Studiehandleiding Opleiding Specialisatie Strafrecht

Transcriptie

1 Studiehandleiding Opleiding Specialisatie Strafrecht Willem Pompe Instituut voor Strafrechtswetenschappen in samenwerking met de Stichting Strafrechtspraktijk

2 1. Inleiding Het Willem Pompe Instituut voor Strafrechtswetenschappen (WPI) van de Faculteit Recht, Economie, Bestuur en Organisatie (REBO) van de Universiteit Utrecht organiseert, in samenwerking met de Stichting Strafrechtpraktijk, jaarlijks de Opleiding Specialisatie Strafrecht (ook wel genoemd: de Specialisatiecursus (voor strafrechtadvocaten)). De Opleiding Specialisatie Strafrecht beslaat 20 dagdelen van 3 uur en wordt s avonds gegeven (18: uur, inclusief 30 minuten pauze). Als u de opleiding geheel volgt, kunt u 60 opleidingspunten behalen, waarmee u kunt voldoen aan de opleidingseisen van de Nederlandse Orde van Advocaten. Hiervan kunt u maximaal 21 punten behalen in Een bewijs van deelname aan die bijeenkomsten in 2017 ontvangt u in januari Van het restant aantal punten dat u in 2018 verkrijgt kunt u volgens artikel 4.4 van de Verordening op de Advocatuur maximaal 10 punten inbrengen in Het met succes volgen van deze opleiding geldt als één van de voorwaarden voor toetreding als lid van de Nederlandse Vereniging van Strafrechtadvocaten (NVSA). De cursus start met ingang van het najaar 2017 steeds in september en bestaat uit vijf onderwijsblokken. De 20 cursusdata voor de Specialisatiecursus voor het (universitaire) jaar zijn: 1. Dinsdag 5 september Dinsdag 19 september Dinsdag 3 oktober Dinsdag 31 oktober Dinsdag 14 november Dinsdag 28 november Dinsdag 12 december Maandag 8 januari Maandag 22 januari Maandag 5 februari Maandag 5 maart Maandag 19 maart Maandag 9 april Maandag 23 april Maandag 7 mei Dinsdag 22 mei Maandag 28 mei Maandag 11 juni Maandag 25 juni Maandag 2 juli 2018 De data staan vast, maar het is mogelijk dat onderdelen worden geruild in verband met de beschikbaarheid van gastdocenten. Tijdens de cursus wordt ruimschoots aandacht besteed aan: - het Nederlands strafprocesrecht (cursusblok I: tenlastelegging, bewijsrecht, exceptieve verweren, rechtsmiddelen en cassatietechniek, gedragsrecht, dwangmiddelen en voordeelontneming); 2

