COMMISSIE VOOR FINANCIËLE HULP AAN SLACHTOFFERS VAN OPZETTELIJKE GEWELDDADEN EN AAN DE OCCASIONELE REDDERS

Transcriptie

1 COMMISSIE VOOR FINANCIËLE HULP AAN SLACHTOFFERS VAN OPZETTELIJKE GEWELDDADEN EN AAN DE OCCASIONELE REDDERS A.R. M B.R Beslissing van 11 september 2012 De eerste kamer van de Commissie, samengesteld uit: mevrouw C. DELESIE, voorzitter, mevrouw N. VERBEEST en mevrouw M. PIERAERTS, leden, bijgestaan door de heer B. VAN BEURDEN, plv. secretaris, spreekt de volgende beslissing uit in de zaak van: mevrouw Vicky X. geboren op../../1990 De Commissie nam kennis van: - het verzoekschrift, neergelegd op het secretariaat van de Commissie op 30 september 2011 waarbij verzoekster om de toekenning heeft gevraagd van een financiële hulp voor schade als gevolg van een opzettelijke gewelddaad; - de uitgevoerde onderzoeksinstructies; - het verslag opgemaakt door de verslaggever op 19 oktober 2011 overeenkomstig de artikelen 11 en 12 van het K.B. van 18 december 1986; - het advies van de Minister van Justitie, neergelegd op 7 november 2011; - de schriftelijke reactie van verzoekster, neergelegd op 6 december 2011; - de rechtszitting dd. 2 februari 2012 waarop verzoekster in persoon verscheen, bijgestaan door mr. Leen Bogaerts loco mr. Jef Peeters, advocaat bij de balie te...; - de beslissing dd. 23 maart 2012 van de eerste kamer van de Commissie waarbij de aanvraag tot aanvullende hulp hic et nunc zonder voorwerp werd verklaard en de aanvraag tot (hoofd)hulp naar de bijzondere rol werd verwezen in afwachting van de neerlegging van de opgevraagde documenten waaruit op afdoende wijze de periodes en duur van het residentieel verblijf in het PZ B moeten blijken; - de door verzoekster op 7 mei 2012 neergelegde overtuigingstukken

2 Beslissing inzake M p. 2 - de regelmatige kennisgevingen aan de partijen van de procedurestukken en van de nieuwe rechtsdag vastgesteld op 21 juni De Commissie hoorde in haar openbare zitting van 21 juni 2012: - de verslaggever in het verslag over de feitelijke toedracht van de zaak en over de middelen van de partijen. - De verzoekster en de Minister van Justitie zijn niet verschenen noch iemand voor hen. * * * I. Feiten De feiten deden zich voor te... in de periode 1 juni juli De dader, de heer Z., betreft een vertrouwenspersoon jeugdvriend van de vader van Vicky van de familie X.. Bovendien woont de familie X. in dezelfde wijk als de heer Z.. Op het moment dat de familie X. een zeer moeilijke periode doormaakt owv de gezondheidstoestand van het jongst geboren kind, wordt beroep gedaan op het gezin Z. om op Vicky te passen. Tijdens deze momenten verkracht de heer Z. juffrouw X., dewelke op het ogenblik van de feiten ongeveer 7 jaar oud was. Het misbruik vindt bijna dagelijks plaats gedurende een periode van meer dan 1 jaar. Juffrouw X. is thans 21 jaar. Ingevolge de feiten is zij thuis weggelopen en vervolgens ambtshalve uitgeschreven. Toen zij 18 jaar was, werd zij opgenomen in een psychiatrische kliniek. Een en ander toont aan dat zij het zeer moeilijk heeft de feiten te verwerken. II. Vervolging Bij vonnis dd. 1 september 1999 van de rechtbank van eerste aanleg te... werd, onder meer, de volgende tenlastelegging bewezen verklaard in hoofde van de genaamde Jozef Z. ( 1943) en waarvoor deze veroordeeld werd tot 4 jaar gevangenisstraf: Beklaagd van: te..., A) Het misdrijf dat beschouwd wordt als verkrachting met behulp van geweld, zijnde elke daad van seksuele penetratie, van welke aard en met welk middel ook, gepleegd te hebben op de persoon van hiernavermelde kinderen die de volle leeftijd van veertien jaar niet hadden bereikt, met de omstandigheid dat de kinderen geen volle tien jaar waren op het ogenblik van de feiten.

