zijn tv of mobieltje, verklaart Sungho Jin, professor aan de San Diego Jacobs School of Engineering. En als er een beeldschone vrouw in beeld loopt ruik je haar parfum. Direct de geur produceren die bij de scène past waar je naar kijkt. Dat is het hele idee. Toekomstmuziek Het onderzoek heeft al ruim twee jaar in beslag genomen maar de geurmodule is volgens de onderzoekers nog lang niet klaar om op de markt te verschijnen. Momenteel kan deze namelijk enkel nog voorgeprogrammeerde geuren verspreiden en sleutelen de wetenschappers nog aan een techniek die het mogelijk moet maken om de module te laten inspelen op spontane veranderingen op het scherm. DE CONSUMENTENKOERIER JULI 2011 9

Wist u dat? In water gevallen cellulair. Is uw telefoon in het water gevallen en wilt u weten wat u moet doen als dit u overkomen is? Hier volgen een paar tips over hoe u uw toestel in dat geval kunt redden. Om dit uit te testen zou u uw toestel zo n 60 seconden in water op kamertemperatuur moeten leggen om daarna de volgende stappen te ondernemen. Stap 1: zet de telefoon niet aan! Waarom water en cellulairs niet samengaan? Water schakelt het elektrische circuit uit; dus wat u ook doet, probeer uw toestel niet uit om te controleren of dit het nog doet. Stap 2: verwijder batterij en SIM-kaart. Verwijder alles wat te verwijderen valt: batterij, SIM-kaart en de memorykaart, als uw telefoon deze tenminste heeft. Zolang uw batterij nog in het toestel zit levert het stroom en dat moet u onmiddellijk zien te stoppen. Sommige toestellen, zoals de iphone hebben geen verwijderbare batterij. Helaas moet u dan deze procedure overslaan en hopen dat het desondanks toch goed komt. Stap 3: spoel met schoon water. Is uw telefoon in zout water gevallen? Dan kan het zout roest veroorzaken. Dus, nadat u de batterij en SIM-kaart heeft verwijderd moet u het toestel spoelen met schoon water. Stap 4: droog uw toestel dmv luchtdruk. Er zijn luchtdrukspuitbussen in de handel voor bv het toetsenbord van de computer of fototoestellen. Blaas deze lucht over en door uw hele telefoon waar alle verwijderbare onderdelen vanaf zijn. Een stofzuiger werkt ook met de slang op de afvoer van de stofzuiger aangesloten, zolang er maar frisse lucht uitkomt. Leg het toestel nooit in de oven, ook niet op de laagste stand. De warmte kan het telefooncircuit aantasten en het binnenste gedeelte laten smelten. Gebruik ook geen föhn; deze geeft ook te warme lucht. Een fan kan wel helpen, maar een microwave is uit den boze! Stap 5: Bedek uw toestel met ongekookte rijst. Een veronderstelling in ons experiment was dat je in een afgesloten bak met rijst je toestel ook zou kunnen drogen en het zodoende ook gered kan worden. Dit bleek ook te werken, aangezien rijst vocht opneemt, dus, indien nodig, begraaf je telefoon in een bakje met rijst samen met batterij en andere onderdelen. Na minimaal 24 uur, waarin de rijst z n werk heeft kunnen doen is het toestel weer in orde. Het maakt niet uit of u witte of bruine rijst gebruikt, zolang het maar ongekookt is. Artikel vervolgt op pagina 12... 10 DE CONSUMENTENKOERIER JULI 2011

