Burgemeester en wethouders van Zaltbommel - Beleidsregels maatschappelijke ondersteuning gemeente Zaltbommel 2017 vastgesteld

Transcriptie

1 GEMEENTEBLAD Officiële uitgave van gemeente Zaltbommel. Nr februari 2017 Burgemeester en wethouders van Zaltbommel - Beleidsregels maatschappelijke ondersteuning gemeente Zaltbommel 2017 vastgesteld Burgemeester en wethouders van de gemeente Z a l t b o m m e l ; gelet op de Verordening maatschappelijke ondersteuning gemeente Zaltbommel 2017 en het Besluit maatschappelijke ondersteuning gemeente Zaltbommel 2017; b e s l u i t e n: vast te stellen de volgende: Beleidsregels maatschappelijke ondersteuning gemeente Zaltbommel januari 2017 HOOFDSTUK 1: ALGEMENE BEPALINGEN Artikel 1.1 Begripsomschrijvingen In deze Beleidsregels wordt verstaan onder: - Wet: Wet maatschappelijke ondersteuning Verordening: Verordening maatschappelijke ondersteuning Zaltbommel Besluit: Besluit maatschappelijke ondersteuning Zaltbommel 2017 HOOFDSTUK 2: PROCEDURE Artikel 2.1 Procedure De Wet kent een uitgebreide toegangsprocedure tot (maatwerk)voorzieningen die bestaat uit drie delen: 1. Deel 1, melding en onderzoek: a. De melding b. Persoonlijk plan (keuze voor cliënt) c. Het onderzoek, dat bestaat uit in ieder geval: de in artikel lid 4 van de Wet genoemde verplichte onderwerpen; het gesprek; d. Onderzoeksverslag: hiermee wordt de onderzoeksfase afgesloten; het arrangement staat in het onderzoeksverslag 2. Deel 2, aanvraag en besluit: a. De aanvraag (indien de cliënt ervoor kiest een maatwerkvoorziening aan te vragen) Indien de cliënt een persoonsgebonden budget wil, moet hij ook een budgetplan overleggen. b. Bij verstrekking van hulp bij het huishouden, begeleiding, dagbesteding, kortdurend verblijf en beschermd wonen (in natura) maken de aanbieder en de cliënt een ondersteuningsplan waarin is beschreven op welke wijze de afgesproken resultaten worden bereikt. c. Het besluit op de aanvraag. 3. Deel 3, bezwaar, beroep en hoger beroep: a. De cliënt kan bezwaar aantekenen tegen het besluit op zijn aanvraag. HOOFDSTUK 3: BEOORDELINGSKADER MAATWERKVOORZIENINGEN Het beoordelingskader en de toegangscriteria die worden gehanteerd bij het aanvragen van maatwerkvoorzieningen worden bepaald door de Wet (zoals de doelgroep en de eigen verantwoordelijkheid), de Verordening (criteria om in aanmerking te komen voor een maatwerkvoorziening), Beleidsregels en het Besluit. Daarnaast geldt dat sprake moet zijn van maatwerk. Bij de aanvraag van iedere maatwerkvoorziening wordt in ieder geval gekeken naar: - het algemene beoordelingskader (3.1) - de algemene toegangscriteria (3.2) 1

2 Artikel 3.1 Algemeen beoordelingskader Bij het beoordelen van aanvragen om aanspraak te maken op voorzieningen moet worden gekeken naar: - Is de cliënt ingezetene van de gemeente? (Met uitzondering van beschermd wonen en opvang) - Behoort de cliënt tot de doelgroep van de Wmo? (zie de artikelen en van de Wet) - Voldoet cliënt aan de geldende criteria zoals gesteld in de Verordening en het Besluit. - Zijn er andere mogelijkheden, zoals de eigen kracht, mantelzorger(s) of iemand uit het sociaal netwerk? (zie 3.1.2) - Is sprake van gebruikelijke hulp? (zie 3.1.3) - Zijn er - deels - voorliggende voorzieningen beschikbaar? (zie 3.1.4) - Zijn er - deels - algemeen gebruikelijke voorzieningen beschikbaar? (zie 3.1.5) - Zijn er - deels - algemene voorzieningen beschikbaar (zie 3.1.6) Ingezetene Een belangrijk uitgangspunt met betrekking tot het vaststellen van de doelgroep heeft te maken met het begrip ingezetene. Een gemeente is voor wat betreft zelfredzaamheid en participatie namelijk alleen verantwoordelijk indien een cliënt ingezetene is van de betreffende gemeente. In de Verordening is omschreven wat onder ingezetene wordt verstaan. Bij beschermd wonen en opvang geldt niet dat de cliënt ingezetene moet zijn, omdat daar sprake is van landelijke toegankelijkheid. Wel wordt in samenspraak met de cliënt gekeken of Zaltbommel met als centrumgemeente voor maatschappelijke opvang Den Bosch de meest voor de hand liggende plaats is om aanspraak te maken op maatschappelijke opvang Eigen kracht De eigen kracht van de cliënt is een belangrijke pijler van de Wet. Het uitgangspunt van de Wet is immers dat de cliënt eerst kijkt in hoeverre hij zelf, of samen met zijn directe omgeving indien dat mogelijk is, een bijdrage kan leveren aan het verbeteren van zijn situatie. De cliënt wordt gestimuleerd zelf de regie te voeren en eigen mogelijkheden te benutten. Hierbij behoort ook dat hij of zij een beroep doet op familie en vrienden zijn eigen sociaal netwerk alvorens hij of zij bij de gemeente aanklopt voor hulp. Het is immers normaal dat mensen iets doen voor hun partner, familielid of goede vriend als die niet geheel op eigen kracht kan deelnemen aan de samenleving. Uitgangspunt is dus dat iedere burger eerst kijkt wat hij zelf kan doen, wat zijn sociale omgeving voor hem kan doen of wat hij zelf voor een ander kan doen. Oplossingen die een cliënt zelf redelijkerwijs kan realiseren gaan voóŕ op de verstrekking van een maatwerkvoorziening. Eigen verantwoordelijkheid betekent bijvoorbeeld de aanschaf en het gebruik van zoveel mogelijk strijkvrije kleding om onnodig beroep op een hulp te voorkomen. Ook nieuwe technische mogelijkheden kunnen hierbij worden betrokken. Via algemene voorlichting kunnen inwoners worden geïnformeerd over hun eigen verantwoordelijkheid voor het tijdig nemen van maatregelen, die leiden tot zelfredzaamheid en participatie, bijvoorbeeld bij het organiseren van zorg, het aanschaffen van kleding en het geschikt maken en houden van hun woningen. Ook komt de eigen verantwoordelijkheid tijdens het gesprek met de cliënt aan de orde. Sociaal netwerk Het sociaal netwerk bestaat uit personen uit de huiselijke kring (familieleden, huisgenoten, de (voormalig) echtgenoot en mantelzorgers) en andere personen met wie de cliënt een sociale relatie onderhoudt. Dit laatste zijn personen met wie de cliënt regelmatig contacten onderhoudt, zoals bijvoorbeeld buren en medeleden van een vereniging Gebruikelijke hulp en ondersteuning Er bestaat in beginsel geen aanspraak op een maatwerkvoorziening indien de cliënt huisgenoten heeft die wel in staat zijn hulp te bieden bij bijvoorbeeld het voeren van een gestructureerd huishouden of het uitvoeren van de noodzakelijke algemene dagelijkse levensverrichtingen. Dit wordt gebruikelijke hulp genoemd (zie ook 4.8, 9.2). Gebruikelijke hulp is van toepassing indien er meerderjarige huisgenoten aanwezig zijn die in staat zijn hulp te bieden. Daarbij wordt onderscheid gemaakt in kortdurende en langdurige situaties. Kortdurende situaties Hulp of begeleiding van de cliënt door huisgenoten is gebruikelijke hulp als er sprake is van een kortdurende situatie, met uitzicht op een dusdanig herstel van het gezondheidsprobleem en de daarmee samenhangende zelfredzaamheid van de cliënt, dat Wmo-ondersteuning daarna niet langer is aangewezen. Daarbij gaat het rekening houdend met de zwaarte en intensiteit van de zorg over het algemeen over een periode van maximaal drie maanden. Langdurige situaties 2

