Beleidsplan reïntegratie 2012

Transcriptie

1 Beleidsplan reïntegratie 2012 Reïntegratie uitkeringsgerechtigden sociale zaken gemeente Geldermalsen 3 Beleidsplan Reïntegratie WWB Gemeente Geldermalsen -

2 Beleidsplan Reïntegratie WWB Gemeente Geldermalsen - 4

3 Inhoudsopgave 1. Inleiding 4 2. Missie/visie Inleiding Missie Visie Doelstellingen voor Doelgroepenbeleid; Inleiding Doelgroepen Algemeen geaccepteerde arbeid Gemeentelijk standpunt Algemeen geaccepteerde arbeid Welke doelgroepen onderscheidt de gemeente Geldermalsen? 9 4. Voorzieningen Inleiding Wanneer recht op voorziening? De wijze waarop voorzieningen worden aangeboden Beleid(regels) overige aangelegenheden Algemeen Ontheffingen van de arbeidsverplichtingen en de wijze waarop rekening gehouden wordt met zorgtaken Premiebeleid Onkostenvergoeding Terugvordering Inkomensgrens 14 Beleidsplan Reïntegratie WWB Gemeente Geldermalsen - 3

4 1. Inleiding Met de komst van de Wet werk en bijstand in 2004 is er veel veranderd voor gemeenten in het beleidsveld werk en inkomen. Gemeenten hebben meer beleids- en bestedingsvrijheid gekregen en het Rijk is op meer afstand komen te staan. De gemeenteraad heeft een nadrukkelijke kaderstellende en controlerende taak gekregen die recht doet aan de verhoudingen in het duale stelsel. De gemeenteraad heeft de taak gekregen om de ontstane beleidsvrijheid op een vijftal onderwerpen, waaronder reïntegratie, van uitkeringsgerechtigden in een verordening vast te leggen. Er is gekozen voor een reïntegratieverordening op hoofdlijnen waarin de wettelijke bepalingen en procedures zijn opgenomen. (raadsbesluit september 2004). Hierdoor is het mogelijk om beleid verder te ontwikkelen en eventueel bij te stellen bij gewijzigde omstandigheden. De invulling van het beleid wordt opgenomen in het beleidsplan, beleidsregels en uitvoeringsbesluiten. Het beleidsplan geeft zoals gezegd invulling aan het beleid dat op hoofdlijnen is verwoord in de reïntegratieverordening. Daarnaast gaat het beleidsplan in op de missie, visie en de doelstellingen van het KCC m.b.t. haar kerntaak reïntegratie: het weer aan het werk helpen van uitkeringsgerechtigden, nietuitkeringsgerechtigden en personen met een uitkering in het kader van de Algemene nabestaandenuitkering die onder de reïntegratieverantwoordelijkheid vallen van de gemeente. De Wet werk en bijstand stelt werk boven inkomen, echter dient erkend te worden dat werk niet voor iedereen een realistisch perspectief is dat op korte termijn realiseerbaar is. Het is daarom noodzakelijk keuzen te maken ten aanzien van de doelgroepen, realistische doelstellingen en de inzet van instrumenten en voorzieningen om de instroom in de uitkering te beperken almede de uitstroom uit de uitkering te vergroten. Deze keuzen ten aanzien van doelgroepen en de inzet van instrumenten en voorzieningen die de gemeente Geldermalsen wenst te maken worden in dit beleidsplan reïntegratie uiteengezet. Relatief kansrijken krijgen daarbij prioriteit in de begeleiding naar regulier werk. Jongeren krijgen bijzondere aandacht. Het nu voorliggende beleidsplan 2012 is een vervolg op het beleidsplan (een geactualiseerde versie van het beleidsplan dat het product is van een monitoringsronde die in 2004 heeft plaatsgevonden met het college, de commissie samenleving en de cliëntenraad om de meningen en gewenste beleidsuitgangspunten met betrekking tot het te ontwikkelen beleid te inventariseren voorafgaand aan het opstellen en vaststellen van de verplichte reïntegratieverordening en bijbehorend beleidsplan (besluit september 2004). Het betreft slechts een beperkt plan omdat in 2012 een nieuw(wellicht regionaal) plan voor 2013 en volgende jaren ontwikkeld gaat worden Het beleidsplan begint met de missie/visie en de algemene doelstellingen m.b.t. het reïntegratiebeleid. Vervolgens wordt het doelgroepenbeleid beschreven in hoofdstuk 3. Daarna komen in hoofdstuk vier de diverse voorzieningen aan bod, wordt aangegeven wanneer er recht op de voorziening bestaat én voor wie deze gelden. Hoofdstuk vijf stelt beleidsregels m.b.t. hoe de gemeente aankijkt tegen de verplichtingen en vrijstellingen in het kader van reïntegratie (arbeids- en reïntegratieplicht) in relatie tot de wijze waarop rekening gehouden wordt met zorgtaken. Tevens stelt hoofdstuk vijf beleidsregels voor het premiebeleid, overige vergoedingen, terugvordering en het hanteren van de inkomensgrens. Beleidsplan Reïntegratie WWB Gemeente Geldermalsen - 4