3 Beslissing inzake M p. 3 A.1. tussen 1 juni 1997 en 31 juli 1998, meermaals: X. Vicky, geboren te... op../../1990 Op burgerlijk vlak werd Z. onder meer veroordeeld tot betaling van een provisie van BEF ( 619,73) meer de intresten aan Karel X. en Monique Y. qualitate qua Vicky X.. Dr. C. Van D., psychiater werd aangesteld als geneesheer-deskundige met de gebruikelijke opdrachten. Bij vonnis dd. 18 mei 2005 van dezelfde rechtbank werd het expertiseverslag van dr. C. Van D. nietig verklaard omdat het onderzoek niet op tegensprekelijke wijze gevoerd werd. Een nieuwe deskundige, dr. psychiater C. V., werd aangesteld. Bij eindvonnis dd. 11 juni 2008 werd Z. veroordeeld tot betaling van de sommen van ,77 (TWO moreel) en (B.I. moreel) meer de intresten aan Karel X. en Monique Y. qualitate qua Vicky X. (op dat ogenblik net geen 18 jaar). III. Gevolgen van de feiten Gerechtspsychiater dr. Carlos V. in zijn verslag van 25/10/2007: Huidige klachten De voornaamste klacht van onderzochte zijn periodisch optredende flashbacks al dan niet getriggerd door linken met de dader (veralgemeend meer aanwezig tijdens verjaardagen, bijeenkomsten van het gerechtelijk onderzoek, enz). daarnaast ondervindt Vicky ook dagdagelijks veel last en ook hinder van geleidelijk optredende gedragsmoeilijkheden met ook hier fixaties naar haar verleden (reinigingsritueel, ritueel van het spelen met haar pop, enz, waardoor dat zij geleidelijk buiten spel komt te staan met haar leeftijdsgenoten over het verloop van een schooljaar zonder dat er nog compromissen kunnen gemaakt worden langs leerlingenbegeleiding. Daarnaast ondervindt onderzochte ook veel last van een lichtelijk opgewonden pseudo-assertiviteit om ahw vlot over haar traumatologie te spreken als buitenstaander zonder dat er nog mogelijkheid is om het met anderen te verwerken. In de marge daarvan ondervindt onderzochte ook moeilijkheden in het experimenteren met haar gevoel voor seksualiteit dat blijft steken in een fobie voor volwassen mannen. Het maakt dat onderzochte meer veralgemeend sociaal wantrouwen heeft ontwikkeld tegenover elke vorm van verleiding, zelfs als het zou gaan om een vriendelijk gebaar. Tenslotte zit onderzochte duidelijk met meer massieve schuldbeladen gevoelens vooral in het perspectief van haar ouders, waarbij dat de schuldgevoelens onmiddellijk gerationaliseerd worden naar de subjectief geladen betekenis der gebeurtenissen. Conclusies Na mits in achtname van de bepalingen van het Gerechtelijk Wetboek betreffende het deskundig onderzoek het slachtoffer juffrouw Vicky X. (geboren../../1990) wonende te,, onderzocht te hebben, heeft ondergetekende de eer te bepalen dat de letsels zo fysisch als psychisch opgelopen ten gevolge van de voorliggende gebeurtenissen tussen en dienen omschreven te worden als een chronische posttraumatische stoornis met niet-verlaat begin sinds de gebeurtenissen gelijklopend onderliggend borderline intellectueel functioneren met reactieve gedragsmoeilijkheden en leerproblemen en een evolutie naar een persoonlijkheidsstoornis niet anderszins omschreven of een gemengde

