Duurzaamheidsverslag 2012

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Duurzaamheidsverslag 2012"

Transcriptie

1 Duurzaamheidsverslag 2012 Evonik Antwerpen Evonik. Power to create.

2

3 Inhoudstafel Boodschap van de directie 5 Visie en doelstellingen 7 Kerncijfers 9 1. People Inleiding Opleiding Sociaal overzicht Maatschappelijke verantwoordelijkheid Veiligheid en gezondheid Investeringen en bedrijfskosten voor veiligheid en gezondheid Tijdlijn Prosperity Financieel overzicht Overzicht activiteiten Evonik Degussa Antwerpen NV Overzicht activiteiten Evonik Oxeno Antwerpen NV Balans en resultatenrekening Balans en resultatenrekening van Evonik Degussa Antwerpen NV Balans en resultatenrekening van Evonik Oxeno Antwerpen NV Toelichting Evonik Degussa Antwerpen NV Evonik Oxeno Antwerpen NV 45 Colofon Planet Milieu Milieu-investeringen, milieubedrijfskosten en heffingen Water Energie Logistiek 33 3 Duurzaamheidsverslag 2012

4 Voor Evonik Antwerpen was 2012 een succesvol jaar. De totale afzethoeveelheid van onze producten steeg ten opzichte van 2011 verder. Stefan Kroll, Afgevaardigd Bestuurder 4 Duurzaamheidsverslag 2012

5 Boodschap van de directie CHEMIE - MAAK ER WAT VAN! Hoe ziet de wereld van morgen eruit? Wat zijn de behoeften van onze samenleving binnen tien of twintig jaar? Wie zich deze vragen stelt, herkent trends in een vroeg stadium en geeft de markt van de toekomst vorm. Dit is wat Evonik - en ook Evonik in Antwerpen - doet. Ons programma voor de toekomst, Evonik 2016, berust op een stevige basis. Efficiëntie, waarden en groei; met dit trio willen we onze ambitieuze doelstellingen vandaag en in de komende jaren realiseren. Voor Evonik Antwerpen 1 was 2012 een succesvol jaar. De totale afzethoeveelheid van onze producten steeg ten opzichte van 2011 verder met 7,9 procent. De meest beduidende groei in absolute cijfers werd opgetekend in de Business Unit Health & Nutrition (methionine). Ook de sector van de agrochemie (herbi ciden) zag de omzet licht stijgen. De andere sectoren kenden een lichte (coatings en additieven, bleekmiddelen) tot moderate (siliciumproducten) terugval. In vergelijking met 2011 steeg het gemiddelde aantal medewerk(st)ers (2) opnieuw licht. Evonik Antwerpen doet het goed, maar laat het duidelijk zijn dat dit vooral de verdienste is van al haar medewerkers. Daarom investeert Evonik Antwerpen zoveel in haar huidige, maar ook in haar toekomstige medewerkers. Dat blijkt bijvoorbeeld uit het sponsoringproject Cyber classroom, dat Evonik in samenwerking met Technopolis in Mechelen realiseert. Deze ontwikkeling laat jongeren in 3D kennismaken met vraagstukken uit de chemie en de wetenschap. Ze kunnen abstracte chemieen fysicaprocessen op een interactieve manier ontdekken, begrijpen en sturen. chemie - maak er wat van! is de slogan die wijst op de aanwezigheid van chemie in al onze dagdagelijkse producten. Tegelijk maakt deze slagzin duidelijk, dat je met een job in de chemische industrie je leven kan uitbouwen. Onze medewerkers hadden dit jaar ook reden tot feesten. In 2012 was het tien jaar geleden dat de Oxeno-eenheid in Antwerpen opstartte. Dit hebben de medewerkers gevierd met een miniopendeurdag. Familie en vrienden waren welkom voor een unieke blik achter de schermen. Bovendien werd op het einde van 2012 het investeringsproject Zephir voor de Oxeno-eenheid Antwerpen goed gekeurd. De bouw van deze aanzienlijke uitbreiding is gepland voor 2013/2014. Verder werd het uitbreidingsproject voor de Methionine-eenheid in 2012 afgesloten en werden investeringen voor de produc tie van Si 363 en uitbreidingen voor ACA en TMC-on goedgekeurd. Projecten die mooie perspectieven bieden voor onze mede werkers. Naast investeren in medewerkers en werkgelegenheid besteden we uiteraard steeds de nodige aandacht aan het milieu. In 2012 ijverden we voor de bouw van windturbines die ons van groene stroom moeten voorzien. Voor een eerste windturbine aan het Kanaaldok hebben we reeds een bouwvergunning. Energiezuinig produceren zal bijdragen aan de milieubeschermende maatregelen op onze site. Veiligheid is een thema dat we permanent hoog op de agenda houden. Met het project samurai@work zetten we in 2012 steeds meer stappen in de goede richting. Het gestegen aantal ongevallen met werkverlet bewijst dat het werk echter nog niet af is. Het ultieme doel is een nieuwe veiligheidscultuur: veiligheid moet een tweede natuur worden. Het is duidelijk. We werken steeds verder aan de wereld van morgen. Evonik Antwerpen wil haar programma voor de toekomst, met ambitieuze doelstellingen op het vlak van efficiëntie, waarden en groei, samen met haar medewerkers realiseren. Chemie, wij maken er wat van! (1) Evonik Antwerpen omvat Evonik Degussa Antwerpen NV en Evonik Oxeno Antwerpen NV (2) Hierna worden begrippen als medewerker en werk nemer en andere begrippen die niet geslachtsneutraal zijn, zowel voor mannen als voor vrouwen gebruikt. 5 Duurzaamheidsverslag 2012

6 6 Duurzaamheidsverslag 2012

7 Deze visie vertaalt zich in concrete initiatieven, uitgewerkt in de doelstellingen voor 2013: Doelstelling 1: Verbeteren van de veiligheidscultuur Invoeren van het Corporateveiligheidsmasterplan (o.a. gedragsanalyse cf. human factor Business Unit Health & Nutrition, BU-HN). Geen ongevallen met werkverlet (frequentiegraad max. 1,5). Voltooien van het fases 2 (workshops), 3 (actiepunten) en 4 (borging). Doelstelling 2: Omzetting van diverse projecten Afsluiten van One ERP SAP-projecten. Dit houdt in: de migratie van nieuwe supply chain en human resources software. Omzetten van investeringsprojecten op een competitieve en betrouwbare wijze. Hercertificering ISO 9001 en voor de Business Units (BU), Health & Nutrition (HN), Inorganic Materials (IM), Advanced Intermediates (AI) en Coatings & Additives (CA). Conformiteit ISO 9001 en voor diensten BU-SU Antwerpen. Introductie van nieuwe software (EASI) voor het documentenmanagementsysteem, ter vervanging van de voorgaande software ENNOV. Doelstelling 3: Overleg en dialoog met sociale partners en medewerkers Analyse van medewerkersenquête 2012 en opstellen van actieprogramma. De medewerkersenquête is een tweejaarlijkse wereldwijde bevraging binnen de Evonik-groep. Sociaal overleg in functie van economische noden en realiteit. Evonik Antwerpen tracht zo op een duurzame manier om te gaan met de drie P s (people, planet, prosperity): respectvol en verantwoord omgaan met de medewerkers; respectvol en verantwoord omgaan met de omgeving; een betrouwbare en competitieve productie garanderen; een attractieve partner zijn om nieuwe investeringen en activiteiten aan te trekken. De visie van Evonik Antwerpen: strategie voor duurzame ontwikkeling en groei 7 Duurzaamheidsverslag 2012

8 8 Duurzaamheidsverslag 2012

9 Kerncijfers Kerncijfers Evonik Degussa Antwerpen NV in DEUR Omzet Productiehoeveelheidsindex (referentiejaar 2008) % Productiehoeveelheidsindex % 100 % 94 % 105 % 115 % 120 % Afschrijvingen Winst/Verlies van het boekjaar Eigen vermogen en voorzieningen Schulden Vaste activa Vlottende activa Investeringen Personeelskosten Medewerkers (jaargemiddelde) Veiligheid, kwaliteit en milieu CO 2 -equivalent per ton 0,39 0,37 0,45 0,52 0,50 Verkocht product (ton) Frequentiegraad (arbeidsongevallen met werkverlet per miljoen werkuren) 3,28 2,74 4,04 4,63 7,85 Kerncijfers Evonik Oxeno Antwerpen NV in DEUR Omzet Afschrijvingen Winst/Verlies van het boekjaar Eigen vermogen en voorzieningen Schulden Vaste activa Vlottende activa Investeringen In het kader van duurzame ontwikkeling werd in 2012 aan milieubescherming, veiligheid en gezondheid 31,376 miljoen EUR besteed. Het investeringsvolume aan milieuactiviteiten bedraagt 3,09 miljoen EUR, aan veiligheidsactiviteiten 3,17 miljoen EUR. Aantal uren opleiding Sociaal Aantal uren opleiding ,5 vrouwen mannen Aantal 3,5 uren opleiding , , , Werknemers (per ): ,5 4 3,5 3 2,5 4,5 2 41,5 3,5 1 30,5 2, ,5 1 0,5 0 9 Duurzaamheidsverslag 2012

10 1. People 10 Duurzaamheidsverslag 2012

11 1.1 Inleiding CHEMIE - MAAK ER WAT VAN! Samenwerking met Technopolis-Mechelen Evonik, zowel de Antwerpse site als het Duitse moederbedrijf, heeft een lange traditie in het ondersteunen van en samenwerken met het onderwijs. In 2012 werden in dit kader belangrijke stappen gezet. In Duitsland is de Evonik-groep de drijvende kracht achter het project Cyber classroom. Na de succesvolle introductie van deze nieuwe wijze van lesgeven in Duitsland kreeg Evonik in Antwerpen de eer om, als eerste buitenlandse vestiging, dit als proefproject te lanceren. Het toestel, de Cyber classroom, laat toe dat jongeren in 3D kennismaken met vraagstukken uit de chemie en de wetenschap. Ze kunnen op een interactieve wijze ontdekken, begrijpen en sturen. Dit is een unieke leerwijze die een nieuwe dimensie geeft aan de klassieke chemie-opleiding. Hiervoor heeft Evonik een samenwerking opgezet met Technopolis in Mechelen. De reden dat we Technopolis kozen als partner is voor de hand liggend. Evonik en Technopolis hebben elkaar gevonden op vlak van het enthousiasmeren van jongeren op eenvoudige, moderne en interactieve wijze. Vanaf mei 2013 kunnen bezoekers en studenten via de Cyber classroom een kijkje nemen in chemische en wetenschappelijke processen. Inzicht in chemie en wetenschap komt veelal neer op het visueel maken van het proces. Letterlijk kunnen binnendringen in abstracte chemie- en fysicaprocessen is het sterke punt van deze opstelling. Gelijktijdig introduceren we ook de slogan chemie - maak er wat van!, zowel in Technopolis als in onze eigen communicatie. De slogan wijst enerzijds op de aanwezigheid van onmisbare chemische producten in ons leven, anderzijds op de mogelijkheid via een job bij Evonik een toffe carrière uit te bouwen. 11 Duurzaamheidsverslag 2012

12 1.2 Opleiding Algemeen Interne opleidingen In 2012 nam bijna iedere medewerker deel aan één of meerdere opleidingen, goed voor opleidingsuren of opleidingsdagen. 2,62 procent van de loonmassa werd in 2012 aan vorming besteed. Het IPA (InterProfessioneel Akkoord) stelt voorop dat een minimumpercentage van 1,9 procent moet worden behaald. Er ging opnieuw veel aandacht naar veiligheidsopleidingen die onder rubriek 1.5 Veiligheid en gezondheid aan bod komen. Hierna nog enkele bijkomende thema s, die het vermelden waard zijn. 35 nieuwe medewerkers volgden het tweedaagse introductieprogramma rond Veiligheid, Kwaliteit en Milieu. Een 50-tal nieuwe productiemede - werkers nam deel aan één of meerdere basisopleidingen over chemie, fysica, proces technologie, pomp-, meet- en regeltechnieken. Opleiding koelmachines: binnen Operations krijgen de productiemedewerkers opleiding over de bedrijfseigen koelmachines, zodat zij het onderhoud mee in beheer kunnen nemen. De Fabrieksbrandweer en Medische Dienst gaven in 2012 meerdere interne opleidingen voor heel wat medewerkers, o.a.: gebruik ademlucht en gaswerkpak, veiligheidspost, oefenen met poederblusser, reanimatietechnieken, toelichting bij het gebruik van nieuwe toestellen. Ook de eigen beroepskennis werd op peil gehouden door het volgen van bijscholingen. Coaching: medewerkers kunnen tijdens hun loopbaan begeleid worden. Dit gebeurt meestal naar aanleiding van interne sollicitaties en voor functies met een leidinggevend profiel. Hierbij wordt verder gewerkt rond competenties zoals leidinggeven, manier van samenwerken en communiceren. Deze feedbacken coachingsessies dragen bij tot de persoonlijke groei van de betrokken medewerkers en worden erg positief onthaald. Samenwerking en communicatie: in verschillende afdelingen werden workshops georganiseerd rond onderlinge samenwerking en communicatie. 12 Duurzaamheidsverslag 2012