5 2.Missie/visie 2.1. Inleiding Omdat de visie van het college op reïntegratie niet is gewijzigd zijn missie en visie uit het vorige beleidsplan overgenomen. Met name de uitvoering van missie en visie wordt met dit plan gewijzigd Missie Op grond van de algemene missie met betrekking tot de Wet werk en bijstand luidt: Bijstand en ondersteuning bij arbeidsinschakeling aanbieden aan inwoners die daartoe niet in staat zijn heeft de gemeente als specifieke missie voor het reïntegratiebeleid geformuleerd de missie Werk staat voorop en reïntegratie is niet vrijblijvend. Het is nu zaak om de verwoorde missie om te zetten in doelstellingen en verder invulling te geven. De Wet werk en bijstand stelt: werk boven inkomen. Erkend moet echter worden dat werk niet voor iedereen een op korte termijn te realiseren perspectief is. Zowel in de persoon gelegen omstandigheden alsmede gebrek aan voldoende financiële middelen bij de gemeente maken het noodzakelijk keuzen te maken ten aanzien van de doelgroepen, realistische doelstellingen en de inzet van instrumenten en middelen. Missie Wet werk en bijstand: Bijstand en ondersteuning bij arbeidsinschakeling aanbieden aan inwoners die daartoe niet in staat zijn Missie reïntegratiebeleid: Werk staat voorop en reïntegratie is niet vrijblijvend 2.3. Visie Bovengenoemde missie dient vertaald te worden naar de praktijk. Op welke wijze gaat de gemeente invulling geven aan bovengenoemde missie? Welke instrumenten zet zij in? Hoe stimuleert zij de cliënt? Wat zijn de uitgangspunten van het beleid? Visie: De gemeente stelt dat om genoemde missie te bereiken het noodzakelijk is dat de gemeente instrumenten inzet die aansluiten op de mogelijkheden van de doelgroep. Daarnaast biedt de gemeente cliënten waar mogelijk en wenselijk ondersteuning bij het vinden van de kortste weg naar/bij arbeidsinschakeling. Als uitgangspunt van beleid daarbij hanteert de gemeente het principe dat iedereen iets kan. Er wordt uitgegaan van de mogelijkheden en niet van de beperkingen van de cliënt gericht op arbeidsinschakeling. Bij de uitvoering van de taken is het van groot belang dat de cliënt correct, vriendelijk en met inlevingsvermogen wordt benaderd. Naast cliëntvriendelijkheid zal de dienstverlening zich moeten kenmerken door klantgerichtheid en maatwerk. De case-manager zal vanuit zijn regierol de cliënt moeten aanspreken op zijn of haar eigen verantwoordelijkheden, daarbij inspelend op eigen mogelijkheden van de cliënt en niet op zijn of haar beperkingen. Beleidsplan Reïntegratie WWB Gemeente Geldermalsen - 5

