Persconferentie. Een vergelijkende studie naar bouwkost en dagprijs in door VIPA gesubsidieerde en niet-gesubsidieerde woonzorgcentra.

Transcriptie

1 Persconferentie Vlaamse woonzorgcentra: een stand van zaken na 3 jaar inspectiewerk Een vergelijkende studie naar bouwkost en dagprijs in door VIPA gesubsidieerde en niet-gesubsidieerde woonzorgcentra 24 oktober 2012

2 Vlaamse woonzorgcentra Een stand van zaken na 3 jaar inspectiewerk Toelichting bij het rapport door Stef Van Eekert

3 Aanpak Wegwijs Toelichting per thema Besluit

4 Wegwijs Eerst iets over de terminologie WZC: WoonZorgCentrum, verzamelterm voor alle rusthuizen ROB: rustoord voor bejaarden. Term uit de RIZIV financiering. Voor elke ROB-bed krijgt de voorziening een bepaald zorgforfait. In principe bedoeld voor bewoners met een laag zorgprofiel. RVT: rust en verzorgingstehuis. Term uit de RIZIV financiering. Voor elke RVT-bed krijgt de voorziening een hoger zorgforfait. Bedoeld voor bewoners met een hoog zorgprofiel. Hogere eisen op het vlak van personeel, zorg en infrastructuur

5 Wegwijs Cijfergegevens beleidsrapport WZC-inspecties periode Totaal aantal inspecties uitgevoerd in WZC Aantal voorzieningen waarvan gegevens zijn opgenomen in beleidsrapport % sector Geïnspecteerde VZ volgens beheersvorm Openbaar Privé vzw Totaal Onaangekondigde inspecties 658 Aangekondigde inspecties 59 Totaal 717 Geïnspecteerde VZ volgens erkenningsvorm ROB/WZC RVT Totaal Geïnspecteerde VZ volgens schaalgrootte < >120 Totaal Geïnspecteerde VZ volgens regelgeving Ouderendecreet WZC-decreet Totaal VZ met erkenning NAH 14

6 Basis- en focusmodules Jaar Basismodules Focusmodules Profiel en aantal bewoners Infrastructuur Logistiek Personeelsformatie Zorgpraktijk en -dossiers Zorgcontinuïteit Bejegening (o.b.v. rondgang) Inspraak Klachtenbehandeling Klachtenanalyse Evaluatie dienstverlening Kwaliteitsplanning Voeding Preventiebeleid Opname- en ontslagbeleid Facturatie en geldbeheer Kwaliteitsplanning Zorgpraktijk en -dossiers: aandacht voor fixatie en medicatiebeheer

8 Profiel en aantal bewoners Zorgprofielen B: 36% C: 17% CD: 46% CC: 0,13% Bewoners : RVT statuut 57% Overige 1,7% ROB statuut 41% O: 35% A: 36% B: 13% C: 6% CD: 10% Aandachtspunt 45% populatie: bewoners met dementie Aandachtspunt WZC (ROB + RVT) zijn in grote mate verzorgingstehuizen geworden, met een aandeel van 70% zwaar zorgbehoevenden. In WZC zonder RVT: 29% zwaar zorgbehoevenden

9 Profiel en aantal bewoners Zorgprofielen Hoge zorggraad (70% van de bewoners zijn zwaar zorgbehoevend) WZC zijn dus in grote mate verzorgingstehuizen geworden Hoog % personen met dementiesyndroom (45%) Hebben nood aan extra zorg, veiligheidsmaatregelen en begeleiding.

11 Aandachtspunt Een aantal van deze tekorten kunnen nochtans opgelost worden zonder structurele, ingrijpende werken. Infrastructuur Kleine tekorten Geen bereikbaar oproepsysteem Niveauverschillen in voorziening Geen wastafel tweepersoonskamer (na 85) Geen handgrepen in gem. Geen gemeenschappelijk sanitair Geen koelkast op de kamer Geen handgrepen in gemeenschappelijk Onvoldoende beveiliging Geen ongehinderd zicht vanuit kamers Verlichting niet bedienbaar vanuit bed Sanitaire cel niet aangepast Oproepsysteem niet in alle kamers/lokalen Geen aangepaste zonnewering 12% 12% 13% 14% 17% 18% 18% 19% 24% 24% 25% 27% 30% 0% 10% 20% 30% 40%