3 Als het gaat om een chronische situatie zijn hulp of begeleiding van een volwassen cliënt gebruikelijke hulp, wanneer die begeleiding naar algemeen aanvaarde maatstaven door huisgenoten onderling aan elkaar moet worden geboden. Het gaat hierbij in ieder geval om de volgende vormen van hulp of begeleiding aan een cliënt: - Het begeleiden van de cliënt bij het normaal maatschappelijk verkeer binnen de persoonlijke levenssfeer, zoals het bezoeken van familie/vrienden, huisarts, bezoeken zwembad enzovoort. - Het bieden van hulp bij of het overnemen van taken die bij een huishouden horen, zoals het doen van huishoudelijke taken, de administratie of het bieden van dagstructuur. Dit kan worden overgenomen door een huisgenoot van de cliënt wanneer die taak voorheen altijd door de cliënt werd uitgevoerd. Wanneer kan een uitzondering worden gemaakt voor gebruikelijke hulp In bepaalde situaties is gebruikelijke hulp niet van toepassing of dient er soepeler mee omgegaan te worden. Die situaties zijn: 1. Voor zover de huisgenoot geobjectiveerde beperkingen heeft en/of kennis/vaardigheden mist om gebruikelijke hulp ten behoeve van de cliënt uit te voeren en deze vaardigheden niet kan aanleren wordt van hen geen bijdrage verwacht. 2. Voor zover een huisgenoot overbelast is of dreigt te raken wordt van hem of haar geen gebruikelijke hulp verwacht, totdat deze dreigende overbelasting is opgeheven. Daarbij geldt het volgende: a. Wanneer voor de volwassen huisgenoot eigen mogelijkheden of andere oplossingen zijn om de (dreigende) overbelasting op te heffen, dienen deze hiertoe te worden aangewend. Als er sprake is van (dreigende) overbelasting vanwege het zelf leveren van ondersteuning, dient men die overbelasting op te heffen door deze ondersteuning door een ander, zoals een aanbieder, uit te laten voeren. b. Voor zover de (dreigende) overbelasting wordt veroorzaakt door maatschappelijke activiteiten buiten de gebruikelijke hulp, wel of niet in combinatie met een fulltime school- of werkweek, gaat het verlenen van gebruikelijke hulp voor op die maatschappelijke activiteiten Voorliggende voorzieningen Voorliggende voorzieningen zijn voorzieningen op grond van een andere wet die voor gaan op de verstrekking van een maatwerkvoorziening. Een voorliggende voorziening gaat voor op verstrekking van een maatwerkvoorziening voor zover deze voorliggende voorziening een passende en toereikende oplossing biedt en/of de maatwerkvoorziening als niet noodzakelijk heeft aangemerkt. Dat laatste is bijvoorbeeld het geval bij een rollator die in de Zorgverzekeringswet als niet noodzakelijk is aangemerkt. Bij voorliggende voorzieningen kan onder andere gedacht worden aan: - Zittend ziekenvervoer op grond van de Zorgverzekeringswet; - Hulpmiddelen op grond van de Zorgverzekeringswet; - Verblijfsindicatie op grond van de Wet langdurige zorg (hierop bevat de wet wel een aantal uitzonderingen). Er moet in elke individuele situatie worden beoordeeld of de voorliggende voorziening toereikend en passend is. Is dat niet of deels het geval, dan moet alsnog een (aanvullende) maatwerkvoorziening worden geboden. Indien de cliënt geen gebruik wenst te maken van een voorliggende voorziening, kan dat niet tot het verstrekken van een maatwerkvoorziening leiden. Of de cliënt dan daadwerkelijk de betreffende voorliggende voorziening zal gaan gebruiken behoort tot de eigen verantwoordelijkheid van de cliënt Algemeen gebruikelijke voorzieningen Er bestaat geen aanspraak op een maatwerkvoorziening indien de maatwerkvoorziening voor de persoon van de cliënt algemeen gebruikelijk is. Met het criterium algemeen gebruikelijk wordt beoogd te voorkomen dat het college een voorziening verstrekt waarvan, gelet op de omstandigheden van betrokken cliënt, aannemelijk is te achten dat deze daarover, ook als hij of zij geen beperkingen had, zou (hebben kunnen) beschikken. Een algemeen gebruikelijke voorziening is een voorziening die voldoet aan de volgende criteria: de voorziening is in de reguliere handel verkrijgbaar; de voorziening is niet speciaal voor personen met een beperking bedoeld; de voorziening is niet duurder dan vergelijkbare producten. Zie voor voorbeelden van algemene voorzieningen bijlage 1. Uitzondering 3

4 In individuele gevallen kan een voorziening die op zichzelf als algemeen gebruikelijk kan worden beschouwd, vanwege omstandigheden aan de kant van de cliënt toch niet als algemeen gebruikelijk worden beschouwd. Deze uitzondering kan zich voordoen indien: - de cliënt een inkomen heeft dat door aantoonbare voor eigen rekening komende kosten van de beperkingen onder de voor hem/haar geldende bijstandsnorm ligt - een nog niet afgeschreven zaak ten gevolge van een plotseling optredende beperking moet worden vervangen Algemene voorzieningen Een algemene voorziening is een aanbod van diensten of activiteiten dat, zonder voorafgaand onderzoek naar de behoeften, persoonskenmerken en mogelijkheden van de gebruikers, toegankelijk is en dat is gericht op maatschappelijke ondersteuning. De gemeente kan overigens na het onderzoek dat volgt op een melding nog steeds verwijzen naar een algemene voorziening. Bij algemene voorzieningen gaat het vaak om voorzieningen die op laagdrempelige wijze via dienstverlening worden aangeboden. Van een algemene voorziening is alleen sprake indien deze wordt geleverd door een aanbieder. Een voorziening die door een private partij wordt geboden waarmee het college geen overeenkomst heeft gesloten of geen subsidierelatie heeft, wordt niet door een aanbieder geboden en is daarmee dus geen algemene voorziening. Voorbeelden van algemene voorzieningen kunnen zijn: - buurtinloopactiviteiten - cliëntondersteuning - Buurtteam De cliënt komt niet in aanmerking voor een maatwerkvoorziening indien er een algemene voorziening is die: - daadwerkelijk beschikbaar is voor de cliënt; - financieel gedragen kan worden door de cliënt; het college moet beoordelen of de cliënt in redelijkheid de algemene voorziening kan betalen. Het is vervolgens aan de cliënt om dit te weerleggen. De cliënt moet