Wat drinkt Nederland?

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Wat drinkt Nederland?"

Transcriptie

1 Wat drinkt Nederland? Drankconsumptie gemeten door GfK In opdracht van de Nederlandse vereniging Frisdranken, Waters, Sappen

2 VOORWOORD De Nederlandse vereniging Frisdranken, Waters, Sappen (FWS) heeft in september 2 de drankinname onder Nederlanders laten meten door GfK. Gedegen, recente gegevens over wat Nederland drinkt, zijn er namelijk niet. De laatste Voedselconsumptiepeiling onder de hele bevolking dateert inmiddels uit 8. De FWS is blij met het huidige onderzoek de feiten over het drinkgedrag van Nederlanders in handen te hebben. Als branchevereniging zijn we actief betrokken bij het bevorderen van een gezonde leefstijl en een gezond gewicht. In lijn met het Convenant Gezond Gewicht waar de levensmiddelenindustrie zich aan heeft verbonden, zet de sector belangrijke stappen. Zo worden er geen frisdranken op basisscholen verkocht, zijn er steeds meer laagcalorische dranken in de schappen te vinden en helpt de Dagelijkse Voedingsrichtlijn op de voorkant van verpakkingen consumenten bij het maken van geïnformeerde keuzes. Daarnaast werken we samen met onze leden aan de bewustwording van Nederlanders over het belang van bewegen.* De GfK-peiling zal als toets en ijkpunt voor het eigen beleid dienen. * In bijlage I is een overzicht van activiteiten opgenomen 2

3 Zo weten we al dat het aandeel light en natuurlijk mineraal- en bronwater in de verkopen stijgt. In 2 was dit 3% van de verkopen en in 27 is dit gestegen naar 37%. De resultaten van het onderzoek bieden een brede kijk op wat en hoeveel Nederlanders drinken. Nederlanders drinken over het algemeen genoeg en gevarieerd, met - de te verwachten - verschillen tussen leeftijdsgroepen. Volwassenen drinken meer koffie, thee en alcohol. Terwijl de jongere generaties vaker voor zuiveldranken, siropen en frisdranken kiezen. De inname van frisdrank ligt gemiddeld op iets meer dan glas per dag, waarvan /3 light is. De cijfers boezemen ons vertrouwen in en geven aan dat we op de goede weg zijn. Dit houdt niet in dat we stil blijven zitten. Er vallen nog voldoende slagen te maken als het gaat om het bevorderen van een gezonde leefstijl. Als sector blijven wij daar hard aan werken. Jouke Schat, Directeur FWS, maart 2 3

4 SAMENVATTING De Nederlandse vereniging Frisdranken, Waters, Sappen (FWS) en haar leden hebben de afgelopen jaren flink geïnvesteerd in beleid ten aanzien van overgewicht. Belangrijke initiatieven zijn ontwikkeld op het gebied van verkoopbeleid, innovatie en voorlichting.* Om het beleid te toetsen en eventueel verder aan te kunnen scherpen heeft de FWS eind 2 een consumptieonderzoek uit laten voeren. Recente innamecijfers ontbreken namelijk op dit moment. Methoden In september 2 voerde GfK een representatieve consumptiepeiling uit onder 2.7 Nederlanders vanaf. De respondenten hielden 7 dagen lang een voedingsdagboek bij waarin de drankenconsumptie genoteerd werd. De resultaten van de peiling zijn door GfK verwerkt en uitgesplitst naar totale drankinname en de inname per productcategorie. Ook is er gekeken naar verschillen tussen mannen en vrouwen, leeftijds- en gewichtsgroepen en Sociaal Economische Status. Daarnaast is de energiebijdrage van dranken in het algemeen en de verschillende productcategorieën berekend. Inname per categorie Nederlanders drinken over het algemeen voldoende en gevarieerd. Gemiddeld wordt er,7 liter per persoon per dag gedronken inclusief alcoholische dranken. Zonder alcohol ligt het gemiddelde op, liter. Koffie en thee worden het meest gedronken (3% of ), gevolgd door water (2% of 3 ) en frisdranken (6% of 263 ). Warme dranken blijken populair bij de oudere groepen vanaf 3. * In bijlage I is een overzicht van activiteiten opgenomen

5 Inname productcategorieën % 8% 6% % 2% % Frisdranken Siroop % 8% 6% % 2% % Vruchtendranken Vruchtensappen Water Zuiveldranken Warme dranken Alcoholische dranken

6 SAMENVATTING De jongere generaties tot 2 drinken relatief meer zuiveldranken, siropen en frisdrank. Personen met overgewicht of obesitas drinken ongeveer dezelfde hoeveelheden frisdrank als personen met een gezond gewicht. Zij kiezen wel vaker voor light-varianten en water. De verschillen tussen Sociaal Economische Status zijn klein. Vruchtensappen worden door iedereen ongeveer evenveel gedronken, gemiddeld 67 per dag. Water is in alle groepen een belangrijke bron van vocht. Vanaf 2 omvat het ongeveer een kwart van de totale drankinname. Siroop wordt vooral door kinderen in de leeftijd van -2 gedronken. Energie-inname Gemiddeld leveren dranken (incl. alcohol) 3 kcal per dag, dit is 7% van de Dagelijkse Voedingsrichtlijn* (DV) van 2 kcal. Belangrijkste energieleverancier zijn alcoholische dranken met gemiddeld 7 kcal (,% van DV) per dag, gevolgd door zuiveldranken (7 kcal / 3,8% van DV per dag), koolzuurhoudende en niet koolzuurhoudende frisdranken (67 kcal / 3,% van DV per dag) en warme dranken (3 kcal /,6% van DV per dag). *De Dagelijkse Voedingsrichtlijn (DV) geeft aan hoeveel energie gemiddeld per dag nodig is, namelijk 2 kcal. Het percentage van de DV geeft aan hoeveel kcal het voedingsmiddel inneemt van deze dagelijkse energiebehoefte. 6

7 Bijdrage aan calorie-inname per productcategorie kcal kcal/ 3,% DV 6 kcal/,3% DV 28 kcal/,% DV kcal/ % DV kcal/,% DV 7 kcal/ 3,8% DV 3 kcal/,6% DV 7 kcal/,% DV Frisdranken Siroop % 8% 6% % 2% % Vruchtendranken Vruchtensappen Water Zuiveldranken Warme dranken Alcoholische dranken 7

8 HOOFDSTUK Drankinname onder Nederlanders gemeten. Doel en uitwerking onderzoek Drinken is belangrijk, want het draagt bij aan de vochtvoorziening van het lichaam. Recente gegevens over wat en hoeveel Nederlanders drinken zijn niet beschikbaar. De FWS heeft daarom GfK onderzoek laten doen naar de drankinname in Nederland. De volgende vragen vormden de basis: Hoeveel drinken Nederlanders gemiddeld en is dit voldoende? Welke dranken worden gedronken en in welke hoeveelheden? Hoeveel dragen dranken bij aan de energie-inname uitgaande van de Dagelijkse Voedingsrichtlijn? In deze brochure zijn de gemiddelde resultaten per persoon per dag voor dranken in totaal en per productcategorie uitgesplitst terug te vinden. Ook zijn de belangrijkste verschillen in inname tussen de diverse leeftijdsgroepen, gewichtsgroepen en Sociaal Economische Status opgenomen. Indeling Sociaal Economische status Bruto Jaarinkomen Hoog Midden Midden2 Laag Geen op Huishoudniveau WO/HBO HAVO/VWO MBO LBO/VMBO Geen onderwijs (VBO)/MAVO >2x Modaal (> 68. Euro) SES hoog 2x Modaal (6. - < 68. Euro) -2x Modaal (3. - < 6. Euro) Modaal (23. - < 3. Euro) Of als geen opgave Beneden Modaal (. - <23. Euro) Minimum (<. Euro) SES midden 2 SES midden 3 SES laag Bron: GfK 8

9 Methoden en populatiekenmerken Onderzoeksmethode: 7-daags voedingsdagboek (door respondenten zelf bijgehouden). Meting verdeeld over weken van september 2 Totaal aantal gemeten consumptiemomenten: 6.6 Aantal geregistreerde consumpties: Energieberekening De energie-inname uit dranken in het algemeen en de verschillende productcategorieën is vastgesteld op basis van de gedronken volumes en de gemiddelde energetische waarden van de verschillende dranken. Onderzoekspopulatie: Personen vanaf 2.7 respondenten Respondenten representatief voor Nederland: gekeken naar geslacht, leeftijd, regio en gewicht Definities: De Sociaal Economische Status is vastgesteld op basis van inkomen en opleiding (de indeling staat op de vorige pagina) Overgewicht en obesitas zijn bepaald op basis van de Body Mass Index (BMI)* - Normaal gewicht: BMI 8,-2, - Overgewicht: BMI 2-2, - Obesitas: BMI 3 * De Body Mass Index (BMI) = lichaamsgewicht in kg / lengte in meter 2. De BMI is een maat voor gewicht in verhouding tot de lengte.

