HERVORMING. Overzicht van de nieuwe pensioenmaatregelen. overheidssector. 1 Een eerste maatregel verhoogt de minimum leeftijds- en

Transcriptie

1 V3-08/04/2013 HERVORMING Overzicht van de nieuwe pensioenmaatregelen in de overheidssector 1 Een eerste maatregel verhoogt de minimum leeftijds- en loopbaanvoorwaarde om een vervroegd rustpensioen te kunnen genieten. 2 Een tweede maatregel bepaalt dat vanaf 1 januari 2012 in de pensioenberekening geen voordeliger loopbaanbreuk meer kan toegekend worden dan 1/48 voor diensten vanaf 1 januari Een derde maatregel hertekent de gelijkstellingen inzake loopbaanonderbreking, vierdagenweek en halftijds werken vanaf 1 januari Een vierde maatregel vervangt de gemiddelde wedde van de laatste vijf dienstjaren in de pensioenberekening door de gemiddelde wedde van de laatste tien dienstjaren.! De maatregelen die in deze brochure worden toegelicht, gelden enkel voor de vastbenoemde personeelsleden in de overheidssector. Contractuelen vallen onder de wijzigingen die voor de werknemerspensioenen zijn uitgewerkt. Voor meer informatie kunnen zij terecht bij de Rijksdienst voor Pensioenen (RVP).

2 Deze brochure werd opgesteld door de dienst communicatie van de PDOS. Ze mag niet worden vermenigvuldigd en/of openbaar gemaakt op welke wijze dan ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de PDOS.

3 3 Inhoud Inleiding... 5 Enkele opmerkingen betreffende de tekst van deze brochure... 5 EEN EERSTE MAATREGEL VERHOOGT DE MINIMUM LEEFTIJDS- EN LOOPBAANVOORWAARDE OM EEN VERVROEGD RUSTPENSIOEN TE KUNNEN GENIETEN... 6 Algemene regel... 6 Algemene regel voor het bekomen van een pensioen vanaf 65 jaar... 6 Algemene regel voor het bekomen van een vervroegd pensioen... 6 Uitzondering Uitzondering Vaststelling van de nieuwe vereiste loopbaanvoorwaarden... 8 Quid in geval van een gemengde loopbaan?... 8 Quid in geval van onvolledige kalenderjaren?... 8 Niet-gevalideerde loopbaanonderbrekingen vóór 1/1/ De pensioenteller... 9 Bijzondere regel (loopbaanbreuk 1/50 en 1/55 en andere voordeliger loopbaanbreuken) Overzicht van de preferentiële loopbaanbreuken Invoering van een verhogingscoëffi ciënt Op welke diensten is de verhogingscoëffi ciënt van toepassing? Schema van een loopbaan in eenzelfde loopbaanbreuk 1/ Schema van een loopbaan in eenzelfde loopbaanbreuk 1/ Omzettingstabellen van een loopbaan met verschillende loopbaanbreuken Overgangsmaatregel Algemene werkwijze: berekening loopbaanduur bij vervroegd pensioen Bijkomende overgangsmaatregelen voor personen die op de vooravond van hun pensioen staan Overgangsmaatregelen 1 en Overgangsmaatregelen 3 en EEN TWEEDE MAATREGEL BEPAALT DAT, VOOR DE DIENSTEN GEPRESTEERD NA 31 DECEMBER 2011, GEEN VOORDELIGER LOOPBAANBREUK DAN 1/48 MEER KAN WORDEN TOEGEKEND IN DE PENSIOENBEREKENING Algemene regel Gemeentemandatarissen Overgangsmaatregel in de wet EN DERDE MAATREGEL HERTEKENT DE GELIJKSTELLINGEN INZAKE LOOPBAANONDERBREKING, DE VIERDAGENWEEK EN HALFTIJDS WERKEN NA 1 JANUARI Inleiding De aanneembaarheid van perioden van loopbaanonderbreking en vierdagenweek opgenomen vanaf 1 januari 2012 Algemene regel Gratis aanneembaarheid De thematische loopbaanonderbrekingen... 23

4 4 Inhoud Bijkomende aanneembaarheid van perioden van loopbaanonderbreking, vierdagenweek en halftijds werken opgenomen vanaf de leeftijd van 50 jaar In geval van perioden met één enkel type deeltijdse loopbaanonderbreking (1/2, 1/3, 1/4) 24 In geval van periodes met één enkel type deeltijdse loopbaanonderbreking (1/5) In geval van een combinatie van verschillende vormen van deeltijdse loopbaanonderbreking en/of vierdagenweek en/of halftijds werken Aanneembaarheid van loopbaanonderbrekingen genomen vóór 1 januari Beperkingen Overgangsmaatregelen EEN VIERDE MAATREGEL VERVANGT DE GEMIDDELDE WEDDE VAN DE LAATSTE 5 DIENSTJAREN IN DE PENSIOENBEREKENING DOOR EEN GEMIDDELDE WEDDE VAN DE LAATSTE 10 DIENSTJAREN Algemene regel Uitzonderingen Enkele woorden over de PDOS 29 BIJLAGEN Bijlage 1 Concrete voorbeelden van de berekening van de loopbaanduur in geval van verschillende loopbaanbreuken Bijlage 2 Lijst van de voltijdse of deeltijdse disponibiliteiten voorafgaand aan de oppensioenstelling of de vergelijkbare situaties zoals vastgelegd in het koninklijk besluit van 20 september 2012 tot uitvoering van artikel 88, vijfde lid, van de wet van 28 december 2011 houdende diverse bepalingen (BS ) Bijlage 3 Kalenderjaren waarvoor pensioenrechten kunnen worden geopend op een vervroegd pensioen in de regeling van de werknemers Vooraf Gewoonlijke en hoofdzakelijke tewerkstelling? Perioden van gelijkstelling Bijlage 4 Kalenderjaren waarvoor pensioenrechten kunnen worden geopend op een vervroegd pensioen in de regeling van de zelfstandigen Bijlage 5 Buitenlandse pensioenrechten die kunnen meegeteld worden voor een vervroegd pensioen in België Vooraf Loopbaanperioden... 49