aannemelijk maken dat de algemene voorziening financieel niet gedragen kan worden. - passend en toereikend is voor de cliënt. Artikel 3.2 Algemene toegangscriteria Noodzakelijk In de Verordening is aangegeven dat een maatwerkvoorziening wordt verstrekt wanneer sprake is van een noodzaak voor lange tijd. Deze bepaling geeft een tweetal begrenzingen aan met betrekking tot het verstrekken van voorzieningen een begrenzing in tijd en de noodzakelijkheid. Voor het criterium langdurig noodzakelijk is ook gekozen vanwege het nadrukkelijkere beroep op de cliënt om problemen zelf of met het netwerk op te lossen, zeker als die problemen kortdurend zijn. Begrenzing in tijd: Wat langdurig noodzakelijk is, is afhankelijk van de concrete situatie. De grens wordt bepaald door de vraag: gaat het probleem over of is het blijvend, is er sprake van ontwikkelingspotentieel (positief of negatief) of niet. Kenmerkend voor een blijvend probleem is dat de ondervonden beperking, naar de stand van de medische wetenschap op het moment van aanvraag, onomkeerbaar is. Er is dus redelijkerwijs geen of weinig verbetering te verwachten is in de situatie van de cliënt. In dit kader zal de prognose van groot belang zijn. Zegt de prognose dat de cliënt na enige tijd zonder de benodigde hulpmiddelen of aanpassingen zal kunnen functioneren, dan mag men van een kortdurende noodzaak uitgaan. Bij een wisselend beeld, waarbij periodes van verbetering en terugval elkaar opvolgen, kan echter uitgegaan worden van een langdurige noodzaak. Bij een cliënt die nog een korte levensverwachting heeft, is er sprake van een langdurige noodzaak. Voor langere tijd betekent in ieder geval dat wie tijdelijke beperkingen heeft, bijvoorbeeld door een ongeluk, terwijl vaststaat dat de beperking van voorbijgaande aard is, niet voor een voorziening in aanmerking komt. Een uitzondering op de regel dat de aangevraagde voorziening langdurig noodzakelijk moet zijn, kan worden gevormd door situaties waarin voor een afzienbare periode hulp bij het huishouden nodig is, bijvoorbeeld bij een ontregeld huishouden. Noodzakelijkheid: Een voorziening wordt alleen verstrekt wanneer deze noodzakelijk is en niet indien er sprake is van gewenste of makkelijke verstrekkingen Goedkoopst adequate voorziening Maatwerkvoorzieningen die worden verstrekt dienen naar objectieve maatstaven gemeten zowel passend als de meest goedkope maatwerkvoorziening te zijn. Zijn er twee of meer maatwerkvoorzieningen 4

5 passend, dan zal gekozen worden voor de goedkoopste maatwerkvoorziening. Indien de cliënt een duurdere voorziening wil (die eveneens passend is) komen de meerkosten van die duurdere voorziening voor rekening van de cliënt. In dergelijke situaties zal de verstrekking, indien de cliënt met een PGB kan omgaan, plaatsvinden in de vorm van een PGB gebaseerd op de goedkoopst passende voorziening Vermijdbaarheid en voorzienbaarheid De cliënt kan alleen voor een maatwerkvoorziening in aanmerking komen als de noodzaak tot ondersteuning redelijkerwijs niet vermijdbaar was of niet voorzienbaar was. Achtergrond is dat van iedereen mag worden verwacht tijdig te anticiperen op ondersteuningsvragen die te voorzien zijn, bijvoorbeeld door rekening te houden met zijn of haar beperkingen in keuzes die worden gemaakt. Zo moet degene die weet dat traplopen, wat al lastig gaat, binnen afzienbare tijd onmogelijk gaat worden, op tijd maatregelen nemen binnen de voorhanden zijnde mogelijkheden en met oog voor de omstandigheden waarin de cliënt zich bevindt. Een maatregel kan in dit voorbeeld het zoeken naar een alternatieve woning zijn. Wachten tot het niet langer kan, gaat voorbij aan de eigen verantwoordelijkheid en leidt tot een afwijzing. Het verhuizen naar een woning waarvan bij verhuizing duidelijk is dat deze niet geschikt is voor de cliënt en/of zijn huisgenoten betekent ook dat er geen aanspraak bestaat op woonvoorzieningen. Een verhuizing die samenhangt met een levensfase (bijvoorbeeld ouder worden en kleiner en gelijkvloers willen gaan wonen) is voorzienbaar. Indien er een voorziening in de woning is aangebracht, zoals een douchescherm of een bad, en het was op dat moment te voorzien dat deze voorziening in de toekomst niet meer adequaat zou zijn bestaat geen aanspraak op compensatie in het kader van de Wet. Voorzienbaarheid moet goed onderzocht worden en in kaart gebracht. Voorzienbaarheid is moeilijk vast te stellen. Van belang is wanneer en wat de cliënt had kunnen weten. Als een cliënt een aantal jaar geleden een bad heeft laten plaatsen en in de jaren daarna gezondheidsklachten heeft ontwikkeld, kan gesteld worden dat de problemen niet te voorzien waren. Echter is het wel mogelijk dat op het moment dat de gezondheidsklachten ontstonden, cliënt al had kunnen voorzien dat er problemen met de woning zouden ontstaan en kan dus verwacht worden van een cliënt dat hij rekening houdend met deze verwachting nagedacht zou hebben over bijvoorbeeld verhuizen Eerder verstrekte voorziening Er bestaat geen aanspraak op een maatwerkvoorziening als de aanvraag betrekking heeft op een reeds eerder verstrekte voorziening in het kader van enige wettelijke bepaling of regeling én de normale afschrijvingstermijn van de voorziening nog niet is verstreken. Een uitzondering kan worden gemaakt als de eerder verstrekte voorziening verloren is gegaan als gevolg van omstandigheden die niet aan de cliënt zijn toe te rekenen. Het is eveneens redelijk te achten dat de cliënt indien een andere dan hemzelf schade heeft veroorzaakt diegene aansprakelijk stelt. Normale afschrijvingstermijn Het college verstaat onder de normale afschrijvingsduur de technische afschrijvingsduur. Dit houdt in dat het college niet gehouden is een economisch afgeschreven voorziening, die nog in goede staat is en passend voor de cliënt, in te nemen en een nieuwe maatwerkvoorziening te verstrekken Aanleiding voor verhuizen Maatwerkvoorzieningen die het gevolg zijn van een verhuizing vanuit een voor de cliënt geschikte woning en waarvoor dus geen noodzaak bestaat, leiden tot afwijzing van een maatwerkvoorziening. Dat is anders indien er een belangrijke reden voor de verhuizing bestaat. Onder belangrijke reden kan bijvoorbeeld worden verstaan: het gaan samenwonen, huwelijk of echtscheiding en het aanvaarden van werk op een zodanige afstand dat verhuizen noodzakelijk is. De beoordeling of sprake is van een belangrijke reden is steeds afhankelijk van een weging van alle van belang zijnde feiten en omstandigheden. Er is alleen sprake van een belangrijke reden die aanleiding vormt voor toewijzing van de maatwerkvoorziening als