Gearresteerd in... Ministerie van Buitenlandse Zaken Postbus 20061 2500 eb Den Haag juli 2005 www.minbuza.nl Australië
Gearresteerd in... Australië Eventuele suggesties voor aanvullingen of verduidelijking van deze brochure worden zeer op prijs gesteld. Deze kunt u richten aan: Ministerie van Buitenlandse Zaken Afdeling DCZ/CM Reclassering Nederland Bureau Buitenland & Buitenlandse Betrekkingen (Bureau B&BB) Consulaat-Generaal der Nederlanden te Sydney Adressen en telefoonnummers vindt u achter in deze brochure.
Inleiding 7 1. Nederlandse instanties 9 De ambassade / het consulaat-generaal 9 Buitenlandse Zaken 10 Nederlandse reclassering 11 2. Rechtsbijstand 15 Hulp van een tolk 15 Particulier advocaat 16 Pro Deo advocaat 16 Inhoudsopgave 3. Het strafproces 19 Algemeen 19 Arrestatie 20 Ondervraging / verhoor 22 Voorlopige hechtenis 22 Vrijlating op borgtocht 23 Voorlichtingsrapport reclassering 24 Plea bargain 25 Vonnis 27 4. Rechtsmiddelen 29 Instellen hoger beroep 29 5. Gevangenschap 31 Algemeen 31 Plaats van detentie 31 Inkoop 32 Bezoekmogelijkheden 32 Bezoek van het consulaat-generaal of de ambassade 33 5
Correspondentie 33 Telefoneren 34 Geld ontvangen / overmaken 34 Financiële ondersteuning 35 Nederlandse lectuur 36 Geloof 36 Studiemogelijkheden 37 Pakketten ontvangen 38 Sociale zorg 38 Medische zorg 39 Klachten over de behandeling 39 Arbeidsmogelijkheden 39 Sociale zekerheid 40 Gevangenisklimaat 40 Na beëindiging detentie 41 6. Mogelijkheid tot straf ondergaan in Nederland (WOTS) 43 Een verzoek indienen 45 Adressenlijst 49 Ambassade en consulaat-generaal 49 Consulaten met een honorair consul 49 Overige belangrijke adressen en telefoonnummers 51 Woordenlijst 55 Juridische woordenlijst 55 Praktische Engelse zinnen 56 U bent gearresteerd in Australië. Nadat de ambassade of het consulaat-generaal op uw verzoek is ingelicht over uw arrestatie, krijgt u zo spoedig mogelijk bezoek van een medewerker of een reclasseringsmedewerker. Dit bezoek en eventuele verdere contacten zijn erop gericht u te voorzien van informatie en om u bij te staan in deze moeilijke situatie. Houdt u er rekening mee dat het rechtssysteem en de gevangenissen in Australië anders zijn dan in Nederland. Deze brochure is geschreven om u en uw familie te informeren over zaken als rechtsbijstand, het strafproces, het Australische gevangeniswezen en wat Nederlandse instanties wel en niet voor u kunnen doen. In deze brochure vindt u eerst informatie over de taken en functies van de ambassade, het consulaatgeneraal, het ministerie van Buitenlandse Zaken en de Nederlandse reclassering. Daarna volgt informatie over de situatie waarin u zich bevindt. Op de laatste pagina s van deze brochure zijn enkele Nederlandse woorden en zinnen opgenomen met een vertaling in de Engelse taal. Een arrestatie in het buitenland roept ook voor uw familieleden of andere relaties vragen op. Indien uw familie in Nederland vragen heeft kan zij, via een door u aangewezen contactpersoon, contact opnemen met de Directie Consulaire Zaken / afdeling Consulair- Maatschappelijke Zaken (DCZ/CM) van het ministerie van Buitenlandse Zaken te Den Haag. Familieleden op de Nederlandse Antillen kunnen contact opnemen met Bureau Buitenlandse Betrekkingen te Curaçao. Inleiding 6 7
Familieleden op Aruba kunnen voor vragen terecht bij Directie Buitenlandse Betrekkingen Aruba. Adressen, e-mailadressen en telefoonnummers vindt u achter in deze brochure. Als u na het lezen van deze brochure nog vragen heeft, kunt u contact opnemen met het consulaat-generaal of de ambassade. Aan de inhoud van deze brochure kunnen geen rechten worden ontleend. 1 De ambassade / het consulaat-generaal De Nederlandse ambassade in Canberra is de officiële vertegenwoordiging van Nederland, de Nederlandse Antillen en Aruba in Australië. Voor de behartiging van de belangen van Nederlanders in Australië en dus ook die van Nederlandse gedetineerden, is het consulaatgeneraal in Sydney het eerste aanspreekpunt. Een uitzondering geldt voor Nederlanders in de Australian Capitol Territory (ACT), waarin Canberra is gelegen. Australië is opgedeeld in zes staten en twee territories. In een aantal daarvan zijn consulaten met een honorair consul gevestigd. Honoraire consuls zijn over het algemeen zakenlieden die naast hun normale werkzaamheden de Nederlandse belangen behartigen in een bepaald gebied. Hieronder valt ook consulaire hulp aan Nederlandse gedetineerden. Nederlandse Instanties Australië heeft het Consulaire Verdrag van Wenen (1963) ondertekend. Hierin staat dat, indien de gearresteerde dat wenst, de autoriteiten verplicht zijn de consulaire vertegenwoordiging van een land te informeren over de arrestatie. Het komt echter regelmatig voor dat het consulaat-generaal of de ambassade niet (tijdig) wordt ingelicht. Indien u er zeker van wilt zijn dat het consulaat-generaal of de ambassade op de hoogte wordt gesteld van uw arrestatie, dient u hiertoe zelf actie te ondernemen. U kunt het consulaat-generaal of de ambassade schrijven of bellen. De adressen en telefoonnummers vindt u achter in deze brochure. Het consulaat-generaal en de ambassade mogen zich volgens internationaal gebruik niet bemoeien met de 8 9
rechtsgang, de schuldvraag, de bewijslast of de te bepalen strafmaat in Australië. In Nederland, de Nederlandse Antillen en Aruba wordt ook niet toegestaan dat buitenlandse vertegenwoordigingen zich mengen in de rechtsgang. Wél kan het consulaat-generaal of de ambassade toezien op een juiste toepassing van het Australische recht. Ook kan het consulaat-generaal of de ambassade toezien op de detentieomstandigheden en erop letten dat u in ieder geval niet slechter behandeld wordt dan Australiërs in dezelfde omstandigheden. Wanneer zich hierbij problemen voordoen, kunt u contact opnemen met de dichtstbijzijnde Nederlandse vertegenwoordiging. Het consulaat-generaal of de ambassade kan bij problemen bemiddelen met de Australische autoriteiten. Mogelijk heeft u aan de Australische autoriteiten laten weten geen contact te willen hebben met de Nederlandse vertegenwoordiging. Als u op een later moment uw mening op dit punt wenst te veranderen dan kunt u dit alsnog schriftelijk kenbaar maken. Buitenlandse Zaken Het consulaat-generaal en de ambassade geven de arrestatie van Nederlanders in het buitenland door aan het ministerie