6 2.4. Doelstellingen voor 2012 Het weer aan het werk helpen van uitkeringsgerechtigden is met de Wet werk en bijstand de kerntaak van het KCC geworden. De afgelopen jaren heeft dit geleid tot de ontwikkeling en implementatie van nieuw beleid gericht op het laten afnemen van het aantal uitkeringsgerechtigden en het verder uitbreiden en doorontwikkelen van beleid om nog meer uitkeringsgerechtigden weer aan het werk te helpen. Algemene doelstelling De algemene doelstelling voor 2012 is simpelweg het realiseren van meer uitstroom door doelgerichte inzet van een specialist die speciaal hiervoor (vooralsnog tijdelijk) in dienst wordt genomen. De uitstroomresultaten blijven achter bij de verwachtingen terwijl de Rijksbijdrage die de gemeente ontvangt voor de betaling van reïntegratietrajecten (het zogenoemde werkdeel in het Participatiebudget) behoorlijk wordt overschreden. Om de algemene doelstelling meer uitstroom te bereiken zijn een aantal uitgangspunten benoemd met betrekking tot reïntegratie van uitkeringsgerechtigden: a. huidige contracten met reïntegratiebedrijven e.d. beëindigen b. cliënten verplicht deel te laten nemen aan maatschappelijke projecten c. een specialist tijdelijk in dienst nemen, betaald uit het w-deel, die cliënten duurzaam laat uitstromen d. niet meer investeren in cliënten met een jarenlange meervoudige problematiek Beleidsplan Reïntegratie WWB Gemeente Geldermalsen - 6

7 3. Doelgroepenbeleid 3.1. Inleiding In dit hoofdstuk wordt ingegaan op de doelgroep die in het kader van de reïntegratie bediend zou moeten worden Doelgroepen Bij het bepalen van de doelgroepen moet rekening gehouden worden met de verantwoordelijkheid die de gemeente heeft met betrekking tot het aanbieden van voorzieningen voor cliënten die niet op eigen kracht aan de slag kunnen komen. De wet gaat uit van een algemene verplichting tot reïntegratie. Iedereen moet gereïntegreerd worden en slechts in individuele gevallen mag daarvan worden afgeweken. Daarnaast dient rekening gehouden te worden met het feit dat alle cliënten aanspraak kunnen maken op ondersteuning door de gemeente bij reïntegratie. Dit betekent echter niet dat alle doelgroepen in aanmerking hoeven te komen voor dezelfde voorzieningen onder dezelfde voorwaarden. De gemeente kan hier eigen beleid op formuleren. De gemeente Geldermalsen heeft tot op heden gebruik gemaakt van deze mogelijkheid in de reïntegratieverordening en het vorige beleidsplan door o.a. onderscheid te maken in de mate waarin de voorzieningen beschikbaar worden gesteld aan de doelgroepen en dan in het bijzonder de Nietuitkeringsgerechtigden (NUGG) en personen met een uitkering ingevolge de Algemene nabestaandenwet( Anw-ers). Deze beschrijving is van belang omdat wanneer burgemeester en wethouders een aanvraag voor een bepaalde voorziening afwijzen de afwijzing met redenen omkleed moet zijn. In dit nieuwe plan wordt nader onderscheid gemaakt in doelgroepen. De groep cliënten die al jarenlang een uitkering ontvangen, een meervoudige gezondheidsproblematiek hebben, en waarop meerdere reïntegratie-instrumenten (zonder resultaat )zijn ingezet, worden niet langer via reïntegratie begeleid maar in het kader van de WMO. Participeren zal het uitgangspunt zijn. Vrijwilligerswerk en sociale activeringsprojecten zullen hier voor worden ingezet. Bovendien kunnen cliënten, door een wetswijziging die 1januari 2012 moet ingaan, verplicht worden een tegenprestatie te leveren voor het ontvangen van een uitkering. Dat maakt het mogelijk om cliënten die geheel of gedeeltelijk in staat zijn om iets te doen te verplichten deel te nemen aan maatschappelijk verantwoorde projecten. In het volgende jaar wederom te ontwikkelen reïntegratieplan (dat regionaal zal worden opgezet), zal wel nader worden ingegaan op de doelgroepen en dan met name met toepassing van de participatieladder Algemeen geaccepteerde arbeid De wijze waarop de term algemeen geaccepteerde arbeid wordt geïnterpreteerd is van invloed voor het bepalen van de doelgroepen maar in het bijzonder voor de inspanningen die de gemeente verwacht van cliënten en op welke moment in zijn/haar reïntegratietraject. Met de term algemeen geaccepteerde arbeid wordt bedoeld: Alle arbeid, zonder beperkende voorwaarden qua aard en omvang van het werk en aansluiting op opleiding en ervaring, met uitzondering van illegale arbeid en Beleidsplan Reïntegratie WWB Gemeente Geldermalsen - 7

