OVERZICHT RINGONDERZOEK STAATSBOSBEHEER TERREIN MARSWÂL

Transcriptie

1 OVERZICHT RINGONDERZOEK STAATSBOSBEHEER TERREIN MARSWÂL LOKATIE C09 (ROHEL/FRIESLAND) -- --NEDERLANDSE RINGCENTRALE -- Tapuit als bijzondere vangst. OPGESTELD DOOR: JAN DE JONG Ringer C09/403 Nederlandse Ringcentrale Jan de Jong, Joure Tel Dit overzicht is samengesteld voor de Nederlandse Ringcentrale en het Staatsbosbeheer. Het bevat een verantwoording van de activiteiten en kan tevens als ondersteuning gebruikt worden bij de beheersverslaglegging van het SBB terrein Marswâl. Derden die gebruik willen maken van dit verslag en de verzamelde gegevens moeten schriftelijk toestemming vragen aan de ringer.

2 Voorwoord. In dit verslag zijn de veldgegevens van 2005 gebundeld welke betrekking hebben op het onderzoek aan de noordoever van het Tjeukemeer op het Staatsbosbeheer terrein Marswâl. Al 21 jaar wordt er ringonderzoek op deze ringplek gedaan en worden allerlei gegevens over het terrein en hun bewoners verzameld door ringer en assistenten. Vanaf 1994 wordt er jaarlijks CES ringonderzoek gedaan en worden er van de gevangen vogels veel bijzonderheden bijgehouden. Veel dank ben ik verschuldigd aan Willem Kok uit Joure die bij het veldwerk zeer regelmatig assistentie heeft verleend, zonder zijn bijdrage zou het veldwerk een stuk zwaarder zijn geweest. Ronnie Kuipers heeft ondanks zijn drukke politiebaan zeker ook een zestal keren kunnen assisteren. In tegenstelling tot 2004 is er dit jaar geen uitvoerige uitwerking van de gegevens omdat gewoonweg de tijd ons ontbrak. Dit jaar gaat ook onze grote dank uit naar de terreineigenaar STAATSBOSBEHEER en de Nederlandse Ringcentrale voor het verlenen van de nodige vergunningen. Dit jaar geen ringvangst van de gaai doch hij was wel aanwezig (Foto Jan de Jong,Joure). Jan de Jong, Joure (ringer 403/C09). Willem Kok, Joure (assistent). Ronnie Kuipers, Sint Nicolaasga (assistent). Jan de Jong, Joure Ringer 403/C09 Vrijwillig wetenschappelijk medewerker NIOO/KNAW 2

3 Ringonderzoek op SBB terrein Marswâl te Rohel. In 2005 zijn er weer heel wat uren aan onderzoek besteed en hebben we van deze activiteiten lijvig totaalverslag gemaakt. Van zowel de ringactiviteiten als de dagen dat er onderhoud werd gepleegd is een verslag gemaakt. Het verslag is op volgorde van datum. Onderhoud 18 maart Van uur tot uur door Jan de Jong op het vangterrein en langs de oever afval verzamelt en van het terrein verwijderd. Zeker een halve plasticzak vol flessen etc. van het terrein meegenomen, opvallend minder dan in voorgaande jaren gevonden. Een vers legsel van de kievit wordt maar zelden meer langs de oever aangetroffen. Foto Jan de Jong, Joure. Onderhoud 25 maart Van uur tot uur op het vangterrein door Jan de Jong de ringpaden opgevuld met ruigte omdat op enkele plekken ze door de modder minder begaanbaar werden. Ook voor de pomp bij het slootje veel aanspoelsel weggehaald zodat er weer een goede doorstroming ontstaat. Bokje 1 vogel vlak voor me opvliegend bij het poeltje; Watersnip 1 vogel bij het poeltje opvliegend; Blauwe kiekendief 1 vogel, mannetje, langs rietzoom jagend. Jan de Jong, Joure Ringer 403/C09 Vrijwillig wetenschappelijk medewerker NIOO/KNAW 3

4 1 e vangdag 26 maart Aanwezig van uur tot uur. Om 5.00 uur, nog net geen zomertijd, ben ik met Willem Kok uit Joure vertrokken naar de ringplek. Ronnie Kuipers had nachtdienst bij de politie en is om 8.00 uur nog langs gekomen. Bij aankomst was het geheel bewolkt en was er sprake van matige mist zonder neerslag, de temperatuur lag rond de 7 graden bij een NO wind van 1 a 2 B. Later in de morgen zou de temperatuur iets oplopen tot 9 a 10 graden en nam de windkracht af tot 0. Het zicht nam toe en de mist verdween enigszins, doch tegen uur begon het licht te regenen en moesten we de netten oppakken. De zon is er niet bij geweest vanmorgen! Vanmorgen zijn de volgende aantallen gevangen; tjiftjaf 4, winterkoning 1, merel 4, rietgors 9, roodborst 4, fitis 2, zanglijster 1 en koolmees 1. In totaal 8 soorten en 26 vogels. Van de 26 gevangen vogels waren er 5 ( ruim 19%) vogels al geringd. Witte kwikstaart 1 vogel al weer terug bij het witte bruggetje; Wulp diverse malen (3) een vogel overvliegend en luid roepend; Zwarte kraai 2 vogels aanwezig; Nijlgans 4 vogels luid roepend naar Oost; Waterral 1 vogel bij slootje; Watersnip diverse vogels aanwezig, 4 vogels vlogen in de vroege ochtend op bij het poeltje, en een 8 tal vloog later rond boven het terrein; Tjiftjaf diverse vogels af en toe zingend langs oever in struiken(niet veel gehoord); Rietgors opvallend veel aanwezig, vogels steeds achter elkaar aanjagend boven ruig oeverland; Buizerd 1 vogel ten oosten van slootje; Tafeleend zeker drie vogels op Tjeukemeer voor net 1; Knobbelzwaan 4 vogels langs oever zwemmend; Blauwe reiger 1 vogel overvliegend; Smient diverse vogels gehoord op het Tjeukemeer tijdens opzetten van de netten; Fuut zeker een 3 paren langs de oever gezien bij ringplek; Meerkoet zeker 2 paar langs rietzoom bij ringplek; Grauwe gans diverse keren gehoord op Tjeukemeer richting Vierhuis; Slobeend 1 paartje overvliegend richting oost en landend op grasland; Wilde eend diverse paren (zeker 5) rondvliegend en af en toe uit de rietzoom opvliegend; Fazant wel veel mestplekken langs oever gevonden doch geen vogels gezien; Spreeuw af en toe kleine groepjes naar Oost overvliegend; Aalscholver 1 vogel overvliegend; Grutto opvallend weinig vogels gezien en gehoord; Tureluur zeker 3 roepende vogels overvliegend; Scholekster steeds een flinke groep van rond de 20 vogels luid roepend aanwezig op landerijen. Dagpauwoog 1 vlinder op ringplek; Haas 1 eksemplaar op nat oeverland; Egel 1 schedel gevonden bij net 7 op looppad; Bruine kikker 1 kleine bol kikkerdril gevonden in snippenpoel. Wilg op enkele plekken komen al katjes uit op ringplek. Op het terrein sporen van Ree op de zwarte modder bij het slootje. Zo rond uur hebben we de netten snel opgepakt want het begon te regenen. Op de terugweg zagen we bij de camping te Oldeouwer op het grasland ook nog 2 paar nijlgansen. 2 e vangdag 2 april Aanwezig van uur tot uur. Om 5.00 uur ben ik met Willem Kok uit Joure vertrokken naar de ringplek. Ronnie Kuipers stond bij aankomst al op ons te wachten. Bij aankomst was het 1/8 bewolkt en was er vrijwel geen wind, de temperatuur lag rond de 5 graden bij een O wind van 1 a 2 B. Later in de morgen, na 9.00 uur zou de temperatuur oplopen tot 12 graden en kwam de zon er flink bij. Het zicht was goed en er was geen ochtendmist. Jan de Jong, Joure Ringer 403/C09 Vrijwillig wetenschappelijk medewerker NIOO/KNAW 4

5 Vanmorgen zijn de volgende aantallen gevangen; merel 2, zanglijster 2, fitis 14, tjiftjaf 7, blauwborst 2, roodborst 5, rietgors 3, witte kwikstaart 2, winterkoning 1 en pimpelmees 1. In totaal 10 soorten en 39 vogels. Van de 39 gevangen vogels waren er 6( ruim 15%) vogels al voorzien van een geringd. Een van de terugmeldingen bleek een Belgische fitis met pootring te zijn en geringd op 18 augustus 2000 te Retie in de provincie Antwerpen (België) als eerste jaars vogel (Afstand 190 km, tijd 168 dagen). De witte kwikstaart met een prachtige zwart/wit koptekening (foto Jan de Jong, Joure). Witte kwikstaart 3 vogels bij het witte bruggetje; Wulp diverse malen (2) een vogel overvliegend en luid roepend; Zwarte kraai 3 vogels aanwezig; Waterral 1 vogel bij net 7-8 ontkwam uit net en een vogel bij poeltje roepend; Watersnip een vogel aanwezig bij aankomst opvliegend van poeltje; Tjiftjaf diverse vogels af en toe zingend langs oever in struiken; Rietgors enkele vogels aanwezig; Blauwe reiger 2 x 1 vogel overvliegend; Fuut zeker een 3 paren langs de oever gezien bij de ringplek; Meerkoet zeker 2 paar langs rietzoom; Wilde eend diverse paren (zeker 5) rondvliegend en af en toe uit de rietzoom opvliegend, bij net 5 een wijfje uit oevervegetatie opvliegend tijdens het net opzetten; Spreeuw af en toe kleine groepjes naar Oost overvliegend; Aalscholver 1 vogel overvliegend; Grutto slechts 1vogel gezien en gehoord, dit is voor de Miekeveene opvallend weinig; Tureluur zeker 1 roepende vogel bij poeltje net; Scholekster steeds een flinke groep van rond de 20 vogels luid roepend aanwezig op landerijen in de Miekeveene; Witgesterde blauwborst 1 mannetje zingend bij net 6; Fazant 1 mannetje gehoord; Torenvalk 1 vogel biddend bij polderdijk; Houtduif 2 vogels overvliegend naar O; Kuifeend 2 paar langs Jan de Jong, Joure Ringer 403/C09 Vrijwillig wetenschappelijk medewerker NIOO/KNAW 5

6 rietzoom; Koolmees 1 vogel op ringplek; Rietzanger 1 vogel zingend in rietzoom voor net 6; Kolgans af en toe groepen naar O overvliegend. Haas 1 exemplaar op polderdijk; Bruine kikker heel veel kikkerdril gevonden op het oeverland, weinig bij de snippenpoel; Wilg op enkele plekken al bloeiende wilgenkatjes op ringplek; Riet, Ronnie ontdekte dat het riet al begon te groeien, op enkele plekken kon je dit langs de oever al zien, verder was tussen net 6 en 7-8 in de rietzoom door ijsgang een deel van het rietveld verdwenen. Zo rond uur hebben we de netten snel opgepakt, de trek was afgelopen. Onderhoud 3 april Door Jan de Jong van uur tot uur de looppaden op het ringterrein opgevuld met ruigte. Nu op veel meer plekken kikkerdril van bruine kikker gevonden op nat oeverland. Havik vogel komend vanuit richting Vierhuis langs oever vliegend: Rietzanger 1 vogel mooi zingend bij net7-8 in riet; Watersnip 1 vogel opvliegend bij poeltje; Fitis op veel plaatsen langs oever zingend, zeker 5 geteld. 3 e vangdag. 1 e CES dag.16 april Aanwezig van uur tot uur. Vorige week zaterdag(9april)zijn we aardig voor de gek gehouden met de weersvoorspelling zodat we dit keer maar gewoon gegaan zijn. Ronnie Kuipers had vanmorgen verplichtingen elders en Peter Zeldenthuis is druk bezig met hun nieuwe woning, nestelgedrag zullen we maar zeggen! Om 4.30 uur ben ik met Willem Kok uit Joure vertrokken naar de ringplek. Bij aankomst was het volledig bewolkt (8/8) en 1-2 B wind, het motregende licht, de temperatuur lag rond de 9 graden bij een NO wind die later in de morgen draaide naar N. Na 9.00 uur zou de wind toenemen en krachtiger worden tot wel 3 a 4 B, daardoor erg veel trilling in netten. Het zicht was goed. Eelke Haagsma uit Bolward kwam vanmorgen als gast en is de gehele morgen gebleven. Vanmorgen zijn de volgende aantallen gevangen; roodborst 2, heggenmus 2, rietgors 5, winterkoning 4, fitis 14, tjiftjaf 3, matkop 1, zwartkop 1, staartmees 2, zanglijster 1 en merel 1. In totaal 11 soorten en 36 vogels. Van de 36 gevangen vogels waren er 15( ruim 41%) vogels al voorzien van een geringd. Watersnip vanmorgen bij aankomst 3 vogels opvliegend vanuit het poeltje; Waterral 1 vogel gehoord bij bosjes bij net7-8; Sprinkhaanrietzanger op 2 plaatsen zingend; Bruine kiekendief 1 mannetje pakte prooi ten oosten van slootje; Ekster 1 vogel langs oever vliegend naar W; Houtduif 3 vogels overvliegend; Vlaamse gaai ongewone aantallen, we telden in totaal zeker 12 vogels die laag overvliegend naar O gingen (9-2-1); Kneu 2 vogels op ringplek; Boerenzwaluw 2 vogels bij bosjes op insectenjacht; Buizerd 1 vogel overvliegend; Fuut 2 vogels bij rietzoom op ringplek; Meerkoet 1 vogel gehoord in rietzoom; Aalscholver een 70 (!) vlogen op van het Jan de Jong, Joure Ringer 403/C09 Vrijwillig wetenschappelijk medewerker NIOO/KNAW 6

7 Tjeukemeer en verdwenen in NO richting; Rietzanger op 2 plekken zingende vogels in de vroege ochtend; Merel zingend op ringplek: Zanglijster zingend op ringplek. Aardhommel 1 zweefde wat om bij de ringplek. Het Riet staat nu al zeker een 20 cm boven de waterspiegel zo stelde Willem Kok vanmorgen vast. Dotterbloemen bloeiden op enkele plekken op het terrein. Een man met een hond kwam bij de mistnetten (hond los) we hebben hem weer richting polderdijk gestuurd, nadat we hem gewezen hebben op de netten die gevaarlijk zijn voor zijn hond, de fijne draden van het net kunnen namelijk het reukorgaan beschadigen. 4 e vangdag. 23 april Aanwezig van uur tot uur. Door dat alle assistenten vanmorgen verhinderd waren is vanmorgen Jurjen Bootsma uit Lemmer met me mee geweest om assistentie ten verlenen. Jurjen was om 4.45 uur al aanwezig bij het witte bruggetje, en wel op de fiets uit Lemmer! Proficiat!!Om 3.30 uur is hij vertrokken vanuit Lemmer. Vanmorgen vroeg een temperatuur van rond de 4 graden, later in de morgen nam deze toe tot rond de 12 graden, bewolking 1/8 en een wind die vanuit O waaide, eerst vrijwel 0 B, doch later in de morgen toenemend tot 2 a 3 B, zicht goed en geen neerslag. Vrijwel direct na het opkomen van de zon is het de gehele morgen zonnig gebleven. Jammer was dat we bij aankomst op de ringplek moesten constateren dat er vernielingen waren aangericht bij de plek waar we onze vogels meten en wegen. De beschutting was vernield en er was een brede plank, die we als tafeltje gebruikten doormidden getrapt. Vanmorgen zijn de volgende aantallen gevangen; winterkoning 3, fitis 17, zwartkop 2, merel 2, rietgors 3, tjiftjaf 2, rietzanger 4, witgesterde blauwborst 1, goudvink 2, zanglijster 1 en heggenmus1. In totaal 11 soorten en 38 vogels. Van de 38 gevangen vogels waren er 13( ruim 34%) vogels al eerder voorzien van een ring. Een goudvink behoord tot de uitzonderingen aan het Tjeukemeer (Foto Jan de Jong, Joure). Jan de Jong, Joure Ringer 403/C09 Vrijwillig wetenschappelijk medewerker NIOO/KNAW 7