de cliënt geen in redelijkheid van hem te vergen eigen mogelijkheden heeft om zelf voor een passende oplossing te zorgen. In deze uitzonderingssituaties mag verwacht worden dat de cliënt vooraf contact opneemt met de gemeente, zodat de gemeente mee kan bepalen wat de goedkoopst passende oplossing is. HOOFDSTUK 4: MAATWERKVOORZIENINGEN HULP IN HET HUISHOUDEN Artikel 4.1 Omschrijving resultaat Huishoudelijke hulp is het overnemen van huishoudelijke activiteiten of taken door een professionele zorgaanbieder, daar waar de inwoner met zijn eigen netwerk het zelf niet meer kan. Er wordt door de gemeente een indicatie afgegeven, alleen in dit geval is het mogelijk gebruik te maken van huishoudelijke hulp. De maatwerkvoorziening is gericht op het verbeteren van de zelfredzaamheid van de inwoner. De indicatie wordt niet meer in uren afgegeven, maar op basis van modules en prestaties. De gemeente geeft aan welke prestaties een inwoner nodig heeft voor een schoon en leefbaar huis. Samen met de 5

6 inwoner en zijn of haar netwerk wordt gekeken welke prestaties een zorgaanbieder gaat bijdragen aan een schoon en leefbaar huis. Het schoon en leefbaar huis is een resultaat van alle betrokken partners. Artikel 4.2 Definitie schoon en leefbaar huis Iedere inwoner van de gemeente Zaltbommel kan thuis leven in een schoon en leefbaar huis. Een schoon en leefbaar huis is maatwerk en het kan per inwoner verschillen wat daarvoor nodig is. Men moet op zijn minst gebruik kunnen maken van een woonkamer, keuken, slaapkamers die in gebruik zijn, sanitaire ruimtes (maximaal 1 badkamer en 2 toiletten) en de gang. Deze ruimten moeten schoon en leefbaar zijn. Dit betekent dat de vertrekken hygiënisch en veilig moet zijn. Het huis mag niet vervuilen. Met de modules en prestaties, zoals vastgesteld in paragraaf 4.6 wordt dit bereikt. Artikel 4.3 Beperking bij het voeren van een huishouden In eerste instantie is de inwoner en zijn of haar huisgenoten zelf verantwoordelijk voor een schoon en leefbaar huis. Wanneer er genoeg huisgenoten zijn die het huis schoon en leefbaar kunnen houden komt de inwoner niet in aanmerking voor de maatwerkvoorziening. Wanneer er beperkingen zijn bij het voeren van een huishouden kan een inwoner een beroep doen op huishoudelijke hulp. Deze beperkingen moeten ertoe leiden dat het huishouden niet meer functioneert. Er zijn altijd uitzonderingen mogelijk, in die gevallen treedt gemeente met de inwoner in overleg om maatwerk te bieden. Huisgenoten zijn mensen die samen met de hulpvrager het huishouden voeren. Zodra deze huisgenoten in staat zijn om het huishouden te voeren is er sprake van gebruikelijke hulp. Wanneer er ook bij deze huisgenoten beperkingen zijn kan huishoudelijke hulp worden toegekend. Wanneer er slechts gedeeltelijk sprake is van een gezamenlijk huishouden worden alleen de ruimtes waar de hulpvrager alleen het huishouden voert schoon en leefbaar gemaakt. De gezamenlijke gang of woonkamer is de verantwoordelijkheid van de huisgenoten. Artikel 4.4 Een schoon en leefbaar huis is een gezamenlijke verantwoordelijkheid Een schoon en leefbaar huis is een samenwerking van alle betrokken partners. Tijdens de indicatie wordt er altijd gekeken naar wat de inwoner zelf kan, wat zijn omgeving kan, welke algemeen gebruikelijke voorzieningen er zijn en,indien dit niet voldoet, waarbij de inwoner professionele hulp nodig heeft. Wie welke verantwoordelijkheid heeft verschilt per inwoner, dit wordt door de gemeente duidelijk met de inwoner afgesproken. Wanneer er sprake is van professionele hulp wordt duidelijk in de beschikking vastgelegd wat een zorgaanbieder doet, wat de omgeving van de inwoner doet en wat de inwoner zelf nog doet. Artikel 4.5 Uitgangspunten bij het bepalen van de prestaties De gemeente Zaltbommel gaat uit van een bepaalde standaard bij de cliënten thuis: De inwoner beschikt over een wasdroger indien de module was- en strijk wordt toegekend. De inwoner beschikt over voldoende kleding, linnengoed en textiel. Hiermee wordt bedoeld dat er niet een extra wasmoment moet worden beschikt omdat er te weinig kleding/linnengoed of textiel in huis is. Wanneer wegens incontinentie de lakens dagelijks moeten worden vervangen moet een inwoner meerdere sets textiel in huis hebben. Een module kan in sommige gevallen meerdere keren worden toegekend. Dit kan bijvoorbeeld wanneer de inwoner niets meer zelf kan. Dit wordt bepaald door een consulent van de gemeente. De inwoner heeft strijkvrije kleding. Hierdoor hoeft er minimaal gestreken worden. Huishoudelijke hulp heeft betrekking op activiteiten binnenshuis. Er wordt geen huishoudelijke hulp ingezet voor het bijhouden van de tuin of het wassen van de auto. Wanneer één van de standaarduitgangspunten niet in het huis van de inwoner aanwezig is wordt verwacht dat dit extra wordt aangeschaft. Artikel 4.6 Afwegingskader maatwerkvoorziening huishoudelijke hulp De gemeente Zaltbommel werkt met modules en prestaties voor huishoudelijke hulp. Bij elke module wordt gekeken wat de cliënt zelf kan en wat zijn omgeving kan. De volgende modules en prestaties worden onderscheiden: Module Licht huishoudelijk werk Zwaar huishoudelijk werk Prestatie -Stoffen hoog en laag -Stoffen op ooghoogte* -Schoonmaken keukenblad -Overige kleine werkzaamheden -Schoonmaken toilet -Schoonmaken douche -Schoonmaken vloer kamer -Schoonmaken vloer keuken -Schoonmaken vloer slaapkamer Frequentie 1 keer per 2 weken 1 keer per 2 weken 1 keer per 2 weken 1 keer per 2 weken 6

7 Was- en strijk Regie huishouden Incontinentie Nat stoffen Groot huis/stoffig, oud huis -Schoonmaken vloer hal -Bed verschonen -Ramen zemen binnenzijde -overige kleine werkzaamheden -Wassen kleding en beddengoed -Minimale strijk -Drogen en opruimen van de was* -Controle voedsel -Zelfstandige uitvoering werkzaamheden -één keer extra bed verschonen -Extra stoffen in verband met allergieën of longproblematiek - In de Bommelerwaard zijn huizen gemiddeld 157 m 2 en appartementen 97 m 2 Wanneer een huis of appartement groter is dan deze aangegeven vierkante meters wordt er naar rato extra toegekend. 