Informatie Profielkeuze. Havo en Vwo. Rudolf Steiner College

Transcriptie

1 Informatie Profielkeuze Havo en Vwo Rudolf Steiner College 9e klas 2016/2017 1

2 Voorwoord Beste leerlingen en ouders, Dit is de voorlichtingsbrochure over de examentrajecten havo en vwo zoals die volgend jaar op het Rudolf Steiner College worden aangeboden. Deze informatie geldt alleen voor leerlingen die in het schooljaar in de negende klas zitten. Veel leerlingen uit de 9e klas kijken al lange tijd uit naar informatie over de vakkenpakketten. Ook ouders zijn benieuwd. In deze brochure staat precies beschreven uit welke vakkenpakketten gekozen kan worden en welke extra keuzemogelijkheden er aangeboden worden. Deze brochure is mondeling toegelicht op de ouderavond van donderdag 9 maart en door de mentoren in samenwerking met de decaan tijdens de mentoruren. Deze informatie zal ook op de website te vinden zijn onder het kopje "examenzaken". 2

3 Examentrajecten op het Rudolf Steiner College Algemeen Keuzemogelijkheden Na de algemene leerjaren van de klassen 7, 8 en 9 krijg je volgend jaar te maken met een examentraject. Voor die trajecten geldt dat je een keuze moet maken voor een min of meer vastgelegd vakkenpakket. De aankomende jaren ga je je in deze vakken specialiseren en uiteindelijk examen in doen. Bij havo en vwo heet zo n vakkenpakket een profiel. De overheid heeft er vier gedefinieerd. Ieder profiel is zo samengesteld dat hij goed aansluit op een breed spectrum aan vervolgopleidingen. Opbouw van de profielen profielen havo en vwo Cultuur & Maatschappij Economie & Maatschappij Natuur & Gezondheid & Techniek afkorting CM EM NG / NT De school heeft een voorselectie gemaakt in het aantal keuzemogelijkheden en kan hierdoor goed onderwijs garanderen voor iedere keuze die we aanbieden. Vakken die we aanbieden gaan dus altijd door. Er is geen minimaal-aantal-leerlingen-grens meer, zoals dat vorig jaar voor enkele vakken wel het geval was. Het examen Veel vakken (maar niet alle) worden aan het eind van het examentraject afgesloten met een Centraal Examen (CE). Het cijfer hiervan wordt gemiddeld met het cijfer van het Schoolexamen (SE). Zo n SE doe je voor alle vakken; je bouwt het geleidelijk op door middel van je examendossier, waarin je opdrachten en toetsen verzamelt. Niet alle onderdelen hoeven daarin becijferd te worden, sommige hoeven alleen afgetekend te worden als voldaan (gym en ckv zijn hiervan voorbeelden). Aan het CE mag je alleen deelnemen als je examendossier compleet is. Het examendossier is compleet wanneer je voor alle toetsen een cijfer toebedeeld hebt gekregen en je aan alle handelingsdelen hebt voldaan. PTA s en het examenreglement De opbouw van het examendossier wordt beschreven in het Programma van Toetsing en Afsluiting (PTA). Hierin kun je precies per vak lezen welke onderwerpen deel uitmaken van het dossier, of ze met een cijfer worden afgesloten en hoe die cijfers meewegen in het SE-cijfer. Met het PTA krijg je ook het examenreglement uitgedeeld, met daarin alle regels, afspraken, rechten en plichten, zoals bijvoorbeeld de herkansingsregeling. De PTA s worden vanaf het begin van het betreffende examentraject ieder schooljaar uitgereikt (voor 1 oktober). 3