8 Waterral 1 vogel gehoord bij bosjes bij net7-8; Sprinkhaanrietzanger op 2 plaatsen zingend; Bruine kiekendief 1 mannetje overvliegend; Kneu 2 vogels op ringplek; Boerenzwaluw 1 vogel bij bosjes op insectenjacht; Fuut 2 vogels bij rietzoom op ringplek; Meerkoet 1 vogel gehoord in rietzoom; Aalscholver zeker 8 vogels overvliegend; Rietzanger op 4 plekken zingende vogels in de vroege ochtend; Merel 1 paar bij net 7-8 aanwezig, waarschijnlijk broedvogel aldaar; Fazant regelmatig 1 mannetje gehoord, en bij poeltje 1 vrouwtje opvliegend uit de vegetatie; Buizerd 1 vogel boven ringplek in de vroege ochtend; Witgesterde blauwborst 1 mannetje zingend bij net 3-4; Smient 2 paar boven Tjeukemeer, af en toe roepend; Visdief 2 vogels al krijsend overvliegend; Kokmeeuw vele tientallen vogels op voedselvlucht naar de graslanden in de omgeving, ze komen van de eilandjes in het Tjeukemeer; Regenwulp 1 vogel overvliegend; Knobbelzwaan 2 vogels op het Tjeukemeer; Nijlgans 3 vogels overvliegend; Grauwe gans veel vogels aanwezig op Tjeukemeer in paartjes overvliegend, soort erg luidruchtig; Tureluur 3 vogels overvliegend; Grutto (weer) maar 1 paar in de Miekeveene meer gezien en gehoord; Zwarte kraai 4 vogels op ringplek langs oever; Vink 1 vogel zingen bij ringplek. Ree (bok) af en toe gehoord richting Vierhuis. Aardhommel enkele luidruchtig brommend op ringplek. Haas 1 eksemplaar bij poeltje. 5 e vangdag. 2 e CES dag. 01 mei Aanwezig van 03.50uur tot uur. Omdat we om 30 april andere verplichtingen hadden is er op 1 mei geringd, met het weer kwam dit ons ook beter uit. Om 3.30 uur zijn Willem Kok en ik uit Joure vertrokken, het was niet koud, op de thermometer bij de RABO Bank stond 13 graden, die ongekend hoog was vonden wij. Bij aankomst was er grondmist (zicht tot 100 meter) en een 2/8 bewolking, de temperatuur lag rond de 13 graden, windrichting vanuit ZO, rond 1B in kracht, en geen neerslag. Later in de morgen rond 7.30 uur werd het snel warmer en trok de grondmist op en kwam de zon er aan te pas. Het zicht werd goed en zo rond uur was het toch rond de 21 graden en was de wind nog toegenomen tot rond de 3 B. Het zou een drukke morgen worden. Vanmorgen zijn de volgende aantallen gevangen; rietzanger 11, fitis 29, sprinkhaanrietzanger 5, tapuit 1, kleine karekiet 6, grasmus 10, tuinfluiter 5, rietgors 3, tjiftjaf 2, bonte vliegenvanger 1, merel 1, winterkoning 3 en koolmees 1. In totaal 13 soorten en 78 vogels. Van de gevangen vogels waren er 20( ruim 25%) vogels al voorzien van een ring. Geen vreemde terugmeldingen. Koekoek op twee plekken langs de oever gehoord; Bruine kiekendief 1 mannetje jagend langs de oever; Visdief 2 vogels al luid krijsend boven ons; Fuut 2 paar voor de oever; Kneu later in de morgen twee vogels overvliegend; Sprinkhaanrietzanger zeker een 6 tal bij het opzetten van de netten lieten van zich horen, 2 bij poeltje en 4 bij net 1 tot 3-4; Braamsluiper 1 zingend eksemplaar, echter niet gevangen; Grasmus zeer veel aanwezig en steeds zingend in struiken. De vangst van 10 vogels vanmorgen bewees dit; Spreeuw toch nog 7 vogels van slaapplek vanmorgen uit het riet komend; Tureluur 3 vogels overvliegend; Grutto 1 vogel gehoord; Aalscholver 4 vogels overvliegend; Grauwe gans diverse groepjes luid roepend overvliegend, waarschijnlijk plaatselijke vogels; Meerkoet 2 paar op Tjeukemeer voor de oever; Fazant 2 mannetjes op terrein gehoord; Kokmeeuw de vogels op de eilandjes in het Tjeukemeer duidelijk krijsend; Waterral 1 vogel roepend bij poeltje; Zwarte kraai 2 vogels op polderdijk; Merel 1 mannetje zingend bij net 7-8; Blauwborst vanmorgen geen enkel eksemplaar gezien. Jan de Jong, Joure Ringer 403/C09 Vrijwillig wetenschappelijk medewerker NIOO/KNAW 8

9 Riet; het jonge riet in de rietzoom stond al een 50 a 60 cm hoog. Vanmorgen opvallend veel wandelaars met honden, zeker 5 gezien. Bij het bruggetje zaten twee families te vissen. Oranjetip vlinder; 1 mannetje op pinksterbloem rustend; Klein geaderd witje zeker 6 gezien; Dagpauwoog 1; Van de Rietvink 1 drinkerrups bij ringplek gezien. De prachtig gekleurde drinkerrups is een lekkernij voor de koekoek (foto Jan de Jong, Joure). Veenpluis vanmorgen al volop in bloei. Opzichter Harm van der Wal kwam vanmorgen ook nog even langs tijden het oppakken van de netten. Al met al een heel leuke morgen met een gevarieerd aanbod aan vogels. Onderhoud 11 mei Door Jan de Jong van uur tot uur vangbanen herstelt. Veel mugjes bij en in de bosjes. Bij aankomst bij het witte bruggetje opvallend veel zwaluwen aanwezig, minstens een 30 tal oeverzwaluw, 20 tal boerenzwaluw en vier huiszwaluw rustend op wegdek en af en toe bij waterplasje langs weg op plm.3 meter van de auto insecten pikkend. Ook zaten ze regelmatig op de weg en langs de sloot op de draden. Later in de avond regelmatig een tiental gierzwaluwen voedsel zoekend langs de bosjes jagend. De wilgen staan nu goed in bloei, overal ligt het witte pluis. ; 1 vlaamse gaai en 1 buizerd. Jan de Jong, Joure Ringer 403/C09 Vrijwillig wetenschappelijk medewerker NIOO/KNAW 9

10 Telling 13 mei Van uur tot 16,30 uur door Jan de Jong langs de oever van Rohel naar Vierhuis gelopen, enkele inventarisatie gegevens op kaart genoteerd. Voornamelijk langs de rietoever gelopen daar er in de bosjes niet of nauwelijks te lopen viel i.v.m. de zeer vele mugjes. Wat opviel was dat er langs de oever op meerdere plekken veel grasmussen zingend werden aangetroffen. Boven het gebied waren drie buizerd, waarvan een opvallend licht van kleur. Blauwe reiger twee vogels in vlucht; Koekoek 2 vogels steeds roepend; Aalscholver zeker 17 vogels op de palenrij rustend; Meerkoet 2 nesten met eieren (1 x 7 en 1 x 6) langs oever. Fuut diverse nesten gevonden in rietzoom (zeker 4) doch alle nog zonder eieren. Door de verlanding die er optreed worden de oevers steeds ondieper in de jaren 1985 ben begonnen met inventariseren sindsdien is de verlanding behoorlijk toegenomen en is de plek steeds ongeschikter geworden voor de meerkoet en de fuut! Vooral toen ik in 1985 begon te tellen kon je op veel plekken met de lieslaarzen nauwelijks nog lopen. Ook zijn rietzomen steeds meer dichtgegroeid en er ontstaat nu meer wilgengroei in het verlandde gebieden. Opvallend veel dode snoekbaarzen werden in de rietzoom aangetroffen, ik vond er zeker een achttal tussen de 60 en 65 cm, twee waren tussen de 70 en 75 cm en eentje was zelfs boven de 80 cm. Alle vissen waren al geruime tijd dood, langer dan twee weken schat ik. De wilde eend was op diverse plekken te zien, zeker een tiental paren langs de oever; van de krakeend trof ik er zeker 2 paar aan die broedverdacht waren; de kuifeend was bij net 1 aanwezig op het Tjeukemeer, een mannetje zwom wat onrustig heen en weer en riep aldoor; Bij net 3-4 vond ik het nest met 5eitjes van de kneu in de braamstruik; van de rietgors trof ik voor de grote bos bij het zwemplekje van Rohel een nest met 5 eitjes in het ruige grasland. Verder aangetroffen vlinders; 1 hooibeestje, 3 klein geaderd witje, 1 klein koolwitje(zwemplek Vierhuis), 1 bont zandoogje (net 7-8); 1drinkerrups bij net 2 en 2 dagpauwoog deze met afgevlogen vleugels. Tevens vond ik langs de oever een stalen boei, rood van kleur met de witte letters VH 6 en een surfplank (zonder zeil) in de rietzoom. Al met al een voor mij een lange tocht door de vegetatie die toch voor de nodige spier en botpijn zorgde, het lopen in de zware lange lies laarzen is toch vermoeiendere dan ik had gedacht, doch met een extra pijnstiller gaat het nog. Twee uren intensief lopen in deze vegetatie is net te doen voor een korte inventarisatie. Een volgend keer zal het stukje tussen Rohel en de camping bezocht worden. 6 e vangdag. 3 e CES dag. 14 mei Aanwezig van uur tot uur. Doordat het vorige week (7 en 8 mei) door weersomstandigheden (harde wind en soms regen) niet verantwoord was om te vangen zij we vanmorgen gegaan. Ondanks de voorspelling dat er veel wind zou zijn moest de 3 e CES dag toch volbracht worden. Het zou een morgen worden met veel soorten en opmerkelijke gebeurtenissen. Om 3.30 uur al ben ik met Willem Kok al uit Joure vertrokken, bij aankomst stond er een voor ons toch nog matige wind (3 a 4 B) die uit het NO kwam, later in de morgen zou deze echter toenemen tot wel 5 a 6B, wat voor veel trilling in de netten zou zorgen. De temperatuur was bij aankomst rond de 8 graden en liep op na het verschijnen van de zon tot rond de 16 graden. Het zicht was goed en er is geen neerslag gevallen, de bewolking was vrijwel 2/8. Ronnie Kuipers was vanmorgen verhinderd, was zoals hij zelf zei aan het nestmateriaal verslepen en Peter Zeldenthuis was ook nog duidelijk bezig met de opbouw van een eigen vaste nestplek in Joure. Jan de Jong, Joure Ringer 403/C09 Vrijwillig wetenschappelijk medewerker NIOO/KNAW 10

11 Vanmorgen zijn de volgende aantallen gevangen; boerenzwaluw 1, rietzanger 5, kleine karekiet 13, grasmus 4, fitis 7, roodborst 1, spotvogel 1, tuinfluiter 2, zwartkop 1, huismus 5, tjiftjaf 1, winterkoning 2, sprinkhaanrietzanger 4, witgesterde blauwborst 1, gekraagde roodstaart 1, grauwe vliegenvanger 1, koekoek 1 en merel 2. In totaal 18 soorten en 53 vogels. Van de gevangen vogels waren er 21( ruim 39%) al voorzien van een ring. Een (vreemde) terugmelding vanmorgen n.l. van een grasmus met Nederlandse ring (Arnhem AD 48221) die op 8 mei 2002 als na 1 e kalenderjaar geringd was te Munnikeburen door Willem Bil. Deze vogel hebben we in 2002, 2003 en 2004 hier ook al diverse keren teruggevangen. Willem Kok met de gecontroleerde koekoek (foto Jan de Jong, Joure). Koekoek vanmorgen 2 vogels aanwezig, een hiervan wisten we te vangen. Deze koekoek bleek een ring te dragen die we zelf in 2004 op 29 mei hadden aangelegd! Dit is de eerste terugvangst in een ander jaar dan het ringjaar in ons gebied sinds 20 jaar. De vogel kon de alsmaar herhalende roep van ons dus niet weerstaan en is naar de netten gelokt: Knobbelzwaan 2 vogels op Tjeukemeer; Nijlgans 4 en 2 overvliegende vogels; Aalscholver zeker 10 vogels op palenrij; Fuut voor de ringplek 4 vogels; Fazant 1 roepend bij zwemplek Rohel ; Sprinkhaanrietzanger op zeker drie plekken zingende mannetjes bij aankomst; Vink 1 zingend ex. bij net 7-8; Kneu broedend op nest bij 3-4; Tureluur 1 vogel opvliegend bij poeltje; Buizerd twee vogels in vlucht; Gierzwaluw zeker een 30 tal bij net 7-8 op jacht naar insecten vlak bij de Jan de Jong, Joure Ringer 403/C09 Vrijwillig wetenschappelijk medewerker NIOO/KNAW 11