4 Beslissing inzake M p. 4 persoonlijkheidsstoornis met ongunstige prognose op langere termijn, zodat de invaliditeiten, zo tijdelijk als blijvend, als volgt zijn: 50% TI van tot % TI van tot % TI van tot Consolidatie op met een blijvende invaliditeit van 30% (zonder enige vorm van blijvende arbeidsongeschiktheid) en met inbegrip van elke weerslag op de psychische ontwikkeling van X. Vicky als gevolg van deze feiten, waarbij dat er al gerede werd gedaan aan aangewezen therapie om tot maximaal herstel te komen van de letsels als gevolg van deze feiten zodat de kosten van de therapieën kunnen begroot worden naargelang de begeleidingen t/m de laatste tussenkomst van Dhr. N. Van G., psycholoog uit... IV. Mogelijkheden tot schadeloosstelling IV-1. Er werd onroerend beslag gelegd op een goed waarop de veroordeelde voor een gedeelte gerechtigd is. Gelet op de kosten/gerechtigheid in het onroerend goed werd die procedure gestaakt. In totaal werd 4.154,55 afgekort door de veroordeelde (situatie tot en met 17 augustus 2011). Dit bedrag werd aangewend als volgt : - betaling deskundigen 1.660,61 - kosten rechtstreekse dagvaarding 118,33 - kosten onroerend beslag 866,58 - provisie advocaat 495,78 - doorgestort aan cliënten 754, ,03 Nog beschikbaar saldo: 258,52. IV-2. Verzoekster verklaart op geen enkele verzekeringstussenkomst te kunnen beroep doen. V. Begroting van de gevraagde hulp Verzoekster vraagt om de toekenning van een hoofdhulp van ,02 en een aanvullende hulp van 3.266,98. - hoofdsom volgens vonnis van 11/6/ ,50 (provisie meegeteld van vonnis 1/9/1999) - procedurekosten 2.645,52 ( 866,58 kosten onroerend beslag ,61 kosten deskundige + 118,33 kosten rechtstreekse dagvaarding) - RPV 1.000,00 VI. Beoordeling door de Commissie VI-1. Inzake de ontvankelijkheid Artikel 31bis, 1, 4 van de wet van 1 augustus 1985 houdende fiscale en andere bepalingen, luidt als volgt: 4 Indien de dader bekend is, moet de verzoeker schadevergoeding nastreven door middel van een burgerlijke partijstelling, een rechtstreekse dagvaarding of een vordering voor een burgerlijke rechtbank. Het verzoek kan slechts worden ingediend, naargelang het geval, na een in kracht van gewijsde gegane beslissing over de strafvordering of na een in kracht van gewijsde

5 Beslissing inzake M p. 5 gegane beslissing van de burgerlijke rechtbank over de toerekening van of over de vergoeding van de schade. Het verzoek is binnen drie jaar ingediend. De termijn loopt, naargelang het geval, vanaf de dag waarop er definitief uitspraak is gedaan over de strafvordering bij een in kracht van gewijsde gegane beslissing door een onderzoeks- of vonnisgerecht, de dag waarop een strafrechtbank bij een in kracht van gewijsde gegane beslissing uitspraak heeft gedaan over de burgerlijke belangen na de beslissing over de strafvordering, of de dag waarop uitspraak is gedaan door een burgerlijke rechtbank bij een in kracht van gewijsde gegane beslissing over de toerekening van of over de vergoeding van de schade. Zoals gesteld in de beslissing dd. 23 maart 2012 van de Commissie, deed zich in het voorliggend dossier een ontvankelijkheidsprobleem voor aangezien het eindvonnis van de rechtbank van eerste aanleg te... dateert van 11 juni 2008 terwijl het verzoekschrift pas op 30 september 2011 bij de Commissie werd ingediend, d.i. méér dan drie jaar na het vonnis. Wanneer een verzoek(st)er op datum van de definitieve rechterlijke uitspraak minderjarig is, dan aanvaardt de Commissie dat de driejarige vervaltermijn waarvan sprake in art. 31bis, 1, 4, pas begint te lopen vanaf het moment dat de verzoek(st)er meerderjarig wordt. In casu is verzoekster meerderjarig geworden op 8 augustus De gebruikelijke rechtspraak van de Commissie volgend had zij dus de gelegenheid om tijdig een verzoekschrift neer te leggen tot 8 augustus 2011, quod non. In haar reactie op het verslag van de verslaggever merkte verzoekster op dat zij omtrent 8 augustus 2008, ogenblik waarop zij meerderjarig werd, in het PZ Bethaniënhuis te Zoersel vertoefde om er residentieel psychiatrisch te worden begeleid. Zij werd en wordt tot op heden begeleid door Dr. Melckmans. Na haar ontslag uit de psychiatrische kliniek heeft zij gedurende korte tijd terug thuis gewoond, alwaar ze is weggelopen. Tijdens deze periode logeerde ze bij vrienden. Mijn cliënte heeft het erg moeilijk met de verwerking van het gebeurde, hetgeen resulteerde in extremiteiten. De onrust in hoofde van mijn cliënte blijkt ook uit het bijgebrachte attest van gezinssamenstelling (met historiek). Op een periode van 3 jaar verhuisde mijn cliënte (leeftijd jaar) maar liefst 3 keer. Telkenmale "verbleef" zij slechts een korte periode op één adres. Uiteindelijk werd mijn cliënte in augustus 2010, na grondig onderzoek door de gemeente..., van ambtswege afgeschreven omdat zij klaarblijkelijk haar verblijfplaats niet meer had op dit adres. Op dat ogenblik kon zij op geen enkele wijze nog post ontvangen. Hierna bleek mijn cliënte zwanger. Het gebrek aan stabiliteit, veroorzaakt door de geestelijke toestand van mijn cliënte, verklaart waarom het verzoekschrift niet binnen de voorziene termijn kon worden ingediend. Op rechtszitting van 2 februari 2012 deelde verzoekster mee dat zij aan het PZ Bethaniënhuis attesten had opgevraagd nopens de beweerde periodes en de duur van het residentieel verblijf. In deze omstandigheden werd de zaak bij beslissing van 23 maart 2012 naar de bijzondere rol verwezen in afwachting van de neerlegging van de opgevraagde documenten. Uit de door verzoekster op 7 mei 2012 overgezonden attesten blijkt een residentiële opname van 20 oktober 2008 tot 23 januari Na haar ontslag heeft zij gedurende korte tijd terug thuis gewoond vanwaar zij vervolgens is weggelopen. Zij werd door haar ouders als vermist opgegeven. In augustus 2010 werd zij van ambtswege afgevoerd op het adres van haar hoofdverblijfplaats.