10 .2 Voldoende drinken: belangrijk voor de gezondheid Voldoende drinken is essentieel voor het goed functioneren van ons lichaam. Gemiddeld hebben volwassen Nederlanders ongeveer 2,-2, liter vocht nodig om het dagelijkse vochtverlies aan te vullen. Daarbij zou ideaal gezien 7% van het vocht uit dranken moeten komen. Dit staat voor volwassenen gelijk aan,-2, liter per dag. Nederlandse richtlijnen voor drankinname Behoefte per dag (inclusief alcohol en melk) -3,7 liter -8, liter -3,-, liter -8,-, liter -,-2, liter -7,-2, liter 7 e.o,-2, liter Bron: Voedingscentrum

11 .3 Dranken: een brede categorie Alle dranken dragen bij aan de vochtinname. Er is dus voldoende keuze om de dorst te lessen. Onder de categorie dranken valt een grote verscheidenheid aan producten, namelijk: Alcoholische dranken*: dranken met alcohol Frisdranken met en zonder koolzuur: dranken op basis van water, zoetstoffen en/of suiker, aroma s en eventueel plant- of vruchtextracten. Sapgehalte is maximaal 2%. Siroop: dranken op basis van siroop, aangelengd met water. Vruchtensappen: dranken bestaande uit % sap of mixen van % sap. Vruchtendranken: dranken op basis van 2-% sap. Water: alle soorten water, waaronder leidingwater. Warme dranken: koffie, thee en andere warme dranken. Zuiveldranken: drinkbare zuivelproducten. In bijlage II zijn de uitgebreide definities van bovenstaande productcategorieën uit het onderzoek opgenomen. * Alcoholische dranken worden door het Voedingscentrum meegerekend in de vochtvoorziening. De inname ervan is daarom in de resultaten meegenomen. Hierbij raadt het Voedingscentrum aan niet meer dan -2 glazen per dag te drinken.

12 HOOFDSTUK 2 Hoeveel en wat drinken Nederlanders? 2 2. Hoeveel drinken Nederlanders? Nederlanders drinken gemiddeld,7 liter per dag. Ongeveer 63% van de volwassenen ouder dan 2 voldoet aan de, liter norm. Zonder alcohol ligt het gemiddelde op ongeveer, liter en haalt 8% de norm. Inname per leeftijdsgroep Totaal dranken % 2 % consumenten

13 Mannen drinken gemiddeld iets meer dan vrouwen. Mannen drinken,7 en vrouwen,6 liter. Als de alcoholinname niet wordt meegerekend drinken vrouwen gemiddeld iets meer dan mannen, namelijk,3 liter versus,6 liter. Inname mannen en vrouwen Mannen Vrouwen Inname inclusief alcohol Inname exclusief alcohol

14 Wat drinken Nederlanders het liefst? Nederlanders drinken het liefst warme dranken, zoals thee en koffie, gevolgd door water en frisdrank. Inname productcategorieën Frisdranken Vruchtendranken Vruchtensappen % Water 8% Siroop 6% Zuiveldranken 3 % 2 Warme dranken 2% Alcoholische dranken % Opvallende resultaten: Water is in alle groepen een belangrijke bron van vocht. Vanaf 2 omvat het gemiddeld ongeveer een kwart van de totale drankinname. Frisdranken met en zonder koolzuur worden vooral door jongeren in de leeftijd -2 gedronken. Kinderen van - drinken relatief veel zuiveldranken en siroop. Koffie en thee worden met name gekozen door de oudere groepen, vanaf 3.

15 % 8% 6% % 2% % Totaal Inname productcategorieën per leeftijdsgroep Fri Vru Vru Wa Frisdranken Siroop.66 Vruchtendranken Vruchtensappen Water Zuiveldranken Warme dranken Alcoholische dranken 26 6

16 2 Mannen drinken meer frisdranken en alcohol. Vrouwen drinken meer water, warme dranken en iets meer vruchtensappen. Inname per productcategorie voor mannen en vrouwen 6 Mannen Vrouwen Frisdranken 2 Vruchten dranken 6 7 Vruchten sappen 8 Water Siroop Zuivel dranken Warme dranken 88 Alcoholische dranken kcal

17 2.3 Energie-inname uit dranken Gemiddeld is de energie-inname uit dranken 3 kcal per dag. Dit is ongeveer 7% van de Dagelijkse Voedingsrichtlijn (DV) van 2 kcal. Alcoholische dranken leveren gemiddeld de meeste calorieën op een dag, namelijk 7 kcal. Dit is bijna 6% van de Dagelijkse Voedingsrichtlijn. kcal DV Alcoholische dranken 7,% 2. Zuiveldranken 7 3,8% 3. Frisdranken 67 3,%. Warme dranken 3,6%. 3 Vruchtensappen 28,% 6. Siroop 3,% 7. Vruchtendranken 2 6,3% 8. Water % Bijdrage aan calorie-inname per productcategorie kcal kcal/ 3,% DV 6 kcal/,3% DV 28 kcal/,% DV kcal/ % DV kcal/,% DV 7 kcal/ 3,8% DV 3 kcal/,6% DV 7 kcal/,% DV Frisdranken Vruchtendranken Vruchtensappen Water Siroop Zuiveldranken Warme dranken Alcoholische dranken 7

18 HOOFDSTUK 3 Resultaten per productcategorie 3. Introductie De FWS vertegenwoordigt de productcategorieën frisdranken, waters, sappen en siropen. In dit hoofdstuk worden de resultaten van deze categorieën verder uitgediept. 3.2 Frisdrank Van de totale drankinname van,7 liter per dag, drinken Nederlanders gemiddeld 263 frisdrank. Dit is omgerekend iets meer dan glas. Ongeveer /3 van de inname van frisdranken is een light variant. Koolzuurhoudende frisdranken worden het meest gedronken: 68% van de gedronken frisdranken bevat koolzuur en 32% is koolzuurvrij. Van de frisdranken is cola het populairst, daarna wordt vruchtenlimonade zonder koolzuur het meest gedronken. %. Cola Vruchtenlimonade zonder koolzuur Vruchtenlimonade met koolzuur 2. Sinas 2. IJsthee Sportdrank 3 7. Lemonlime 3 8. Overig. Energiedrank 2 Frisdranken leveren gemiddeld 67 kcal per dag. Dit is 3,% van de Dagelijkse Voedingsrichtlijn van 2 kcal. 8

19 Resultaten: 83% van de ondervraagde personen drinkt gemiddeld of minder dan 2 glazen frisdrank per dag. Gemiddeld aantal glazen frisdrank per dag % 2 % consumenten glas = 2 glazen - glas -2 glazen 2-3 glazen 3- glazen > glazen

20 Light Regular Light Regular 7 7 Kinderen van - drinken relatief veel koolzuurvrij en weinig light. Jongeren vanaf 2 drinken meer frisdranken met koolzuur. 6 7 Verdeling koolzuur- en niet-koolzuurhoudende frisdranken Kinderen - Kinderen 2-7% 7% 2 Koo Koo Koo Koo 7% 22% 3% 7% Koolzuurvrij / suiker 6% 6% % 22% % 3% % 3% 3% Koolzuurvrij / light Koolzuur / suiker Koolzuur / light Koolzuurvrij / suiker Koolzuurvrij / light Koolzuur / suiker Koolzuur / light Mensen met overgewicht of obesitas drinken % ongeveer evenveel frisdrank als personen met een normaal gewicht. Zwaardere personen kiezen wel vaker voor light. Inname frisdranken per gewichtsgroep Light Regular 2 2 Totaal frisdranken Normaal gewicht Overgewicht Obesitas 2 7% 22% 3%

21 Er is weinig verschil tussen de gemiddelde consumptie van frisdranken, wanneer er gekeken wordt naar inkomen en opleiding. De hoge SES-groep drinkt iets minder frisdrank en iets meer light. Inname frisdranken per SES-groep Koolzuurvrij / li Koolzuurvrij / s 7 Koolzuur / light Koolzuur / suik Totaal SES-hoog SESmidden 2 SESmidden 3 SES-laag 76 6 Koolzuurvrij / light 6 6 Koolzuurvrij / suiker 2 Koolzuur / light Koolzuur / suiker 7% 3% 22% Koolzuurvrij / suiker Koolzuurvrij / light rvrij / suiker % 3% Koolzuur / suiker Koolzuur / light 2 rvrij / light

22 3.3 Vruchtensappen Gemiddeld wordt er 67 vruchtensap per dag gedronken. Sinaasappelsap is het meest gedronken sap. %. Sinaasappelsap Mix van sappen Zelfgeperst sinaasappelsap 7. Appelsap 3. Sap van ander fruit 7 6. Fruitshoot/smoothies 3 7. Groentensap 2 Vruchtensappen leveren gemiddeld 28 kcal per dag. Dit is,% van de Dagelijkse Voedingsrichtlijn van 2 kcal. 22

23 8% van de ondervraagde Nederlanders drinkt vruchtensap. 8% van de personen drinkt of minder dan 2 glazen per dag. Gemiddeld aantal glazen vruchtensap per dag % 2 % consumenten 3 % % consumenten 3 glas = 2 2 glazen - glas -2 glazen > 2 glazen 8 Vruchtensappen worden in alle leeftijdsgroepen ongeveer evenveel gedronken. De consumptie ligt gemiddeld tussen 67 7 de en 76 per 6dag Inname vruchtensappen per leeftijdsgroep 67 7 Totaal 6 vruchtensappen

