Verdieping: DNA alleen onvoldoende bewijs
|
|
- Alfred Mertens
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Verdieping: DNA alleen onvoldoende bewijs Korte omschrijving werkvorm: De leerlingen luisteren naar een radiofragment van Goedemorgen Nederland en lezen een tekst uit dagblad Trouw over de bewijsvoering in de zaak Marianne Vaatstra. Aan de hand van deze twee bronnen beantwoorden de leerlingen de vragen op het werkblad. Leerdoel: De leerlingen leren waarom DNA alleen onvoldoende bewijs is om iemand te veroordelen in een rechtszaak. Bronnen: Geluidsfragment: /fragmenten/knoops_alleen_dna-match_is_niet_voldoende Leestekst: Duur: ca. 20 minuten Benodigdheden: Voor iedere leerling een werkblad en het artikel uit Trouw: DNA alleen niet genoeg, Justitie moet op zoek naar tweede bewijsmiddel. Handleiding: 1. U luistert met uw leerlingen naar het geluidsfragment van Goedemorgen Nederland (4.52 minuten). Strafrechtadvocaat Geert Jan Knoops legt uit waarom de gevonden DNA-match alleen niet voldoende bewijs is in de zaak Marianne Vaatstra. 2. Deel de werkbladen en de leesteksten uit. De leerlingen moeten aan de hand van het geluidsfragment en de tekst de vragen op het werkblad beantwoorden. Geef de leerlingen hier 10 tot 15 minuten de tijd voor. 3. U kunt de antwoorden klassikaal bespreken, aan de hand van het antwoordmodel. Korte toelichting: DNA zit in iedere cel in het lichaam, in ieder mens, dier en plant. DNA is de belangrijkste drager van erfelijk materiaal. Zo ligt hierin bijvoorbeeld vast welke kleur haar je hebt en welke kleur ogen. De kans dat twee mensen hetzelfde DNA hebben is heel erg klein, maar niet uitgesloten. De politie maakt bij de opsporing van daders steeds vaker gebruik van DNA-sporen. Het gaat dan bijvoorbeeld om bloed, speeksel op een sigarettenpeuk of haren die gevonden worden bij het slachtoffer of op de plaats delict. Wanneer de politie een DNA-spoor kan matchen met het DNA van een persoon, wil de politie natuurlijk graag van die persoon weten hoe dat DNA daar terechtgekomen is. Soms is hiervoor een logische verklaring, bijvoorbeeld wanneer deze persoon het slachtoffer eerder heeft ontmoet. Wanneer een logische verklaring ontbreekt, kan dit een bewijs zijn dat iemand de dader is. Om iemand te kunnen beschuldigen is dan wel altijd minimaal één ander bewijs nodig. Het is uiteindelijk aan de rechter om te beoordelen of er voldoende en overtuigend bewijs is om iemand te veroordelen. Beeldfragment:
2 Werkblad: DNA onvoldoende bewijs Beantwoord deze vragen na het beluisteren van het radiofragment van Goedemorgen Nederland en na het lezen van het artikel uit Trouw: DNA alleen niet genoeg, Justitie moet op zoek naar tweede bewijsmiddel. 1. Geert Jan Knoops heeft het in dit fragment over een 100% DNA-match. Wat is een 100% DNA-match? 2. In het interview wordt gezegd dat het DNA ondersteunend, maar geen sluitend bewijs is. Waarom niet? 3. In het artikel in Trouw zegt onderzoeker Toom dat de verdachte van goeden huize moet komen om zijn verdachtmaking ongedaan te maken. Waarom zegt hij dit? 4. Waarom zal er niet altijd gebruik worden gemaakt van DNA-verwantschapsonderzoek? Meningsvraag 5. Waarom denk jij dat de verdachte zijn DNA liet onderzoeken?
3 Artikel: DNA alleen niet genoeg, Justitie moet op zoek naar tweede bewijsmiddel. Door: Just Fontein anp. De vrijwillige DNA-afname in de zaak-vaatstra leverde een match op Met de gevonden DNA-match in de zaak-vaatstra lijkt de oplossing van de moordzaak dichtbij. Maar alléén de DNA-match vormt geen sluitend bewijs. Dus om tot een veroordeling van de aangehouden verdachte in de zaak-vaatstra te komen moet justitie met een tweede bewijsmiddel komen. 'Alleen DNA-bewijs is geen bewijs', vertelt onderzoeker Victor Toom. Hij promoveerde op forensisch DNA-onderzoek en schreef in zijn boek Dragers van Waarheid - twintig jaar forensisch DNA-onderzoek in Nederland onder andere over de zaak-vaatstra. 'Degene die is opgepakt is op dit moment alleen verdachte. De officier van justitie moet nog met een tweede bewijsmiddel komen.' Hoogleraar rechtspsychologie Peter van Koppen (Universiteit van Maastricht en VU Amsterdam) verwacht niet dat het vinden van een tweede bewijsmiddel een probleem wordt. 'Dat bewijsmiddel kan een getuigeverklaring zijn die de verdachtmaking bevestigt. Of wellicht wordt bewezen dat de gevonden aansteker bezit was van de verdachte.' Lange tijd werd het tweede bewijsmiddel relatief gemakkelijk toegekend door de rechter, legt Van Koppen uit. 'Maar sinds enkele jaren is de beoordeling strenger. Toch denk ik dat de kans groot is dat dat tweede bewijsmiddel er komt.' Begeleidingscommissie Van Koppen zat in de begeleidingscommissie die de recherche adviseerde in de zaak-vaatstra. 'We hebben veel overlegd met de autoriteiten in Leeuwarden. De commissie is in het leven geroepen om mee te denken en mee te discussiëren met de politie. In deze zaak is het eigenlijk heel simpel: het DNA dat gevonden is bij Marianne Vaatstra moet haast wel het DNA van de dader zijn. Dat is ook de reden geweest dat er uiteindelijk over is gegaan op dit grootschalige DNA-onderzoek.'
