Hoe word je verpleegkundige? Overzicht van de opleidingsmogelijkheden en ondersteunende maatregelen om verpleegkundige te worden

Transcriptie

1 Hoe word je verpleegkundige? Overzicht van de opleidingsmogelijkheden en ondersteunende maatregelen om verpleegkundige te worden Januari 2013

2 Colofon Deze tekst is een uitgave van de vzw FE.BI. Eindredactie Kristof Dhoore Dienst O&O Vzw Fe.Bi Handelskaai Brussel 02/ Redactiecomité Deze tekst is een product van een werkgroep verpleegkunde die tot stand kwam binnen vzw Fe.Bi die via diverse fondsen ondersteuning biedt aan mensen die verpleegkundige willen worden. Daarnaast maakten medewerkers van vzw VIVO en het Vlaamse Zorgagentschap deel uit van de werkgroep. Verantwoordelijke uitgever Cathy De Smet Vzw FE.BI Handelskaai Brussel 02/ Publicatiedatum Januari

3 Inhoudsopgave 0. INLEIDING OPLEIDINGSNIVEAUS EN MOGELIJKHEDEN VERPLEEGKUNDE... 4 A. VOOR DE HOGERE BEROEPSOPLEIDING VERPLEEGKUNDE HBO5 (GRADUAAT VERPLEEGKUNDE -VROEGERE A2) Dagonderwijs Trajecten op maat... 4 B. BACHELOR VERPLEEGKUNDE (VROEGERE A1) Dagonderwijs Trajecten op maat... 5 C. SPECIALISATIES (POSTGRADUATEN)... 6 D. SPECIALISATIES (BACHELOR-NA-BACHELOR-OPLEIDINGEN)... 6 E. MASTER VERPLEEGKUNDE DE TOELATINGSVOORWAARDEN TOT DE OPLEIDING VERPLEEGKUNDE... 8 A. DE TOELATINGSVOORWAARDEN VOOR DE EERSTE MODULE VAN DE HOGERE BEROEPSOPLEIDING VERPLEEGKUNDE HBO5 (GRADUAAT VERPLEEGKUNDE-VROEGERE A2)... 8 B. DE TOELATINGSVOORWAARDEN VOOR HET 1 STE JAAR BACHELOR VERPLEEGKUNDE (VROEGERE A1) EQUIVALENTIE VAN BUITENLANDSE DIPLOMA S HET VRIJSTELLINGENBELEID (EVC = ELDERS VERWORVEN COMPETENTIES / EVK = ELDERS VERWORVEN KWALIFICATIES) A. OMSCHRIJVING VAN EVC-EVK B. VOOR DE HOGERE BEROEPSOPLEIDING VERPLEEGKUNDE HBO5 (GRADUAAT VERPLEEGKUNDE-VROEGERE A2) C. BACHELOR VERPLEEGKUNDE (VROEGERE A1) ONDERSTEUNENDE MAATREGELEN Betaald educatief verlof Opstap naar verpleegkunde (Project 360) Opleidingsproject voor verpleegkunde Project Opleidingscheques voor werknemers Tijdskrediet Opleidingskrediet of aanmoedigingspremie Vlaamse gemeenschap Studiebeurs VDAB ondersteuning voor werkzoekenden Terugkeercursus voor verpleegkundigen SCHOLENLIJST Hogere beroepsopleiding verpleegkunde (HBO5) (vroegere A2- gegradueerd verpleegkundige) Bachelor verpleegkunde (vroegere A1) Master verpleegkunde Specialisaties BIJLAGE: SCHEMA VERSCHILLENDE FORMULES PER DOELGROEP

4 0. Inleiding De zorgsector is in volle bloei. Dat heeft ook als gevolg dat er een groeiende vraag is naar zorgpersoneel. Het vinden van voldoende verpleegkundigen is daarbij knelpunt nummer één. Heb je interesse in de zorgsector en wil je graag als verpleegkundige aan de slag? Of leid je mensen toe naar de zorgsector? Lees dan zeker verder. We bieden je vooreerst een overzicht van alle opleidingsmogelijkheden (naar diverse niveaus en mogelijkheden), rekening houdend met toelatingsvoorwaarden en mogelijke vrijstellingen. We vullen dit vervolgens aan met een reeks aan ondersteunende maatregelen die je kunnen helpen om je studies verpleegkunde tot een goed einde te brengen. Tot slot vind je in de tekst ook informatie voor verpleegkundigen die hun diploma in het buitenland behaalden. BELANGRIJK: Niet alle opleidingsmogelijkheden en ondersteunende maatregelen zijn voor iedereen van toepassing. Om te weten wat voor jouw situatie van toepassing is, moet je onderstaande tekst samen lezen met het schema verschillende formules per doelgroep, dat je terugvindt in bijlage van deze tekst. In deze tekst vind je op iedere pagina onderaan een omschrijving terug van de verschillende doelgroepen. Veel lees- en opzoekplezier! Voor vragen of aanvullingen bij deze tekst kan u terecht op volgend adres: kristof.dhoore@fe-bi.org. 3

5 1. OPLEIDINGSNIVEAUS EN MOGELIJKHEDEN VERPLEEGKUNDE Er zijn verschillende manieren om verpleegkundige te worden. In het verleden werd de opleiding tot verpleegkundige georganiseerd op A1- en A2- niveau. Deze niveaus stonden bekend onder de resp. benamingen gegradueerd verpleegkundige en gebrevetteerd verpleegkundige. Deze 2 niveaus zijn tot op heden blijven bestaan, maar vallen nu onder de bachelor- en de HBO5- structuur. De opleidingen tot verpleegkundige hebben normaal een duur van 3 jaar. De opleidingen tot verpleegkundige op HBO5-niveau worden volgens het modulaire systeem georganiseerd; de opleidingen tot bachelor in de verpleegkundige volgens een systeem met studiepunten. Meer informatie over de feitelijke inhoud van de opleidingen verpleegkundige vind je terug op A. Voor de Hogere Beroepsopleiding verpleegkunde HBO5 (graduaat verpleegkunde -vroegere A2) (Van toepassing voor de doelgroepen 1-5, voor doelgroep 6 wordt dit bekeken per individuele situatie) De opleiding op HBO5-niveau levert bij het afstuderen een graduaatsdiploma van Verantwoordelijk algemeen ziekenverple(e)g(st)er op. De opleidingen tot verpleegkundige op HBO5-niveau worden volgens het modulaire systeem georganiseerd. 1. Dagonderwijs De opleiding wordt meestal in dagonderwijs verzorgd, doch soms ook in avondonderwijs. De dagopleiding kies je indien je voltijds naar school wilt. Hierbij worden de lesweken afgewisseld met stageweken. De opleiding duurt dan 6 semesters (die verdeeld wordt over 5 modules), wat normaal overeenkomt met 3 jaar. 2. Trajecten op maat 2.1 Werken en studeren Enkele secundaire scholen bieden de opleiding zo aan dat je de opleiding kan combineren met werken. Je kan de opleiding over verschillende jaren spreiden. 2.2 Verkorte trajecten op basis van EVC-EVK Tijdens deze procedure wordt nagegaan of je al Elders Verworven Kwalificaties en Competenties (EVK-EVC) bezit, waardoor dit je opleiding kan verkorten (zie ook punt IV.B.). Voor info hierover contacteer je best een school voor verpleegkunde (niet in alle scholen zie scholenlijst) 4

