IN DIT NUMMER. No. 4. oktober 1984

Transcriptie

1 No. 4 oktober 1984 IN DIT NUMMER vindt U de agenda voor de eerste vier maanden van het nieuwe seizoen 1984/1985 met als bijzondere evenementen: de ruildag en de veiling. De catalogus van de te veilen kavels gaat hierbij, terwijl U, elders in dit nummer nadere bijzonderheden kunt lezen. vindt U weer een nieuwe aflevering in de artikelenserie over de "Luchtpost". Oud-notaris H.J.de Jager vertelt ons weer interessante zaken, die aanschouwelijk worden gemaakt door afbeeldingen van mooie poststukke: Verschijnt 4x per jaar Orgaan van de Filatelistenvereniging "NOVIOPOST" te Nijmegen vindt U als losse bijlage een overzicht van alle Kodeer Plaats Kentekens, die gebruikt worden bij het automatisch sorteerproces. Het zijn de "nummertjes", die behoren bij de oranjerode index-streepjes. Voor diegenen, die hierin geïnteresseerd zijn, is dit een zeer handige brochure, waarvan de samenstelling en redactie uiteraard in handen is van onze postcodespecialist Jos M.A.G.Stroom. vindt U tenslotte veel berichten, die voor alle leden van belang zijn. Redactie.

2 7 september Vergadering met als belangrijk agendapunt: "Het aanvragen van het lidmaatschap van de Nederlandse Bond van Filatelistenverenigingen". Filatelistische quiz met mooie prijzen. Kleine veiling, verloting en presentieverloting. 30 september Internationale postzegelruildag in hotel "Erica" te Berg en Dal. 5 oktober Vergadering met verloting en presentieverloting. Tevens gelegenheid tot bezichtiging van de kavels, die de volgende dag zullen worden geveild. 6 oktober Veiling. Tweede gelegenheid tot bezichtiging van uur. Aanvang veiling uur. 2 november Vergadering met verloting en presentieverloting. Voorts zal de heer A.Bosman zijn nieuwste film vertonen, die de titel draagt "Rotterdam filatelistisch gezien". Tenslotte zal er een kleine veiling worden gehouden. 14 december Gezellige Sinterklaasavond. Bingo met gratis deelname en mooie prijzen. Tevens verloting en presentieverloting. Uitgezonderd de postzegelruildag, die in hotel Erica te Berg en Dal plaatsvindt, worden alle vergaderingen gehouden in het Wijkcentrum "De Klokketoren", Slatemaker de Bruïneweg 272 (hoek Muntweg) te Nijmegen. Telefoon Aanvang uur. Zaal open uur. 2

3 RONDZENDDIENST - 1 Jazeker, het is zover. Dank zij een behoorlijke hoeveelheid ingeleverde boekjes en een flinke dosis organisatietalent van het hoofd van onze rondzendingen kan - naast de normale rondzendingen - per één september worden gestart met GERICHTE RONDZENDINGEN. Gerichte rondzendingen zijn zendingen, die boekjes bevatten met uitsluitend zegels van één bepaald land, een groep van landen of een thema. Het hoofd rondzendingen is voornemens te starten met: 1. Amerika-Canada 2. Australië- Nieuw Zeeland 3. België - Luxemburg 4. Duitsland vóór Engeland - Ierland 6. Engelse koloniën 7. Flora -Fauna 8. Frankrijk 9. Griekenland 10. Israël 11. Italië 12. Oostenrijk 13. Scandinavië 14. Spanje - Portugal 15. Vatikaan 16. Ver. Europa - Ver. Naties 17. Zwitserland - Liechtenstein Heeft U belangstelling voor één of meer van deze rondzendingen, dan dient U zich direct te melden bij de heer L.A.Moonemans, want het is beslist de moeite waard deel te nemen. RONDZENDDIENST - 2 Degenen, die verzamelaars zijn van Eerstedag-enveloppen en prijsstellen op toezending van een rondzending postwaardestukken, waarin de eerstedagenveloppen zijn opgenomen, wordt aangeraden zich te melden bij het hoofd van de rondzendingen. 3