13 Samenwerking Onderwijs - Industrie Schoolstagiairs In 2012 werd hard gewerkt om de contacten met scholen verder uit te bouwen in het kader van stagewerking. Het werken met schoolstagiairs is immers een efficiënte manier om nieuwe medewerkers te selecteren, een thema dat in onze vergrijzende sector steeds actueler wordt. Hiernaast biedt het werken met stagiairs voor beide partijen nog een aantal andere voordelen. Zo is een werknemer bij Evonik vaak reeds vele jaren in dienst, terwijl een stagiair een frisse kijk heeft op ons bedrijf en op de hoogte is van de laatste ontwik kelingen. Onze manier van werken zal door hen sneller in vraag gesteld worden. Bovendien kan een student de interesse in studeren opnieuw aanwakkeren bij onze huidige medewerkers. Waar we in het verleden eerder een ad hoc-aanpak hanteerden, trachten we nu gerichter op zoek te gaan naar interessante profielen en benaderen we de onderwijs instanties proactief. Bovendien zijn we meer aanwezig op jobbeurzen en schoolevenementen. Dit om de studenten vertrouwd te maken met de organisatie en de structuur van Evonik. Tijdens het schooljaar kregen niet minder dan 34 studenten, uit 9 verschillende onderwijsinstanties, de mogelijkheid om stage te lopen bij Evonik. Het grootste aantal van hen kwam in onze werkplaatsen terecht, maar ook onze productieafdelingen droegen hun steentje bij door een aantal studenten te begeleiden. Afhankelijk van de studierichting liepen zij twee weken tot een heel semester stage. Zo leerden zij ook de verschillende ploegensystemen kennen. De begeleiding van deze studenten is een intensief proces. Wij wensen daarom uitdrukkelijk de stage begeleiders te bedanken voor de geïnves teerde tijd en energie! SIRA-project In 2012 volbrachten 6 jongeren de opleiding tot procesoperator in het SIRAproject. Dit gecombineerde opleidingsprogramma van studeren en werken richt zich tot jongeren tussen 18 en 25 jaar, die zich op deze manier gedurende een volledig schooljaar kunnen om- of bijscholen. Via deze weg leiden wij jongeren op, met het oog op een toekomstige tewerkstelling. Evonik Antwerpen stuurt haar medewerkers uit Evonik Industries gaat in Singapore haar vijfde methionine-installatie uit de grond stampen, de opstart is voorzien in Om deze werkzaamheden voor te bereiden en de bouw van de nieuwe installatie te begeleiden, zijn in 2012 de eerste expats uit Antwerpen naar Singapore vertrokken, meteen een van de verste bestemmingen binnen het concern. De kennis uit Antwerpen zal in Singapore meer dan welkom zijn, de projectleiding is voor een groot deel in Antwerpse handen. In een tweede fase zal een tweede, grotere groep medewerkers uit Antwerpen naar Singapore vertrekken om de opstart te begeleiden en de Singaporese medewerkers bij te staan. 13 Duurzaamheidsverslag 2012

14 1.3 Sociaal overzicht Familiedagen Oxeno-eenheid Internationaal uitwisselingsproject De Oxeno-eenheid Antwerpen had in 2012 reden tot feesten. Het was immers 10 jaar geleden dat deze nog jonge installatie opstartte. Op zondag 11 en 18 november organi seerde de Oxenoeenheid samen met de afdeling Communicatie twee familie dagen. Gespreid over deze twee dagen kwamen vier groepen met familieleden, vrienden en kennissen de Oxeno-eenheid bezoeken. De medewerkers konden zo aan hun partner, kinderen, ouders of vrienden laten zien waar zij werken en hoe hun jobomgeving er uitziet. Na een welkomstwoord en een presentatie over Evonik, vertrokken de groepen met de bus voor een rondrit over het hele terrein. De bedrijfsleiding zorgde voor deskundige uitleg bij de verschillende installaties. Het bezoek werd afgesloten met een gezellige babbel bij een hapje en een drankje. Met Nieuwe horizonten, het vakantieuitwisselingsprogramma voor scholieren van Evonik Industries, kunnen kinderen (tussen 14 en 18 jaar) van medewerkers twee weken in een gastgezin in het buitenland doorbrengen. Voor de meeste jongeren is dit een eerste kennismaking met een niet-europees land. We verwachten van hen dat ze openstaan voor andere culturen, zich vlot in het Engels kunnen uitdrukken en uiteraard dat ze zelfstandig de verre reis kunnen ondernemen. Vorig jaar zijn er uitwisselingen geweest met Canada en de USA. Hiernaast biedt het Evonik-concern jaarlijks een aantal kinderen de kans een volledig schooljaar via de organisatie AFS in het buitenland door te brengen. Vorig jaar mocht één kind van een medewerker van Evonik Antwerpen één jaar lang studeren in Brazilië. 14 Duurzaamheidsverslag 2012

15 1.4 Maatschappelijke verantwoordelijkheid Sponsoringprojecten Schoolbezoeken Drakenbootrace Tal van sociale, folkloristische, culturele en educatieve projecten op lokaal niveau kunnen al jaren op de steun van onze firma rekenen bij de organisatie van hun uiteenlopende evenementen. In 2012 ging onze bijdrage op sociaal vlak o.a. naar projecten van het Rode Kruis Antwerpen-Haven, meer bepaald ter ondersteuning van de werking van de medische wachtdienst in de Antwerpse haven. De vzw Breek de Stilte, die zich inzet voor mensen met autisme, kon opnieuw op onze hulp rekenen. Naast een aantal sociale projecten, leggen we in onze sponsoringpolitiek sterk de nadruk op educatieve projecten. In samenwerking met essenscia, Technopolis- Mechelen, VOKA en het Havencentrum Lillo hebben we in 2012 tal van projecten voor een kortere of langere periode opgestart. Tijdens de ecomobiliteitsdag op 1 april in Technopolis-Mechelen stonden duurzame vervoermiddelen en materialen in de kijker. Wie een ritje wou maken met de sportieve Evonik Wind Explorer was hier aan het juiste adres. In het Havencentrum van Lillo werkte Evonik dan weer samen met VOKA om de visibiliteit van de grootindustrie op een interactieve manier te verhogen. In 2012 brachten opnieuw tientallen scholen, universiteiten en onderwijsinstellingen/opleidingscentra een bezoek aan onze firma. Afhankelijk van de studierichting en de leeftijd van onze bezoekers, wordt er telkens een op maat gemaakt programma voorzien. Vaak trekt men, na een algemene voorstelling van de firma, naar onze werkplaatsen, het labo of een productie-eenheid. Een bezoek aan onze biologische afvalwaterzuiveringsinstallatie kan op veel interesse rekenen. Met deze bezoeken trachten we als chemisch bedrijf de jeugd warm te maken voor een wetenschappelijke of technische studiekeuze. Bronzen medaille voor Evonik Aangemoedigd door de Afgevaardigd Bestuurder behaalde de ploeg van Evonik begin september een welverdiende derde plaats in de Antwerpse drakenbootrace. Een mooi voorbeeld van teamspirit en fun, waarmee deze sportieve ploeg haar eigen slogan teamwork makes a dream work kon waarmaken. De combinatie van spierkracht, goede coördinatie tussen trommelaar en roeiers en de juiste techniek bleek zeer succesvol in deze sportieve wedstrijd. Voor herhaling vatbaar! 15 Duurzaamheidsverslag 2012

16 1.5 Veiligheid en gezondheid Frequentiegraad ongevallen Evonik Antwerpen telde 12 ongevallen met werkverlet in 2012, dit wil zeggen een frequentiegraad van 7,85 (aantal ongevallen met werkverlet per miljoen werkuren). Sectorvergelijking frequentiegraad ,16 36,51 36,05 35,99 35,82 35,61 32, ,15 28,45 26,98 26,07 26,07 24,62 24, ,61 8,83 16,76 4,67 18,91 19,11 7,09 4,07 17,00 8,23 15,43 4,60 16,87 8,50 12,95 5,77 11,09 4,09 10,63 10,28 7,28 7,55 10,41 10,40 7,23 5,08 11,97 3,28 22,04 10,12 2,74 22,19 11,23 4,04 4,63 7, Industrie België Chemie België Evonik Antwerpen Bron: VIBNA 16 Duurzaamheidsverslag 2012

17 Veiligheidsbeleid en ongevallenpreventie gaan samen met gerichte veiligheidsopleidingen en specifieke kennis UWEB Sinds oktober 2008 werd het e-learningprogramma UWEB bij Evonik Antwerpen geïntroduceerd. Via dit intranetplatform krijgt iedere medewerker jaarlijks een cursuspakket toegewezen om zo een aantal veiligheidsthema s op te frissen. Het volgen van alle UWEB-modules in 2012 nam in totaal opleidingsuren in beslag. Oefenen met poederblusser 129 medewerkers hebben in 2012 deelgenomen aan een opfrissing over het gebruik van een poederblusser. Iedere medewerker dient deze opleiding op regelmatige basis te volgen. Duurzame veiligheidscultuur Ook in 2012 liep in onze fabriek het project Werken aan een duurzame veiligheidscultuur, in samenwerking met samurai@work. Tijdens opleidingssessies voor leidinggevenden en medewerkers werd het eigen veiligheidsgedrag in kaart gebracht, maar ook het aanspreken van collega s en medewerkers op (on)veilig gedrag. Via dit programma leren we dat het vermijden van ongevallen in eerste instantie een kwestie is van het toepassen van enerzijds een duidelijk beleid en anderzijds een aangepast veilig gedrag van iedereen. Om dit beleid kracht bij te zetten en de inhoud van de opleidingen te bestendigen, werd in 2012 een postercampagne gelanceerd, waarbij onderstaande aandachtspunten in de fabriek verspreid werden: Gouden Safety Award voor FCP-A-eenheid en Oxeno-eenheid Begin mei mochten de medewerkers van de FCP-A-eenheid uit handen van Afgevaardigd Bestuurder, Stefan Kroll, de gouden Safety Award in ontvangst nemen. Deze erkenning kregen zij voor een decennium lang werken zonder ongeval met werkverlet. Dit is een belangrijke prestatie, mede door de complexiteit en de moeilijkheidsgraad van de werkzaamheden in de installatie. Dat een decennium zonder ongeval met werkverlet geen alledaagse gebeurtenis is, blijkt uit het feit dat naast de FCP-Aeenheid op onze Antwerpse site, uitsluitend de OX-eenheid momenteel tien jaar zonder ongeval met werkverlet bereikt heeft. Deze positieve evolutie is vooral te danken aan het verhoogde veiligheidsbesef en de motivatie van de medewerkers. We moeten echter waakzaam blijven en strikt de veiligheidsvoorschriften blijven toepassen uren werken zonder ongeval met werkverlet Eind oktober bereikte de groep Utilities en Centraal Labo, die samen één groep vormen in de veiligheidswedstrijd, uren werken zonder ongeval met werkverlet. Op beide afdelingen werd dit mooie veiligheidsresultaat op passende wijze gevierd. Ook de FK-/HK-/CS-eenheid viel in de prijzen. Daar werden eveneens uren werken zonder ongeval met werkverlet gevierd. Een unieke prestatie van alle betrokkenen! 17 Duurzaamheidsverslag 2012