24 2 8 2 sumenten Er is weinig verschil tussen de vruchtensapconsumptie van personen met een gezond gewicht en overgewicht. Personen met obesitas drinken iets meer vruchtensappen. 72 Inname vruchtensappen per gewichtsgroep Totaal vruchtensappen Normaal gewicht 6 Overgewicht Obesitas De verschillen in de vruchtensapconsumptie tussen de SES-groepen zijn minimaal. Inname vruchtensappen per SES-groep Totaal vruchtensappen SES-hoog SESmidden 2 6 SESmidden 3 68 SES-laag 2

25 3. Water Nederlanders drinken gemiddeld 3 water per dag (exclusief koffie, thee en limonadesiroop). Leidingwater is daarbij veruit het meest gedronken soort water. Van de overige waters, zoals natuurlijk mineraal- en bronwater, wordt ongeveer 8 per dag gedronken. %. Leidingwater Natuurlijk mineraal- en bronwater zonder koolzuur Natuurlijk mineraal- en bronwater met koolzuur Water uit waterbollen en automaten Mannen drinken minder water dan vrouwen. Voor mannen ligt het gemiddelde op 38 en voor vrouwen op 67. Speciale waters, zoals natuurlijk mineraal- en bronwater, worden ongeveer evenveel gedronken door mannen (78 ) en vrouwen (82 ). 2

26 % Bijna alle ondervraagde Nederlanders drinken water. 2 87% geeft aan water te drinken, % drinkt gemiddeld 2 2 of meer glazen per dag % 36 % % glazen - glas > 2 2 glas = 2 3 glazen glazen glazen glazen Vanaf 2 drinken 7Nederlanders gemiddeld tussen de water per dag Inname water per leeftijdsgroep Resultaten: 2 6 Totaal water Gemiddeld aantal glazen water per dag % consumenten Totaal water Leidingwater % consumenten % consumenten % consumenten Totaal water Leidingwater Totaal water3 3 Leidingwater Totaal water 2 Leidingwater

27 3 3 8 % 3 36 % consumenten Totaal water Leidingwater % consumenten Inname water per gewichtsgroep % % consumenten Totaal water 8 Leidingwater Totaal Normaal Overgewicht Obesitas 6 water gewicht Personen 333 met een lage 362SES drinken iets 38 meer water 3 dan gemiddeld Inname water per SES-groep Personen met overgewicht of obesitas drinken meer water dan personen met een gezond gewicht. Totaal water Leidingwater % consumenten Totaal water Leidingwater Totaal water 333 SES-hoog SESmidden 2 38 SESmidden SES-laag

28 3. Siroop Nederlanders drinken gemiddeld 6 dranken op siroopbasis per dag. Dit is ongeveer 3% van de totale drankinname. Siropen leveren een bescheiden bijdrage aan de gemiddelde energie-inname, namelijk kcal per dag. Dit is ongeveer % van de Dagelijkse Voedingsrichtlijn van 2 kcal. Resultaten: Dranken op siroopbasis worden voornamelijk door kinderen van - geconsumeerd. Vanaf wordt er weinig siroop gedronken. 2 Inname siropen per leeftijdsgroep 2 % Totaal water

29 2 2 % Inname siropen 73 per gewichtsgroep 6 Totaal siropen Normaal gewicht Personen met een normaal gewicht drinken gemiddeld meer dranken op basis van siroop. Zowel personen met een hoge SES als een lage SES 8 drinken relatief weinig siroop. In de twee middengroepen 7 wordt relatief veel siroop gedronken. Totaal siropen Inname siropen 2 per SES-groep 2 SES-hoog 7 Overgewicht Obesitas SESmidden 2 6 SESmidden 3 36 SES-laag 36 % Kcal Kcal

30 BIJLAGE I Initiatieven frisdrankensector Frisdranken zijn verfrissend en lekker. Wie zorgt voor een gevarieerde voeding, kan regelmatig van allerlei producten genieten, dus ook van een glas frisdrank. De Nederlandse vereniging Frisdranken, Waters, Sappen (FWS) vindt het belangrijk om de consument te helpen met verantwoorde keuzes. Kernboodschappen FWS: Frisdranken passen in een gezonde leefstijl: gevarieerd en met mate eten en drinken en voldoende beweging. De frisdrankenindustrie biedt een ruime keuze aan alcoholvrije dranken, vanaf nul calorieën. De frisdrankenindustrie onderkent het probleem van overgewicht en speelt een maatschappelijk verantwoordelijke rol. Er zijn veel initiatieven ontwikkeld op het gebied van productinnovatie, verpakkingen, verantwoord reclamebeleid, stimuleren van beweging en aangepast beleid ten aanzien van scholen. De Federatie Nederlandse Levensmiddelen Industrie (FNLI) heeft een gedragscode Verantwoord gewicht ontwikkeld. De FWS onderschrijft deze en heeft mede op basis daarvan een branchespecifieke gedragscode voor frisdranken ontwikkeld. Naast deze gedragscode worden door de individuele producenten initiatieven genomen om een gebalanceerde energie-inname te stimuleren. De hoofdpunten uit onze gedragscode zijn: Gevarieerd aanbod en innovatie; De frisdrankenindustrie biedt een breed en gevarieerd assortiment producten aan. De industrie ontwikkelt voortdurend nieuwe dranken waarbij de gezondheidsaspecten niet uit het oog worden verloren. 3

31 Bereikte resultaten: De consumptie van light frisdranken is gestegen van 8% in 2 naar 3% in 28. % De ontwikkeling van regular en light frisdranken van 2-28 % 8 % regular frisdrank 8 6 % regular frisdrank 22 6 % light frisdrank 22 2 % light frisdrank Bron: FWS cijfers Aantal kcal per hoofd van de bevolking via frisdranken is met 2% gedaald sinds 2. Kcal De ontwikkeling in energie-inname van 2-2 Kcal 6 8 Aantal kcal per hoofd per dag Aantal kcal per hoofd per dag * * Bron: FWS cijfers * Bron: GfK onderzoek 2 3

32 Vele nieuwe productinnovaties: Soorten innovaties Frisdranken geheel gezoet met zoetstoffen Frisdranken gezoet met een combinatie van suiker en/of vruchtensap en zoetstoffen Frisdranken met vruchtensap en suiker, waarbij het suikergehalte wordt teruggebracht en geen gebruik gemaakt wordt van zoetstoffen Fruitdranken op basis van vruchtensap en water (zonder toegevoegd suiker) Verlaging van de calorische waarde zonder gebruik van zoetstoffen Voorbeelden van A-merken uit de Nederlandse markt O.a. Coca-Cola Zero, Pepsi Max, Crystal Clear, Spa Clear, Sinas light (< kcal/ ) O.a. Sisi % suiker, % zoetstoffen (2 kcal/ ) DubbelFrisss Light (8 kcal/ ) O.a. DubbelFrisss Minder Zoet (28 kcal/ ) (ruim 3% minder energie dan reguliere DubbelFrisss) O.a. Appelsientje FrisFruit (32 kcal/ ) Roosvicee / (3 kcal/ ) Voorlichting; De FWS adviseert haar leden de energiewaarde per portie op het etiket te vermelden, bij voorkeur in de vorm van de Dagelijkse Voedingsrichtlijn. Bereikte resultaten: % van de frisdrankverpakkingen bevat de energiewaarde per portie op het etiket. 32

33 Verantwoord reclamebeleid; De laatste jaren is een verschuiving in mediabestedingen waar te nemen van regular naar light. Bereikte resultaten: Mediabestedingen Regular 73% 23% Light 27% 77% Bron: FWS cijfers Speciale aandacht voor scholen; Voor scholen heeft de FWS een speciaal beleid ontwikkeld. Bereikte resultaten: op basisscholen vinden geen commerciële activiteiten plaats; op middelbare scholen: een breed en gevarieerd aanbod in automaten, geen volumegedreven verkoopacties, geen sampling en sponsoring alleen onder bepaalde voorwaarden. Reclamecode voedingsmiddelen; Kinderen en reclame hebben de bijzondere aandacht van de frisdrankenindustrie. Bereikte resultaten: De FWS sluit zich wat betreft kinderen en reclame aan bij de afspraken die zijn gemaakt binnen de FNLI. Dit houdt in een verbod op reclame gericht op kinderen tot 7 met daarbij het advies de leeftijd op te trekken naar 2. Bewegen en sport stimuleren. De frisdrankenindustrie sponsort een groot aantal sportverenigingen en sportevenementen. De frisdrankenindustrie sponsort ook breedtesport (bewegen voor niet sporters). Bereikte resultaten: Tal van initiatieven van individuele leden, voorbeelden: Mission Olympic (Coca-Cola), AA cycling team (United Soft Drinks), ShakeThat Orangina (dans). 33