4 Ter vergelijking noemt Van Koppen de Puttense moordzaak, waarin twee broers onterecht werden veroordeeld. 'Daar was een grootschalig onderzoek zoals in Friesland totaal onzinnig geweest. Op het lichaam van Christel Ambrosius waren DNA-sporen van wel veertig verschillende personen gevonden.' Foutmarges Het is de eerste keer dat zo'n vrijwillige DNA-afgifte is uitgevoerd in Nederland. 'Er is natuurlijk zeer goed nagedacht over de uitvoering', zegt Van Koppen. Hij noemt het niettemin een 'zeer verstandige' stap van justitie om het DNA nogmaals te laten onderzoeken bij het Nederlands Forensisch Instituut. 'Je moet bij dit soort grootschalige onderzoeken altijd rekening houden met foutmarges.' Onderzoeker Toom acht de kans groot dat het in de zaak-vaatstra uiteindelijk tot een veroordeling zal leiden. 'Het is een zaak waarvan al veel bewijs is gevonden op het plaats delict. Ze is verkracht en vermoord in een weiland gevonden. De verdachte zal van goeden huize moeten komen om de verdachtmaking te weerspreken.' 'Mijlpaalzaak' Toom noemt de zaak-vaatstra een 'mijlpaalzaak'. Het onderzoek naar de moord op Marianne Vaatstra leidde in 2003 al tot de wet DNA-onderzoek waarneembare persoonskenmerken. Toom: 'Daarmee kan worden vastgesteld waar de dader 'waarschijnlijk' vandaan komt, gelet op populatie, geslacht en oogkleur. Dat er nu een verdachte is gepakt door een nieuwe manier van DNA-onderzoek, maakt de zaak alleen nog maar interessanter.' Dit artikel is integraal overgenomen uit Trouw, 19 november 2012.
5 Antwoordmodel: DNA onvoldoende bewijs 1. Geert Jan Knoops heeft het in het fragment over een 100% DNA-match. Wat is een 100% DNA-match? Op het lichaam van Marianne Vaatstra (het slachtoffer) is DNA gevonden. Het profiel van dit DNA komt overeen met het DNA van de verdachte, Jasper S. Hij heeft dit DNA afgegeven tijdens het DNA-verwantschapsonderzoek. 2. In het interview wordt gezegd dat het DNA ondersteunend, maar geen sluitend bewijs is. Waarom niet? Het is mogelijk dat het DNA niet van de dader is. Mensen laten dagelijks veel DNA achter. Er kunnen dus allerlei redenen zijn dat er DNA-sporen van jou op iemand anders worden gevonden. Het kan bijvoorbeeld zijn dat je die persoon eerder die dag bent tegengekomen, en dat je toen DNA hebt achtergelaten (bijvoorbeeld haren), zonder dat je iets te maken hebt met de moord. Om het DNA als daderspoor aan te kunnen merken is meer contextinformatie nodig: wat is de aard van het materiaal (bloed, huid, haar, sperma of iets anders) en waar is het gevonden (op, in of bij het lichaam van het slachtoffer, op haar kleding of ergens anders)? Daarnaast is de kans dat twee mensen hetzelfde DNA hebben heel erg klein, maar niet uitgesloten. DNA-materiaal is dus niet uniek en daarmee als bewijsmateriaal niet volledig betrouwbaar. Naast het DNA-materiaal moet er daarom altijd minstens één ander bewijs zijn. 3. In het artikel in Trouw zegt onderzoeker Toom dat de verdachte van goeden huize moet komen om zijn verdachtmaking ongedaan te maken. Waarom zegt hij dit? In de zaak Marianne Vaatstra is al veel bewijs gevonden op de plaats delict. De 100% DNA-match maakt de aanklacht dus vooral sterker. 4. Waarom zal er niet altijd gebruik worden gemaakt van DNA-verwantschapsonderzoek? Het moet dan gaan om een ernstig misdrijf, met een goed DNA-spoor en waarbij geen mogelijke dader in beeld is. Een DNA-verwantschapsonderzoek is erg duur en kost veel tijd: het Nederlands Forensisch Instituut kan dit maximaal tien keer per jaar uitvoeren. Er moet wel een idee zijn waar de dader te vinden is. In de zaak Marianne Vaatstra vermoedde men dat de dader uit de buurt kwam. Dan kan daar gericht gezocht worden. Als de dader uit het hele land (of zelfs uit het buitenland) kan komen, ligt een DNA-verwantschapsonderzoek niet voor de hand. Het was ook gunstig dat in de omgeving waar Marianne Vaatstra woonde weinig mensen verhuizen. De kans dat de dader of familie van de dader hier na 13 jaar nog woont, was daardoor groter. In andere plaatsen, waar mensen meer verhuizen (bijvoorbeeld in de grote steden) zal dit de kans op een positieve match verkleinen. Meningsvragen 5. Waarom denk jij dat de verdachte zijn DNA liet onderzoeken? Over het antwoord op deze vraag kunt u met de leerlingen discussiëren. Mogelijke antwoorden:
6 - sociale druk: alle vrienden, familie en buren deden mee aan het DNA-onderzoek, de verdachte kon niet weigeren. Als hij wel had geweigerd zou de politie bovendien zeker zijn langsgekomen om te vragen waarom hij niet heeft nagedaan. - de verdachte begrijpt niet goed hoe DNA-onderzoek werkt en dacht dat hij geen gevaar liep op ontdekking. - de verdachte is onschuldig en dacht dus dat hij niets te vrezen had. Er moet dan een fout zijn gemaakt in het DNA-onderzoek. -de verdachte is schuldig, maar weet dat een DNA-match alleen geen sluitend bewijs is. Hij gaat er vanuit dat er onvoldoende ander bewijs is. - de verdachte weet niet meer dat hij de moord heeft gepleegd, hij heeft deze verdrongen. - de verdachte wilde verlost worden van zijn geheim. - de verdachte wist dat er geen ontkomen meer aan was.