12 struiken langs; Boerenzwaluw een tiental vogels aanwezig later op de morgen voedsel zoekend; Spotvogel 1 zingend bij net 5; Grasmus zeker 6 mannetjes zingend op terrein; Blauwe reiger 2 vogels overvliegend; Rietgors enkele mannetje op het oeverland rondvliegend, de wijfjes zitten stellig te broeden. Bij net 2 1 drinkerrups op rietstengel en verder op het terrein 2 keer een klein geaderd witje gezien. Willem Kok vond bij net 7-8 een klein zwart kevertje wat we niet op naam konden brengen, deze namen we mee voor nader onderzoek. Het pikzwarte kevertje zat aan een klein doorzichtig slakje en at er van op een enorme Carex pol tussen twee wilgenstruiken. Het achterlijf was opvallend puntig en de dekschilden waren zeker 4 mm korter dan het achterlijf. Thuis gekomen kon ik de soort niet achterhalen zodat ik er een foto van wou maken, dit gelukte niet in de woning doordat er te weinig licht was, dus dan er maar mee naar buiten. Camera ingesteld en kevertje op een helder stukje papier geplaatst in stellen, en. Weg vloog de kever!! Nooit weer gezien. We zullen dus niet weten wat het geweest is, tenzij we op dezelfde plek nog zo een eksemplaar vinden. In de woning had het kevertje zeker al een half uur wat omgelopen in een dekseltje wat open op de tafel lag, ik keek dan ook stomverbaasd dat het (slimme) kevertje van ruim 13 mm lang snel wegvloog toen hij buiten kwam. Terug naar de Marswâl. In de netopstelling vlak over het slootje gebeurde rond 8.15 uur iets vreselijks, tijdens het naderen van het net zagen we een reebok van de plek waar de netten stonden wegkomen, het bleek in eerste instantie dat het dier dwars door de onderste baan was gerend en hier een enorm gat had achter gelaten. Toen we echter dichterbij kwamen bleek dat er ook nog een tuinfluiter gesneuveld was die op deze plek vast had gezeten. Dit is het eerste slachtoffer ten gevolge van een doorbraak van een ree. Wat een drama!! Op zo een moment is de aardigheid aan het ringen er wel even af. Tijdens het opzetten van de netten vanmorgen is er duidelijk geen ree aanwezig geweest, het dier moet in de ochtend vanuit de richting van Vierhuis zijn gekomen. Jammer van het net, maar daar komen we wel overheen, er is in de loop van de jaren al heel vaak een net gesneuveld door aanwezigheid van reeën, erger is dat er nu ook nog een vogel moest sneuvelen. Ondanks de redelijke aantallen gevangen vogels en de opmerkelijke terugvangst van een koekoek toch nog een flinke domper op de behoorlijk winderige vangdag. 7 e vangdag. 4 e CES dag. 21 mei Aanwezig van uur tot uur. Vanmorgen om 3.30 uur zijn Willem Kok en ik uit Joure vertrokken bij een temperatuur van rond de 15 graden, bij aankomst stond er een zuidwesten wind van 2 a 3 B, later in de morgen zou dit toenemen tot zeker een 4 a 5 B, de bewolking was bij aankomst 5/8 en nam later af tot 3/8.Door de toenemende wind, vooral na uur, kwam er steeds meer trilling in de netten en namen de vangsten af. De temperatuur nam nog toe tot rond de 18 graden met af en toe zon. Vanmorgen zijn de volgende aantallen gevangen; kleine karekiet 13, tuinfluiter 8, rietgors 9, witgesterde blauwborst 2, kneu 1, rietzanger 4, grasmus 4, spreeuw 2, sprinkhaanrietzanger 2, fitis 4, tjiftjaf 1en winterkoning 2.In totaal 12 soorten en 52vogels. Bij de totalen van de rietgors zijn 5 pulli meegerekend die geringd werden vlak langs het pad tussen net 6 en 7-8. Van de 52 vogels waren er 27 (bijna 52%)al eerder geringd en zijn er 20 (ruim 38 %) in het net gevangen en geringd. Sprinkhaanrietzanger op 2 plaatsen zang op terrein; Koekoek zeker 3 vogels gezien en gehoord; Spotvogel bij net 7-8; Buizerd 1 vogel overvliegend; Fazant 1 keer gehoord; Grote bonte Jan de Jong, Joure Ringer 403/C09 Vrijwillig wetenschappelijk medewerker NIOO/KNAW 12

13 specht 1 vogel overvliegend; Knobbelzwaan 1 vogel op Tjeukemeer; Grauwe gans diverse vogels roepend op Tjeukemeer en af en toe enkele overvliegend; Wilde eend 1 wijfje met een 10 tal jongen bij net 1; Visdief 1 vogel overvliegend; Rietgors zeker 6 paartjes op terrein steeds met voedsel heen en weer vliegend, 1 nest met 5 jongen langs pad gevonden van 10 a 12 dagen oud; Aalscholver 4 vogels op palenrij; Meerkoet 1 op Tjeukemeer voor de oever; Fuut 2 vogels langs rietzoom; Boerenzwaluw een 8 tal aanwezig; Oeverzwaluw zeker 1 vogel tussen groepje boerenzwaluw; Gierzwaluw zeker 6 vogels voedsel zoekend boven terrein; Zwarte kraai 2 vogels gezien; Blauwe reiger 2 overvliegend; Bruine kiekendief 1 man jagend langs oever; Kneu 3 vogels overvliegend, in het nest bij net 3-4 zitten nu 3 kleine jongen van 1 dag en 2 eieren; Merel 1 mannetje zingend; Huiszwaluw zeker 1 vogel langs oever; Grasmus 1 nest met 3 eieren in braamstruik. Hooibeestje 2 exemplaren, 1 klein geaderd witje, 1 rups van grote beervlinder en 1 drinkerrups. Verder nog een prachtige zwart rode Schuimcicade de Cercopis vulnerata. Onderhoud 22 mei Door Jan de Jong tussen uur en uur op het vangterrein vangbanen hersteld omdat veel takken sterk overhelden en het gras op veel plekken te hoog stond voor de onderste vangbanen. Opmerkelijk dat het deze zondag middag behoorlijk druk was op de polderdijk. Tot twee maal toe heb ik eigenaren van honden moeten aanspreken om hun hond uit de oeverzone te halen. Sommigen lieten hun viervoeter gewoon los en bekommerden hun er niet om. Na uitgelegd te hebben dat er veel vogels in de oeverzone nestelen en dat er bij het bruggetje op het SBB bordje duidelijk staat aangegeven dat honden aan de lijn moeten werd het beest aangelijnd. Bij het herstellen van de vangbanen trof ik bij netopstelling 3-4 een prachtige ringslang die in het zonnetje lag, helaas zag hij mij te vroeg om dit op een foto vast te leggen. Bij net 7-8 trof ik een atalanta vlinder en verder op het terrein zeker twee hooibeestjes. Gedurende de aanwezige periode veel wandelende en fietsende mensen op de polderdijk, zelf een familie met kinderen waren aan het picknicken op de polderdijk, de door SBB geplaatste afval container bij het bruggetje komt goed van pas! 8 e vangdag. 5 e CES dag. 28 mei Aanwezig van uur tot uur. Vanmorgen om 3.30 uur zijn Willem Kok en ik uit Joure vertrokken de thermometer bij de RABO bank gaf aan 22 graden! Benauwd ringweer. Vanmorgen was er slechts 1/8 bewolking bij een zuiden wind van rond de 2 a 3 B, helaas zou deze wind in de loop van de ochtend zelfs toenemen tot zeker 4 a 5 B, ook de temperatuur nam toe van 22 tot zeker 28 a 29 graden. Het zicht was goed en er viel geen neerslag, wel hoorden we het in het noorden in de verte donderen. Het was eerst erg drukkend en het werd na de opkomst van de zon snel warmer. Erg veel trilling in de netten samen met veel zon zorgde ervoor dat er minder gevangen werd. Vanmorgen zijn de volgende aantallen gevangen; kleine karekiet 26, boerenzwaluw 1, merel 3, zwartkop 1, tuinfluiter 6, rietgors 5, bosrietzanger 1, sprinkhaanrietzanger 3, pimpelmees 2, koolmees 1, fitis 1, grasmus 2, rietzanger 2 en winterkoning 1.In totaal 14soorten en 55vogels. Van de totaal gevangen vogels werden er 34 geringd (ruim 61%)en 21 teruggemeld (ruim 38%). Opvallend was dat ruim 47% van de totale vangsten kleine karekieten betroffen! Jan de Jong, Joure Ringer 403/C09 Vrijwillig wetenschappelijk medewerker NIOO/KNAW 13

14 Sprinkhaanrietzanger op zeker 5 plekken zingend op terrein, bij net 1 2 maal, net maal en bij bosjes maal; Koekoek zeker 3 roepende vogels gezien, mogelijk meer aanwezig langs gehele oever; Bruine kiekendief 1 man jagend langs polderdijk; Waterral bij poeltje 1 vogel roepend in de ochtend; Grote bonte specht 1 vogel overvliegend; Grauwe gans diverse vogels overvliegend, zeker 12 totaal; Bergeend 2 vogels overvliegend; Spotvogel 1 gehoord bij net 7-8; Blauwe reiger 2 vogels; Fuut 1 vogel roepend op Tjeukemeer; Kneu 2 vogels op terrein; Zwarte kraai 3 vogels; Buizerd 1 vogel overvliegend; Spreeuw diverse groepen met jongen op polderdijk en later in de toppen van de wilgenstruiken langs de oever, zeker een 40 tal aanwezig; Aalscholver 6 op palenrij; Gierzwaluw enkele boven terrein voedsel zoekend. Hoornaar 1 werkster vast in net bij bosjes; 1 Atalanta vlinder, 1 drinkerrups, in totaal zeker een 15 tal hooibeestjes (!), 6 klein geaderd witjes, 1 mannetje van het groot koolwitje. In net 6 een zwartpoot soldaatje, in net 8 1 wijfje smaragdlibel, verder bij het slootje 2 mannetje en 1 vrouwtje lantaarntje en 1 mannetje variabele waterjuffer. Op ringplek nog een kleine wespenboktor op brandnetels. Verder opvallend veel dode snoekbaars in rietzoom, de stank was soms niet te harden! 9 e vangdag. 6 e CES dag. 11 juni Aanwezig van uur tot uur. Vanmorgen om 3.30 uur samen met Willem Kok vertrokken naar het Tjeukemeer, de temperatuur was bij de RABO bank in Joure 11 graden! Ronnie Kuipers en vriendin Charon Kappers (thans samenwonend) kwamen vanmorgen met eigen vervoer aan bij het witte bruggetje. Twee politie mensen als assistent hulp vanmorgen betere bescherming kan een vogel ringer zich niet wensen! Het weer zat vanmorgen niet erg mee, begon het met een 8/8 bewolking en een temperatuur rond de 11 graden met een windkracht van 1 a 2 B, later in de morgen zou de bewolking even wisselen naar 5/8 om daarna weer geheel te sluiten met 8/8, ook nam halverwege de morgen de wind toe tot 2 a 3 B en na 9.30 uur wakkerde hij aan tot 4B en begon het langzaam te motregenen. Vandaar ook dat we even voor uur ook al begonnen met het oppakken van de netten. Vanmorgen zijn de volgende aantallen gevangen; boerenzwaluw 2, zanglijster 1, tuinfluiter 5, rietgors 18, heggenmus 1, bosrietzanger 4, spotvogel 5, fitis 14, kleine karekiet 15, rietzanger 6, winterkoning 1, huiszwaluw 10, oeverzwaluw 3, sprinkhaanrietzanger 2, ringmus 1, spreeuw 1, koolmees 3 en witgesterde blauwborst 1. In totaal 18 soorten en 93 vogels. Van de totaal gevangen vogels werden er 69 geringd (ruim 74%)en 24 teruggemeld (plm. 26%) Buizerd 1 vogel overvliegend; Koekoek 2 vogels gehoord en gezien; Bruine kiekendief 1 vogel jagend; Fazant 1 vogel roepend langs de oever; Waterral 1 vogel schreeuwend bij poeltje; Merel 1 zingend; Tjiftjaf 1 zingend bij net 7-8; Spreeuw enkele 100 den vogel overtrekkend naar Oost; Gierzwaluw een 20 tal voedsel zoekend rond de wilgenstruiken: Huiszwaluw zeker een 30 tal vogels op jacht naar insecten bij de bosjes; Grasmus vanmorgen op diverse plekken op ringplaats zingend, echter geen vogels gevangen; Kleine karekiet nu volop zingend in rietzoom, Jan de Jong, Joure Ringer 403/C09 Vrijwillig wetenschappelijk medewerker NIOO/KNAW 14

15 echter nog geen vogels met broedvlek gevangen; Rietzanger opvallend rustig in ruigte op ringplek, wel duidelijk veel paartjes aanwezig; Oeverzwaluw zeker een 9 tal vogels gezien: Spotvogel bij net 7-8 zeker twee zingende vogels gehoord. Rups grote beervlinder op wilgenstruik. Bij de ringplek werd in een vlierboom ook nog een veldmuis door Charon Kappers gezien, beter bekend bij ons als Marten de muis wonderlijk genoeg vond ze dit een leuk diertje en was er niet bang voor, terwijl een door Ronnie aan haar getoonde kikker haar niet kon bekoren, en een wat al te tamme huiszwaluw wonderlijk genoeg minuten lang op haar hand bleef zitten en maar niet weg vloog. Al met al een mooie ringmorgen die helaas wat te vroeg werd afgebroken door de weersinvloeden van bovenaf. Tevens kon vanmorgen nog een gevonden surfplank geborgen worden welke al enkele weken eerder was aangetroffen langs de oever, kennelijk door (late) vakantiegangers in 2004 al verloren op het Tjeukemeer. Onderhoud 12 juni Door Jan de Jong tussen uur en uur op het vangterrein vangbanen hersteld, het gras was al behoorlijk hoog voor de onderste vangbanen. Het was droog weer en er waren opvallend weinig wandelaars te zien. Veel vangbanen waren overwoekerd met hoog gras en op meerdere plekken waren braamstruiken sterk aan het uitlopen. Tijdens het onderhoud werden enkele meldingen gedaan, zo was er een mannetje bruine kiekendief langs de polderdijk op jacht en zaten er op de palenrij in het Tjeukemeer een 14 tal aalscholvers. Opvallend was het gedrag van de huiszwaluw (20 tal) en oeverzwaluw (10 tal), deze vogels zochten, net als op 11 juni 2005, het voedsel laag boven het riet en de struiken. Soms vlogen er enkele gierzwaluwen en boerenzwaluwen tussen. Alle soorten zullen het ongetwijfeld moeilijk hebben gehad met de kou in de avond en nacht van 11 op 12 juni, het was dan ook tussen de 4 en de 8 graden! Tegen uur begon het licht te regenen en waren de huiszwaluwen nog druk bezig om voedsel te zoeken rond de bosjes! 10 e vangdag. 7 e CES dag. 17 juni Aanwezig van uur tot uur. Vanmorgen om 3.30 uur samen met Willem Kok vertrokken naar het Tjeukemeer, de temperatuur was bij de RABO bank in Joure 14 graden! Ronnie en Charon zijn nog steeds aan het verhuizen en Peter Zeldenthuis heeft het druk met zijn nieuwe woning. Ondanks de mooie voorspellingen hebben we vanmorgen geen zon gezien. Het is vrijwel de gehele morgen bewolkt en de temperatuur liep maar weinig op, bij aanvang rond de 14 graden en toen we stopten zo rond de 19 graden. De wind kwam uit W richting en was variabel tussen 3 a 4 B met uitschieters naar 5B. Het zicht was goed en er viel geen regen. Wel opvallend veel trilling in de opgestelde mistnetten. Vanmorgen zijn de volgende aantallen gevangen; blauwborst 1, rietzanger 10, rietgors 22, kleine karekiet 13, merel 2, sprinkhaanrietzanger 1, vink 1, fitis 18, heggenmus 1, grasmus 1, witgesterde blauwborst 3, putter 2, zanglijster 1, pimpelmees 2, spotvogel 1, ringmus 1, koolmees 2 en tuinfluiter 1. In totaal 18 soorten en 83 vogels. Van de totaal gevangen vogels werden er 63 geringd (ruim 75%)en 20 teruggemeld (plm. 25%). Jan de Jong, Joure Ringer 403/C09 Vrijwillig wetenschappelijk medewerker NIOO/KNAW 15