34 BIJLAGE II Productcategorieën Vruchtensappen: Een vruchtensap bestaat uit % sap. Er zijn sappen van één soort fruit (enkelvoudig sap) of twee of meer soorten fruit (multivruchtensap). Vruchtendranken: Een vruchtendrank, ook wel vruchtennectar genoemd, is een drank waarvan het sapgehalte varieert tussen de 2% en de %. Zuiveldranken: Zuiveldrank is een verzamelnaam voor allerlei drinkbare zuivelproducten. In dit onderzoek gaat het om de dun vloeibare zuiveldranken zoals melk, karnemelk, drinkyoghurt, chocolademelk. Water: Er bestaan verschillende soorten waters, hieronder worden de twee belangrijkste omschreven: Leidingwater komt uit de bodem (grondwater of soms diepere waterlagen) of uit meren en rivieren (oppervlaktewater). Vooral oppervlaktewater moet bewerkt worden alvorens het gedronken kan worden. Natuurlijke mineraal- en bronwaters zijn onbewerkte waters uit een natuurlijke onderaardse bron. Dit water is afkomstig van water dat in de grond zakt. Dat kan bijvoorbeeld regenwater zijn, maar ook grondwater of gesmolten sneeuw. Op zijn lange tocht door de verschillende aardlagen neemt het water veel mineralen en andere nuttige stoffen op. Hierdoor krijgt het zijn unieke smaak en samenstelling. 3

35 Siroop: Met limonadesiropen maak je na aanlengen met water verfrissende, alcoholvrije vruchtendranken. Een limonadesiroop bestaat in ieder geval uit suikers en/of zoetstoffen en water waaraan mogen zijn toegevoegd o.a. aroma s, eetbare bestanddelen van vruchten of planten en vruchten- of plantensappen. Frisdranken met en zonder koolzuur: Hiermee worden dranken bedoeld waarin in ieder geval geen alcohol zit. Ze kunnen koolzuur bevatten (hoeft niet) en bestaan uit water, suikers, zoetstoffen, aroma s en eventueel sappen of extracten van vruchten of planten. Als er vruchtensap aanwezig is in een frisdrank zal dit maximaal 2% zijn. Warme dranken: Hieronder wordt verstaan koffie, thee en andere warme dranken zonder alcohol en zonder zuivelbestanddelen. Alcoholische dranken: Hier vallen zoals de naam al zegt dranken met alcohol onder, te weten wijn, bier en gedistilleerd. 3

36 Red Bull Nederland B.V. Vorselaars Vruchtensappen en Frisdranken BV Dagelijkse Groenmarkt 3 - Postbus 7 2 CD Den Haag Tel: Fax:

Drankenconsumptie in Nederland. Inzicht in de Nederlandse drankenconsumptie op basis van de Voedselconsumptiepeiling 2007-2010

Drankenconsumptie in Nederland. Inzicht in de Nederlandse drankenconsumptie op basis van de Voedselconsumptiepeiling 2007-2010 Drankenconsumptie in Nederland Inzicht in de Nederlandse drankenconsumptie op basis van de Voedselconsumptiepeiling 27-21 Een uitgave van de Nederlandse vereniging Frisdranken, Waters, Sappen, 213 VOORWOORD

Nadere informatie

Format voor het indienen van voorstellen voor ketenbrede afspraken ter verlaging van het zout-, (verzadigd) vet- en suikergehalte van voedingsmiddelen

Format voor het indienen van voorstellen voor ketenbrede afspraken ter verlaging van het zout-, (verzadigd) vet- en suikergehalte van voedingsmiddelen Format voor het indienen van voorstellen voor ketenbrede afspraken ter verlaging van het zout-, (verzadigd) vet- en suikergehalte van voedingsmiddelen Ter beoordeling door de Wetenschappelijke Advies Commissie

Nadere informatie

Appelsap. 1 KH portie. 51 kcal / 215 kj. 115 ml ± 1 halfvol glas GI = 44

Appelsap. 1 KH portie. 51 kcal / 215 kj. 115 ml ± 1 halfvol glas GI = 44 Dranken Dranken Voldoende drinken is belangrijk voor de algemene gezondheid. Bekijken we aandachtig de voedingsdriehoek dan is het duidelijk dat drank een belangrijk onderdeel is. Als volwassenen moeten

Nadere informatie

NATIONAAL FRISDRANK ONDERZOEK 2015 Een kwantitatief onderzoek naar de beleving en waardering van frisdrank

NATIONAAL FRISDRANK ONDERZOEK 2015 Een kwantitatief onderzoek naar de beleving en waardering van frisdrank NATIONAAL FRISDRANK ONDERZOEK 2015 Een kwantitatief onderzoek naar de beleving en waardering van frisdrank JORIS DE JONGH CAROLINE VAN TEEFFELEN AMSTERDAM, APRIL 2015 INHOUDSOPGAVE VOORAF AANLEIDING EN

Nadere informatie

WETEN OVER WATER Spa Wateronderzoek 2014

WETEN OVER WATER Spa Wateronderzoek 2014 WETEN OVER WATER Spa Wateronderzoek 2014 ONDERZOEKSMETHODE EN STEEKPROEFSAMENSTELLING Marktonderzoeksinstituut TNS/NIPO heeft in juni 2014 in opdracht van Spadel - gespecialiseerd in het bottelen en commercialiseren

Nadere informatie

NATIONAAL FRISDRANK ONDERZOEK 2017

NATIONAAL FRISDRANK ONDERZOEK 2017 NATIONAAL FRISDRANK ONDERZOEK 2017 Een kwantitatief onderzoek naar het gebruik en de waardering van frisdrank CAROLINE VAN TEEFFELEN JEROEN HERMANS JORIS DE JONGH AMSTERDAM, APRIL 2017 INHOUDSOPGAVE VOORAF

Nadere informatie

Frisdrank - omschrijving

Frisdrank - omschrijving Terug naar Smaaklessen Frisdrank - omschrijving Er zijn heel veel verschillende soorten frisdranken. Voorbeelden van frisdranken zijn cola, sinas, 7-up, cassis, tonic en bitter lemon. Ook dranken als ijsthee

Nadere informatie

Hoe voldoende. te drinken? De plaats van dranken in een gezonde levensstijl. BROCHURE_EAU_A5_NL_DEF.indd 1 13/05/09 17:42:58

Hoe voldoende. te drinken? De plaats van dranken in een gezonde levensstijl. BROCHURE_EAU_A5_NL_DEF.indd 1 13/05/09 17:42:58 Hoe voldoende te drinken? De plaats van dranken in een gezonde levensstijl BROCHURE_EAU_A5_NL_DEF.indd 1 13/05/09 17:42:58 Voldoende drinken, een gezond gebaar Waarom drinken we? Voldoende drinken is van

Nadere informatie

Mineraal- en bronwater in Nederland. Natuurzuiver, gezond en verantwoord

Mineraal- en bronwater in Nederland. Natuurzuiver, gezond en verantwoord Mineraal- en bronwater in Nederland Natuurzuiver, gezond en verantwoord Mineraal- en bronwaters zijn Uniek: Van constante kwaliteit en samenstelling Afkomstig uit wettelijk beschermde en zuivere bronnen

Nadere informatie

Dagelijks ontbijten en elke dag groente en fruit eten zijn gedragingen die bijdragen aan een gezonde leefstijl.

Dagelijks ontbijten en elke dag groente en fruit eten zijn gedragingen die bijdragen aan een gezonde leefstijl. De Vlieger 3 CHECKID ChecKid is een grootschalig leefstijlonderzoek onder basisschoolleerlingen in Zwolle. Het brengt (on)gezond gedrag, leefstijl en de leefomgeving van kinderen in Zwolle in kaart. ChecKid

Nadere informatie

1. Checklist: analyse van het drankenaanbod in het basisonderwijs

1. Checklist: analyse van het drankenaanbod in het basisonderwijs 1. Checklist: analyse van het drankenaanbod in het basisonderwijs Met deze checklist kan je het aanbod dranken op jouw school in kaart brengen. Duid aan welke dranken de school aanbiedt. Vul voor de beschikbare

Nadere informatie

Uitkomsten Nationaal Sport Onderzoek najaar 2013

Uitkomsten Nationaal Sport Onderzoek najaar 2013 Gezonde kantine? Uitkomsten Nationaal Sport Onderzoek najaar 2013 Janine van Kalmthout Remko van den Dool Mulier Instituut, Utrecht Februari 2014 Inleiding Het samenwerkingsverband Convenant Gezond Gewicht

Nadere informatie

1. Checklist: analyse van het drankenaanbod in het basisonderwijs

1. Checklist: analyse van het drankenaanbod in het basisonderwijs 1. Checklist: analyse van het drankenaanbod in het basisonderwijs Met deze checklist kan je het aanbod dranken op jouw school in kaart brengen. Duid aan welke dranken de school aanbiedt. Vul voor de beschikbare

Nadere informatie

Monitor jongeren 12 tot 24 jaar

Monitor jongeren 12 tot 24 jaar Alcoholgebruik Psychosociale gezondheid Genotmiddelen Voeding, bewegen en gewicht Seksueel gedrag Samenvatting en aanbevelingen Monitor jongeren 12 tot 24 jaar Jongerenmonitor In 2011 is in de regio IJsselland