18 Brandweer Jaaractieplan 2011 Jaaractieplan 2012 Schuimvormend middel Voor de voertuigen van de bedrijfsbrandweer en voor de vaste beschuimingsinstallaties van de AO- en de ME-installatie werd eind januari 2012 een grote hoeveelheid nieuw schuimvormend middel geleverd. Het oude schuim bevatte immers PFOS (perfluoroctaansulfonaten). Deze PFOScompo nenten zijn zeer slecht biologisch afbreekbaar, accumuleren in het oppervlaktewater en kunnen zo in de voedselketen terechtkomen. Daarom werd de productie van PFOS-houdende blusschuimen gestopt en het gebruik ervan verboden. Oude brandweerwagen naar Chileense collega s Het brandweerkorps van Evonik Antwerpen heeft zich een nieuw, hoogtechnologisch voertuig aangeschaft dat aan de meest recente normen voldoet. De oude brandweerwagen was immers na 29 jaar trouwe dienst aan vervanging toe en zal nu ingezet worden bij een brandweerkorps in Chili. Op 14 december 2012 vond de officiële overhandiging plaats in aanwezigheid van o.a. de ereconsul van Chili. Ondertussen vertrok het voertuig per schip naar Chili. Begin 2013 werd de nieuwe brandweerwagen officieel gedoopt. Hopelijk wordt de wagen vooral voor oefeningen ingezet en zal hij zo weinig mogelijk moeten uitrukken. i change Het jaaractieplan 2011 promootte beweging en gezonde voeding. Twee belangrijke voorwaarden voor een gezond leven die ook in 2012 verdere aandacht kregen. Echt vernieuwend daarbij was de invoering van de digitale gezondheids coach i change. Een van de grote troeven van i change is het ruime aanbod aan programma s : i change my food, i change my weight, i change my move, i change my stress en i change my sleep. De programma s zijn op maat van de individuele gebruiker die ze op eigen tempo en volgens de eigen prioriteiten kan afwerken. Bovendien is de deelname volstrekt anoniem. Outsourcing / Contractoren en veiligheid Het jaaractieplan 2012 brengt het veilig (samen)werken met contractoren onder de aandacht. Elke dag zijn er vele contractoren actief op de site. Deze contractoren beschikken over competenties en middelen die noodzakelijk zijn om de gebouwen en installaties te onderhouden, te verbeteren, aan te passen of om omvangrijke werken uit te voeren. Ook voor deze grote groep mensen wil Evonik een veilige werkomgeving waarborgen, elk ongeval is er immers één te veel! Naar aanleiding van de grote bedrijfsstilstand in 2011, waar er enkele ongevallen met contractoren zijn gebeurd, werd in het CPB beslist om de veiligheid bij het werken met contractoren te analyseren en te verbeteren. Vanuit de werkgroep zijn er verschillende acties ondernomen: Analyse van de huidige werkwijze bij het samenwerken met contractoren. Vooraleer een contractormedewerker een toegangsbadge ontvangt, krijgt deze medewerker een algemene introductiefilm te zien. Pas na een succesvolle test, krijgt deze medewerker een toegangsbadge. De introductiefilm is beschikbaar in 12 talen, om mogelijke taalbarrières uit te sluiten. 18 Duurzaamheidsverslag 2012

19 1.5.1 Investeringen en bedrijfskosten voor veiligheid en gezondheid Investeringen Bedrijfskosten Met het vrij verkeer van goederen en diensten binnen de Europese Unie komen er immers regelmatig anderstalige contractormedewerkers op de site. Door deze introductiefilm in hun moedertaal te geven, mag men zeker zijn dat de gegeven informatie ook begrepen wordt. Hierdoor wordt de informatiedoorstroming naar de mensen op de werkvloer sterk verbeterd. Contractoren met veel medewerkers op onze site werden uitgenodigd om hun veiligheidsbeleid toe te lichten. Bovendien konden de contractoren aanduiden waar zij mogelijke verbeter punten zien in de samenwerking. Een nieuwe instructie rond stellingbouw, de vereenvoudigde aanduiding rond keuringen van stellingen en een vernieuwde opleiding van stellinggebruikers verbetert de veiligheidsbeleving bij het werken met en op stellingen. Om de relatie tussen hoofd- en mogelijke subcontractors transparant te maken, is het badgebeheer aangepast. Door middel van affiches werden specifieke thema s onder de aandacht gebracht, zoals het sperren van tijdelijke vloeropeningen en werken op hoogte. Alle verantwoordelijken van raamcontractoren en contractoren die voor langere tijd op de site actief zijn, worden driemaal per jaar op een VKM-overleg uitgenodigd. In dit VKM-overleg worden nieuwe instructies toegelicht en ongevallen of incidenten besproken. Zo leren ook andere contractoren uit ongevallen. Contractoren worden actief betrokken bij elk VKM-overleg. Sinds 2012 geeft iedere contractor om beurt een presentatie over de risico s eigen aan zijn vakgebied of specialiteit. Zo worden andere medewerkers ook bewust van de mogelijke risico s, indien men in elkaars buurt werkzaam is. Dit overleg heeft als doel de veiligheidscultuur van Evonik ook bij contractoren te implementeren. Vooraleer een contractor werken komt uitvoeren, wordt een grondige screening doorgevoerd en wordt het veiligheidsbeleid van de contractor geanalyseerd. Zodoende worden onveilige contractoren geweerd van de site. In 2012 was er slechts één ongeval met werkverlet bij de contractoren. Elk ongeval is er echter één te veel, maar de neerwaartse trend is ingezet. In 2013 wordt het jaaractieplan nog verdergezet. In 2012 werd 3,173 miljoen EUR geïnvesteerd in diverse veiligheidsprojecten bij Operations en Services. Tot de belangrijke investeringen in Services behoren de aankoop van een nieuw brandweervoertuig en een nieuw type adembeschermingsapparatuur, de vervanging van meerdere hydranten, de uitbreiding van de camerabewaking en de beveiliging van de perimeter ter hoogte van het Kanaaldok. In gebouw B430 werd het elektrisch vermogen en de gezekerde spanning vernieuwd. Bij Operations werden in de FCP-A-eenheid vervangingsinvesteringen uitgevoerd, zoals de verwijdering van de asbesthoudende beplating aan de façade, de brandbeveiliging van de diverse traphallen werd verbeterd en complianceinvesteringen in het tankpark werden doorgevoerd. In de Methionine-eenheden werden de branddeuren vervangen en werd het condensaatnet gescheiden. Op de B-eenheid werd een nieuw type HCN-detectie (op basis van lasertechnologie) geïnstalleerd. In 2012 bedroegen de uitgaven voor veiligheid en gezondheid 6,966 miljoen EUR. 19 Duurzaamheidsverslag 2012

20 1.6 Tijdlijn januari februari Start nieuwe kunsttentoonstelling in het personeelsrestaurant met werken van Veerle Cooymans - 1 tot Kunsttentoonstelling in het personeels restaurant met werken van Ingrid Van Uffelen Schoolbezoek Gemeentelijk Instituut Brasschaat (6de jaars Techniek-Weten schappen en Wiskunde-Wetenschappen) Bezoek Antwerp Management School Schoolbezoek GITOK Kalmthout (7de jaar M&R-Technieken) Nieuwjaarsfeest oprustgestelden in feestzaal De Geesten te Ekeren Bezoek GITOK Kalmthout Bezoek studenten Leibnitz-Institut für Katalyse Rostock Bezoek (deel 1) Sint-Jozef-Instituut Schoten (2 de jaar Industriële Wetenschappen en Mechanica Elektriciteit) Kekulé-cyclus 2012 m.m.v. Evonik Antwerpen (in de Universiteit Antwerpen) Bezoek (deel 2) Sint-Jozef-Instituut Schoten (2 de jaar Industriële Wetenschappen en Mechanica Elektriciteit) Jobbeurs Lessius Mechelen (De Naeyer) m.m.v. Evonik Antwerpen Jobbeurs KUL 20 Duurzaamheidsverslag 2012

21 maart april Technorally 2012 i.s.m. firma Cegelec en PITO Stabroek Technologie-event Antwerpen (Technopolis Mechelen) Start nieuwe kunsttentoonstelling in het personeelsrestaurant met werken van Veerle Boets Jobbeurs KdG Hogeschool, Artesis, Plantijn, m.m.v. Evonik Antwerpen Schoolbezoek GITOK Kalmthout (7 de jaar Industriële Elektriciteit) Internationale Evonik HR-meeting in Antwerpen 17/ Opleiding tankcontainers (i.s.m. firma Van Hool) Etentje vrijwillige brandweerlieden (deel 1) Antwerp 10 Miles met deelname van meerdere medewerkers Meeting Vlaamse Vereniging voor Verpleegkundigen België (workshop Evonik/Stoko Skin Care) Jobbeurs Gent (RUG + Hogeschool) m.m.v. Evonik Antwerpen Jobbeurs KAHO Sint-Lieven Gent m.m.v. Evonik Antwerpen 27/ Concernbezoek voor Logistiek Start nieuwe kunsttentoonstelling in het personeelsrestaurant met werken van Kristina Smidts Algemene Vergadering Evonik Oxeno Antwerpen NV maart Stilstand Oxeno-eenheid voor periodieke keuringen en onderhoudswerken 21 Duurzaamheidsverslag 2012

22 mei juni Etentje vrijwillige brandweerlieden (deel 2) Overhandiging gouden Safety Award aan de medewerkers van FCP-A Algemene Vergadering Evonik Antwerpen Bezoek ACTA (procesoperatoren in opleiding) / Sociale verkiezingen Bezoek KdG-Hogeschool (2de jaar Professionele Bachelor Chemie) Bezoek KU Leuven (1ste jaar Bachelor Chemie & Biochemie) Bezoek College Essen Jobbeurs GITOK Kalmthout Bezoek Lessius Hogeschool Antwerpen Etentje voor medewerkers die met pensioen gingen (deel 1) - 7 begin juni Viering 10 jaar zeeboekingen bij de afdeling Expeditie Wandeling in de Kalmthoutse Heide (personeelskring) / Evonik Technik Leiter Treffen in Antwerpen juli/augustus Bezoek studenten Logistiek van de Duale Hochschule Baden-Württemberg in Mannheim Duurzaamheidsverslag 2012

23 september oktober Drakenbootfestival in het Kattendijkdok te Antwerpen: bronzen medaille voor het Evonik-team Start nieuwe kunsttentoonstelling in het personeelsrestaurant met werken van Tim Michielsen, Kathleen Steegmans en Marie Ederveen Schoolbezoek Stella Maris Merksem (7 de specialisatiejaar Chemische Procestechnieken) Jubilarisfeest (deel 1) Kaas- en Breugelavond met quiz (personeelskring) uren werken zonder ongeval met werkverlet voor de groep Utilities en Centraal Labo Bezoek 7de specialisatiejaar Veiligheid PI Sint-Godelieve Motortreffen met BBQ (personeelskring) Duurzaamheidsverslag 2012

24 november Bezoek studenten KdG-Hogeschool (AC/MC-Procestechnologie) Start 2-jaarlijkse medewerkersenquête van het Evonik-concern (t.e.m ) Antwerpen bereikt deelnamepercentage van 87 procent! / Uitstap met de personeelskring naar Berlijn Familiedag Oxeno (deel 1) Start nieuwe kunsttentoonstelling in het personeelsrestaurant met werken van Carine Van Gorp Familiedag Oxeno (deel 2) SHE (Safety Health Environment) - Forum (essenscia) bij Evonik Antwerpen Schoolbezoek Don Bosco Haacht (6de middelbaar chemie) Meeting PSA/VBA (Private Security Association Vlaamse Bedrijfsbeveiliging Associatie) Etentje voor medewerkers die met pensioen gaan (deel 2) Jubilarisfeest (deel 2) Duurzaamheidsverslag 2012

25 december Sinterklaasfeest van de personeelskring Schoolbezoek leerkrachten Wetenschappen Sint-Michielscollege Schoten Overhandiging oude brandweerwagen aan de consul van Chili Bezoek Katholieke Hogeschool Sint-Lieven Gent (laatste jaar Bachelor Chemie) Duurzaamheidsverslag 2012