Puzzel: De rechtszaal
Puzzel: De rechtszaal Korte omschrijving werkvorm: De leerlingen vullen in wie waar zit of staat in de rechtszaal. Leerdoel: De leerlingen kennen de opstelling van een rechtszaal en ze weten welke actoren
Nadere informatienaar sporen Forensisch expert worden
Speuren B naar sporen Forensisch expert worden 3. Vaststellen identiteit Deze les ga je je verdiepen in één specifiek forensisch onderzoeksgebied. Je wordt als het ware zelf een beetje forensisch expert.
Nadere informatieVerdieping: Positie van het slachtoffer
Verdieping: Positie van het slachtoffer Korte omschrijving werkvorm: In de afgelopen jaren is de positie van het slachtoffer in het strafrecht almaar versterkt, maar in de huidige wetgeving is er geen
Nadere informatieDNA-onderzoek bij veroordeelden
Regelingen en voorzieningen CODE 6.5.2.3 DNA-onderzoek bij veroordeelden algemene informatie bronnen ministerie van Veiligheid en Justitie: www.rijksoverheid.nl, januari 2011 brochure de wet DNA-onderzoek
Nadere informatiePuzzel: Wie is wie in de kinderrechtszaal?
Puzzel: Wie is wie in de kinderrechtszaal? Korte omschrijving werkvorm De docent en leerlingen bekijken samen wie waar zit en wat doet in de rechtszaal. Hierbij staat de rol van het kind in de rechtszaal
Nadere informatieWerkstuk Maatschappijleer putterse moordzaak
Werkstuk Maatschappijleer putterse moordzaak Werkstuk door een scholier 2339 woorden 19 januari 2009 6,5 13 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer Verslag van de Puttense moordzaak Op 9 januari 1994 wordt
Nadere informatieOver grootschalig DNA - verwantschapsonderzoek
Over grootschalig DNA - verwantschapsonderzoek DNA-verwantschaps-onderzoek kan de moord op Marianne Vaatstra oplossen DNA-verwantschapsonderzoek kan de moord op Marianne Vaatstra oplossen Op 1 mei 1999
Nadere informatieOnderzoek: 23 augustus 2018 Auteur: Lisette van Vliet. DNA afstaan verplichten?
Onderzoek: 23 augustus 2018 Auteur: Lisette van Vliet DNA afstaan verplichten? Samenvatting Samenvatting 'Verplicht DNA-afname' Een meerderheid (66%) vindt het een goed idee om DNA-afname bij een bepaalde
Nadere informatieForensisch onderzoek. Ingmar de Heiden Forensische opsporing Amsterdam
Forensisch onderzoek Ingmar de Heiden Forensische opsporing Amsterdam Inhoud Wat is forensisch onderzoek? Rol van de forensische opsporing Forensische onderzoeksmogelijkheden Gebruik van verpakkingsmateriaal
Nadere informatieFiguur 1. Foto van de gevonden jas.
Stille getuigen Introductie In het practicum Puzzelen met pieken heb je kennis gemaakt met verschillende forensische technieken tijdens het oplossen van een overval. In deze les ga je aan de slag met een
Nadere informatieWIE ZIT WAAR IN DE RECHTBANK?
WIE ZIT WAAR IN DE RECHTBANK? APRIL 2015 - POLITIEK IN PRAKTIJK #2 DE WERKVORM IN HET KORT De leerlingen vullen bij een plaatje van de rechtszaal in waar de rechter zit, en waar de verdachte, de advocaat,
Nadere informatieLesbrief bij Mijn broer is een boef van Netty van Kaathoven voor groep 7 en 8
Lesbrief bij Mijn broer is een boef van Netty van Kaathoven voor groep 7 en 8 Inhoud van deze lesbrief - Thema s in het boek - Lesopzet - Doel van de les - Uitwerking - Bijlage: opdrachtenblad Thema s
Nadere informatieIn Beeld: Misdaadcijfers
In Beeld: Misdaadcijfers Korte omschrijving werkvorm Leerlingen analyseren grafieken en tabellen die inzicht geven in misdaadcijfers met betrekking tot minderjarigen. Leerlingen leren bijvoorbeeld hoe
Nadere informatieFOUT VRIENDJE? PAS OP! Hulp. Internet. Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22.
PAS OP! Hulp Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22. Internet Wil je meer lezen? Kijk op www.jipdenhaag.nl/loverboys En test jezelf op www.loverboytest.nl Dit is een
Nadere informatieKijktip: Nieuwsuur in de klas
Kijktip: Nieuwsuur in de klas Korte omschrijving werkvorm De leerlingen leren over de gemeentepolitiek aan de hand van korte clips van Nieuwsuur in de Klas. Leerdoel De leerlingen leren over belangrijke
Nadere informatieVerdieping: argumenten van voor- en tegenstanders
Verdieping: argumenten van voor- en tegenstanders Korte omschrijving werkvorm Welke argumenten dragen voor- en tegenstanders van de Wet op de inlichtingen en veiligheidsdiensten (Wiv) aan? In kleine groepjes
Nadere informatieVoor 3 tot 5 spelers vanaf 8 jaar. Speelduur: ca. 45 minuten.