3 - executierecht (cursusblok II, penitentiair recht en schadevergoeding, tbs, jeugdsancties); - bijzonder strafrecht (cursusblok III: formeel en materieel bijzonder strafrecht), - grensoverschrijdende aspecten van het strafproces (cursusblok IV: Europees strafrecht, internationaal strafrecht, EVRM/HvJ), - strategie en getuigenverhoor (cursusblok V: strategie en getuigenverhoren). Tijdens iedere bijeenkomst zijn in principe twee docenten aanwezig, te weten een medewerker van het Willem Pompe Instituut die op het aan de orde zijnde thema deskundig is, en een advocaat, lid van de rechterlijke macht of wetenschapper van één van de andere universiteiten, die een ruime ervaring op het desbetreffende terrein heeft. 2. Voorwaarden voor toelating Deelnemers 1 aan de Opleiding Specialisatie Strafrecht moeten aan bepaalde criteria voldoen alvorens zij kunnen worden toegelaten tot de cursus. De kandidaat-deelnemer dient in elk geval te voldoen aan de navolgende criteria om in aanmerking te komen voor deelname aan de opleiding: a) de kandidaat-deelnemer beschikt over een stageverklaring en heeft aantoonbaar meer dan vier jaar strafrechtervaring als advocaat en heeft de Profileringscursus of een daarmee gelijk te stellen cursus gevolgd of de kandidaat beschikt over een stageverklaring en heeft aantoonbaar meer dan acht jaar strafrechtervaring als advocaat en heeft in de voorafgaande twee jaar een VSO cursus strafrecht (waarmee in totaal ten minste 10 Orde-opleidingspunten zijn behaald) of andere strafrechtcursussen gevolgd waarmee in totaal ten minste 10 Orde-opleidingspunten zijn behaald; b) de kandidaat-deelnemer heeft zich aangemeld middels het formulier Aanmelding Opleiding Specialisatie Strafrecht; c) de kandidaat-deelnemer heeft tegelijkertijd met het aanmeldingsformulier een schriftelijke opgave gedaan van de redenen waarom hij/zij de Opleiding Specialisatie Strafrecht wenst te volgen en waarom hij/zij buiten de hierboven sub a genoemde criteria van mening is daarvoor in aanmerking te komen. Er worden jaarlijks in beginsel maximaal 22 deelnemers tot de Specialisatiecursus toegelaten. 3. Inschrijving en kosten Inschrijving voor de Specialisatiecursus 2017/2018 dient in beginsel vóór 1 juli schriftelijk te geschieden bij het secretariaat van de Stichting Strafrechtpraktijk. De daartoe benodigde formulieren zijn te downloaden via de site van de Stichting Strafrechtpraktijk: Bij aanmelding dient te worden aangegeven op grond waarvan men aan de hierboven vermelde voorwaarden voor toelating voldoet. Het Bestuur van de Stichting Strafrechtpraktijk beslist jaarlijks op basis van de aangeleverde gegevens welke kandidaat-deelnemers voor plaatsing in de opleiding van het betreffende jaar in aanmerking komen. De kandidaat-deelnemer ontvangt daarvan bericht en dient binnen de daartoe door het secretariaat van de Stichting gestelde redelijke termijn schriftelijk te bevestigen of hij van de plaatsing gebruik maakt. Bij bevestiging wordt de kandidaat definitief voor de Specialisatiecursus geplaatst. 1 Onder "deelnemer" wordt zowel een manlijke als een vrouwelijk deelnemer verstaan 3

4 De kosten voor de Specialisatiecursus bedragen voor het cursusjaar EUR 6.200,00. Betaling in termijnen is - beperkt - mogelijk. Zie voor nadere informatie over aanmelding, plaatsing en betaling van het cursusgeld het Reglement toelating opleiding Specialisatie Strafrecht en Profileringscursus, geplaatst op de website van de Stichting Strafrechtpraktijk: 4. Doelstellingen van de Specialisatiecursus Onderwijstechnisch gezien bouwt de Specialisatiecursus voor strafrechtadvocaten voort op de Profileringscursus en de Leergang Strafrechtelijk Bewijsrecht van de VU (die daarmee in zekere zin tevens de begintermen vormen van de Specialisatiecursus). Gelet op de eindtermen van de Profileringscursus zijn ten aanzien van de Specialisatiecursus de volgende eindtermen geformuleerd: 1. De strafrechtadvocaat heeft zeer gedegen inzicht in en is vertrouwd met de positie van de raadsman in het strafproces, in het bijzonder ten opzichte van zijn of haar cliënt en ten opzichte van de andere deelnemers aan het strafproces. Hij weet onder alle omstandigheden die positie zo veel mogelijk ten voordele van de cliënt uit te oefenen. 2. De strafrechtadvocaat heeft zeer gedegen inzicht in de eisen die in de hedendaagse strafrechtspleging ook in de praktijk aan de raadsman in strafzaken worden gesteld ten aanzien van het formuleren van verzoeken, verweren en uitdrukkelijk onderbouwde standpunten en kan daarbij strategische keuzes maken. 3. De strafrechtadvocaat heeft zeer gedegen inzicht in de strategische en ethische afwegingen waarvoor een raadsman kan worden gesteld en kan daarover een standpunt innemen dat met deugdelijke argumenten (adequaat) is onderbouwd. Hij weet de verschillende alternatieven, en de voor- en nadelen daarvan, op adequate wijze aan zijn client uit te leggen en de vragen van zijn cliënt hierover afdoende te beantwoorden en daarbij de specifieke omstandigheden waarin de cliënt zich bevindt zo veel mogelijk te betrekken. 4. De strafrechtadvocaat is heel goed in staat adequate processtukken op te stellen, ook in meer complexe strafzaken, en heeft inzicht in de strategische afwegingen die daarvoor (ook met het oog op een zitting en met het oog op de te verwachten standpunten van openbaar ministerie en rechterlijke macht) moeten worden gemaakt. 5. De strafrechtadvocaat heeft zeer gedegen inzicht in de structuur en de chronologie van het strafproces. Hij kent de achtergrond en de strekking van de diverse strafvorderlijke bepalingen en weet hoe de dagelijkse praktijk hiermee omgaat. Hij weet langs welke (verschillende) wegen de belangen van zijn cliënt in de dagelijkse praktijk kunnen orden behartigd. 6. De strafrechtadvocaat heeft zeer gedegen kennis van het wettelijk stelsel van opsporingsbevoegdheden en dwangmiddelen en inzicht in de praktische problemen die dit stelsel met zich brengt en kan deze kennis en dat inzicht goed toepassen bij de bestudering van het dossier, het optreden in het vooronderzoek en ter terechtzitting alsmede in zijn contacten met de verschillende actoren in het strafproces. Hij beheerst dit ook in meer complexe strafzaken. 4