4 Havo Examentraject Het havo is een opleiding van vijf jaar met een tweejarige Tweede Fase en zou dus in de 11 e klas afgesloten moeten worden. Hoewel afsluiting na 5 jaar mogelijk is, geven we de voorkeur aan een zesjarig traject. Je doet tegelijk met de vwo-leerlingen uit je jaarlaag in de 12 e klas havo-examen. Door deze zes jaren kunnen we allerlei vakken, projecten en afsluitende activiteiten aanbieden. Daarom adviseren we alle havo-leerlingen de zesjarige route te volgen. Vijfjarig traject Zoals hiervoor vermeld is, is het inderdaad mogelijk het havo na vijf jaar af te sluiten. Na de 9 e klas volg je dan (het grootste deel van) de lessen met de 11 e klas. Er wordt een maatwerktraject voor je opgesteld, waardoor je de stof die je in de 10 e klas mist kunt bijwerken. Dit gebeurt met name op die momenten dat de 11 e klas gezamenlijke lessen heeft die je niet nodig hebt om je examen te halen, zoals toneel, kunstreis of klassenuur; kortom: bijna alle pluspunten van deze school. Nog sterker dan het overige vrijeschoolonderwijs vereist dit traject dus een zelfstandige werkhouding. Omdat het in de vrijeschool juist gaat om een brede ontwikkeling waarbij het klassenverband en algemeen vormende vakken van groot belang zijn, wordt dit vijfjarige traject door ons niet gestimuleerd. Verschillen tussen de pakketten: dubbelprofielen De keuzemogelijkheden voor de natuurprofielen zijn zodanig ingevuld dat er een natuurprofiel Natuur, Gezondheid en Techniek is ontstaan (NG/NT), een echt Bèta-profiel. Je volgt een dubbelprofiel en dus krijg je dan ook een diploma met twee profielen. Vervolgopleidingen stellen dat zeer op prijs en het kan je keuzemogelijkheden in het vervolgonderwijs verruimen. 8ste vak Wanneer leerlingen een extra uitdaging wensen en dit aantoonbaar ook aankunnen, is er de mogelijkheid om een 8ste vak kiezen en volgen. Dit is voor havo het vak filosofie, met wiskunde-d als keuzemogelijkheid voor het profiel Natuur, Gezondheid en Techniek. Wil je dit gaan doen, dan moet je beschikken over een sterke motivatie en een flinke mate van zelfstandigheid, waarbij je bovendien ruim binnen je niveau presteert. Voor havisten vinden we het volgen van een extra vak sneller haalbaar dan voor een vwo-leerling, dit heeft te maken met de zesjarige havo-route. Aansluiting op vwo Een regelmatig terugkerende vraag is of het mogelijk is om na het havo-examen op onze school nog vwo te doen. Het antwoord is kort: dat is bij ons uitgesloten. De reden hiervoor is dat je na het havo-examen zeker twee jaar vwo moet volgen om alle stof en PTA-onderdelen te doen. Dat betekent dat je na de 12 e klas weer in de 11 e klas moet terugstappen. Dat lijkt ons voor alle betrokken niet goed. Als je graag wilt gaan studeren aan een universiteit, zijn er meerdere routes mogelijk: zo kun je op het VAVO (volwassenenonderwijs) een vwo diploma halen, maar ook met een HBO propedeuse kun je doorstromen naar een aansluitende universitaire studie. In dit laatste geval zijn soms beperkende eisen gesteld. 4

5 Vakkenpakketten Havo HAVO Cultuur en Maatschappij Gemeenschappelijk deel 1 Nederlands 2 Engels 3 Kunstvak 1 (be/da/mu/dr) profieldeel 4 Geschiedenis Duits of 5 Frans Aardrijkskunde of 6 Maatschappijwetenschappen Kunstvak 2 (drama) of 7 Wiskunde A combinatiecijfer Maatschappijleer ANW profielwerkstuk Handelingsdeel CKV LO Vrijeschool Extra vak, 8ste vak Ambachten Toneel Koor Muziek Filosofie 5

6 HAVO Economie en Maatschappij Gemeenschappelijk deel 1 Nederlands 2 Engels 3 Kunstvak 1 (be/da/mu/dr) profieldeel 4 Wiskunde A 5 Geschiedenis 6 Economie Aardrijkskunde of 7 Maatschappijwetenschappen combinatiecijfer Maatschappijleer ANW profielwerkstuk Handelingsdeel CKV LO Vrijeschool Extra vak, 8ste vak Ambachten Toneel Koor Muziek Filosofie 6

7 HAVO Natuur Gezondheid & Techniek Gemeenschappelijk deel 1 Nederlands 2 Engels 3 Kunstvak 1 (be/da/mu/dr) profieldeel 4 Wiskunde B 5 Scheikunde 6 Natuurkunde 7 Biologie combinatiecijfer Handelingsdeel Vrijeschool Extra vak, 8ste vak Maatschappijleer ANW profielwerkstuk CKV LO Ambachten Toneel Koor Muziek Filosofie of Wiskunde D 7