4 INTERNATIONALE POSTZEGELRUILDAG Een verzamelaar is steeds op zoek naar postzegels of poststukken, die nog aan zijn verzameling ontbreken. De opbouw van een verzameling vraagt nu eenmaal veel zorg en grote oplettendheid maar gelukkig is er niemand, die tot spoed aanmaant. Dit alles neemt niet weg, dat wanneer er een extra gelegenheid zich voordoet om zegels te kunnen bemachtigen, de verzamelaar op zijn post is. Zo'n extra gelegenheid is er binnenkort weer, want het bestuur organiseert voor de tweede maal dit jaar een INTERNATIONALE POSTZEGELRUILDAG OP ZONDAG 30 SEPTEMBER IN HET BEKENDE HOTEL-RESTAURANT "ERICA" te BERG EN DAL Filatelisten uit binnen- en buitenland zijn die dag in Berg en Dal te vinden. Van uur kunt U Uw hart ophalen aan de grote keur van zegels, brieven, kaarten, boekjes en allerlei andere filatelistische zaken. 4 De verhuur van tafels is in volle gang. Vele reserveringen zijn reeds gemaakt, ook door filatelisten uit het buitenland. Het belooft een gezellige en drukke happening te worden, waar veel bekenden elkaar weer hopen te ontmoeten. De tafelverhuur is in handen van de heer P.G.M. Ger rits, Bolerostraat 42, Nijmegen. Tel Wilt U nog een tafel reserveren, dan moet U wel snel zijn Tot ziens in ERICA.

5 VEILING Nog geen week na de Ruildag is er weer een gelegenheid om Uw verzameling uit te breiden, want dan wordt de veiling gehouden. ZATERDAG 6 OKTOBER A.S. IN DE KLOKKETOREN AANVANG VEILING UUR Wanneer U de bijgaande catalogus aandachtig bekijkt, dan zult U zien, dat onze veilingmeester - hoewel hij afhankelijk is van het aangeboden materiaal - de l i j s t van de te veilen kavels met zorg heeft samengesteld en het resultaat is een zeer gevariëerd aanbod: van vooroorlogse postfrisse zegels tot aan restantverzamelingen. De inzetprijzen zijn redelijk tot laag. Wij hopen op veel belangstelling en een goede verkoop. 5

6 Ter gelegenheid van de wereldpostzegeltentoonstelling, die in 1981 te Wenen werd gehouden en bekend werd onder de naam "WIPA 1981", zijn door tal van landen postzegels, postwaardestukken, etc. uitgegeven. Bovendien zijn vele bijzondere stempels in gebruik geweest. Eén van onze leden heeft al deze zegels, postwaardestukken en stempelafdrukken verzameld en bijeengebracht in drie prachtige Lindner-albums. Deze verzameling die dan ook alles bevat dat in verband staat met genoemde tentoonstelling, wordt ter overname aangeboden. Heeft U belangstelling voor deze uitzonderlijke collectie dan wordt U verzacht zich in verbinding te stellen met de voorzitter, de heer A.Bosman, Dromedarisstraat 36, tel BIJZONDERE UITGIFTE In Novioposta nr. 2 werd een bijzondere uitgifte aangekondigd voor 65-plussers. De datum van de uitgifte was bepaald op 1 april. In Novioposta nr. 3 konden wij wegens plaatsgebrek daar niet op terugkomen en daarom doen wij het nu. Het zal de aandachtige lezer niet zijn ontgaan dat de datum van 1 april wel een bijzondere was en dat de uitgifte een door de redactie bedachte 1 april grap was. Niet alle leden hadden dit door en een 12 tal klommen in de pen en bestelden bij de secretaris deze zegels. Het is niet bekend of de redactie zo geloofwaardig is of dat het verhaal zo echt is overgekomen. In ieder geval heeft de redactie wel het gevoel, dat ons blad veel gelezen wordt. De slachtoffers hebben inmiddels reeds bericht gekregen, hoe de vork in de steel zat. 6