12 Infrastructuur Structurele tekorten Meer dan 2 bedden per kamer Netto-opp eenpersoonskamer te klein Onvoldoende eet- en zitkamers Geen eet- en zitkamer per leefgroep 6% 6% 7% 10% Geen geacclimatiseerde leefruimte 14% Geen sanitair in kamer 17% 0% 5% 10% 15% 20%

13 Infrastructuur Onderscheid maken tussen: Relatief kleine ingrepen (oproepsystemen, steunen, ), met uiteraard impact op bewoners. ZI vraagt daar aandacht voor Structurele tekorten 6% nog 3- of 4 persoonskamers 9% van de kamers nog geen sanitaire cel 3% van de voorzieningen nog geen enkele kamer met sanitaire cel Deadline: 2019

15 Thematische bespreking Personeelsformatie Redenen personeelsnorm niet conform Onvoldoende kine/ergo/logo 5% Onvoldoende dagelijks verantwoordelijke 6% Onvoldoende hoofdverpleegkundigen 6% Onvoldoende reactiveringspersoneel Onvoldoende deskundigen animatie/activatie Onvoldoende verpleegkundigen 8% 9% 9% Onvoldoende verpleegkundigen (RVT) 17% 0% 5% 10% 15% 20%

16 Personeelsformatie Bijkomende analyse verplegend personeel Totaal verpleegkundigen volgens erkenningsvorm ROB/WZC RVT Totaal effectief 367, , ,51 vereist 259, , ,13 % verschil t.o.v. vereist 41,7% 5,9% 7,1% Aandachtspunt Het moet mogelijk zijn dat een bewoner zorgomkadering krijgt volgens zijn profiel en niet volgens erkenningsvorm van de voorziening. Aandachtspunt Sectorbrede surplus neemt niet weg dat er individuele tekorten zijn. Totaal verpleegkundigen volgens beheersvorm Openbaar Privé VZW Totaal effectief 3.110,99 925, , ,51 vereist 2.718,83 970, , ,13 % verschil t.o.v. vereist 14,4% -4,6% 5% 7,10%

17 Personeelsformatie Bijkomende analyse verzorgend personeel Totaal verzorgenden volgens erkenningsvorm ROB/WZC RVT totaal effectief 684, , ,49 vereist 388, , ,30 % verschil t.o.v. vereist 76,20% 55,30% 56,30% Totaal verzorgenden volgens beheersvorm Openbaar Privé VZW totaal effectief 5.075, , , ,49 vereist 3.026, , , ,30 % verschil t.o.v. vereist 67,7% 32,6% 54,5% 56,3%

18 Personeelsformatie Bijkomende analyse aantallen zorgpersoneel 60,0% 50,0% 40,0% 30,0% 20,0% 10,0% 0,0% min >100 >200 0% 100% 80% 60% 40% 20% 20% 40% 60% 80% 100% % % openbaar 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 17,0%29,1%35,4%12,1% 4,4% 1,9% 0,0% privé 0,0% 0,0% 0,8% 2,5% 10,7% 0,8% 52,1%13,2% 9,9% 4,1% 4,1% 0,8% 0,8% VZW 0,0% 0,0% 0,0% 0,8% 4,1% 0,0% 23,5%39,5%18,2% 6,6% 3,3% 3,3% 0,6%

19 Naast de verplichte disciplines is er ook personeel extra in dienst (o.a.): o administratief personeel - in 68% van de voorzieningen o andere (niet gespecifieerd door inspecteur) - in 50% van de voorzieningen o logistiek personeel - in 42% van de voorzieningen o maatschappelijk werker - in 29% van de voorzieningen o hoofd bewonerszorg in 15% van de voorzieningen o kwaliteitscoördinator - in 10% van de voorzieningen Verhoudingsgewijs heeft de openbare sector het meest bijkomend personeel in niet verplichte disciplines in dienst, gevolgd door de VZW-sector. De privésector heeft het minst bijkomende disciplines in dienst.