5 5 Inleiding Enkele opmerkingen betreffende de tekst van deze brochure De pensioenwetgeving Begrip ambtenaar Gelijkheid man vrouw Pensioenrecht en pensioenberekening Leeftijdvoorwaarden en loopbaanvoorwaarden De inlichtingen in deze brochure zijn gebaseerd op de wetgeving van 28 december 2011 houdende diverse bepalingen (BS 30 december 2011) en de wet van 13 december 2012 houdende diverse wijzigingsbepalingen betreffende de pensioenen van de overheidssector (BS 21 december 2012). De maatregelen die in deze brochure worden toegelicht, gelden enkel voor de vastbenoemde personeelsleden in de overheidssector. Contractuele personeelsleden vallen onder de wijzigingen die voor de privé-pensioenen zijn uitgewerkt. Voor meer informatie kunnen zij terecht bij de Rijksdienst voor Pensioenen (RVP) (gratis telefoonnummer 1765). Het woord ambtenaar moet in deze brochure geïnterpreteerd worden als ieder vastbenoemd of daarmee gelijkgesteld persoon tewerkgesteld in een overheidsdienst. Uit deze defi nitie vloeit voort dat ook magistraten, leerkrachten, militairen, politieambtenaren,... door het woord ambtenaar worden gevat. In de pensioenwetgeving van de overheidssector hebben mannen en vrouwen volledig dezelfde rechten, zowel wat de pensioenleeftijd, als wat het recht op pensioen betreft. Als u in de tekst hij, zijn of echtgenoot leest, betekent dit dus niet dat de tekst enkel op mannen van toepassing is. Dit verhoogt de leesbaarheid i.p.v. telkens hij/zij, zijn/haar, echtgeno(o)t(e) e.d. te schrijven. Er is een groot verschil tussen wat aanneembaar is voor het PENSIOENRECHT en wat aanneembaar is voor de BEREKENING van uw pensioen Het pensioenrecht bepaalt of iemand al dan niet op pensioen kan gaan. Het pensioenrecht is afhankelijk van de leeftijdsvoorwaarde en van de vereiste minimum loopbaanduur in het gewenste pensioneringsjaar. Vooraleer over te gaan tot een pensioenberekening onderzoekt de PDOS of de voorwaarden van het pensioenrecht zijn vervuld. De pensioenberekening bepaalt het pensioenbedrag. De pensioenberekening is gebaseerd op drie elementen: de refertewedde, de loopbaanduur en de loopbaanbreuk. De loopbaanbreuk heet in sommige publicaties ook tantième. Enkel indien aan de voorwaarden van het pensioenrecht is voldaan, zal de PDOS een pensioenberekening maken. Ook al is de loopbaanduur zowel voor het pensioenrecht als voor de pensioenberekening bepalend voor de pensioenbeslissing, toch zal de wijze waarop de loopbaanduur in aanmerking wordt genomen tussen beide begrippen zeer sterk van elkaar verschillen. Het is belangrijk een onderscheid te maken tussen leeftijds- en loopbaanvoorwaarden. Aan beide voorwaarden moet voldaan worden om met pensioen te kunnen gaan, enkele uitzonderingen niet te na gesproken.

6 6 EEN EERSTE MAATREGEL VERHOOGT Algemene regel DE MINIMUM LEEFTIJDS- EN LOOPBAANVOORWAARDE OM EEN VERVROEGD RUSTPENSIOEN TE KUNNEN GENIETEN Algemene regel Algemene regel voor het bekomen van een pensioen vanaf 65 jaar De pensioenhervorming wijzigt niets aan de bestaande voorwaarden: Jaar Pensioenleeftijd Loopbaanvoorwaarde jaar 5 jaar jaar 5 jaar jaar 5 jaar jaar 5 jaar Vanaf jaar 5 jaar Algemene regel voor het bekomen van een vervroegd pensioen Om deze vijf jaar te bepalen, kan geen rekening gehouden worden met de tijdsbonifi catie wegens het verplicht bezit van een diploma. De pensioenleeftijd van 60 jaar waarop men op vervroegd pensioen kan vertrekken, zal vanaf 2013 jaarlijks met 6 maanden verhogen om in 2016 op 62 jaar te komen. Ook de minimale loopbaanvoorwaarde zal opgetrokken worden. Terwijl deze in 2012 nog 5 dienstjaren in de overheidssector bedraagt, zal de minimale loopbaanvoorwaarde vanaf 2013 aanzienlijk verhoogd worden. Zo zal deze vanaf 2013 gebracht worden op 38 jaar, vanaf 2014 op 39 jaar en vanaf 2015 op 40 jaar. Basistabel : Jaar Normale regel Minimumleeftijd Loopbaanvoorwaarde Uitzonderingen lange loopbanen Loopbaan op 60 jaar Loopbaan op 61 jaar jaar 5 jaar jaar en 6 maand 38 jaar 40 jaar jaar 39 jaar 40 jaar jaar en 6 maand 40 jaar 41 jaar Vanaf jaar 40 jaar 42 jaar 41 jaar