16 Witte kwikstaart 1 vogel bij bruggetje; Waterral 2 vogels gehoord op vangplek; Gierzwaluw zeker 4 vogels boven gebied; Boerenzwaluw enkele (4 a 5) waargenomen; Havik 1 vogel vloog over; Visdief 1 vogel langs oever; Buizerd 1 vogel overvliegend; Kneu 2 vogels aanwezig, weer nieuw nest bij net 3-4 gevonden door Willem; Zwarte kraai 2 vogels overvliegend; Tureluur enkele vogels overvliegend; Wulp 2 vogels al luid roepend langs oever; Koekoek 1 vogel gehoord; Vink 1 mannetje zingend bij net 7-8; Grasmus zeker drie zangterritoria op ringplek; Aalscholver 10 vogels op palenrij; Wilde eend 1 wijfje met zeker een 6 grote jongen bij net 1; Putter 1 paar (beide gevangen ) met zeker 5 jongen op ringplek. Drinkerrups 1 gevonden; rups van grote beer vlinder 3 stuks aanwezig. Het pluis van het veenpluis zat overal aan vastgekleefd en door de wind werd het met grote hoeveelheden weg geblazen. Twee kevertjes die op een riet werden gevonden zijn meegenomen naar huis, en later naar Leiden opgezonden voor determinatie. Hierover volgt later bericht. Verder wordt het terrein snel droger en het riet en de rietoever vegetatie groeit nog steeds vrij snel. Op het terrein is een marterachtige aanwezig (ontlasting gevonden) en is voetprint van de vos gevonden. Nu pas werden bij de kleine karekiet vogels aangetroffen met goed ontwikkelde broedvlek. Verder geen spoor van een (ontsnapte) poema ontdekt. Weinig (grote) libellen gezien, doch dit kwam door de toch al meer bewolkte dag. Vandaag opvallend veel jonge rietgors gevangen, ook komen de eerste jonge rietzangers nu los. We zijn benieuwd wat ons volgende week te wachten staat! 11 e vangdag. 26 juni Aanwezig van uur tot uur. Vanmorgen om 3.30 uur samen met Willem Kok vertrokken naar het Tjeukemeer, de temperatuur was bij de RABO bank in Joure 14 graden. Vanmorgen bij een bewolking van 2/8, een temperatuur van rond de 14 graden en een NO wind van 1 a 2 B, met een goed zicht en geen neerslag aan de ringsessie begonnen. De temperatuur na in de loop van de morgen toe en was bij vertrek rond de 22 graden, ook de wind na toe tot zeker 2 a 3 B. Door de zon waren de netten toch nog goed zichtbaar en vooral na de toegenomen wind, met veel meer trilling in de netten namen de vangsten snel af. Vanmorgen zijn de volgende aantallen gevangen; zanglijster 2, spreeuw 6, sprinkhaanrietzanger 3, winterkoning 2, roodborst 1, boerenzwaluw 1, grasmus 6, kleine karekiet 21, zwartkop 4, fitis 49, rietgors 26, koolmees 3, tjiftjaf 11, tuinfluiter 9, rietzanger 15, braamsluiper 1, matkop 3, pimpelmees 5, blauwborst 1, boomkruiper 1, bosrietzanger 1, merel 1 en witgesterde blauwborst 1. In totaal 23 soorten en 173 vogels. Van de totaal gevangen vogels werden er 142 geringd (ruim 82%)en 31 teruggemeld (plm. 18%) Spreeuw bij aankomst sliepen er vele in het riet, zeker een 3000 vogels aanwezig, met name tussen net 6 en 7-8 waren veel aanwezig; Aalscholver 2 overvliegend; Kemphaan 2 vogels overvliegend; Visdief 2 langs de oever, steeds roepend; Grote bonte specht 1 vogel in struiken op ringplek aanwezig; Waterral 1 vogel schreeuwend in rietzoom bij net 6; Putter 5 vogels op de distels bij slootje; Gierzwaluw een zevental voedsel zoekend bij bosjes; Boerenzwaluw zeker 5 vogels voedsel zoekend; Tureluur 1 vogel gehoord; Koekoek zeker een 4 tal aanwezig; Scholekster diverse vogels steeds overvliegend, zijn afkomstig uit grasland gebied de Jan de Jong, Joure Ringer 403/C09 Vrijwillig wetenschappelijk medewerker NIOO/KNAW 16

17 Miekeveene; Buizerd 1 vogel bij net 1 ontsnapte ons uit net; Grutto GEEN enkele vogel gezien of gehoord. Atalanta vlinder 2, Hooibeestje 3, Klein geaderd witje 3. Verder opvallend veel pluis van het Veenpluis, de gehele struiken en het oeverland waren bezaaid met pluisjes. Het pad naar de ringplek was vanmorgen bijna droog en het waterpeil in het slootje was sterk gedaald. Al met al een drukke morgen met opvallend veel fitissen en rietgorzen en de terugkerende/ doortrekkende (10) kleine karekieten. 12 e vangdag. 8 e CES dag. 02 juli Aanwezig van uur tot uur. Vanmorgen om 3.30 uur samen met Willem Kok vertrokken naar het Tjeukemeer, de temperatuur was bij de RABO bank in Joure 15 graden. Bij aankomst op de ringplek een 3/8 bewolking bij een temperatuur van rond de 15 graden, de wind kwam uit ZW richting en was 2 a 3 B, het zicht was goed en er viel geen neerslag. De temperatuur nam in de morgen toe tot rond de 21 graden met een wisselende bewolking van 3/8 tot 5/8. Vanmorgen opvallend veel trilling in de netten en af en toe een beetje zon gezien. Vanmorgen zijn de volgende aantallen gevangen; rietzanger 15, winterkoning 4, kleine karekiet 13, zanglijster 2, spreeuw 1, rietgors 11, tjiftjaf 12, sprinkhaanrietzanger 5, pimpelmees 14, tuinfluiter 3, boerenzwaluw 1, matkop 2, fitis 32, grote bonte specht 1, merel 1, blauwborst 1, putter 1, witte kwikstaart 2, zwartkop 1, kuifmees 1, ringmus 2, grasmus 4, en koolmees 1. In totaal 23 soorten en 130 vogels. Van de totaal gevangen vogels werden er 106 geringd (ruim 81%)en 24 teruggemeld (plm. 19%). De kuifmees wordt zelden gevangen aan de oever van het Tjeukemeer. Foto Jan de Jong, Joure. Jan de Jong, Joure Ringer 403/C09 Vrijwillig wetenschappelijk medewerker NIOO/KNAW 17

18 Wulp 1 vogel al roepend overvliegend; Spreeuw een kleine groep van rond de 100 sliep in de rietzoom; Gierzwaluw 8 vogels bij ringplek voedsel zoekend; Nijlgans 1 vogel in vlucht naar W; Waterral op twee plaatsen op ringplek, Willem zag in het half droge slootje een adult met zeker twee kleine jongen; Grauwe gans een 15 tal overvliegend; Visdief 1 vogel; Zwarte kraai 2 vogels op polderdijk; Koekoek 1 gehoord; Merel 2 vogels op ringplek; Sprinkhaanrietzanger zeker op 3 plekken in ringgebied vogels gehoord; Putter een groepje vogels aanwezig op de distels in het veld; Boomvalk bij het vertrek van de ringplek zagen we 1 vogel laag langs de oever vliegen; Boerenzwaluw een klein groepje sliep vanmorgen bij aankomst in de omgeving van het witte bruggetje (in riet op dijkje) en waren nogal luidruchtig; Aalscholver 18 tal op palenrij; Fuut 2 vogels voor de rietzoom bij net 1. Atalanta 2 vlinders, Klein geaderd witje 3, Klein koolwitje 1, Dagpauwoog 1, Hooibeestje 2, Bruin zandoogje 1. Willem vond op de plek waar we zitten twee kleine (jonge) muisjes en stopte ze in onze plastic tas waar we de leefnetjes in vervoerden. Na enige tijd waren de jonge muizenkinderen van onze Marten de muis die we af en toe eens tegenkomen in de vroege ochtend verdwenen. Stellig heeft een van de oude muizen in de vrij dikke plastic tas een gat gebeten aan de onderkant en zo de jongen uit de situatie bevrijdt. Een actie die de nodige teleurstelling opbracht bij Willem want hij had ze graag opgevoed! 3 juli Pulli ringen van de kleine karekiet. Aanwezig van uur tot uur. In totaal 4 nesten met pulli geringd (3 x 4 pulli en 1 x 3 pulli) tussen ringplek en hek van de camping van Oldeouwer. Verder nog tien nesten met eieren gevonden (2 x 1 ei, 2 x 2 ei, 2 x 3 ei, 4 x 4 ei) in de rietvegetatie 8 juli Pulli ringen van kleine karekiet. Aanwezig van uur tot uur. S middags het deel ten oosten van de ringplek gecontroleerd op nesten van de kleine karekiet, gelopen tot het tweede verbindingsslootje. Op een 100 tal meters, nog voor de palenrij, vond ik een nest van de kleine karekiet met een jonge koekoek van slechts twee dagen oud. Verder veel lege en omgewaaide nesten in het riet. Aan het einde, vlak bij 2 e slootje vond ik nog 1 nest met 4 ei van de kleine karekiet. Zelden worden koekoeksjongen in de nesten aangetroffen langs de oever, van de in de loop van de jaren gevonden 132 nesten is dit de eerste met een jong. 13 e vangdag. 9 e CES dag. 10 juli Aanwezig van uur tot uur. Vanmorgen om 3.30 uur samen met Willem Kok vertrokken naar het Tjeukemeer, de temperatuur was bij de RABO bank in Joure 18 graden. Bij aankomst op de ringplek was het eerst nog wat nevelig bij een temperatuur van rond de 18 graden. Op het gras en het riet zat nog een flinke hoeveelheid vocht. Vanmorgen na het optrekken van de nevel een 1/8 bewolking met goed zicht en geen neerslag. De zon kwam er de gehele morgen goed bij. De temperatuur liep snel op naar zeker een 25 graden bij een NO wind van 1 a 2 B. Later in de morgen zou de wind nog iets toenemen zeker 3 B, doch dit was ook wel aangenaam het was anders nog drukkender geweest. Aanwezig was ook vanmorgen ( na plm uur) G.Tamminga van de vogel wacht Heerenveen Jan de Jong, Joure Ringer 403/C09 Vrijwillig wetenschappelijk medewerker NIOO/KNAW 18

19 met zijn zoon Jens.Tamminga heeft enkele film opnamen gemaakt van het ringen aan het Tjeukemeer. Vanmorgen zijn de volgende aantallen gevangen; winterkoning 7, witgesterde blauwborst 1, rietzanger 25, fitis 35, kleine karekiet 9, tuinfluiter 6, sprinkhaanrietzanger 1, rietgors 15, tjiftjaf 10, zwartkop 9, heggenmus 3, pimpelmees 17, zanglijster 1, koolmees 3, boomkruiper 1, grasmus 2, braamsluiper 2, gekraagde roodstaart 1, boerenzwaluw 1, snor 1 en matkop 1. In totaal 21 soorten en 151 vogels. Van de totaal gevangen vogels werden er 127 geringd (ruim 84%)en 24 teruggemeld (plm. 16%). Koekoek 1 vogel gehoord; Boerenzwaluw weer diverse vogels in het riet bij het witte bruggetje, verder de gehele morgen 12 vogels die voedsel zochten langs de struiken; Kleine karekiet opvallend veel zingende vogels in rietzoom op ringplek; Grauwe gans een 40 tal vogel overvliegend; Gierzwaluw een 8 tal vogels voedsel zoekend bij bosjes; Nijlgans 2 vogels overvliegend; Boomvalk 1 vogel naar O langs oever; Pimpelmees vanmorgen waren er diverse groepen aanwezig, hier een 17 tal van gevangen; Waterral 2 paar aanwezig, vogels steeds roepend (naar hun jongen) in rietzoom; Spreeuw enkele groepjes passeerden, de vogels sliepen vanmorgen (gelukkig) hier niet in het riet. Vooral de kleine karekiet heeft nadelige gevolgen van deze grote groepen slapers in het riet, de vogels vernielen de rietzoom en beschadigen de nesten; Merel 2 vogels op ringplek; Witte kwikstaart 1 vogel bij bruggetje, elke keer als we terugkeren van het ringen naar de auto heeft er een vogel zijn voetafdrukken (klei en leem aan poten) achtergelaten op het dak of de kofferbak en zit de vogel op korte afstand mooi te kijken op een draad langs het weiland; Grutto 2 keer een overvliegend eksemplaar boven ons ringplek gehoord, zouden dit de laatste zijn die we zien of horen dit jaar? Atalanta vlinder 2, Klein geaderd witje 3. Verder werd er door Willem nog een vrouwtje Platbuik libel uit de netten gehaald. Zelf had ik een groene glazenmaker vrouwtje in het net 5, helaas is deze er niet goed uitgekomen en heeft het niet overleefd. Voor deze soort is het wel een vroege waarneming. Eigenlijk moet je de grotere libellen met een klein schaartje bevrijden door enkele mazen door te knippen, anders is het heel moeilijk om ze ongeschonden te bevrijden. Jan de Jong, Joure Ringer 403/C09 Vrijwillig wetenschappelijk medewerker NIOO/KNAW 19

20 15 juli Aan de oever ten westen van de palenrij s middags een nest net 1 al vrij groot koekoeksjong geringd wat op 8 juli gevonden was. Dit is het eerste koekoeksjong wat we hier in 20 jaar ringden. Jonge koekoek in een kleine karekietennest (Foto Jan de Jong, Joure) 14 e vangdag. 16 juli Aanwezig van uur tot uur. Vanmorgen ben ik om 3.40 uur uit Joure naar de ringplek vertrokken, Willem Kok kwam wat later met eigen vervoer, de wekker had er vanmorgen geen zin in. Bij aankomst op de ringplek was het iets mistig, de temperatuur was toch nog 17 graden bij een ZW wind van 0 a 1 B, het zicht was goed en er viel geen neerslag, de bewolking was 4/8. Later in de morgen zou de temperatuur oplopen tot rond de 20 graden en is de wind in kracht toegenomen tot 2 a 3 B. Vanmorgen zijn de volgende aantallen gevangen; merel 3, zanglijster 1, sprinkhaanrietzanger 2, rietzanger 18, kleine karekiet 26, blauwborst 1, fitis 38, boerenzwaluw 1, rietgors 27, zwartkop 6, pimpelmees 3, koolmees 3, ijsvogel 1, grote bonte specht 3, goudvink 1, tuinfluiter 3, bosrietzanger 3, Witgesterde blauwborst 1, ringmus 4 en heggenmus 1. In totaal 20 soorten en 147 vogels. Van de totaal gevangen vogels werden er 115 geringd (ruim 78%)en 32 teruggemeld (plm. 22%). Jan de Jong, Joure Ringer 403/C09 Vrijwillig wetenschappelijk medewerker NIOO/KNAW 20