van Buitenlandse Zaken in Den Haag, afdeling DCZ/CM. Zij geven hierbij aan of u er prijs op stelt dat uw familieleden en/of relaties over de arrestatie worden ingelicht. Familieleden op de Nederlandse Antillen of Aruba worden geïnformeerd door het Bureau Buitenlandse Betrekkingen op Curaçao of de Directie Buitenlandse Betrekkingen op Aruba. Ouders of voogden van minderjarigen krijgen altijd bericht over de arrestatie. U kunt één Nederlands sprekend contactpersoon in Nederland, de Nederlandse Antillen of Aruba aanwijzen. Het ministerie houdt deze contactpersoon op de hoogte van het verloop van uw detentie en eventuele bijzonderheden. Alleen uw contactpersoon kan informatie krijgen over de detentie; overige familieleden en/of relaties niet. Uw contactpersoon kan zich met vragen tot het ministerie (Nederland), Bureau Buitenlandse Betrekkingen (Nederlandse Antillen), of Directie Buitenlandse Betrekkingen (Aruba) wenden en niet rechtstreeks tot de ambassade of het consulaat-generaal. Dit voorkomt misverstanden, is gezien het tijdsverschil met veel landen het meest praktisch en bespaart hoge internationale telefoonkosten. Nederlandse reclassering De reclassering in Nederland bestaat uit drie landelijke reclasseringsinstellingen die samenwerken: Reclassering Nederland De afdeling reclassering van het Leger des Heils De verslavingszorg van GGZ Nederland (Geestelijke Gezondheids Zorg Nederland). Samen hebben ze ruim honderd vestigingen over het hele land, waar uitvoerend werk wordt verricht. De coördinatie van de reclasseringshulp aan de Nederlandse gedetineerden en gedetineerden met een 10 11
geldige verblijfsvergunning voor Nederland in het buitenland is opgedragen aan een aparte unit: het Bureau Buitenland & Buitenlandse Betrekkingen (Bureau B&BB). Doel en Taken De reclassering spant zich in voor de maatschappelijke (her)inpassing van mensen die met het strafrecht in aanraking komen. Zij geeft voorlichting, begeleiding en organiseert de uitvoering van taakstraffen. Sommige taken verricht de reclassering geheel of gedeeltelijk voor Nederlanders in het buitenland. Reclassering Nederland zet zich niet in voor Arubaanse en Antilliaanse gedetineerden die woonachtig zijn op Aruba of de Nederlandse Antillen. Onder Nederlanders worden hier ook niet-nederlanders verstaan met een geldige verblijfstitel in Nederland. De begeleiding is direct gericht op uw terugkeer in de maatschappij. Zo is het onder bepaalde voorwaarden mogelijk om deel te nemen aan een studie- en arbeidsreïntegratieproject om uw kansen op de Nederlandse arbeidsmarkt te vergroten. Ook heeft de reclassering in veel landen contact met vrijwilligers die de gedetineerden kunnen bezoeken. De mogelijkheden om iets te doen voor landgenoten die in het buitenland vastzitten, worden uiteraard beperkt door de normen en regels die in het desbetreffende land gelden. Werkwijze Het Bureau Buitenland & Buitenlandse Betrekkingen van de Nederlandse reclassering wordt over het algemeen geïnformeerd over Nederlanders die in het buitenland zijn aangehouden, tenzij u daar uitdrukkelijk bezwaar tegen heeft gemaakt. De ambassade stuurt u namens de reclassering een brief, waarin staat wat de Nederlandse reclassering is en wat ze voor u kan doen. U kunt door het formulier in te vullen en terug te sturen laten weten of u gebruik wilt maken van de diensten van de Nederlandse reclassering. De reclassering verzamelt praktische documentatie over de strafrechtpleging, gevangenissen en hulpverleningsmogelijkheden in het buitenland. Ze kan daardoor u en uw in Nederland wonende familie en relaties informatie en advies geven. In beperkte mate verstrekt de reclassering Nederlandstalige boeken. Familie en relaties Familieleden van gedetineerden die op de Antillen en Aruba wonen, kunnen zich wenden tot de Stichting Reclassering Curaçao, Stichting Reclassering Bonaire en de Arubaanse Stichting voor Reclassering en Kinderbescherming 1961 en Stichting Justitiële Inrichtingen Bovenwinden. De adressen daarvan vindt u achter in de brochure. 12 13
2 Wie in Australië is gearresteerd op verdenking van het plegen van een strafbaar feit, heeft recht op rechtsbijstand. De rechter vraagt u tijdens een eerste verhoor of u een particulier advocaat wenst aan te stellen, die u zelf moet betalen, of dat u in aanmerking wilt komen voor gratis rechtsbijstand. Wanneer u over onvoldoende financiële middelen beschikt om een particulier advocaat aan te stellen, komt u voor gratis bijstand in aanmerking en krijgt u een kosteloze (Legal Aid) advocaat toegewezen. Rechtsbijstand Vragen over uw rechtszaak moet u bespreken met uw advocaat. De ambassade en het consulaat-generaal kunnen en mogen u hierover geen advies geven. Hulp van een tolk Iedere verdachte heeft recht op een tolk. Dat geldt vanaf het eerste verhoor bij de politie of de douane. Zo kunt u een Nederlands sprekende tolk krijgen. In Australië leert de ervaring dat het aantrekken van goede tolken niet altijd mogelijk is. Als dit bij u het geval is, kunt u dit het beste bespreken met uw advocaat. Tijdens de zittingen heeft u ook recht op een tolk. Mocht u een tolk nodig hebben dan moet u dit kenbaar maken bij uw advocaat. Voor de diensten van deze tolk hoeft u niets te betalen. De autoriteiten zijn niet verplicht documenten schriftelijk te vertalen in de taal van een gearresteerde buitenlander. Indien u de inhoud van een verklaring niet goed begrijpt, doet u er goed aan daarover eerst duidelijk- 14 15