8 arbeid tegen een lager loon dan het wettelijke minimum loon en rekeninghoudend met gewetensbezwaren zodanig dat deze strikt persoonlijke omstandigheden zwaarwegend zijn en een onvermijdelijk conflict opleveren met het te verrichten werk. Alle inspanningen van belanghebbende en de gemeente dienen te zijn gericht op arbeidsinschakeling. Hieronder wordt verstaan het verrichten van algemene geaccepteerde arbeid zonder dat daarbij gebruik wordt gemaakt van een voorziening als bedoeld in artikel 7 lid 1 sub a. De Wet werk en bijstand legt dus aan iedereen de verplichting op om naar vermogen algemeen geaccepteerde arbeid te verkrijgen en te aanvaarden. Er wordt geen beperkende voorwaarde meer opgelegd aan aard en omvang van het werk en de aansluiting op opleiding en ervaring. Algemene grenzen van wat algemeen geaccepteerde arbeid is, is niet primair terug te vinden in de Wet werk en bijstand, maar veelal in aanverwante wet en regelgeving, zoals de arbeidswetgeving Gemeentelijk standpunt Algemeen geaccepteerde arbeid De gemeente stelt met betrekking tot algemeen geaccepteerde arbeid het volgende. De gemeente onderstreept het streven om met de introductie van de term algemeen geaccepteerde arbeid een eventueel beroep op inkomensondersteuning zo kort mogelijk te houden. Dit streven sluit namelijk aan op de algemene missie van de Wet werk en bijstand bijstand en ondersteuning bij arbeidsinschakeling aanbieden aan inwoners die daartoe niet in staat zijn en de specifieke missie voor het reïntegratiebeleid: werk staat voorop en reïntegratie is niet vrijblijvend. Wel is de gemeente de mening toegedaan dat bij het vaststellen van de activiteiten gericht op arbeidsreïntegratie eerst gekeken moet worden naar een eventuele aansluiting bij de individuele mogelijkheden van de cliënt in verband met gezondheid en belasting. Wanneer betaalde arbeid nog niet aan de orde is dient de cliënt gebruik te kunnen maken van door de gemeente aangeboden voorzieningen gericht op arbeidsinschakeling (artikel 7 lid sub a). De gemeente ziet een spanningsveld ontstaan tussen algemeen geaccepteerde arbeid en duurzame inpassing bij een te rigide toepassing van het begrip algemeen geaccepteerde arbeid. De gemeente vindt daarom dat wanneer het risico op terugval in de bijstand (het werkloosheidsrisico) te groot is er in het individuele geval aandacht moet zijn voor de achterliggende oorzaken. Er moet dan op zoek gegaan worden naar oplossingen voor de achterliggende oorzaken die een duurzame inpassing in de weg staan. Oorzaken kunnen liggen in de sfeer van individuele omstandigheden, in de persoon gelegen kenmerken, de kwaliteit van de aangeboden voorziening etc. Het werkloosheidsrisico is dus een factor waarvan de gemeente vindt dat er rekening mee gehouden moet worden. Naarmate de vooruitzichten op ander en beter aansluitend werk voor de cliënt groter zijn, zal eerder en beter rekening gehouden moeten worden met aspecten als beroep en opleidingsniveau. Naast het werkloosheidsrisico wordt de uitkomst van deze individuele belangenafweging ook bepaald door de omstandigheden op de regionale arbeidsmarkt evenals de persoonlijke omstandigheden zoals de gezinssituatie, fysieke beperkingen en een eventuele spanning tussen de aangeboden arbeid en de geloofsovertuiging. Het is aan de case-manager om op grond van bovenstaande uitgangspunten te bepalen of algemeen geaccepteerde arbeid aan de orde is en/of verwacht kan worden van een cliënt. De toetser zal het voorstel vervolgens beoordelen binnen het bovengenoemde kader. Beleidsplan Reïntegratie WWB Gemeente Geldermalsen - 8