7 7 Algemene regel Opgelet! De algemene regel geldt voor personen met een loopbaan in een administratieve functie waarvoor het pensioen berekend wordt aan de hand van de loopbaanbreuk van 1/60 per dienstjaar. Deze functies bestaan bij alle federale besturen (FOD s en POD s), ministeries van de gemeenschappen en de gewesten, lokale besturen (steden en gemeenten, OCMW s, intercommunales), instellingen van openbaar nut (federaal, gemeenschappen en gewesten), overheidsbedrijven, Voor personen met een loopbaan in een ambt waarvoor het pensioen berekend wordt aan de hand van een voordeliger loopbaanbreuk dan 1/60 per dienstjaar, gelden bijzondere aanvullende regels (zie pg bijzondere regels - loopbaanbreuk 1/50 en 1/55). Uitzondering 1 In afwijking van de algemene regel kunnen personen die een lange loopbaan hebben opgebouwd nog steeds vroeger op pensioen vertrekken : in 2013 : op 60 jaar bij een loopbaan van 40 jaar ; in 2014 : op 60 jaar bij een loopbaan van 40 jaar ; in 2015 : op 60 jaar bij een loopbaan van 41 jaar ; vanaf 2016 : op 60 jaar bij een loopbaan van 42 jaar of op 61 jaar bij een loopbaan van 41 jaar. Uitzondering 2 Voor een aantal beroepscategorieën blijven de huidige pensioenvoorwaarden inzake leeftijd en loopbaanduur tot het bekomen van een vervroegd pensioen bestaan : 1. Het rijdend personeel van de NMBS-groep geniet van preferentiële leeftijdsgrenzen (55 jaar) en loopbaanvoorwaarden (30 dienstjaren als rijdend personeel). 2. Bij de geïntegreerde politie bestaan er preferentiële leeftijdsgrenzen (58 jaar) en loopbaanvoorwaarden (20 dienstjaren zonder diplomabonifi catie) voor de nietofficieren van het operationeel kader. Het gaat om de hulpagenten, het basiskader en het middenkader. 2. Opgelet : Voor de personeelsleden van het administratief en logistiek kader van de geïntegreerde politie (CALog) en de offi cieren van het operationeel kader bestaan er geen preferentiële leeftijds- en loopbaanvoorwaarden. Zij vallen dan ook onder het algemeen regime. 3. Ook voor bepaalde ex-rijkswachtoffi cieren en onderoffi cieren die nu deel uitmaken van de geïntegreerde politie bestaan er preferentiële leeftijdsgrenzen (54, 56 of 58 jaar) en loopbaanvoorwaarden (20 dienstjaren zonder diplomabonifi catie). 4. Voor de militairen bestaan er preferentiële leeftijdsgrenzen (56, 59 of 61 jaar). Ze moeten niet voldoen aan loopbaanvoorwaarden. 5. De ex-militairen die deel uitmaken van het veiligheidskorps van Justitie of van het personeel van de geïntegreerde politie (CALog) of calltakers of diegenen die naar een andere overheidswerkgever werden overgeplaatst, behouden hun preferentiële leeftijds- en loopbaanvoorwaarden als ze op het moment van overplaatsing de volle 45 jaar oud zijn.

8 8 Algemene regel Vaststelling van de nieuwe vereiste loopbaanvoorwaarden Quid in geval van een gemengde loopbaan? Quid in geval van onvolledige kalenderjaren? Voor de vaststelling van de nieuwe vereiste loopbaanvoorwaarden zullen de diensten die meetellen voor de vaststelling van het recht op een pensioen van de overheidssector in aanmerking genomen worden : zonder onderscheid tussen deeltijdse en voltijdse diensten. Ook deeltijdse loopbaanonderbrekingen tellen altijd mee voor de opening van het recht op vervroegd pensioen ; zowel in volledige als in onvolledige kalenderjaren. Perioden van militaire dienstplicht/dienst als gewetensbezwaarde en de tijdsbonifi catie voor het bezit van een diploma, voor zover dat een vereiste was voor een vaste benoeming of voor een bevordering, worden eveneens meegeteld voor de vaststelling van de nieuwe vereiste loopbaanvoorwaarden. De loopbaanjaren als vrijwillige brandweerman worden gelijkgesteld met jaren als beroepsbrandweerman, voor zover deze vrijwillige brandweerman rechtstreeks deelneemt aan de brandbestrijding en op rust gesteld wordt als beroepsbrandweerman. In kalenderjaren waarin de beroepsactiviteit of de gelijkgestelde periode zich voordoet in één stelsel hetzij als werknemer, hetzij als zelfstandige, hetzij als ambtenaar gelden in principe enkel de regels van dit stelsel (zie hieronder Quid in geval van onvolledige kalenderjaren? ); Indien iemand tijdens een kalenderjaar onvoldoende dienstjaren in de overheidssector heeft, zullen ook zijn perioden van tewerkstelling als werknemer of als zelfstandige in aanmerking worden genomen om aan de loopbaanvoorwaarde te kunnen voldoen : a. dit is steeds ter aanvulling van de diensten in de overheidssector zonder dat de som 12 maanden kan overschrijden ; b. volgens de regels van het stelsel van de werknemers of de zelfstandigen ; c. met inbegrip van de gelijkgestelde perioden. Meer info hierover in bijlage 3,4 en 5. De 3 pensioeninstellingen moeten een informatiekanaal opzetten om loopbaangegevens uit te wisselen. De toepassing van principes uit de pensioenreglementering van de werknemers heeft voor onvolledige kalenderjaren in het stelsel van de overheidspensioenen de volgende impact : Als er minstens 4 maanden aan voltijdsequivalent (VTE) gewerkt is in een kalenderjaar, telt dit kalenderjaar voor 12 maanden.