1 keer per 8 weken Maatwerk * alleen indien betreffende cliënt dit zelf niet meer kan Artikel 4.7 Wat kan de cliënt zelf? Er wordt in eerste instantie gekeken wat de cliënt zelf nog kan. Wanneer een inwoner alle prestaties binnen de module zelf nog kan doen wordt deze module niet toegekend. Pas wanneer meer dan 50% van de prestaties niet door de inwoner zelf uitgevoerd kunnen worden zal de module toegekend worden. Wanneer er sprake is van een geplande operatie of een tijdelijke ondersteuningssituatie wordt er van de cliënt verwacht dat er eerst naar oplossingen wordt gekeken om het resultaat een schoon en leefbaar huis te bereiken. Een inwoner kan hierbij denken aan bijvoorbeeld een glazenwasser of een oppasdienst. Artikel 4.8 Wat kan de omgeving van de cliënt? Is het voor de huisgenoten of het sociaal netwerk van de inwoner mogelijk om de modules over te nemen? Hierbij wordt ten eerste gekeken naar gebruikelijke hulp, zie artikel Daarnaast wordt er naar het sociale netwerk van de inwoner gekeken; is er bijvoorbeeld een buurvrouw die structureel kan en wil helpen? Dan zal deze optie eerst besproken worden. Hulp van het sociaal netwerk of omgeving is niet afdwingbaar. Artikel 4.9 Van welke gebruikelijke voorzieningen kan de cliënt gebruik maken? Dit zijn voorzieningen waarvan iedereen gebruik kan maken, ongeacht het hebben van een beperking. Dit is afhankelijk van de verkeersopvatting. Een voorbeeld van de gebruikelijke voorziening is de klussendienst of boodschappenservice. Artikel 4.10 Voorzetten hulp na overlijden huisgenoot Wanneer belanghebbende overlijdt en een huisgenoot die beperkingen heeft achterblijft zal de hulp bij het huishouden desgewenst gedurende 6 weken worden voortgezet. Zo heeft de achterblijvende huisgenoot 6 weken de tijd om de hulp op een andere manier te organiseren of de (veranderende) indicatie op zijn/haar naam aan te vragen. Artikel 4.11 Tafeltje-dekje In Zaltbommel kan op basis van een indicatie gebruik worden gemaakt van maaltijdvoorziening, uitgevoerd door Tafeltje-dekje. De indicatie hiervoor wordt gesteld door de Wmo consulent. Als de belanghebbende (tijdelijk) niet in staat is zelf warme maaltijden te bereiden en een minimuminkomen heeft, dan komt men in aanmerking voor deze voorziening. HOOFDSTUK 5: MAATWERKVOORZIENING NORMAAL GEBRUIKEN VAN DE WONING Artikel 5.1 Omschrijving resultaat Het gaat hierbij om het compenseren van de beperkingen die een persoon bij het normale gebruik van zijn woning ondervindt. Het normale gebruik van de woning omvat in ieder geval het gebruiken van de woning. De persoon moet de elementaire woonfuncties kunnen verrichten oftewel de activiteiten die de gemiddelde bewoner in zijn woning in elk geval verricht. Het gaat daarbij onder andere om slapen, lichaamsreiniging, toiletgang, het bereiden en consumeren van voedsel, het zich verplaatsen in de woning. Voor kinderen komt daar bij het veilig kunnen spelen in de woonruimte. Artikel 5.2 Primaat van verhuizing Er is een primaat van verhuizing wanneer ingrijpende aanpassingen aan de woning redelijkerwijs voorzienbaar of vermijdbaar waren tenzij van de cliënt redelijkerwijs niet verwacht kon worden maatregelen te treffen die de maatwerkvoorziening overbodig hadden gemaakt. De cliënt kan er ook voor 7

8 kiezen niet te verhuizen, maar de huidige woning met eigen middelen aan te passen. De cliënt heeft dan geen recht op een maatwerkvoorziening. Artikel 5.3 Woonvoorzieningen Om langer zelfstandig te kunnen blijven wonen in de eigen leefomgeving (dat kan de eigen woning zijn of een geschiktere woning in dezelfde omgeving) zijn er tegenwoordig veel voorzieningen die dit mogelijk maken. In deze paragraaf een toelichting op verschillende soorten woonvoorzieningen en een aantal begrippen die bij de beoordeling van de noodzaak van een voorziening en in de jurisprudentie over dit onderwerp een rol spelen. Wij onderscheiden de volgende woonvoorzieningen: - Losse woonvoorzieningen: voorzieningen die niet nagelvast, dus verplaatsbaar zijn (bijvoorbeeld een toiletstoel); - Bouwkundige woonvoorziening: nagelvaste voorzieningen (bijvoorbeeld een douchezitje aan de muur of een ophoging van de tegels bij de voordeur); - Verhuiskostenvergoeding. Voor kortdurend gebruik (maximaal 6 maanden) zijn losse woonvoorzieningen te leen via de uitleendepot van thuiszorgaanbieders of hulpmiddelen-leveranciers. Losse voorzieningen hebben als voordeel dat ze vaak snel kunnen worden ingezet, soms voordeliger zijn, vaak voor meerdere doeleinden kunnen worden ingezet (bijvoorbeeld: een douchestoel ook gebruiken om aan de wastafel te zitten of om op te zitten bij het aankleden) en meegenomen kunnen worden in geval van verhuizing. Losse voorzieningen zijn daarom veelal voorliggend op bouwkundige woonvoorzieningen Een losse tillift is bijvoorbeeld te verkiezen boven een plafondlift. Artikel 5.4 Normaal gebruik van de woning Uit jurisprudentie blijkt dat een woningaanpassing als doel heeft normaal gebruik van de woning mogelijk te maken. Onder normaal gebruik wordt verstaan dat de elementaire woonfuncties mogelijk moeten zijn: slapen, lichaamsreiniging, toiletgang, het bereiden en consumeren van voedsel en het zich verplaatsen in de woning. Voor kinderen komt daarbij het veilig kunnen spelen in de woning. Er worden geen hobby- of studeerruimtes aangepast of bereikbaar gemaakt, omdat het hier geen elementaire woonfuncties betreft. Ook worden geen aanpassingen vergoed voor voorzieningen met een therapeutisch doel zoals dialyseruimte en therapeutisch baden. Artikel 5.5 Bezoekbaar maken van een woning Wanneer de belanghebbende in een Wlz-instelling woont kan één woning waar hij regelmatig op bezoek komt (bijvoorbeeld de woning van ouders) bezoekbaar gemaakt worden. Bezoekbaar houdt in dat de belanghebbende toegang tot de woning, één verblijfsruimte (bijvoorbeeld de woonkamer) en het toilet heeft. Er worden geen aanpassingen vergoed om logeren mogelijk te maken. Artikel 5.6 Woningsanering Wanneer sprake is van aantoonbare beperkingen ten gevolge van COPD, astma of allergie (zolang de allergie niet voortvloeit uit de aard van de gebruikte materialen in de woning of de bouwtechnische staat van de woning) waardoor vervanging van vloerbedekking of gordijnen noodzakelijk is kan hiervoor (onder voorwaarden) een financiële tegemoetkoming worden verstrekt. Bedragen staan in het Besluit maatschappelijke ondersteuning Artikel 5.7 Verhuiskosten Een Nederlander verhuist in zijn leven gemiddeld 7 keer, bijvoorbeeld bij het verlaten van het ouderlijk huis, groter wonen i.v.m. gezinsuitbreiding, kleiner gaan wonen als de kinderen uit huis zijn etc. Een verhuizing die samenhangt met een levensfase (bijvoorbeeld ouder worden en kleiner en gelijkvloers willen gaan wonen) is voorzienbaar. Deze verhuizingen worden als algemeen gebruikelijk beschouwd en hiervoor heeft men geld kunnen reserveren. Hiervoor wordt geen verhuiskostenvergoeding verstrekt. Wanneer er sprake is van een dusdanig laag inkomen dat geld reserveren niet of slechts in beperkte mate mogelijk is kan hiervoor een uitzondering gemaakt worden. Als men ten gevolge van plotseling opgetreden beperkingen onvoorzien met een verhuizing wordt geconfronteerd wordt in de meeste gevallen wél een verhuiskostenvergoeding verstrekt. Het betreft een tegemoetkoming in de kosten van verhuizing en herinrichting; de vergoeding zal niet volledig kostendekkend zijn. 8