Nadere informatie

1. Checklist: analyse van het drankenaanbod in het secundair onderwijs

1. Checklist: analyse van het drankenaanbod in het secundair onderwijs 1. Checklist: analyse van het drankenaanbod in het secundair onderwijs Met deze checklist kan je het aanbod dranken op jouw school in kaart brengen. Duid aan welke dranken de school aanbiedt. Vul voor

Nadere informatie

1. Checklist: analyse van het drankenaanbod in het secundair onderwijs.

1. Checklist: analyse van het drankenaanbod in het secundair onderwijs. 1. Checklist: analyse van het drankenaanbod in het secundair onderwijs. Met deze checklist kan je het aanbod dranken op jouw school in kaart brengen. Duid aan welke dranken de school aanbiedt. Vul voor

Nadere informatie

Checklist. in het secundair onderwijs

Checklist. in het secundair onderwijs Checklist analyse van het drankenaanbod in het secundair onderwijs Met deze checklist kan je het aanbod dranken op jouw school in kaart brengen. Duid aan welke dranken de school aanbiedt. Vul voor de beschikbare

Nadere informatie

Checklist analyse van het drankenaanbod in het basisonderwijs

Checklist analyse van het drankenaanbod in het basisonderwijs Checklist analyse van het drankenaanbod in het basisonderwijs Met deze checklist kan je het aanbod dranken op jouw school in kaart brengen. Duid aan welke dranken de school aanbiedt. Vul voor de beschikbare

Nadere informatie

1. Checklist: analyse van het drankenaanbod in het basisonderwijs.

1. Checklist: analyse van het drankenaanbod in het basisonderwijs. 1. Checklist: analyse van het drankenaanbod in het basisonderwijs. Met deze checklist kan je het aanbod dranken op jouw school in kaart brengen. Duid aan welke dranken de school aanbiedt. Vul voor de beschikbare

Nadere informatie

Voedselconsumptie Vergeleken met de Richtlijnen goede voeding Belangrijkste bevindingen

Voedselconsumptie Vergeleken met de Richtlijnen goede voeding Belangrijkste bevindingen Voedselconsumptie 212-214 Vergeleken met de Richtlijnen goede voeding 215 Het RIVM onderzoekt de voedselconsumptie in Nederland. Deze factsheet geeft in het kort weer hoe volwassenen (19-79 jaar) in de

Nadere informatie

Geschat effect van lagere suikergehalten in voedingsmiddelen

Geschat effect van lagere suikergehalten in voedingsmiddelen Geschat effect van lagere suikergehalten in voedingsmiddelen op de dagelijkse suikerinname in Nederland In het Akkoord Verbetering Productsamenstelling (AVP) hebben verschillende partijen afgesproken het

Nadere informatie

Monitor jongeren 12 tot 24 jaar

Monitor jongeren 12 tot 24 jaar Alcoholgebruik Psychosociale gezondheid Genotmiddelen Voeding, bewegen en gewicht Seksueel gedrag Samenvatting en aanbevelingen Monitor jongeren 12 tot 24 jaar Jongerenmonitor In 2011 is in de regio IJsselland

Nadere informatie

Monitor jongeren 12 tot 24 jaar

Monitor jongeren 12 tot 24 jaar Alcoholgebruik Psychosociale gezondheid Genotmiddelen Voeding, bewegen en gewicht Seksueel gedrag Samenvatting en aanbevelingen Monitor jongeren tot 24 jaar Jongerenmonitor In 2011 is in de regio IJsselland

Nadere informatie

Voedselconsumptie Vergelijking met de Richtlijnen goede voeding Belangrijkste bevindingen

Voedselconsumptie Vergelijking met de Richtlijnen goede voeding Belangrijkste bevindingen Voedselconsumptie 12-16 Vergelijking met de Richtlijnen goede voeding 15 Het RIVM onderzoekt de voedselconsumptie in Nederland. Van ruim mensen in de leeftijd van 1 tot en met 79 jaar is van 12 tot en

Nadere informatie

OPDRACHTKAART DRANKEN

OPDRACHTKAART DRANKEN OPDRACHTKAART DRANKEN Ga naar de afdeling met de sappen, frisdranken en sportdranken. Opdracht 1: Zoek van één soort frisdrank (mét prik) van hetzelfde merk een gewone en de light-versie. Bekijk de ingrediënten:

Nadere informatie

Coca-Cola Fit for. the Future Code

Coca-Cola Fit for. the Future Code Coca-Cola Fit for the Future Code Fit for the Future Code, maart 2006 02_03 Coca-Cola Fit for the Future Code Inhoud Coca-Cola: Fit for the Future! Introductie 3 Waarom deze Code en wat vragen we van jou?

Nadere informatie

Drinkwaters. De les ná G-kracht. In deze les gaat het over:

Drinkwaters. De les ná G-kracht. In deze les gaat het over: De les ná G-kracht Drinkwaters In deze les gaat het over: Welke rol water speelt voor onze gezondheid Welke soorten drinkwater er zijn Hoe je water het best kunt drinken en serveren Opdracht 1: Ben jij

Nadere informatie

Onderzoek: Frisdranktaks?

Onderzoek: Frisdranktaks? Onderzoek: Frisdranktaks? Juni 2018 Over dit onderzoek Aan het onderzoek onder het jongerenpanel van EenVandaag deden 2150 jonge mensen mee in de leeftijd van 16 tot en met 34 jaar. Het online onderzoek

Nadere informatie

1) The Coca Cola Company

1) The Coca Cola Company 2 Inhoudsopgave 1) The Coca Cola company Pagina 4 2) Missie, Visie & Kernwaarden Pagina 5 3) Het Assortiment Pagina 6 3.1 Coca Cola Regular Pagina 7 3.2 Coca Cola Light Pagina 8 3.3 Coca Cola Zero Pagina

Nadere informatie

WAT HEBBEN WE GEMETEN? Inner Scan Body Composition

WAT HEBBEN WE GEMETEN? Inner Scan Body Composition HERBALIFE FITCHECK WAT HEBBEN WE GEMETEN? Inner Scan Body Composition % LICHAAMSVET Wie wil je worden? Waar ben je nu? % LICHAAMSVET Vrouw 20-39 Leeftijd 40-59 60-79 Man 20-39 Leeftijd 40-59 60-79 Te laag

Nadere informatie

Emma Coles Be Vitality en Voeding Leeft

Emma Coles Be Vitality en Voeding Leeft Emma Coles Be Vitality en Voeding Leeft Fors deel van Nederland is chronische ziek Fors deel van Nederland is chronische ziek 16,6m 17,5m 32% 5,3m 7m 40% 1,2 miljoen mensen hebben diabetes en per week

Nadere informatie

NATIONAAL FRISDRANK ONDERZOEK 2011 Een kwantitatief onderzoek naar de beleving en waardering van frisdrank

NATIONAAL FRISDRANK ONDERZOEK 2011 Een kwantitatief onderzoek naar de beleving en waardering van frisdrank NATIONAAL FRISDRANK ONDERZOEK 2011 Een kwantitatief onderzoek naar de beleving en waardering van frisdrank KJELL MASSEN MSc. FERNANDO MCDOUGAL MSc. AMSTERDAM, AUGUSTUS 2011 NATIONAAL FRISDRANK ONDERZOEK

Nadere informatie

Vakantie vitamines: hoe voorkom je vakantie kilo s? Jantine Blaauwbroek Diëtist

Vakantie vitamines: hoe voorkom je vakantie kilo s? Jantine Blaauwbroek Diëtist Vakantie vitamines: hoe voorkom je vakantie kilo s? Jantine Blaauwbroek Diëtist Inhoud 1 Vakantiebestemmingen 2 Wat is gezonde voeding? 3 Energieleveranciers en functies 4 Energiebalans op vakantie 5 Weet

Nadere informatie

NATIONAAL WATERONDERZOEK 2017

NATIONAAL WATERONDERZOEK 2017 NATIONAAL WATERONDERZOEK 2017 Een kwantitatief onderzoek onder Nederlanders naar de beleving en waardering van water in opdracht van FWS CAROLINE VAN TEEFFELEN JEROEN HERMANS JORIS DE JONGH AMSTERDAM,

Nadere informatie

Consumptie van koolhydraten in Nederland

Consumptie van koolhydraten in Nederland Consumptie van koolhydraten in Nederland Caroline van Rossum 1 Inhoud Voedselconsumptie meten Inname Bronnen Waar en wanneer Verschillen in bevolking Veranderingen 2 Voedselconsumptiepeilingen Inzicht

Nadere informatie

NATIONAAL WATER ONDERZOEK 2015 Een kwantitatief onderzoek naar de beleving en waardering van water

NATIONAAL WATER ONDERZOEK 2015 Een kwantitatief onderzoek naar de beleving en waardering van water NATIONAAL WATER ONDERZOEK 2015 Een kwantitatief onderzoek naar de beleving en waardering van water JORIS DE JONGH CAROLINE VAN TEEFFELEN AMSTERDAM, AUGUSTUS 2015 2 INHOUDSOPGAVE VOORAF AANLEIDING EN DOEL

Nadere informatie

1. Verdeling tijdens de ramadan 2. Het Suikerfeest

1. Verdeling tijdens de ramadan 2. Het Suikerfeest 1. Verdeling tijdens de ramadan 2. Het Suikerfeest 4. Goede indeling van het bord 3. Goede vulling van het bord 6. Goede hoeveelheid kiezen 5. Goede keuze maken 8. Drink geen vruchtensap 7. Gedroogd of

Nadere informatie

Hoe verklein ik mijn kans op kanker? Volg de kleuren!