6 2.3 De anders georganiseerde opleiding Deze opleidingsmogelijkheid is gelijkwaardig aan het dagonderwijs maar de lessen en de stages lopen gelijktijdig. Elke week is er zowel les als stage, deze worden georganiseerd in overleg met de studenten. Niet alle scholen bieden deze anders georganiseerde opleiding (= AGO ) aan. Informeer je bij de scholen in uw buurt (zie scholenlijst). Opmerking: de benaming verschilt van school tot school. OPGELET: Het diploma gegradueerde verpleegkunde behalen via de midden jury is niet langer mogelijk. De examens voor het behalen van het diploma van gegradueerde in de verpleegkunde en het toelatingsattest verpleegkunde worden niet meer ingericht door de Examencommissie. U kunt hiervoor alleen nog terecht in een secundaire school. B. Bachelor verpleegkunde (vroegere A1) (Van toepassing voor de doelgroepen 1-5 en 7-8, voor doelgroep 6 wordt dit bekeken per individuele situatie) Omwille van een Europese richtlijn mogen geen afstudeerrichtingen meer georganiseerd worden in de bachelor opleiding Verpleegkunde. Studenten volgen een basisopleiding Verpleegkunde die leidt tot de titel van Verantwoordelijk algemeen ziekenverple(e)g(st)er. De opleidingen tot bachelor in de verpleegkundige worden georganiseerd volgens een systeem met studiepunten. Je kan voor elke van de hierna opgesomde opleidingsmogelijkheden een opleidingscontract afsluiten met een hogeschool, dat bepaalt hoeveel vakken je dat schooljaar moet volgen en hoeveel studiepunten je moet behalen. Er bestaan verschillende opleidingsmogelijkheden: 1. Dagonderwijs De dagopleiding kies je indien je voltijds naar school wilt gaan. De lesweken worden afgewisseld met stageweken. De opleiding duurt normaal 3 jaar. 2. Trajecten op maat 2.1 Werken en studeren Enkele hogescholen bieden de opleiding zo aan dat je de opleiding kan combineren met werken. Je kan de opleiding over verschillende jaren spreiden. 5

7 2.2 Verkorte trajecten op basis van EVC-EVK Tijdens deze procedure wordt nagegaan of je al Elders Verworven Kwalificaties en Competenties (EVK-EVC) bezit, waardoor dit je opleiding kan verkorten (zie ook punt IV.C.). Voor info hierover contacteer je best een hogeschool voor verpleegkunde naar keuze. Je kan hiervoor terecht in elke hogeschool. Indien je al een graduaatsdiploma verpleegkunde op zak hebt kan je er voor kiezen om via een verkorte opleiding een bachelorsdiploma verpleegkunde te behalen. Deze duurt maximum 2 jaar in het dagonderwijs (of 3 tot 4 jaar in een flexibel traject) op basis van elders verworven competenties of kwalificaties (EVC s of EVK s). 2.3 Afstandsonderwijs Deze onderwijsmogelijkheid is een combinatie tussen zelfstudie, contacturen (= uren waar de studenten op school aanwezig moeten zijn) en stages. Op deze manier kan je eveneens op 3 jaar een diploma behalen, zelfs ook indien je al werkt. 2.4 Een diploma behalen via de examencommissie in de hogeschool Vanaf kan je er met een hogeschool die de opleiding verpleegkunde organiseert een examencontract afsluiten. Indien je geïnteresseerd bent kan je hiervoor contact opnemen met een hogeschool naar keuze. Er worden dus geen examens meer afgelegd via de centrale Examencommissie. C. Specialisaties (Postgraduaten) (Is enkel mogelijk na een bachelor- of HBO5-opleiding verpleegkunde) Na het behalen van de Bachelor of de HBO5-opleiding verpleegkunde zijn er nog vele specialisaties (postgraduaten) mogelijk. Omwille van de veelheid aan postgraduaten, neem je voor meer informatie hierover het best contact op met een (hoge)school van uw keuze. D. Specialisaties (Bachelor-Na-Bachelor-opleidingen) (Is enkel mogelijk na een bachelor opleiding verpleegkunde) Na het behalen van de bacheloropleiding verpleegkunde zijn er nog vele specialisaties en vervolgopleidingen mogelijk. Deze Bachelor-na-Bacheloropleidingen (BanaBa s) laten je toe om je bij te scholen in verschillende disciplines zoals geriatrische gezondheidszorg, geestelijke gezondheidszorg, palliatieve zorgen, oncologie, pediatrie, spoed en intensieve zorg. Een BanaBa bestaat uit 60 studiepunten en duurt 1 jaar. Je kan de opleiding ook spreiden over verschillende jaren, terwijl je al aan het werk bent als verpleegkundige, bij voorkeur op de discipline van de BANABA die je gaat volgen. Meer informatie rond de Bachelor-Na-Bachelor-opleidingen (BanaBa) vind je op 6

