patiënteninformatie algemene heelkunde Abdominale breuk

Transcriptie

1 patiënteninformatie algemene heelkunde Abdominale breuk ALGEMEEN ZIEKENHUIS SINT-JOZEF Oude Liersebaan Malle tel fax azsintjozef@emmaus.be - Dit ziekenhuis maakt deel uit van de groep Emmaüs

2 1. Inleiding Met deze brochure willen we u zoveel mogelijk schriftelijke informatie geven over de ingreep die u zult ondergaan. De arts en de verpleegkundige zullen u ook mondeling informeren. Mocht daarna toch nog niet alles duidelijk zijn, aarzel dan niet om hen bijkomende vragen te stellen. Tijdens de dagelijkse verzorging en de zaalronde van de arts krijgt u ook meer uitleg over het verdere verloop van uw verblijf in het ziekenhuis. 2. Wat is een abdominale hernia of breuk 1. darm 2. breukpoort 3. breukinhoud 4. peritoneum (buikvlies) 5. buikwand 6. uitgestulpte buikwand Een breuk of hernia is een uitstulping van het buikvlies door een zwakke plek of opening in de buikwand. De breuk is herkenbaar aan een zwelling ter plaatse. De opening of verzwakking in de buikwand kan ontstaan door aangeboren factoren, door uitrekking van de buikwand of na een vroegere ingreep. Uitrekking kan optreden in de loop van het leven, bijvoorbeeld door zwaar tillen, toename in lichaamsgewicht, persen bij moeilijke stoelgang, veel hoesten. Bij een breuk dringt het buikvlies doorheen de buikwand, waardoor een breukzak gevormd wordt. In deze zak kan zich ook darm bevinden. Bij verhoging van de druk in de buik (zoals bij staan, bij persen of hoesten) kan er meer buikinhoud in de uitstulping komen. Op deze manier ontstaat een van de belangrijkste symptomen van een breuk: een zwelling. De zwelling is het duidelijkst zichtbaar als men rechtstaat.

3 Er zijn verschillende soorten abdominale breuken: epigastrische breuk (in de maagstreek), navelbreuk, dijbreuk, liesbreuk, littekenbreuk (eventratie). Een breuk verdwijnt niet vanzelf en heeft de neiging om groter te worden. Daardoor kunnen klachten ontstaan. Een enkele keer komt het voor dat een breuk ingeklemd raakt. Dat gaat gepaard met veel pijn. Een spoedoperatie is dan nodig. Om een breuk vast te stellen, zijn in het algemeen geen ingewikkelde onderzoeken nodig. De arts kan de breuk meestal gemakkelijk vaststellen op de raadpleging. Wanneer bij u een breuk is vastgesteld, zal de chirurg met u bespreken hoe de breuk behandeld kan worden. In het algemeen zal hij u een operatie aanraden. Voorbereiding U meldt zich aan op de afgesproken dag en tijdstip. Meestal dient u nuchter te zijn. Breng uw medicijnen mee. Omwille van infectiegevaar is het belangrijk dat de navel goed proper is. Mogen we u vragen hier extra aandacht aan te schenken. Op de verpleegafdeling wordt u begeleid door de opnameverpleegkundige die u zal voorbereiden op de komende ingreep. Dit wil zeggen: - scheren van de operatiezone, met extra aandacht voor de navel; - eventueel een klein lavementje; - alle juwelen moeten worden uitgedaan alsook het kunstgebit ; - nagellak moet worden verwijderd, dit kunt u thuis doen; - u krijgt een rustgevend drankje voor de ingreep en u mag uw operatiehemdje aandoen; - ga nog even naar het toilet als men u komt halen voor de ingreep.

4 3. De operatie Chirurgen gebruiken verschillende technieken om breuken te herstellen. Uw chirurg zal met u bespreken welke techniek in uw geval de beste lijkt. Deze technieken zijn terug te voeren tot twee methoden: De klassieke methode Hierbij wordt de operatie uitgevoerd via een insnede op de plaats van de breuk. De uitstulping van het buikvlies wordt opgeheven. De opening of de zwakke plek in de buikwand wordt hersteld. Daarbij wordt de buikwand verstevigd, gebruikmakend van het weefsel van de buikwand zelf (een 'plastiek' genoemd) of door een stukje kunststof in te hechten. Dit materiaal in kunststof is veilig en wordt doorgaans goed door het lichaam verdragen. Deze ingreep kan onder algemene of onder Rachiverdoving (ruggenprik) gebeuren. De laparoscopische methode (kijkoperatie) Bij deze ingreep worden via een aantal gaatjes (drie) in de buikwand de instrumenten en een camera, die verbonden is met een monitor, naar binnengebracht. De operatie wordt nu vanuit de binnenzijde van de breuk uitgevoerd. Daarbij volgt de chirurg zijn handelingen op het tvscherm. De uitstulping van het buikvlies wordt opgeheven. Bij deze operatie wordt de opening of zwakke plek in de buikwand meestal hersteld met een stukje kunststof. Deze ingreep kan alleen onder algemene verdoving gebeuren. In beide gevallen duurt de operatie tussen de 45 minuten en 1 uur. Pijnmeting Op de afdeling wordt pijn gemeten aan de hand van de VAS-score. Dit is een score waarbij u aan uw pijnervaring een cijfer geeft. VAS staat voor visueel-analoge schaal en is een aanduiding van de schaal die loopt van 0 tot 10.

