De landelijke vogelmeetnetten in natuurbeheer en -beleid. Chris van Turnhout

Transcriptie

1 De landelijke vogelmeetnetten in natuurbeheer en -beleid Chris van Turnhout

2 Onze missie: volgen populatie-veranderingen van alle wilde vogels in Nederland Monitoring gebaat bij continuïteit op de lange termijn

3 Echter: Informatie-behoeften van opdrachtgevers en stakeholders veranderen Beweegredenen, voorkeuren en tijd van vrijwilligers veranderen

4 Onze uitdaging: Innoveren van meetnetten om aan nieuwe vragen te voldoen Waarborgen van oorspronkelijke doelstellingen Garanderen van hoge participatie door vrijwilligers -> binding & werving

5 Netwerk Ecologische Monitoring: - Samenwerkingsverband van overheidsorganisaties (Rijk, Provincies, Rijkswaterstaat) - Continue afstemming van inwinning op de informatiebehoefte; streven naar vraagbundeling - 17 landelijke meetnetten, coördinatie meestal door PGO s - Uitvoering grotendeels door vrijwillige waarnemers (+ provincies/instituten), op basis van gestandaardiseerde meetprotocollen - Kwaliteitsbewaking door CBS

6 Meetnetten, uitvoering vooral door vrijwilligers Broedvogels Winter- & trekvogels Algemene soorten Schaarse soorten Zeldzame soorten Steekproef Algemene soorten Bijzondere soorten Ganzen en zwanen Kolonievogels Totaal Watervogels etc. Atlasprojecten Broedvogels , , Nestkaarten Winter- & trekvogels , Constant effort sites

7 Index Sovon Vogelonderzoek Nederland landelijke trends 160 Zomertortel

8 index Sovon Vogelonderzoek Nederland regionale trends NL HZZ RIV HZO

9 populatie-index Sovon Vogelonderzoek Nederland indicatoren (Living Planet Index) agrarisch bos open natuur moeras

10 Toename in informatie-behoefte: Van een handjevol naar 23 meetdoelen / beleidsvelden Zowel nationaal (Rode Lijst, exoten, indicatoren) als internationaal (VRL, FBI, TMAP): GOED!! Meer soorten en populaties Van landelijke trends naar provinciale en gebieden-trends (Natura 2000) Van signalerend naar evaluerend (meetnet-ontwerp!) Hogere ruimtelijke resolutie data

11 Hoe? 1) Bijsturen bestaande telprojecten bv. ANLb en SNL: afstemmen telmethode (BMP) harmoniseren soortenlijsten wat is al beschikbaar, wat is extra nodig? herijken prioriteiten (soortselecties, regio s, habitats)

12 Via website aanbieden van vacante telgebieden

13 2) Starten nieuwe telprojecten Meetnet Urbane Soorten (2007) Meetnet Agrarische Soorten (2009) Meetnet Slaapplaatsen (2011) - arbeidsextensief - instap-projecten voor nieuwe tellers

14 3) Aanpassen telstrategie Variëren van telfrequentie: elk jaar 2 telgebieden elk jaar 1 telgebied + 3 telgebieden elke 3 jaar (in rotatie) Integrale gebiedskartering (SNL) Aantrekkelijk voor vrijwilligers

15 NB. Jaarlijkse metingen blijven belangrijk! - In geval van 6-jaarlijkse metingen zou landelijke trendbeoordeling voor 44% van de soorten foutief zijn (CBS) - Op gebiedsniveau percentage nog veel hoger Schmidt et al. 2015

16 4) Technische vernieuwingen

17 Sinds Sovon Vogelonderzoek 2011, AUTOCLUSTER Nederland software voor BMP: automatische interpretatie van waarnemingen per bezoek tot territoria

18 Sinds 2016, AVIMAP: mobiele app voor invoer waarnemingen

19 Substantiële reductie van bureauwerk: BMP op papier autoclust. Avimap Veldwerk Bureauwerk Totaal Meer en gedetailleerdere data beschikbaar Meer uniforme wijze van uitwerking Meer validatie-mogelijkheden Snellere feedback mogelijk Herinterpretatie achteraf mogelijk Vrij beschikbaar voor derden

20 Web-tools om eigen data te bewerken Meelees-rechten voor medetellers (beheerders)

21 Diverse output, o.a. soortgroepkaarten

22 data beschikbaar via NDFF, informatie via sovon.nl /soorten

23 /provincies /gebieden

24 5) Werving en opleiding Feedback & interactie Cursussen & lezingen Samenwerking met TBO s

25

26 Detailniveau BMP-data