8 E. Master verpleegkunde (Is enkel mogelijk na een bachelor opleiding verpleegkunde) Indien je op universitair niveau wil verder studeren en je bijvoorbeeld een leidinggevende functie in de gezondheidszorg, een functie als wetenschappelijk onderzoeker of een functie binnen het onderwijs ambieert, heb je als bachelor ook de mogelijkheid om verder te studeren tot Master in de verpleegkunde. De masteropleiding duurt 1 jaar (bestaat uit 60 studiepunten) maar wordt voorafgegaan door een schakelprogramma van 1 jaar waarin je de brug slaat tussen de professionele bachelor en de master in de verpleegkunde. Je kan de opleiding ook spreiden over verschillende jaren en combineren met werken. De toelatingsvoorwaarden voor de masteropleiding verpleegkunde: Alle academisch gerichte bacheloropleidingen geven rechtstreekse toegang tot een masteropleiding, dit kunnen er echter meerdere zijn. Andere manieren om van een bachelor door te stromen naar een master: na een professioneel gerichte bacheloropleiding moet je eerst een schakelprogramma volgen van ten minste 45 en ten hoogste 90 studiepunten. Wie slaagt voor een schakelprogramma ontvangt hiervan een getuigschrift. na een bacheloropleiding met een andere kwalificatie kan je mits een voorbereidingsprogramma een niet-aansluitende masteropleiding volgen. een examen om de kennis van de onderwijstaal te testen, kan tevens als voorwaarde gelden. 7

9 2. DE TOELATINGSVOORWAARDEN TOT DE OPLEIDING VERPLEEGKUNDE A. De toelatingsvoorwaarden voor de eerste module 1 van de Hogere Beroepsopleiding verpleegkunde HBO5 (graduaat verpleegkunde-vroegere A2) (Van toepassing voor de doelgroepen 1-5; voor doelgroep 6 wordt dit bekeken per individuele situatie). Je moet voldaan hebben aan de leerplicht, EN: Ofwel ben je in het bezit van één van de volgende studiebewijzen: 1. een studiegetuigschrift van het tweede leerjaar van de derde graad van het Beroeps secundair onderwijs, 2. een diploma van secundair onderwijs, 3. een certificaat van een opleiding van het secundair volwassenenonderwijs en van het secundair onderwijs voor sociale promotie, beiden van minimaal 900 lestijdens, 4. een diploma van het hoger onderwijs voor sociale promotie, 5. een certificaat of diploma van hoger beroepsonderwijs, 6. een diploma van het hoger onderwijs van het korte type met volledig leerplan, of 7. een diploma van bachelor of master, 8. een studiebewijs dat krachtens een wet, decreet, Europese richtlijn of een andere internationale overeenkomst als gelijkwaardig met de diploma s uit de hierboven vermelde categorieën wordt erkend, Ofwel beschik je niet over één van bovenvermelde studiebewijzen, maar heb je een bewijs verkregen na een toelatingsonderzoek georganiseerd door de HBO5-school voor verpleegkunde. Het toelatingsonderzoek impliceert het slagen voor een toelatingsproef en een positief advies van de toelatingsklassenraad. B. De toelatingsvoorwaarden voor het 1 ste jaar bachelor verpleegkunde (vroegere A1) (Van toepassing voor de doelgroepen 1-5 en 7-8; voor doelgroep 6 wordt dit bekeken per individuele situatie). Elke hogeschool heeft algemene en afwijkende toelatingsvoorwaarden. Je kan ze raadplegen op de website van elke hogeschool (websites vindt u terug op de scholenlijst). - Algemene toelatingsvoorwaarden bachelor opleiding: Je bent in het bezit van één van de volgende studiebewijzen: 1. een diploma van secundair onderwijs, 2. een oud diploma van het hoger onderwijs van het korte type met volledig leerplan (HOKTVL), 3. een oud diploma van het hoger onderwijs voor sociale promotie, met uitzondering van het Getuigschrift Pedagogische Bekwaamheid, 4. een buitenlands diploma of getuigschrift dat gelijkwaardig erkend is met één van hoger vermelde diploma s 1 Decreet 30/4/2009 8

10 - Afwijkende toelatingsvoorwaarden bachelor opleiding: Je beschikt niet over één van bovenvermelde studiebewijzen, maar je hebt een bewijs verkregen na een toelatingsonderzoek georganiseerd door de hogeschool die de bachelor opleiding inricht. Deze afwijkende toelatingsvoorwaarden kunnen enkel rekening houden met volgende elementen: 1. humanitaire -, medische, psychische of sociale redenen,of 2. het algemeen niveau van de kandidaat dat door de hogeschool wordt afgetoetst. 3. EQUIVALENTIE VAN BUITENLANDSE DIPLOMA S (Is van toepassing voor doelgroep 6; voor de doelgroepen 1-5 wordt dit bekeken per individuele situatie) Indien je een diploma als verpleegkundige in het buitenland hebt behaald kan je een aanvraag indienen om een gelijkwaardigheidsattest van je diploma in België te bekomen. Opgelet: er is een groot verschil tussen de verschillende buitenlandse diploma s: Voor diploma s verpleegkunde behaald in Zwitserland en binnen de Europese Economische Ruimte (EEC= Europese Unie + Noorwegen, IJsland en Liechtenstein) zijn de EU-richtlijnen 2005/36/CE van toepassing en wordt o.a. de opleiding verpleegkunde gelijkgesteld. Om je diploma te laten erkennen dien je een aanvraag in bij het FOD Volksgezondheid en doorloop je de procedure. Informeer je over de doorlooptijd van het dossier. Adres: FOD Volksgezondheid Cel Internationale Mobiliteit van de gezondheidsberoepen Eurostation II Victor Hortaplein, 40 bus Brussel ners/internationalmobility/ Voor alle diploma s verpleegkunde behaald in andere landen dan deze vermeld in vorig punt is de Vlaamse Gemeenschap bevoegd en dien je je aanvraag te richten tot de NARIC (National Academic (& Professional) Recognition and Information Centre). Door de NARIC wordt vervolgens een gelijkwaardigheidsonderzoek verricht. Het opleidingscurriculum vormt hierbij het uitgangspunt. Afhankelijk van het resultaat van het gelijkwaardigheidsonderzoek kan je ofwel aan de slag als verpleegkundige na het verkrijgen van een erkenning van de FOD Volksgezondheid, ofwel kan je een aantal vrijstellingen verkrijgen (cfr. punt III. vrijstellingenbeleid: EVK-EVC). Adres: Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming Agentschap voor Kwaliteitszorg in Onderwijs en Vorming NARIC-Vlaanderen Hendrik Consciencegebouw - Toren C - 2de verdieping Koning Albert II - laan Brussel Tel.: 02/ Fax: 02/ naric@vlaanderen.be 9