heid te verkrijgen voordat u een verklaring ondertekent. U kunt bijvoorbeeld uw advocaat of de gevangenisautoriteiten vragen om een mondelinge vertaling. Particulier advocaat U kunt een particulier advocaat aantrekken. U moet in dit geval over ruime financiële middelen beschikken of familie of vrienden hebben die bereid en in staat zijn de hoge kosten van deze advocaat te betalen. Het consulaat-generaal en de ambassade kunnen eventueel een lijst met namen en adressen van advocaten verstrekken. Het consulaat-generaal en de ambassade dragen geen verantwoordelijkheid voor de uiteindelijk gekozen advocaat of de wijze waarop de advocaat de verdediging voert. Het honorarium van een advocaat bepaalt u, met de nodige zorgvuldigheid, in overleg met de advocaat. De Nederlandse overheid neemt de kosten van de verdediging niet voor haar rekening. afhankelijk van de persoon. U moet er rekening mee houden dat de meeste pro Deo advocaten zich zullen beperken tot het hoogst noodzakelijke. In de praktijk betekent dit dat zij u in de gevangenis niet vaak zullen bezoeken. Wanneer u niet tevreden bent over de wijze waarop uw advocaat uw belangen behartigt, kunt u via uw advocaat een verzoek indienen bij de rechtbank om een andere pro Deo advocaat. Een rechter is niet verplicht een nieuwe advocaat toe te wijzen en kan uw verzoek afwijzen. Bovendien hoeft een nieuwe advocaat niet altijd beter te zijn. U kunt een Nederlandse advocaat (op eigen kosten) als adviseur van uw Australische advocaat inschakelen. Daar een advocaat u alleen voor de rechtbank mag verdedigen als hij/zij geregistreerd is in de staat waarin u bent gearresteerd, kan een Nederlandse advocaat u in Australië niet voor de rechtbank verdedigen. Pro Deo advocaat Indien u niet over voldoende financiële middelen beschikt om een particulier advocaat aan te trekken, wijst de rechtbank een pro Deo advocaat (Legal Aid) aan. Voor deze advocaat hoeft u niets te betalen. Hoe een pro Deo advocaat uw belangen behartigt, is sterk 16 17
3 Algemeen Het Australische strafproces verschilt aanzienlijk van het Nederlandse strafproces. Gewoonlijk wordt de strafzaak behandeld in de staat of het gebied waarbinnen het delict is gepleegd. U kunt op federaal (landelijk) niveau berecht worden of op het niveau van de staat waarin u gearresteerd bent. Er bestaan verschillen in de strafmaat tussen het federaal en statelijk niveau. Volgens federale wet gelden minimale strafmaten voor elk soort delict. Drugsdelicten worden over het algemeen op federaal niveau berecht. Of u op federaal of staatsniveau wordt berecht is afhankelijk van de ernst en aard van het delict en van de plaats van arrestatie. Het Strafproces Voordat u officieel wordt beschuldigd, vindt er een onderzoek plaats. Het is mogelijk dat u tijdens het onderzoek alleen contact mag hebben met uw advocaat en met officiële instanties zoals het consulaatgeneraal of de ambassade. Deze beperkingen legt de gevangenis meestal op. Tijdens rechtszittingen zijn de advocaat en zo nodig een tolk aanwezig. Een rechtszitting kan in bepaalde gevallen ook zonder uw aanwezigheid plaatsvinden. Dit kan echter alleen als u vooraf uw toestemming geeft. Uw advocaat kan u hierover informeren. In sommige gevallen wordt u naar de rechtbank gebracht, maar vindt er op die dag geen rechtszitting plaats. Vaak komt het voor dat onderzoeksgegevens of procedures op dat moment niet compleet zijn en er een latere 18 19
datum voor de rechtszitting wordt vastgesteld. Vragen over uw rechtszaak dient u te bespreken met uw advocaat. Het consulaat-generaal en de ambassade kunnen en mogen u hierover geen advies geven. Hieronder volgt een beknopte beschrijving van de diverse fasen van het strafproces: 1. Arrestatie 2. Ondervraging / verhoor 3. Voorlopige hechtenis 4. Vrijlating op borgtocht 5. Voorlichtingsrapport 6. Plea Bargain / voorstellen van straftijd 7. Vonnis Arrestatie Bij arrestaties in Australië zijn de autoriteiten verplicht uw rechten kenbaar te maken voordat zij u mogen ondervragen. Ook zijn de autoriteiten verplicht te vragen of u de wetten heeft begrepen: 1. U heeft het recht niets te zeggen, u hoeft geen vragen te beantwoorden. 2. Alles wat u zegt kan tegen u gebruikt worden tijdens rechtszittingen. 3. U heeft het recht een advocaat te spreken voordat u een gesprek aangaat met de politie, dit geldt voor alle verhoren, nu en in de toekomst. 4. Indien u onvoldoende middelen heeft om zelf een advocaat aan te stellen, zal een advocaat worden toegewezen. Dit recht heeft u voordat verder verhoor plaatsvindt. 5. Als u beslist vragen te beantwoorden zonder aanwezigheid van een advocaat heeft u ook tijdens het gesprek het recht om te stoppen met het gesprek tot er een advocaat aanwezig is. 6. Indien deze rechten nu bij u bekend zijn, en u ze ook begrijpt, vraag ik u of u bereid bent mijn vragen te beantwoorden zonder dat er een advocaat aanwezig is? Indien u niet bent gewezen op deze rechten bij uw arrestatie is het belangrijk dit te bespreken met uw advocaat. De Australische autoriteiten zijn op basis van het Verdrag van Wenen ook verplicht u te vragen of u contact wenst met het Nederlandse consulaat-generaal of de Nederlandse ambassade. Wanneer u dit wenst nemen de Australische autoriteiten contact op met het Nederlandse consulaat-generaal of de Nederlandse ambassade. Tijdens arrestaties moet u alle bezittingen en identiteitspapieren (waaronder paspoorten), inleveren tegen afgifte van een bewijs van ontvangst. Deze spullen worden vaak gebruikt als bewijsmateriaal en meestal pas na de veroordeling weer vrijgegeven, behalve het Nederlandse paspoort. Houdt u er rekening mee dat het moeilijk is uw in beslag genomen eigendommen terug te krijgen. 20 21
Meestal moet u deze binnen een bepaalde tijd persoonlijk ophalen. Wanneer dit niet mogelijk is, kunt u iemand anders schriftelijk aanwijzen om uw bagage op te halen. Bespreek met uw advocaat of het mogelijk is uw persoonlijke eigendommen terug te krijgen en of deze te laten sturen naar het land waar u vandaan komt. Indien de rechter uw geld niet als bewijsmateriaal ziet, worden de dollars op uw bankrekening van de gevangenis gestort. Het buitenlandse geld komt meestal op een later tijdstip vrij. Ondervraging / verhoor Direct na uw arrestatie kunnen voor het gerechtelijk vooronderzoek diverse verhoren plaatsvinden. U bent niet verplicht daaraan mee te werken en u mag een verhoor weigeren. Zelfs wanneer er geen officieel procesverbaal van verhoor is opgemaakt, bestaat toch de kans dat van het gesprek een verslag wordt gemaakt. Het verslag is een onderdeel van het strafdossier en kan gebruikt worden als bewijsmateriaal voor de rechtszaak. Indien een dergelijk gesprek heeft plaatsgevonden, is het belangrijk dit te bespreken met uw advocaat. Indien u dat wenst, moet er tijdens een ondervraging of verhoor een tolk aanwezig zijn. U moet dit zelf kenbaar maken bij de autoriteiten. Voorlopige hechtenis Als de rechter u langer wilt vasthouden wegens de ernst van het misdrijf, of in verband met een nader onderzoek, volgt voorlopige hechtenis in een huis van bewaring of in een gevangenis. Een medewerker van het consulaat-generaal of de ambassade probeert u zo snel mogelijk te bezoeken