20 Personeelsformatie Gekende problematiek van tekort aan verpleegkundigen (17%). Globaal gezien geen tekort volgens de norm, maar slecht verdeeld. Reëel risico: geen verpleegkundige permanentie mogelijk. Voorzieningen leveren heel wat inspanningen m.b.t. extra personeel: ondersteunend, staf, maar vooral extra verzorgend personeel Opvallend: tekorten in animatie, ondanks subsidiëring

22 Thematische bespreking Zorgdossiers Redenen niet naleving normen Geen instemming met zorgplan 26% Ontbrekende elementen in zorgdossier Zorgplannen: onvoldoende instructies Toegediende zorg: onvoldoende geregistreerd en afgetekend 37% 37% 47% Betekent niet dat zorg niet geleverd is. Betekent wel dat zorgdossier onvoldoende benut wordt als intern communicatiemiddel. 0% 10% 20% 30% 40% 50%

23 Thematische bespreking Zorgdossiers Belangrijke basis voor professionele zorg, hulpmiddel voor goed gedocumenteerde en gestructureerde zorg, maakt evaluatie en opvolging op hoger niveau mogelijk 1/4 e voorzieningen: elektronisch dossier

24 Thematische bespreking Zorgpraktijk Redenen niet naleving normen Geen correcte medicatiebedeling vastgesteld 3% Onvoldoende hulp vastgesteld/ Onvoldoende hulp bij baden 7% Onvoldoende correcte opvolging medische richtlijnen 20% Onvoldoende veiligheid bewoner/ Producten onbeheerd achtergelaten 29% 0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35%

25 Thematische bespreking Zorgpraktijk Moeilijk om een volledig beeld van te krijgen vandaar belang indicatoren project Resultaten: 29% opmerkingen over veiligheid (onbeheerd achterlaten van medicatie, fixatie, ) zie ook populatie 7% vaststellingen over onvoldoende zorg strikte opvolging nodig 21% uitvoering door niet gekwalificeerd personeel zie ook personeel

27 Thematische bespreking Zorgcontinuïteit Onvoldoende personeelsleden 's nachts 1,3% Geen gekwalificeerd personeel nacht 2% Onvoldoende personeel voor hulp en oproepen 6% Geen verpleegkundige permanentie RVT 12% 0% 2% 4% 6% 8% 10% 12% 14%

29 Redenen niet conform Thematische bespreking Preventiebeleid Geen specifiek plan bij infectie Geen registratie aantal incontinente personen RVT Geen specifieke maatregelen Procedures handhygiëne en afzonderen bij besmettingsgevaar RVT 3% 4% 4% 5% Geen registratie valincidentie RVT Geen registratie nosocomiale infecties RVT Geen registratie ligwonden RVT 11% 17% 18% Geen preventiebeleid 31% 0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35%

30 Thematische bespreking Preventiebeleid Aandachtspunten preventiebeleid Geen andere informatieverstrekking handhygiëne Geen gebruik powerpointpresentatie 3% 4% Geen vorming handhygiëne Vorming niet voor alle betrokken personeel Geen afspraken in arbeidsreglement Geen affiches handhygiëne 8% 10% 11% 12% Geen folders voor bewoners handhygiëne Geen effectieve handhygiëne 18% 19% Onvoldoende middelen handhygiëne 25% 0% 5% 10% 15% 20% 25% 30%

31 Preventiebeleid Ondanks campagnes nog heel wat opmerkingen Permanente aandacht nodig

33 Kwaliteitsbeleid Hele weg afgelegd sinds 1997! Kritische bedenkingen: Als procedures aanwezig zijn, dat betekent nog wel niet dat ze gevolgd worden. Q-handboek blijkt niet altijd een werkinstrument. Omgekeerd: er is niet altijd een verband tussen beschikken over een procedure en naleven van de norm Voor ZI: nadruk op opvolgen van kwaliteit op resultaatsniveau, zelfevaluatie en kwaliteitsplanning

34 Detailanalyse Conclusies Voorzieningen zonder RVT erkenning hebben het op verschillende punten moeilijker om aan de regelgeving te voldoen In mindere mate hebben ook kleinschalige voorzieningen het moeilijk om aan alle regelgeving te beantwoorden. Privésector scoort minder op een aantal punten: tekorten aan verpleegkundigen, animatie, continuïteit van zorg, preventiebeleid, overschrijding capaciteit