Hoe verklein ik mijn kans op kanker? Volg de kleuren! Hoe verklein ik mijn kans op kanker? Volg de kleuren! KAN KANKER VOORKOMEN WORDEN? Kanker is in Nederland doodsoorzaak nummer één. Preventie is daarom van groot belang. Er zijn helaas geen garanties op

Nadere informatie

Er zijn verschillende meetmethodes waarmee u kunt vaststellen of u een gezond gewicht hebt:

Er zijn verschillende meetmethodes waarmee u kunt vaststellen of u een gezond gewicht hebt: Een gezond gewicht Een gezond gewicht Hebt u een gezond gewicht? Energiebalans Bewegen Hoe behoudt u een gezond gewicht? Tips voor het behouden van een gezond gewicht Tips voor het bereiken van een gezond

Nadere informatie

Resultaten vragenlijst leerlingen en meten & wegen Drie scholen, nulmeting (T0) voorjaar 2017

Resultaten vragenlijst leerlingen en meten & wegen Drie scholen, nulmeting (T0) voorjaar 2017 Resultaten vragenlijst leerlingen en meten & wegen Drie scholen, nulmeting () voorjaar 2017 Inleiding In mei 2016 is in Nieuw-Lekkerland het project 'Gezond Nieuw-Lekkerland' gestart: met subsidie van

Nadere informatie

Hoe vol is uw glas? Postbus 590, 6700 AN Wageningen T 0317 750 620 info@kennisinstituutbier.nl www.kennisinstituutbier.nl

Hoe vol is uw glas? Postbus 590, 6700 AN Wageningen T 0317 750 620 info@kennisinstituutbier.nl www.kennisinstituutbier.nl Kennisinstituut Bier is het wetenschappelijke instituut op het gebied van verantwoorde bierconsumptie in relatie tot gezondheid. Het instituut wil gedegen, wetenschappelijke kennis over verantwoorde bierconsumptie

Nadere informatie

Voedingsadvies bij verhoogde bloedsuikers tijdens de zwangerschap

Voedingsadvies bij verhoogde bloedsuikers tijdens de zwangerschap Voedingsadvies bij verhoogde bloedsuikers tijdens de zwangerschap 2 Bij de Glucose Tolerantie Test was uw bloedsuiker (ook wel bloedglucose genoemd) te hoog. Daarom ontvangt u deze informatie. Wat is glucose?

Nadere informatie

10 KEER GEZOND EET GROENTEN

10 KEER GEZOND EET GROENTEN 10 KEER GEZOND 10 KEER GEZOND Er zijn volgens ons tien regels waar het voedingspatroon van elke sporter of niet-sporter dagelijks aan zou moeten voldoen. Deze richtlijnen zijn grotendeels gebaseerd op

Nadere informatie

Chemische analyse van dranken

Chemische analyse van dranken Chemische analyse van dranken De voedingswaarde van wat we eten en drinken wordt bepaald door de aanwezige nutriënten. Deze nutriënten zijn: water, eiwitten, vetten, (verteerbare) koolhydraten, mineralen,

Nadere informatie

Resultaten vragenlijst leerlingen

Resultaten vragenlijst leerlingen Resultaten vragenlijst leerlingen Drie scholen, tweede meting (T1) voorjaar 2018 Inleiding In mei 2016 is in Nieuw-Lekkerland het project 'Gezond Nieuw-Lekkerland' gestart. Met subsidie van Fonds Nuts

Nadere informatie

Bijlage: Dieet zonder koolhydraten

Bijlage: Dieet zonder koolhydraten Bijlage: Dieet zonder koolhydraten Let op: u hoeft dit dieet alleen te volgen als u als voorbereiding Dieet en nuchter heeft. Het is belangrijk dat u de dag voor het onderzoek tot de laatste 6 uren voor

Nadere informatie

Bijlage: Dieet zonder koolhydraten

Bijlage: Dieet zonder koolhydraten Bijlage: Dieet zonder koolhydraten Let op: u hoeft dit dieet alleen te volgen als u als voorbereiding Dieet en nuchter heeft. Het is belangrijk dat u de dag voor het onderzoek tot de laatste 6 uren voor

Nadere informatie

VOORW OORD VOORWOORD. Omwille van de leesbaarheid staat in dit boekje steeds hij, maar je kunt hiervoor natuurlijk ook zij lezen.

VOORW OORD VOORWOORD. Omwille van de leesbaarheid staat in dit boekje steeds hij, maar je kunt hiervoor natuurlijk ook zij lezen. VOORW OORD VOORWOORD Over dit boekje Alles over gezond eten en bewegen met kinderen van 4 tot 18 jaar? Bij de titel van dit boekje vraag je je misschien af wat een kleuter te maken heeft met iemand die

Nadere informatie

NATIONAAL WATERONDERZOEK 2016

NATIONAAL WATERONDERZOEK 2016 NATIONAAL WATERONDERZOEK 2016 Een kwantitatief onderzoek naar de beleving en waardering van water in opdracht van FWS CAROLINE VAN TEEFFELEN JORIS DE JONG TESSA DE KRUIJK AMSTERDAM, 2016 INHOUDSOPGAVE

Nadere informatie

Samenvatting resultaten voedselconsumptiepeiling 2014

Samenvatting resultaten voedselconsumptiepeiling 2014 Samenvatting resultaten voedselconsumptiepeiling 2014 De resultaten van de VCP 2014 werden in september 2016 gepubliceerd. Een samenvattend overzicht van de resultaten, en een vergelijking met enkele resultaten

Nadere informatie

LES VOOR G-KRACHT. Drinkwater Dit water is gebotteld leidingwater waar koolzuurgas al dan niet wordt aan toegevoegd en chloor wordt uitgefilterd.

LES VOOR G-KRACHT. Drinkwater Dit water is gebotteld leidingwater waar koolzuurgas al dan niet wordt aan toegevoegd en chloor wordt uitgefilterd. LES VOOR G-KRACHT DRINKWATERS Ons lichaam bestaat voor 70% uit water. Dagelijks scheiden we 2,5 liter uit langs de gekende wegen. We zouden ongeveer 1,5 l water moeten drinken per dag en daarbij nemen

Nadere informatie

Gezonde dranken en tussendoortjes in de buitenschoolse opvang

Gezonde dranken en tussendoortjes in de buitenschoolse opvang Gezonde dranken en tussendoortjes in de buitenschoolse opvang VIGeZ, Dr. Annelies Vandenberghe 02/04/2015 Inspiratiedag Kinderopvang VVSG 1 VIGeZ vzw, 2015, Gezonde dranken en tussendoortjes in de buitenschoolse

Nadere informatie

Verfrissend anders. Minder suiker, net zo lekker!

Verfrissend anders. Minder suiker, net zo lekker! Verfrissend anders Minder suiker, net zo lekker! Waarom minder suiker? Is suiker ongezond? Veel mensen vragen dit zich af. Suiker oftewel sacharose is een stof die van nature voorkomt in voeding als fruit,

Nadere informatie

Zwangerschapsdiabetes en voeding

Zwangerschapsdiabetes en voeding Gynaecologie Zwangerschapsdiabetes en voeding www.catharinaziekenhuis.nl Inhoud Zwangerschapsdiabetes... 3 Glucosedagcurve... 3 Behandeling... 4 Adviezen met betrekking tot uw voeding... 4 Hanteer een

Nadere informatie

Rotterdam Lekker Fit! Gezinsaanpak draagt bij aan vermindering consumptie gezoete dranken door kinderen.