21 Blauwborst 1 vogel bij net 6 gezien door Willem Kok; Merel vanmorgen zingend op ringplek; Waterral bij net 6 duidelijk roepend vanuit de rietzoom; Zwarte kraai zeker 3 vogels op de polderdijk; Buizerd 1 vogel ten Oosten van slootje; Aalscholver zeker een 30 tal op palenrij; Putter enkele vogels op de distels; Kneu enkele vogels op distels; Boerenzwaluw zeker een zestal aanwezig bij struiken naar insecten zoekend; Torenvalk 1 vogel biddend boven pas gemaaid oeverland; Tjiftjaf geen enkel exemplaar gehoord of gezien vanmorgen; Nijlgans een 6 tal vogels aanwezig in de Miekeveene. Dagpauwoog 1 vlinder; Kleine vos zeker 3 op het kale oeverland. Verder is alle oeverland tussen 10 juli en 14 juli gemaaid. Het slootje staat nu vrijwel droog en het terrein is kurkdroog in verband met de warme dagen van vorige week. Enkele spandraden van de vrij nieuwe Ecotone vangnetten laten los en bij enkele netten komen steeds meer gaten in de banen. Bij net 6 verloor ik mijn bril, koortje knapte en bril is onopgemerkt in het water gevallen. Na hevig speurwerk NIET weer terug gevonden, dan maar de reserve gebruiken. Opvallend was vanmorgen het grote aantal gevangen rietgorzen (27), dit komt voor een groot deel doordat de vegetatie van het oeverland gemaaid is en de vogels dekking zoeken in de rietzoom en struiken. 15 e vangdag. CES periode juli Aanwezig van uur tot uur. Vanmorgen samen met Willem Kok om 3.30 uur uit Joure vertrokken, weinig wind (1B) en vrijwel geheel bewolkt (8/8) bij een temperatuur van 14 graden. Ronnie Kuipers kwam vanmorgen met eigen vervoer op de ringplek in een klein groen autootje. Vanmorgen waren er af en toe enkele buien met wat lichte neerslag, en in de loop van de morgen kwam de zon er zelfs ook nog door. De temperatuur zou vanmorgen nog oplopen tot plm. 20 graden bij een iets afnemende bewolking (7/8) Vanmorgen zijn de volgende aantallen gevangen; zanglijster 3, rietzanger 17, tuinfluiter 3, boerenzwaluw 9, sprinkhaanrietzanger 2, rietgors 12, kleine karekiet 35, fitis 33, pimpelmees 2, groenling 1, grote bonte specht 1, koolmees 3, zwartkop 6, bosrietzanger 3, merel 1, tjiftjaf 1, grasmus 2 en spotvogel 1. In totaal 18 soorten en 135 vogels. Van de totaal gevangen vogels werden er 94 geringd (ruim 69%)en 41 teruggemeld (plm. 31%) Waterral 1 vogel in rietzoom bij net 6; Buizerd 1 vogel ten Oosten van slootje; Grauwe gans 3 keer 1 groep overvliegend( ); Merel zingend bij net 7-8; Boerenzwaluw enkele 10 tallen vogels slapen in riet en wilgenstruiken; Gierzwaluw 3 vogels boven oeverland en bosjes naar insecten zoekend; Torenvalk 1 vogel biddend boven oeverland; Kievit vanmorgen eerst een groep van zeker een 350) passerend naar ZW, later nog eens 125 vogels verspreidt langstrekkend naar Zuid; Nijlgans in de Miekeveene op grasland zeker 8 exemplaren; Kemphaan zeker een 15 tal overvliegend naar NW, later ook enkele vogels in de Miekeveene op grasland tussen kieviten en meeuwen voedsel zoekend: Spreeuw af en toe kleine groepjes overvliegend; Aalscholver 6 vogels overvliegend en in totaal 23 op de palenrij bij zwemplekje; Matkop zeker 1 vogel tussen groepje mezen gehoord bij net 5: Blauwborst niet gehoord of gezien vanmorgen. Jan de Jong, Joure Ringer 403/C09 Vrijwillig wetenschappelijk medewerker NIOO/KNAW 21

22 Dagpauwoog 1 vlinder; Klein geaderd witje 2 exemplaren. Vanmorgen af en toe regen maar ook wel even de zon gezien, vangsten vielen niet tegen ondanks dat het bij aankomst akelig stil was langs de oever, vrijwel geen enkele zingende vogel. Drie sportvissers werden door Ronnie en Willem verwezen naar een ander terrein, na aandachtig de borden bij het bruggetje te hebben gelezen staken ze de polderdijk over en konden bij net 7-8 tegengehouden worden. Ondanks de duidelijke waarschuwing op onze borden en die van SBB, Oevers niet betreden, gaan deze mensen toch hun eigen gang. Ondanks dit voorval toch een leuke morgen gehad met veel vogels. 16 e vangdag. CES periode juli Aanwezig van uur tot uur. Vanmorgen ben ik rond 10 over 3 uit Joure vertrokken, vandaag moest ik alleen de kar trekken want Willem was er tussenuit met vakantie. Het zou een vreemde ringmorgen worden. Al op weg naar de ringplek zaten er enkele regen druppels op de voorruiten van de auto. Bij aankomst was het op de ringplek gelukkig droog doch er waaide een krachtige wind uit het ZW van 5 a 6 B met een 5/8 bewolking, de temperatuur lag rond de 16 graden en het zicht was goed. Al direct na het uitstappen bleek dat ik bijna struikelde over een viertal Italianen die in een tentje vlak over het bruggetje lagen te slapen, hun groene auto (Citroen Berlingo BB-703TV) hadden ze vlak voor het bruggetje geparkeerd. Gelukkig kon ik er nog net langs, zodat ik de mensen rustig heb laten doorslapen. Het BO op de nummerplaat van de auto kwam me nog bekend voor. Controleerden we vorige week nog een oeverzwaluw met een Italiaanse ring in Heerenveen en zo struikel je in de vroege ochtend bijna over vier Italianen die hier hun slaapstee hadden gevonden. Tot zeker 5.10 uur bleef het droog, halverwege de morgen steeds meer bewolking en toenemende windstoten met veel trilling in de netten. Aan het eind, zo rond 9.00 uur steeds meer buien, heb netten toen moeten sluiten. Vanmorgen zijn de volgende aantallen gevangen; boerenzwaluw 7, kleine karekiet 14, rietzanger 3, kneu 1, bosrietzanger 1, nachtegaal 1, pimpelmees 3, fitis 2, matkop 1, grote bonte specht 1, rietgors 2 en koolmees 1. In totaal 12 soorten en 38 vogels. Van de totaal gevangen vogels werden er 25 geringd (ruim 65 %)en 13 teruggemeld (plm.35 %) Kemphaan 4 vogels overvliegend; Bruine kiekendief 1 vogel langs oever; Boerenzwaluw diverse vogels in de rietzoom slapend vanmorgen, veel vogels zochten langs de rietzoom in de luwte naar insecten; Aalscholver 3 vogels overvliegend. Verder weinig aantekeningen gemaakt in verband met de voortdurende controle van de netten. Tijdens de toenemende buien kwam er plotseling een atalanta vlinder onder de regen paraplu schuilen toen ik bezig was de rest van de vogels te ringen. Heb nog enige tijd gewacht op gunstig ringweer maar het buien patroon bleef maar doorgaan, toen besloten om maar te stoppen en huiswaarts te keren. Bij mijn vertrek sliepen de Italianen nog steeds in hun tentje ook zij zagen dit weer niet zitten en bleven binnen. Jan de Jong, Joure Ringer 403/C09 Vrijwillig wetenschappelijk medewerker NIOO/KNAW 22

23 17 e vangdag. CES periode augustus Aanwezig van uur tot uur. Vanmorgen vol goede moed weer alleen om 3.25 uur aanwezig op de ringplek om de laatste CES periode af te werken. Gelukkig waren de Italiaanse gasten verdwenen en kon ik rustig mijn gang gaan. Bij een 3/8 bewolking en een temperatuur van rond de 13 graden en een windkracht 1 a 2B die waaide vanuit NW werden de netten opgezet. Het was gelukkig droog, toch zou dit (helaas) niet zo blijven. Halverwege de morgen nam de bewolking toe tot 5/8 en nam de wind toe tot zeker 3 B en begon het af en toe licht te regenen. Na 9.50 uur kwam er een flinke plensbui en was de wind aangewakkerd tot zeker 4 B. De temperatuur bleef rond de 16 a 17 graden schommelen en de buien bleven maar aanhouden bij een toenemende bewolking, na 10 uur besloot ik dan toch maar te stoppen, wederom de netten te laten drogen. Vanmorgen zijn de volgende aantallen gevangen; pimpelmees 1, rietzanger 8, kleine karekiet 26, braamsluiper 2, grasmus 4, tuinfluiter 3, zwartkop 2, rietgors 1, putter 2, heggenmus 1, bosrietzanger 2, spotvogel 1, fitis 4, boomkruiper 1, zanglijster 1 en merel 1. In totaal 16 soorten en 60 vogels. Van de totaal gevangen vogels werden er 46 geringd (ruim 76%)en 14 teruggemeld (plm.34 %). Huiszwaluw 12 vogels voedsel zoekend boven oeverland; Boerenzwaluw zeker een 18 vogels tijdens de schaarse zonnige periode voedsel zoekend boven wilgenstruiken; Waterral bij net 6 een vogel steeds roepend; Torenvalk 1 vogel biddend boven polderdijk; Sperwer 1 mannetje overvliegend; Visdief 1 vogel al roepend overvliegend; Aalscholver 2 vogels in de regen overvliegend; Gierzwaluw 2 vogels jagend op insecten langs oever; Spreeuw vele duizenden vogels kwamen in een breed front vanuit het oosten laag overvliegen, grote groepen zijn later op pas gemaaid grasland gezien in de Miekeveene; Watersnip af en toe enkele van het oeverland opvliegend. Al direct bij aankomst kon ik de geur van rottend hooi opsnuiven en bleek het waterpeil in het slootje al weer tot normale waarden te zijn gestegen. Bij net 6 trof ik een atalanta vlinder aan, zou dit hetzelfde eksemplaar zijn geweest die bij mij de vorige keer onder de parasol zou hebben geschuild? Verder zijn er vanmorgen twee opmerkelijke dingen gebeurd, ten eerste bleek bij het opzetten van de netten dat er een dikke knoop in het midden van het net 1 zat en dat deze er onmogelijk uit wou, ik heb het net tijdelijk moeten vervangen. Na het netzakje netjes aan de onderste lus te hebben bevestigd bleek bij de tweede ronde plotseling het netzakje verdwenen te zijn en nergens terug te vinden. Ook bij net 6 geschiede iets vreemds, op 16 juli verloor ik mijn bril bij deze opstelling, nadien met veel zoekwerk deze niet weer terug kunnen vinden. Met harken en minutieus onderzoek op de oever had ik het al laten rusten, die vind je niet weer terug. Wel nu bij het opzetten van net 6 liep ik terug naar de oever, en net voordat ik op de wal wilde stappen zag ik dat ik een koortje om mijn laars had, het bleek de complete bril te zijn, en wel ongeschonden. Na een weer kletsnatte ochtend en met 60 gevangen vogels toch nog positief naar huis teruggekeerd om daar weer de netten te drogen. 18 e vangdag. 13 augustus Aanwezig van uur tot uur. Vanmorgen was Willem Kok weer terug van vakantie en zijn we rond 4.00 uur vertrokken naar de ringplek, bij een 7/8 bewolking en een temperatuur van rond de 13 graden, een W wind van rond de 1B en een helder zicht zonder neerslag zijn we met goede moed begonnen. Gelukkig Jan de Jong, Joure Ringer 403/C09 Vrijwillig wetenschappelijk medewerker NIOO/KNAW 23

24 kwam na 7.00 uur de zon er ook nog even door en liep de temperatuur op tot rond de 19 graden, de wind na in de loop van de morgen toe tot zeker een 2 a 3 B.Vanmorgen opvallend veel Kleine karekieten. Vanmorgen zijn de volgende aantallen gevangen; kleine karekiet 31, snor 2, rietzanger 6, pimpelmees 6, zwartkop 6, braamsluiper 2, tjiftjaf 2, roodborst 1, koolmees 3, tuinfluiter 3, bosrietzanger 1, grasmus 3, fitis 2, ijsvogel 1, rietgors 1, grote bonte specht 1, blauwborst 1, zanglijster 1 en merel 1. In totaal 19 soorten en 74 vogels. Van de totaal gevangen vogels werden er 59 geringd (ruim 79%)en 15 teruggemeld (plm. 21%) Waterral 2 vogels in de rietzoom gehoord; Blauwe reiger 1 vogel overvliegend; Koekoek 1 vogel in vlucht naar W langs oever; Aalscholver 24 vogels op palenrij bij zwemplekje; Havik door Willem 1 vogel gezien; Gierzwaluw 1 vogel voedsel zoekend boven oeverland; Watersnip 1 vogel gehoord; Witte kwikstaart 1 vogel bij bruggetje; Oeverzwaluw zeker 4 vogels voedsel zoekend; Boerenzwaluw zeker 10 tallen in kleine groepjes boven oeverland en bosjes passerend, later in de morgen veel vogels tussen de koeien in de Miekeveene aan het voedsel zoeken laag boven de grond; Torenvalk 1 vogel biddend boven terrein; Fuut in de vroege ochtenduren steeds jonge vogels in de rietzoom horen piepen; Koolmees enkele vogels paseren langs oever; Pimpelmees zeker een 10 tal aanwezig langs oever; Spreeuw klein groepje van zeker 50 vogels overvliegend naar W; Kleine karekiet weinig of geen zang meer gehoor in rietzoom. Atalanta 1 vlinder; Gehakkelde Aurelia 1 vlinder 2 e generatie bij net 7-8 ; Dagpauwoog 1 vlinder; Argusvlinder 1 vlinder bij net 6.Verder 1 Lantaarntje bij net 9 en bij net blauwe glazenmaker. Bij het slootje vonden we nog 3 wantsen genaamd Picromerus bidems op jonge wilgen en bij net 6 werd nog een Rietsprinkhaan wijfje met legboor gezien. Bij de ringplek afhandeling, tussen net 6 en 5, vonden we nog een soort smalboktor, deze hebben we in de literatuur opgezocht en kunnen vaststellen dat dit Strangalia quadrifasciata is, dezelfde boktor werd ook net over het slootje aangetroffen. Tevens enkele Bruine kikkers, vele groene kikkers en diverse jonge Gewone padden aangetroffen langs het looppad naar de netten en bij de nieuw ontstane paddenpoel. Verder vanmorgen opvallend weinig zang van de Kleine karekiet, dit duidt op een al ingezette weg/ doortrek van de soort dat ook tot uiting kwam in de hogere vetscore bij de vogels, er werden zelfs vogels met vetscore 4 vastgesteld. Op het terrein werden sporen van de Vos en de bunzing vastgesteld aan de hand van gevonden ontlasting. 19 e vangdag. 20 augustus Aanwezig van uur tot uur. Vanmorgen om 4.00 uur uit Joure vertrokken bij een temperatuur van rond de 19 graden. Samen met Willem Kok heb ik de netten snel opgezet. Het was een volledig bewolkte dag met een wind uit W van 1 a 2 B, die later naar ZW zou draaien en niet in kracht toenam. Het zicht was redelijk goed en er viel geen neerslag. Opvallend was dat het nogal drukkend weer was en de insecten ons behoorlijk lastig vielen! Het zou een stille trekmorgen worden met veel (insecten)gezoem! Vanmorgen zijn de volgende aantallen gevangen; roodborst 2, tjiftjaf 1, kleine karekiet 20, rietzanger 3, fitis 2, heggenmus 1, grasmus 1, zwartkop 4, spotvogel 1, pimpelmees 1, winterkoning 1, tuinfluiter 1 en zanglijster 1. In totaal 13 soorten en 40 vogels. Van de totaal gevangen vogels werden er 36 geringd (ruim 90%)en 4 teruggemeld (plm. 10%). Jan de Jong, Joure Ringer 403/C09 Vrijwillig wetenschappelijk medewerker NIOO/KNAW 24