35 Zorginspectie Nog meer risicogestuurd inspecteren: i.f.v. risico s (thema s) die het rapport aangebracht heeft en in die voorzieningen waar het nodig is 80% van de voorzieningen geen opvolgingsinspectie vraagt, de opvolging gebeurt administratief 13 % van de voorzieningen is een bijkomende opvolgingsinspectie nodig om na te gaan of ze effectief werk maken van remediëring en bij 7 % daarvan is een frequente (meermaals per jaar) opvolging nodig omdat ze onvoldoende of onvoldoende snel werk maken van remediëring en er risico bestaat op onverantwoorde zorg voor de bewoner. Cfr. SAR-advies over (o.a.) toezicht in de WZC: transparantie, gele/rode kaart

36 Een vergelijkende studie naar bouwkost en ligdagprijs in door VIPA gesubsidieerde en niet-gesubsidieerde woonzorgcentra Onderzoek in opdracht van de Vlaamse Gemeenschap, Departement Welzijn, Volksgezondheid en Gezin Jozef Pacolet*, Frank De Troyer**,Stefan Boeykens**, Annelies De Coninck*, Frank Vastmans***, Erik Buyst*** *HIVA Onderzoeksinstituut voor Arbeid en Samenleving, **Departement Architectuur, Stedenbouw en Ruimtelijke Ordening *** Centrum voor Economische Studiën Katholieke Universiteit Leuven

37 Inhoud 1. Onderzoeksvragen 2. Onderzoeksbenadering Analyse procedure Analyse bestaande databanken Analyse ad hoc dataverzameling 3. Analyse procedure VIPA-procedure bouwplafond Mogelijke impact van de procedure 4. Verificatie bouwkost bij een aantal cases 5. Relatie bouwkosten gebruikskosten: belang van LCCA 6. Analyse dagprijs op basis van bestaande databanken 7. Conclusies 8. Dankwoord

38 1. Onderzoeksvragen Is bouwen met VIPA duurder en, desgevallend, hoe komt dat? Hoe beïnvloeden VIPA-subsidies via de bouwkost de klantbijdrage? Hiertoe wenste de opdrachtgever: Een rekenmodel te bekomen dat dit kan verifiëren Een vergelijking te maken tussen gesubsidieerde en niet-gesubsidieerde projecten Een vergelijking te maken van de berekening van de bewonersbijdrage

39 2. Onderzoeksbenadering Analyse procedure Analyse ad hoc dataverzameling Analyse bestaande databanken

40 3. Analyse procedure: Formule VIPA-subsidie nieuwbouw (per m²) Subsidie-formule: Het bouwplafond is 10/6 de van het subsidiebedrag Alternatieve financiering als opvolger van klassieke VIPA-subsidie: gebruikstoelage is equivalent met kapitaalsubsidie in de klassieke financiering Forfaitaire bepaling van de subsidie (60% van het bouwplafond). Geen aftoetsing met de werkelijke uitgaven Historische basis niet duidelijk. Prikkel om goedkoper te bouwen dan het bouwplafond. Komt dit tot uiting? ((A*500)*(1.12+B*1.21) +(A*50)*(1.21+B*1.21)) Met A= bouwindex en B=percentage vergoeding algemene onkosten Hoe positioneert het bouwplafond zich ten opzichte van de marktprijs?

41 3. Uitgangspunt: 10 VIPA-dossiers in parlementaire vraag van 28 september 2010 Kostprijs sterk bepaald door de VIPA-plafonds Gemiddelde prijs is 1870 /m² Geraamde kostprijs bouwaspect project Plafond bouwaspect Kostprijs 70 % duurder dan een steekproef FOS Federatie onafhankelijke seniorenzorg (1100 /m²) of omgekeerd, steekproef FOS 41% goedkoper dan VIPA-gesubsideerde projecten