9 9 Algemene regel Niet-gevalideerde loopbaanonderbrekingen vóór 1/1/2011 Als er minder dan 4 maanden aan voltijdsequivalent (VTE) gewerkt is in een kalenderjaar, telt enkel de exacte duur van de gepresteerde diensten als ambtenaar. De toepassing van de bijzondere regels voor loopbaanbreuken van 1/55 of 1/50 (zie verder p. 10) kan in sommige gevallen aanleiding geven tot een overschrijding van 12 maanden. Als overgangsmaatregel zullen de periodes van voltijdse loopbaanonderbreking, die vóór 1 januari 2011 volgens de oude regelgeving gevalideerd konden worden via storting van de persoonlijke bijdrage van 7,5% vóór 1 januari 2012, maar die niet gevalideerd zijn, gratis aanneembaar zijn voor de bepaling van het aantal loopbaanjaren. In het verleden gemaakte keuzes om periodes van loopbaanonderbreking niet te valideren, kunnen immers nu zware gevolgen hebben voor de opening van het recht op vervroegd pensioen. Concreet stelt het probleem zich enkel voor de niet-gevalideerde periodes van voltijdse loopbaanonderbreking die dateren van vóór 1 januari De periodes van deeltijdse loopbaanonderbreking, zelfs niet-gevalideerde, tellen mee voor het bepalen van het aantal loopbaanjaren. De periodes van voltijdse loopbaanonderbreking gesitueerd tussen 1 januari 2011 en 31 december 2011, die tot eind 2012 gevalideerd konden worden maar niet gevalideerd werden, tellen niet mee voor de bepaling van het aantal loopbaanjaren. Op de website van de PDOS ( is er een pensioenteller die u kan helpen de ingangsdatum te bepalen voor uw vervroegd pensioen. Indien u gebruik maakt van deze mogelijkheid, moet u er wel rekening mee houden dat de PDOS enkel aansprakelijk is voor zijn eigen berekeningsresultaten. Uw eigen berekeningen zijn enkel richtinggevend en moeten door de PDOS altijd op hun juistheid worden onderzocht bij de effectieve oppensioenstelling. Noteer: in deze vereenvoudigde toepassing voor het brede publiek wordt geen rekening gehouden met : deeltijdse prestaties ingevolge afwezigheden (alle prestatieperioden worden als voltijds beschouwd) ; onvolledige prestaties ; de bonifi catie X 1,2 voor tijdelijke diensten in het onderwijs.

10 10 Bijzondere regels (loopbaanbreuk 1/50 en 1/55 en andere voordeliger loopbaanbreuken) Overzicht van de preferentiële loopbaanbreuken Loopbaanbreuk 1/55 Voor sommige ambtenaren voorziet de pensioenreglementering in een voordeliger loopbaanbreuk dan 1/60. Er zijn daarom afwijkingen op de algemene regel en nadere regels inzake de loopbaan- en leeftijdsvoorwaarden voorzien voor de volgende personeelscategorieën : onderwijs (kleuter-, lager, secundair en hoger onderwijs, deeltijds kunstonderwijs en volwassenenonderwijs) ; niet-rijdend personeel NMBS. Loopbaanbreuk 1/50 actieve diensten 1 (o.a. postbodes, douaniers, loodsen, luchtverkeerleiders ) ; leden van een operationeel korps van een brandweer die rechtstreeks deelnemen aan de brandbestrijding ; leden van het operationeel kader van de geïntegreerde politie ; militairen van het actief kader (niet voor militaire dienstplicht) ; overgeplaatste militairen (naar een andere openbare werkgever) ; veiligheidsbeambten (vervoer van gevangenen) ; bedienaars van de andere erediensten dan de Rooms-katholieke ; onderwijzers in de strafi nrichtingen en rijksobservatiegestichten ; overgedragen personeelsleden van de RMT (die actieve diensten verrichten). Loopbaanbreuk 1/48 voor prestaties vanaf 1 januari 2012 rijdend personeel NMBS ; magistraten van de rechterlijke orde, Raad van State, Grondwettelijk Hof ; Rekenhof ; ombudsmannen ; bedienaars van de Rooms-katholieke eredienst ; universiteitsprofessoren ; lokale mandatarissen ; (adjunct)arrondissementscommissaris ; Vaste Comités P en I ; (vice)provinciegouverneur. 1 Opgesomd in bijlage wet 21/07/1844

11 11 Bijzondere regels (loopbaanbreuk 1/50 en 1/55 en andere voordeliger loopbaanbreuken) Invoering van een verhogingscoëfficiënt Voor de vaststelling van de vereiste loopbaanduur wegen de dienstjaren met een voordeliger loopbaanbreuk (1/55, 1/50 en andere voordeliger loopbaanbreuken) proportioneel zwaarder (gewicht). Algemeen principe voor de loopbaanvoorwaarde : 1 jaar dienst aan 1/60 telt als 1,00 jaar (=1x60/60) 1 jaar dienst aan 1/55 telt als 1,09 jaar (=1x60/55) 1 jaar dienst aan 1/50 telt als 1,20 jaar (=1x60/50) jaar 1/60 1 jaar 1/55 1 jaar 1/50 1, , , Deze coëffi ciënten evolueren in de tijd (zie omzettingstabellen pg ) De loopbaanvoorwaarden voor de personeelscategorieën met een loopbaanbreuk die voordeliger is dan 1/50 (1/48, 1/35, 1/30, ) zijn dezelfde als voor de personeelscategorieën met een loopbaanbreuk 1/ j (360 m) 20 j (240 m) 1 jaar 1/60 1 jaar 1/55 1 jaar 1/50 30 j (360 m) 20 j (240 m) Deze berekeningswijze kan leiden tot een substantiële vermindering van het aantal vereiste loopbaanjaren. Door aan de dienstjaren doorgebracht in een functie waaraan een voordeliger loopbaanbreuk is gekoppeld, een proportioneel groter gewicht toe te kennen, laten deze dienstjaren toe om de bijzondere loopbaanvoorwaarden sneller te vervullen. Op deze wijze zijn de leeftijdsvoorwaarden voor deze personeelscategorieën dus versoepeld. 10 j (120 m) 10 j (120 m) 0 0