na uw plaatsing in een huis van bewaring of gevangenis. De duur van de voorlopige hechtenis varieert. Ervaring leert dat u meestal binnen een jaar terechtstaat. In zeer ingewikkelde strafzaken wordt, soms ook in het belang van de gearresteerde, deze termijn verlengd. Hiervoor moet de officier van justitie een verzoek indienen bij een hogere rechtbank. Zodra het onderzoek is voltooid, draagt de officier van justitie het dossier over aan de rechtbank. Vragen hierover kunt u bespreken met uw advocaat. Vrijlating op borgtocht Het is in principe mogelijk om tijdens de voorlopige hechtenis vrijlating op borgtocht (bail) te krijgen. Borgtocht houdt in dat u een betaling (borg) doet aan de rechtbank waarmee u de garantie geeft dat u aanwezig bent bij de rechtszittingen. Tijdens de procedure hoeft u niet in de gevangenis te verblijven. Iedere verdachte kan een borgtochthoorzitting krijgen. Ervaring leert echter dat buitenlanders in de meeste gevallen niet op borgtocht worden vrijgelaten vanwege het risico dat men niet meer op de rechtszitting verschijnt. U kunt de mogelijkheden van vrijlating op borgtocht bespreken met uw advocaat. Een vastgestelde borg is meestal een hoog bedrag. De Nederlandse overheid verstrekt geen gelden of leningen voor een vrijlating op borgtocht. Indien u op borgtocht bent vrijgelaten, mag u Australië niet verlaten. 22 23
Voorlichtingsrapport reclassering Het samenstellen van een rapport over uw sociale achtergrond is een van de zaken die de Nederlandse reclassering voor uw rechtszaak kan doen. In Nederland is het gebruikelijk dat de rechtbank bij het bepalen van de strafmaat rekening houdt met de bevindingen in het voorlichtingsrapport. De reclassering weet uit ervaring dat ook in Australië dit soort gegevens belangrijk kunnen zijn. Taalproblemen en cultuurverschillen kunnen een goede communicatie tussen u, uw advocaat en de rechtbank in de weg staan. De beschikbaarheid van een voorlichtingsrapport, afgestemd op informatie die de rechtbank in het detentieland belangrijk vindt en vertaald in de taal van het detentieland, kan een positieve invloed hebben op de uiteindelijke strafbepaling. De beschikbaarheid van een voorlichtingsrapport biedt echter geen garantie tot strafvermindering. In het rapport beschrijft een beëdigd reclasseringsmedewerker de omstandigheden waarin u verkeerde vóór uw arrestatie. Bijvoorbeeld het al dan niet wonen in gezinsverband, het hebben van werk of het volgen van een opleiding. En ook, indien nodig, feiten over uw levensloop, uw opvoeding, uw medische geschiedenis, en eventueel uw eerdere contacten met Justitie. Deze inlichtingen worden - alleen met uw toestemming - verzameld bij personen die u goed kennen, zoals familieleden, partner, werkgever, huisarts of maatschappelijk werker. Soms bevat het rapport een plan voor eventuele hulp die de reclassering kan bieden tijdens gevangenschap. Het uitbrengen van een rapport is niet altijd mogelijk of zinvol. Wanneer u onvoldoende referenten (familie, vrienden, werkgevers) opgeeft en weinig inlichtingen over u te krijgen zijn, is het niet mogelijk een rapport te schrijven. Als u al een strafblad heeft, wordt er meestal geen rapport opgemaakt. Uw advocaat ontvangt het rapport rechtstreeks van Reclassering Nederland of via het consulaat-generaal. Reclassering Nederland verzoekt de advocaat het rapport met u te bespreken alvorens het door te leiden naar de rechtbank. Er zijn voor u geen kosten verbonden aan het maken van uw rapport. Het is van belang dat u dit rapport in een zo vroeg mogelijk stadium aanvraagt. Een rapport vraagt u aan door het invullen en ondertekenen van een formulier dat u van de vrijwilligers van de Reclassering Nederland of van de Nederlandse ambassade of consulaat-generaal kunt krijgen. Plea bargain Een plea bargain is een afspraak tussen de aanklager en de advocaat van de verdachte, waarin de verdachte schuld bekent en akkoord gaat met een voorgestelde gevangenisstraf. De aanklager maakt deze overeenkomst op, zonder dat een jury rechtszitting plaatsvindt. Met het ondertekenen van een plea bargain doet u meestal afstand van uw recht in hoger beroep te gaan na het uitspreken van het vonnis. U moet zich goed realiseren dat de rechter niet gebonden is aan de plea bargain en het recht heeft een andere strafmaat te 24 25
bepalen. Andere niet genoemde afspraken kunnen ook onderdeel uitmaken van een plea bargain. Het is daarom belangrijk dat u de plea bargain aandachtig leest. Wanneer u voor een ernstig delict geen schuld bekent, vindt er een jury rechtszitting (trial) plaats. De advocaat en de aanklager leggen in dat geval de rechtszaak voor aan een jury van twaalf mensen. Een rechter leidt een dergelijke rechtszitting. De twaalf mensen van de jury beslissen echter of u schuldig bent of niet. De jury bepaalt over het algemeen geen strafmaat, dat doet de rechter. Of u schuld moet bekennen en wanneer u dit moet doen, dient u met uw advocaat te bespreken. U doet er verstandig aan aanvaarding van een plea bargain te bespreken met uw advocaat. Wanneer u een eerste plea bargain niet accepteert is het mogelijk dat u een tweede plea bargain voorgesteld krijgt. De tweede strafmaat van de plea bargain kan lager zijn dan de eerste maar kan ook hoger uitvallen. Onder alle omstandigheden moet u er rekening mee houden dat de rechter uiteindelijk de strafmaat bepaalt en dat hij/zij de plea bargain alsnog kan afwijzen. Tijdens de periode van voorlopige hechtenis krijgt u bezoek van de Australische reclassering (Probation & Parole Service) die een PSI (Pre-Sentencing Investigation) rapport opmaakt. Een dergelijk rapport kan invloed hebben op de hoogte van uw straf. Een PSI rapport is een document waarin uw persoonlijke en familieomstandigheden staan beschreven. Het Probation & Parole Service is onderdeel van het Australische departement van Justitie en stelt in het rapport een strafmaat, oftewel de hoogte van de straf voor aan de rechter. Het Probation & Parole Service wijkt op dit punt af van de Nederlandse reclassering. Let dus goed op wat u tegen de ambtenaar van het Probation & Parole Service zegt! Vonnis Het uitspreken van een vonnis vindt meestal plaats binnen een maand nadat u officieel voor de rechtbank schuld bekent of nadat u schuldig bent bevonden door een jury. De hoogte van de straf is afhankelijk van het gepleegde delict en de mate van schuld. In Australië worden voor delicten met verdovende middelen hogere straffen opgelegd dan in Nederland, de Nederlandse Antillen en Aruba. Een puntensysteem gebaseerd op soort en hoeveelheid drugs bepaalt de hoogte van de straf. De Australische wet maakt hierin geen onderscheid tussen soft- en harddrugs. U kunt soms strafvermindering krijgen als u uw medewerking verleent aan het onderzoek van de justitiële autoriteiten. Het is belangrijk in dat geval gemaakte afspraken schriftelijk te laten bevestigen. In uitzonderlijke gevallen is het mogelijk strafvermindering te krijgen als u kunt bewijzen dat er sprake is van bijzondere privéof familieomstandigheden. U kunt uw situatie en de mogelijkheden die u heeft met uw advocaat bespreken. De gevangenisstraffen in Australië bestaan meestal uit twee gedeelten; een onvoorwaardelijk gedeelte en een 26 27