25 Watersnip later in de morgen een groepje van zeker 7 vogels laag over het riet vliegend; Visdief 1 vogel langs oever; Witte kwikstaart 1 vogel bij het bruggetje; Rietgors 1 vogel in de rietzoom gehoord, grotere aantallen waren duidelijk vertrokken; Waterral 1 vogel bij net 6 schreeuwend; Fuut nog steeds vogels met jongen in rietzoom; Spreeuw diverse groepen langstrekkend naar W; Koekoek 1 vogel overvliegend naar W; Boerenzwaluw duidelijk grote groepen aanwezig in de vroege ochtend, hoog in de lucht, zelfs boven de laaghangende ochtendnevel, zeker enkele honderden, vaak samen met tientallen Huiszwaluwen. De wegtrek van beide soorten is duidelijk aan de gang; Lepelaar 1 vogel in de vroege ochtend overvliegend naar W laag langs de oever. In het natte oeverland ten W van net 1 een Haas. Verder zeker een 8 tal Lantaarntjes (libellen) gezien op nat oeverland. Rietsprinkhaan 1 mannetje bij net 6. Verder toch nog 1 Atalanta vlinder en bij het bruggetje een 10 tal rupsen van de Kleine vos op brandnetels. In de vegetatie vonden we nog een Hooibeestje wat door de natte toestand van het gras en de ochtend dauw niet vloog. Verder was opvallend dat er een vreemd bubbelend geluid van het natte oeverland kwam, in eerste instantie dachten we aan vogels doch het moeten zeker kikkers geweest zijn die de geluiden maakten, nooit eerder hoorden we dit, het zal wel door het drukkende weer gekomen zijn dat deze (groene) kikkers van zich lieten horen. Bij het zoeken naar de oorzaak vloog er nimmer een vogel op. Na een uurtje was ook het geluid verdwenen bij het lichter worden in de morgen. Verder vanmorgen opvallend weinig vogels gevangen, zeker een kleine rust pauze in de trek. Opvallend was de hoge bijdrage (50%) van de kleine karekiet in de vangsten. Maar afwachten wat de vangsten volgende week zullen opleveren. Onderhoud 24 augustus Van uur tot uur door Jan de Jong banen opnieuw opgeschoond. De vegetatie was al weer hoog opgeschoten en was nodig aan een snoeibuurt toe. Af en toe nog kleine groepjes boerenzwaluwen rondvliegend boven het oeverland, zeker een 20 tal gezien. Opvallend veel grauwe ganzen lieten van zich horen, in de lucht zeker een 3 a 400 tal gezien meestal in van kleine en grotere groepen. Boven het terrein op e polderdijk een biddende torenvalk. De schuif in de afzetting bij de sloot was ook opengezet door medewerkers van SBB, zodat het overtollige water van het oeverland kon stromen, het had de afgelopen dagen nogal wat geregend. Opvallend was dat ik de gehele periode op het oeverland geen watersnippen heb gehoord of gezien, pas bij het vertrekken naar huis om plm uur zag ik 2 vogels hoog overvliegen naar ZO. Opvallend weinig rietvogels aanwezig vanavond. 20 e vangdag. 28 augustus Aanwezig van uur tot uur. Vanmorgen om 4.20 uur samen met assistent Willem Kok uit Joure vertrokken bij een temperatuur van rond de 16 graden. Het was 6/8 bewolkt met een wind uit ZW van 2 a 3 B. Het zicht was goed en er viel geen neerslag. Opvallend was dat de bewolking vrij snel afnam naar 2/8 en de zon er snel doorkwam, de temperatuur liep op tot rond de 23 graden. Wederom een warme en stille trekmorgen met veel insecten. Jan de Jong, Joure Ringer 403/C09 Vrijwillig wetenschappelijk medewerker NIOO/KNAW 25

26 Vanmorgen zijn de volgende aantallen gevangen; winterkoning 1, kleine karekiet 16, rietzanger 5, fitis 1, zwartkop 2, pimpelmees 7, tjiftjaf 2, zanglijster 1, merel 1 en staartmees 2. In totaal 10 soorten en 38 vogels. Van de totaal gevangen vogels werden er 28 geringd (ruim 73%)en 10 teruggemeld (plm. 27 %). Boomvalk morgens vroeg 1 gezien door Willem, en bij vertrek vloog er eentje laag over weiland in de omgeving van witte bruggetje; Waterral 1 bij ringplek gehoord; Boerenzwaluw zeker een 100 tal hoog in de lucht boven ringplek morgens vroeg, stellig groep trekkers; Blauwe reiger 2 vogels overvliegend; Watersnip groepje van 8 vogels overvliegend plus van het terrein op 2 plekken 2 en 1 vogel opvliegend; Kneu 3 vogels overvliegend; Aalscholver zeker 25 vogels op de palenrij; Knobbelzwaan zeker 12 vogels aanwezig, 8 langsvliegend en 4 op het Tjeukemeer; Staartmees zeker 4 a 5 vogels aanwezig; Pimpelmees klein groepje op ringplek; Koolmees enkele gehoord bij bosjes net 7-8; Spreeuw grote groep van enkele honderden vogels in lijsterbes boom bij net 7-8 en bij net 3-4 druk bessen etend; Oeverzwaluw zeker 2 vogels tussen de grote groep boerenzwaluwen aan het insecten zoeken boven het oeverland Oeverlibel 1 mannetje; Bloedrode heidelibel 2 x, Zwarte heidelibel 1 x, Lantaarntje 6 x, waarvan 1 tandem bij het witte bruggetje; Kleine vos diverse rupsen bij het witte bruggetje; Atalanta 6 x, Hooibeestje 2 x, Bont zandoogje 3 x, Rietsprinkhaan 1 mannetje bij net 6, en Gewone pad 4 x langs looppad, jonge exemplaren. Verder viel op dat er op het oeverland nogal wat water stond en er bijzonder veel insecten aanwezig waren, voortdurend werden we namelijk door deze steekgrage insecten lastig gevallen. Onderhoud 31 augustus Van uur tot uur is door Jan de Jong het looppad door de bosjes bij net 7-8 opgeschoond en is het pad enigszins hersteld door ruigte in de meer modderachtige plekken aan te brengen. Opvallend was dat vanavond bleek dat er in het poeltje de afgelopen dagen wel degelijk watersnippen aanwezig geweest zijn, op diverse plekken vond ik ontlasting en veertjes. Nu was er geen enkele snip te zien! Af en toe kleine groepjes boerenzwaluw voedsel zoekend langs de rietzoom. 21 e vangdag. 3 september Aanwezig van uur tot uur. Vanmorgen om 4.45 uur samen met assistent Willem Kok uit Joure vertrokken bij een temperatuur van rond de 14 graden. Direct al na vertrek kwamen we bij Ouwsterhaule een politie wagen tegen, deze draaide en kwam stilletjes achter ons aan, na een stopteken werd ik verzocht om in een pijpje te blazen (drankcontrole!). Omdat de toch wel warme thee vanmorgen niet voor het uitslaan van de meters kon zorgen, mochten we na een korte controle van de nodige papieren snel doorreizen naar de ringsite. Willem werd wonder boven wonder niet gecontroleerd en bleef deze keer vrij van controle, hij was trouwens opvallend stil tijdens deze politie actie. We mochten na een korte groet weer verder! Jan de Jong, Joure Ringer 403/C09 Vrijwillig wetenschappelijk medewerker NIOO/KNAW 26

27 Het was 8/8 bewolkt met een wind uit NO van 2 a 3 B later in de morgen toenemend naar 3 a 4 B. Het zicht was goed en er viel geen neerslag. De bewolking nam pas na 9.00 uur af tot 6/8 en de zon kwam er snel door, het werd warmer en de temperatuur liep op tot rond de 24 graden. Vanmorgen zijn de volgende aantallen gevangen; kleine karekiet 10, snor 2, tuinfluiter 2, roodborst 4, tjiftjaf 2, zanglijster 2, braamsluiper 1, zwartkop 2, rietzanger 2, sperwer 1, fitis 3, koolmees 1, pimpelmees 3, ijsvogel 1, rietgors 2 en grasmus 1. In totaal 16 soorten en 39 vogels. Van de totaal gevangen vogels werden er 33 geringd (ruim 84 %)en 6 teruggemeld (plm. 16 %). Jan de Jong laat een ijsvogel vrij aan de oever van het Tjeukemeer. Waterhoen 1 vogel zwom onder net door bij net 1; Watersnip bij het poeltje zeker 4 vogels opvliegend en later nog 1 vogel elders langs de oever; Tjiftjaf zeker nog 2 vogels gehoord; Fitis 1 vogel liet nog van zich horen in de bosjes bij net 7-8; Witte kwikstaart groepje van 8 vogels overvliegend naar W en bij het witte bruggetje zat nog een vogel die het kennelijk leuk vind om met zijn klei pootjes op het dak en de kofferbak van de auto heen en weer te lopen, ook de bovenrand van de spiegel zat onder de klei en modder; Waterral zeker 1 vogel bij net 6; Rietgors enkele vogels aanwezig; Boerenzwaluw een 10 tal vogels voedsel zoekend boven oeverland; Aalscholver een 12 tal op de palenrij; Kievit enkele groepen passeerden richting graslanden Miekeveene; Buizerd 3 vogels cirkelend naar W; Zwarte kraai zeker 17 vogels naar W, samen met 1 kauw; Sperwer 1 vogel naar O; Wulp 2 keer een overvliegend eksemplaar gehoord; Kneu een 5 tal naar O; Nijlgans 1 vogel overvliegend; IJsvogel bij net 1 bij het Jan de Jong, Joure Ringer 403/C09 Vrijwillig wetenschappelijk medewerker NIOO/KNAW 27

28 opruimen 1 vogel gehoord, zou dit dezelfde zijn die we loslieten en welke in Oostelijke richting vertrok. Reebok 1 exemplaar net over het slootje, gelukkig waren we net op tijd, hij kwam al richting netten; Zwarte heidelibel zeker een 8 tal, hiervan drie vrijwel zwarte mannetjes; Bloedrode heidelibel een 15 tal waarvan meerdere mannetjes; Geelvlekheidelibel zeker 1 mannetje gecontroleerd, opvallend was dat dit exemplaar niet wegvloog maar zich verticaal in de natte vegetatie liet vallen; Hooibeestje 2 x; Kleine vuurvlinder 1 x; Atalanta 8 x; Klein geaderd witje 5 x; Kleine vos 1 x; Ringslang 2 stuks bij slootje door Willem ontdekt, zeker 70 cm lang; bij het witte bruggetje een 100 tal schrijvertjes op het water. 22 e vangdag. 10 september Aanwezig van uur tot uur. Vanmorgen om 4.45 uur vanuit Joure vertrokken samen met assistent Willem Kok, de klok bij de RABO bank gaf 18 graden aan. Op de heenreis naar de ringplek was het droog, de temperatuur liep verder in de morgen op tot rond de 21 graden, bewolking was 8/8 bij een ZO wind die eerst vrijwel 0 B was en later in de morgen opliep tot 2 B. Het zicht was de gehele morgen goed doch de neerslag bracht geen goeds, halverwege waren er af en toe enkele lichte regenbuien, doch ruim na 9.00 uur begonnen flinke regenbuien en hebben we besloten maar de netten op te pakken. Toch nog enkele vogels gevangen. Vanmorgen zijn de volgende aantallen gevangen; wintertaling 1, watersnip 2, heggenmus 1, kleine karekiet 4, tuinfluiter 3, tjiftjaf 1 en zanglijster 1. In totaal 7 soorten en 13 vogels. Van de totaal gevangen vogels werden er 12 geringd (ruim 92 %)en 1 teruggemeld (plm. 8 %) Torenvalk 1 vogel; Watersnip zeker 8 vogels overvliegend; Waterral 2 vogels gehoord in rietzoom, 1 hiervan ontsnapte uit net 9; Wulp 1 vogel al roepend overvliegend; Boerenzwaluw veel vogels hoog in de lucht, zeker een 50 tal aanwezig boven de ringplek, komen niet naar beneden; Kievit af en toe kleine groepjes overtrekkend, in totaal zeker meer dan 100 vogels; Spreeuw enkele kleine groepjes snel en laag doortrekkend. Bij de bosjes 2 Atalanta vlinders; Bij net 2 een mannetje zwarte heidelibel en in totaal 4 paardenmestkevers uit de netten verwijderd, 2 uit net 3-4 en 2 uit het poelnet. Twee van deze mestkevers waren behoorlijk kleiner, doch volgens de literatuur blijkt dit wel meer voor te komen. Omdat het na 9.00 uur harder begon te regenen hebben we de netten snel dicht geschoven en opgeruimd. Veel hadden we nog niet gevangen, doch de weersomstandigheden lieten verder vangen niet toe. Snel de netten drogen en een volgend keer beter. 23 e vangdag. 18 september Aanwezig van uur tot uur. Rond 5.00uur ben ik met Willem Kok bij volle maan uit Joure vertrokken naar de ringplek, het weer was stukken beter dan vorige week doch de temperatuur was behoorlijk lager, bij de RABO bank noteerden we 10 graden bij een ZW wind van 3 a 4 B, het zich was gelukkig goed en er viel geen neerslag. De temperatuur zou later in de morgen nog oplopen naar rond de 15 graden. Bij aankomst was er een 3/8 bewolking welke in de loop van de morgen opliep naar 6/8, gelukkig Jan de Jong, Joure Ringer 403/C09 Vrijwillig wetenschappelijk medewerker NIOO/KNAW 28

29 kwam halverwege de morgen ook de zon er nog even door en was het aangenaam. Door de regenval van afgelopen tijd was de pomp bij het slootje door SBB open gezet en kon het water afvloeien naar het Tjeukemeer, echter de stand van het water van het Tjeukemeer was ook hoog zodat dit een en ander in evenwicht hield. Het water op het pad naar de ringplek was dan ook nog behoorlijk hoog en daardoor waarschijnlijk aantrekkelijker voor de watersnippen die er verbleven. Vanmorgen zijn de volgende aantallen gevangen; watersnip 10, kleine karekiet 8, rietzanger 1, roodborst 5, rietgors 5, gekraagde roodstaart 1, winterkoning 1, heggenmus 1, zanglijster 2, tjiftjaf 1, pimpelmees 4, matkop 1, koolmees 4, zwarte mees 1, merel 1 en zwartkop 1. In totaal 16 soorten en 47 vogels. Van de totaal gevangen vogels werden er 38 geringd (ruim 80 %)en 9 teruggemeld (plm. 20 %). Boerenzwaluw groepjes hoog in de lucht, later in de morgen af en toe een 8 tal voedsel zoekend laag boven het oeverland; Watersnip zeker een 15 tal aanwezig, hiervan maar liefst 10 vogels gevangen; Waterral 12 vogel bij net 6 roepend; Merel 1 mannetje in vlucht bij net 7-8; Aalscholvers 4 vogels overvliegend (4 x 1); Wintertaling 1 vogel overvliegend; Torenvalk 1 vogel biddend boven de polderdijk; Koolmees af en toe een klein groepje op ringterrein aanwezig; Pimpelmees af en toe meerdere vogels hoog in de bosjes; Spreeuw kleine groepjes langstrekkend, tientallen vogels; Visarend 1 vogel komend vanuit het NO langzaam overvliegend, later in de morgen weer terg in de NO richting, waarschijnlijk afkomstig vanuit het Oosterschar bij St.Johannesga; Grauwe gans af en toe enkele groepjes overvliegend. Bij de bosjes van net 7-8 nog 1 atalanta vlinder en bij net 9 een wijfje van de bloedrode heidelibel. Al met al een prachtige ringmorgen met veel soorten, en dat bij een heldere volle maan, de koplamp hoefde bijna niet eens aan bij het opzetten van de netten, het was net of er een bouwlamp daarboven was aangezet aldus Willem. Op de terugweg naar huis zagen we boven de landerijen bij de camping van Oldeouwer nog tientallen oeverzwaluwen samen met zeker een veelfout aan boerenzwaluwen druk aan het jagen op insecten. Ook deze soorten zijn zich aan het opvetten om straks naar het zonnige zuiden af te reizen. 24 e vangdag. 25 september Aanwezig van uur tot uur. Rond 5.00uur ben ik met Willem Kok uit Joure vertrokken naar de ringplek. Ronnie Kuipers kwam na zijn diensttijd bij de politie zo rond 8.00 uur ook langs om ons te assisteren. Het was vanmorgen bij vertrek uit Joure toch nog 14 graden, de bewolking was 3/8 en de wind kwam uit ZO, eerst 2 a 3 B later in de morgen toenemend tot zeker ruim 4 B, het zicht was goed en er viel geen neerslag. Later in de morgen zou de bewolking nog toenemen naar 7/8, en rond uur voelden we enige spatten regen. Door harde windt veel trilling in de netten zodat deze goed zichtbaar zijn voor de zangvogels. Vanmorgen zijn de volgende aantallen gevangen; watersnip 11, kleine karekiet 14, winterkoning 6, merel 1, zanglijster 3, pimpelmees 4, tjiftjaf 5, matkop 2, rietgors 5, zwarte mees 4, zwartkop 1 en koolmees 1.In totaal 12 soorten en 57 vogels. Van de totaal gevangen vogels werden er 52 geringd (ruim 91%)en 5 teruggemeld (plm. 9 %). Jan de Jong, Joure Ringer 403/C09 Vrijwillig wetenschappelijk medewerker NIOO/KNAW 29