12 12 Bijzondere regels (loopbaanbreuk 1/50 en 1/55 en andere voordeliger loopbaanbreuken) De toepassing van deze berekeningswijze op de individuele loopbaan is niet eenvoudig zonder de hulp in te roepen van een pensioeninstelling. De volgende schema s kunnen personen helpen die tijdens hun loopbaan functies hebben uitgeoefend waaraan één en dezelfde loopbaanbreuk is gekoppeld. Op welke diensten is de verhogingscoëfficiënt van toepassing? Algemene regel : De verhogingscoëffi ciënt is van toepassing op de duur van de diensten verstrekt in een ambt waaraan de wet, voor de pensioenberekening, een gunstiger loopbaanbreuk dan 1/60 verbindt. Het gaat om de volgende diensten : alle werkelijk gepresteerde diensten ; alle verloven, gelijkgesteld met dienstactiviteit, met - volledig - behoud van bezoldiging. Periodes van disponibiliteit wegens ziekte worden niet voorzien van een verhogingscoëffi ciënt ; perioden van disponibiliteit voorafgaand aan het pensioen of hiermee gelijkgesteld (zie lijst in bijlage 2 pg. 41 ev.) ook indien, voor de berekening van het pensioen, de voordeliger loopbaanbreuk niet behouden blijft. Tijdens dergelijke situaties moet de toe te passen coëffi ciënt verbonden worden aan de loopbaanbreuk die aan deze periode zou verbonden geweest zijn indien de betrokkene werkelijke diensten was blijven presteren in de functie die hij vóór die situatie uitoefende. Dit is vooral het geval bij actieve diensten. Uitzonderingen : De verhogingscoëffi ciënt is WEL van toepassing op : loopbaanjaren als vrijwillige brandweerman (ook al komen ze niet in aanmerking voor de pensioenberekening) ; loopbaanjaren bij het rijdend personeel van de NMBS-Holding (ook al is de voordelige loopbaanbreuk door een reglement en niet bij wet vastgesteld). Uitzonderingen : De verhogingscoëffi ciënt is NIET van toepassing op : diensten gepresteerd door het gemeentelijk en stedelijk personeel waarvoor een voordeliger loopbaanbreuk bestaat maar niet bij wet is bepaald ; diensten gepresteerd bij instellingen van openbaar nut die aangesloten zijn bij het algemeen pensioenstelsel van de pool van parastatalen ingesteld door de wet van 28 april 1958, zelfs wanneer bij wet een voordeliger loopbaanbreuk voor de deze diensten bepaald is. Voorbeeld: RTBF ; de diensten gepresteerd als lokaal mandataris (zie brochure Overzicht van de nieuwe pensioenmaatregelen voor de lokale mandatarissen ); periodes van diplomabonifi catie ; periodes van verplichtte legerdienst of gewetensbezwaarde.

13 13 Bijzondere regels (loopbaanbreuk 1/50 en 1/55 en andere voordeliger loopbaanbreuken) Schema van een loopbaan in eenzelfde loopbaanbreuk 1/55 1/55 Voor een loopbaan met uitsluitend dienstjaren aan 1/55 geeft de toepassing van de verhogingscoëffi ciënten de volgende resultaten inzake leeftijds- en loopbaanvoorwaarden: Jaar Normale regel Uitzonderingen lange loopbanen Loopbaan op 60 jaar 60 jaar jaar 9m 30d 36 jaar 8m 2d en 6 maanden jaar 35 jaar 9m 1d 36 jaar 8m 2d jaar en 6 maanden 36 jaar 8m 2d 37 jaar 6m 30d Loopbaan op 61 jaar jaar 36 jaar 8m 2d 38 jaar 6m 1d 37 jaar 6m 30d jaar 37 jaar 6m 30d 39 jaar 5m 2d 38 jaar 6m 1d Vanaf jaar 38 jaar 6m 40 jaar 39 jaar 5m 1d Schema van een loopbaan in eenzelfde loopbaanbreuk 1/50 1/50 Voor een loopbaan met uitsluitend dienstjaren aan 1/50 geeft de toepassing van de verhogingscoëffi ciënten de volgende resultaten inzake leeftijds- en loopbaanvoorwaarden: Jaar Normale regel Minimumleeftijd Loopbaanvoorwaarde Minimumleeftijd Loopbaanvoorwaarde Uitzonderingen lange loopbanen Loopbaan op 60 jaar 60 jaar jaar 8m 1d 33 jaar 3m 30d en 6 maanden jaar 32 jaar 6m 33 jaar 3m 30d Loopbaan op 61 jaar jaar 33 jaar 3m 30d 34 jaar 2m 2d en 6 maanden jaar 33 jaar 3m 30d 35 jaar 34 jaar 2m 2d jaar 34 jaar 2m 2d 35 jaar 9m 30d 35 jaar 0m 1d jaar 35 jaar 36 jaar 8m 1d 35 jaar 9m 30d jaar 35 jaar 9m 30d 37 jaar 6m 36 jaar 8m 1d jaar 36 jaar 8m 2d 38 jaar 4m 37 jaar 6m 1d jaar 37 jaar 6m 39 jaar 2m 2d 38 jaar 3m 30d Vanaf jaar 38 jaar 3m 30d 40 jaar 39 jaar 2m 2d