voorwaardelijk gedeelte. Het onvoorwaardelijke gedeelte moet u geheel ondergaan voordat u in vrijheid wordt gesteld. Het voorwaardelijke gedeelte kan ook nog een proeftijd (probation) bevatten. U bent wel vrij maar u bent verplicht om in Australië nog aan een probation programma mee te werken. Nadat het vonnis is uitgesproken, krijgt u geen strafvermindering meer, tenzij u in hoger beroep gaat. Na de veroordeling gaat u naar een gevangenis waar u de rest van uw straf moet uitzitten. U wordt meestal niet overgeplaatst op de dag van uw veroordeling. Dit kan wel enige weken duren. Neem contact op met het consulaat-generaal of de ambassade wanneer u bent veroordeeld en wanneer u wordt overgeplaatst naar een andere gevangenis. Het consulaat-generaal of de ambassade kan dan via het ministerie van Buitenlandse Zaken uw contactpersoon hierover informeren, u bezoeken en uw maandelijkse schenking (zie onder Financiële ondersteuning ) naar de juiste gevangenis sturen. 4 Instellen hoger beroep Indien u niet akkoord gaat met de uitspraak van de rechter, kunt u hiertegen in hoger beroep gaan. In dat geval vraagt u om een nieuwe beoordeling van de feiten en van het toegepaste recht. Een verzoek tot hoger beroep moet binnen 21 dagen na de veroordeling plaatsvinden. Een panel van rechters beoordeelt het verzoek. U bent hier niet bij aanwezig. Of het zinvol is in hoger beroep te gaan, kunt u bespreken met uw advocaat. Wanneer u een verzoek tot hoger beroep indient moet u er rekening mee houden dat uw straf ook hoger kan uitvallen. Bespreek de consequenties van het in hoger beroep gaan met uw advocaat. De aanklager kan ook een verzoek tot hoger beroep indienen omdat hij/zij vindt dat de strafmaat te laag is vastgesteld. Wanneer de aanklager in hoger beroep gaat, kan uw straf uiteindelijk hoger uitvallen dan de oorspronkelijke straf. Rechtsmiddelen 28 29
5 Algemeen In dit hoofdstuk leest u meer over het Australische gevangeniswezen. De beschreven situatie is van toepassing op zowel huizen van bewaring als gevangenissen. De regels per staat of territory en per gevangenis kunnen onderling sterk verschillen. U dient zich te houden aan de regels van de gevangenis die zijn vastgelegd in een reglement dat u bij aankomst behoort te ontvangen. Gevangenschap Wanneer u zich niet houdt aan de regels heeft de gevangenis het recht bepaalde privileges, zoals het inkopen van artikelen bij de gevangeniswinkel (commissary) of het telefoneren, tijdelijk af te nemen. Ook kunt u voor een bepaalde tijd in een isolatiecel terechtkomen. Een isolatiecel heet in elke gevangenis anders: isolation cell, maximum security en solitary zijn enkele voorbeelden. Plaats van detentie Na de veroordeling gaat u meestal naar een andere gevangenis. U kunt een verzoek indienen om in de oorspronkelijke gevangenis te blijven of om naar een specifieke andere gevangenis overgebracht te worden. Dit verzoek moet u schriftelijk indienen bij uw advocaat die het voorlegt aan de rechter. Als uw verzoek wordt afgewezen kunt u na enige tijd opnieuw een verzoek indienen. U kunt de gevangenisautoriteiten vragen naar de mogelijkheden. Overplaatsingen tussen strafinrichtingen worden om veiligheidsredenen niet door de autoriteiten gemeld 30 31
aan derden. Het is belangrijk dat u zelf uw overplaatsingen aan het consulaat-generaal of de ambassade bekend maakt. Inkoop Binnen de gevangenis kunt u op vastgestelde dagen artikelen kopen, zoals fruit, snoep, rook- en toiletartikelen, schrijfwaren, kleding en schoenen. Deze artikelen kunt u kopen in de gevangeniswinkel (commissary). De strafinrichting bepaalt het bedrag dat u per maand mag besteden. Bezoekmogelijkheden U mag bezoek ontvangen mits de naam van de bezoeker voorkomt op uw bezoekerslijst. De regels hiervoor verschillen per inrichting. Stelt u zich van tevoren op de hoogte van de mogelijkheden. In een aantal gevangenissen mag u bijvoorbeeld alleen bezoek ontvangen van directe familie. Dit betekent dat vrienden en soms zelfs ongehuwde partners niet op bezoek mogen komen. Bovendien mogen bezoekers alleen op zaterdag, zondag en publieke feestdagen komen. Soms kunt u bezoek ontvangen van een Nederlands sprekende reclasseringsvrijwilliger. Federale gevangenissen staan over het algemeen niet afwijzend tegenover bezoeken van vrijwilligers. Als u bezocht wilt worden, moet u de naam van de vrijwilliger op uw bezoekerslijst plaatsen. Het bezoek moet rekening houden met strenge veiligheidscontroles. Zo zijn er bijvoorbeeld bepaalde kledingvoorschriften voor het bezoek. Vraagt u dit na bij de gevangenisautoriteiten voordat uw bezoek komt. Bezoek van het consulaat-generaal of de ambassade Zo spoedig mogelijk nadat de ambassade is geïnformeerd over uw arrestatie krijgt u bezoek van een medewerker van het consulaat-generaal of de ambassade. Wanneer u dat wenst, kunt u regelmatig bezoek krijgen tijdens uw detentie. Mocht u géén bezoek van een consulair medewerker willen ontvangen, dan dient u dit schriftelijk aan te geven. Correspondentie U mag onbeperkt brieven verzenden en ontvangen, maar censuur kan worden toegepast. Dit betekent dat de gevangenisdirectie het recht heeft de inhoud van brieven te controleren. In de verzending of afgifte van brieven treedt al gauw vertraging op, zeker wanneer een brief in het Nederlands is geschreven en eerst vertaald moet worden. Gevangenissen verstrekken vaak postzegels voor brieven naar officiële instanties zoals uw advocaat, het consulaat-generaal of de ambassade. Met de betrokken gevangenisautoriteiten (uw social worker of case manager) kunt u bespreken of deze mogelijkheid ook in uw gevangenis bestaat. U kunt met vrijwilligers van de reclassering in Nederland schrijven. Als u dit wenst, vult u dit in op het formulier van de reclassering dat u ontvangt kort na uw arrestatie. 32 33