5 7. De strafrechtadvocaat heeft zeer gedegen kennis van het beslissingsschema van de artikelen 348 en 350 Sv en kan een pleidooi in een strafzaak daarop ook in meer complexe zaken afstemmen en daarbij strategische keuzes maken. Hij weet een strafzaak zodanig te analyseren dat alle voor zijn cliënt relevante punten daarbij worden geadresseerd. 8. De strafrechtadvocaat heeft een meer dan gedegen kennis van het strafrechtelijk bewijsrecht en kan deze kennis goed toepassen, ook in meer complexe strafzaken. Mede hierdoor kan hij zijn cliënt adequaat adviseren over de in te nemen verdedigingspositie. 9. De strafrechtadvocaat heeft een zeer gedegen kennis van belangrijke materieelrechtelijke leerstukken als daderschap, daderschap van de rechtspersoon, feitelijk leidinggeven en deelneming, strafuitsluitingsgronden, poging en voorbereiding en kan deze kennis goed toepassen en vertalen in een pleidooi, ook in complexe strafzaken. 10. De strafrechtadvocaat heeft gedegen inzicht in de verschillende strafmodaliteiten en in de factoren die een rol kunnen spelen in de beslissing over de op te leggen straf en kan die factoren in een pleidooi goed toepassen, ook in meer complexe strafzaken 11. De strafrechtadvocaat is zich bewust van de complementaire en afwijkende regels in de bijzondere strafwetgeving, inclusief de toezichtsfase, en kan deze regels goed toepassen, ook in meer complexe strafzaken. 12. De strafrechtadvocaat heeft goede kennis van relevante rechtspraak van het Europese Hof voor de Rechten van de Mens en het Hof van Justitie en kan deze kennis toepassen in daarvoor in aanmerking komende zaken. 13. De strafrechtadvocaat is zich bewust van het belang van een goede en duidelijke communicatie met de verschillende actoren, waaronder ook de aangever of het vermoedelijke slachtoffer, in het strafproces. 14. De strafrechtadvocaat is in staat de heersende jurisprudentie toe te passen en verdiept zich in de totstandkoming van die jurisprudentie teneinde de verdedigingspositie van zijn cliënt zo goed mogelijk over het voetlicht te kunnen brengen. 5. Studiemateriaal & huiswerkopdrachten Het studiemateriaal voor de Specialisatiecursus wordt twee weken voor de bijeenkomst digitaal en op papier aan de cursisten beschikbaar gesteld. Voor iedere bijeenkomst wordt een reader samengesteld, waarin de meest recente en relevante wetenschappelijke literatuur en jurisprudentie voor het betreffende onderdeel wordt opgenomen. De deelnemers aan de cursus dienen te (kunnen) beschikken over de Cremer-editie WvS en WvSv en/of Tekst & Commentaar Sr en Sv. Van de deelnemers wordt verwacht dat zij de opgegeven literatuur bestuderen en de bijeenkomsten schriftelijk voorbereiden. Deze voorbereiding bestaat in de regel uit het beantwoorden van voorafgaand aan de bijeenkomst verstrekte opdrachten. De schriftelijke beantwoording dient in de regel op de donderdag voorafgaand aan de desbetreffende bijeenkomst ter correctie aan de (gast)docent(en) te worden toegestuurd. De resultaten worden beoordeeld en tijdens de bijeenkomsten besproken. De huiswerkopdrachten worden door de (gast)docent beoordeeld en voorzien van de beoordeling voldoende of onvoldoende. Een als onvoldoende beoordeelde huiswerkopdracht betekent dat de betreffende bijeenkomst niet meetelt als bijgewoonde bijeenkomst. Zie (ook) hierna onder Certificaat. 5