5 Geen weinig matige hevige zeer hevige pijn pijn pijn pijn pijn De VAS-score geeft de verpleegkundigen en artsen beter inzicht in de mate waarin u pijn ervaart. Op die manier kunnen zij uw pijn zo veel mogelijk verminderen zodat u zo comfortabel mogelijk in bed kunt liggen. Dit is belangrijk, want een goede pijnstilling is bevorderlijk voor het doorademen, ophoesten en bewegen: activiteiten die van wezenlijk belang zijn voor een spoedig herstel. Pijnscore Om een duidelijk beeld te krijgen hoe uw pijn verloopt en of de pijnbehandeling voldoende is, zal een verpleegkundige regelmatig naar uw pijn vragen. Het is belangrijk dat u zelf aangeeft hoeveel pijn u ervaart. U kunt uw pijn aangeven met een cijfer of de pijn benoemen. Dit noemen wij de pijnscore. Hierbij wil het cijfer 0 zeggen dat u helemaal geen pijn hebt en geeft het cijfer 10 aan dat u de ergste pijn hebt die u zich kunt voorstellen. 0 = geen pijn 3 = weinig pijn 4 = matige pijn 7 = hevige pijn 10 = zeer hevige pijn U kunt nooit een verkeerd cijfer geven; het gaat immers om de pijn die u ervaart en pijn is een persoonlijke ervaring. Aan de hand van dit cijfer wordt uw pijnmedicatie eventueel aangepast. Na toediening van pijnmedicatie vraagt de verpleegkundige nog een

6 aantal keren naar uw pijn. Het is daarbij van belang dat u duidelijk aangeeft wanneer de pijn meer of minder wordt. 4. Mogelijke verwikkelingen Bij elke ingreep bestaat er een gevaar voor verwikkelingen, zoals trombose, nabloeding, wondinfectie. Om flebitis en trombose te voorkomen, krijgen de patiënten boven de 40 jaar dagelijks een inspuiting met een bloedverdunner in de bovenarm. Het is mogelijk dat u na enkele dagen als gevolg van een lichte bloeding, een blauwe verkleuring opmerkt in het wondgebied; de bloeding kan ook uitzakken naar onder. Dit is niet verontrustend. Soms kan de holte waar de breuk zich bevond, zich vullen met vocht. Dit vocht verdwijnt meestal spontaan. Een enkele keer is het nodig om dit vocht met een spuit weg te zuigen. 5. Na de operatie U blijft in de ontwaakkamer (in de operatiezaal) tot u voldoende wakker bent. Tijdens de ingreep kreeg u een infuus in de arm. Dit infuus wordt verwijderd enkele uren na de ingreep. Na de operatie kan het operatiegebied pijnlijk zijn. U kunt de verpleegkundige om een pijnstiller vragen zodat u zich comfortabel voelt. Na de operatie is het vaak geraadzaam het wondgebied wat te ondersteunen met uw hand, met name wanneer de druk verhoogt door hoesten of persen. Na de operatie worden uw bloeddruk en polsslag in het oog gehouden. De verpleegkundige kijkt ook na of u kunt urineren, of u stoelgang kunt maken, of u koorts hebt. Drinken mag dadelijk na de ingreep indien u een spinale verdoving kreeg en 4 uren na de ingreep na een algemene verdoving. Indien u in de voormiddag bent geopereerd krijgt u de dag van de operatie om 17 uur een lichte maaltijd. Indien u in de namiddag wordt geopereerd krijgt u de volgende morgen een licht ontbijt. De dagen nadien mag u weer gewoon, doch niet te zwaar eten. Fruit dient u te beperken tot u stoelgang gemaakt hebt.

7 Wanneer u de eerste keer uit bed komt, doet u dit best in aanwezigheid van een verpleegkundige. Indien u ertoe in staat bent, mag u zichzelf wassen, zo niet zal de verpleegkundige u daarbij helpen. Soms is er een wonddrain ter hoogte van de wonde; deze dient om het wondvocht af te zuigen. Deze wonddrain wordt verwijderd na advies van de arts en het ogenblik van verwijdering is afhankelijk van de hoeveelheid geproduceerd wondvocht. De wonde wordt verzorgd en afgedekt met een doorschijnend verband. Mocht u nog ongemakken ervaren, dan meldt u dit best aan de arts of de verpleegkundige. 6. Ontslag Indien u zich goed voelt, kunt u de dag na de ingreep en soms zelfs dezelfde dag weer naar huis. Bij een littekenbreuk (eventratie) is de opnameduur meestal veel langer. De wonde behoeft geen speciale verzorging. De hechtingen mogen verwijderd worden na een week of volgens voorschrift van de arts. Dit gebeurt bij uw huisarts. Het verband dat na het verwijderen van de hechtingen aangebracht wordt, laat u best nog 3 dagen ter plaatse. Nadien mag de wonde onbedekt blijven. U kunt u gewoon wassen of douchen. Een bad nemen is pas toegelaten een week nadat de hechtingen verwijderd zijn. Afhankelijk van de operatiemethode is het mogelijk dat u op de plaats van de ingreep nog enige tijd hinder ondervindt. Hoelang u werkonbekaam bent, hangt af van het soort werk dat u doet. Gedurende de eerste 3 weken vermijdt u best sport en hefwerk van meer dan 5 kg om later geen nieuwe breuk te krijgen. De arts zal u hierover enkele adviezen geven. Een controleraadpleging is alleen nodig wanneer er zich problemen voordoen. Opdrachtgever: Lucienne Van Akeren Verantwoordelijke uitgever: algemeen directeur g/az/patinfofolders/abdominale breuk.doc