KR Zetor Dec Pagina 1

Transcriptie

1 KR Zetor Dec Pagina 1

2 Zetor historie Zetor is in 1945 begonnen met het produceren van tractoren. De productie begon in de autofabriek van "Zbrojovka". De naam Zetor is ontstaan door een samenvoeging van de letters "Zet" van de "Z" van "Zbrojovka" en de laatste twee letters van tractor "or". De naam Zetor is in 1946 gedeponeerd bij de kamer van koophandel van Tsjecho-slowakije. In 1948 werd de productie van de tractoren in een eigen fabriek voortgezet, op de huidige lokatie. Het bedrijf heeft haar basis in de stad Brno, in het oosten van Tsjechië. Door de jaren heen zijn er meer dan 1.1 miljoen tractoren gebouwd, voor markten over de gehele wereld. Zetor heeft in haar geschiedenis naam gekregen door degelijke tractoren te bouwen voor een betaalbare prijs. Minder bekend is echter de vernieuwende en innovatieve energie die het merk aan de dag heeft gelegd. Voorbeelden zijn de vroege ontwikkeling van de cabine, die uitzonderlijk ruim en overzichtelijk opgezet was. Daarnaast werden Zetor tractoren al vanaf het jaar 1968 standaard uitgevoerd met een geveerde vooras. Ook met de toepassing van luchtdruk heeft Zetor een eigen evolutie ingezet. Vanaf het eerste type werd al een compressor en luchtberemming opgebouwd. Tegenwoordig worden ook functies als Triplo-power, voorwielaandrijving en differentieelslot aangestuurd via luchtdruk, een grondstof waar altijd genoeg van voorhanden is en die bij lekkage onschadelijk is voor het milieu. Met de val van de Sovjetunie heeft Tsjechië zich weer losgemaakt van Slowakije en hebben de Tsjechen weer een eigen richting aan hun land kunnen geven. Dit is ook bij Zetor goed terug te zien. Er is hard gewerkt aan technische vernieuwing, maar naast het ontwikkelen van nieuwe tractoren is het bedrijf ook intern energiek veranderd. De bedrijfscultuur is sterk geprofessionaliseerd en het fabrieksterrein is opgeknapt. Dit zijn ingrediënten voor een vitaal bedrijf dat haar eigen koers vaart. Zo zal de zestigste verjaardag van Zetor in 2006 dan ook een mengeling zijn van lange traditie en jeugdig enthousiasme. KR Zetor Dec Pagina 2

3 De eerste tractor Direct na de tweede wereldoorlog was er in Europa grote behoefte aan een goed functionerdende landbouw. In het westen werd met Marshall-hulp van de Amerikanen de landbouw in hoog tempo gemechaniseerd om arbeiders voor de wederopbouw van de industrie vrij te maken. In het oostblok was dit niet anders, de industrie werd snel uitgebreid om aan de gigantische vraag van de Sovjetunie te voldoen. Model 25 had al een watergekoelde viertakt 2 cilinder dieselmotor van 25 Pk en haalde een topsnelheid van 35 km/u. In 1948 werden er twee versies geproduceerd, wat de 25 nog veelzijdiger maakte. De 25 was tot 1961 in productie en er werden in totaal stuks gemaakt. Versie 25A was voor zwaarder werk zoals ploegen uitgerust met bredere banden. Versie 25K was voor het fijnere verpleegwerk uitgerust met een andere versnellingsbak en een vernieuwde hefinrichting. Ook in minder toegankelijk terrein kregen mechanische paardenkrachten algauw de voorkeur, met als gevolg deze halfrups uitvoering, de 25P. KR Zetor Dec Pagina 3

4 Model 15 Model 15 is de kleinste Zetor ooit gebouwd, van 1948 tot 1949 zijn er 2215 stuks gebouwd. Onderstaande tractor is een prototype uit 1947, met de originele Bata achterbanden. -installatie Eigenaar: J. Stevens uit Rolde KR Zetor Dec Pagina 4

5 Model 25 KR Zetor Dec Pagina 5

6 Model 35 Al gauw werd duidelijk dat de landbouw meer vermogen kon gebruiken om zoveel mogelijk mensen te vervangen. Model 35 Super was het resultaat van deze ontwikkelingen. Ook werd de afwerking al beter, de motorkap doet denken aan de auto's uit die tijd. Productie: ruim stuks KR Zetor Dec Pagina 6

7 Model 50 Model 50 Super werd wederom een overtreffende trap in vermogen en uitvoering, stuks geproduceerd Productie van 1960 tot 1968 KR Zetor Dec Pagina 7

8 Cabines Door de jaren heen begint de vraag naar breed inzetbare tractoren te groeien. Om hieraan te voldoen werden allerlei soorten aanpassingen gedaan op de bestaande modellen. Voorbeelden hiervan zijn de 25K, de 25A en de 25P. Ook de super 50 kreeg algauw te maken met de inventiviteit van zijn makers. Er werden cabines opgebouwd voor meer comfort, uitvoeringen voor de bosbouw bedacht en volledige rupsbanden onder gebouwd. Al eind jaren vijftig werden de eerste cabines op tractoren geplaatst. De instap is nog via de achterkant, maar een ruitenwisser is al aanwezig. KR Zetor Dec Pagina 8