26 2. Planet 26 Duurzaamheidsverslag 2012

27 2.1 Milieu Resultaten geleide en niet-geleide emissies en broeikasgassen Geleide emissie De figuur luchtemissies geeft de emissies weer van NO x (verzamelnaam voor stikstofmonoxide (NO) en stikstofdioxide (NO2)), zwaveldioxide (SO2), stof, KWS (koolwaterstoffen) en koolstofmonoxide (CO). Zwaveldioxide (SO2) en stikstofoxiden dragen bij tot verzuring van atmosfeer en bodem. Koolwaterstoffen en stikstofoxiden leiden tot smogvorming. De totale emissiehoeveelheid voor Utilities en Operations bedroeg: 826 ton (+25 ton). 57 procent van deze globale emissiehoeveelheid wordt door de WKK-units en stoomketels van Utilities geëmitteerd. De totale NO x -hoeveelheid steeg opnieuw (+63 ton) en bedraagt nu al 71 procent van de totale emissies. De totale hoeveelheid CO daalde dan weer met ca. 40 ton. Binnen de operationele eenheden leveren de Methionine-eenheden en het Blauwzuurbedrijf de belangrijkste bijdragen aan emissies. Wanneer de relatieve milieu-impact 1 in 2012 van de globale geleide emissies over een periode van 20 jaren vergeleken wordt met deze impact uit , is de daling aanzienlijk: 5,58 kg/t product in 1993 tegenover 0,78 kg/t product in Verhouding van absolute emissies tegenover de geproduceerde hoeveelheden 2 Volledige beschikbare gegevens Niet-geleide emissie Met behulp van het meetprogramma LDAR (Leak Detection And Repair) werden de niet-geleide VOS-emissies (vluchtige organische stoffen) voor het vierde jaar op rij volgens de Vlaremverplichtingen in de installaties door een externe firma the Sniffers gemeten. De huidige resultaten (2,89 ton) wijzen op een stagnatie van de niet-geleide fugitieve emissies. Luchtemissies Deze geringe emissiehoeveelheid geeft duidelijk de doorgedreven inspanningen weer om de diverse apparaten, pompen en filters lekdicht te onderhouden. Voor nieuwe installaties worden apparaten met zeer geringe lekverliezen toegepast. t/j kg emissie/t product Stof KWS N 2 O CO NO X SO 2 kg emissie/t product 27 Duurzaamheidsverslag 2012

28 Broeikasgasemissies (CO2 - CH4 - N2O - freonen) Broeikasgassen laten de invallende zonnestralen door, maar houden de teruggekaatste warmte tegen. De emissie van de volgende broeikasgassen koolstofdioxide (CO2), methaan (CH4) en lachgas (N2O) worden uitgedrukt in CO2-equivalenten 1. De emissie van CO2 wordt hoofdzakelijk veroorzaakt door de oxidatie van fossiele brandstoffen. Zie bijbehorende overzichtstabel hieronder. De totale hoeveelheid CO2-uitstoot van alle broeikasgassen daalde licht tot ton. Door de hogere stroom- en stoomproductie van de WKK-2-installatie bedroeg het aandeel van de beide WKK installaties reeds 95 procent. Het principe van warmte krachtkoppeling bestaat uit het gecombi neerd produceren van elektriciteit en warmte (in dit geval stoom), zodat nagenoeg geen energie verloren gaat. Een dergelijke combinatie van elektriciteits- en warmteproductie verbruikt tot 30 procent minder brandstof dan conventionele productie-eenheden. Dankzij de gerealiseerde energiebesparing wordt jaarlijks wel ongeveer ton aan CO2-uitstoot vermeden. Evonik Antwerpen behoort tot de wereldtop qua energie-efficiëntie. Per ton product bedraagt de CO2-equivalent nu 0, De CO 2 -equivalent (CO 2 -eq) is een meeteenheid die gebruikt wordt om het opwarmende vermogen (global warming potential) van broeikasgassen weer te geven. Broeikasgassen Hoeveelheid (t) CO CH ,5 565,9 N 2 O 8,5 38, ,2 33,01 Freonen / koelmiddelen 2,60 0,73 0,70 1,69 2,329 CO 2 -equivalenten CO CH N 2 O Freonen / koelmiddelen Duurzaamheidsverslag 2012

29 Resultaten afvalstoffen Resultaten lozingen naar het water De hoeveelheid bedrijfsafvalstoffen omvat zowel industrieel afval door de eigen chemische activiteiten als niet-gevaarlijk huishoudelijk en restafval. In 2012 werd opnieuw ca. 10 procent minder afval geproduceerd. Evonik Antwerpen streeft voor het gevaarlijk afval steeds naar een duurzame oplossing. Meer dan 94 procent van de afvalstoffen wordt gevaloriseerd in nuttige toepassingen (o.a. recyclage, verbranding met energiewinning). De niet-gevaarlijke afvalfracties worden gescheiden en gesorteerd opgehaald door gespecialiseerde inzamelaars/ophalers. De relatieve milieu-impact (kg afval/t product) ligt nu bij 12,6: duidelijk meer dan een halvering ten opzichte van 1990! Bovendien worden ook stoffen (= vroegere secundaire grondstoffen), die in het productieproces van methionine en blauwzuur ontstaan, als grondstof (= meststof) ingezet in de landbouw. Deze hoeveelheden stijgen jaarlijks aanzienlijk. Via de waterzuiveringsinstallatie van Evonik Antwerpen wordt het intern geproduceerde afvalwater na zuivering geloosd in het oppervlaktewater (Schelde). Het geloosde debiet gezuiverd afvalwater bedroeg: m³, opnieuw een vermindering met ca. 5 procent ten opzichte van De vuilvrachten zijn duidelijk gedaald met ca. 22 procent. De algemene kwaliteit van het geloosde afvalwater is dus sterk verbeterd. De belangrijkste beoordelingsparameter voor de waterkwaliteit is CZV (chemische zuurstofvraag of COD chemical oxygen demand, eenheid mg O2/l). In 2012 bedroeg de hoeveelheid CZV 143,33 ton, een duidelijk gunstige daling met 26 ton versus De emissie van stikstof naar het water is opnieuw licht gedaald tot 17,24 ton. Er werden ook significant lagere waarden voor de zwevende stoffen gemeten (30,36 ton). De globale milieu-impact naar het oppervlaktewater is met meer dan 80 procent verminderd ten opzichte van De relatieve milieu-impact: 4,80 kg/t product in 1990 tegenover 0,18 kg/t product in Afval volgens verwerkingswijze Emissies in water (COD, totaal N, zwevende stoffen, P-PO4 ) afval t/j kg afval/t product t/j kg emissie/t product ,5 5 4,5 4 3,5 3 2,5 2 1,5 1 0,5 0 Recyclage Verbranding met energiewinning Deponie Fysicochemie Verbranding kg afval/t product COD Totaal N Zwevende stoffen P-PO4 kg emissie/t product 29 Duurzaamheidsverslag 2012

30 2.1.1 Milieu-investeringen, milieubedrijfskosten en heffingen Investeringen voor milieu Investeringen die bij het ontwerpen van nieuwe installaties worden gerealiseerd, worden omschreven als indirecte milieuinvesteringen. Aanvullende oplossingen zijn directe investeringen. In 2012 werden 3,09 miljoen EUR milieuinvesteringen uitgevoerd. De twee belangrijkste milieu-investeringen vonden plaats in verschillende optimalisaties en uitbreidingen van de Methionine 1-eenheid en de logistieke uitbreiding van het centraal containerplein (CCP). Sinds de oprichting van de vestiging in 1968 werd al ca. 112,102 miljoen EUR uitsluitend voor milieu geïnvesteerd (ca. 10 procent van het totale inves te rings - volume). Bedrijfskosten voor milieu: stijging van de uitgaven Ook 2012 kende een toename van de uitgaven voor milieurelevante opdrachten. De milieukosten omvatten de zuiveringsactiviteiten van de afvallucht, het afvalwater in de biologische waterzuiveringsinstallatie en de verwerking van afval bij externe verwerkers. De milieubedrijfskosten bedroegen ca. 24,3 miljoen EUR. Evolutie van de heffingen en taksen 1 De verschillende soorten milieuheffingen die Evonik Antwerpen worden opgelegd, bedroegen in 2012 al 2,956 miljoen EUR. De voornaamste heffingen en taksen zijn opgesplitst in bijdragen voor lozing van afvalwater (24,1 procent), het opnemen van koelwater uit het Kanaaldok (30,3 procent), belasting op drijfkracht (27,9 procent), wetgeving beheersing risico s zware ongevallen (12,2 procent) en afvalverwerking (5,5 procent). 1 Andere taksen zoals gemeentelijke en dossiertaksen (milieuvergunning), werden buiten beschouwing gelaten. VGM-heffingen miljoen EUR 3 2,5 2 1,5 1 0, ,5 4 3,5 3 2,5 2 1,5 1 0,5 0 Afval Watervang Afvalwater Drijfkracht Zware risico s 30 Duurzaamheidsverslag 2012

31 2.2 Water Brakwater De WKK of warmtekrachtkoppeling Het brakwater wordt uit het Kanaaldok B2 opgepompt en uitsluitend gebruikt als koelmedium. Dit koelwater komt nooit in direct contact met stoffen uit de processen. Uitwisseling van temperatuur gebeurt via warmtewisselaars. Het opgewarmde water wordt met een beperkte temperatuurstijging, zonder enige contaminatie, terug in het dok geloosd. Efficiënt omgaan met grote watervolumes heeft zowel ecologisch als economisch een positieve invloed, waardoor dit een hoge prioriteit geniet bij Evonik Antwerpen. Het brakwaterverbruik is de laatste jaren stabiel gebleven, terwijl er telkens hoge productievolumes gerealiseerd werden. latie op de site. BIWS verzorgt de exploitatie. Daarnaast wordt er extern gedemi neraliseerd water aangekocht via Induss, een dochteronderneming van Waterlink. Beide bronnen verzekeren een continue voorraad aan gedemineraliseerd water. Een deel van de productie gedemineraliseerd water wordt omgezet tot stoom. Gebruikte stoom, in de vorm van gecondenseerd heet water, wordt gerecupereerd en aansluitend gereinigd om opnieuw stoom van te maken. Dit heeft tot gevolg dat de totale gebruikte hoeveelheid water en energie aanzienlijk verkleind kan worden. Het totale volume drinkwater volgt sterk de hoge productievolumes. Dit volume is stabiel gebleven. Een WKK-installatie levert stoom en elektriciteit bij een zeer hoge energieefficiëntie, beter dan conventionele installaties die slechts afzonderlijk stoom of elektriciteit produceren. Dit leidt tot een verminderd verbruik van brandstof, in het bijzonder aardgas, en bijhorend een lagere emissie van broeikasgassen. Evonik Antwerpen exploiteert samen met Electrabel sinds 1999 een eerste WKKinstallatie. In 2010 werd een tweede WKK opgericht, bestaande uit een gas- en stoomturbine. Deze uitbreiding kwam tot stand in samenwerking met Lillo Energy, de joint venture tussen Electrabel en E.ON. Sindsdien zijn beide installaties nagenoeg constant in dienst en leveren ze op een meer milieu-efficiënte manier elektriciteit en stoom. Drinkwater Brakwater Drinkwater Drinkwater wordt afgenomen via het stadsnet van AWW en vervolgens verder verdeeld over de site van Evonik Antwerpen. De belangrijkste toepassingen zijn, enerzijds het gebruik voor menselijke consumptie en sanitaire voorzieningen via een specifiek netwerk; anderzijds wordt dit water gebruikt in de verschillende productieprocessen als bedrijfs- en/of gedemineraliseerd water. Deze netten zijn strikt gescheiden om wederzijdse contaminatie te vermijden. De productie van gedemineraliseerd water gebeurt door middel van een eigen instal- % Miljoen t/jaar Miljoen Hoeveelheid Hoeveelheid/ton Verkochte producten % t/jaar Miljoen Hoeveelheid Hoeveelheid/ton Verkochte producten 31 Duurzaamheidsverslag 2012

32 2.3 Energie Elektriciteit Het elektriciteitsverbruik in 2012 kende slechts een geringe stijging en lag ongeveer 2,4 procent boven het niveau van Deze verhoging is vooral te wijten aan de hogere belastinggraad van de productie-installaties. In 2012 werd gestart met de vervanging van enkele, meer dan 40 jaar oude, verdeeltransformatoren. De beschikbaarheid van de stroomvoorziening lag opnieuw op een hoog niveau. Uit veiligheidsoverwegingen beschikken alle productie-eenheden over noodstroom aggregaten om bij een eventuele spanningsonderbreking de kritische apparaten te kunnen bedienen. De noodgroepen voorzien eveneens spanning aan de noodverlichting in de eenheden. Deze noodstroomgroepen worden op regelmatige basis functioneel getest. Aardgas en andere brandstoffen Aardgas is een zeer belangrijk product bij Evonik Antwerpen. Het wordt gebruikt als grondstof in bepaalde productieprocessen. Daarnaast wordt het ook ingezet als primaire brandstof voor de productie van stoom in de stoomketels en de WKK s. Verder worden ook afvalgassen, hoofdza kelijk koolwaterstofverbindingen, uit de productie verbrand. Deze hebben een hoog energiegehalte, waardoor ze energie vrijgeven tijdens verbranding. Deze energie kan nuttig gebruikt worden in de installaties om stoom te produceren. Zo worden de gascomponenten op een milieuvriendelijke manier onschadelijk gemaakt, terwijl de aardgasconsumptie eveneens verminderd wordt. CO2 Evonik Antwerpen volgt nauwlettend de uitstoot van CO2 op, zoals deze verhandeld wordt onder het European Trading System. De CO2-uitstoot bedroeg in ton en ligt hiermee iets lager dan de uitstoot in De oorzaak hiervoor is de verhoogde energie-efficiëntie ten gevolge van de maatregelen van het benchmarkconvenant. Elektriciteit Aardgas % t/jaar % Miljoen t/jaar Hoeveelheid Hoeveelheid/ton Verkochte producten Hoeveelheid Hoeveelheid/ton Verkochte producten 32 Duurzaamheidsverslag 2012