42 3. Mogelijke verklaring kostenverschillen omwillen van procedure Onderscheid niet altijd gemaakt tussen VIPA-procedures en openbare aanbestedingen, uitvoering overheidsopdrachten, vennootschapsvorm en eigendomsstructuur Procedures zijn gewijzigd, dus observaties gedateerd Openbare aanbestedingen en overheidsopdrachten hebben zekere risico, maar onduidelijk of dit een meerkost kan verantwoorden: wat is een redelijk premie? Quid wat het effect is in andere VIPA-sectoren Opinies in de sector woonzorgcentra wijzen op extra kosten, risico van prijsafspraken En signaleren de voordelen van onderhandeling Werkelijke voorbereidingskosten zijn beperkt Langere doorlooptijd project weegt niet op tegen voordeel subsidie Ook Europees groeiende aandacht over doelmatigheid en kostprijs van openbare aanbestedingen: kost is beperkt, concurrentie doorgaans groot, maar geen aangetoond prijsvoordeel

43 4. Verificatie bouwkost bij een aantal recente bouwprojecten van nieuwe WZC Uitproberen van een registratiemodel voor de kostprijs en zijn determinanten Met het doel gesubsidieerde met nietgesubsidieerde projecten te vergelijken Recent afgesloten, of nog in uitvoering zijnde bouwprojecten Betreffen volledig nieuw rusthuis of bouw nieuwe vleugel

44 4. Resultaten beperkte steekproef (19 cases) op basis van gedetailleerde analyse Gemiddelde prijs VIPA-gesubsidieerde projecten (1867 /m²) is 31% duurder dan nietgesubsidieerde projecten (1423 /m²) of omgekeerd, niet-gesubsidieerde projecten 24% goedkoper dan VIPA-gesubsidieerde projecten

45 C1 C4 C6 C3 vzw C7 vzw C2 C10 C5 C8 vzw C9 vzw C (AVG) V6 vzw V3 OCMW V1 vzw V5 vzw V2 vzw V7 OCMW V4 OCMW V9 vzw V8 OCMW V (AVG) 4. Overige vaststellingen: 90 m² 80 m² Oppervlakte per bewoner vs. kamergrootte 70 m² 60 m² 50 m² 40 m² 30 m² 20 m² 10 m² 0 m² Kamer Rest Gesubsidieerde instellingen zijn vergelijkbaar in grootte per kamer maar sterk verschillend in totale oppervlakte beschikbaar per bewoner

46 4. Overige vaststellingen: 90 m² 80 m² Functieverdeling t.o.v. opp/bewoner 70 m² 60 m² 50 m² 40 m² 30 m² 20 m² E Circulatie D Sanitair C Technisch B Personeel A Bewoners 10 m² 0 m² C1 C2 C3 C4 C5 C6 C7 C8 V1 V2 V3 V4 V5 V6 Er zijn sterke verschillen in het gebruik van deze extra ruimte

47 C3 vzw C10 C4 C2 C6 C9 vzw C8 vzw C1 C5 C7 vzw C (AVG) V5 vzw V4 OCMW V6 vzw V9 vzw V8 OCMW V3 OCMW V2 vzw V7 OCMW V1 vzw V (AVG) 4. Overige vaststellingen: Bouwkost/m² vs Opp/bewoner 90 m² 80 m² 70 m² 60 m² 50 m² 40 m² 30 m² Kost/m² Opp/Bewoner Kamer 1P 20 m² 10 m² 0 m² Instellingen met een grotere oppervlakte per bewoner hebben ook een hogere kostprijs per m²

48 C1 C3 vzw C6 C2 V6 vzw C5 C7 vzw C10 C4 C8 vzw C9 vzw V5 vzw V3 OCMW V4 OCMW V2 vzw V9 vzw V1 vzw V7 OCMW V8 OCMW 4. Overige vaststellingen: Kost/bed t.o.v. Opp/bewoner 90 m² 80 m² 70 m² 60 m² 50 m² 40 m² 30 m² 20 m² 10 m² 0 m² Kostprijs per bed Opp/Bewoner Trend Opp/Bewoner Het gecombineerd effect leidt tot aanzienlijke bouwkostverschillen (in totale investeringskost per wooneenheid/bed).