DE CONSUMENTENKOERIER JULI 2011 11

Wist u dat? In water gevallen cellulair. (vervolg) Stap 6: zet uw telefoon weer aan. Na zo n 24 uur te hebben gewacht breekt het uur van de waarheid aan; zet w toestel weer in elkaar, laad het op en probeer het uit. De resultaten van ons experiment waren niet altijd bemoedigend: de geteste Blackberry startte weer op, met zo te zien geen lange termijnschade, maar de iphone en de Droid bleven dood, zelfs na 2 dagen in de rijst te hebben gelegen en een volledig opgeladen batterij reageerden ze niet. In slechts één op de drie gevallen succes boeken is niet echt om over te juichen, maar aangezien waterschade door de meeste garanties niet wordt gedekt, is het in ieder geval de moeite van het proberen waard. PARAMARIBO/WASHINGTON- Enkele vooraanstaande Amerikaanse neurologen hebben deze week hun ernstige bezorgdheid geuit over het gebruik van de mobiele telefoon zonder de earpiece. De specialisten zijn ervan overtuigd dat er een duidelijke link is tussen het ontstaan van hersentumoren en het frequent aandrukken van de cellphone tegen het oor. Vooral kinderen zouden meer risico lopen in vergelijking met volwassenen. Er wordt daarom door de medici geadviseerd om een earpiece te gebruiken. Deze geeft wel straling door, echter in veel mindere mate dan wanneer het toestel tegen het oor wordt gedrukt. Een bekende handelaar in GSM toestellen zegt desgevraagd aan GFC Nieuws dat er in Suriname over het algemeen weinig gebruik wordt gemaakt van een headset. Voor zover ik het juist kan beoordelen plaatst de overgrote meerderheid van gebruikers het toestel tegen het oor tijdens een telefoongesprek. Men gaat ervan uit dat het geen consequenties heeft voor de gezondheid en de straling aanvaardbaar is. Het zou naar mijn mening beter zijn dit hulpstuk vaker te gebruiken om risico s te verminderen. Een andere optie is om de speakerphonefunctie te gebruiken, maar dat gaat uiteraard weer ten koste van de privacy. Ook de zeer gerespecteerde Dr. Sanjay Gupta, neurochirurg en CNN chief medical correspondent is ervan overtuigd dat er op langere termijn schadelijke effecten zijn. Ik gebruik voortaan zelf ook een earpiece en adviseer dat aan iedereen. Overigens raden de meeste fabrikanten aan om het toestel tenminste enkele centimeters van het oor te houden tijdens een gesprek, aldus Gupta op de Amerikaanse tv zender CNN. De conclusies van de medici staan trouwens in schril contrast met de uitkomsten van verschillende wetenschappelijke studies waarin werd gesuggereerd dat er geen zorgen hoeven te bestaan over het gebruik van de mobiel. Het is echter de verwachting dat de World Health Organisation (WHO) op korte termijn met nieuwe richtlijnen zal komen over de gevaren van mobiel bellen. De nieuwe voorschriften zouden naar verluidt afwijken van de huidige. 12 DE CONSUMENTENKOERIER JULI 2011

Hoe ziet uw kassabon eruit en hoe zou deze eruit kunnen/moeten zien? Bij de meeste winkels krijgt u ondertussen wel een kassabon, maar soms rijzen ons de haren te berge van hoe zo n bon eruit ziet. Soms zie je een keurig gespecificeerde bon waarop uw artikelen en de daarbij behorende prijzen keurig worden vermeld. Daarnaast zie je bonnen met de aanduiding diversen met daarachter de prijs, maar wie weet als je thuiskomt nog over welk artikel het dan gaat? Soms wordt het zelfs in Chinese karakters aangegeven, wat voor de gemiddelde klant helemaal niet meer is te lezen. Als klant heeft u recht op een duidelijke kassabon en we willen graag van u vernemen welke ervaringen u hier mee heeft. JUISTE BON De Telecommunicatie Autoriteit Suriname (TAS) Missie De Telecommunicatie Autoriteit Suriname houdt als onafhankelijk orgaan toezicht op de telecommunicatiesector op basis van wet en regelgeving en introduceert, stimuleert, coördineert en controleert op professionele en objectieve wijze de ontwikkelingen op de geliberaliseerde telecommunicatiemarkt. Visie De Telecommunicatie Autoriteit Suriname reguleert en controleert de telecommunicatiesector op zodanige wijze dat er op de geliberaliseerde telecommunicatiemarkt een situatie ontstaat waarin sprake is van eerlijke concurrentie op het gebied van diensten en tarieven en toegang tot ten minste basistelecommunicatiediensten voor een ieder. Dr. J.F. Nassylaan # 23 Telefoon: (597) 421464 Fax: (597) 424615 E-mail: tasur@sr.net P.O.Box # 3013, Centrum Voor actuele info bezoek de website van de TAS op www.tas.sr. DE CONSUMENTENKOERIER JULI 2011 13