9 3.3. Welke doelgroepen onderscheidt de gemeente Geldermalsen? In dit nieuwe plan wordt geen onderscheid gemaakt in doelgroepen. Met gebruik van de participatieladder zou je kunnen inzoomen op de doelgroep. Omdat het nu slechts om een beperkt plan gaat is gekozen om nu geen aparte doelgroepen te benoemen maar dit uit te stellen tot volgend jaar als er een nieuw plan gemaakt moet worden in verband met de komst van de Wet Werken naar Vermogen. Voor de toepassing van de reïntegratie instrumenten wordt in de 2012 gewerkt met een indeling in drieën: 1. voor de groep cliënten die al jarenlang een uitkering ontvangen, een meervoudige gezondheidsproblematiek hebben, en waarop meerdere reïntegratieinstrumenten (zonder resultaat) zijn gebruikt worden geen reïntegratie-instrumenten meer ingezet 2. de overige cliënten worden nauwlettend en intensief gevolgd en begeleid in hun sollicitatie activiteiten. Hierbij worden de instrumenten zoals we die kunnen gebruiken slechts voor een klein deel van deze groep, de meest kansrijken, gebruikt. Bedoeling is om zo toch het uitkeringsbestand te laten dalen. 3. de instrumenten zoals die zijn opgenomen in de verordening worden dan vooral gebruikt voor de nieuwe instroom zodat het uitkeringsbestand niet verder oploopt Niet uitkeringsgerechtigden en personen met een Anw-uitkering Sinds 1 januari 2002 hebben gemeenten de taak gekregen Niet-uitkeringsgerechtigden burgers (Nuggers) en burgers met een uitkering op grond van de Algemene nabestaandenwet (Anw-ers) te ondersteunen bij het verkrijgen van werk. Nuggers en Anw-ers hebben geen sollicitatie en/of arbeidsplicht en reïntegratie is op eigen initiatief. In de Wet werk en bijstand is het recht van deze doelgroep opgenomen op ondersteuning van de gemeente bij arbeidsinschakeling. Dit betekent echter niet dat alle doelgroepen in aanmerking hoeven te komen voor dezelfde voorzieningen en onder dezelfde voorwaarden. De gemeente Geldermalsen heeft gebruik gemaakt van deze mogelijkheid en heeft in de reïntegratieverordening o.a. een aantal instrumenten niet opengesteld voor Nuggers en Anw-ers. De instrumenten die open staan voor deze doelgroep zijn: scholing (artikel 14 ), sociale activering (artikel 15 ) en vrijwilligerswerk (artikel 16). De gemeente wil met betrekking tot deze doelgroep geen actief beleid voeren, dat wil zeggen dat ze de doelgroep niet actief zal benaderen. Indien een persoon behorend tot deze doelgroep aanspraak wil maken op ondersteuning bij de arbeidsinschakeling zal het college beoordelen welke ondersteuning noodzakelijk geacht wordt. Gezien de diversiteit van de doelgroep en de grote verschillen in niveau en problematiek zal deze beoordeling in het individuele geval plaatsvinden. De richtlijn is dat de ondersteuning moet passen binnen het gestelde in de gemeentelijke reïntegratieverordening (denk aan inkomenstoets en de beschikbaarheid en de aanspraak die gemaakt kan worden op de instrumenten) en afhankelijk is van de individuele situatie van de persoon en zijn afstand tot de arbeidsmarkt. Duidelijk is dat de ondersteuning zal zijn gericht op het verkrijgen van algemeen geaccepteerde arbeid. Aangezien er niet of nauwelijks een vraag van deze doelgroepen is gekomen en gelet op de budgettaire beperkingen wordt voorgesteld dit beleid zo voort te zetten. Beleidsplan Reïntegratie WWB Gemeente Geldermalsen - 9