U kunt dit ook op een later moment kenbaar maken aan Reclassering Nederland. Het adres staat achter in deze brochure. Telefoneren In de gevangenis kunt u niet gebeld worden, maar u kunt wel zelf bellen. Vaak moet u eerst een lijst opgeven met telefoonnummers en namen van personen die u wilt bellen. Deze lijst moeten de gevangenisautoriteiten goedkeuren. Zowel nationaal als internationaal kunt u collect bellen. Dit betekent dat u belt op kosten van de ander. Niet alle telefoons zijn geschikt om internationaal te bellen. Hoe vaak u naar het buitenland kunt bellen hangt af van de omstandigheden in uw gevangenis. In sommige gevangenissen is het niet mogelijk collect te bellen naar het buitenland. U moet dan geld op uw gevangenisrekening beschikbaar hebben om op eigen kosten te bellen. De kosten van deze gesprekken zijn vaak erg hoog. Voor dringende zaken of concrete vragen kunt u via een collect call telefonisch contact opnemen met het consulaat-generaal of de ambassade. Geld ontvangen / overmaken In de gevangenis mag u geen contant geld in uw bezit hebben. In elke gevangenis heeft u de beschikking over een rekening (account). Gevangenissen hebben regels over de hoeveelheid geld die u in één keer mag ontvangen en het totaalbedrag dat op uw rekening mag staan. Informeer bij de gevangenis naar deze regels voordat u geld laat overmaken. Contant geld laten opsturen, wordt sterk afgeraden. De kans is groot dat dit niet op de plaats van bestemming aankomt. U kunt in de gevangenis navraag doen óf en hoe u rechtstreeks geld kunt laten overmaken. Dit kan per gevangenis verschillen. Als u niet rechtstreeks geld kunt laten overmaken, kan het via het ministerie van Buitenlandse Zaken. De ambassade stort dan de tegenwaarde op uw gevangenisrekening. Alleen de eerste keer dat iemand op deze manier geld aan u overmaakt, worden er bemiddelingskosten ingehouden, daarna niet meer. Als uw contactpersoon hierover vragen heeft, kan hij/zij contact opnemen met de afdeling DCZ/CM van het ministerie van Buitenlandse Zaken. Bij een overplaatsing naar een andere gevangenis verhuist in principe het geld op uw gevangenisrekening mee. Dit kan enige tijd duren. Indien uw geld niet meeverhuist, moet u dit melden aan de gevangenisautoriteiten. Financiële ondersteuning Alle gedetineerden van Nederlandse nationaliteit in landen buiten Europa ontvangen van het ministerie van Buitenlandse Zaken maandelijks een schenking. Het bedrag wordt omgerekend naar de Australische koers die dan geldt. Hiermee kunt u de noodzakelijke uitgaven, zoals shampoo en tandpasta betalen. Dit bedrag hoeft u niet terug te betalen. De schenking komt maandelijks op uw gevangenisrekening te staan. Elke maand krijgt 34 35
u een ontvangstbevestiging toegezonden. Dit ontvangstbewijs moet u getekend naar het consulaatgeneraal of de ambassade terugsturen. Nederlandse lectuur Sommige gevangenissen beschikken over een bibliotheek waar u boeken en tijdschriften kunt lenen. In de bibliotheken zijn meestal weinig Nederlandse boeken. De reclassering probeert via het consulaat-generaal en de ambassade Nederlandse lectuur ter beschikking te stellen. De gevangenis weigert vaak lectuur die de familie toestuurt. Vraagt u vooraf naar de regels. Het consulaatgeneraal probeert regelmatig kranten te sturen. Geloof In de meeste gevangenissen kunt u religieuze bijeenkomsten bijwonen. Bovendien zijn er vaak mensen van verschillende religies met wie u op verzoek kunt praten. Informeer bij uw gevangenis naar de mogelijkheden. De Stichting Epafras is een Nederlandse religieuze organisatie die geestelijke hulp verleent aan Nederlandse gedetineerden in het buitenland. Via deze stichting kunt u Nederlandse bijbels ontvangen. U moet hiervoor zelf een verzoek indienen bij de Stichting Epafras. Het adres vindt u achter in deze brochure. U kunt uw wens ook kenbaar maken bij het consulaat-generaal of de ambassade. Bij de Stichting Epafras kunt u informeren of er een geestelijke is die u kan komen bezoeken. Vier keer per jaar verzendt de Stichting Epafras het blad Gezant uit Nederland. Hierin staan zowel informatieve als ontspannende artikelen. Als u het blad wilt ontvangen kunt u het consulaat-generaal of de ambassade dit laten weten. Studiemogelijkheden Soms is het mogelijk een talencursus te volgen. Het is belangrijk, zeker bij langer verblijf in de gevangenis, de taal van het land een beetje te kunnen spreken, te lezen en te schrijven. Contact met medegedetineerden en gevangenispersoneel verloopt dan makkelijker. Vraag naar deze mogelijkheid bij de gevangenisdirectie. U kunt zelf kenbaar maken aan de ambassade of het consulaat-generaal of aan het Bureau B&BB van de Nederlandse reclassering als u geïnteresseerd bent in de mogelijkheden. U krijgt dan een informatiepakket met aanmeldingsformulieren toegestuurd. Via de reclassering zijn er beperkte mogelijkheden om een schriftelijke cursus aan te bieden. Het gaat om talencursussen, basisonderwijs en enkele beroepsopleidingen op lager-beroeps-niveau voor mensen die niet eerder een diploma hebben gehaald. De reclassering kan alleen in beperkte mate de kosten van een cursus betalen, als u of uw familie en vrienden dit niet kunnen betalen. Om gelegenheid te krijgen om te studeren en studiemateriaal te mogen ontvangen, is toestemming nodig van in ieder geval de gevangenisdirectie en soms ook 36 37