33 2.4 Logistiek 10 jaar zeeboekingen Uitbreiding centraal containerplein (CCP) De afdeling Expeditie vierde in 2012 het jubileum 10 jaar zeeboekingen. Bij een zeeboeking gaat het om de export van goederen die binnen Europa of wereldwijd per schip worden verzonden naar de klanten. Hoofdzakelijk zijn dat containers zoals de 20- of 40-voet boxcontainers of tankcontainers voor vloeistoffen. Onze producten worden verscheept naar een 75-tal havens wereldwijd. Evonik Antwerpen is verantwoordelijk voor het transport van de container naar de haven en de plaatsing op het juiste schip. De ca boekingen in de laatste 10 jaar werden in de logistieke modules van SAP geautomatiseerd. Op deze wijze werden al containers verzonden. In 2012 werd het bestaande centrale containerplein (CCP) uit 2006, verzamelplaats voor de stockage van containers beperkt in de tijd, nogmaals uitgebreid met 10 extra vakken voor tankcontainers met vloeistoffen. Redenen hiervoor waren het toenemende aantal containers, de stijgende bezettingsgraad en het groeiend aantal in-/uitbewegingen. Op deze wijze werd voldaan aan een reeks voorwaarden, zoals de Vlaremmilieuwetgeving rond de opslag van gevaarlijke goederen en maatregelen rond de gecontroleerde opvang van lekken. Tengevolge van het hemelwaterdecreet wordt bovendien het hemelwater vertraagd afgevoerd. Ook veiligheidstechnisch zijn er grote voordelen: het gebruik van de 70 ton zware stacker blijft beperkt tot het containerplein. De centrale ligging van het containerplein creëert zo eveneens meer mogelijkheden voor containervervoer per spoor. 33 Duurzaamheidsverslag 2012

34 3. Prosperity 34 Duurzaamheidsverslag 2012

35 Concerninformatie Evonik Antwerpen behoort tot het Duitse concern Evonik Industries AG, één van de wereldmarktleiders in de speciaalchemie. Bovendien bestaan participaties in immobiliën en energie. De operationele activiteiten van de speciaalchemie zijn gebundeld in zes bedrijfsgebieden en behoren nu tot de drie segmenten Consumer, Health & Nutrition, Resource Efficiency en Specialty Materials. In deze nieuwe segmentstructuur worden de speciaalchemie-activiteiten van Evonik op elkaar afgestemd met het oog op succes op lange termijn. Het segment Services levert vooral diensten op concernniveau voor de operationele chemische activiteiten en het Corporate Center. Het Corporate Center ondersteunt het concern bij de strategische sturing van de onderneming. Het segment Real Estate omvat de participaties in immobiliënactiviteiten. Centraal in deze ondernemingsstrategie staan winstgevende groei en duurzame waardecreatie; deze wordt door onze aandeelhouders RAG-Stiftung (74,99 procent) en CVC Capital Partners (indirect 25,01 procent), een fonds voor financiële investeerders, ondersteund. In een aanhoudend veeleisend wereldeconomisch klimaat was Evonik ook in 2012 erg succesvol. Ook na de afzegging van de geplande beursgang voor 2012 beogen de aandeelhouders van Evonik nog steeds een beursgenoteerde onderneming te maken. Evonik onder steunt uitdrukkelijk deze plannen en stelt alles in het werk om een vlotte beurs introductie mogelijk te maken. Met speciaalchemie wordt gefocust op snelgroeiende megatrends - vooral gezondheid, voeding, efficiënte resources, alsook globalisering - en we ontsluiten daarmee toekomstige attractieve markten. In het boekjaar 2012 werd meer dan 80 procent van de omzet uit leidinggevende marktposities gehaald. Daarbij werden geïntegreerde technologische platformen gebruikt, die wij continu verder ont wikkelen. Tot onze sterktes behoren een uitgebalanceerd spectrum aan werk terreinen, eindmarkten en regionale aanwezigheid, evenals nauwe samen werking met onze klanten. Motor voor toekomstige groei zijn bovendien ons marktgeoriënteerd onderzoek en ontwikkeling. Ook strategisch heeft Evonik vooruitgang geboekt. In het programma Evonik 2016 worden de doelstellingen voor groei, efficiëntie en waarden samengebracht. Naast een ambitieus investeringsprogramma van meer dan 6 miljard EUR wordt ook ingezet op een verhoogd innovatietempo. Om het concurrentievermogen verder te verbeteren, beoogt Evonik 2016 bovendien een efficiëntieverhoging. Hiertoe dient het programma On Track 2.0 dat tegen eind 2016 een duurzame jaarlijkse kostenbesparing van 500 miljoen EUR wil realiseren. Actief portfoliomanagement, verbonden met een efficiënte toewijzing van kapitaal, is voor het concern van grote betekenis: er wordt uitsluitend geïnvesteerd in activiteiten die zich door duurzame, winstgevende groei onderscheiden. Activiteiten die niet langer in deze strategie passen of die onder de rendementsverwachtingen blijven, worden afgestoten. Met gerichte acquisities breiden wij het portfolio met betrekking tot producten, markten en technologieën verder uit. Dankzij de operatieve en strategische successen ontving Evonik in mei 2012 van het rating-agentschap Standard & Poor s een verbeterd Investment-Grade-Rating (BBB+). Duurzaam ondernemen en verantwoord handelen zijn voorwaarden voor de toekomst van Evonik. Wij nemen wereldwijd verantwoordelijkheid op voor onze activiteiten, onze medewerkers en de maatschappij. Dit betekent voor ons duurzaamheid en Corporate Responsibility (CR). Als bestanddeel van de concernstrategie pikt de CR-strategie de megatrends, evenals ecologische en maatschappelijke uitdagingen, op en 35 Duurzaamheidsverslag 2012

Duurzaamheidsverslag 2013

Duurzaamheidsverslag 2013 Duurzaamheidsverslag 2013 Evonik Antwerpen Evonik. Power to create. Inhoudstafel Boodschap van de directie 5 Visie en doelstellingen 7 Kerncijfers 9 1. People 10 1.1 Inleiding 11 1.2 Opleiding 12 1.3

Nadere informatie

emissie broeikasgassen

emissie broeikasgassen Eco-efficiëntie van de industrie D index (=1) 12 11 1 9 8 7 6 5 21 22 23 24 26 27 26 bruto toegevoegde waarde totaal energiegebruik emissie fijn stof (M 2,5 ) emissie broeikasgassen emissie ozonprecursoren

Nadere informatie

Duurzaamheidsverslag 2011

Duurzaamheidsverslag 2011 Duurzaamheidsverslag 2011 Evonik Degussa Antwerpen NV Evonik Degussa Antwerpen NV Tijsmanstunnel West 2040 Antwerpen België telefoon +32 3 560-3211 fax +32 3 560-3311 www.evonik.com/antwerpen Evonik. Kracht

Nadere informatie

Curaçao Carbon Footprint 2015

Curaçao Carbon Footprint 2015 Willemstad, March 2017 Inhoudsopgave Inleiding 2 Methode 2 Dataverzameling 3 Uitstoot CO2 in 2010 3 Uitstoot CO2 in 2015 4 Vergelijking met andere landen 5 Central Bureau of Statistics Curaçao 1 Inleiding

Nadere informatie

Duurzaamheidsverslag 2014

Duurzaamheidsverslag 2014 Duurzaamheidsverslag 2014 Evonik Antwerpen Evonik. Power to create. Inhoudstafel Boodschap van de directie 5 Visie en doelstellingen 7 Kerncijfers 9 1. People 10 1.1 Inleiding 11 1.2 Opleiding 12 1.3

Nadere informatie

LUCHTVERONTREINIGING EN -ZUIVERING

LUCHTVERONTREINIGING EN -ZUIVERING INHOUD Voorwoord 13 Inleiding 15 Indeling van milieuproblemen 19 Indeling van dit boek 19 Inleiding tot de Vlaamse milieuwetgeving voor bedrijven 19 Deel 1. LUCHTVERONTREINIGING EN -ZUIVERING 21 1. Inleiding

Nadere informatie

Ecologische Duurzaamheid

Ecologische Duurzaamheid Ecologische Duurzaamheid GRI-data De scope van de gerapporteerde milieu-indicatoren is in de meeste gevallen beperkt tot de relevante O&O- en productievestigingen te Beerse, en Olen. De voetafdruk van

Nadere informatie

Milieumanagementsysteem Avebe Foxhol

Milieumanagementsysteem Avebe Foxhol Milieumanagementsysteem Avebe Foxhol april 2017 2 Voorwoord Avebe wil continuïteit bieden voor haar leden en medewerkers door op een duurzame, kostenbewuste en innovatieve manier te werken. We werken elke

Nadere informatie

150 years. Chemie werk(t)?! Wouter De Geest CEO BASF Antwerpen N.V. NVA Zandhoven 6 oktober

150 years. Chemie werk(t)?! Wouter De Geest CEO BASF Antwerpen N.V. NVA Zandhoven 6 oktober Chemie werk(t)?! Wouter De Geest CEO BASF Antwerpen N.V. NVA Zandhoven 6 oktober 2015 1 CHEMIE VIND JE OVERAL TERUG IN HET LEVEN, OOK WAAR JE HET NIET VERWACHT. IN DE WOONKAMER IN DE KEUKEN IN DE BADKAMER

Nadere informatie

HERNIEUWBARE ENERGIE, VERVOER EN SPECIFIEK VERBRUIK

HERNIEUWBARE ENERGIE, VERVOER EN SPECIFIEK VERBRUIK HERNIEUWBARE ENERGIE, VERVOER EN SPECIFIEK VERBRUIK VAN DE TERTIAIRE SECTOR IN BRUSSEL UITGEVOERD OP VERZOEK VAN HET BIM, DE ADMINISTRATIE VAN ENERGIE EN LEEFMILIEU VAN HET BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST,

Nadere informatie

Cleantech Markt Nederland 2008

Cleantech Markt Nederland 2008 Cleantech Markt Nederland 2008 Baken Adviesgroep November 2008 Laurens van Graafeiland 06 285 65 175 1 Definitie en drivers van cleantech 1.1. Inleiding Cleantech is een nieuwe markt. Sinds 2000 heeft

Nadere informatie

Duurzaamheidsverslag 2007. Evonik Degussa Antwerpen NV

Duurzaamheidsverslag 2007. Evonik Degussa Antwerpen NV Duurzaamheidsverslag 27 Evonik Degussa Antwerpen NV 2 I Duurzaamheidsverslag 27 Duurzaamheidsverslag 27 I Duurzaamheidsverslag 27 Evonik Degussa Antwerpen NV Inhoudstafel Boodschap van de Directie 4 Kerncijfers

Nadere informatie

Rol van de preventieadviseur bij onderhoud. 07 oktober 2010 Provinciaal Comité Vlaams Brabant ir Werner Vancayseele, QSE manager

Rol van de preventieadviseur bij onderhoud. 07 oktober 2010 Provinciaal Comité Vlaams Brabant ir Werner Vancayseele, QSE manager Rol van de preventieadviseur bij onderhoud 07 oktober 2010 Provinciaal Comité Vlaams Brabant ir Werner Vancayseele, QSE manager Voorstelling SPIE Belgium: activiteiten en markten Integrator van multitechnische

Nadere informatie

Instituut voor de nationale rekeningen

Instituut voor de nationale rekeningen Instituut voor de nationale rekeningen 2015-02-17 Links: Publicatie BelgoStat Online Algemene informatie Broos herstel in 2013 na krimp in 2012 in Brussel en Wallonië; verdere groeivertraging in 2013 in

Nadere informatie

Duurzame energie in balans

Duurzame energie in balans Duurzame energie in balans Duurzame energie produceren en leveren binnen Colruyt Group I. Globale energievraag staat onder druk II. Bewuste keuze van Colruyt Group III. Wat doet WE- Power? I. Globale energievraag

Nadere informatie

DUURZAAMHEIDSJAARVERSLAG 2014 DAF TRUCKS N.V.