7 TENTOONSTELLINGEN Op de Nationale Postzegel Tentoonstelling, die op 1,2 en 3 juni j l. gehouden werd te Eindhoven, was een inzending aanwezig van ons lid de heer J.L.G.Alkemade. Er werd een verzameling "oorlogspost" van Nederland en Overzeese Gebiedsdelen, betrekking hebbend op de Tweede Wereldoorlog, getoond. De bekroning van deze inzending was: verzilverd brons. PROFICIAT heer Alkemade. Op dezelfde tentoonstelling waren ook een aantal kaders gevuld door ons lid L.P.Straten. Deze kaders maakten deel uit van een collectieve inzending van de vereniging "Skandinavië". Het aandeel van de heer Straten betrof "IJSLAND ". De jubileumtentoonstelling ter gelegenheid van 100 jaar georganiseerde filatelie "FILACENTO" zal worden gehouden van 6 tot 9 september a.s. in het Nederlands Congresgebouw te s'gravenhage. Deze tentoonstelling is zeer de moeite waard om bezocht te worden. Wij bevelen deze dan ook in Uw belangstelling aan. 7

8 WINFRIED BONIFATIUS DE APOSTEL DER DUITSERS Wij weten het allemaal nog wel. In 754 werd Bonifatius te Dokkum vermoord. Wij kennen zijn naam nog beter dan die van Willibrord, die "de apostel der Nederlanden" wordt genoemd terwijl Bonifatius de bijnaam "apostel der Duitsers" draagt. Nu er sprake is van een bezoek van de paus aan ons land willen wij het licht eens laten schijnen op "De grootste zendeling van West Europa" die Bonifatius heet. Wie was Bonifatius? Wat deed hij in Dokkum? Waarom werd hij vermoord? Op deze vragen zullen wij trachten in dit artikel een antwoord te geven. - ENGELAND Bonifatius wordt evenals Willibrord in Engeland geboren. Willibrord in Oost Engeland, Bonifatius in Winchester in Zuid Engeland, waarschijnlijk in het jaar 680. Hij is de zoon van een rijk edelman en ontvangt de naam Winfried (Wynfrith). Zijn vader wil niet dat het erfdeel van de andere kinderen te gering wordt en daarom wordt Winfried, als hij zeven jaar oud is, naar een klooster gebracht. Winfried wordt opgeleid tot een bekwaam taalgeleerde en een fijnzinnig pedagoog. Hij wil echter - zeer tegen de wil van zijn vader - geestelijke worden. Nadat zijn vader hersteld is van een ernstige ziekte geeft deze tenslotte toe en wordt Winfried tot priester gewijd. 8

9 - ROME Een aanbod om abt van een klooster te worden slaat hij af en wordt zendeling. In 716 trekt hij naar ons land maar de tijden zijn erg onveilig. Koning Radboud der Friezen, die hem vijandig gezind is, dwingt hem na een kort verblijf te Utrecht naar Engeland terug te keren. Twee jaren later steekt Winfried opnieuw de Noordzee over. Nu is echter de reis naar Rome, waar hij - voorzien van aanbevelingsbrieven van zijn bisschop - door paus Gregorius I I wordt ontvangen. Deze wijdt hem tot "zendeling van Petrus onder de heidense volken ten oosten van de Rijn". Dit betekende dat hij de woeste volksstammen van Beieren, Hessen en Thüringen moest bewerken. Van paus Gregorius krijgt hij ook een nieuwe naam: Bonifatius, wat weldoener betekent. - DUITSLAND Bonifatius trekt naar Duitsland en predikt onvermoeibaar op de ene plaats na de andere en zijn prediking maakt diepe indruk. Velen komen tot geloof. Hij trekt vrijwel het gehele land door en bouwt veel kloosters, waar hij zich van tijd tot tijd kan terugtrekken en waar nieuwe zendelingen worden opgeleid. Onverschrokken treedt Bonifatius op. Een heilige eik, die gewijd is aan de Germaanse godheid Donar, hakt hij om en niemand durft ingrijpen. Op een andere plaats neemt men een dreigende houding aan als hij een afgodsbeeld, dat ter ere van de Germaanse godheid Biel op één van de berghellingen van de Harz staat, naar beneden werpt. De graaf van de Harz, die zegt Christen te zijn, neemt hem in bescherming. Zo zijn er nog tal van verhalen over hem bekend, die echter omgeven zijn met mystiek. - DOKKUM Tweemaal is Bonifatius in Friesland geweest nadat, Radboud, de koning der Friezen, overleden was. De 9