11 4. HET VRIJSTELLINGENBELEID (EVC = elders verworven competenties / EVK = elders verworven kwalificaties) (Is van toepassing voor de doelgroepen 1-8.) A. Omschrijving van EVC-EVK Het toekennen van vrijstellingen gebeurt aan hogescholen (in geval van de bachelor opleiding) of secundaire scholen (in geval van de HBO5-opleiding) op basis van reeds gevolgde opleidingen of opleidingsonderdelen waarvoor men geslaagd is (EVK = Elders verworven kwalificaties) en/of op basis van competenties die verworven werden door brede, relevante (werk)ervaring (EVC = Elders verworven competenties). Enkel hogescholen zijn verplicht deze procedures aan te bieden, waardoor dit ook meteen een recht is van elke student. Voor de HBO5-opleidingen wordt dit individueel bekeken door de directie van de school. Kandidaten die menen over bepaalde competenties te beschikken op basis van praktijkervaring kunnen een EVC-procedure doorlopen waarin ze de kans krijgen deze competenties te bewijzen via een bekwaamheidsonderzoek. Een bekwaamheidsonderzoek kan resulteren in een bewijs van bekwaamheid. De EVK s en bewijzen van bekwaamheid kunnen vervolgens leiden tot vrijstellingen voor (delen van) opleidingsonderdelen van de opleiding verpleegkunde. De modaliteiten rond EVK-EVC kunnen verschillend zijn van school tot school. Neem voor meer informatie hierrond contact op met de (hoge)school van uw keuze. Je vindt de scholenlijst terug in bijlage. Deze EVK- en /of EVC-procedure kan ook aangevraagd worden door buitenlandse verpleegkundigen die in België geen equivalentie van hun buitenlands verpleegdiploma hebben bekomen. Wil je er alles over weten, ga naar of download hier de brochure bewijs je bekwaamheid : B. Voor de Hogere beroepsopleiding verpleegkunde HBO5 (graduaat verpleegkundevroegere A2) De opleidingen tot verpleegkundige op HBO5-niveau worden volgens het modulaire systeem georganiseerd. Binnen dit systeem kan je vrijstellingen aanvragen voor een aantal leerstofonderdelen. De mogelijkheid tot vrijstellingen wordt individueel bekeken door de directie van de scholen. De mogelijkheid om een verkort leertraject te volgen, bestaat indien je met vrucht een studiejaar volgde aan de universiteit of hogeschool (= Elders Verworven Kwalificaties). Ook op basis van EVC (elders verworven competenties) kan je vrijstellingen verkrijgen. De EVC kunnen behaald zijn op basis van nuttige werkervaring (bijvoorbeeld indien je al een tijdje werkt als zorgkundige). (Info over de praktische werkwijze hiervan vraag je aan bij een school voor verpleegkunde HBO5 10

12 C. Bachelor verpleegkunde (vroegere A1) De opleidingen tot bachelor in de verpleegkunde worden georganiseerd volgens een systeem met studiepunten. Binnen dit systeem kan je voor bepaalde studiepunten vrijgesteld worden. De mogelijkheid tot vrijstellingen wordt individueel bekeken door de directie van de scholen. De mogelijkheid om een verkort leertraject te volgen, bestaat indien je met vrucht een studiejaar volgde aan de universiteit of hogeschool (= Elders Verworven Kwalificaties). Indien je al een graduaatsdiploma (HBO5) verpleegkunde op zak hebt kan je voor de brugopleiding kiezen om een bachelorsdiploma verpleegkunde te behalen. Hierbij word je vrijgesteld voor 60 studiepunten. Ook bepaalde bacheloropleidingen (bv. bachelor vroedkunde, bachelor toegepaste psychologie) leveren vrijstellingen op. Ook op basis van EVC (elders verworven competenties) kan je vrijstellingen verkrijgen. De EVC kunnen behaald zijn op basis van nuttige werkervaring (bijvoorbeeld indien je al een tijdje werkt als zorgkundige). (Info over de praktische werkwijze hiervan vraag je aan bij een school voor bachelor in de verpleegkunde 5. Ondersteunende maatregelen Wil je graag verpleegkunde studeren en wil je meer weten over de verschillende ondersteunende maatregelen die je kan genieten? Wanneer je als jongere, werkzoekende of werknemer beslist om een opleiding verpleegkunde te starten word je dikwijls geconfronteerd met verschillende, niet te onderschatten praktische problemen: - tijd vrijmaken voor de studies - gedurende de opleidingsperiode financieel overeind blijven door minstens gedeeltelijk het inkomensverlies te compenseren dat ontstaat door het volgen van de opleiding - blijvend de verschillende kosten kunnen betalen verbonden aan de opleiding - financiële tegemoetkomingen bij het volgen van een opleiding Hieronder vind je een overzicht van alle ondersteunende maatregelen die er momenteel bestaan indien men als volwassene wil verder studeren voor verpleegkunde. BELANGRIJK: Om te weten welke ondersteunende maatregelen voor jouw situatie van toepassing zijn is het van belang om het onderstaande hoofdstuk samen te lezen met het schema verschillende formules per doelgroep, dat je terugvindt in bijlage van deze tekst. Immers, niet alle maatregelen zijn van toepassing op alle doelgroepen. Op iedere pagina onderaan vind je een omschrijving terug van iedere doelgroep. 11