49 4. Overige vaststellingen: Niet-VIPA (C) N V(IPA) N V/C-1 Subcategorie nr Post specifieker EH Gemiddeld Gemiddeld Ratio Ruwbouw 1 Afwerking Gevel gevelmetselwerk m² 99, ,44 6 4% 2 Drager Gevel snelbouwmetselwerk 14cm m² 53, ,09 6-6% 3 gewapend beton vloeren gestort m³ 547, , % Afwerkingen 4 Vloerafwerking tegelvloer m² 46, , % Schrijnwerk 6 Ramen typeraam kamer m² 403, ,25 6-9% 8 Dorpels Blauwe Hardsteen m³ 7.193, , % Elektriciteit 9 Liften stuk , ,77 3 9% Inrichting 10 Keukenkasten stuk 3.604, ,25 1 1% 11 Vaste kast in typekamer stuk 1.306, , % Afwerkingen 13 Wandafwerking wandtegels m² 42, , % Schrijnwerk 15 Binnendeuren Deur typekamer stuk 575, , % Elektriciteit 16 schakelaars Enkelpolig stuk 16, ,77 3 2% Afwerkingen 19 Plafond pleisterwerk m² 13, ,58 4 1% Dakwerken 21 Dak dakdichting plat dak EPDM m² 30, , % Eenheidsprijzen voor een aantal componenten verschillen gemiddeld niet zo sterk (voorbeeld van de finale prijzen)

50 4. Overige vaststellingen: Gebruikerscomfort 1 VIPA zontoetreding/zonwering J/N N J 2 VIPA glasoppervlak per typekamer m² N J 3 VIPA raamopp. ifv. vloeropp per typekamer % J J 4 VIPA 1.4 daglichttoetreding per typekamer m²? J 5 VIPA 1.5 Regeling Thermisch Comfort J/N J J 6 VIPA Contact verblijfsruimte buitenomgeving J/N J J Energiebeheersing 7 VIPA 2.1/2.9 E80/E60 peil -?? 8 VIPA 2.2 K35 peil - J J 9 VIPA 2.3 Productie+Distrib.Verwarming J/N J J 10 VIPA Systeem D + Warmterecup J/N J J 11 VIPA Vermogen binnenverlichting + regeling J/N?? Materialen en grondstoffen 12 VIPA Regenwaterrecuperatie J/N? J 13 VIPA Waterverbruik (3vd4) /4 N J 14 VIPA Gescheiden afvoer J/N J J 15 VIPA 3.4 Duurzaam Concept J/N?? Geïntegreerde Benadering 16 VIPA 4.2 Duurzame Inplanting J/N? J 17 VIPA 4.3 Bereikbaarheid J/N J J Gebouwbeheer 18 VIPA 5.1 Basiskwaliteitsbewaking J/N?? 19 VIPA Tellers J/N J J 20 VIPA Monitoring J/N N N 69% 94% Op de duurzaamheidscriteria, opgelegd door het VIPA, scoren de gesubsidieerde projecten merkbaar beter

51 5. Relatie bouwkosten gebruikskosten: belang van de Life Cycle Cost Analysis Bouwkosten en gebruikskosten zijn functie van het ontwerp van de voorziening Bestaande rekenschema werd verder uitgewerkt voor energiekosten en isolatieventilatie VIPA-eisen leiden tot meerkost Maar leiden ook tot meer kwaliteit Gevolgen voor de gebruikskosten zijn ondermeer lager op het vlak van energie

52 6. Analyse dagprijzen op basis van bestaande databanken Beschikbare data zullen relevant blijken, maar zijn erg onvolledig, zowel in aantal observaties als in het aantal variabelen Relevante determinanten dagprijsverschillen eigen aan: Infrastructuur Profiel bewoners en RIZIV-financiering Eigendomsstructuur VIPA-subsidie Regionale verschillen

53 6. Een geïntegreerd model om de dagprijs te verklaren Via regressieanalyse Op basis van hedonische prijsanalyses waarbij de dagprijs van een voorziening opgesplitst wordt in kenmerken van de voorziening en liggingsvariabelen Op basis van een beperkt deel van de totale populatie. Met en zonder financiële gegevens Belangrijke variabelen die de kwaliteit van de voorzieningen kan typeren ontbreken (als grootte van de kamer, of totale oppervlakte per bewoner)