10 4.Voorzieningen 4.1. Inleiding Nu de missie en visie op het reïntegratiebeleid geformuleerd is, aangegeven is wat verstaan wordt onder algemeen geaccepteerde arbeid en de doelgroepen inclusief doelstellingen zijn onderscheiden is het zaak om te bepalen op welke manier en met welke voorzieningen de gemeente Geldermalsen de burgers waarvoor zij de reïntegratieverantwoordelijkheid draagt wil ondersteunen bij de arbeidsinschakeling. De voorzieningen die de gemeente wenst aan te bieden zijn opgenomen in de reïntegratieverordening en worden in de toelichting uitgebreid besproken. Deze voorzieningen zijn: werkstages als onderdeel van leerwerktrajecten detacheringsbanen loonkostensubsidies gericht op reïntegratie scholing Tot op heden werden ook de instrumenten sociale activering en vrijwilligerswerk ingezet. Dit maakt het mogelijk om activiteiten te verrichten gericht op het opdoen van werkervaring met behoud van uitkering. Bovendien voorkomt het dat mensen geïsoleerd raken. Gelet op een fors teruglopend budget wordt voorgesteld deze instrumenten niet meer in te zetten in het kader van de reïntegratie. Om deze cliënten toch niet alleen te laten wordt een en ander opgepakt in het kader van de WMO. Immers participeren in de maatschappij is een belangrijke doelstelling in het kader van de WMO. Door een wetswijziging die 1 januari 2012 moet ingaan, kunnen cliënten verplicht worden een tegenprestatie te leveren voor het ontvangen van een uitkering. Dat maakt het mogelijk om cliënten die geheel of gedeeltelijk in staat zijn om iets te doen te verplichten deel te nemen aan maatschappelijk verantwoorde projecten. Dit instrument kan ook worden ingezet om isolatie van cliënten te voorkomen. Het reïntegratietraject dat wordt afgesloten met de cliënt is afgestemd op de mogelijkheden van de cliënt en kan bestaan uit verschillende vormen van ondersteuning die tot arbeidsinschakeling moeten leiden zodra algemeen geaccepteerde arbeid niet voorhanden is en sollicitaties tot onvoldoende resultaat hebben geleid. De vorm van ondersteuning dient bij te dragen aan een spoedige terugkeer naar de reguliere arbeidsmarkt en kan naast de bovengenoemde instrumenten bestaan uit bijvoorbeeld schuldhulpverlening en/of een combinatie van overige vergoedingen genoemd in de verordening zoals reiskosten en/of de kosten van kinderopvang (zie hoofdstuk 5) Wanneer recht op voorziening? De gemeente stelt dat om voor de in de reïntegratieverordening en de in dit beleidsplan beschreven ondersteuning en voorzieningen in aanmerking te komen de persoon dient te behoren tot de doelgroep en als werkloos werkzoekende geregistreerd te zijn bij de Centrale organisatie Werk en Inkomen. Verder geldt dat ondersteuning alleen mogelijk is indien de persoon geen aanspraak kan maken op een voorliggende voorziening. Beleidsplan Reïntegratie WWB Gemeente Geldermalsen - 10

11 & 4.3. De wijze waarop de voorzieningen worden aangeboden. De gemeente begeleidt de cliënten door inzet van eigen reïntegratieconsulenten Gebruik van reïntegratiebureau s heeft vooral heel veel geld gekost zonder dat het uitkeringsbestand is gedaald. Slechts in- en uitstroom zijn redelijk in evenwicht gebleven. Gelet op het vorenstaande wordt voorgesteld om alle contracten met externe partijen (m.u.v. Werkgevers Advies Punt Rivierenland) te beëindigen, en een reïntegratiespecialist (vooralsnog tijdelijk) in dienst te nemen betaald uit het werkdeel. Van deze specialist wordt verwacht dat hij/zij in- en uitstroom in evenwicht houdt en nog gemiddeld 10 tot 15 cliënten begeleidt naar uitstroom. Wordt deze doelstelling gehaald, dan verdient deze specialist zichzelf terug en daalt het uitkeringsbestand. Beleidsplan Reïntegratie WWB Gemeente Geldermalsen - 11