van de officier van justitie. Het is niet altijd mogelijk om examens af te leggen in de gevangenis. Als u geïnteresseerd bent in de mogelijkheden kunt u dat aangeven op het reclasseringsformulier of doorgeven aan de consulaire afdeling van de Nederlandse vertegenwoordiging. U krijgt dan een informatiepakket met aanmeldingsformulieren toegestuurd. U kunt ook zelf een cursus aanvragen, bijvoorbeeld bij de Open Universiteit of de L.O.I. (Leidse Onderwijsinstellingen). Pakketten ontvangen In de meeste gevangenissen is het ontvangen van pakketten niet toegestaan. In enkele gevangenissen is het wel toegestaan, maar aan regels gebonden. Informeer bij de gevangenisdirectie welke beperkingen er zijn. Houdt u er rekening mee dat de gevangenisautoriteiten pakketten openmaken en niet toegestane artikelen verwijderen. Meestal mag u alleen nieuwe en niet gebruikte artikelen ontvangen. Het is daarom verstandig een kopie van de aankoopbon mee te laten sturen. Sociale zorg Bijna alle gevangenissen hebben maatschappelijk werkers die speciaal belast zijn met de behartiging van sociale problemen van de gevangenen. Indien u contact wilt met een maatschappelijk werker moet u hiertoe zelf actie ondernemen. In verband met de grote werkdruk van de maatschappelijk werkers in gevangenissen is een gesprek niet altijd meteen mogelijk. Medische zorg In Australische gevangenissen zijn de basisvoorzieningen voor medische zorg aanwezig. Iedere gevangenis beschikt over een arts, die verantwoordelijk is voor de gezondheidszorg van de gevangenen. Als u een arts wilt zien moet u hiervoor een verzoek indienen of intekenen op een lijst. Als u medicijnen gebruikt is het van groot belang dat u de gevangenisarts zo spoedig mogelijk op de hoogte brengt. Soms is het gewenst dat uw arts in Nederland schriftelijke informatie verstrekt. Hierbij kan het consulaat-generaal of de ambassade zonodig bemiddelen. U moet dan eerst schriftelijk toestemming geven. U moet zich goed realiseren dat de medische zorg in de Australische gevangenissen over het algemeen beperkt blijft tot het hoogst noodzakelijke. Klachten over de behandeling Klachten over de behandeling in de gevangenis kunt u bespreken met het consulaat-generaal of de ambassade. Bekeken wordt welke actie, indien nodig, de Nederlandse vertegenwoordiging, uw advocaat, of uzelf kunt nemen. Het is raadzaam in eerste instantie de interne klachtprocedures in de gevangenis te volgen. Klachten kunt u ook mondeling of schriftelijk indienen bij uw advocaat. Wanneer u dit doet stelt u dan ook het consulaat-generaal of de ambassade hiervan in kennis. Arbeidsmogelijkheden In een aantal gevangenissen kunt u werken tijdens 38 39
detentie. Vaak is dit pas mogelijk na uw veroordeling. Voor de werkzaamheden ontvangt u een kleine vergoeding. Sociale zekerheid Per 1 mei 2000 zijn alle Nederlandse sociale uitkeringen zoals de bijstandsuitkering (WWB), de werkloosheidsuitkering (WW) en de arbeidsongeschiktheidsverzekering (WAO) voor gedetineerden vervallen. Dit geldt ook voor Nederlanders die in het buitenland zijn gedetineerd. Alleen de AOW-uitkering (Algemene Ouderdomswet) wordt tijdens detentie doorbetaald. U dient de uitkerende instantie in Nederland zelf zo snel mogelijk in te lichten over het feit dat u gedetineerd bent. Als u dit niet doet, moet u de ten onrechte verkregen uitkering terugbetalen en riskeert u strafvervolging. Wanneer achterblijvende gezinsleden door het wegvallen van de uitkering niet meer over voldoende inkomsten beschikken, kunnen zij bij de gemeentelijke sociale dienst een bijstandsuitkering aanvragen. In noodgevallen kan de gemeente bijzondere bijstand verlenen. Gevangenisklimaat Tot op zekere hoogte is een gevangenis een afspiegeling van de samenleving. Iedere gevangenis heeft haar eigen sfeer afhankelijk van het regime, het bewakingspersoneel en de aanwezige gevangenen. De omstandigheden in de gevangenissen in Australië zijn soberder en strenger dan in Nederland. Meestal verblijven gedetineerden met zijn tweeën in een cel of met meerderen in zalen. Voor bijna alle gedetineerden geldt dat hun wereld plotseling is beperkt tot een paar gevangenismuren waarbinnen zij hun weg moeten vinden. Voor velen wordt die opgave bemoeilijkt door taalproblemen. Negatieve gevoelens zoals moedeloosheid, wantrouwen, eenzaamheid, onmacht, schuld, onzekerheid, verveling en uitzichtloosheid kunnen snel de kop op steken. Deze gevoelens kunnen bij u en bij medegevangenen leiden tot agressief gedrag, depressies en jaloezie. Probeert u zich hierdoor niet te laten beïnvloeden, goed gedrag is belangrijk tijdens uw verblijf in een gevangenis. Het gedwongen moeten samenleven met veel mensen op een betrekkelijk klein gebied, het verliezen van uw vrijheid, de moeilijkheden in communiceren, en gevoelens van onzekerheid die u heeft ten opzichte van uw toekomst en uw familie en vrienden, kan uw verblijf in de gevangenis nog moeilijker maken. Als correspondentie voor u of uw familie van groot belang is, laat dat elkaar weten. Na beëindiging detentie Het totale onvoorwaardelijke gedeelte van uw straf wordt na uw veroordeling verkort met de tijd die u in voorarrest heeft doorgebracht. Na het uitzitten van uw straf en eventuele proeftijd, wordt u overgedragen aan het 'Department of Immigration & Multicultural & Indigenous Affairs (DIMIA) voor uitwijzing (deportation) 40 41
naar uw land van herkomst. Tot uw uitwijzing naar Nederland verblijft u in een gevangenis of in een 'DIMIA' Detention Center'. Na uw ontslag uit de gevangenis kan het nog enige tijd duren voordat u daadwerkelijk wordt uitgewezen naar Nederland. Het consulaat-generaal of de ambassade neemt in dat geval regelmatig contact op met de autoriteiten om een spoedige uitwijzing mogelijk te maken. Communicatie met familieleden en vrienden is in deze fase vrijwel onmogelijk. Wanneer u in beroep gaat tegen uitwijzing naar Nederland zult u langer gedetineerd blijven dan wanneer u onmiddellijk akkoord gaat met de voorgenomen uitwijzing. Het consulaat-generaal of de ambassade zal u - indien nodig - bij uw vertrek in het bezit stellen van een geldig reisdocument. 6 Nederland, de Nederlandse Antillen en Aruba zijn partij bij het Verdrag inzake de Overbrenging van Gevonniste Personen uit 1983 ( Council of Europe Convention on the Transfer of Sentenced Persons ). Dit Verdrag maakt het mogelijk dat een Nederlander, die in het buitenland is veroordeeld, onder bepaalde voorwaarden die straf in een Nederlandse, Antilliaanse of Arubaanse gevangenis ondergaat. De Nederlandse wet heet de 'Wet Overdracht Tenuitvoerlegging Strafvonnissen', ook wel de WOTS genoemd. De Nederlandse Antillen en Aruba kennen een eigen uitvoeringswet voor het overbrengen van gedetineerde Antillianen en Arubanen. Deze wet heet Landsverordening inzake de Overdracht Tenuitvoerlegging van Strafvonnissen, afgekort LOTS. De mogelijkheid tot overbrenging bestaat alleen in die landen die partij zijn bij dit verdrag. Daartoe behoort ook Australië. Of u in aanmerking komt voor overbrenging kunt u bespreken met een medewerker van de ambassade of het consulaat-generaal. Om voor overbrenging in aanmerking te komen, moet u ten minste aan de volgende voorwaarden voldoen: - U bent een Nederlander afkomstig uit Nederland, Aruba of de Nederlandse Antillen, of u bent een vreemdeling die in het bezit is van een geldige verblijfsvergunning voor deze landen. Uw band met Nederland is aantoonbaar; Mogelijkheid tot straf ondergaan in Nederland (WOTS) 42 43