9 HOOFDSTUK 6: MAATWERKVOORZIENINGEN LOKAAL VERPLAATSEN PER VERVOERMIDDEL Artikel 6.1 Omschrijving resultaat Een vervoersvoorziening is een voorziening ter compensatie van beperkingen bij het zich lokaal verplaatsen in de directe woon- en leefomgeving. De directe woon- en leefomgeving kan het beste beschreven worden in te bereiken bestemmingen. Uit jurisprudentie blijkt dat een cliënt in Nederland ca tot 2000 kilometer moet kunnen afleggen. De gemeente Zaltbommel hanteert een ruimere maatstaf van 2640 kilometer. Daarbij wordt rekening gehouden met de combinatie van de beschikbare voorzieningen, zoals een rolstoel, een scootmobiel of collectief vervoer. Wanneer een cliënt bijvoorbeeld aanspraak maakt op een scootmobiel wordt het aantal kilometers dat wordt toegekend voor collectief vervoer lager gesteld. Alle bovenregionale vervoersdoelen vallen buiten de reikwijdte van de Wmo. Hiervoor is Valys bestemd. Artikel 6.2 Versis Versis is een collectief vraagafhankelijk regionaal vervoerssysteem met (rolstoel)busjes en taxi s dat vervoer van deur tot deur biedt voor mensen met een beperking. De belanghebbende kan een loophulpmiddel, rolstoel of scootermobiel meenemen in het vervoer. Ook kan een medereiziger (tegen een hoger tarief) of een begeleider (gratis, mits medisch gezien noodzakelijk) meereizen. Voor begeleiding moet een indicatie worden gesteld. Als men een indicatie voor begeleiding heeft mag de belanghebbende niet meer zonder begeleiding reizen. Artikel 6.3 Collectief vervoer en individueel vervoer Wanneer een belanghebbende problemen ervaart op het gebied van vervoer die hij niet zelf of met hulp van zijn sociale omgeving kan oplossen wordt allereerst beoordeeld of de collectieve vraagafhankelijke vervoersvoorziening Versis een geschikte oplossing biedt alvorens individuele voorzieningen worden overwogen. Versis is voorliggend op individuele vervoersvoorzieningen zoals een vergoeding voor gebruik van (rolstoel)taxi of eigen auto.een individuele voorziening wordt vaak beschouwd als meest wenselijke oplossing, het is echter niet de goedkoopst adequate oplossing. Alleen wanneer is vastgesteld dat Versis voor belanghebbende niet voldoet (bijvoorbeeld in geval van onbeheersbare incontinentie of ernstige gedragsproblemen) kan versis gevraagd worden individuele ritten te verzorgen of een vergoeding voor gebruik eigen auto of vervoer door derden worden verstrekt. De vergoeding voor gebruik van (rolstoel)taxi of eigen auto is gebaseerd op jurisprudentie waarbij in acht wordt genomen dat als belanghebbende met het reguliere O.V. of Versis had kunnen reizen hij ook kosten had gemaakt. Wanneer een belanghebbende aangewezen is op gebruik van een rolstoeltaxi, die aanzienlijk duurder is dan een gewone taxi, wordt de vergoeding hier uiteraard op aangepast. Artikel 6.4 Vervoersdoeleinden Voor vervoer naar school is men zelf verantwoordelijk, maar kan in bepaalde gevallen (bijvoorbeeld bij speciaal onderwijs verder dan 6 km vanaf de woning) leerlingenvervoer bij de gemeente worden aangevraagd op grond van de Verordening leerlingenvervoer. Als bij vervoer naar werk beperkingen worden ervaren kan men hiervoor een beroep doen op de werkgever. Voor vervoer naar dagbesteding (die als begeleiding groep geïndiceerd is op grond van de Wmo) kan een beroep worden gedaan op de Wmo. Er zal dan worden beoordeeld of de aanvrager zelf of met behulp van zijn sociale omgeving in staat is om naar de dagbesteding te reizen. Als dat niet het geval is wordt in samenspraak met de aanbieder van de dagbesteding vervoer georganiseerd. Artikel 6.5 Wanneer is een vervoersmiddel algemeen gebruikelijk? Er is een breed scala aan vervoersmiddelen voor mensen met een beperking, dat tegenwoordig niet alleen via bedrijven voor revalidatietechniek, maar ook rechtstreeks aan mensen wordt aangeboden (bijvoorbeeld advertenties op televisie en in ledenbladen). Hierdoor zijn deze voorzieningen toegankelijker geworden, mensen kunnen zelf kiezen hoeveel geld ze er aan willen besteden. Dit heeft als gevolg dat ook deze voorzieningen steeds vaker als algemeen gebruikelijk worden beschouwd en dus niet meer voor vergoeding in aanmerking komen. Een aantal veel gevraagde vervoermiddelen wordt hieronder nader toegelicht. Aangepaste fietsen Er zijn fietsen zoals de driewielfiets en een duofiets die speciaal ontworpen en bestemd zijn voor mensen met een beperking en alleen bij gespecialiseerde bedrijven worden verkocht. Een fiets met lage instap, fiets met hulpmotor of elektrische fiets zijn doorgaans niet speciaal ontworpen voor mensen met een beperking en worden in de reguliere handel verkocht. Daarom worden deze in de meeste gevallen als algemeen gebruikelijk beschouwd, ook al zijn de aanschafkosten hoger dan van een normale fiets. Scootermobiel 9

10 Een scootermobiel is bedoeld voor vervoer op de korte en middellange afstanden en kan worden gebruikt als aanvulling op het collectief vervoer. Aangezien scootermobielen in toenemende mate ook in de reguliere handel worden verkocht is de verwachting dat deze op termijn als algemeen gebruikelijk zal worden beschouwd. Auto-aanpassingen Als een belanghebbende zonder autoaanpassingen geen gebruik kan maken van zijn auto en het collectief vervoer niet voldoet, kunnen autoaanpassingen worden vergoed. Bij autoaanpassingen wordt beoordeeld of het specifiek voor mensen met een beperking bedoelde voorzieningen betreft die meer kosten dan gebruikelijke autoaanpassingen (dus geen stuurbekrachtiging of cruise controle). In de oude Wmo werd uitgegaan van een levensduur van minimaal 5 jaar van de aanpassingen; dit is in praktijk een redelijke termijn gebleken waarop opnieuw aanpassingen worden verstrekt (uiteraard rekening houdend met de persoonskenmerken van de aanvrager op dat moment). Bij verstrekking van autoaanpassingen is het daarom redelijk om van de aanvrager te verlangen dat hij aantoont dat de aan te passen auto de investering nog waard is (dus naar verwachting nog minimaal 5 jaar mee kan). HOOFDSTUK 7: MAATWERKVOORZIENING VERPLAATSEN IN EN OM DE WONING Artikel 7.1 Omschrijving resultaat Het verplaatsen in en om de woning kan op verschillende wijzen plaatsvinden: met een rollator, lopend met krukken, met een trippelstoel, of met een rolstoel. Van deze voorzieningen valt uitsluitend de rolstoel onder