SPELREGELS Phil Orbanes Voor 3 tot 5 spelers vanaf 8 jaar. Speelduur: ca. 45 minuten. INHOUD 21 Alibikaarten: 6 verdachten 6 voertuigen 9 vluchtbestemmingen 39 Speurkaarten: 19 verdenkingskaarten 8 spiekkaarten
Nadere informatieDe Wet DNA-onderzoek bij veroordeelden
De Wet DNA-onderzoek bij veroordeelden Inhoud Inleiding 2 DNA-onderzoek 2 De Wet DNA-onderzoek bij veroordeelden 3 Voor wie? 4 Waar? 6 De afname 7 Hoe lang blijven gegevens bewaard? 7 Voordelen 8 Bezwaar
Nadere informatieInterview protocol (NL)
Interview protocol (NL) Protocol telefoongesprek slachtoffers Goedemorgen/middag, u spreekt met (naam) van de Universiteit van Tilburg. Wij zijn op dit moment bezig met een onderzoek naar straat- en contactverboden
Nadere informatieStatistische paradoxen in de rechtszaal - opdrachten
Statistische paradoxen in de rechtszaal - opdrachten Charlotte Vlek www.charlottevlek.nl c.s.vlek@rug.nl 1 februari, 2014 Opdracht 1: de regel van Bayes De regel van Bayes is P (H E) = P (E H)P (H) P (E)
Nadere informatieForensisch onderzoek. Sector: Techniek, Biologie, Wiskunde en Nask. Begeleider: Dhr.Korteweg. Fenna Hoekstra T4B Amarins Mink T4C Bornego College
Forensisch onderzoek Sector: Techniek, Biologie, Wiskunde en Nask Begeleider: Dhr.Korteweg Fenna Hoekstra T4B Amarins Mink T4C Bornego College Inleverdatum: 17-1-2016 Inhoudsopgave Inleiding... 2 Middenstuk...
Nadere informatieKinderverhoor Je ouders gaan uit elkaar
Kinderverhoor Je ouders gaan uit elkaar Als je ouders uit elkaar gaan is dat heel ingrijpend. Vaak verandert er nogal wat in je leven. Een rechter wil hierover met je praten tijdens een kinderverhoor.
Nadere informatieLESBRIEF. Laat uw leerlingen 10 minuten lezen in 7Days. Uw leerlingen mogen zelf weten welke artikelen ze deze 10 minuten lezen.
Vrijdag 15 januari 016 Artikelen: Alle artikelen - 7Days week Inhoud: De leerlingen leren om kritisch te kijken naar de verschillende artikelen uit 7Days. De leerlingen leren strategieën toe te passen
Nadere informatieConflict en aangifte. module 3. Sport, dienstverlening en veiligheid
Conflict en aangifte module 3 INHOUDSOPGAVE INLEIDING...3 AANGIFTE DOEN...4 Hoe kan een aangifte worden gedaan?... 4 Wat gebeurt er met de aangifte?... 4 AMBTSHALVE VERVOLGBARE DELICTEN EN KLACHTDELICTEN...6
Nadere informatieHoe beleven leerlingen de rechtsstaat? Workshop: rechtsstaat in de les; leerlingen activeren
Hoe beleven leerlingen de rechtsstaat? Workshop: rechtsstaat in de les; leerlingen activeren Rollenspel Befje op Befje af Hoger Lager Dilemma s Hoe lossen we dit op? Opgepakt, wat dan? Rechtenteller Landenspel
Nadere informatieKijktip: het Openbaar Ministerie en de zaak-deurne
Kijktip: het Openbaar Ministerie en de zaak-deurne Korte omschrijving werkvorm De leerlingen bekijken drie fragmenten van de NOS over de ontwikkelingen in de afgelopen dagen rondom de overval op de juwelier
Nadere informatieErvaringen van mensen met verstandelijke beperkingen of psychiatrische problemen met zelfstandig wonen en deelname aan de samenleving
Een eigen huis.. Ervaringen van mensen met verstandelijke beperkingen of psychiatrische problemen met zelfstandig wonen en deelname aan de samenleving M.H. Kwekkeboom (red.) A.H. de Boer (SCP) C.van Campen
Nadere informatieLezingen & Workshops FORENSICON. Lezingen
Lezingen & Workshops FORENSICON Lezingen 1. CSI vs. de Werkelijkheid Aan de hand van een aflevering van CSI wordt uitgelegd wat de verschillen zijn tussen CSI op televisie en de werkelijkheid van forensisch
Nadere informatieWAAROM DIT BOEKJE? VERBODEN
WAAROM DIT BOEKJE? Dit boekje gaat over seksuele intimidatie op het werk. Je hebt te maken met seksuele intimidatie als een collega je steeds aanraakt. Of steeds grapjes maakt over seks. Terwijl je dat
Nadere informatieDirecte Hulp bij Huiselijk. U staat er niet alleen voor!