- De veroordeling moet onherroepelijk zijn. Dit wil zeggen dat u geen hoger beroep meer kan aantekenen en er geen procedure van hoger beroep mag lopen op het moment van uw aanvraag; - Het gedeelte van de straf dat nog moet worden uitgezeten moet minstens zes maanden zijn op het moment dat het verzoek bij het ministerie van Justitie in Nederland, de Nederlandse Antillen of Aruba binnenkomt; - Het feit waarvoor u veroordeeld bent, moet ook in Nederland, de Nederlandse Antillen of Aruba strafbaar zijn; - U moet bereid zijn schriftelijk te verklaren dat u het ermee eens bent dat u de straf in Nederland, de Nederlandse Antillen of Aruba ondergaat; - Zowel de Australische autoriteiten als de Nederlandse, Antilliaanse of Arubaanse autoriteiten moeten met de overbrenging instemmen; Voor de Nederlandse Antillen gelden de volgende aanvullende voorwaarden: - De straf dient langer te zijn dan 48 maanden; - U moet ingeschreven staan bij het bevolkingsregister van een van de vijf eilanden in de vijf jaar voorafgaand aan uw arrestatie (aaneensluitend); - U moet aantoonbare contacten onderhouden met familie en/of vrienden op de Nederlandse Antillen. Het ministerie van Justitie van Australië, Nederland, de Nederlandse Antillen of Aruba kan weigeren in te stemmen met de overbrenging zonder daarvoor een reden op te geven. Over een afgewezen verzoek kunt u navraag doen bij de volgende instanties: 1. Afwijzing door Australische autoriteiten: het federale Department of Justice. 2. Afwijzing door Nederlandse autoriteiten: ministerie van Justitie Nederland (BIRS). 3. Afwijzing door Antilliaanse autoriteiten: Parket Procureur-generaal Nederlandse Antillen. 4. Afwijzing door Arubaanse autoriteiten: Parket Procureur-generaal Aruba. De adressen en telefoonnummers van deze instanties vindt u achter in deze brochure. Een verzoek indienen Een verzoek tot overbrenging kunt u bij de gevangenisautoriteiten indienen na de uitspraak van uw vonnis en nadat u bent overgebracht naar de gevangenis waar u de rest van uw straf moet uitzitten. Deze procedure kunt u zelfstandig in gang zetten door de gevangenisautoriteiten te vragen naar het formulier voor het indienen van een verzoekschrift (Application for transfer from Australia). Meestal dient de gevangenis een aanvraag in 44 45
op uw verzoek. Soms moet u een eigen verzoek, in het Engels, schriftelijk kenbaar maken aan het Australische ministerie van Justitie. U kunt de procedure bespreken met de gevangenisautoriteiten. Indien nodig voor uw aanvraag, kan het consulaat-generaal of de ambassade een verklaring van Nederlanderschap afgeven. De Australische autoriteiten zijn verantwoordelijk voor de informatieverstrekking over de te volgen procedure. U dient precies geïnformeerd te worden over de stappen die u moet nemen als u voor deze mogelijkheid in aanmerking wil komen. Inlichtingen hierover kunt u ook krijgen bij de Nederlandse vertegenwoordiging. Wanneer uw verzoek eenmaal in Nederland in behandeling is genomen, kunt u over de stand van zaken telefonisch informatie krijgen via de zogenaamde WOTS informatielijn van het ministerie van Justitie. Ook voor algemene vragen kunt u daar terecht (zie adressenlijst). Wanneer u een LOTS verzoek indient, kunt u navraag doen bij de Parket Procureur-Generaal van de Nederlandse Antillen of Aruba. Een verzoek om informatie heeft alleen zin als u een voorlopige goedkeuring heeft gekregen van de Australische autoriteiten. Van deze goedkeuring krijgt u een schriftelijke bevestiging. Deze goedkeuring duurt minstens 3 tot 6 maanden. De adressen van de Nederlandse en Australische autoriteiten staan achter in deze brochure. Indien uw aanvraag wordt goedgekeurd zijn er twee manieren waarop de Nederlandse autoriteiten uw Australische strafvonnis kunnen overnemen. 1. De exequaturprocedure of omzettingsprocedure: deze procedure houdt in dat de rechter in Nederland uw Australische straf omzet in een Nederlandse straf, mits de Australische autoriteiten daar geen bezwaar tegen hebben. De omgezette straf mag niet hoger, maar wel lager zijn dan de in Australië opgelegde straf. 2. De onmiddellijke of voortgezette tenuitvoerlegging: deze procedure houdt in dat de veroordeling die u in Nederland moet ondergaan, gelijk is aan de duur van de straf die in Australië is opgelegd. Australië kiest meestal voor de omzettingsprocedure. Voor beide procedures geldt dat de tijd die u in Australische detentie heeft doorgebracht, wordt afgetrokken van uw straftijd. Bovendien is dan de in Nederland gebruikelijke regeling voor de vervroegde invrijheidstelling (V.I. geheten) van toepassing. De overbrenging zelf is een zaak van de Australische en Nederlandse justitie. De ambassade, het consulaatgeneraal of het ministerie van Buitenlandse Zaken is hier niet bij betrokken. Uw advocaat speelt hierbij geen rol meer. Hoogstens kan de advocaat u over de procedure informeren en bij instanties navragen hoe het met uw procedure staat. Het Nederlandse ministerie van Justitie past de WOTS-procedure maar een keer per persoon toe. 46 47
Ambassade en consulaat-generaal Australian Capital Territory: Hr Ms Ambassade te Canberra 120 Empire Circuit Yarralumla ACT 2600 Tel.: + 61 (0)2-6220 9400 Fax: + 61 (0)2-6273 3206 E-mail: can@minbuza.nl Adressenlijst New South Wales, Queensland, Victoria, South Australia, Northern Territory, Western Australia & Tasmania Consulaat-generaal der Nederlanden Tower 2, Level 23, 500 Oxford Street Bondi Junction NSW 2022 Tel.: + 61 (0)2-9387 6644 Fax: + 61 (0)2-9387 3962 E-mail: syd@minbuza.nl Consulaten met een honorair consul Queensland Consulate of the Netherlands Suite 2, "Bellevue Terrace" 25 Mary Street Brisbane QLD 4000 Postadres: G.P.O. Box 2400 Brisbane QLD 4001 Tel.: + 61 (0)7-3839 9644 Fax: + 61 (0)7-3839 2176 E-mail: brisbane.consulate@netherlands.org.au 48 49