8 Vwo Examentraject en vakkenpakketten Het vwo is een zesjarige opleiding met een driejarige Tweede Fase. Het examentraject begint dus direct vanaf de 10 e klas, zodat je in de 12 e eindexamen doet. Volgend schooljaar begin je dus direct met eindexamenstof. Verschillen tussen de pakketten: dubbelprofielen De keuzemogelijkheden voor de natuurprofielen zijn zodanig ingevuld dat er een natuurprofiel Natuur, Gezondheid en Techniek is ontstaan (NG/NT), een echt Bèta-profiel. Je volgt een dubbelprofiel en dus krijg je dan ook een diploma met twee profielen. Vervolgopleidingen stellen dat zeer op prijs en het kan je keuzemogelijkheden in het vervolgonderwijs verruimen. Extra, 9e vak In het vwo examentraject is het niet mogelijk om een 9e extra vak te volgen. Het 11e leerjaar is daar te vol voor. Een extra vak valt niet te roosteren. Enige uitzondering hierop is in het profiel Natuur, Gezondheid en Techniek het extra vak wiskunde-d. Dit vak wordt in cursusvorm gegeven en kent alleen een schoolexamen. Hierdoor kan het vak flexibeler geroosterd worden, op de rustigere periodes. Wil je als vwo-leerling dit extra vak volgen moet je beschikken over een sterke motivatie en een flinke mate van zelfstandigheid, waarbij je bovendien ruim binnen je niveau presteert. 8

9 Vakkenpakketten VWO VWO Gemeenschappelijk deel 1 Nederlands Cultuur en Maatschappij 2 Engels Duits of 3 Frans 4 Kunstvak 1 (be/da/mu/dr) Profieldeel 5 Wiskunde C 6 Geschiedenis Aardrijkskunde of 7 Maatschappijwetenschappen Filosofie of 8 Kunstvak 2 (drama + theorie) Combinatiecijfer Handelingsdeel Vrijeschool Maatschappijleer ANW profielwerkstuk CKV LO Ambachten Toneel Koor Muziek Extra vak, 9e vak - In het vwo is een 9e vak niet structureel in te roosteren. Het rooster voor het 11e leerjaar is daar te vol voor. 9

10 VWO Gemeenschappelijk deel 1 Nederlands Economie en Maatschappij 2 Engels Duits of 3 Frans 4 Kunstvak 1 (be/da/mu/dr) Profieldeel 5 Wiskunde A 6 Geschiedenis 7 Economie Aardrijkskunde of 8 Maatschappijwetenschappen Combinatiecijfer Handelingsdeel Vrijeschool Maatschappijleer ANW profielwerkstuk CKV LO Ambachten Toneel Koor Muziek Extra vak, 9e vak - In het vwo is een 9e vak niet structureel in te roosteren. Het rooster voor het 11e leerjaar is daar te vol voor. 10

11 VWO Gemeenschappelijk deel 1 Nederlands Natuur Gezondheid & Techniek 2 Engels Duits of 3 Frans 4 Kunstvak 1 (be/da/mu/dr) Profieldeel 5 Wiskunde B 6 Scheikunde 7 Natuurkunde 8 Biologie Combinatiecijfer Handelingsdeel Vrijeschool Extra vak, 9e vak Maatschappijleer ANW profielwerkstuk CKV LO Ambachten Toneel Koor Muziek Wiskunde - D Voor de NG/NT profielen kan wiskunde-d als extra vak gekozen worden, omdat dit vak in cursusvorm aangeboden wordt en alleen een schoolexamen kent. 11