6 Tijdens iedere bijeenkomst zijn in principe twee docenten aanwezig, te weten een medewerker van het Willem Pompe Instituut die op het aan de orde zijnde thema deskundig is, en een advocaat, lid van de rechterlijke macht of wetenschapper van één van de andere universiteiten, die een ruime ervaring op het desbetreffende terrein heeft. 6. Plaats en tijd van de opleiding De bijeenkomsten van de Specialisatiecursus vinden plaats op een centrale locatie in Utrecht. Deze locatie is gelaten aan of in de nabijheid van het Janskerkhof. Met het openbaar vervoer is Janskerkhof te bereiken met onder andere buslijnen 2, 8 of 28. De looptijd vanaf Utrecht Centraal Station bedraagt ongeveer 15/20 minuten. Er is slechts zeer beperkt (betaalde) parkeergelegenheid op het Janskerkhof. De bijeenkomsten vinden plaats op dinsdagen (najaar 2017) en maandagen (voorjaar 2018) van tot uur. Vanaf uur wordt in het eveneens aan het Janskerkhof gelegen restaurant "Broers" een warme maaltijd genuttigd. 7. Certificaat In het kader van de verplichte Permanente Opleiding voor advocaten is het Willem Pompe Instituut door de Orde erkend als opleidingsinstituut. Het met succes gevolgd hebben van de Specialisatie Opleiding levert in totaal 60 PO-punten op. Per (volledig) bijgewoonde bijeenkomst wordt (maximaal) 3 opleidingspunt toegekend. Indien één of meer bijeenkomsten niet volledig zijn bijgewoond, wordt het totaal aantal toe te kennen punten voor de gehele Specialisatiecursus naar beneden afgerond. Per vol uur bijgewoonde bijeenkomst wordt 1 opleidingspunt toegekend. Met het oog daarop dient de deelnemer zowel bij aanvang als bij het einde van elke bijeenkomst een presentielijst te tekenen. Een niet (volledig) getekende presentielijst telt niet als bijgewoonde bijeenkomst. De deelnemer krijgt aan het einde van de Specialisatie Opleiding door of namens het bestuur van de Stichting Strafrechtspraktijk een certificaat uitgereikt, indien hij blijkens de aanwezigheidsregistratie ten minste 17 van de 20 bijeenkomsten heeft bijgewoond en de huiswerkopdrachten met een voldoende zijn beoordeeld. Een als niet-voldoende beoordeelde huiswerkopdracht betekent dat de betreffende bijeenkomst niet meetelt als bijgewoonde bijeenkomst. Dit geldt ook indien de deelnemer de betreffende bijeenkomst blijkens de aanwezigheidsregistratie wel fysiek heeft bijgewoond. Een niet (tijdig) ingeleverde opdracht wordt gelijkgesteld met een als niet voldoende beoordeelde uitwerking van de huiswerkopdracht. Heeft de deelnemer de huiswerkopdracht wel (tijdig) ingeleverd en is deze huiswerkopdracht als voldoende beoordeeld, maar heeft de deelnemer de betreffende bijeenkomst niet fysiek bijgewoond, dan geldt de betreffende bijeenkomst niettemin als niet bijgewoond. Indien de deelnemer geen 17 (of meer) bijgewoonde bijeenkomsten heeft gescoord (en dus nog geen certificaat ontvangt), kan de deelnemer een of meerdere niet-bijgewoonde bijeenkomsten in het daarop volgende jaar tegen betaling inhalen ( inhaalbijeenkomst ) indien hij zich daartoe ten minste 6 weken voorafgaand aan de datum van de in te halen bijeenkomst bij de Stichting Strafrechtpraktijk aanmeldt. Voorbeeld: als in totaal 4 bijeenkomsten als "niet-bijgewoond" gelden, dan kan de deelnemer één van deze 4 bijeenkomsten inhalen, waarna hij alsnog een certificaat ontvangt. 6