Rotterdam Lekker Fit! Gezinsaanpak draagt bij aan vermindering consumptie gezoete dranken door kinderen. Februari 2013 Rotterdam Lekker Fit! Gezinsaanpak draagt bij aan vermindering consumptie gezoete dranken door kinderen. In Rotterdam heeft een kwart van de basisschoolkinderen overgewicht, met alle gezondheidsrisico

Nadere informatie

WAT HEBBEN WE GEMETEN? Inner Scan Body Composition

WAT HEBBEN WE GEMETEN? Inner Scan Body Composition HERBALIFE FITCHECK WAT HEBBEN WE GEMETEN? Inner Scan Body Composition BMI Body Mass Index = gewicht in kg lengte x lengte in m BMI < 18,5 ondergewicht 18,5 24,9 normaal 25 29,9 overgewicht 30 34,9 zwaar

Nadere informatie

voorkomen van ondervoeding bij ouderen ZorgSaam

voorkomen van ondervoeding bij ouderen ZorgSaam voorkomen van ondervoeding bij ouderen ZorgSaam 1 2 VOORKOMEN VAN ONDERVOEDING BIJ OUDEREN Bij het bezoek op de polikliniek is u een aantal vragen gesteld over gewichtsverlies en uw eetlust. Hiermee wordt

Nadere informatie

Voedings- en drinkadvies bij nierstenen (Calciumoxalaatsteen)

Voedings- en drinkadvies bij nierstenen (Calciumoxalaatsteen) Patiënteninformatie Voedings- en drinkadvies bij nierstenen (Calciumoxalaatsteen) rkz.nl Wat zijn nierstenen Nierstenen of urinewegstenen kunnen ontstaan wanneer in de urine bepaalde stoffen in grote hoeveelheden

Nadere informatie

Centraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Gezonde leefstijl wint langzaam terrein. Licht dalende trend van zware drinkers

Centraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Gezonde leefstijl wint langzaam terrein. Licht dalende trend van zware drinkers Centraal Bureau voor de Statistiek Persbericht PB08-018 18 maart 2008 9.30 uur Gezonde leefstijl wint langzaam terrein De laatste jaren zijn Nederlanders iets gezonder gaan leven. Het percentage rokers

Nadere informatie

Suiker in een gezonde leefstijl. Een kwestie van balans

Suiker in een gezonde leefstijl. Een kwestie van balans Suiker in een gezonde leefstijl Een kwestie van balans Suiker in een gezonde leefstijl Een kwestie van balans Je lichaam heeft overal energie voor nodig. Sporten, werken, fietsen, wandelen, tuinieren,

Nadere informatie

Het belang van vocht- en natriumopname voor sporters

Het belang van vocht- en natriumopname voor sporters Het belang van vocht- en natriumopname voor sporters Eerst enkele weetjes: Vocht (=lichaamswater) is het belangrijkste bestanddeel van ons lichaam Afhankelijk van je leeftijd, gewicht, lichaamssamenstelling

Nadere informatie

Pre-diabetes, wat is het en wat kan ik er zelf aan doen? In deze folder krijgt u hier meer informatie over.

Pre-diabetes, wat is het en wat kan ik er zelf aan doen? In deze folder krijgt u hier meer informatie over. Pre-diabetes Pre-diabetes, wat is het en wat kan ik er zelf aan doen? In deze folder krijgt u hier meer informatie over. Wat is pre-diabetes Pre-diabetes is het stadium vóór diabetes (suikerziekte). Het

Nadere informatie

Eetdagboek. Voedingsleer. Maaike Oelen

Eetdagboek. Voedingsleer. Maaike Oelen Eetdagboek Voedingsleer Maaike Oelen Inhoud. Antropometrische gegevens.... Activiteiten.... Vrijdag 9-9-.... Maandag -9-... Eetdagboeken... 4.Dagboek vrijdag 9-9-... 4. Dagboek maandag -9-... 4 Verbeteringen...

Nadere informatie

Centraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Leefstijl Nederlander niet verbeterd. Weer meer mensen met overgewicht

Centraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Leefstijl Nederlander niet verbeterd. Weer meer mensen met overgewicht Centraal Bureau voor de Statistiek Persbericht PB07-021 20 maart 2007 9.30 uur Leefstijl Nederlander niet verbeterd In 2006 zijn Nederlanders niet gezonder gaan leven. Het aandeel volwassen Nederlanders

Nadere informatie

WAT HEBBEN WE GEMETEN? Inner Scan Body Composition

WAT HEBBEN WE GEMETEN? Inner Scan Body Composition HERBALIFE FITCHECK WAT HEBBEN WE GEMETEN? Inner Scan Body Composition BMI Body Mass Index = gewicht in kg lengte x lengte in m BMI < 18,5 ondergewicht 18,5 24,9 normaal 25 29,9 overgewicht 30 34,9 zwaar

Nadere informatie

Verantwoord en gezond afslanken? Even simpel als. Doe de test & krijg persoonlijk dieetadvies. www.weightcare.nl www.weightcare.be

Verantwoord en gezond afslanken? Even simpel als. Doe de test & krijg persoonlijk dieetadvies. www.weightcare.nl www.weightcare.be Verantwoord en gezond afslanken? Even simpel als Doe de test & krijg persoonlijk dieetadvies. www.weightcare.nl www.weightcare.be _WeightCare_ABC-105x170_NL_linda.indd 1 2 Bereken hier je BMI! Je BMI (Body

Nadere informatie

ONDERZOEK FEITEN & FABELS

ONDERZOEK FEITEN & FABELS ONDERZOEK FEITEN & FABELS Wat weten consumenten over voeding en gewicht? Marcel Temminghoff Jolanda van Oirschot Project 16822 December 2012 GfK 2012 Onderzoek Feiten en Fabels December 2012 1 Inhoud 1.

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG. Datum 18 maart 2016 Betreft Kamervragen. Geachte voorzitter,

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG. Datum 18 maart 2016 Betreft Kamervragen. Geachte voorzitter, > Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 2008 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres: Parnassusplein 5 25 VX Den Haag T 070 340 79 F 070 340 78 34

Nadere informatie

Druk, springerig, blij

Druk, springerig, blij Druk, springerig, blij Kinderen en jongeren over energydrinks Samenvatting van een quick scan, uitgevoerd in opdracht van het Voedingscentrum Augustus 2012; project 12.032 Paul Sikkema 1. Samenvatting

Nadere informatie

Alcoholgebruik: omvang in de regio

Alcoholgebruik: omvang in de regio Alcoholgebruik: omvang in de regio Schadelijk alcoholgebruik in de regio Het alcoholgebruik(1) onder volwassenen (tot 65 jaar) in Zuid-Limburg is 85%. Van de ouderen (65+) geeft 75% aan alcohol te drinken.

Nadere informatie

Wat is goede voeding? Aanbevelingen & tips voor kinderen 9 t/m 18 jaar

Wat is goede voeding? Aanbevelingen & tips voor kinderen 9 t/m 18 jaar Wat is goede voeding? Aanbevelingen & tips voor kinderen 9 t/m 18 jaar Gezonde leefstijl Ben jij benieuwd hoe je gezond kunt eten? Daar kan de Schijf van Vijf je bij helpen. Door iedere dag producten uit

Nadere informatie

IJZERVERRIJKTE VOEDING

IJZERVERRIJKTE VOEDING IJZERVERRIJKTE VOEDING 278 Inleiding We weten het allemaal van Popeye: van ijzer wordt een mens sterk. IJzer is een stof die een belangrijke functie in het lichaam vervult. Het is een bestanddeel van hemoglobine,

Nadere informatie

Centraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Verbetering gezonde leefstijl stagneert

Centraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Verbetering gezonde leefstijl stagneert Centraal Bureau voor de Statistiek Persbericht PB09-020 17 maart 2009 9.30 uur Verbetering gezonde leefstijl stagneert Percentage rokers blijft gelijk Licht dalende trend zware drinkers Ruim een op de

Nadere informatie

NATIONAAL BIERONDERZOEK NEDERLAND Een kwantitatief onderzoek naar de beleving en waardering van bier

NATIONAAL BIERONDERZOEK NEDERLAND Een kwantitatief onderzoek naar de beleving en waardering van bier NATIONAAL BIERONDERZOEK NEDERLAND Een kwantitatief onderzoek naar de beleving en waardering van bier JORIS DE JONGH MSC. LIANNE WORRELL MSC. AMSTERDAM, MEI 2013 NATIONAAL BIERONDERZOEK NEDERLAND Een kwantitatief

Nadere informatie

CheckTeen 2011: Eet- en beweeggedrag van leerlingen in het voortgezet onderwijs in Zwolle

CheckTeen 2011: Eet- en beweeggedrag van leerlingen in het voortgezet onderwijs in Zwolle Onderzoekscentrum Preventie Overgewicht CheckTeen 2011: Eet- en beweeggedrag van leerlingen in het voortgezet onderwijs in ZWOLLE Een onderzoek naar het eet- en beweeggedrag van leerlingen van de 2 e klas

Nadere informatie

Gezonde. voeding en. Eet gevarieerd en beweeg voluit!

Gezonde. voeding en. Eet gevarieerd en beweeg voluit! Gezonde voeding en beweging Eet gevarieerd en beweeg voluit! Alles over gezonde voeding en beweging Voel jij je gezond in je hoofd? www.fitinjehoofd.be of www.noknok.be Fitte School www.fitteschool.be

Nadere informatie

Gezonde. voeding en. Eet gevarieerd en beweeg voluit!