9 Rupsen: de super 50P Onbegaanbaar? niet met deze volledige rupsuitvoering. Bulldozeruitvoering KR Zetor Dec Pagina 9

10 Met cabine. Voor de bosbouw moesten er weer andere aanpassingen worden gedaan. De super 50, breed inzetbaar. KR Zetor Dec Pagina 10

11 URI, de eerste "Unified Range" Doordat de oude types onderhand lang genoeg de kar getrokken hadden, werd het tijd de Zetor familie uit te breiden. Door een "Unified Range" (gestandaardiseerde reeks) op te zetten zouden voortaan de vernieuwingen elkaar sneller opvolgen. Het werd gemakkelijker om onderdelen en productiecapaciteit voor meerdere modellen te gebruiken. Door de ontwikkeling van deze systematiek in de productie is in de productiegeschiedenis een grote diversiteit in types terug te zien. Er wordt ongeveer iedere acht jaar een nieuw type gelanceerd. KR Zetor Dec Pagina 11

12 Doordat er steeds meer vermogen geboden kon worden, werden de zwaardere tractoren te duur voor lichte werkzaamheden. Met de komst van de series kon de klant nu een tractor kiezen die bij de werkzaamheden paste. Men kreeg maatwerk terwijl de fabriek toch gemakkelijk kon produceren. Gegevens: - 25 pk - 40 pk - 53 pk De eerste tractor met voorwielaandrijving: de De bouw in series maakte het mogelijk om gemakkelijk variaties op een type te maken. Ook in smalspoor uitvoering KR Zetor Dec Pagina 12

13 Met de nieuwe inrichting van de productielijn en de serie- indeling werd het mogelijk snel vernieuwingen door te voeren. De types 2511 t/m 5511 waren verbeteringen op hun voorgangers. De ontwikkeling begon met de 5511 in 1966, waarna de lichtere versies in 1968 volgden. Op de tweewielaangedreven types in deze serie wordt ook voor het eerst voorwielvering toegepast. Zetor 5511 tweewielaangedreven De 3545: met voorwielaandrijving KR Zetor Dec Pagina 13

14 Foto: type De beruchte Zetor cabine: ruim en comfortabel. De karakteristieke veerpotten op de fusees van de vooras voorzien de tractor van de comfortabele Zetor voorwielvering(zie ook bovenste foto). De types met cabine werden aangeduid met de "6" als tweede getal in het serienummer. KR Zetor Dec Pagina 14

15 De 7 serie De 7 serie maakt de sprong naar volwaardige cabines en in de jaren 70 verzet dit type erg veel werk over de gehele wereld. Zetor heeft inmiddels in veel landen een marktaandeel. Ook is aan de neus al te zien wat er met de vormgeving gaat gebeuren. Waren tractoren in de voorgaande decennia nog rond, nu zien we een beweging die naar vierkant toe gaat. Wanneer het écht warm is, heeft een dakluikje geen zin. Ook de hollandse polders worden gekeerd met de kracht van Zetor. KR Zetor Dec Pagina 15

16 Smalspoor: de in Nederland ontwikkelde 4712 heeft het. KR Zetor Dec Pagina 16

17 URII: de Zetor Crystal Eind jaren zestig werd het mogelijk steeds zwaardere motoren te bouwen. Omdat de URI te licht was voor de grote vermogens, werd de URII in het leven geroepen. De enige telg van deze URII werd de Crystal. Een tractor die naam heeft gemaakt als een onverwoestbare krachtpatser. De motor sloeg aan wanneer daarom gevraagd werd, en hield niet op tot de klus geklaard was. Duidelijk is er ook voor een andere lijn gekozen in het ontwerp. Waren de voorgaande types en ook de tijdgenoten in de 7 serie nog genuanceerd vormgegeven, de Crystal laat geen twijfel bestaan over zijn ware aard. De hoekige vierkante vormgeving geeft de tractor een onbetwist stoer voorkomen, de kracht van Zetor! Crystal 8011 De crystal : -160 pk 6V/ 8A versnellingen KR Zetor Dec Pagina 17

18 Een op de testbaan, zou de baan het houden? Crystal 12045: 120 pk, zescilinder. Crystal 16045: 160 pk zescilinder turbomotor, zonder cabine KR Zetor Dec Pagina 18

20 Ontwikkeling in de URI De URI serie is door de jaren heen steeds verbeterd om mee te kunnen met de eisen van de tijd. Doordat er steeds kon worden doorgebouwd op de ervaring van de voorgaande modellen, werden de nieuwe modellen altijd een overtreffende trap van de vorige. Toen in 1981 de productie van de Crystal naar Slowakije werd verplaatst, was de URI serie gedurende tien jaar weer de belangrijkste lijn van Zetor. In deze tijd werden zeer veel tractoren geëxporteerd naar bevriende staten van de Sovjetunie, voor Zetor waren de jaren tachtig een bloeitijd. Foto: 6945 Types Productie Foto: 7245 : Types , Productie KR Zetor Dec Pagina 20