DUURZAAMHEIDSJAARVERSLAG 2014 DAF TRUCKS N.V. DUURZAAMHEIDSJAARVERSLAG 2014 DAF TRUCKS N.V. DRIVEN BY QUALITY Voorwoord Dit verslag is het Duurzaamheidsjaarverslag van DAF Trucks N.V. betreffende het jaar 2014. De scope van het Duurzaamheidsverslag

Nadere informatie

HSSE-afdeling Oiltanking kiest voor Power BI om meer inzicht te verwerven in veiligheidsbeleid

HSSE-afdeling Oiltanking kiest voor Power BI om meer inzicht te verwerven in veiligheidsbeleid HSSE-afdeling Oiltanking kiest voor Power BI om meer inzicht te verwerven in veiligheidsbeleid Bij Oiltanking is Safety First geen holle slogan. De Gentse vestiging van deze wereldspeler in de opslag van

Nadere informatie

Chemische industrie in Duitsland

Chemische industrie in Duitsland Chemische industrie in Duitsland 1. Actuele situatie van de chemische industrie in Duitsland In vergelijking met het vorige kwartaal steeg de productie in het derde kwartaal van 2012 met 1,5 procent, terwijl

Nadere informatie

Veiligheid en milieu CBR Antoing

Veiligheid en milieu CBR Antoing Veiligheid en milieu CBR Antoing Feiten & cijfers 2016 01 Veiligheid en milieu CBR Antoing Feiten & cijfers 2016 Veiligheid Het doel van het veiligheidsbeleid is geen arbeidsongevallen meer te hebben.

Nadere informatie

GROEP SPADEL: HALFJAARRESULTATEN 2013

GROEP SPADEL: HALFJAARRESULTATEN 2013 Gereglementeerde informatie 27 augustus 2013 16.30 u CET GROEP SPADEL: HALFJAARRESULTATEN 2013 Stabilisering van de omzet Het operationele resultaat (EBIT) stijgt 28 % dankzij het kostenbeheer in het kader

Nadere informatie

20140813.v2 2014 Q1/Q2

20140813.v2 2014 Q1/Q2 2014 Voortgang CO2-prestatieladder 2014 OFN heeft, samen met OFS, in het begin van niveau 5 bereikt op de CO 2 -prestatieladder. Dit is de hoogst haalbare trede op de ladder. Zoals gebruikelijk blikken

Nadere informatie

VR MED.0081/1

VR MED.0081/1 VR 2017 1702 MED.0081/1 DE VLAAMSE MINISTER VAN OMGEVING, NATUUR EN LANDBOUW MEDEDELING AAN DE LEDEN VAN VLAAMSE REGERING Betreft: Voortgangsrapport van Vlaams mitigatieplan 2013-2020 met Broeikasgasinventaris

Nadere informatie

Kunstlaan 47-49, 1000 BRUSSEL Eric AERDEN Vooruitgangsstraat 56, 1210 BRUSSEL T GSM Persbericht

Kunstlaan 47-49, 1000 BRUSSEL Eric AERDEN Vooruitgangsstraat 56, 1210 BRUSSEL T GSM Persbericht Cel Externe Communicatie Kunstlaan 47-49, 1000 BRUSSEL Eric AERDEN Vooruitgangsstraat 56, 1210 BRUSSEL T. 02-2773408 GSM 0473-916424 Persbericht Datum: 26 november 2007 Betreft: Bijna 200 indicatoren geven

Nadere informatie

Vloeibaar aardgas - Liquid Natural Gas (LNG) Voordelen en uitdagingen. Jan Van Houwenhove 3 December 2015

Vloeibaar aardgas - Liquid Natural Gas (LNG) Voordelen en uitdagingen. Jan Van Houwenhove 3 December 2015 Vloeibaar aardgas - Liquid Natural Gas (LNG) Voordelen en uitdagingen Jan Van Houwenhove 3 December 2015 Agenda Cryo Advise Aardgas - eigenschappen Voordelen Uitdagingen Cryo Advise advies voor LNG systemen

Nadere informatie

Mevrouw de voorzitter, Geachte leden van het Bureau, Dames en heren,

Mevrouw de voorzitter, Geachte leden van het Bureau, Dames en heren, Vrijdag 10 september 2010 Toespraak van JOKE SCHAUVLIEGE VLAAMS MINISTER VAN LEEFMILIEU, NATUUR EN CULTUUR Comité van de Regio s Resource Efficient Europa Mevrouw de voorzitter, Geachte leden van het Bureau,

Nadere informatie

Milieujaarverslag 201 van DAF Trucks N.V.

Milieujaarverslag 201 van DAF Trucks N.V. Milieujaarverslag 201 van DAF Trucks N.V. DAF Trucks N.V. blijft continu stappen voorwaarts zetten die leiden tot een verdere vermindering van de milieubelasting als gevolg van haar activiteiten en haar

Nadere informatie

Persbericht Preventie en Interim

Persbericht Preventie en Interim Preventie en Interim (PI) is de Centrale Preventiedienst voor de Sector van de Uitzendarbeid en heeft als opdracht het verlagen van arbeidsongevallen van uitzendkrachten via sensibilisatie en bewustmaking

Nadere informatie

Thenergo levert sterke groei en stijgende recurrente EBITDA marge in eerste half jaar 2008

Thenergo levert sterke groei en stijgende recurrente EBITDA marge in eerste half jaar 2008 PERSBERICHT Thenergo levert sterke groei en stijgende recurrente EBITDA marge in eerste half jaar 2008 28 augustus 2008 18u00 CET Gereguleerde informatie Antwerpen Thenergo (Euronext Brussels: THEB en

Nadere informatie

Toename van de winst met meer dan 10% Verhoging van dividend

Toename van de winst met meer dan 10% Verhoging van dividend Jaarresultaten 2010 Opgesteld door gedelegeerd bestuurders Dirk De Cuyper en Peter De Cuyper. Wetteren, België 17 maart 2011. Toename van de winst met meer dan 10% Verhoging van dividend Kerncijfers 2010

Nadere informatie

Voordelen van stoom door WKK in België : Projectaanpak THEOLIA

Voordelen van stoom door WKK in België : Projectaanpak THEOLIA S u s t a i n a b l e E n e r g y S o l u t i o n s Voordelen van stoom door WKK in België : Projectaanpak THEOLIA Promotiedag STOOM 18 mei 2006 VITO te Mol Frederic Vermeulen Marketing en Sales Manager

Nadere informatie

Vario Grass B.V. Keteninitiatieven. Masters in Green. CO2-Prestatieladder Eis: 1.D.1, 1.D.2 en 3.D.1. Koningslinde 5b. 7131 MP, Lichtenvoorde

Vario Grass B.V. Keteninitiatieven. Masters in Green. CO2-Prestatieladder Eis: 1.D.1, 1.D.2 en 3.D.1. Koningslinde 5b. 7131 MP, Lichtenvoorde Keteninitiatieven CO2-Prestatieladder Eis: 1.D.1, 1.D.2 en 3.D.1 Vario Grass Masters in Green Organisatie: Adres: Opgesteld door: Vario Grass B.V. Koningslinde 5b 7131 MP, Lichtenvoorde Jasper Eppingbroek

Nadere informatie

Presenta/e door Jan de Kraker - 5 mei 2014. Energie in Beweging

Presenta/e door Jan de Kraker - 5 mei 2014. Energie in Beweging Presenta/e door Jan de Kraker - 5 mei 2014 Energie in Beweging Wat is Well to Wheel Met Well to Wheel wordt het totale rendement van brandstoffen voor wegtransport uitgedrukt Well to Wheel maakt duidelijk

Nadere informatie

20140813.v2 2014 Q1/Q2

20140813.v2 2014 Q1/Q2 2014 Voortgang CO2-prestatieladder 2014 OFS heeft, samen met OFN, in het begin van niveau 5 bereikt op de CO 2 -prestatieladder. Dit is de hoogst haalbare trede op de ladder. Zoals gebruikelijk blikken

Nadere informatie

feiten& weetjes energiecentrale REC Alles wat je zou moeten weten... Hoe Hoe eigenlijk? zit het eigenlijk? De REC maakt van uw afval duurzame energie

feiten& weetjes energiecentrale REC Alles wat je zou moeten weten... Hoe Hoe eigenlijk? zit het eigenlijk? De REC maakt van uw afval duurzame energie Alles wat je zou moeten weten... feiten& weetjes zit het energiecentrale REC De REC maakt van uw afval duurzame energie Omrin is koploper in het scheiden van huishoudelijk afval. Ons doel? Zo veel mogelijk

Nadere informatie

Monitoring 2008. Rapportering definitieve resultaten

Monitoring 2008. Rapportering definitieve resultaten Monitoring 2008 Rapportering definitieve resultaten februari 2010 Voorwoord Zoals afgesproken tijdens de Auditcommissie van 29 september 2009 heeft het Verificatiebureau een aanvullend rapport voor de

Nadere informatie

Omzet 148,6 miljoen (+1%) Toegevoegde waarde 37,2 miljoen (+10%) Bruto bedrijfskasstroom (EBITDA) 20,2 miljoen (+12%)

Omzet 148,6 miljoen (+1%) Toegevoegde waarde 37,2 miljoen (+10%) Bruto bedrijfskasstroom (EBITDA) 20,2 miljoen (+12%) Hogere volumes zorgen voor stijging toegevoegde waarde en ebitda met meer dan 10% Resultaat Resilux na belasting stijgt met meer dan 25% Resultaat JV Airolux blijft voorlopig nog negatief Kerncijfers eerste

Nadere informatie

niet-technisch rapport

niet-technisch rapport 2017 niet-technisch rapport Besluit van de Vlaamse Regering van 1 juni 1995 houdende algemene en sectorale bepalingen inzake milieu-hygiëne (Vlarem II) B.S. 31/07/1995 Artikel 5.2.3bis.1.35. Niet Technisch

Nadere informatie

Hoe duurzaam produceren?

Hoe duurzaam produceren? Hoe duurzaam produceren? Wie is Promat International? Promat verbindt zich tot. Know-how opbouw bij Promat Traditionele sturing : Operational Excellence Nieuwe sturing : Operational Excellence PLUS duurzaam

Nadere informatie

Arnold Maassen Holding BV. Voortgangsrapportage scope 1 en 2 1e halfjaar 2014

Arnold Maassen Holding BV. Voortgangsrapportage scope 1 en 2 1e halfjaar 2014 Arnold Maassen Holding BV Voortgangsrapportage scope 1 en 2 1e halfjaar 2014 G.R.M. Maassen 24-10-2014 Inhoud 1 Inleiding... 3 2 Scope 1 en 2... 3 2.1 Voortgang in relatie tot reductiedoelstellingen....

Nadere informatie

Vlaamse bedrijven produceren minder afval en sorteren voortaan ook pmd

Vlaamse bedrijven produceren minder afval en sorteren voortaan ook pmd Persmededeling JOKE SCHAUVLIEGE VLAAMS MINISTER VAN LEEFMILIEU, NATUUR EN CULTUUR Dinsdag 13 november 2012 Vlaamse bedrijven produceren minder afval en sorteren voortaan ook pmd Vlaams minister van Leefmilieu

Nadere informatie

MINERALE MESTSTOFFEN: Essentieel & efficiënt

MINERALE MESTSTOFFEN: Essentieel & efficiënt MINERALE MESTSTOFFEN: Essentieel & efficiënt Peter Jaeken Algemeen Secretaris 10 jaar BELFertil Antwerpen - 15 september 2017 Belgisch - Luxemburgse Minerale Meststoffen Vereniging BELFertil vertegenwoordigt

Nadere informatie

Managementtrainee. Een waaier aan mogelijkheden

Managementtrainee. Een waaier aan mogelijkheden Managementtrainee Een waaier aan mogelijkheden Het managementtraineeship bij Argenta is de ideale start van een succesvolle carrière! Je wordt opgepikt door een frisse wind die je voorbereidt op een verantwoordelijke

Nadere informatie

Beschrijving Verwijzing/Direct antwoord Bron gegevens Extern gevalideerd. Strategie: milieuvriendelijkmaterialiteit, meetbaarheid en beïnvloedbaarheid

Beschrijving Verwijzing/Direct antwoord Bron gegevens Extern gevalideerd. Strategie: milieuvriendelijkmaterialiteit, meetbaarheid en beïnvloedbaarheid Milieu-indicatoren SPECIFIC STANDARD DISCLOSURES Milieu-indicatoren Prestati e indicat or Beschrijving Verwijzing/Direct antwoord Bron gegevens Extern gevalideerd Disclosures on Management Approach Strategie:

Nadere informatie

Gerealiseerde investeringen en acquisities zorgen voor een groei van de toegevoegde waarde (+14.3%), de ebitda (+13.9%) en de netto-winst (+17.