10 eerste keer predikt en sticht hij er vele nieuwe gemeenten. De tweede reis heeft een ander doel. Hij heeft gehoord, dat een groot deel van de pas gedoopte Christenen van het geloof zijn afgevallen en hij trekt er heen. Op Pinksteren zal hij de jonge Christenen, die trouw beloven, het vormsel toedienen. Dan komt een bende heidenen aanstormen en hoewel hij het Evangelieboek beschermend boven het hoofd houdt, wordt zijn hoofd met een sabelhouw gekliefd. Zijn lichaam wordt overgebracht naar Fulda en wordt begraven op de plaats waar zich nu de Domkerk van Fulda bevindt. De Nederlandse PTT heeft ter herinnering aan het feit dat Bonifatius in 754 te Dokkum werd vermoord in 1954 een herdenkingspostzegel uitgegeven. A.Bosman. NOVIOPOSTJE Poststukken van de Nijmeegse Stadspost Haeto gevraagd. Aanbiedingen met prijsopgave aan: J.C.Rutten, van 't Santstraat 142, 6523 BK Nijmegen. 10

11 LUCHTPOST * POSTVERVOER - 2 De prestaties van onze vliegers op de Indië-lijn hebben tot een snelle postverbinding tussen Nederland en Indië geleid. Na het succes van van der Hoop in 1924 ging men er zich op bezinnen hoe men de tijd, die tussen verzenden en afleveren van de post lag, kon verkleinen. Hetzelfde had men ook gedaan met het vervoer per schip en het resultaat was dat de duur van de overtocht Nederland-Indië steeds verder was teruggebracht totdat tenslotte een duur van ongeveer 24 dagen was bereikt. In 1926 en 1927 werden vervoer per schip en per vliegtuig gecombineerd. Er kwamen toen zogenaamde "aanbreng en afhaal" - vluchten. Per vliegtuig werd "Aanbrengvlucht" Rotterdam-Marseille en "Afhaalvlucht" Sabang-Soerabaja. Vertrek 13 maart 1927 en op achterzijde aankomststempel Weltevreden 6 april

12 de post naar Marseille gevlogen, vandaar per schip naar Sabang gevaren en vervolgens weer per vliegtuig naar de bestemming in Indië gebracht. Ook in omgekeerde richting werd hetzelfde systeem toegepast. Op deze wijze werd een winst van vijf dagen bereikt en de duur teruggebracht tot ruim 19 dagen. - KNILM Met de ervaringen opgedaan in de beschreven vluchten van van der Hoop, Lear Black en Koppen - hij maakte in oktober 1927 met zijn Postduif een recordvlucht in 10 dagen - durfde de KLM het wel aan een aantal proefvluchten naar Indië te maken en in 1928 werd hiermede begonnen. Toen Koppen zijn hierboven genoemde recordvlucht maakte was bij de landing in Batavia de directeur van de KLM onder de aanwezigen. De heer Plesman was naar Indië gereisd, omdat de organisatie van het luchtverkeer binnen de archipel moest worden geregeld. Het resultaat van het bezoek was de oprichting van de KNILM (Koninklijke Nederlandsch - Indische Luchtvaart Maatschappij). Vier Fokker F VII b/3m toestellen werden besteld en er werd besloten deze vier vliegtuigen op eigen kracht met de post naar Indië te laten vliegen. Aan deze vier éénrichtingsvluchten Nederland - Indië zou de KLM één retour-postvlucht toevoegen. De vijf 3-motorige Fokker F VlI-b postvliegtuigen tijdens de vlootsohouw op het vliegveld Schiphol in

13 De vijfde vlucht vond op 11 oktober 1928 plaats - de "heen en weer" vlucht voor de Posterijen - en was eigenlijk de eerste Postvlucht Amsterdam-Batavia v.v Op de heenvlucht was 300 kg. post (ruim brieven) aan boord. Na een oponthoud van zes dagen te Bagdad, waar het vliegtuig, tengevolge van de gebrek kige grondorganisatie schade had opgelopen, werd op 28 oktober 1928 in Batavia geland. Folder van de PTT betreffende vijf proefvluchten naar Indië in