12 5.Beleidsregels overige aangelegenheden 5.1. Algemeen Nu de missie en visie op het reïntegratiebeleid geformuleerd zijn, aangegeven is wat verstaan wordt onder algemeen geaccepteerde arbeid, de doelgroepen inclusief doelstellingen zijn onderscheiden, het recht op ondersteuning is benoemd alsmede het instrumentarium dat de gemeente wenst in te zetten om de onderscheiden doelgroepen en doelstellingen te kunnen behalen, is het nu zaak om een aantal beleidsregels op te stellen m.b.t. de criteria die de gemeente hanteert voor het ontheffingenbeleid ten aanzien van de arbeidsverplichting, waarbij in het bijzonder aandacht wordt besteed aan de combinatie van arbeid en zorg. In dit hoofdstuk wordt aangegeven hoe de gemeente aankijkt tegen de verplichtingen en ontheffingen in het kader van reïntegratie (arbeid- en reïntegratieplicht) in relatie tot de wijze waarop rekening gehouden wordt met zorgtaken. Daarnaast komen aan de orde het premiebeleid, overige vergoedingen, terugvordering en de toepassing van een inkomensgrens Ontheffingen van de arbeidsverplichtingen en de wijze waarop rekening gehouden wordt met zorgtaken. De gemeente is verantwoordelijk voor het aanbieden van voorzieningen voor cliënten die niet op eigen kracht aan de slag komen. Cliënten hebben aanspraak op ondersteuning door de gemeente bij reïntegratie. Het is aan de gemeente te beoordelen op welke wijze de ondersteuning wordt ingezet. De gemeente moet daarbij aangeven hoe een verantwoorde combinatie van werk en zorg mogelijk is. In principe krijgt iedereen de arbeidsverplichtingen opgelegd, bestaan er geen categoriale ontheffingen meer en wordt iedereen geacht zo snel mogelijk algemeen geaccepteerde arbeid te aanvaarden. Ontheffing van de arbeidsverplichtingen is alleen nog mogelijk op tijdelijke basis in het individuele geval. Het beleid van de gemeente is hierop ingericht alsmede het instrumentarium waarmee de gemeente de arbeidsinpassing wil bewerkstelligen. Er kunnen dus geen nadere eisen worden gesteld aan regulier werk ten aanzien van de aard, de omvang en de beloning. Uitzondering hierop was de categorie belanghebbenden met zorgtaken. Met zorgtaken wordt volgens de Memorie van Toelichting op de Wet werk en bijstand de zorg voor kinderen bedoeld. Voornamelijk bij jonge kinderen tot 5 jaar of gehandicapte kinderen tot 18 jaar diende de invulling van de zorgplicht zwaar te wegen. De specifieke ontheffing van de arbeidsverplichting voor alleenstaande ouders met kinderen tot 5 jaar wordt per 1 januari 2012 afgeschaft. Dat betekent dat het huidige artikel 9a WWB komt te vervallen. Ook de vrijlating van de aanvullende alleenstaande ouderkorting en de inkomensafhankelijke combinatiekorting worden afgeschaft voor alleenstaande ouders van wie het jongste kind jonger is dan 5 jaar. Om de WWB voor deze doelgroep optimaal activerend te maken wordt in plaats hiervan de vrijlating voor het werken in deeltijd verruimd. De Wet voorzieningen arbeid en zorg alleenstaande ouders (Wet Vazalo) kan hiermee worden ingetrokken Premiebeleid De Wet werk en bijstand biedt de gemeente de mogelijkheid om cliënten eenmaal per jaar een onbelaste premie te geven zonder dat deze invloed heeft op de hoogte van de bijstand. Beleidsplan Reïntegratie WWB Gemeente Geldermalsen - 12