14 14 Bijzondere regels (loopbaanbreuk 1/50 en 1/55 en andere voordeliger loopbaanbreuken) Omzettingstabellen van een loopbaan met verschillende loopbaanbreuken In de praktijk zullen niet veel ambtenaren een loopbaan hebben met enkel diensten waaraan één voordelige loopbaanbreuk is gekoppeld. Ambtenaren vervullen tijdens hun loopbaan meestal verschillende ambten of onderbreken in sommige gevallen hun loopbaan en nemen dan één of andere vorm van statutair verlof. In dergelijke gevallen moet een vrij complexe berekening worden gemaakt waarbij voor iedere periode de juiste verhogingscoëffi ciënt moet worden gebruikt. Opgelet: de keuze van de toe te passen verhogingscoëffi ciënt in elke hiernavolgende omzettingstabel is afhankelijk van het jaar van oppensioenstelling en van de loopbaanbreuk. Een vergissing leidt altijd tot een fout resultaat. De PDOS zal deze berekeningen zelf uitvoeren met een precisie tot op 4 decimalen. JAAR ALGEMENE REGEL 1/60 1/55 1/50 MIN. LEEFTIJD LOOPBAAN (IN JAAR) coëffi ciënt verhogingscoëffi ciënt verhogingscoëffi ciënt , ,0910 1, ,0909 1, , ,0908 1, ,0908 1, ,0644 1, ,0390 1, ,0390 1, ,0390 1, ,0390 1, ,0390 1,0436

15 15 Bijzondere regels (loopbaanbreuk 1/50 en 1/55 en andere voordeliger loopbaanbreuken) UITZONDERINGEN LANGE LOOPBAAN OP 60 JAAR 1/60 1/55 1/50 JAAR MIN. LEEFTIJD LOOPBAAN (IN JAAR) coëffi ciënt verhogingscoëffi ciënt verhogingscoëffi ciënt ,0908 1, ,0908 1, ,0910 1, ,0909 1, ,0654 1, ,0500 1, ,0500 1, ,0500 1, ,0500 1, ,0500 1,0500 UITZONDERINGEN LANGE LOOPBAAN OP 61 JAAR 1/60 1/55 1/50 JAAR MIN. LEEFTIJD LOOPBAAN (IN JAAR) coëffi ciënt verhogingscoëffi ciënt verhogingscoëffi ciënt ,0910 1, ,0910 1, ,0649 1, ,0401 1, ,0401 1, ,0401 1, ,0401 1, ,0401 1,0467 Overgangsmaatregel Voor de pensioenen die ingaan op 1 januari van de jaren 2017 tot 2022 worden de verhogingscoëffi ciënten gebruikt van het voorafgaand kalenderjaar. Voorbeeld : een ambtenaar wordt 60 jaar in december 2018 (ingang van het pensioen: januari 2019) en wil op vervroegd pensioen op basis van de lange loopbaanvoorwaarden (42 jaar). De toegepaste verhogingscoëffi ciënten zijn die van het jaar 2018 UITZONDERINGEN LANGE LOOPBAAN OP 60 JAAR 1/60 1/55 1/50 INGANG PENSIOEN MIN. LEEFTIJD LOOPBAAN (IN JAAR) coëffi ciënt verhogingscoëffi ciënt verhogingscoëffi ciënt 01/ ,0654 1, / ,0500 1, / ,0500 1,1200

16 16 Bijzondere regels (loopbaanbreuk 1/50 en 1/55 en andere voordeliger loopbaanbreuken) ALGEMENE WERKWIJZE Berekening loopbaanduur bij vervroegd pensioen STAPPEN INHOUD Indeling per loopbaanbreuk Vooraf maakt u een zorgvuldig overzicht van uw loopbaan : indeling in kalenderjaren of periodes met zuivere loopbaanbreuken ; indeling in kalenderjaren met gemengde loopbaanbreuken ; indeling in kalenderjaren uit een ander pensioenstelsel ; indeling in kalenderjaren uit 2 verschillende pensioenstelsels. Binnen deze indeling moet u volledige kalenderjaren en onvolledige kalenderjaren apart beschouwen. De duur van de militaire dienstplicht (of periode als gewetensbezwaarde) voegt u toe aan uw loopbaanoverzicht aan de periode met loopbaanbreuk 1/60. Heeft u post-secundaire studies van het huidig niveau van een bachelor of een master gedaan en was het bezit van dit diploma een aanwervingsvereiste, dan kan u een tijdsbonifi catie van 2 of 3 jaar voor het bachelorniveau en 4 of 5 jaar voor het masterniveau in het loopbaanoverzicht toevoegen, naargelang het diploma dat men bezit. Opgelet, wanneer u het diploma behaald heeft tijdens uw loopbaan, mag u de periode niet dubbel tellen. U beschikt nu over een gedetailleerd loopbaanoverzicht. Nu kan u in de basistabel (p.6) voor het gewenste pensioneringsjaar de voorwaarde inzake minimale leeftijd en loopbaanduur voor een vervroegde pensionering afl ezen. Berekening loopbaanbreuk fase 1 Per loopbaanbreuk worden de periodes uitgerekend en naar maanden omgezet. Berekening loopbaanbreuk fase 2 De periodes die een loopbaanbreuk bevatten van 1/50 en 1/55 worden nu met de verhogingscoëffi - ciënt vermenigvuldigd. De verhogingscoëffi ciënt wordt opgezocht in de desbetreffende tabellen. Onvolledige kalenderjaren die zonder de verhogingscoëffi ciënt te hebben toegepast geen 4 maanden geven, worden niet afgerond naar 12 maanden maar in aanmerking genomen voor de duur = aantal maanden x coëffi ciënt. Onvolledige kalenderjaren die wel 4 maanden geven, worden afgerond naar 12 maanden. Als uit de berekening zou blijken dat de overheidsdiensten vermenigvuldigd met de coëffi ciënt meer bedragen dan 12 maanden, dan mag dit resultaat behouden blijven. U maakt de som van alle resultaten (periodes aan 1/60 + periodes aan 1/55 + periodes aan 1/50 + periodes in de privésector + gecombineerde periodes). Vergelijk nu het bekomen resultaat onder stap 7 met de loopbaanduurvoorwaarden van uw keuze onder stap 4. Indien het resultaat groter of gelijk is aan de voorwaarde van loopbaanduur in de tabel, kan u op vervroegd pensioen gaan op de door u gekozen datum. Indien de loopbaanduur kleiner is dan vereist, kan u niet op vervroegd pensioen gaan op de keuzedatum.