12 Oriënteren op profielkeuze Het maken van een keuze is voor veel leerlingen lastig. Je laat leuke vakken vallen en weet niet altijd precies wat je daarvoor terugkrijgt. Ook weet je vaak wel dat de profielkeuze het voorsorteren voor je uiteindelijke studiekeuze is, maar heb je nu echt geen idee wat je over een paar jaar wilt gaan studeren. Vaak bekruipt het gevoel dat bij een keuze er maar een mogelijkheid is, namelijk verkeerd kiezen. Dit is niet het geval als je een weloverwogen keuze maakt. Een keuze die je, gedurende enige tijd, van verschillende kanten hebt bekeken en onderzocht. Een keuze waar je met verschillende personen om je heen over gesproken hebt, zoals bijvoorbeeld je ouders/verzorgers, je mentor en docenten op school, maar ook vrienden kunnen zinvolle feedback geven over je kwaliteiten en welk profiel daar goed bij aansluit. Het uitgaan van eigen interesses en kwaliteiten is het lastigst, maar het antwoord geeft wel het meest complete en betrouwbare beeld. Je kunt ook denken aan welke vervolgopleiding je later wilt gaan volgen, of in welke richting deze waarschijnlijk zult gaan vinden. Het antwoord kan een profielkeuze inhouden. Wil je bijvoorbeeld diergeneeskunde gaan studeren, dan kan dat alleen met een Natuur-profiel (NG/NT). Wil je liever iets in de richting van bedrijfskunde dan is het vak economie vaak verplicht gesteld en is dus het profiel E&M wenselijk. Als later, bij de uiteindelijke studiekeuze, toch blijkt dat je een vak mist, is deze deficiëntie relatief makkelijk weg te werken met een zomercursus. Het vak Wiskunde-A in het profiel HAVO-CM is zo n vak dat leerlingen vaak laten vallen en achteraf toch nodig blijken te hebben voor de toelating op hun vervolgopleiding. De compacte en intensieve zomercursus is dan een goede oplossing die op iedere hogeschool wordt aangeboden. In de afgelopen tijd is in de mentoruren op verschillende manieren aandacht besteed aan de profielkeuze. Dit proces zal doorgaan tot aan het inlevermoment van de profielkeuze. Het is goed om ook thuis dit onderwerp regelmatig te bespreken. Heb je vragen en twijfels? Neem dan tijdig contact op met je mentor. Deze gaat zelf met je in gesprek en kan je ook doorverwijzen naar de decaan H/V (Yvette Huigen). Een decaan is gespecialiseerd in het begeleiden van een profiel/studiekeuze. Met specifieke vragen kun je je ook altijd direct tot haar richten; zij kan vaak direct antwoord geven of zaken uitzoeken ( decanaat@rscollege.nl ). Bekendmaken profielkeuze Alle leerlingen worden met hun ouders uitgenodigd voor een keuzegesprek. In dit gesprek vullen de ouders en leerling het papieren keuzeformulier in en is er ruimte om deze keuze toe te lichten. 12

13 De vakken Enige toelichting op alfabetische volgorde ANW Het vak Algemene Natuurwetenschap zit in het combinatiecijfer. Het wordt op onze school gegeven in periodes verspreid over de 10 e, 11 e en 12 e klas. Het vak is niet verplicht voorgeschreven, maar om alle leerlingen op school breed te scholen, ook in de onderzoeksvaardigheden hebben wij ervoor gekozen de leerlingen ANW te laten volgen in de vorm van enkele periodes die al jaren tot de lesstof van de vrije school behoren. CKV Het vak Culturele en Kunstzinnige Vorming is voor alle leerlingen een verplicht vak. Het accent ligt hierbij op het meemaken of ondergaan van evenementen, zoals museumbezoek, concerten, films, theater enz. Dit programma vindt plaats in de kunstreis in klas 11. Het vak moet als voldaan zijn afgetekend om een diploma te kunnen ontvangen. Combinatiecijfer Dit is geen vak, maar wel even handig om te beschrijven. Bij het havo en vwo worden de cijfers voor de vakken Maatschappijleer en ANW (die beide geen CE kennen) met de beoordeling voor het profielwerkstuk gecombineerd tot één examencijfer dat meeweegt in de slaag/zak-regeling: het combinatiecijfer. Een 7 voor dit combinatiecijfer kan op de cijferlijst mogelijk een 5 voor een ander vak compenseren (dit geldt helaas ook andersom ). Kunstvakken Alle leerlingen volgen in het vrije deel een kunstvak. De vier aangeboden kunstvakken zijn beeldend (tekenen/schilderen) dans, drama (toneel) en muziek. Zo n vak bestaat uit een praktisch deel en een theoretisch gedeelte. Het praktijkdeel bestaat uit lessen in klassen 10, 11 en 12 en bestaat dus uit één specifieke kunstvorm. Hiermee wordt het SE-cijfer opgebouwd. Het theoretische deel heet Kunst Algemeen (KUA) en behandelt alle kunstvormen. Elke leerling doet daarin hetzelfde examen. In de 12 e klas worden periodes en vaklessen gegeven die voorbereiden op dit CE. Havo- en vwo-leerlingen met profiel CM kunnen een tweede kunstvak volgen. Daarbij hebben we als school gekozen voor drama. Leerlingen met twee kunstvakken doen slechts één keer centraal examen in het theoretische deel. Het theoretisch deel van het tweede kunstvak toneel wordt met een schoolexamen afgenomen (bestaande uit drie periodes toneelgeschiedenis). LO Lichamelijke Opvoeding, meestal gymnastiek genoemd, is ook een verplicht vak. Het dossier zal dus ook voor dit vak compleet moeten zijn en als voldoende beoordeeld om een diploma te kunnen halen. Maatschappijwetenschappen Dit vak is heeft tot doel een bijdrage te leveren aan de burgerschapsvorming van de leerlingen. Leerlingen wordt een introductie geboden in de werking van de democratie en haar instituties en er wordt kennis verworven over de hoofdzaken van de Nederlandse staatsinrichting. Maatschappijwetenschappen probeert leerlingen inzicht te geven in de structuren en processen die de samenleving en het menselijk samenleven vormen: principes van de menselijke interactie en communicatie, de noodzaak en de mogelijkheden van groepsvorming, de overdracht van taal, cultuur en waarden aan nieuwe generaties. 13