13 De vaststelling van de hoogte van de premie en de toetsing van het recht daarop is een gemeentelijke bevoegdheid. De gemeente maakt van de mogelijkheid gebruik om een premie te verstrekken, maar verstrekt alleen een eenmalige premie bij duurzame uitstroom naar regulier werk die leidt tot een situatie waarin de cliënt geheel in de eigen kosten van bestaan kan voorzien. De vrijlating van deze premie is gebonden aan een wettelijk maximum. De maximale onbelaste premie bedraagt 2.267,-- per jaar Onkostenvergoeding De gemeente kan een vergoeding verstrekken voor de kosten die de belanghebbende moet maken in het kader van het volgen van een arbeidsmarktgerichte reïntegratieactiviteit. Het gaat hierbij om de directe en indirecte kosten, die noodzakelijk en aantoonbaar zijn, en die in redelijkheid niet ten laste van de belanghebbende kunnen komen. Er moet voor deze kosten geen andere voorliggende voorziening zijn. Voorts moet sprake zijn van de goedkoopste adequate oplossing. Voorbeelden van mogelijke onkostenvergoedingen zijn reiskosten en kosten voor kinderopvang. De gemeente verstrekt een vergoeding voor werkelijk gemaakte en aantoonbare kosten, zoals hiervoor is beschreven, onder de volgende voorwaarden: 1. Reiskosten worden als volgt vergoed: - Binnen de grenzen van de gemeente Geldermalsen geen vergoeding, tenzij er sprake is van bijzondere omstandigheden; - Buiten de grenzen van de gemeente Geldermalsen wel vergoeding: kosten openbaar vervoer of 0,18 per km (onbelast) bij gebruik van auto, motor of brommer; - Geen vergoeding wordt verleend voor aanschaf en/of gebruik fiets 2. Kinderopvang Deze kosten worden eerst vergoed via de Wet kinderopvang 3. Overblijfkosten Overblijfkosten worden vergoed. Deze kosten vallen niet onder de Wet kinderopvang, maar moeten wel gemaakt worden als het kind vanwege het traject van de ouder moet overblijven 4. Kosten van (vrijwilligers) werk of stage De algemene regel luidt, dat er een vergoeding verleend kan worden als er sprake is van aantoonbare kosten die gemaakt moeten worden om het werk uit te voeren en voor zover de werkgever dat niet verstrekt Terugvordering De gemeente wordt voor 100% verantwoordelijk voor de besteding van de kosten van het inkomensdeel en het werkdeel van de Wet werk en bijstand. Het financiële risico ligt dus volledig bij de gemeente. Het is daarom van groot belang dat de kosten van reïntegratietrajecten rechtmatig worden verstrekt en doelmatig worden besteed. De gemeente heeft daarom een beleidsregel ontwikkelt m.b.t. terugvordering van gemaakte kosten wanneer Beleidsplan Reïntegratie WWB Gemeente Geldermalsen - 13

14 cliënten en andere belanghebbenden zoals niet uitkeringsgerechtigden en mensen met een ANW - uitkering niet voldoen aan de overeengekomen afspraken rondom reïntegratie. Beleidsregel 7: terugvordering De gemeente gaat over tot terugvordering van de kosten van het traject /kosten van reïntegratie, indien blijkt dat de belanghebbende nadat de ondersteuning en/of het reïntegratietraject gestart is, deze tussentijds verwijtbaar beëindigd en er geen dringende redenen zijn aan te voeren die geheel of gedeeltelijk afzien van terugvordering rechtvaardigen Inkomensgrens Gemeenten mogen een eigen bijdrage rekenen in de kosten van reïntegratie. Gezien de 100% verantwoordelijkheid die gemeenten hebben gekregen voor de besteding van de kosten van het inkomensdeel en het werkdeel van de Wet werk en bijstand, vraagt de gemeente in het kader van een verantwoorde besteding van de beschikbare reïntegratiegelden een eigen bijdrage in de kosten van reïntegratie aan cliënten die beschikken over een inkomen dat hoger ligt dan 120% van de geldende bijstandsnorm Beleidsplan Reïntegratie WWB Gemeente Geldermalsen - 14