de Wmo. Een rolstoel is een voorziening om het bestaande verplaatsingsprobleem in en om de woning te compenseren. Verplaatsen is vervoer over kleine afstanden, van enkele tientallen tot maximaal enkele honderden meters. Wie op grond van beperkingen geen andere mogelijkheid heeft dan zich verplaatsen met een rolstoel kan een rolstoel toegekend krijgen. Het resultaat daarbij bestaat uit het zich kunnen verplaatsen, al dan niet met hulp van anderen. Het gaat om verplaatsingen die direct vanuit de woning worden gedaan. Daarom gaat het hier om belanghebbenden die voor het dagelijks zittend verplaatsen zijn aangewezen op een rolstoel. Een rolstoel die opgeklapt in de auto wordt meegenomen om elders, bij het winkelen of bij uitstapjes, te gebruiken, valt niet onder het met een maatwerkvoorziening te bereiken doel. Artikel 7.2 Wanneer is een rolstoel algemeen gebruikelijk Rolstoelen voor het zogenaamde incidentele gebruik worden in de meeste gevallen beschouwd als een algemene voorziening. Te denken valt aan cliënten die in en om de woning geen hulpmiddelen nodig hebben of met andere loophulpmiddelen zich kunnen verplaatsen, terwijl uitsluitend tijdens een dagje uit, of een middagje winkelen de afstanden die worden afgelegd te groot worden zodat een rolstoel noodzakelijk is. Artikel 7.3 Verstrekkingsvorm Een rolstoel kan door het college verstrekt worden in natura of in de vorm van een persoonsgebonden budget. Bij verstrekking in natura vallen alle kosten van onderhoud en verzekering onder de verstrekking. Bij een verstrekking als persoonsgebonden budget wordt de rolstoel die de cliënt zou hebben gekregen als voorziening in natura als uitgangspunt genomen. HOOFDSTUK 8: MAATWERKVOORZIENING ONTMOETEN VAN MEDEMENSEN EN AANGAAN SOCIALE VERBANDEN Artikel 8.1 Omschrijving resultaat Het resultaat ontmoeten van medemensen en aangaan van sociale verbanden is een heel algemeen resultaat. Het gaat daarbij om de mogelijkheid deel te kunnen nemen aan het leven van alledag. Vaak zal het inzetten van een maatwerkvoorziening zoals begeleiding of vervoersvoorziening ertoe leiden dat de cliënt in voldoende mate medemensen kan ontmoeten en sociale verbanden kan aangaan. Dan is de cliënt met de reeds verstrekte maatwerkvoorzieningen, wellicht in combinatie met andere oplossingen, zoals algemene voorzieningen, in voldoende mate gecompenseerd. Artikel 8.2 Sportvoorziening Sporten kan een belangrijk middel tot participatie zijn. Wanneer het voor de belanghebbende zonder sporthulpmiddel niet mogelijk is om een sport te beoefenen en de kosten hiervoor aanzienlijk hoger zijn -dan de gebruikelijke kosten die een persoon zonder beperkingen heeft voor dezelfde (of een vergelijkbare) sport-, kan een sportvoorziening worden verstrekt. Bij gebruikelijke kosten kan men bijvoorbeeld denken aan een gewone racefiets en een helm voor wielrennen of een tenue en gebitsbeschermer voor hockey. Een sportvoorziening kan dan een aangepast crank of een sportrolstoel zijn, maar ook een ander hulpmiddel. Op grond van eerdere regelgeving Wmo en jurisprudentie kan worden gesteld 10

11 dat het redelijk is om maximaal eens per drie jaar hiervoor een vergoeding te verstrekken. Belanghebbende moet aantonen dat er sprake is van een actieve sportbeoefening. De ervaring leert dat sportclubs, sponsors of fondsen vaak bereid zijn een deel van de kosten te vergoeden. Ook sporten zonder beperking kost geld, dus mag van belanghebbende verwacht worden dat hij een deel van de kosten zelf draagt. HOOFDSTUK 9: BEGELEIDING, OPVANG, BESCHERMD WONEN EN KORTDUREND VERBLIJF TER ONTLASTING VAN MANTELZORGERS Artikel 9.1 Omschrijving resultaat Bij deze voorzieningen gaat het ten eerste om het bevorderen, behoud of het compenseren van de zelfredzaamheid en participatie van de cliënt, om opname in een instelling, verwaarlozing en/of escalatie te voorkomen. Bij zelfredzaamheid en participatie gaat het erom dat iemand: - Zelfredzaam kan zijn c.q. de regie voeren over zelfzorghandelingen; - het vermogen heeft tot sociaal functioneren in de dagelijkse leefsituaties, zoals thuis en in relatie met vrienden en familie; - het vermogen heeft om zelf in zijn dagstructurering te voorzien; - zelf besluiten kan nemen en regie voeren; - een zinvolle dagbesteding heeft, gericht op behoud of ontwikkeling van vaardigheden; - een evenwichtig dag- en nachtritme. Het ontlasten van mantelzorgers heeft als beoogd resultaat dat de mantelzorger de ondersteuning thuis op een goede manier kan volhouden en opname van de cliënt in een intramurale instelling wordt voorkomen, of op zijn minst uitgesteld. Het ontlasten kan middels kortdurend verblijf, maar ook door begeleiding in de thuissituatie of dagbesteding. Artikel 9.2 Gebruikelijke hulp Gebruikelijke hulp (zie artikel 3.1.3) is van toepassing indien er meerderjarige huisgenoten aanwezig zijn die in staat zijn hulp te bieden. Artikel 9.3 Begeleiding algemeen begeleiding Begeleiding kan worden ingezet om te ondersteunen bij het aanbrengen van structuur of het voeren van regie. Begeleiding kan ook verstrekt worden ten behoeve van het oefenen van vaardigheden of handelingen of voor het houden van toezicht op een cliënt Criteria Om in aanmerking te komen voor begeleiding moet zijn vastgesteld dat de cliënt matige tot zware beperkingen heeft op één of meer van de volgende vier terreinen: 1. sociale redzaamheid; 2. probleemgedrag; 3. psychisch functioneren; 4. geheugen- en oriëntatiestoornissen. Indien de cliënt tijdens de begeleiding ondersteuning nodig heeft bij de persoonlijke verzorging (bijvoorbeeld hulp bij toiletbezoek), dan dient dit door de begeleider geboden te worden Omvang en normering Natura De gemeente formuleert concrete resultaten die met de hulp of ondersteuning moeten worden bereikt. De cliënt en de aanbieder stellen een ondersteuningsplan op waarin is beschreven op welke wijze (en met welke vormen van hulp en ondersteuning) de resultaten zullen worden bereikt. Persoonsgebonden budget De omvang en aard van begeleiding wordt afgestemd op de situatie van de cliënt. De bepaling van de omvang van begeleiding is de optelsom van de duur van de betreffende activiteiten. Het aantal uren varieert van 1 uur tot en met 24,9 uren per week. Artikel 9.4 Dagbesteding Algemeen dagbesteding 11