17 17 Bijzondere regels (loopbaanbreuk 1/50 en 1/55 en andere voordeliger loopbaanbreuken) Voorbeeld 1 Overheidsdiensten van 01/05/1980 tot 31/07/1980 aan 1/50 en geen andere diensten Duur = 3 maanden, geen afronding naar 12 maanden. Periode telt voor 3 x 1,2 = 3,6 maanden. Voorbeeld 2 Overheidsdiensten van 01/02/1980 tot 31/05/1980 aan 1/60 en geen andere diensten Wel 4 maanden VTE = deze periode wordt aanvaard voor 12 maanden. Voorbeeld 3 Overheidsdiensten 01/01/80 tot 15/11/1980 aan 1/50 De periode van 01/01/1980 tot 15/11/1980 = 10,5 maanden. Als we vermenigvuldigen met de verhogingscoëffi ciënt van 1,2 hebben we 10,5 x 1,2 = 12,60. De aangenomen duur is 12,6 maanden. Voorbeeld 4 Overheidsdiensten van 01/01/80 tot 31/08/1980 aan 1/50 De periode van 01/01/1980 tot 31/08/1980 = 8 maanden. Als we die vermenigvuldigen met de verhogingscoëffi ciënt van 1,2 hebben we 8 x 1,2 = 9,6 maanden. Omdat we nu de 12 maanden niet overschrijden, moeten we het jaar 1980 afronden tot 12 maanden. In Bijlage 1 (pg. 32) vindt u voorbeelden van het gebruik van het stappenplan om een loopbaanduur met verschillende loopbaanbreuken te berekenen. VTE = voltijdsequivalent

18 18 Bijkomende overgangsmaatregelen voor personen die op de vooravond van hun pensioen staan Overgangsmaatregel 1 Om te vermijden dat tijdens de overgangsperiode ambtenaren, geboren in de maand december, geconfronteerd worden met andere voorwaarden inzake leeftijd en loopbaanduur dan andere ambtenaren uit hetzelfde geboortejaar, voorziet de pensioenhervorming in een bijzondere clausule: rustpensioenen die ingaan in de maand januari 2014 worden onderworpen aan de voorwaarden van 2013; rustpensioenen die ingaan in de maand januari 2015 worden onderworpen aan de voorwaarden van 2014; rustpensioenen die ingaan in de maand januari 2016 worden onderworpen aan de voorwaarden van Voorbeeld : een ambtenaar die op 6 december 1954 geboren is, wil op 60 jaar met pensioen gaan. Op 31 december 2014 voldoet hij aan de 40 jaar dienst voor het recht en hij zal op 1 januari 2015 met pensioen kunnen gaan (zelfs al bedraagt in 2015 de loopbaanvoorwaarde 41 jaar om op 60 jaar met pensioen te kunnen gaan). Overgangsmaatregel 2 Uit de beschrijving van de algemene regel blijkt duidelijk dat tijdens de overgangsperiode de pensioenleeftijd met 6 maanden en de loopbaanvoorwaarden met één jaar progressief worden verhoogd. Wie op om het even welk ogenblik aan de voorwaarden voldoet om op vervroegd pensioen te vertrekken, behoudt deze voorwaarden ongeacht de latere werkelijke ingangsdatum van zijn pensioen. Voorbeeld : de ambtenaar die ten laatste op 31 december 2012 de leeftijds- en loopbaanvoorwaarden van 2012 vervult om het vervroegd pensioen op te nemen (algemene regel: 60 jaar en 5 dienstjaren), maar beslist om verder te werken, kan nadien zijn vervroegd pensioen opnemen wanneer hij wil zonder aan de nieuwe, strengere leeftijds- en loopbaanvoorwaarden te voldoen. Deze waarborg blijft gelden bij overgang naar een andere personeelscategorie. Wie op een bepaald ogenblik het recht op een vervroegd pensioen opent in een bepaalde personeelscategorie en daarna overgaat naar een andere personeelscategorie waarvan hij de pensioneringsvoorwaarden op het ogenblik van die overgang (nog) niet vervult, behoudt toch het recht om op elk vrij gekozen tijdstip met vervroegd pensioen te gaan. Voorbeeld : de 56-jarige treinmachinist die in 2013 de leeftijds- en loopbaanvoorwaarden (d.w.z. minstens 55 jaar en 30 dienstjaren als rijdend personeel) van zijn bijzonder stelsel vervult maar beslist tot de leeftijd van 58 jaar nog twee bijkomende jaren in de administratie te werken, kan volgens zijn eigen keuze en op zijn vraag een vervroegd pensioen bekomen in 2015 omdat hij in 2013 reeds de voorwaarden vervulde.