7 Indien de deelnemer minder dan 15 bijgewoonde bijeenkomsten heeft gescoord, is het niet mogelijk om het daarop volgende jaar inhaalbijeenkomsten te volgen. Zie daartoe meer uitgebreid het Reglement toelating opleiding Specialisatie Strafrecht en Profileringscursus, geplaatst op de website van de Stichting Strafrechtpraktijk: 8. Curriculum Opleiding Specialisatie Strafrecht Bijeenkomst 1: Bewijs I Datum bijeenkomst: dinsdag 5 september 2017 Docenten: prof. mr. F.W. Bleichrodt Bijeenkomst 2: Tenlastelegging Datum bijeenkomst: dinsdag 19 september 2017 Docenten: mr. N. Jörg Bijeenkomst 3: Bewijs II Datum bijeenkomst: dinsdag 3 oktober 2017 Duur bijeenkomst: uur (3,5 uur, inclusief halfuur pauze) Docenten: prof. mr. F.W. Bleichrodt oktober Herfstvakantie Midden & Zuid oktober Herfstvakantie Noord Bijeenkomst 4: Exceptieve verweren Datum bijeenkomst: dinsdag 31 oktober 2017 Docenten: prof. mr. T. Kooijmans Bijeenkomst 5: Rechtsmiddelen en cassatietechniek Datum bijeenkomst: dinsdag 14 november 2017 Docenten: prof. mr. J. de Hullu en prof. mr. B.F. Keulen Bijeenkomst 6: Raadsman in strafzaken Datum bijeenkomst: dinsdag 28 november 2017 Docenten: mr. R. van der Hoeven en prof. mr. P.T.C. van Kampen 7

8 Bijeenkomst 7: Dwangmiddelen & gegevens Datum bijeenkomst: dinsdag 12 december 2017 Docenten: mr. G.P.C. Janssen en mr. N.W. Groenhart Kerstvakantie 23 december januari 2018 (alle regio's) Bijeenkomst 8: TBS Datum bijeenkomst: maandag 8 januari 2018 Plaats bijeenkomst: Utrecht Docenten: prof. dr. F.A.M.M. Koenraadt, mr. L. Oldenburg en mr. Y. van Kuijck Bijeenkomst 9: Aspecten materieel strafrecht I Datum bijeenkomst: maandag 22 januari 2018 Docenten: prof. mr. Y. Buruma Bijeenkomst 10: Penitentiair- en jeugdrecht Datum bijeenkomst: maandag 5 februari 2018 Docenten: prof. mr. P.J. Vegter en NNB Krokusvakantie: Zuid: 17 februari - 25 februari Noord en Midden: 24 februari - 4 maart Bijeenkomst 11: Voordeelontneming Datum bijeenkomst: maandag 5 maart 2018 Docenten: prof. mr. T. Kooijmans en mr. H. Teengs Gerritsen Bijeenkomst 12: Strategie en getuigenverhoor Datum bijeenkomst: maandag 19 maart 2018 Docenten: mr. A. Röttgering en mr. R. van der Hoeven Pasen: 1 en 2 april Bijeenkomst 13: Overtuigend presenteren Datum bijeenkomst: maandag 9 april 2018 Docenten: mr. J. Sjöcrona en Van Vlijmen 8

9 Bijeenkomst 14: Europees strafrecht I Datum bijeenkomst: maandag 23 april 2018 Docenten: prof. mr. F.G.H. Kristen Meivakantie: 28 april - 6 mei; Hemelvaartsdag: 10 mei Bijeenkomst 15: Europees strafrecht II Datum bijeenkomst: maandag 7 mei 2018 Docenten: prof. mr. M.J.J.P. Luchtman en mr. T. Dieben Bijeenkomst 16: Internationale samenwerking Datum bijeenkomst: dinsdag 22 mei 2018 Docenten: prof. mr. M.J.J.P. Luchtman, mr T Dieben Bijeenkomst 17: Bijzonder strafrecht formeel Datum bijeenkomst: maandag 28 mei 2018 Docenten: prof. mr. P.T.C. van Kampen en mr. R. van der Hoeven Bijeenkomst 18: Bijzonder strafrecht materieel Datum bijeenkomst: maandag 11 juni 2018 Docenten: prof. mr. A. Hartmann en mr. C. Waling Bijeenkomst 19: Aspecten materieel strafrecht II Datum bijeenkomst: maandag 25 juni 2018 Docenten: prof. mr. Y. Buruma Bijeenkomst 20: Discussie actuele ontwikkelingen ahv presentatie door nader bekend te maken gastdocent. Datum bijeenkomst: maandag 2 juli 2018 Docenten: prof. mr. P.T.C. van Kampen, mr R. van der Hoeven, nader bekend te maken gastdocent. Zomervakantie: Zuid: 7 juli - 19 augustus Midden: 14 juli - 26 augustus Noord: 21 juli - 2 september *-*-*-*-* 9