54 6. Model voor de dagprijs moet rekening houden met de samenstelling van de bewonersgroep en RIZIVfinanciering

55 6. Maar ook regionale verschillen belangrijk: omvang berekende regionale component in euro per dag...;10] ]10;11] ]11;11.5] ]11.5;12] ]12;12.5] ]12.5;13] ]13;14] ]14;15] ]15;16] ]16;17] ]17; ]18; Steekproef blijkt evenwichtig gespreid over het grondgebied: voor gesubsidieerde instellingen is deze component gemiddeld 13,25 waard, voor de niet-gesubsidieerde instellingen 13,75

56 6. Maar veel van de verschillen nog onverklaard: verhouding van de werkelijke dagprijs en de voorspelde dagprijs

57 Huurprijs per dag 6. Maar veel van de verschillen nog onverklaard: bv. grootte in m² beschikbaar per bewoner Grootte van de voorziening per bed (in m²) Huurprijs per dag in euro, Armonea rusthuizen Huurprijzen per dag in euro, Senior Living Group rusthuizen Bijvoorbeeld de impact van de totale oppervlakte (in m²) per bewoner op de dagprijs: het voorbeeld van Cofinimmo waar er een duidelijk verband is tussen huurprijs voor het vastgoed en groote (in m² per kamer)

58 7. Conclusies Een gedetailleerde analyse van weliswaar een beperkt aantal cases toonde aan dat het prijsverschil kleiner is dan tot nu toe vermeld, maar toch nog aanzienlijk: de gesubsidieerde projecten zijn nog steeds 31 % duurder dan de niet-gesubsidieerde of, omgekeerd, de nietgesubsidieerde projecten zijn 24 % goedkoper dan de gesubsidieerde bouwprojecten Eenheidsprijzen zijn gemiddeld genomen wel vergelijkbaar Er zijn duidelijke verschillen tussen beide types voorzieningen: groter in aantal bedden, grotere oppervlakte per bewoner, maar wel vergelijkbare kamergrootte Daarenboven scoren de gesubsidieerde projecten merkbaar beter op een aantal duurzaamheidsaspecten Een aantal elementen daarvan wijzen ook op kwaliteitsverschillen, maar zijn moeilijker in geldtermen uit te drukken

59 7. Conclusies De meerkost op het vlak van de investering is duidelijk, maar er zijn ook minderkosten op het vlak van de gebruikskosten (voorbeeld van investeringen in verwarming en ventilatie) Naast een impact van de subsidie, of de eigendomsstructuur, speelt ook de aanbestedingsprocedure zelf: de administratieve kost wordt overroepen, de baat onder de vorm van meer concurrentie is niet bewezen De determinanten op de dagprijs zijn schaal, profiel afhankelijkheid bewoners, regionale componenten, maar ook eigendomsstructuur en graad van subsidie, maar informatie over belangrijke elementen met betrekking tot de infrastructuur ontbreken

60 7. Conclusies en aanbevelingen tot verbetering Procedures van de aanbesteding onder Europese druk gaan veralgemenen, zodat kostenefficiëntie verder moet geëvalueerd worden Doorlooptijd versnellen, voor zover niet ingeperkt door budgettaire mogelijkheden Impact procedure nagaan in andere VIPA-sectoren en andere vergelijkbare gesubsidieerde sectoren als sociale woningbouw Transparantie verhogen voor overheid en promotoren Databank dient verder uitgebouwd, voor alle instellingen, met inbegrip van financiële gegevens en gekwantificeerde infrastructuurgegevens Aantal vergelijkingstools zijn aangereikt om betere prijsvergelijking mogelijk te maken Verdere doorlichting van uiteindelijke prijsverschillen zijn nodig Bepaalde aspecten vergen apart oordeel bijvoorbeeld de financiering van een kunstwerk in de voorziening

61 8. Dankwoord Aan de opdrachtgever voor de geboden onderzoeksmogelijkheden Aan de stuurgroep voor de kritische begeleiding Aan het VIPA voor het ter beschikking stellen van een aantal databanken en dossiers Aan Zorgnet Vlaanderen, FOS en VVSG voor hun steun voor het project Aan 19 voorzieningen voor de inkijk die zij verleenden in hun bouwproject