Gezonde. voeding en. Eet gevarieerd en beweeg voluit! Gezonde voeding en beweging Eet gevarieerd en beweeg voluit! Alles over gezonde voeding en beweging Voel jij je gezond in je hoofd? www.fitinjehoofd.be of www.noknok.be Fitte School www.fitteschool.be

Nadere informatie

De plaats van dranken in de voeding van de Belgen

De plaats van dranken in de voeding van de Belgen De plaats van dranken in de voeding van de Belgen www.cocacolabelgium.be Coca-Cola, Coca-Cola Zero, Coca-Cola light, Minute Maid and Aquarius are registered trademarks of The Coca-Cola Company. Chaudfontaine

Nadere informatie

DE MAAND ZONDER SUIKER

DE MAAND ZONDER SUIKER DE MAAND ZONDER SUIKER Spelregels Hoe werkt het experiment? De maand november is voor Kassa de Maand Zonder Suiker. Helemaal suikervrij is niet gezond: in fruit zit bijvoorbeeld van nature suiker, maar

Nadere informatie

Richtlijnen pauzehap / drinken en traktaties

Richtlijnen pauzehap / drinken en traktaties Richtlijnen pauzehap / drinken en traktaties Voeding en bewegen heeft een sterke invloed op ons functioneren. We zien dit terug bij kinderen op school in de mate van het zich kunnen concentreren, de leerprestaties

Nadere informatie

Traintechniek VOEDING VOOR MINIOREN. Coordinator Traintechniek Sylvia de Kort

Traintechniek VOEDING VOOR MINIOREN. Coordinator Traintechniek Sylvia de Kort Traintechniek VOEDING VOOR MINIOREN Coordinator Traintechniek Sylvia de Kort februari 2016 Zwemmen en voeding Je vindt sporten leuk, met name het zwemmen. Je besteed daar veel tijd aan, niet alleen tijdens

Nadere informatie

Resultaten vragenlijst ouders 2-3 jarigen voorjaar 2018

Resultaten vragenlijst ouders 2-3 jarigen voorjaar 2018 Resultaten vragenlijst ouders 2-3 jarigen voorjaar 2018 Inleiding In mei 2016 is in Nieuw-Lekkerland het project 'Gezond Nieuw-Lekkerland' (GNL) gestart. Met subsidie van Fonds Nuts Ohra (FNO) werkt GGD

Nadere informatie

Goede voeding voor je kind. Uitleg over basisvoeding en een dagmenu

Goede voeding voor je kind. Uitleg over basisvoeding en een dagmenu Goede voeding voor je kind Uitleg over basisvoeding en een dagmenu Goede voeding Dagmenu kind 1 t/m 3 jaar Wat is goede voeding voor kinderen? Door alle beschikbare informatie is het soms lastige te weten

Nadere informatie

De beste apparatuur voor al uw frisse dranken

De beste apparatuur voor al uw frisse dranken De beste apparatuur voor al uw frisse dranken Vier Voordelen van Vrumona voor u Een perfecte service richting uw gasten staat bij u centraal. Daarom is het belangrijk om samen te werken met een toe leverancier

Nadere informatie

VOEDING, BEWEGEN EN GEWICHT

VOEDING, BEWEGEN EN GEWICHT IJsselland VOEDING, BEWEGEN EN GEWICHT Jongerenmonitor 2015 77% ontbijt dagelijks 10.3 jongeren School 13-14 jaar 15- jaar 76% een gezond gewicht 15% beweegt voldoende Genotmiddelen Psychosociale gezondheid

Nadere informatie

Format voor het indienen van voorstellen voor ketenbrede afspraken ter verlaging van het zout-, (verzadigd) vet- en suikergehalte van voedingsmiddelen

Format voor het indienen van voorstellen voor ketenbrede afspraken ter verlaging van het zout-, (verzadigd) vet- en suikergehalte van voedingsmiddelen Format voor het indienen van voorstellen voor ketenbrede afspraken ter verlaging van het zout-, (verzadigd) vet- en suikergehalte van voedingsmiddelen Ter beoordeling door de Wetenschappelijke Advies Commissie

Nadere informatie

Water drinken. Resultaten 1-meting op de CJ s in Zaanstad

Water drinken. Resultaten 1-meting op de CJ s in Zaanstad Water drinken Resultaten 1-meting op de CJ s in Zaanstad Deelnemers In de eerste maanden van 215 hebben 339 ouders die de 5 Centra Jong (CJ) in Zaanstad bezochten een vragenlijst ingevuld over hun kind

Nadere informatie

Kinderen en een gezond gewicht

Kinderen en een gezond gewicht Kinderen en een gezond gewicht Een kind met een gezond gewicht beweegt makkelijker en ontwikkelt zich lichamelijk beter dan een kind met overgewicht. Bovendien betekent nú overgewicht hebben dat je kind

Nadere informatie

NATIONAAL BIERONDERZOEK 2015

NATIONAAL BIERONDERZOEK 2015 NATIONAAL BIERONDERZOEK 2015 Een kwantitatief onderzoek naar de consumptie en beleving van bier in 2015 JORIS DE JONGH CAROLINE VAN TEEFFELEN AMSTERDAM, JULI 2015 INHOUDSOPGAVE VOORAF AANLEIDING EN DOEL

Nadere informatie

PATIËNTEN INFORMATIE. Ondervoeding. in het ziekenhuis Afdeling Diëtetiek

PATIËNTEN INFORMATIE. Ondervoeding. in het ziekenhuis Afdeling Diëtetiek PATIËNTEN INFORMATIE Ondervoeding in het ziekenhuis Afdeling Diëtetiek Ondervoeding bij ziekte Ondervoeding door ziekte is in ziekenhuizen een veel voorkomend probleem. Ongeveer 1 op de 4 patiënten is

Nadere informatie

Hoeveel water drink je? Doe de test

Hoeveel water drink je? Doe de test Hoeveel water drink je? Doe de test Vul in hoeveel van deze dranken je gisteren gedronken hebt Hoeveel water dronk je gisteren? (kraantjeswater, bronwater, mineraalwater (plat of bruisend), gearomatiseerd

Nadere informatie

Centraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Gezondere leefstijl blijkt voor velen moeilijk haalbaar

Centraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Gezondere leefstijl blijkt voor velen moeilijk haalbaar Centraal Bureau voor de Statistiek Persbericht PB10-017 16 maart 2010 9.30 uur Gezondere leefstijl blijkt voor velen moeilijk haalbaar Bijna een op de twee beweegt onvoldoende Ruim een op de tien heeft

Nadere informatie

Factsheet nulmeting pilot-onderzoek B-Fit bij kinderen, jongeren en volwassenen

Factsheet nulmeting pilot-onderzoek B-Fit bij kinderen, jongeren en volwassenen TNO-rapport KvL/GB 2009.111 Factsheet nulmeting pilot-onderzoek B-Fit bij kinderen, jongeren en volwassenen Preventie en Zorg Wassenaarseweg 56 Postbus 2215 2301 CE Leiden www.tno.nl T +31 71 518 18 18

Nadere informatie

Voedingsadviezen bij verhoogde bloedglucose in de zwangerschap

Voedingsadviezen bij verhoogde bloedglucose in de zwangerschap Voedingsadviezen bij verhoogde bloedglucose in de zwangerschap Dit document bevat vertrouwelijke informatie van JijWij. Het kopiëren en/of verspreiden van dit document zonder voorgaand schriftelijke toestemming

Nadere informatie

Leeswijzer Jeugdgezondheidszorg Utrecht tabellen

Leeswijzer Jeugdgezondheidszorg Utrecht tabellen Leeswijzer Jeugdgezondheidszorg Utrecht tabellen In de volgende werkblad(en) staan tabellen behorend bij een bepaald thema. De tabellen zijn toegespitst op de door u opgevraagde leeftijdscategorie. In

Nadere informatie

INFOBLAD. Meeste invloed. Gezond leven

INFOBLAD. Meeste invloed. Gezond leven GEWICHT, VOEDING, BEWEGEN EN ALCOHOL INFOBLAD Ongeveer 30% van kanker zou voorkomen kunnen worden. Een garantie om kanker te voorkomen is er niet. Je kan wel het risico op kanker verkleinen door een gezonde

Nadere informatie

niveau 2, 3, 4 thema 5.5

niveau 2, 3, 4 thema 5.5 niveau 2, 3, 4 thema 5.5 Gezonde voeding Inleiding Wanneer eet je gezond? Hoeveel moet ik dagelijks eten? Wat is een goed lichaamsgewicht? Onder- en overgewicht Inleiding Goede voeding levert de dagelijks

Nadere informatie

BEHIND THE BOTTLE. De bijdrage van Coca-Cola aan de Nederlandse economie

BEHIND THE BOTTLE. De bijdrage van Coca-Cola aan de Nederlandse economie BEHIND THE BOTTLE De bijdrage van Coca-Cola aan de Nederlandse economie Bij Coca-Cola werken 800 werknemers Coca-Cola ondersteunt,3 miljard BBP in Nederland 22% van alle banen bij frisdranken-, water-,

Nadere informatie

Gevecht om het maagaandeel Eten en drinken onderzoek 2008

Gevecht om het maagaandeel Eten en drinken onderzoek 2008 Nationaal Foodservice Congres 2008 Gevecht om het maagaandeel Eten en drinken onderzoek 2008 3 Oktober 2008 Frank Quix Q&A Research & Consultancy Q&A Research & Consultancy 2008 1 Agenda BMI Enkele uitkomsten

Nadere informatie

Leeswijzer Jeugdgezondheidszorg Utrecht tabellen

Leeswijzer Jeugdgezondheidszorg Utrecht tabellen Leeswijzer Jeugdgezondheidszorg Utrecht tabellen In de volgende werkblad(en) staan tabellen behorend bij een bepaald thema. De tabellen zijn toegespitst op de door u opgevraagde leeftijdscategorie. In

Nadere informatie