6 Beslissing inzake M p. 6 Na kennisneming van deze verslagen, waarin op aperte wijze het gebrek aan stabiliteit naar voor komt dat de levenswandel van deze jonge vrouw kenmerkt, meent de Commissie het standpunt van haar raadsman te moeten bijtreden. De Commissie aanvaardt derhalve overmacht in haren hoofde aangezien zij fysiek noch psychisch in staat bleek om tijdig een hulpverzoek in te dienen. VI-2. Inzake de gegrondheid De wetgeving betreffende de hulp aan slachtoffers van opzettelijke gewelddaden verleent aan de slachtoffers geen subjectief recht op "schadeloosstelling", maar wel op het eventueel bekomen van een "hulp", gesteund op het principe van de collectieve solidariteit. Uit de aard zelf van de hulp volgt dat de "volledige vergoeding" van het door de slachtoffers geleden nadeel niet wordt gewaarborgd. Bij het beoordelen van een hulp dienen de voorschriften van de artikelen 31, 31bis, 32, 33 en 33bis van de wet van 1 augustus 1985 nageleefd te worden. De Commissie verzekert geen integrale schadeloosstelling. Ze kan, naar billijkheid, een financiële hulp toekennen voor de schadeposten die limitatief zijn opgesomd in artikel 32, 1, van de wet van 1 augustus Uit artikel 33, 1 van de wet van 1 augustus 1985 blijkt dat het bedrag van de hulp naar billijkheid wordt bepaald. Volgens de voorbereidende werken is die beoordeling naar billijkheid zelfs het basisbeginsel van het stelsel (Parl.St., Senaat nr. 873/2/1,8). Dit uitgangspunt verleent aan de Commissie een appreciatiebevoegdheid, zowel inzake de opportuniteit van de toekenning van een financiële hulp als inzake de bepaling van de omvang van het hulpbedrag. Het voorgaande impliceert dat de Commissie voor bepaalde schadeposten andere tarieven kan (mag) hanteren dan die waarvan de correctionele rechter zich bedient. Hierdoor kan de door de Commissie toegekende hulp in meerdere of mindere mate afwijken van de in gemeenrecht toegewezen schadevergoeding. Zo baseert de Commissie zich onder meer bij het toekennen van een hulpbedrag voor de schadepost morele schade op haar rechtspraak in gelijkaardige dossiers. Rekening houdend met alle omstandigheden van de zaak, zoals hierboven geschetst, meent de Commissie aan verzoekster in billijkheid een hulp te kunnen toekennen begroot op ex aequo et bono * * * OP DIE GRONDEN, De Commissie, Gelet op: - de artikelen 17 1, 39 tot 42 van de gecoördineerde wetten van 18 juli 1966 tot regeling van het taalgebruik in bestuurszaken; - de artikelen 28 tot 41 van de wet van 1 augustus 1985 houdende fiscale en andere bepalingen, laatst gewijzigd bij wet van 30 december 2009; - het koninklijk besluit van 18 december 1986 betreffende de commissie voor financiële hulp aan slachtoffers van opzettelijke gewelddaden en aan de occasionele redders, laatst gewijzigd bij koninklijk besluit van 7 december 2006,

7 Verklaart het verzoek ontvankelijk en kent verzoekster een hulp toe van Beslissing inzake M p. 7 Aldus uitgesproken te Brussel, in openbare zitting en in de Nederlandse taal op 11 september De plv. secretaris, De voorzitter, B. VAN BEURDEN C. DELESIE