Gerealiseerde investeringen en acquisities zorgen voor een groei van de toegevoegde waarde (+14.3%), de ebitda (+13.9%) en de netto-winst (+17. Gerealiseerde investeringen en acquisities zorgen voor een groei van de toegevoegde waarde (+14.3%), de ebitda (+13.9%) en de netto-winst (+17.0%) Kerncijfers 1H 2018 ten opzichte van 1H 2017 Mio 1H 2018

Nadere informatie

CO2-monitor 2013 s-hertogenbosch

CO2-monitor 2013 s-hertogenbosch CO2-monitor 2013 s-hertogenbosch Afdeling Onderzoek & Statistiek Maart 2013 2 Samenvatting In deze monitor staat de CO2-uitstoot beschreven in de gemeente s-hertogenbosch. Een gebruikelijke manier om de

Nadere informatie

GROEP SPADEL: HALFJAARRESULTATEN 2014

GROEP SPADEL: HALFJAARRESULTATEN 2014 Gereglementeerde informatie 27 augustus 2014 16u30 CET GROEP SPADEL: HALFJAARRESULTATEN 2014 Verhoging met 15% van de omzet (9% bij constante perimeter) in een groeimarktcontext gesteund door gunstige

Nadere informatie

Energie Rijk. Lesmap Leerlingen

Energie Rijk. Lesmap Leerlingen Energie Rijk Lesmap Leerlingen - augustus 2009 Inhoudstafel Inleiding! 3 Welkom bij Energie Rijk 3 Inhoudelijke Ondersteuning! 4 Informatiefiches 4 Windturbines-windenergie 5 Steenkoolcentrale 6 STEG centrale

Nadere informatie

Respect voor klanten, partners en medewerkers

Respect voor klanten, partners en medewerkers Respect voor klanten, partners en medewerkers Service : een ander woord voor het respect dat een onderneming verschuldigd is aan haar klanten, medewerkers en partners. Voertuigbeglazing KERNCIJFERS (in

Nadere informatie

De ABS EffeX serie De eerste afvalwaterpompen ter wereld die aangedreven worden door een premium-efficiency motor.

De ABS EffeX serie De eerste afvalwaterpompen ter wereld die aangedreven worden door een premium-efficiency motor. De ABS EffeX serie De eerste afvalwaterpompen ter wereld die aangedreven worden door een premium-efficiency motor. www.absgroup.com The ABS EffeX range complies fully with Een geheel nieuwe benadering

Nadere informatie

Omzet 293,7 miljoen (+1%) Toegevoegde waarde (*1) 74,5 miljoen (+3%) Bruto bedrijfskasstroom (EBITDA) (*1) 40,2 miljoen (+4%)

Omzet 293,7 miljoen (+1%) Toegevoegde waarde (*1) 74,5 miljoen (+3%) Bruto bedrijfskasstroom (EBITDA) (*1) 40,2 miljoen (+4%) Groei van de Resilux kern business : stijging van de volumes met 6% zorgt voor toename Ebitda met 4.4% Extra netto resultaat van 40 miljoen door verkoop joint venture Airolux Kerncijfers 2016 ten opzichte

Nadere informatie

Emissie-inventaris broeikasgassen 2012 stadsontwikkeling EMA

Emissie-inventaris broeikasgassen 2012 stadsontwikkeling EMA Emissie-inventaris broeikasgassen 2012 EMA Principes Antwerpen ondertekende het Europese Burgemeestersconvenant. Meer dan 5.000 lokale en regionale overheden hebben ondertekend en engageren zich om op

Nadere informatie

CO2-voetafdruk van beleggingen

CO2-voetafdruk van beleggingen CO2-voetafdruk van beleggingen Waarom meet ACTIAM de CO 2 -voetafdruk van haar beleggingen? Klimaatverandering is één van de grootste uitdagingen van de komende decennia. Daarom steunt ACTIAM het klimaatakkoord

Nadere informatie

Bio-WKK en WKK in de glastuinbouw: meer met minder

Bio-WKK en WKK in de glastuinbouw: meer met minder Voor kwaliteitsvolle WarmteKrachtKoppeling in Vlaanderen Bio-WKK en WKK in de glastuinbouw: meer met minder 16/12/2010 Cogen Vlaanderen Daan Curvers COGEN Vlaanderen Houtige biomassa in de landbouw 16

Nadere informatie

CO 2 footprint rapportage Uzin Utz

CO 2 footprint rapportage Uzin Utz CO 2 footprint rapportage 2018 Uzin Utz 1 januari 2018 t/m 31 december 2018 Inhoudsopgave Inhoudsopgave 1. Inleiding en samenvatting 1.1. Inleiding 1.2. Samenvatting 2. CO2 reductiebeleid 2.1. Visie 2.2.

Nadere informatie

PERSCONFERENTIE. Technologische industrie blijft groeien

PERSCONFERENTIE. Technologische industrie blijft groeien PERSCONFERENTIE Technologische industrie blijft groeien Groei activiteit en werkgelegenheid versterkt nog in 2016......maar verslechterende wereldconjunctuur...en we mogen aandacht voor herstel concurrentievermogen

Nadere informatie

CO2 reductie

CO2 reductie CO2 reductie 2015-2020 1 In dit document willen wij onze CO2 uitstoot publiceren over de jaren 2015, 2016 en 2017. Daarbij nemen wij alvast een voorschot op de verwachting voor het jaar 2020 als we de

Nadere informatie

Duurzaam ondernemen in Vlaanderen. Warmtenetten in Vlaanderen: welke business cases bieden potentieel?

Duurzaam ondernemen in Vlaanderen. Warmtenetten in Vlaanderen: welke business cases bieden potentieel? Duurzaam ondernemen in Vlaanderen Studienamiddag Roeselare Warmtenetten in Vlaanderen: welke business cases bieden potentieel? 18 juni Michel Davidts warmteontwikkelingen Kader Restwarmtegebruik maakt

Nadere informatie

WKK-barometer 2016 juni Zwartzustersstraat 16, bus Leuven

WKK-barometer 2016 juni Zwartzustersstraat 16, bus Leuven WKK-barometer 2016 juni Zwartzustersstraat 16, bus 0102-3000 Leuven 016 58 59 97 info@cogenvlaanderen.be www.cogenvlaanderen.be Dit is de eerste WKK-barometer die COGEN Vlaanderen publiceert. De bedoeling

Nadere informatie

Enquête rond het familiebedrijf in België

Enquête rond het familiebedrijf in België www.pwc.be Enquête rond het familiebedrijf in België December 2010 Kernbevindingen 1. 1 op 2 respondenten ziet overheidsbeleid en regulering als één van de voornaamste externe uitdagingen voor hun onderneming.

Nadere informatie

Een nieuwe kijk op houtenergie

Een nieuwe kijk op houtenergie Een nieuwe kijk op houtenergie HOUT EEN MODERNE ENERGIEBRON AUTHENTIEK EN TOEKOMSTGERICHT In Europa is hout de primaire bron van duurzame energie. Duizenden gezinnen hebben een houtkachel ter beschikking.

Nadere informatie

Energie voor morgen, vandaag bij GTI

Energie voor morgen, vandaag bij GTI Energie voor morgen, vandaag bij GTI Jet-Net docentendag 5 juni 2008 GTI. SMART & INVOLVED GTI is in 2009 van naam veranderd: GTI heet nu Cofely SLIMME ENERGIENETWERKEN, NU EN MORGEN 2008 2010 Centrale

Nadere informatie

Word jij de nieuwe. Ingenieur werkplaatsen elektrische productie?

Word jij de nieuwe. Ingenieur werkplaatsen elektrische productie? Word jij de nieuwe Ingenieur werkplaatsen elektrische productie? Bij Infrabel voor Brussel (het station Haren-Zuid) 1. Functiebeschrijving Je bent verantwoordelijk voor het operationeel beheer van twee

Nadere informatie

RESULTATEN EERSTE SEMESTER 2016 SIOEN INDUSTRIES PERSBERICHT - GEREGLEMENTEERDE INFORMATIE. 26 Augustus 2016, 17u45

RESULTATEN EERSTE SEMESTER 2016 SIOEN INDUSTRIES PERSBERICHT - GEREGLEMENTEERDE INFORMATIE. 26 Augustus 2016, 17u45 RESULTATEN EERSTE SEMESTER 2016 SIOEN INDUSTRIES PERSBERICHT - GEREGLEMENTEERDE INFORMATIE 26 Augustus 2016, 17u45 innoveren om te beschermen netto omzet 180,26 +7% EBITDA 31,68 +20% netto winst 13,97

Nadere informatie

De nieuwe energie-efficiëntierichtlijn - Uitdagingen & oplossingen -

De nieuwe energie-efficiëntierichtlijn - Uitdagingen & oplossingen - De nieuwe energie-efficiëntierichtlijn l - Uitdagingen & oplossingen - DG Energie 22 juni 2011 ENERGIEVOORZIENING NOG AFHANKELIJKER VAN IMPORT Te verwachten scenario gebaseerd op cijfers in 2009 in % OLIE

Nadere informatie

CIJFERS EN INFORMATIE

CIJFERS EN INFORMATIE BVBO vzw Beroepsvereniging van Bewakingsondernemingen Jan Bogemansstraat 249 B - 178 Wemmel T (+32) 2 462 7 73 F (+32) 2 46 14 31 secretariat@i-b-s.be www.apeg-bvbo.be 2 VOORWOORD De Beroepsvereniging

Nadere informatie

Duvel Moortgat : courante netto winst +16%

Duvel Moortgat : courante netto winst +16% 15 Maart 2000 Duvel Moortgat : courante netto winst +16% Markante feiten van 1999 Beursintroductie: Duvel Moortgat werd begin juni geïntroduceerd op de Beurs van Brussel. Participatie in Noord Amerikaanse

Nadere informatie

Parallelsesssie "Lean bij Aon Nederland"

Parallelsesssie Lean bij Aon Nederland Parallelsesssie "Lean bij Aon Nederland" Lean succesvol implementeren zonder grootscheeps veranderprogramma!! Peter Dijkstra, Senior Business Consultant, @PDleanAon Rob de Bruin, Managing Director Afdeling

Nadere informatie

270 miljoen in 5 jaar M. Investering in logistiek en gebouwen:

270 miljoen in 5 jaar M. Investering in logistiek en gebouwen: 270 miljoen in 5 jaar M Investering in logistiek en gebouwen: * aantal in België Wevelgem (België) Omvorming van magazijn tot productiehal Installatie 4 nieuwe verpakkingslijnen drinks Derde afvullijn

Nadere informatie

managing people meeting aspirations Natuurlijke groei

managing people meeting aspirations Natuurlijke groei managing people meeting aspirations Natuurlijke groei geloof Wij hebben een gemeenschappelijke visie pagina - managing people, meeting aspirations Vandaag verhoogt CPM de prestaties op elk niveau van uw

Nadere informatie

Leven Lang Leren voor professionals

Leven Lang Leren voor professionals Plantijn Hogeschool van de Provincie Antwerpen EduBROn, Universiteit Antwerpen Groep T-Hogeschool Leuven Hogeschool Zeeland Hogeschool Zuyd KaHo Sint-Lieven NHTV Internationale Hogeschool Breda Provinciale

Nadere informatie

Fagron zet sterke omzetgroei van eerste halfjaar door in derde kwartaal Fagron realiseert organische omzetgroei van 10,1%