Directe Hulp bij Huiselijk Geweld U staat er niet alleen voor! U krijgt hulp Wat nu? U bent in contact geweest met de politie of u heeft zelf om hulp gevraagd. Daarom krijgt u nu Directe Hulp bij Huiselijk
Nadere informatieLief Dagboek, 11 augustus Harry kwam opeens opdagen en ik liet hem het eiland zien. Hij is zo lief en begripvol. Ik kon het niet helpen en
Wie van de drie? Introductie De twintigjarige Sophie weet niet wie haar vader is. Het enige dat ze over haar vader weet, is dat het een zomerliefde van haar moeder Donna was en dat hij weg was voordat
Nadere informatieInstructie: Rollenspel mishandeling
Instructie: Rollenspel mishandeling Korte omschrijving werkvorm: De leerlingen gaan samen een strafrechtszaak naspelen. In deze rechtszaak is het onderwerp mishandeling door ex-vriend. De leerlingen worden
Nadere informatieDebat: Rollenspel Mishandeling
Debat: Rollenspel Mishandeling Korte omschrijving werkvorm: De leerlingen gaan samen een strafrechtszaak naspelen. In deze rechtszaak is het onderwerp mishandeling door ex-vriend. Omdat het onderwerp van
Nadere informatieProjectlijn A Meelopen met de Meute? Hellig Hart
Les 4A Titel Thema Benodigdheden Doelstelling Net even iets anders Betrouwbaarheid: geloofwaardigheid Computer, printer, DVD fragment 2 en 3, werkblad 4A.1 en informatieblad 4A.1, achtergrondinformatie
Nadere informatieKennislink.nl. Reizende criminelen langer uit handen van de politie. Slechts kwart van misdrijven opgehelderd
Kennislink.nl Discussieer mee: Allemaal de beste van de klas?! Onderwerpen Publicaties Over Kennislink Nieuwsbrief Zoek Leven, Aarde & Heelal Gezondheid, Hersenen & Gedrag Mens & Maatschappij Energie &
Nadere informatieJezus kreeg de straf voor onze zonden, wij ontvangen vergeving en vrede. Jesaja 53:4-6 en 1 Petrus 2:24
Jezus kreeg de straf voor onze zonden, wij ontvangen vergeving en vrede. Jesaja 53:4-6 en 1 Petrus 2:24 Als je iets verkeerd doet, verdien je straf. Ja toch? Dat is eerlijk. Er is niemand die nooit iets
Nadere informatieHoofdstuk 3.0 Wat is een democratische rechtsstaat?
Scheiding der machten De rechters zijn gescheiden www.rechtvoorjou.nl Hoofdstuk 3.0 Wat is een democratische rechtsstaat? Maak de volgende oefeningen met behulp van de informatie op de website*. Naam Leerling:...Klas:...
Nadere informatieDe niet gevonden vlekken
De niet gevonden vlekken De DNA-bevindingen Op 9 februari 2004 wordt Ernest Louwes tijdens het herzieningsproces in Den Bosch wederom tot 12 jaar veroordeeld. De cruciale rol bij deze veroordeling spelen
Nadere informatieWANNEER JE TOCH NIET ALLEEN BLIJKT TE ZIJN
WANNEER JE TOCH NIET ALLEEN BLIJKT TE ZIJN Martine Wouters Benieuwd hoe forensisch onderzoek in zijn werk gaat? Helaas gebeurt het vaker dan we denken: je raakt betrokken bij een strafrechtelijk onderzoek.
Nadere informatieDeelnemers leren spelenderwijs over de rechtspraak; een paar veel gehoorde misverstanden over rechtspraak worden behandeld.
QUIZ: BEFJE OM BEFJE AF KORTE OMSCHRIJVING Alle deelnemers vouwen van papier een witte bef en gaan staan. Het vouwen is heel simpel. Op pagina 6 staat een printvorm van een witte bef. Je stelt steeds een
Nadere informatieHET WERK VAN DE OFFICIER VAN JUSTITIE
HET WERK VAN DE OFFICIER VAN JUSTITIE Opsporen en vervolgen Wie doet dat eigenlijk? De ene moord is nog niet gepleegd of je ziet alweer de volgende ontvoering. Politieseries en misdaadfilms zijn populair
Nadere informatieKinderverhoor Je ouders gaan uit elkaar
Kinderverhoor Je ouders gaan uit elkaar Als je ouders uit elkaar gaan is dat heel ingrijpend. Vaak verandert er nogal wat in je leven. Een rechter wil hierover met je praten tijdens een kinderverhoor.
Nadere informatieOm mee te beginnen: boekfragment en opdrachten
Om mee te beginnen: boekfragment en opdrachten Bron: http://ninabrackman.blogspot.nl/p/de-alchemist-paulo-coelho.html Dit is een deel van een blog over De Alchemist van Paulo Coelho door Nina Brackman.
Nadere informatieDeel het leven Johannes 4:1-30 & 39-42 7 december 2014 Thema 4: Gebroken relaties
Preek Gemeente van Christus, Het staat er een beetje verdwaald in dit hoofdstuk De opmerking dat ook Jezus doopte en leerlingen maakte. Het is een soort zwerfkei, je leest er ook snel overheen. Want daarna
Nadere informatieHij dankt zijn carrière aan Ferdi E., de ontvoerder. Alleen een rechter
Ton Broeders over de rol van deskundigen in het strafproces Alleen een rechter wijst de dader aan Sinds 1 mei is The Maastricht Forensic Institute (TMFI) in bedrijf. Het instituut wil uitgroeien tot een
Nadere informatieHOE LOSSEN WE DIT OP
HOE LOSSEN WE DIT OP APRIL 2014 - POLITIEK IN PRAKTIJK DE WERKVORM IN HET KORT U beschrijft aan de leerlingen een conflictsituatie. Daarna vraagt u hoe zij dit probleem zouden oplossen. Zouden ze naar
Nadere informatieADHD: je kunt t niet zien
➂ ADHD: je kunt t niet zien Je ziet het niet aan de buitenkant. Je kunt niet gelijk naar iemand kijken en zeggen: die heeft ADHD. Dat kan een voordeel zijn. Als iemand niet weet dat jij het hebt, dan kunnen
Nadere informatieDe Minister van Justitie
POSTADRES Postbus 93374, 2509 AJ Den Haag BEZOEKADRES Juliana van Stolberglaan 4-10 TEL 070-88 88 500 FAX 070-88 88 501 E-MAIL info@cbpweb.nl INTERNET www.cbpweb.nl AAN De Minister van Justitie DATUM 18
Nadere informatieNieuw DNA-onderzoek Nicky Verstappen. Uw hulp is onmisbaar bij het oplossen van dit misdrijf
Nieuw DNA-onderzoek Nicky Verstappen Uw hulp is onmisbaar bij het oplossen van dit misdrijf 1 Het mysterie rond de dood van Nicky Verstappen In de nacht van zondag 9 op maandag 10 augustus 1998 verdween
Nadere informatieWetten maken. Benodigdheden: Het werkblad Wetten maken óf De losse bladen van wetten maken. Duur 20 minuten. Handleiding:
Wetten maken Korte omschrijving werkvorm In Nederland zijn er regels waar iedereen zich aan moet houden. Deze regels noemen we ook wel wetten. Deze werkvorm gaat over hoe deze wetten gemaakt worden. De
Nadere informatieWelke opdracht gaf Jakob aan zijn zonen vanwege de hongersnood?