30 Watersnippen lieten zich goed vangen deze morgen (Foto Jan de Jong, Joure). Watersnip zeker 18 vogels aanwezig bij het poeltje; Buizerd 1 vogel aanwezig; Torenvalk 1 vogel biddend boven polderdijk; Waterral op 3 plekken gehoord op ringplek; Staartmees 1 groepje van 9 vogels aanwezig, helaas geen enkele gevangen; Aalscholver 3 vogels overvliegend; Pimpelmees enkele groepjes in bosjes op de ringplek(10 tal); Koolmees enkele aanwezig in groep pimpelmezen; Fuut 4 vogels op Tjeukemeer; Spreeuw af en toe enkele groepjes passerend langs oever; Knobbelzwaan een viertal vogels in vlucht boven ringplek. Verder weinig aantekeningen gemaakt van vogels. Teldag Eurobirdwatch. 01oktober Aanwezig van 06.45uur tot uur. Teller; Jan de Jong, Joure Rond 6.25uur ben ik uit Joure vertrokken naar de ringplek met lichte regen, plm. 15 graden, een NW wind van 4 a 5 B en geheel bewolkt. Van 6.45 uur tot 6.58 uur een fikse regenbui. Later in de morgen zou de motregen en de buien toch flink afnemen en kwam de zon er ook nog door. Vooral na uur was er weinig trekbeweging meer te zien, alleen maar wat verplaatsing van vogels op de landerijen door de aanwezigheid van buizerd en sperwer. Vanmorgen zijn de volgende aantallen geteld; spreeuw 11873, kievit 528, watersnip 20, grauwe gans 71, aalscholver 157, kokmeeuw 35, pimpelmees 12, wilde eend 21, nijlgans 3, wulp 18, houtduif 3, boerenzwaluw 4, koolmees 9, stormmeeuw 18, zwarte kraai 11, graspieper 30, zwarte mees 35, wintertaling 9, meerkoet 1, tjiftjaf 3, rietgors 7, oeverzwaluw 12, blauwe reiger 2, merel 1, witte kwikstaart 3, knobbelzwaan 3, gaai 3, fuut 1, vink 4, Jan de Jong, Joure Ringer 403/C09 Vrijwillig wetenschappelijk medewerker NIOO/KNAW 30

31 buizerd 2, kauw 2, torenvalk 2, kleine mantelmeeuw 1, roodborst 1, waterral 2, zanglijster 1, bokje 1, grote mantelmeeuw 1 en sperwer 1. In totaal 39 soorten en vogels waargenomen. Verreweg de meeste vogels waren spreeuwen, deze kwamen allemaal uit de bosjes tussen Rohel en Vierhuis tussen 7.50 uur en 8.30 uur. Van het poeltje vloog ook 1 bokje vlak voor mij op, dit was de eerste weer in het najaar. Opvallend was ook het groepje zwarte mezen (35)dat langs de oever trok. Watersnippen waren er bij het poeltje 7 en later trof ik een 13 tal in vlucht langs de oever naar W. De grote aantallen aalscholvers waren vooral vogels die vanuit het noorden/ noord oosten overtrokken naar het zuiden, enkele vogels bleven langs de oever van het Tjeukemeer en in het ondergrondskanaal vissen, de rest trok door. Van de weidevogels waren vooral de kieviten (528) hoog in aantal en verbleven ze voor een groot deel op de graslanden in de Miekeveene, een klein deel trok over en door naar ZZW richting (30 tal). De wulpen (18) kwamen alle van het grasland en vlogen op en vertrokken in Oostelijke richting, luid roepend. Graspiepers vlogen in kleine groepjes over en opmerkelijk was dat ik geen enkele veldleeuwerik heb gezien vanmorgen. Van de zwarte kraai waren er op een bepaald moment zelfs 11 aanwezig op de landerijen aan de Miekeveene. Van de buizerd waren 2 vogels aanwezig, een hiervan bleek opvallend licht gekleurd. Opmerkelijk was ook de 12 oeverzwaluwen die nog boven de rietzoom aan het mugjes vangen waren samen met nog 4 late boerenzwaluwen. Door alleen deze telling vanmorgen, zonder te ringen, blijkt maar weer dat je veel meer vogels ontdekt dan dat je langs de oever vogels ringt voor het wetenschappelijk onderzoek. Een ringonderzoek toont meer aan de aanwezigheid van de kleinere soorten omdat ze in het net belanden. 25 e vangdag. 05 oktober Aanwezig van 05.15uur tot uur. Rond 5.00uur ben ik uit Joure vertrokken naar de ringplek. Daar er in het weekend van 1 en 2 oktober niet geringd kon worden ben ik vanmorgen vroeg zelf vertrokken naar het Tjeukemeer. Bij een temperatuur zo rond de 10 graden was het een stuk frisser geworden, de bewolking was 4/8 en de wind kwam uit No en was rond de 3 a 4 B, het zicht was goed en er viel geen neerslag. Na 8.30 uur kwam er meer zon, doch door de dwarse trilling in de netten vielen deze sterk op voor de zangers. Vanmorgen zijn de volgende aantallen gevangen; winterkoning 2, kleine karekiet 6, roodborst 4, zanglijster 6, merel 3, watersnip 7, bokje 2, tjiftjaf 4, pimpelmees 4, staartmees 4, goudhaantje 2, koolmees 1, rietgors 2 en ijsvogel 1.In totaal 14soorten en 48 vogels. Van de totaal gevangen vogels werden er 43 geringd (ruim 89%)en 5 teruggemeld (plm. 11 %). Jan de Jong, Joure Ringer 403/C09 Vrijwillig wetenschappelijk medewerker NIOO/KNAW 31

32 IJsvogel wordt regelmatig gevangen aan het Tjeukemeer tijdens de herfsttrek (Foto Tsjepke van der Honing, Joure. 9 oktober 2004). Vanmorgen zeer weinig aantekeningen gemaakt van vogels. Waterral 1 vogel gehoord bij net 6; Buizerd 1 vogel overvliegend; Watersnip zeker een 15 tal aanwezig op oeverland; Bokje 2 vogels gezien bij poeltje, deze ook gevangen; Pimpelmees af en toe kleine groepjes overtrekkend; Staartmees 1 groep aanwezig, zeker 7 vogels, hiervan 4 gevangen en geringd. Atalanta 1 vlinder bij net 7-8 en bruinrode heidelibel bij net 2 een rondvliegend. Bij het witte bruggetje waren vanmorgen twee snoekvissers aanwezig. Al voor uur ben ik langzaam begonnen op te ruimen, daar het nog veel werk was om alles weer op de juiste plek te krijgen en de netstokken schoon te maken. Toch een mooie morgen gehad met redelijk veel vogels. Opvallend was vanmorgen de toegenomen aantallen van de zanglijster en toch weer een prachtige ijsvogel. 26 e vangdag. 08 oktober Aanwezig van 05.15uur tot uur. Rond 5.00uur zijn Willem Kok en ik uit Joure vertrokken naar de ringplek. Onderweg kwamen we veel mistbanken tegen bij Ouwsterhaule die zeer dicht waren. De temperatuur vanmorgen was rond de 11 graden bij aankomst, een 4/8 bewolking met laaghangende mistbanken, de wind kwam uit ZO en was 1 a 2 B, later in de morgen toenemend tot 2 a 3 B, het zicht was matig (tot 100m) en er viel geen neerslag. De temperatuur nam later in de morgen maar weinig meer toe tot rond de 15 graden, de bewolking nam toe tot 6/8. Jan de Jong, Joure Ringer 403/C09 Vrijwillig wetenschappelijk medewerker NIOO/KNAW 32

33 Door de zware mist waren de netten erg nat en werden door de vogels snel opgemerkt. Vanmorgen zijn de volgende aantallen gevangen zanglijster 3, merel 3, waterral 1, roodborst 3, kleine karekiet 3, winterkoning 1, watersnip 4, rietgors 5, zwartkop 1, pimpelmees 13, koolmees 2 en tjiftjaf 1. In totaal 12soorten en 41 vogels. Van de totaal gevangen vogels werden er 35 geringd (ruim 85%)en 6 teruggemeld (plm. 15 %). Vanmorgen weinig aantekeningen kunnen maken van vogels door de dichte mist. Blauwe kiekendief 1 vrouwtje steeds op terrein bij slootje te zien, leek me niet fit; Waterral minstens 5 aanwezig op de ringplek, steeds op verschillende plekken vrijwel gelijktijdig roepend; Witte kwikstaart 1 vogel bij bruggetje; Staartmees groep van zeker 11 vogels samen met pimpelmezen; Pimpelmees zeker 35 vogels aanwezig, door de mist blijven te vaak hoog in de struiken; Koolmees slechts enkele tussen de pimpelmezen; Watersnip zeker 7 vogels aanwezig; Tjiftjaf 4 vogels bij slootje in bosjes; Knobbelzwaan op het Tjeukemeer 4 vogels adult; Zanglijster 4 vogels overvliegend in de mist; Goudplevier 1 vogel horen roepen bij polderdijk; Wintertaling enkele vogels overvliegend (3 a 4) bij het poeltje; Spreeuw steeds kleine groepjes overvliegend naar W, vogels komen van grote slaapplek tussen Vierhuis en Rohel langs het Tjeukemeer; Fuut zeker een 3 tal in de rietzoom; Aalscholver steeds enkele vogels overvliegend; Zwarte kraai 4 vogels die blauwe kiekendief verjagen; Wilde eend een 9 tal vogels in de mist overvliegend naar Tjeukemeer. Bij net 7-8 een nestje van een Dwergmuis gevonden in de vegetatie. Ondanks de vele mist en het slechte zicht toch nog een redelijk aantal vogels. Nadeel is dat alle netten nu wel weer gedroogd moeten worden anders gaan ze schimmelen en worden daardoor sneller zwak. We hadden de illusie dat de mist wel zou optrekken doch dit gebeurde pas in de middag. 27 e vangdag. 15 oktober Aanwezig van 05.30uur tot uur. Rond 5.15uur ben ik samen met Willem Kok en Tsjepke van der Honing (gast) uit Joure vertrokken naar de ringplek. Ronnie Kuipers kwam vanmorgen met eigen vervoer, zodat ik goed in de assistentie zat vanmorgen. De temperatuur vanmorgen was rond de 13 graden bij aankomst, een 3/8 bewolking zonder mistbanken, de wind kwam uit ZO en was 2 B, later in de morgen toenemend tot 3 a 4 B, het zicht was in de vroege morgen goed doch zo rond 8.20 uur kwamen er enkele laaghangende mistbanken opzetten die gelukkig ook snel weer verdwenen na uur. De temperatuur nam later in de morgen maar weinig meer toe tot rond de 16 graden, de zon liet zich na 9.20 uur meer zien. Vanmorgen zijn de volgende aantallen gevangen roodborst 8, kleine karekiet 2, winterkoning 7, zanglijster 4, watersnip 10, bokje 2, zwartkop 2, rietgors 4, goudhaantje 1, tjiftjaf 1, pimpelmees 15, koolmees 2 en staartmees 1. In totaal 13 soorten en 59 vogels. Van de totaal gevangen vogels werden er 53 geringd (ruim 89%)en 6 teruggemeld (plm. 11 %). Waterral op zeker 5 plekken gehoord op ringplek, en bij net 7-8 de resten van een geplukt eksemplaar gevonden; Vlaamse gaai 1 vogel overvliegend; Grote Bonte Specht 2 keer een vogel overvliegend naar W; Staartmees een groepje van zeker 10 vogels op de ringplek aanwezig; Pimpelmees zeker een 20 tal aanwezig in diverse groepjes, opvallend bij de ringvangsten was dat er twee vogels bij waren die vrijwel geen groen of geel kleed droegen, ze waren sterk flets grijs gekleurd, dit hadden we hier nog niet eerder gezien, mogelijke Jan de Jong, Joure Ringer 403/C09 Vrijwillig wetenschappelijk medewerker NIOO/KNAW 33