14 De terugvlucht van de H-HAEN begon op 7 november 1928 met ongeveer 300 kg. post aan boord. De landing op Schiphol was op 16 november KERSTVLUCHT De belangstelling voor deze hiervóór beschreven vijf vluchten was zo groot, dat de KLM besloot om in 1928 nog een tocht te organiseren speciaal voor de kerstpost. Op 11 december 1928 vertrok het vliegtuig van Schiphol met 250 kg. post aan boord. Na veel pech onderweg landde men tenslotte in Batavia op 30 december, juist nog voor de oudejaarsavond. De terugreis, die op 9 januari 1929 aanving, verliep aanmerkelijk sneller, maar toch waren er weer verschillende dagen vertraging doordat de Turken in Konstantinopel erg moeilijk deden, terwijl ook de lange koude winter een rol speelde. De aankomst op Schiphol was op 22 januari Brief vervoerd met de eerste proefvlucht naar Indië in Vertrek: Amsterdam 13 september Aankomst: Batavia 25 september

15 Twee aangetekende brieven waarvan de één is vervoerd met de vijfde proefvlucht van Nederland naar Indië in oktober 1928 en de ander met de eerste retourvlucht van Indië naar Nederland in november Deze laatste is ook voorzien van het propellerstempel 's-gravenhage 16 november Deze propellerstempels hadden ten doel de op gang komende luchtpost te bevorderen. 15

16 - MEER BELANGSTELLING Na de vijfde vlucht zag het er naar uit, gezien de grote belangstelling voor het postvervoer, dat voor de volgende vluchten meer post zou worden aangeboden dan de vliegtuigen Konden vervoeren. De zwaar beladen toestellen - zij moesten ook veel onderdelen voor reparatie onderweg meenemen - waren bij de start moeilijk van de grond los te krijgen en bij de landing hadden zij een lange uitloop nodig. Men bedenke daarbij dat de vliegvelden in de pionierstijd niet zo groot waren. Hoewel de inkomsten uit het luchtpostvervoer onvoldoende waren, moest men jammer genoeg toch het aanbod van luchtpost naar Indië omlaag zien te krijgen. Daarom kwam de PTT met de mededeling dat mogelijkerwijs niet alle post door de lucht vervoerd kon worden. Indien men toch de zekerheid wilde hebben, dat bepaalde brieven naar Indië per vliegtuig werden vervoerd, dan kon men door het betalen van een z.g. "voorrangsrecht" - d.i. een heffing boven het gewone luchtrecht - van de verzending met de proefvluchten gebruik maken. 16 Een brief verzonden met de zesde proefvlucht 1928 naar Indië. Met voorrangsrecht.

17 - LANGS DE ROUTE In 1929 werd de ervaring met de vluchten in 1928 opgedaan verder uitgewerkt. Langs de route werd contact gezocht met personen, die geschikt waren ter plaatse de belangen van de postvluchten te behartigen Agenten werden benoemd en instructies gegeven omtrent de taak, die hen wachtte. De voorziening van olie en benzine onderweg werd geregeld, zodat de vliegtuigen brandstof van de juiste samenstelling konden krijgen. Ook werden op elk station twee grote ijzeren kisten geplaatst, waarin de nodige onderdelen voor reparatie zaten. Zodoende werd het mogelijk de vliegtuigen te ontlasten van een groot gewicht aan deze zaken, die men voorheen zelf moest vervoeren. Op 12 september 1929 begon een reeks van proefvluchten, die de grondslag hebben gelegd voor de latere regelmatige snelweg door de lucht naar Indië. De proefvluchten van

18 - VEERTIENDAAGSE DIENST Hoewel men met veel tegenslag had te Kampen waren de proefvluchten van 1929 toch een succes. Nadat op 24 januari 1930 het laatste vliegtuig na een heenreis van 10 en een terugreis van eveneens 10 dagen in Amsterdam landde, Kon men de balans van Een briefkaart, die met de eerste proefvlucht van 12 september 1929 is vervoerd en een brief, die vervoerd is met de laatste terugvlucht uit Batavia. Vertrek 15 januari