Jozefs broers bij de onderkoning. Welke opdracht gaf Jakob aan zijn zonen vanwege de hongersnood? Genesis 42:1-2 1 Toen Jakob zag dat er koren in Egypte was, zei Jakob tegen zijn zonen: Waarom kijken jullie
Nadere informatieRapport. Rapport naar aanleiding van een klacht over het arrondissementsparket te Rotterdam. Datum: 3 augustus Rapportnummer: 2011/226
Rapport Rapport naar aanleiding van een klacht over het arrondissementsparket te Rotterdam. Datum: 3 augustus 2011 Rapportnummer: 2011/226 2 Feiten Verzoekers hebben bij de politie aangifte gedaan jegens
Nadere informatieInterviews: - interview: vragen gast - vragen pleeggezin - vragen aan begeleider van Open Thuis - Interview met de dienst VMG :
Bijlage Interviews: - interview: vragen gast - vragen pleeggezin - vragen aan begeleider van Open Thuis - Interview met de dienst VMG : Interview: vragen gast : Levensgeschiedenis: Zie dossier Hoe vind
Nadere informatieDe bruiloft van Simson
De bruiloft van Simson Weet je nog waar de vertelling de vorige keer over ging? Over Simson, de nazireeër. Wat is een nazireeër? Een nazireeër is een bijzondere knecht van God. Een nazireeër mag zijn haar
Nadere informatieWERKBLADEN Seksuele intimidatie
WERKBLADEN Seksuele intimidatie 1 Waarom dit boekje? 1.1 Zet een rondje om het goede antwoord. Seksuele intimidatie komt vaak voor. Ja Nee Seksuele intimidatie komt weinig voor. Ja Nee Mannen worden vaker
Nadere informatieWie ben jij? HANDLEIDING
HANDLEIDING Wie ben jij? Korte omschrijving lesactiviteit Iedereen legt vijf vingers op tafel. Om de beurt vertel je iets over jezelf, waarvan je denkt dat het uniek is. Als het inderdaad uniek is, dan
Nadere informatieDe twee zaken waarover je in dit boek kunt lezen, zijn de meest vreemde zaken die Sherlock Holmes ooit heeft opgelost.
Sherlock Holmes was een beroemde Engelse privédetective. Hij heeft niet echt bestaan. Maar de schrijver Arthur Conan Doyle kon zo goed schrijven, dat veel mensen dachten dat hij wél echt bestond. Sherlock
Nadere informatieAangifte doen En dan?
www.politie.nl/slachtoffer Aangifte doen En dan? 17035-1 Informatie voor slachtoffers van een misdrijf 1 Bent u slachtoffer van een misdrijf? Is er bijvoorbeeld bij u ingebroken? Of heeft iemand u mishandeld?
Nadere informatieSTOP ELECTRONISCHEWAPENS STOP GROEPSTALKING
Openbaar Ministerie Parket-Generaal T.a.v. De directie Postbus 20305 2500 EH Den Haag Datum: 10 oktober 2011 Betreft: Onvolkomenheden in de bewijsvoering van het Openbaar Ministerie naar de geestelijke
Nadere informatiePraktische opdracht ANW DNA
Praktische opdracht ANW DNA Praktische-opdracht door een scholier 2164 woorden 16 april 2002 7,2 35 keer beoordeeld Vak ANW Inhoudsopgave Inleiding Verslag DNA Onderzoek: -Hoe werkt het -In de praktijk
Nadere informatieTITEL ACTIVITEIT + beschrijving: filosofisch gesprek over geloven.
TITEL ACTIVITEIT + beschrijving: filosofisch gesprek over geloven. Beginsituatie: De lln doen als inleiding op het project rond geloven en de kerkwandeling, een filosofisch gesprek. Er komen verschillende
Nadere informatieVerdieping: Waarom aftreden?