34 vogels van oostelijke herkomst? ; Koolmees enkele vogels tussen de pimpelmezen; Houtduif af en toe kleine groepjes rondvliegend (4-3-6) over de ringplek; Buizerd 1 vogel aanwezig; Kievit diverse vogels overtrekkend; Aalscholver af en toe enkele vogels overvliegend; Knobbelzwaan zeker 5 vogels laag overvliegend naar W; Putter 2 vogels naar W; Merel 1 mannetje bij de ringplek; Watersnip zeker een 15 tal aanwezig op ringplek; Bokje 5 vogels opvliegend van oeverland; Spreeuw af en toe grote groepen van de slaapplek naar W vliegend, zeker vele duizenden gepasseerd. Op het terrein bij het poeltje een mannetje zwarte heidelibel gevonden. Tsjepke ontdekte ook nog een steenrode heidelibel mannetje op een oeverplant rustend, welke geheel zwarte pootjes had. Op het terrein meerdere plekken waar vogels geplukt waren. Verder een mooie ringdag gehad, na uur hebben we de netten weer opgeruimd, gelukkig alles droog, en zijn we met een tevreden gevoel weer richting Joure vertrokken. 28 e vangdag. 23 oktober Aanwezig van 05.30uur tot uur. Rond 5.15uur ben ik samen met Willem Kok uit Joure vertrokken naar de ringplek De temperatuur vanmorgen was rond de 14 graden bij aankomst, later in de morgen toenemend naar 16 a 17 graden, een 8/8 bewolking later afnemend naar 6/8, de wind kwam uit NO en was 2 a 3 B, toenemend tot 3 a 4 B na 8.30 uur, het zicht was goed doch zo rond 7.20 uur, vlak na het opzetten van de netten kwam er een flinke bui met veel regen, na 9.00 uur ook af en toe zon. Helaas bleven de netzakjes de gehele verdere morgen nat, zodat drogen weer een must werd. Vanmorgen zijn de volgende aantallen gevangen Roodborst 10, merel 5, koperwiek 1, winterkoning 8, watersnip 7, bokje 1, tjiftjaf 4, staartmees 5, koolmees 2, rietgors 1, matkop 2, pimpelmees 15 en goudhaantje 1. In totaal 13 soorten en 62 vogels. Van de totaal gevangen vogels werden er 46 geringd (ruim 74%)en 16 teruggemeld (plm. 26 %) Bij de terugmeldingen waren twee vogels, beide pimpelmees, niet door ons geringd. Resp. Arnhem AK en AJ De vogel met ring AJ bleek op 9 oktober 2005 geringd te zijn in Wilsum in de provincie Overijssel, en de andere ring AK is geringd op 2 juli 2005 in Kamperhoek in de Flevopolder. Torenvalk 1 vr. biddend boven oeverland; Buizerd 2 vogels aanwezig; Nijlgans 2 vogels overvliegend; Houtduif 2 groepjes passerend (6 en 8 vogels); Kievit diverse koppels rondvliegend ( ); Aalscholver enkele vogels overvliegend (1-4-2); Watersnip zeker een 15 tal aanwezig; Bokje 2 vogels in gebied, hiervan 1 gevangen; Zwarte kraai 3 vogels; Knobbelzwaan zeker 6 vogels overvliegend; Spreeuw diverse groepen vogels (1000 den) overvliegend naar W; Wilde zwaan 1 groepje gehoord overvliegend; Pimpelmees diverse groepjes aanwezig, tientallen; Koolmees enkele vogels in bosjes; Staartmees 1 groepje aanwezig; Goudhaantje enkele gehoord bij net 6; Waterral op zeker 5 plekken op ringplek gehoord. Verder veel ganzen aanwezig in de omgeving van Vierhuis en Rotsterhaule. Op de terugweg bij de camping zagen we nog een Grote lijster op een hekkenpaaltje zitten. Met de 62 vogels van vanmorgen mogen we weer dik tevreden zijn. Opmerkelijk waren vanmorgen voor ons de toch hoge aantallen van de roodborst. 29 e vangdag. 28 oktober Aanwezig van uur tot uur. Jan de Jong, Joure Ringer 403/C09 Vrijwillig wetenschappelijk medewerker NIOO/KNAW 34

35 Rond 5.15uur ben ik vertrokken naar de ringplek omdat ik dacht dat het weekend toch weer erg nat zou worden, later bleek dat dit weer eens door de weerprofeten fout was voorspeld. Vanmorgen is vogelringer Eelke Haagsma uit Bolsward mee als gast om me te assisteren. Bij aankomst op de ringplek stond hij al te wachten. Het was bij aankomst zo rond de 13 graden bij een 3/8 bewolking en een strakke Z wind van 3 B, later toenemend naar minstens 4B, de temperatuur zou met de toenemende zon later in de morgen oplopen tot minstens 18 graden. Helaas stond er vrij veel trilling in de netten, samen met de zon, wat resulteerde in lagere vangstaantallen. Gelukkig was het zicht vanmorgen goed en er viel geen neerslag. Vanmorgen zijn de volgende aantallen gevangen Roodborst 6, zanglijster 3, bokje 2, watersnip 3, houtsnip 1, winterkoning 5, goudvink 2, pimpelmees 8, koolmees 6 en de tjiftjaf 2. In totaal 10 soorten en 38 vogels. Van de totaal gevangen vogels werden er 24 geringd (ruim 63%) en 14 teruggemeld (plm. 37 %). Buizerd 2 vogels aanwezig, 1 x licht en 1 x donker van kleur; Sperwer 2 vogels gezien, 1 hiervan ontsnapte uit net 7; Watersnip zeker een 12 tal aanwezig op oeverland; Aalscholver 3 vogels overvliegend; Houtduif diverse groepjes passerend ( ); Waterral 2 vogels gehoord in rietzoom; Houtsnip 2 vogels in de ochtendschemering indalend vanuit de lucht, later hiervan 1 gevangen in net bij slootje; Knobbelzwaan 1 vogel opstijgend in het schemerdonker vanuit het (smalle) slootje rakelings langs onze netopstelling, later nog 3 vogels overvliegend; Kauw opvallend veel vogels langstrekkend in groepjes ( ,etc); Nijlgans 2 groepjes gezien (2-5); Spreeuw diverse groepjes langstrekkend; Koolmees groepje aanwezig in bosjes bij net 7-8; Pimpelmees diverse groepjes langstrekkend, echter vaak hoog vliegend. Verder weer opvallend veel groepjes kolgans, grauwe gans in diverse richtingen overvliegend. De vangst van een houtsnip in oktober aan het Tjeukemeer is bijzonder (Foto Jan de Jong, Joure). Jan de Jong, Joure Ringer 403/C09 Vrijwillig wetenschappelijk medewerker NIOO/KNAW 35

36 Bij het slootje nog een mannetje zwarte heidelibel ontdekt op de vegetatie. Het oeverland was behoorlijk nat en het water stond vrij hoog, zeker door de vele regen van de afgelopen dagen. Na het opruimen van de netten zijn we om uur weer richting Joure vertrokken. 30 e vangdag. 5 november Aanwezig van uur tot uur. Rond 5.15.uur ben ik vertrokken naar de ringplek Willem Kok was verhinderd en Ronnie Kuipers moest meedoen met een roeiwedstrijd, en Peter Zeldenthuis is nog druk bezig met zijn huis zodat ik maar alleen ben gegaan. Het was bij aankomst zo rond de 8 graden bij een 3/8 bewolking en een strakke ZW wind van 3 B, later toenemend naar minstens 5 a 6B, de temperatuur zou vanmorgen blijven steken rond de 11 graden ondanks dat de zon zich af en toe goed liet zien. Helaas stond er vrij veel trilling in de netten, samen met de zon, wat resulteerde in lagere vangstaantallen. Gelukkig was het zicht vanmorgen goed en er viel geen neerslag. Vanmorgen zijn de volgende aantallen gevangen Roodborst 5, winterkoning 4, merel 3, watersnip 1, bokje 2, pimpelmees 7, matkop 1 en koolmees 1. In totaal 8 soorten en 24 vogels. Van de totaal gevangen vogels werden er 18 geringd (75%)en 6 teruggemeld ( 25 %). Waterral 2 vogels gehoord in riet; Wulp 1 vogel overtrekkend, Spreeuw 1000den naar W trekkend van slaapplek; Aalscholver diverse vogels overvliegend; Watersnip 3 vogels aanwezig; Grote bonte specht 1 vogel bij net 5; Rietgors enkele vogels overtrekkend; Buizerd 1 vogel aanwezig; Pimpelmees diverse groepjes aanwezig, zwervend; Wilde eend af en toe groepjes overvliegend naar Tjeukemeer vanuit het noorden, zeker een 50 tal. Verder veel Kolganzen her en der rondvliegend. In de polder de Miekeveene waren jagers bezig met de eendenjacht vanmorgen, ze hadden een woerd Wilde eend geschoten. Opvallend rustig vanmorgen op de vangplek, wel was de waterstand op het oeverland behoorlijk toegenomen door de regenval van afgelopen periode. 31 e vangdag. 13 november Aanwezig van uur tot uur. Rond 5.15uur ben ik samen met Willem Kok vertrokken naar de ringplek Het was bij aankomst zo rond de 8 graden bij een 5/8 bewolking en een zwakke NO wind van 1 B, later nam de bewolking af tot 3/8 en de zon kwam er na 9.00 uur mooi door, de temperatuur zou vanmorgen door de zon flink toenemen tot rond de 13 a 14 graden. Het was helder weer en er viel geen neerslag vanmorgen. Vanmorgen zijn de volgende aantallen gevangen Winterkoning 6, watersnip 1, pimpelmees15, merel 4, koolmees 2, matkop 1, roodborst 5 en kleine bonte specht 1. In totaal 8 soorten en 35 vogels. Van de totaal gevangen vogels werden er 22 geringd (ruim 62%)en 13 teruggemeld ( plm. 38%). De kleine bonte specht droeg een pootring en bleek op 26 juni 2004 geringd te zijn te Munnikeburen als volwassen man door de ringgroep Menork. Jan de Jong, Joure Ringer 403/C09 Vrijwillig wetenschappelijk medewerker NIOO/KNAW 36

37 Kleine bonte specht zwerft graag samen met pimpelmezen rond (Foto Jan de Jong, Joure). Vink 2 vogels in bosjes bij net 7-8; Watersnip zeker een 7 tal overvliegend; Bokje 1 vogel aanwezig en opvliegend van terrein; Houtduif af en toe groepjes overvliegend(6-4 en 3) ; Rietgors 1 vogel bij net 1 gehoord; Zwarte kraai 4 vogels aanwezig; Aalscholver zeker een 6 tal op palenrij; Spreeuw enkele vogels overvliegend; Grote bonte specht 1 vogel overvliegend naar W; Buizerd 1 licht gekleurd eksemplaar aanwezig; Nijlgans 3 vogels overvliegend; Waterral zeker 4 vogels gehoord in rietzoom; Kramsvogel een 40 a 50 vogels hoog overtrekkend in groepjes; Koperwiek een groep van 22 vogels hoog overvliegend; Kolgans vele 1000 den (!!) op het grasland in de Miekeveene, nooit eerder zag ik dergelijke aantallen hier zo tussen de grazende koeien en de schapen; Barmsijs af en toe enkele groepen langs trekkend naar W, bij net 7-8 zat ook een klein groepje in de boom. Vanmorgen zijn we weer behoorlijk geschrokken van 3 reeen die door de natte oevervegetatie richting Vierhuis draafden, gelukkig gingen ze pal langs de polderdijk en kwamen ze niet in de bosjes waar onze nette stonden opgesteld. Vaak komt het voor dat recreanten vanaf de camping met loslopende honden de beesten opjagen 32 e vangdag. 19 november Aanwezig van uur tot uur. Rond 5.15uur ben ik samen met Willem Kok vertrokken naar de ringplek Het was bij aankomst zo rond de 1 a 2 graden boven nul bij een 2/8 bewolking en een zeer zwakke NW wind van 0 tot1 B, later nam de bewolking toe tot 6/8 en de zon kwam er na 8.45 uur af en toe eens door, de temperatuur zou vanmorgen vlak voor het licht worden sterk afnemen tot zeker 4 graden onder nul met flinke ijsafzetting, op enkele plekken op het natte oeverland lag al een laagje van zelfs 2 mm dik! Het was helder weer en er viel geen neerslag vanmorgen. Na 11.00uur verdween de ijsafzetting in een ras tempo en nam de temperatuur weer toe tot rond de 5 graden. Jan de Jong, Joure Ringer 403/C09 Vrijwillig wetenschappelijk medewerker NIOO/KNAW 37

38 Grote barmsijs de eerste in 21 jaar. Foto Jan de Jong, Joure. Vanmorgen zijn de volgende aantallen gevangen Winterkoning 8, merel 6, watersnip 4, bokje 1, tjiftjaf 1, waterral 2, pimpelmees 6, goudvink 1, grote barmsijs 1, roodborst 1 en koolmees 1. In totaal 11 soorten en 32 vogels. Van de totaal gevangen vogels werden er 24 geringd (75%) en 8 teruggemeld (25%). Nijlgans 3 vogels overvliegend; Grote bonte specht 1 vogel gehoord bij net 7-8; Waterral zeker een 5 tal vogels gehoord in oeverzone; Aalscholver op de palenrij zeker 14 vogels; Wilde zwaan diverse keren gehoord op het Tjeukemeer tijden ringen en meten; Barmsijs diverse keren kleine groepjes passerend naar W, vanmorgen ging het zeker om een 30 tal vogels, mogelijk waren het alle grote barmsijsen daar we vandaag voor het eerst sinds 21 jaar hier een grote barmsijs mochten vangen en ringen; Kievit 13 vogels naar Z; Kramsvogel zeker enkele 10 tallen overvliegend; Koperwiek vele tientallen, zeker een 50 tal, naar W vliegend soms samen met kramsvogels. De vogels kwamen niet aan de grond; Buizerd 1 aanwezig; Bokje zeker 2 vogels aanwezig, hiervan 1 gevangen; Pimpelmees af en toe enkele langstrekkend, veel minder dan vorige week; Zwarte kraai 4 vogels; Goudvink zeker 2 vogels aanwezig tussen net 3-4 en 6; Vanmorgen zo rond de 9.00 uur weer een viertal reeen van W naar O langs de oever, weer waren ze opgejaagd door een man met een hond die vanuit de richting Oldeouwer de beesten opjaagde. Gelukkig was Willem bij de netten aanwezig en konden we de beesten nog naar de polderdijk jagen. Wederom aan een crash ontsnapt! Tot overmaat van ramp viel Willem ook nog met zijn klokkenspel op de harde houten afzetting in het slootje, de balk was door de opkomende vorst spekglad geworden. Bijna een tweede drama op de ringplek die in huize Kok dan voor de nodige problemen zou kunnen zorgen. Jan de Jong, Joure Ringer 403/C09 Vrijwillig wetenschappelijk medewerker NIOO/KNAW 38

39 Totaallijst geringde vogels in mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec 2005 pulli 1 blauwborst boerenzwaluw bokje bonte vliegenvanger boomkruiper bosrietzanger braamsluiper fitis gekraagde roodstaart goudhaantje goudvink grasmus grauwe vliegenvanger groenling grote barmsijs grote bonte specht heggenmus houtsnip huismus huiszwaluw ijsvogel kleine karekiet kneu koekoek koolmees koperwiek kuifmees matkop merel nachtegaal oeverzwaluw pimpelmees putter rietgors rietzanger ringmus roodborst snor sperwer spotvogel spreeuw sprinkhaanrietzanger staartmees tapuit tjiftjaf tuinfluiter vink waterral watersnip winterkoning Jan de Jong, Joure Ringer 403/C09 Vrijwillig wetenschappelijk medewerker NIOO/KNAW 39

40 51 wintertaling witgesterde blauwborst witte kwikstaart zanglijster zwarte mees zwartkop totalen incl.pulli mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec 2005 aantal keren geringd aantal soorten Gasten in Ook in 2005 zijn er enkele gasten aanwezig geweest bij het ringen aan het Tjeukemeer. Jurjen Bootsma uit Lemmer kwam op 23 april zelfs met de fiets, Eelke Haagsma uit Bolsward (ringer 981) was op 16 april en 28 oktober aanwezig, Harm van der Wal, opzichter SBB kwam op 1 mei ook even langs en Tsjepke van der Honing uit Joure was op 15 oktober aanwezig bij de herfstvangsten. Charon Kappers (vriendin van Ronnie Kuipers, en ook politie agente) was in de zomer op 11 juni aanwezig en kon diverse zwaluw soorten bewonderen. Gerard Tamminga uit Heerenveen kwam op 10 juli samen met zijn zoon Jens Tamminga naar de rietvogels kijken. Veel bekijks dus! Slot. Na een druk seizoen sluiten we 2005 met een goed gevoel af. Helaas moest de uitwerking van het materiaal (biometrie) blijven liggen maar misschien dat er in de toekomst meer tijd voor is. We kunnen in 2005 terugzien op een geslaagd seizoen. Jan de Jong, Joure Ringer 403/C09 Vrijwillig wetenschappelijk medewerker NIOO/KNAW 40