Fagron zet sterke omzetgroei van eerste halfjaar door in derde kwartaal Fagron realiseert organische omzetgroei van 10,1% Gereglementeerde informatie Nazareth (België)/Rotterdam (Nederland) 1, 11 oktober 2018 Fagron zet sterke omzetgroei van eerste halfjaar door in derde kwartaal 2018 Fagron realiseert organische omzetgroei

Nadere informatie

COGEN Vlaanderen vzw. Doelstelling: actief meewerken aan de ontwikkeling van kwaliteitsvolle WKK Expertisecentrum Expertiseverstrekking naar leden

COGEN Vlaanderen vzw. Doelstelling: actief meewerken aan de ontwikkeling van kwaliteitsvolle WKK Expertisecentrum Expertiseverstrekking naar leden Voor kwaliteitsvolle WarmteKrachtKoppeling in Vlaanderen WKK voor ruimteverwarming Algemene principes van WKK Tine Stevens COGEN Vlaanderen Studiedag VIBE 12 november 2010 1 COGEN Vlaanderen vzw Doelstelling:

Nadere informatie

Persbericht Aantal pagina s: 4

Persbericht Aantal pagina s: 4 Persbericht Aantal pagina s: 4 Brunel: sterke groei omzet en winst Kernpunten verslagjaar 2004 Omzet 313 miljoen; 27% groei EBIT 11,0 miljoen; toename van 8,1 miljoen Nettowinst 7,3 miljoen; toename van

Nadere informatie

Inventaris hernieuwbare energie in Vlaanderen 2014

Inventaris hernieuwbare energie in Vlaanderen 2014 1 Beknopte samenvatting van de Inventaris hernieuwbare energiebronnen Vlaanderen 2005-2014, Vito, januari 2016 1 Het aandeel hernieuwbare energie in 2014 bedraagt 5,7 % Figuur 1 groene stroom uit bio-energie

Nadere informatie

Niet technisch rapport Biostoom Oostende nv

Niet technisch rapport Biostoom Oostende nv Niet technisch rapport Biostoom Oostende nv In uitvoering van Art. 5.2.3bis.1.35. Vlarem II opgemaakt ten behoeve van de toezichthoudende overheid en OVAM. Werkingsjaar 2017 Verwerkingsinstallatie: Biostoom

Nadere informatie

Veiligheid. voor alles

Veiligheid. voor alles Veiligheid voor alles Voor BASF Nederland, locatie De Meern betekent veiligheid: alles in het werk stellen om te voorkomen dat er iets mis gaat. In deze brochure leest u hoe we dat doen. Veiligheid is

Nadere informatie

CO 2 -uitstootrapportage 2011

CO 2 -uitstootrapportage 2011 Programmabureau Klimaat en Energie CO 2 -uitstootrapportage 2011 Auteurs: Frank Diependaal en Theun Koelemij Databewerking: CE Delft, Cor Leguijt en Lonneke Wielders Inhoud 1 Samenvatting 3 2 Inleiding

Nadere informatie

HAVEN VAN ANTWERPEN Ruimte voor evenwicht

HAVEN VAN ANTWERPEN Ruimte voor evenwicht HAVEN VAN ANTWERPEN Ruimte voor evenwicht NIEUW HANDIGE DUURZAAMHEIDSTIPS www.duurzamehavenvanantwerpen.be Evenwicht tussen mens (people), milieu (planet) en welvaart (prosperity) H et tweede duurzaamheidsverslag,

Nadere informatie

Men gebruikt steeds meer windenergie in Nederland. Er wordt steeds meer windenergie gebruikt in Nederland.

Men gebruikt steeds meer windenergie in Nederland. Er wordt steeds meer windenergie gebruikt in Nederland. Herhalingsoefeningen De sprong, thema 8 Vocabulaire Oefening 1 Vul het goede woord in. Verander de vorm als dat nodig is. Kies uit: bewegen, bijdragen aan, biologisch, duurzaam, energiebronnen, energierekening,

Nadere informatie

Commissie Benchmarking Vlaanderen

Commissie Benchmarking Vlaanderen Commissie Benchmarking Vlaanderen 023-0170 Bijlage I TOELICHTING 17 Bijlage I : WKK ALS ALTERNATIEVE MAATREGEL 1. Inleiding Het plaatsen van een WKK-installatie is een energiebesparingsoptie die zowel

Nadere informatie

Arnold Maassen Holding BV. Voortgangsrapportage scope 1 en 2 1e halfjaar 2015

Arnold Maassen Holding BV. Voortgangsrapportage scope 1 en 2 1e halfjaar 2015 Arnold Maassen Holding BV Voortgangsrapportage scope 1 en 2 1e halfjaar 2015 G.R.M. Maassen 2-9-2015 Inhoud 1 Inleiding... 3 2 Scope 1 en 2... 3 2.1 Voortgang in relatie tot reductiedoelstellingen....

Nadere informatie

De arbeidsmarkt klimt uit het dal

De arbeidsmarkt klimt uit het dal Trends en ontwikkelingen arbeidsmarkt en onderwijs De arbeidsmarkt klimt uit het dal Het gaat weer beter met de arbeidsmarkt in, ofschoon de werkgelegenheid wederom flink daalde. De werkloosheid ligt nog

Nadere informatie

RAAD VAN DE EUROPESE UNIE. Brussel, 15 januari 2014 (OR. en) 5303/14 ENV 29. BEGELEIDENDE NOTA de Europese Commissie ingekomen: 10 januari 2014

RAAD VAN DE EUROPESE UNIE. Brussel, 15 januari 2014 (OR. en) 5303/14 ENV 29. BEGELEIDENDE NOTA de Europese Commissie ingekomen: 10 januari 2014 RAAD VAN DE EUROPESE UNIE Brussel, 15 januari 2014 (OR. en) 5303/14 ENV 29 BEGELEIDENDE NOTA van: de Europese Commissie ingekomen: 10 januari 2014 aan: Nr. Comdoc.: D029990/02 Betreft: het secretariaat-generaal

Nadere informatie

Integrale Milieuanalyse Vlaamse Voedingsnijverheid 2017

Integrale Milieuanalyse Vlaamse Voedingsnijverheid 2017 Integrale Milieuanalyse Vlaamse Voedingsnijverheid 2017 Afsluiting Doelgroepprogramma Vlaamse voedingsnijverheid (2011-2016) en Voorstelling IMA voeding 2017 28 maart 2017 Inleiding IMA Voeding 2017 is

Nadere informatie

Wereldleider op het vlak van duurzaamheid

Wereldleider op het vlak van duurzaamheid Wereldleider op het vlak van duurzaamheid Zorgdragen voor onze planeet maakt deel uit van de visie van Kimberly-Clark Professional TM om toonaangevend te zijn in essentiële aspecten voor een beter leven.

Nadere informatie

Energieverbruik gemeentelijke gebouwen

Energieverbruik gemeentelijke gebouwen MILIEUBAROMETER: INDICATORENFICHE ENERGIE 1/2 Samenwerkingsovereenkomst 2008-2013 Milieubarometer: Energieverbruik gemeentelijke gebouwen Indicatorgegevens Naam Definitie Meeteenheid Energieverbruik gemeentelijke

Nadere informatie

Michael Balmes Lüder Vollers Christian Vollers Matijs Brand

Michael Balmes Lüder Vollers Christian Vollers Matijs Brand Onze Bedrijfsmissie In een wereld die permanent en steeds sneller verandert, vormt onze visie een kompas voor het bedrijfsdoel en de fundamentele waarden van de Vollers groep. Ze brengt onze bedrijfsfilosofie

Nadere informatie

Mevrouw Dutordoir, Meneer Kroll, Meneer Fouchier, Dames en heren,

Mevrouw Dutordoir, Meneer Kroll, Meneer Fouchier, Dames en heren, TOESPRAAK DOOR KRIS PEETERS VLAAMS MINISTER-PRESIDENT EN VLAAMS MINISTER VAN ECONOMIE, BUITENLANDS BELEID, LANDBOUW, ZEEVISSERIJ EN PLATTELANDSBELEID 24 februari 2011 WKK Electrabel EON - Degussa Mevrouw

Nadere informatie

Niet technisch rapport Biostoom Oostende nv

Niet technisch rapport Biostoom Oostende nv Niet technisch rapport Biostoom Oostende nv In uitvoering van Art. 5.2.3bis.1.35. Vlarem II opgemaakt ten behoeve van de toezichthoudende overheid en OVAM. Werkingsjaar 2016 Verwerkingsinstallatie: Biostoom

Nadere informatie

Een geëngageerde onderneming met een beleid gericht op duurzame ontwikkeling

Een geëngageerde onderneming met een beleid gericht op duurzame ontwikkeling Een geëngageerde onderneming met een beleid gericht op duurzame ontwikkeling In 2013 blaast Detry nv 50 kaarsjes uit en maakt ze van de gelegenheid gebruik om er nogmaals op te wijzen dat de onderneming

Nadere informatie

Sterke groei van de Resilux kern business : stijging van de volumes met 9% zorgt voor toename Ebitda met 12%

Sterke groei van de Resilux kern business : stijging van de volumes met 9% zorgt voor toename Ebitda met 12% Sterke groei van de Resilux kern business : stijging van de volumes met 9% zorgt voor toename Ebitda met 12% Extra netto resultaat van 40 miljoen door verkoop joint venture Airolux Kerncijfers eerste halfjaar

Nadere informatie

INHOUD. Voorwoord 13. Inleiding 15 Indeling van milieuproblemen 19 Indeling van dit boek 19 Inleiding tot de Vlaamse milieuwetgeving voor bedrijven 19

INHOUD. Voorwoord 13. Inleiding 15 Indeling van milieuproblemen 19 Indeling van dit boek 19 Inleiding tot de Vlaamse milieuwetgeving voor bedrijven 19 INHOUD Voorwoord 13 Inleiding 15 Indeling van milieuproblemen 19 Indeling van dit boek 19 Inleiding tot de Vlaamse milieuwetgeving voor bedrijven 19 Deel 1. LUCHTVERONTREINIGING EN -ZUIVERING 23 1. Inleiding

Nadere informatie

Nationale Energieverkenning 2014

Nationale Energieverkenning 2014 Nationale Energieverkenning 2014 Remko Ybema en Pieter Boot Den Haag 7 oktober 2014 www.ecn.nl Inhoud Opzet van de Nationale Energieverkenning (NEV) Omgevingsfactoren Resultaten Energieverbruik Hernieuwbare

Nadere informatie

Facts & Figures 2012»

Facts & Figures 2012» Facts & Figures 2012» Feiten en cijfers over de chemische industrie in Nederland - 2012 Nederland heeft een gunstig vestigingsklimaat voor de chemische industrie, omdat hiervoor de juiste randvoorwaarden

Nadere informatie

Vinçotte systeemcertificatie

Vinçotte systeemcertificatie Vinçotte systeemcertificatie kan u de wereld tonen wat u waard bent? Certificatie voor uw reputatie. YOUR REPUTATION IS MINE. Met een certificatie kan u door Vinçotte uw kunnen en kennen bevestigd zien.

Nadere informatie

CBR Antoing Veiligheid en milieu. Feiten & cijfers 2017

CBR Antoing Veiligheid en milieu. Feiten & cijfers 2017 CBR Antoing Veiligheid en milieu Feiten & cijfers 2017 01 Veiligheid en milieu CBR Antoing Feiten & cijfers 2017 Duurzaamheidsverbintenissen > Naar uitmuntendheid in We engageren ons tot continue verbetering

Nadere informatie

2004 SEGMENTRAPPORTERING. Jozef Paska Productie, Hlohovec, Slovakije

2004 SEGMENTRAPPORTERING. Jozef Paska Productie, Hlohovec, Slovakije SEGMENTRAPPORTERING Jozef Paska Productie, Hlohovec, Slovakije SEGMENTRAPPORTERING 5 SEGMENTRAPPORTERING Geavanceerde draadproducten 6 Afrasteringen Europa 7 Geavanceerde materialen 8 Geavanceerde deklagen

Nadere informatie

Samenvatting Flanders DC studie Internationalisatie van KMO s

Samenvatting Flanders DC studie Internationalisatie van KMO s Samenvatting Flanders DC studie Internationalisatie van KMO s In een globaliserende economie moeten regio s en ondernemingen internationaal concurreren. Internationalisatie draagt bij tot de economische

Nadere informatie

Emissielekken in België

Emissielekken in België Milieu-economische analyses voor België, de Gewesten en Europa 13 september 2012 Emissielekken in België Guy Vandille Federaal Planbureau Wat is een emissielek? Emissielek = verschil tussen : emissies

Nadere informatie