13 1. Betaald educatief verlof 2 (Van toepassing voor de doelgroepen 3 en 7 en in beperkte mate voor doelgroep 4; voor de doelgroepen 5 en 8 is dit enkel van toepassing voor de private sector; voor doelgroep 6 wordt dit bekeken per individuele situatie). In principe hebben alle werknemers uit de privésector het recht betaald educatief verlof op te nemen om een opleiding verpleegkunde te volgen met behoud van hun wedde. Voor de lesuren die samenvallen met de normale arbeidstijd wordt het maximum aantal verlofuren gebracht op 180 uren bij een opleiding verpleegkunde voor een voltijdse tewerkstelling (gezien het beroep verpleegkunde een knelpuntberoep is). Als deeltijds werknemer kan je hier vanaf een halftijdse tewerkstelling pro rata ook beroep op doen. De voorwaarden en regelgeving voor betaald educatief verlof kan je op volgend adres bekomen: FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg Dienst van het betaald educatief verlof Ernest Blerotstraat Brussel Tel of of lezen op de internetsite: of per educatief.verlof@meta.fgov.be Ook voor Vlaamse en federale ambtenaren binnen de publieke sector bestaan er vormen van opleidings- of vormingsverlof die vaak ruimer zijn dan het stelsel van het betaald educatief verlof. Werk je bij een overheidsinstelling, neem dan het best contact op met je Personeelsdienst. 2. Opstap naar verpleegkunde (Project 360) (Van toepassing voor de doelgroepen 3 en 7; voor doelgroep 6 wordt dit bekeken per individuele situatie) a. Indien je een werknemer bent uit de sector van de privé-ziekenhuizen kan je voor deze opleiding beroep doen op het betaald educatief verlof. Het Sociaal Fonds voor de Privé-ziekenhuizen geeft voor een voltijdse tewerkgestelde werknemer daarbovenop nog eens 180 bijkomende vormingsuren. Voor de deeltijds tewerkgestelde werknemers gebeurt de berekening van de uren in verhouding tot de arbeidstijd. Het Fonds betaalt ook het inschrijvingsgeld terug voor een maximum bedrag van 620. Om te weten of je als werknemer in aanmerking komt, raadpleeg dan de website: b. Indien je een werknemer bent uit de sector ouderenzorg (enkel privé) kan je voor deze opleiding identiek aan hierboven vermeld project van de sector privé-ziekenhuizen beroep doen op 180 uur betaald educatief verlof (via de federale overheid) uur bijkomend vormingsverlof (via het Sociaal Fonds Ouderenzorg). Ook hier gebeurt - voor de deeltijds tewerkgestelde werknemers - de berekening van de uren in verhouding tot de arbeidstijd. Het Fonds betaalt ook het inschrijvingsgeld terug voor een maximum bedrag van 620. Om te weten of je als werknemer in aanmerking komt, raadpleeg dan de website: 2 Het systeem van betaald educatief verlof bestaat vooral in de private sector en in uitzonderlijke gevallen ook in de publieke sector. In de publieke sector heb je recht op betaald educatief verlof indien je als contractueel bent tewerkgesteld in één van de autonome overheidsbedrijven (bv. VDAB, Belgacom, NMBS, Post). 12

14 Op de website van het Sociaal Fonds Ouderenzorg vind je ook een filmpje terug rond de praktijkervaringen van iemand die het project 360 heeft gevolgd. 0 Voor beide sectoren kan je inlichtingen bekomen op volgende adressen: Werknemers uit de sector van de privéziekenhuizen: Sociale Fonds voor de Privé-Ziekenhuizen Handelskaai Brussel Tel. 02/ Fax. 02/ vorming-sfpz@fe-bi.org Werknemers uit de privé-sector Ouderenzorg: Sociaal Fonds Ouderenzorg Handelskaai Brussel Tel.: 02/ Fax: 02/ vormingouderenzorg@fe-bi.org 3. Opleidingsproject voor verpleegkunde Project 600 (Van toepassing voor de doelgroepen 3 en 4; voor doelgroep 6 wordt dit bekeken per individuele situatie) Er wordt een onderscheid gemaakt tussen het project 600 binnen de Federale privé-sector en de Federale publieke sector. Dit project wordt beheerd door het IFG (het Intersectoraal Fonds voor de Gezondheidsdiensten). Werk je in de Federale privé-sector van de gezondheidszorg en wil je deelnemen aan het project 600? Dan kan je een aanvraag doen voor het project 600 voor de hogere beroepsopleiding verpleegkunde HBO5 (A2) of de Bachelor verpleegkunde (A1). Op de website van het Fonds IFG vind je ook een filmpje terug rond de praktijkervaringen van iemand die het project 600 heeft gevolgd. Je moet aan een aantal selectievoorwaarden voldoen: - Minstens halftijds tewerkgesteld zijn met een arbeidsovereenkomst die de duur van de opleiding overlapt; - Niet tewerkgesteld zijn als vervanger van een werknemer die reeds in opleiding is met het project 600; - Minstens 3 jaar anciënniteit hebben in de gezondheidszorg in de periode onmiddellijk voorafgaand aan de opleiding; - Nog niet in het bezit zijn van een verpleegkundig diploma (met uitzondering van ziekenhuisassistent); - Je moet in het bezit zijn van een diploma of getuigschrift dat toegang verleent tot de hogere beroepsopleiding (HBO5) verpleegkunde of de Bacheloropleiding verpleegkunde of geslaagd zijn in een toegangsproef afgelegd in een school voor verpleegkunde; - Je hebt maximum een diploma secundair onderwijs - EN je moet slagen in de selectieproeven en weerhouden worden door de Raad van Beheer van het Fonds IFG! 13

15 In welke deelsectoren van de Federale privé-sector van de gezondheidszorg moet je werken? - Privé- ziekenhuizen; - Ouderenzorg; - Revalidatiecentra; - Thuisverpleging; - Centra voor bloedafname van het Rode Kruis; - Beschut wonen en - Wijkgezondheidscentra. Met het project 600 kan je een opleiding verpleegkunde (maximum 3 jaar) volgen met behoud van je basisloon (baremiek loon). Je hebt dus het recht om van je werk afwezig te blijven vanaf de eerste schooldag om de verpleegopleiding te volgen en dit tot het einde van het schooljaar. Tijdens de opleiding blijft je anciënniteit doorlopen. Meer informatie op volgend adres: Intersectoraal Fonds voor de Gezondheidsdiensten (IFG) C/o vzw Fe-bi Handelskaai Brussel Tel: Fax: christine.vandam@fe-bi.org Meer informatie rond het project en de selectiecriteria binnen de Federale publieke sector vind je bij: RSZPPO Dienst Sociale Maribel Jozef II-straat BRUSSEL Tel of adres: maribel@rszppo.fgov.be Website: 4. Opleidingscheques voor werknemers (Van toepassing voor de doelgroepen 3-5 en 7-8; voor doelgroep 6 wordt dit bekeken per individuele situatie) Met de cheques kan je een opleiding (bvb. verpleegkunde), een loopbaanadvies of een competentiemeting betalen bij erkende opleidingsverstrekkers. Controleer of de school van je keuze erkend werd als opleidingsvertrekker. Let wel: enkel de rechtstreekse of directe kosten (inschrijvingsgeld, cursusmateriaal, examens of tests...) kunnen met de opleidingscheques worden betaald. Wil je zeker zijn? Ga bij de school na welke kosten de cheques dekken vóór je ze bestelt. Je kan ze gebruiken voor opleidingen die gevolgd worden tijdens de opname van een tijdskrediet of via betaald educatief verlof. Meer info vind je terug op Opgelet: er bestaan nog extra tegemoetkomingen. Ga hiervoor naar 14