14 Profielwerkstuk Bij havo en vwo moet er een profielwerkstuk gemaakt worden. Het eindwerkstuk dat al decennia binnen Vrijescholen bestaat voldoet ruim aan de doelstellingen van het profielwerkstuk. De bedoeling van het eindwerkstuk is nogal breed: je werkt bijna een jaar lang aan -deels in klas 11, deels in klas 12- een zelf te kiezen onderwerp onder begeleiding van een docent van school. Over de mogelijkheden en beperkingen word je in de loop van de 11 e klas geïnformeerd. Het profielwerkstuk moet tegenwoordig becijferd worden. Het cijfer vormt samen met het cijfer voor Maatschappijleer en ANW het zogenaamde combinatiecijfer (zie boven). Rekentoets Voor alle vo-leerlingen geldt dat de rekentoets een verplicht onderdeel is van het Eindexamen. Een leerling heeft vier kansen en moet de rekentoets ten minste één keer hebben afgelegd wil hij of zij een vo-diploma kunnen behalen. Daarmee is de rekentoets een onderdeel van de slaag/zak-regeling want een leerling die de rekentoets niet heeft afgelegd kan geen vo-diploma behalen. In het vwo moet het rekentoetscijfer bij de slaag-zakbeslissing betrokken worden. Het cijfer van de rekentoets telt mee in de kernvakkenregeling voor het vwo. Binnen de kernvakken mag een leerling één 5 hebben, de overige kernvakken moeten dan een 6 of hoger zijn. De kernvakken voor vwo zijn: Nederlands, Engels, Wiskunde en de rekentoets. Bij havo is het voorgaande nog niet het geval. Voor de havo gaat het rekentoetscijfer pas meetellen nadat de bewindspersonen hun besluit daartoe bekend hebben gemaakt. Een dergelijk besluit is afhankelijk gesteld van de landelijke resultaten op de rekentoets van de examenkandidaten havo en vmbo. OCW heeft aangegeven dat het besluit om het rekentoetscijfer in de slaag-zakregeling te laten meetellen bij havo en vmbo minimaal een jaar van tevoren bekend zal worden gemaakt. Talen Nederlands en Engels volg je altijd, of je nu examen havo of vwo doet. Allen havo CM leerlingen kunnen een extra vreemde taal kiezen, Frans of Duits. vwo- leerlingen moeten dit allemaal doen. Let op: Wanneer een vwo-leerling zodanig door zijn/haar dyslectie belemmerd wordt dat het vwo-diploma in gevaar komt, is het mogelijk om dispensatie aan te vragen voor deze extra vreemde taal. Als dit het geval is, meldt het de mentor, die de vraag dan zal voorleggen aan het zorgteam van school. Wiskunde Wiskunde komt in alle profielen voor als mogelijkheid. Alleen in havo CM is het echter niet verplicht om dit vak te volgen. De andere havisten volgen Wiskunde A of B. Voor vwo CM-leerlingen bieden we het vak Wiskunde C aan. Wiskunde D is een verdiepende vorm van wiskunde B en wordt alleen als extra vak aangeboden. Precieze informatie over de verschillende varianten wiskunde is bij de vakdocenten in te winnen. 14