Gezondheid Zijn sportdranken beter dan water? De drankenindustrie wil u dit graag laten geloven. Overeenkomstig het boekwerk Beverage Digest, besteedden PepsiCo, de Coca-Cola Company en vele anderen in 2010 ongeveer 7 biljoen $ aan het promoten van het idee dat u, om uitdroging te voorkomen en een optimale conditie te bereiken, hun producten daarvoor nodig heeft. Ondanks dat u wellicht een intensieve sporter bent, kunt u volstaan met het drinken van gewoon water, zonder toegevoegde calorieën. Hoewel sportdranken op de markt worden gebracht voor een algemeen publiek, voegen zij niets toe aan de geveinsde gezondheidsvoordelen van fanatieke- of gematigde beoefenaars, maar verstrekken onnodige hoeveelheden suiker, natrium en kunstmatige smaak- en conserveringsmiddelen. Een flesje Powerade heeft 150 calorieën en 38 gram suiker. Indachtig de enorme overgewicht problematiek in Amerika (en elders) wordt het gebruik van sportdranken met suiker en als doeleind voldoende vochtopname, afgeraden. Wees met kinderen voorzichtig met sportdranken. Een klinisch rapport, uitgebracht door Amerikaanse kinderartsen, raadt het gebruik van deze dranken af, tenzij ze aan lange atletieksessies deelnemen, maar zelfs dan moet er zorgvuldige begeleiding zijn. Volgens dit rapport valt het effect van sportdranken in het niet bij een gezonder patroon van drankconsumptie zoals drinkwater of magere melk. Sportdranken dragen bij tot overgewicht en zwaarlijvigheid en het citroenzuur is ook nog eens een veroorzaker van tandbederf. Een ander issue dat de onderzoekers aan de orde stellen is dat de meeste kinderen en tieners het verschil niet kennen tussen sport- en energiedranken en ze deze wisselend gebruiken. Energiedranken worden niet gecontroleerd door de voedselautoriteit en hebben een hoog gehalte aan zowel cafeïne, aminozuren en kruiden waarvan de werking onzeker is als het gaat om gezondheid en dus nooit gebruikt zouden mogen worden door kinderen. Voor fanatieke atleten kunnen sportdranken wel helpen. De meeste sportdranken bevatten een combinatie van water, carbohydraten in de vorm van sucrose of fructosekorensiroop en elektrolyten zoals sodium, kalium en magnesium. Volgens Amerikaanse sportartsen zouden atleten die bij hogere temperaturen langer dan 60-90 minuten hun sport uitoefenen een verbetering van prestaties ervaren na het drinken van een sportdrank. Koolhydraten voorkomen vermoeidheid door het stimuleren van de suikerspiegel en vervanging van glycogeen in de spieren. 14 DE CONSUMENTENKOERIER JULI 2011

Gezondheid vervolg... Zijn sportdranken beter dan water? Electrolyten sturen elektrische impulsen door de weefsels van het lichaam en zijn belangrijk bij het handhaven van het juiste vochtniveau en de spierfunctie. Een gemiddeld persoon verbruikt alle electrolyten die hij in z n dagelijkse eetpatroon tot zich neemt, maar kan er door bovenmatig zweten meer verliezen. Probeer gezonde alternatieven Hoewel water de beste keus is als u dorst heeft of na een lichte inspanning, maar u wilt toch iets met een smaakje, dan zijn er een paar natuurlijke, gezonde alternatieven met een heerlijke smaak zoals kruidenijsthee, maar vermijd kruiden en cafeïne die diuretisch zijn: mint en ijzerkruid zijn smakelijke keuzen die weinig zoetstof vereisen. Ook magere melk is een goed alternatief. Kokosnootwater van de jonge kokosnoot heeft een hoog kaliumgehalte, antioxidanten en andere mineralen en is een verfrissende vetloze drank, die slechts de helft van het calorieënaantal van sportdranken bevat. Fruit wordt altijd aanbevolen om de spieren na een inspanning weer op te peppen. Het eten van zo n 3 stuks fruit na een inspanning helpt al om uw glycogeenopslag weer op peil te krijgen. Water- of honingmeloen en vruchten zoals perziken and pruimen bevatten veel vocht en leveren natuurlijke suiker voor de energie. Bananen hebben een hoog kaliumgehalte, veel elektrolyten en een belangrijke bron van koolhydraten. Abonnement De Consumentenkoerier Voor een persoonlijk abonnement gelieve onderstaande gegevens in te vullen en te retourneren naar POB 1411 Paramaribo of af te handelen bij een van de SURPOST-kantoren ten name van de Consumentenkring Suriname. (www.consumentenkring.com) U kunt kiezen tussen een van de onderstaande betalingswijze t.n.v. de Consumentenkring Suriname: - RBTT Bank rek. no. 19733260 - DSB Bank rek. no. 6531806 of - bij elk SURPOST-kantoor Ik betaal voor een jaar abonnement inclusief portokosten SRD 30,00 en ontvang De Consumentenkoerier maandelijks op het door mij aangegeven adres. Naam:...... Tel:... E-mailadres: Adres: District:...... Handtekening:.....Datum:... DE CONSUMENTENKOERIER JULI 2011 15