21 Een Zetor trekt alles! In 1992 komt men met de "model 92", dit type blijft tot 1999 in productie. KR Zetor Dec Pagina 21

22 URIII In het begin van de jaren tachtig de werd productie van zware tractoren naar ZTS Martin in Slowakije verplaatst. Dit betekende dat Zetor in deze periode alleen de URI serie produceerde. In 1991 kwam met het uitbrengen van de URIII serie de productie van zwaardere tractoren weer terug. In 1997 werd aan deze serie de toegevoegd, met 115 pk. De URIII serie: -traps powershift KR Zetor Dec Pagina 22

23 Foto: De innotrac, een speling der natuur. Met dit soort studiemodellen verkennen de ontwerpers nieuwe vormen. De opkomst van kunststof als bouwmateriaal voor de motorkap en de spatborden maakt nieuwe extreme vormen mogelijk.daarnaast wordt de toepassing van glas steeds vrijer, bolle vormen maken een eind aan de oude hoekige vormen. Deze tractor, die in de vorm van een gezicht is gebouwd, is de inspiratie voor de vormen van de toekomst. De URIII serie is de serie waarop de modellen in Nederland zullen worden gebaseerd. De huidige Forterra II en Proxima zijn producten van deze serie. KR Zetor Dec Pagina 23

24 De Super is terug Met de rentree van de Super wordt ook qua vormgeving een oude waarde teruggehaald. De tractoren kregen in de negentiger jaren steeds meer een schuin aflopende motorkap. Deze ontwikkeling maakte een beter zicht mogelijk vóór de tractor uit. Met de ronde aflopende neus worden de ronde vormen van vóór de jaren tachtig in ere hersteld. De Super is een product van de URI serie. De productie van de Super-serie begon in 1997, totdat hij in 2004 werd afgelost door de Zetor Proxima. Foto: Zonder cabine, de vrijheid van werken KR Zetor Dec Pagina 24

25 De Super is ook drager van de nieuwe cabine, zoals we deze nu nog zien op Zetor tractoren KR Zetor Dec Pagina 25

26 . Forterra In de URIII serie wordt in 1998 een nieuw model uitgebracht, de Forterra. Deze uitvoering krijgt de cabine van de Super, waarmee er een eerste versmelting tussen de URI en URIII tot stand komt : 85 pk : 95 pk 105 pk 115 pk Productie van 1998 tot KR Zetor Dec Pagina 26

28 Major Zetor staat in 1999 voor een keerpunt. De URI- serie krijgt ouderdomsverschijnselen en kan niet meer aan alle moderne eisen voldoen. In 2005 moet er in heel Europa aan de Tier II uitstooteisen voldaan worden. Daarbij moeten de hefinrichting en versnellingsbak ingrijpend worden vernieuwd. Er wordt voor de volgende strategie gekozen: de URIII wordt voor de Europese en Amerikaanse markt behouden, en de URI zal uiteindelijk de Afrikaanse en Russische markt gaan bedienen. Om de budgetmarkten te voorzien van goedkope tractoren wordt de Major in het leven geroepen. Dit model wordt voorzien van een oude cabine en de versnellingspoken zijn weer in het midden voor de stoel gemonteerd. De Major serie biedt modellen van 59 tot 84 pk met twee- of voorwielaandrijving. De Major wordt tot 2005 in de Benelux verkocht. KR Zetor Dec Pagina 28

29 Forterra II In 2001 wordt de URIII-serie vernieuwd met een ronde neus. De motor is verder naar achteren geplaatst, waardoor een minder lange neus nodig is. Dit heeft tot gevolg dat het zicht voor de tractor maximaal is. In 2003 worden de motoren voor de Forterra opgewaardeerd tot de Tier II eisen, bijwerking is dat het vermogen zo'n 5 pk per model omhoog gaat. De modellen: : : 91 pk 99 pk 109 pk 121 pk 131 pk KR Zetor Dec Pagina 29

31 Proxima In 2004 wordt de laatste Super geproduceerd. Zijn vervanger, de Proxima verschijnt ten tonele. De Proxima is een versmelting van de vertrouwde techniek van de URI serie en de hedendaagse eisen en techniek van de URIII. Zo maakt de Proxima gebruik van de motortechnologie van de URIII, en is de achterbrug uit de Superserie overgenomen. Uiteindelijk zal voor de Europese en Amerikaanse markt de URIII overblijven, terwijl de URI de markten daarbuiten zal blijven bedienen met budgettractoren. De modellen: : 75 pk : 81 pk : 89 pk Proxima 6441 Special. KR Zetor Dec Pagina 31

32 Heeft U meer informatie over Zetor die u ook via de OTMV website wilt delen stuur dan een bericht naar het secretariaat. Kijk ook eens bij de andere merken. Hieronder nog een aantal foto s van Zetor KR Zetor Dec Pagina 32