Verdieping: Waarom aftreden? Korte omschrijving werkvorm Waarom hebben minister Opstelten en staatssecretaris Teeven hun ontslag aangeboden? En wat zijn eigenlijk redenen voor ministers en/of staatssecretarissen
Nadere informatieInstructie rollenspel Belediging op internet
Instructie rollenspel Belediging op internet Korte omschrijving programmaonderdeel De leerlingen gaan samen een strafrechtszaak naspelen. In deze rechtszaak is het onderwerp belediging op internet. De
Nadere informatieAls er sprake is van een incident op heterdaad (tijdens of kort na plegen) en het gaat om een mishandeling of een bedreiging met mishandeling:
1-2-3 Aangiftewijzer Geweld, bedreiging en belediging tegen de gerechtsdeurwaarder Soms heeft de gerechtsdeurwaarder te maken met agressie en geweld. Helaas worden strafbare feiten niet altijd en automatisch
Nadere informatieLes 3. Familie, vrienden en buurtgenoten
www.edusom.nl Opstartlessen Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten Wat leert u in deze les? Een gesprek voeren over familie, vrienden en buurtgenoten. Antwoord geven op vragen. Veel succes! Deze les
Nadere informatieLeerlingenhandleiding
Leerlingenhandleiding Inleidende les + werkbladen Forensisch DNA-onderzoek: Puzzelen met pieken Ontwikkeld door het Forensic Genomics Consortium Netherlands in samenwerking met Its Academy Tekst Gerrianne
Nadere informatieMijn ouders zijn gescheiden en nu? Een folder voor jongeren met gescheiden ouders over de OTS en de gezinsvoogd
Mijn ouders zijn gescheiden en nu? Een folder voor jongeren met gescheiden ouders over de OTS en de gezinsvoogd 1 Joppe (13): Mijn ouders vertelden alle twee verschillende verhalen over waarom ze gingen
Nadere informatieJEUGDRECLASSERING ALGEMENE INFORMATIE INFORMATIE VOOR JONGEREN 4 JEUGDRECLASSERING ALGEMENE INFORMATIE
JEUGDRECLASSERING ALGEMENE INFORMATIE INFORMATIE VOOR JONGEREN 4 JEUGDRECLASSERING ALGEMENE INFORMATIE Je bent tussen de 12 en 18 jaar en bent met de politie in aanraking geweest. Je hebt bijvoorbeeld
Nadere informatiePlatform Mensenrechteneducatie WERKBLADEN - 2
INTRODUCTIELES OP MIJN RECHTEN = JOUW RECHTEN De snelle mensenrechtenquiz Vul de vragen snel in zonder al te lang na te denken. Je krijgt er maar drie minuten voor! 1) Geef je eigen definitie van een mensenrecht.
Nadere informatieDe vrouw van vroeger (Die Frau von früher)
Roland Schimmelpfennig De vrouw van vroeger (Die Frau von früher) Vertaling Tom Kleijn Personen FRANK, midden veertig CLAUDIA, zijn vrouw ROMY VOGTLÄNDER ANDI, zoon van Frank en Claudia TINA, Andi's vriendin
Nadere informatieWeer naar school. De directeur stapt het toneel op. Goedemorgen allemaal, zegt hij. * In België heet een mentor klastitularis.
Weer naar school Kim en Pieter lopen het schoolplein op. Het is de eerste schooldag na de zomervakantie. Ik ben benieuwd wie onze mentor * is, zegt Pieter. Kim knikt. Ik hoop een man, zegt ze. Pieter kijkt
Nadere informatieStatistische paradoxen in de rechtszaal - theorie, voorbeelden en antwoorden
Statistische paradoxen in de rechtszaal - theorie, voorbeelden en antwoorden Charlotte Vlek www.charlottevlek.nl c.s.vlek@rug.nl 1 februari, 2014 1 Theorie 1.1 Bayesiaanse statistiek Met Bayesiaanse statistiek
Nadere informatiePeter van Koppen. Gerede twijfel. Over bewijs in strafzaken
Gerede twijfel Peter van Koppen Gerede twijfel Over bewijs in strafzaken De namen in dit boek zijn geanonimiseerd, behalve bij officials en bij zaken die zo bekend en herkenbaar zijn dat anonimisering
Nadere informatieDe nieuwe bril van de rechter
De nieuwe bril van de rechter Edwin Kreulen 2:00, 11 oktober 2018 Studio Vonq Zijn de rechterlijke dwalingen definitief de wereld uit? Een wetswijziging leverde in zes jaar tijd een paar spectaculaire
Nadere informatieCONTROLERENDE TAAK TWEEDE KAMER
CONTROLERENDE TAAK TWEEDE KAMER MEI 2018 - POLITIEK IN PRAKTIJK #1 WAT HEB JE NODIG? Voor elke leerling het werkblad met de partijen. Voor elke leerling het werkblad met de nieuwsartikelen. DE WERKVORM
Nadere informatieHet is de familieblues. Je kent dat gevoel vast wel. Je zit aan je familie vast. Voor altijd ben je verbonden met je ouders, je broers, je zussen.
De familieblues Tot mijn 15e noemde ik mijn ouders papa en mama. Daarna niet meer. Toen noemde ik mijn vader meester. Zo noemde hij zich ook als hij lesgaf. Hij was leraar Engels op een middelbare school.
Nadere informatieLeerlingen weten dat er in een democratische rechtsstaat verschillende manieren zijn om conflicten op te lossen en dat rechtspraak daar één van is.
HOE LOSSEN WE DIT OP? DE WERKVORM IN HET KORT Wat doe je als je een probleem of ruzie hebt? In het ergste geval moet je naar een rechter. Die bepaalt dan wie er gelijk heeft. Maar meestal kun je problemen
Nadere informatieGod verlost Israël van de Amalekieten.
Verhalen uit het Oude Testament 30 God verlost Israël van de Amalekieten. Bijbelgedeelte: Exodus 17:8-16 Hoofdthema s God is Heerser (Hij heeft de volledige controle over alles, altijd) God is almachtig
Nadere informatieOnderzoek door het Openbaar Ministerie Informatiefolder voor de medewerker
Informatie folder Onderzoek door het Openbaar Ministerie Informatiefolder voor de medewerker Pagina 2 van 16 Onderzoek door het Openbaar Ministerie Informatiefolder voor de medewerker Landelijke versie,
Nadere informatieHet was één groot feest!
Het was één groot feest! Serie: Verhalen kind in oorlog Tekst: Meike Jongejan Onderzoek: Mariska de Boer en Hans Groeneweg Redactie: Jan van Zijverden Vormgeving: Richard Bos 2015, Fries Verzetsmuseum,
Nadere informatieOplichting aan de deur... Wat kunnen we er aan doen?