19 de verzamelde gegevens en ervaringen gaan opmaken. Het resultaat van de uitvoerige besprekingen in de directiekamer van de KLM aan de Hofweg te 's-gravenhage was, dat op 25 september 1930 werd gestart met een geregelde 14-daagse dienst. Eerste heen- en terugvlucht van de geregelde 14-daagse dienst. Vertrek Amsterdam , aankomst Batavia Vertrek Batavia , aankomst Amsterdam Propellerstempel 's-gravenhage In dit artikel en in vorige is het verhaal van de luchtvaart zoveel mogelijk beperkt tot de postgeschiedenis, maar bij het lezen van deze geschiedenis zult U tussen de regels door met grote eerbied hebben gedacht aan de pioniersarbeid en het uithoudingsvermogen van hen, die dit tot stand hebben gebracht. Wellicht is er later nog een gelegenheid om hierover iets te schrijven. A.Bosman H.J.de Jager 19

20 Voorzitter A.Bosman, Dromedarisstraat NV Nijmegen Tel Secretaris J.M.Rijsdijk, Postweg KR Nijmegen Tel Penningmees ter M.L.v.Houdt, Schepenenstraat XJ Nijmegen Tel Postrekening t.n.v. Fil.ver. "N0VIOP0ST"-Nijmegen J.A.Dassel-Nienhuis Antiloopstraat TM Nijmegen Tel P.G.H.Gerrits, Bolerostraat RK Nijmegen Tel Mr.F.M.Hilgers, Prof.Huybersstraat NP Nijmegen Tel Th.G.v.Hoogstraaten-v.Rijswijk Zebrastraat TX Nijmegen Tel L.A.Moonemans, Rijswickstraat RD Nijmegen Tel J.G.M.Rademaker, Wilsonstraat CN Millingen a/d Rijn Tel J.v.'t.Zelfde, Marterstraat KC Nijmegen Tel Nieuwtjesdienst Buitenland: Mr.F.M.Hilgers, Prof.Huybersstraat NP Nijmegen Tel Postrekening t.n.v. Hoofd Nieuwtjesdienst "NOVIOPOST". Nederlandse FDC-Dienst: G.W.Schoenmaker, de Voorstenkamp GM Nijmegen Tel Postrekening t.n.v. Ned.FDC-Dienst "NOVIOPOST" Commissie Ruildag Berg en Dal P.G.M. Gerrits. Bolerostraat RK Nijmegen Tel Th.G.v.Hoogstraaten-v.Rijswijk Zebrastraat TX Nijmegen Tel J.G.M.Rademaker, Wilsonstraat CN Millingen a/d Rijn Tel Rondzendingen Hoofd: L.A.Moonemans, Rijswickstraat RD Nijmegen Tel Postrekening t.n.v. Hoofd Rondzendingen "NOVIOPOST" Subhoofd Oost: Mevr.M.Dederen, Straelmanstraat JM Nijmegen Tel Subhoofd Goffert: Th.G.v.Hoogstraaten-v.Rijswijk Zebrastraat TX Nijmegen Tel Subhoofd West: J.Reerink, Hillekensacker LA Nijmegen Tel Subhoofd Zuid: L.v.d.Sloot, Winkelsteegseweg XE Nijmegen Tel Boekjes voor de rondzendingen, alsmede enveloppen voor de rondzending postwaardestukken zijn op bovenstaande adressen verkrijgbaar à ƒ 0.60 per stuk. Uitleenadressen Yvert-Catalogus J.A.Dassel-Nienhuis Antiloopstraat TM Nijmegen Tel J.A.W.de Graaf, Malvert AP Nijmegen Tel Commissie "NOVIOPOSTA" Redactie: A.Bosman, Dromedarisstraat NV Nijmegen Tel J.M.Rijsdijk, Postweg KR Nijmegen Tel Tekeningen: L.P.Straten, Molenweg VA Nijmegen Tel Administratie en expeditie: M.L.v. Houdt, Schepenenstraat XJ Nijmegen Tel Commissie Voorlichting P.G.M.Gerrits, Bolerostraat RK Nijmegen Tel J.G.M.Rademaker, Wilsonstraat CN Millingen a/d Rijn Tel