16 5. Tijdskrediet (Van toepassing voor de doelgroepen 3-5 en 7-8; voor doelgroep 6 wordt dit bekeken per individuele situatie) Indien je als werknemer kan genieten van tijdskrediet, kan men zijn arbeidsduur tijdelijk verminderen en zo de opleiding verpleegkunde volgen onder een anders georganiseerde opleiding (AGO). De voorwaarden en voordelen voor tijdskrediet kan men lezen op (doorklikken op Loopbaanonderbreking tijdskrediet). Neem contact op met je werkgever om na te gaan of je binnen de onderneming in aanmerking komt voor het nemen van tijdskrediet. 6. Opleidingskrediet of aanmoedigingspremie Vlaamse gemeenschap (Van toepassing voor de doelgroepen 3-5 en 7-8,voor doelgroep 6 wordt dit bekeken per individuele situatie) Naast de premies die de RVA uitbetalen aan personen die in tijdskrediet gaan verstrekt de Vlaamse overheid aan werknemers die in Vlaanderen tewerkgesteld zijn nog een extra opleidingskrediet voor opleidingen die leiden naar een knelpuntenberoep (verpleegkundigen zijn een knelpuntenberoep). Je kan op volgende website lezen of je hiervoor in aanmerking komt: 7. Studiebeurs (Van toepassing voor de doelgroepen 1-5 en 7-8; voor doelgroep 6 wordt dit bekeken per individuele situatie) Onder bepaalde voorwaarden kan je als student genieten van financiële hulp vanwege de overheid. Ook volwassen studenten (bvb. alleenstaande ouder met kinderen ten laste) kunnen in aanmerking komen. Voor de controle van de voorwaarden kan je informatie bekomen: - ofwel via de sociale dienst van elke verpleegkundige school - ofwel op de webstek van de Vlaamse Gemeenschap: - ofwel via De Vlaamse Infolijn (Gratis nummer 1700). Sinds september 2001 ontwikkelde de afdeling Studietoelagen een samenwerking met de Vlaamse Infolijn. Elke burger kan hier terecht met zijn vragen over studietoelagen en/of studiefinanciering en kan hier informatie verkrijgen over de status van zijn dossier. 15

17 8. VDAB ondersteuning voor werkzoekenden (Is enkel van toepassing voor doelgroep 2; voor doelgroep 6 wordt dit bekeken per individuele situatie) Iedere werkzoekende heeft recht op opleiding. Je moet je wèl eerst inschrijven als werkzoekende bij VDAB. Dit kan in een werkwinkel in je buurt. a. Procedure Voor de opleiding verpleegkunde moet je de volgende procedure doorlopen: - Indien je interesse hebt in de opleiding verpleegkunde moet je eerst deelnemen aan een infosessie. Deze infosessie kan je aanvragen via het servicepunt zorg in je lokale werkwinkel, via het VDAB call-center 0800/30 700, via de VDAB website of via de regionale verantwoordelijke (link naar de regionale contactgegevens) voor de opleiding. - Na de infosessie wordt er een afspraak gemaakt voor een persoonlijk selectiegesprek. Indien dit selectiegesprek negatief is, kan je de opleiding niet starten met VDAB-ondersteuning. - Indien er tijdens het gesprek twijfels rijzen over het al dan niet toekennen van een VDABcontract, wordt er een bijkomend onderzoek gedaan bij de psychologische dienst. Dit onderzoek peilt naar jouw aanleg, motivatie en persoonlijkheid. Indien dit onderzoek negatief is, kan je de opleiding niet starten met VDAB-ondersteuning. - Ben je wel geslaagd voor de selectie, dan volgt er een voorbereidende module van 2 weken. Die is verplicht in de regio's waar de module georganiseerd wordt. De inschrijving in een school naar keuze moet je zelf doen. b. Financiële tussenkomsten - Tegemoetkoming werkloosheidsvergoeding: o Je behoudt je werkloosheidsvergoeding gedurende de ganse periode van je VDABopleiding - Vervoersonkosten o Je verplaatsing wordt vergoed vanaf de eerste kilometer aan 0,15 EUR/km. Je kan ook kiezen voor een gratis busabonnement. - Kinderopvang o Heb je (een) kind(eren) jonger dan 12 jaar die naar een erkende kinderopvang gaan (onthaalmoeder, buitenschoolse kinderopvang, ), dan betaalt VDAB je de kosten terug. - Stimulanspremie o Als je leefloontrekker met personen ten laste bent of je bent langer dan één jaar ingeschreven als werkzoekende en gezinshoofd, dan krijg je een vergoeding van 1 EUR bruto per gevolgd opleidingsuur. - Studiekosten o De opleiding is voor VDAB-cursisten gratis. Inschrijvingsgeld en andere studiekosten worden betaald door VDAB. Verpleegkunde HBO 5 (graduaat verpleegkunde -A2): VDAB betaalt de effectief gemaakte studie- en schoolkosten op basis van een kostenschema opgemaakt door de school. Dit omvat: kosten van boeken, kopieën en cursussen, verplichte activiteiten (studiereizen, bezoeken,...), 3 werkpakken en 1 paar schoenen (forfait van 60 euro). Bachelor in de verpleegkunde (A1 verpleegkunde): Inschrijvingsgeld wordt bepaald naargelang je beurs-, bijna beurs- of geen beursstudent bent. De 16

18 c. Online infosessie verpleegkunde overige kosten (boeken, cursussen, uitstappen, kledij, kopieën,.) worden op basis van 60 studiepunten forfaitair uitbetaald: 1e jaar: 935 euro, 2e jaar: 650 euro, Je kan bij VDAB online een infosessie verpleegkunde volgen op de volgende link: Je vindt er bovenstaande gegevens aangevuld met info over het beroep, enkele veelgestelde vragen en de contactgegevens van de regionaal verantwoordelijke in je buurt. Nog meer VDAB - info nodig surf naar rolindezorg.be of contacteer een Servicepunt zorg in je buurt. Meer info over de Servicepunten Zorg vind je op 9. Terugkeercursus voor verpleegkundigen (Is enkel van toepassing voor doelgroep 2) De terugkeercursus is een beroepsopleiding met als doel werkzoekende verpleegkundigen die een geruime tijd niet meer actief zijn geweest te ondersteunen in hun terugkeer naar het praktijkveld. De cursus biedt een theoretische en praktische vorming die aansluit bij het huidig verpleegkundig beroepsprofiel. Als je dus al een tijdje niet meer actief bent als verpleegkundige, kan je via deze opleiding je kans op een succesvolle tewerkstelling verhogen. De cursus bestaat uit 160 theoretische lesuren en 160 uren stage. Je kan meer informatie vinden op de VDAB-website (bij opleidingen voor werkzoekenden): oud&opleidingid=13656&doelgroep=2. 17