OPMAAK BR OUDEREN correctie 12 9 2 12-09-2006 13:20 Pagina 1 Oplichting aan de deur... Wat kunnen we er aan doen? OPMAAK BR OUDEREN correctie 12 9 2 12-09-2006 13:20 Pagina 2 Een keurige heer verschijnt
Nadere informatieOnderzoek Je wordt 18 jaar en dan? De gevolgen voor je geldzaken
Onderzoek Je wordt 18 jaar en dan? De gevolgen voor je geldzaken Rapportage Juli 2013 Meer informatie: info@wijzeringeldzaken.nl Samenvatting (1/3) 1. Veel 17-jarigen maken de indruk verstandig om te gaan
Nadere informatieInstructie: Rechtenteller
Instructie: Rechtenteller Korte omschrijving werkvorm De klas wordt in groepjes verdeeld en ieder groepje krijgt een casus. Daarin wordt een bekende of minder bekende strafrechtszaak besproken. Ook krijgt
Nadere informatie11 mei Onderzoek: Privacy vs opsporing
11 mei 2015 Onderzoek: Privacy vs opsporing Over het EenVandaag Opiniepanel Het EenVandaag Opiniepanel bestaat uit ruim 50.000 mensen. Zij beantwoorden vragenlijsten op basis van een online onderzoek.
Nadere informatieHoge Raad der Nederlanden 175 jaar. Lesmateriaal vmbo (GL/TL) Leerlingenboekje
Hoge Raad der Nederlanden 175 jaar Lesmateriaal vmbo (GL/TL) Leerlingenboekje 1: Zoek de fout Wat is de Hoge Raad? De Hoge Raad is de hoogste rechter in Nederland op het gebied van het civiele-, straf-
Nadere informatieInstructie rollenspel Belediging op internet
Instructie rollenspel Belediging op internet Korte omschrijving programmaonderdeel De leerlingen gaan samen een strafrechtszaak naspelen. In deze rechtszaak is het onderwerp belediging op internet. De
Nadere informatieDE RECHTERS ZIJN GESCHEIDEN
DE RECHTERS ZIJN GESCHEIDEN www.rechtvoorjou.nl Hoofdstuk 3.0 Wat is een democratische rechtsstaat? Maak de volgende oefeningen met behulp van de informatie op de website. Naam Leerling: Klas:. 3.0 a.
Nadere informatieWaarom was het noodzakelijk dat Jezus stierf?
Les 5 - Redding Vier feiten die je moet kennen om het Evangelie goed te begrijpen In deze bijbelstudies wordt gebruik gemaakt van de NBG-vertaling Dag 1 Waarom was het noodzakelijk dat Jezus stierf? In
Nadere informatieTheorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over,
3F Wat is vriendschap? 1 Iedereen heeft vrienden, iedereen vindt het hebben van vrienden van groot belang. Maar als we proberen uit te leggen wat vriendschap precies is staan we al snel met de mond vol
Nadere informatieKoningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande
Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande Eerste druk 2015 R.R. Koning Foto/Afbeelding cover: Antoinette Martens Illustaties door: Antoinette Martens ISBN: 978-94-022-2192-3 Productie
Nadere informatieOpdracht Levensbeschouwing Doodstraf
Opdracht Levensbeschouwing Doodstraf Opdracht door een scholier 1930 woorden 14 maart 2003 6,2 18 keer beoordeeld Vak Levensbeschouwing 0. Geef een korte argumentatie waarom jij tegen of voor de doodstraf
Nadere informatieComplexe DNA-profielen
Complexe DNA-profielen Inleiding Bij een DNA-onderzoek worden DNA-profielen bepaald en met elkaar vergeleken. Bij forensisch DNA-onderzoek wordt bijvoorbeeld een DNA-profiel van een verdachte vergeleken
Nadere informatiePRAKTISCH VERMISTE, GEVONDEN OF ACHTERGELATEN DIEREN - WETGEVING. www.licg.nl over houden van huisdieren
PRAKTISCH VERMISTE, GEVONDEN OF ACHTERGELATEN DIEREN - WETGEVING l a n d e l i j k i n f o r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n over houden van huisdieren Dieren leiden soms hun
Nadere informatieDubbel gedwaald. Ton Derksen. Putten II en de Rijswijkse moordzaak ISVW UITGEVERS
Dubbel gedwaald Putten II en de Rijswijkse moordzaak Ton Derksen ISVW UITGEVERS INHOUDSOPGAVE Voorwoord 7 Inleiding 9 DEEL I De Puttense moordzaak HOOFDSTUK 1 Het bewijsmateriaal van het hof de presentatie
Nadere informatieSamenvatting Geschiedenis Criminaliteit
Samenvatting Geschiedenis Criminaliteit Samenvatting door D. 1061 woorden 31 mei 2013 4 3 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Memo Asociaal: je houdt geen rekening met anderen. Er staat niets over
Nadere informatieMeld. seksueel misbruik. aan de commissie-samson
Meld seksueel misbruik aan de commissie-samson Help ons Mijn naam is Rieke Samson en ik wil je vragen om ons te helpen bij het onderzoek naar seksueel misbruik van kinderen en jongeren. Zelf ben ik voorzitter
Nadere informatieGroep 8 Verdiepingsles: Lagerhuis (dubbele les) Groep 8 Verdiepingsles: Lagerhuis voorbereiding. Leerkrachtinformatie
Leerkrachtinformatie (dubbele les) Lesduur: 2 x 50 minuten (klassikaal) Introductie van de activiteit 1. Deze klassikale les bestaat uit twee delen: Voorbereiding Uitvoering voorbereiding Lesduur: 50 minuten
Nadere informatieKindvriendelijke verhoorstudio
Het horen van kinderen door de politie HET HOREN VAN KINDEREN DOOR DE POLITIE Jannie van der Sleen Binnen een strafrechtelijk onderzoek: Doel van het verhoor is waarheidsvinding/feiten: Is er al dan niet
Nadere informatie