12 Dagbesteding houdt in een structurele tijdsbesteding met een welomschreven beoogd resultaat waarbij de cliënt actief wordt betrokken en die hem zingeving verleent. Onder dagbesteding wordt niet verstaan: een reguliere dagstructurering die in de woon-/verblijfssituatie wordt geboden; een welzijnsactiviteit zoals zang, bingo, uitstapjes en dergelijke Criteria Om in aanmerking te komen voor dagbesteding moet zijn vastgesteld dat de cliënt matige tot zware beperkingen heeft op één of meer van de volgende vier terreinen: 1. sociale redzaamheid; 2. probleemgedrag; 3. psychisch functioneren; 4. geheugen- en oriëntatiestoornissen. Indien de cliënt tijdens de dagbesteding ondersteuning nodig heeft bij de persoonlijke verzorging (bijvoorbeeld hulp bij toiletbezoek), dan dient dit door de begeleider geboden te worden. Het vervoer van en naar de dagbesteding moet door de aanbieder worden geboden Omvang en normering Zorg in Natura (ZIN) De gemeente formuleert concrete resultaten die met de hulp moeten worden bereikt. De cliënt en de aanbieder stellen een ondersteuningsplan op waarin is beschreven op welke wijze (en met welke vormen van hulp) de resultaten zullen worden bereikt. Persoonsgebonden budget De omvang en aard van dagbesteding wordt afgestemd op de situatie van de cliënt. De bepaling van de omvang van dagbesteding is de optelsom van de duur van de betreffende activiteiten. De omvang wordt uitgedrukt in een aantal dagdelen, waarbij ieder dagdeel 4 uur bedraagt. Er geldt een maximum van 9 dagdelen per week. Afbakening begeleiding en dagbesteding Of iemand is aangewezen op begeleiding of dagbesteding, wordt bepaald door wat inhoudelijk het meest doelmatig is. Dagbesteding is voorliggend op begeleiding als hetzelfde resultaat wordt beoogd. Wanneer de begeleiding gericht is op het daadwerkelijk bieden van dagstructuur is dagbesteding de aangewezen vorm van ondersteuning. Maar wanneer de hulpvraag gelegen is in het bijvoorbeeld een of meerdere keren per week bieden van hulp bij het doornemen van de dag- of weekstructuur en de behoefte is niet gelegen in het daadwerkelijk bieden van die dagstructuur, dan is begeleiding de aangewezen vorm. Ook als er contra-indicaties zijn voor dagbesteding, kan begeleiding worden verstrekt. Artikel 9.5 Kortdurend verblijf algemeen Kor t durend verblijf algemeen Kortdurend verblijf is bedoeld ter ontlasting van de mantelzorger (maar ook van huisgenoten die gebruikelijke hulp leveren). Het zwaartepunt ligt bij kortdurend verblijf vooral op het logeren elders met als beoogd resultaat het overnemen van het permanent toezicht op de cliënt ter ontlasting van de gebruikelijke hulp of mantelzorg. Het kortdurend verblijf is dus te karakteriseren als logeren ter aanvulling op het wonen in de thuissituatie. Kortdurend verblijf is uitdrukkelijk preventief bedoeld: het kortdurend verblijf heeft als beoogd resultaat om overbelasting bij mantelzorgers te voorkomen, zodat zij de zorg thuis vol kunnen houden en (veel duurdere) opname in een intramurale instelling wordt voorkomen, of op zijn minst uitgesteld Criteria De cliënt komt in aanmerking voor kortdurend verblijf indien hij voldoet aan alle hieronder genoemde voorwaarden: - de cliënt heeft bijvoorbeeld een somatische, psychiatrische, psycho-geriatrische beperking of een verstandelijke, lichamelijke of zintuiglijke beperking. - de cliënt is hierop gedurende maximaal drie etmalen per week aangewezen; Het is mogelijk om etmalen te sparen, zodat bijvoorbeeld in verband met vakantie meer etmalen per week kunnen worden afgenomen. Wel geldt dat het maximum aantal etmalen per jaar 156 (52 x 3) bedraagt en dat etmalen niet mogen worden meegenomen naar een volgend kalenderjaar. De maximale aaneengesloten periode kortdurend verblijft is gelijk aan de wettelijke vakantiedagen, zijnde 28 dagen. In individuele gevallen is het voor de verwijzer mogelijk om gemotiveerd af te wijken van het maximum van drie dagdelen. 12

13 - de ontlasting van de persoon die gebruikelijke hulp of mantelzorg aan de cliënt levert, is noodzakelijk. - de cliënt is, gezien de ondersteunings- en zorgbehoefte, aangewezen op ondersteuning gepaard gaand met permanent toezicht Omvang Natura De gemeente formuleert concrete resultaten die met de hulp moeten worden bereikt. De cliënt en de aanbieder stellen een ondersteuningsplan op waarin is beschreven op welke wijze (en met welke vormen van hulp) de resultaten zullen worden bereikt. Persoonsgebonden budget Kortdurend verblijf wordt voor maximaal drie etmalen per week toegekend. Het (gemiddelde) aantal etmalen kortdurend verblijf wordt bepaald aan de hand van het aantal etmalen dat de mantelzorger of de huisgenoot die gebruikelijke hulp verleent, moet worden ontlast. Het aantal dagen dat de aanbieder registreert dient gelijk te zijn aan het aantal nachten dat de cliënt in de instelling verblijft. Artikel 9.6 Beschermd wonen Beschermd wonen algemeen Het realiseren van een situatie waarin de cliënt in staat wordt gesteld zich zo snel mogelijk weer op eigen kracht te handhaven door het bieden van een veilige en afgeschermde woonomgeving waar samenhangende zorg wordt geboden aan cliënten die door hun beperkingen niet in staat zijn zelfstandig te leven en mogelijk een gevaar vormen voor zichzelf en anderen. Woonzorgcombinaties Binnen beschermd wonen worden twee woonzorgcombinaties onderscheiden: 1. Beschermd wonen all-inclusive Voorziening voor mensen (18+) met een psychiatrische diagnose die zijn aangewezen op 24 uurs hulp/zorg, veel nabijheid nodig hebben en hun hulpvraag vaak niet langer dan 30 min. uit kunnen stellen. Bewoners nemen een all-inclusive pakket af. D.w.z. dat alle begeleiding/dagbesteding, woonlasten, vaste lasten, eten, schoonmaak, toezicht, e.d. op lasten komen van de zorgaanbieder. De cliënt betaalt een eigen bijdrage voor verblijf, ingehouden door het CAK. 2. Beschermd wonen Thuis Voorziening voor mensen (18+) met een psychiatrische diagnose die een beroep kunnen doen op 24 uurs hulp/zorg op afroep. Er is altijd sprake van scheiden van zorg en wonen, betekent dat cliënt zelfstandig huurt en alle vaste lasten op zich neemt. Cliënt betaalt een eigen bijdrage voor begeleiding aan het CAK Centrale toegang Vanaf 1 januari 2016 wordt in de regio de Meierij en Bommelerwaard gewerkt met een centrale toegang voor beschermd wonen die sociale (wijk)teams ondersteunt bij het verlenen van deze toegang. Toegang kan alleen verleend worden via de casusbespreking met de voorzitter Omvang Natura De gemeente formuleert concrete resultaten die met beschermd wonen moeten worden bereikt. De cliënt en de aanbieder stellen een ondersteuningsplan op waarin is beschreven op welke wijze (de resultaten zullen worden bereikt. Persoonsgebonden budget Het persoonsgebonden budget wordt bepaald aan de hand van de vorm van beschermd wonen die aan de orde is, beschermd wonen all-inclusive of beschermd wonen thuis. Artikel 9.7 Opvang Opvang algemeen 13