19 6. Scholenlijst 3 1. Hogere beroepsopleiding verpleegkunde (HBO5) (vroegere A2- gegradueerd verpleegkundige) AALST St.Augustinusinstituut Leopoldlaan, Aalst Telefoon: 053/ Fax: 053/ info@sai-aalst.be ANDERLECHT St.Guido-instituut voor Verpleegkunde Sainte-Adresseplein, Anderlecht Telefoon: 02/ Fax: 02/ Website: info@sintguido.be ANTWERPEN St.Norbertusinstituut voor Verpleegkunde Lokkaardstraat, Antwerpen Telefoon: 03/ Fax: 03/ Website: info@sint-norbertus.be ANTWERPEN Leonardo Lyceum SITO 7 Verpleegkunde Campus Stuivenberg Lange Beeldekensstraat Antwerpen Telefoon: 03/ Fax: 03/ info-llstuiveberg@so.antwerpen.be BRUGGE Campus Sint-Michiels (Hoofdvestiging) HBOV St.Jan - St.Jozef Koning Albert I laan, St. Michiels Brugge Telefoon: 050/ Fax: 050/ Website: info@hbov.be 3 Een recente scholenlijst kan steeds teruggevonden worden op 18

20 Campus Brugge Zonnekemeers Brugge Telefoon: 050/ Fax: 050/ Campus Oostende Frère Orbanstraat 145A 8400 Oostende Telefoon: 059/ Fax: 059/ BRUGGE Vesaliusinstituut Verpleegkunde Campus HBO Brugge (hoofdvestiging) Rijselstraat St. Michiels Brugge Telefoon: 0498/ info@vesaliusinstituut.be Campus Oostende Leffingestraat Oostende Telefoon: 059/ Campus Gent Keramiekstraat Gent Telefoon: 09/ DUFFEL St. Norbertus - Afdeling verpleegkunde Rooienberg Duffel Telefoon: 015/ Fax: 015/ Website: verpleegkunde@snorduffel.be GENK Verpleegopleiding Regina Mundi Weg naar As, Genk Telefoon: 089/ Fax: 089/ Website: info@verpleegopleiding-genk.be GENT Instituut voor Verpleegkunde St.Vincentius (hoofdvestiging) Molenaarsstraat, Gent Telefoon: 09/ Fax: 09/

21 Website: Campus SLP Sint-Lievenspoortstraat Gent Telefoon: 0478/ Campus Eeklo Zuidmoerstraat Eeklo Telefoon: 09/ Campus Oudenaarde Sint-Walburgastraat Oudenaarde Telefoon: 055/ campus.oudenaarde@ivv-gent.be Campus Guislain Jozef Guislainstraat Gent Telefoon: 09/ campus.guislain@ivv-gent.be GENT BenedictusPoort Kortrijksesteenweg, Gent Telefoon: 09/ Fax: 09/ Website: via website HASSELT Vrij technisch Instituut Afdeling Verpleegkunde Salvatorstraat, Hasselt Telefoon: 011/ Fax: 011/ Website: verpleegkunde@vti.hasselt.be HASSELT Provinciaal Instituut Verpleegkunde Hasselt Kunstlaan Hasselt Telefoon: 011/ Fax: 011/ infopivh@limburg.be KORTRIJK St.Niklaasinstituut 20

22 Doorniksesteenweg, Kortrijk Telefoon: 056/ Fax: Website: via website LEUVEN St. Franciscusinstituut voor Verpleegkunde Naamsestraat, Leuven Telefoon: 016/ Fax: 016/ Website: LIER St.Aloysiusinstituut voor Verpleegkunde Kolveniersstraat, Lier Telefoon: 03/ Fax: 03/ Website: MECHELEN KTA Paramedisch Instituut Campus Mechelen(hoofdvestiging) Augustijnenstraat Mechelen Telefoon 015/ Fax 015/ Campus Jette Laarbeeklaan Jette Telefoon: 02/ Fax: 02/ ROESELARE Instituut voor Verpleegkunde Ic Dien Westlaan, Roeselare Telefoon: 051/ Fax: 051/ Website: ST.NIKLAAS Technisch Instituut St.Carolus Afdeling Verpleegkunde Hospitaalstraat, St. Niklaas Telefoon: 03/ Fax: 03/

23 Website: TURNHOUT Hoger Instituut voor Verpleegkunde St. Elisabeth Herentalsstraat, Turnhout Telefoon: 014/ Fax: 014/ Website: WAREGEM Hoger Beroepsonderwijs Verpleegkunde Aleydis Campus Waregem Vijfse Weg, Waregem Telefoon: 056/ Fax: 056/ Website: info@aleydis.be Campus Tielt Grote Hulststraat Tielt Telefoon: 051/

24 2. Bachelor verpleegkunde (vroegere A1) Adres HUB - Campus Terranova Brussels Health&Education Center Blekerijstraat BRUSSEL Tel. 02/ Fax. 02/ info@hubrussel.be Contact: Erasmushogeschool Brussel Dept Verpleegkunde Laarbeeklaan BRUSSEL Karel de Grote Hogeschool Campus Markgrave Dept. Gezondheidszorg Van Schoonbekestraat ANTWERPEN Artesis Hoge School Antwerpen Dept. Gezondheidszorg J. de Boeckstraat MERKSEM Thomas More Kempen Campus Turnhout Dept Gezondheidszorg Campus Blairon TURNHOUT Thomas More Kempen Campus Lier Dept. Gezondheidszorg St. Aloysius Antwerpsestraat LIER Tel. 02/ Fax. 02/ student.jette@ehb.be Tel. 03/ Fax. 03/ info.gez@kdg.be Tel. 03/ Fax. 03/ gezondheidszorg@artesis.be Tel. 014/ Fax. 014/ set@khk.be Tel. 03/ Fax. 03/ gzl@khk.be Thomas More Mechelen Dept. VerpleegkundeZandpoortvest MECHELEN KHLeuven Dept Gezondheidszorg en Technologie Herestraat LEUVEN KH Lim - Campus Oude Luikerbaan Dept Gezondheidszorg Oude Luikerbaan HASSELT PXL Dept. PHL Healthcare Guffenslaan HASSELT HOWEST - Campus Simon Stevin Rijselstraat BRUGGE SINT-MICHIELS Tel. 015/ Fax. 015/ info.gezondheidszorg@khm.be Tel. 016/ Fax. 016/ gt@khleuven.be Tel. 011/ Fax. 011/ infogez@gez.khlim.be Tel. 011/ Fax. 011/ healthcare@phl.be Tel. 050/ Fax. 050/

25 KATHO Campus Kortrijk Dept HIVV Doorniksesteenweg KORTRIJK KATHO Campus Roeselaere Dept HIVB Wilgenstraat ROESELARE KHBO - Campus Brugge Dept Gezondheidszorg Xaverianenstraat BRUGGE SINT-MICHIELS Hogeschool Gent Dept Gezondheidszorg Vesalius Keramiekstraat GENT Artevelde Hogeschool Campus Kantienberg Dept Gezondheidszorg Voetweg GENT KAHO Sint-Lieven Campus Waas Hospitaalstraat SINT-NIKLAAS KaHo Sint-Lieven Campus Dirk Martens Kwalestraat AALST-NIEUWERKERKEN brugge@howest.be Tel. 056/ Fax. 056/ hivv@katho.be Tel. 051/ Fax. 051/ hivb@katho.be Tel. 050/ Fax. 050/ gez.info@khbo.be Tel. 09/ Fax. 09/ vesa@hogent.be Tel. 09/ info.verpleegkunde@arteveldehs.be Tel. 03/ Fax. 03/ info.waas@kahosl.be Tel. 053/ Fax. 053/ info.aalst@kahosl.be 24

26 3. Master verpleegkunde Adres KU Leuven, Centrum voor Ziekenhuis- en Verplegingswetenschappen Kapucijnenvoer 35/4, 3000 Leuven UGent UZ, 5K3 Faculteit Geneeskunde en Gezondheidswetenschappen De Pintelaan Gent Universiteit Antwerpen Faculteit Geneeskunde en Gezondheidswetenschapp en Campus Drie Eiken (gebouw S) Universiteitsplein Wilrijk Contact: tel fax Heidi.Demin@med.kuleuve n.be Katelijne De Meyere (Curriculummanager) Katelijne.DeMeyere@UGen t.be Tel: 09/ Fax: 09/ dheidsvoorlichting.ugent.b e/master-in-deverpleegkunde-envroedkunde/inhoud.php Ann Van De Mieroop Tel: Fax: n.aspx?c=.geneeskunde& n=77425 Opleidingsmogelijkheden 1. Master in de verpleegkunde en de vroedkunde - in samenwerking met de Associatie K.U.Leuven-Hogescholen. 2. Master in management en beleid van gezondheidszorg 3. Het Doctoraat in de sociale gezondheidswetenschappen - medischsociale wetenschappen Master of Science in de verpleegkunde en de vroedkunde Master in de verpleegkunde en devroedkunde 4. Specialisaties Raadpleeg hiervoor de website van de hogescholen. Voor meer info, ga naar 25

27 BIJLAGE: SCHEMA VERSCHILLENDE FORMULES PER DOELGROEP DOELGROEPEN: NIET in het bezit van een verpleegkundig diploma WEL in het bezit van een verpleegkundig diploma Jongere Werkzoekende Werknemers in de federale gezondheidssectoren* Werknemers buiten de federale Verworven VPK-diploma's in gezondheidssectoren buitenland Met graduaats-diploma HBO5 -> verkort traject naar bachelor Privé Publiek Werknemers in de federale private sector van de ziekenhuizen en ouderenzorg Werknemers buiten de federale private sector van de ziekenhuizen en ouderenzorg Instroomvoorwaarden: Toelatingsvoorwaarden voor de opleiding HBO5-verpleegkunde x x x x x Te bekijken per individuele Toelatingsvoorwaarden voor de opleiding situatie tot Bachelor in de verpleegkunde x x x x x x x Equivalenties diploma's verworven in het buitenland Te bekijken per individuele situatie x Elders Verworven Competenties & Kwalificaties (EVC & EVK) x x x x x x x x Opleidingsniveaus: HBO5 in de verpleegkunde x x x x x Te bekijken per individuele Bachelor in de verpleegkunde x x x x x situatie x x Specialisaties (postgraduaat) Specialisaties (Banaba) Mogelijk na een bachelor- of HBO5 opleiding verpleegkunde Mogelijk na een bacheloropleiding verpleegkunde Master in de verpleegkunde Ondersteunende maatregelen per doelgroep: x (enkel de private x (enkel de private x x1 x Betaald educatief verlof sector) sector) x (enkel Opstap naar verpleegkunde (Bijkomend ziekenhuizen vormingsverlof -tussenkomst en x Inschrijvingsgeld school) ouderenzorg) Project 600 (studeren met behoud van x2 x3 Te bekijken per individuele loon) situatie Opleidingcheques voor werknemers x x x x x Tijdskrediet x x x x x Extra opleidingskrediet vanuit Vlaamse gemeenschap x x x x x Studiebeurs (geplafoneerd inkomen) x x x x x x x Financiële tegemoetkomingen werkzoekenden (VDAB) x * Je bent werknemer binnen één van de volgende federale sectoren: ziekenhuizen (algemeen en psychiatrisch), rusthuizen en rust- en verzorgingstehuizen, diensten voor thuisverpleging, autonome revalidatiecentra, bloedtransfusiecentra van het Belgische Rode Kruis, initiatieven voor beschut wonen en wijkgezondheidscentra 1 In de publieke sector heb je recht op betaald educatief verlof indien je als contractueel bent tewerkgesteld in één van de autonome overheidsbedrijven (bv. VDAB, Belgacom, NMBS, Post) 2 Om in aanmerking te komen voor het project 600 binnen de private sector, mag je maximum over een diploma secundair onderwijs beschikken. 3 Meer informatie rond het project 600 en de selectiecrteria binnen de federale publieke sector vind je terug op de 26