19 19 Bijkomende overgangsmaatregelen voor personen die op de vooravond van hun pensioen staan Overgangsmaatregel 3 Overgangsmaatregel 4 Wie in de overheidssector in 2012 niet aan de loopbaan- en leeftijdsvoorwaarden van de privésector (35 jaar en 60 jaar) voldoet en vóór de pensioenhervorming op één, twee of drie jaar van zijn vervroegd pensioen stond, zou onder de nieuwe regeling in een aantal gevallen drie, vier of vijf jaar langer moeten werken dan hij had voorzien. Daarom is bij wijze van overgangsregeling voorzien dat het aantal bijkomend te werken jaren voor een aantal leeftijdsgroepen beperkt is tot twee. Wie vóór 1 januari 1956 geboren is, kan vanaf de leeftijd van 62 jaar vervroegd op pensioen gaan voor zover hij minstens 37 pensioenaanspraakverlenende dienstjaren telt. Aangezien het om de toepassing gaat van een maatregel geïnspireerd door het pensioenstelsel van de werknemers, kan hierbij geen rekening gehouden worden met de tijdsbonifi catie voor een diploma en de verhogingscoëffi ciënten (tabellen pg.14-15). Personen die zich op eigen aanvraag op 1 januari 2012 in een voltijdse of deeltijdse disponibiliteit voorafgaand aan de oppensioenstelling bevinden of in een vergelijkbare situatie, worden op pensioen gesteld op de eerste dag van de maand die volgt op het verstrijken van de termijn van die disponibiliteit of van de ermee gelijkgestelde situatie. Deze datum kan evenwel niet gelegen zijn voor de eerste dag van de maand die volgt op de 60ste verjaardag. Dit is eveneens van toepassing op de personen die bij hun werkgever een aanvraag hebben ingediend met het oog om vóór 5 maart 2013 in een dergelijke situatie geplaatst te worden: 1. vóór 1 januari 2012, 2. na 31 december 2011 op voorwaarde dat deze aanvraag door de werkgever werd ingewilligd vóór 5 maart Deze overgangsmaatregel is niet meer van toepassing indien het personeelslid de disponibiliteit of de vergelijkbare situatie voortijdig beëindigt. Een lijst met de regelingen die door de Koning zijn erkend als een voltijdse of deeltijdse disponibiliteit voorafgaand aan de oppensioenstelling of als een vergelijkbare situatie, bevindt zich in bijlage 2.

20 20 EEN TWEEDE MAATREGEL BEPAALT DAT, VOOR DE DIENSTEN GEPRESTEERD NA 31 DECEMBER 2011, GEEN VOORDELIGER LOOPBAANBREUK DAN 1/48 MEER KAN WORDEN TOEGEKEND IN DE PENSIOENBEREKENING In de overheidssector bestaan om historische redenen een aantal voordelige loopbaanbreuken waardoor sneller een maximumpensioen kan worden bereikt. De voornaamste betreffen : 1/20 bij de katholieke erediensten en bij de leden van de Vaste Comités P en I 1/30 bij de magistratuur, bij de universiteitsprofessoren, bij de katholieke erediensten, bij de ombudsmannen en bij het Rekenhof 1/35 bij de magistratuur 1/25 voor de eerste 15 jaar bij de (adjunct)arrondissementscommissarissen 1/12 voor de eerste 7 jaar bij de (vice)provinciegouverneurs Algemene regel Gemeentemandatarissen Deze voordelige loopbaanbreuken worden voor de dienstjaren vanaf 1 januari 2012 opgetrokken naar 1/48. Dit heeft voor gevolg dat de betrokkene bij een volledige loopbaan in 1/48 zijn maximumpensioen pas bereikt na 36 jaar in plaats van na 22 jaar en 6 maanden bij een berekening aan 1/30 zoals dit het geval was vóór de pensioenhervorming. De pensioenberekening van de gemeentemandatarissen wijkt op een aantal punten af van de ambtenarenregeling. Het gaat om een pensioenberekening volgens de formule (a x 3,75 x t)/(100 x 12) waarbij «a» de jaarwedde betreft en «t» de loopbaanduur uitgedrukt in maanden. Op basis van deze formule bereikt de gemeentemandataris het maximumpensioen na 20 jaar. De formule wordt vervangen door a x (3,75/180) x (t/12) voor de mandaatperioden vanaf 1 januari Dit heeft tot gevolg dat het maximumpensioen bij een volledige loopbaan door de nieuwe formule pas bereikt wordt na 36 jaar. Overgangsmaatregelen in de wet Personen die op 1 januari 2012 al de leeftijd van 55 jaar hebben bereikt, behouden de berekeningswijze van hun pensioen met de voordelige loopbaanbreuk zoals dit het geval was vóór de pensioenhervorming.

21 21 EEN DERDE MAATREGEL HERTEKENT DE GELIJKSTELLINGEN INZAKE LOOPBAANONDERBREKING, DE VIERDAGENWEEK EN HALFTIJDS WERKEN NA 1 JANUARI 2012 Inleiding Deze maatregel gaat over de volgende gelijkstellingen: perioden van loopbaanonderbreking: de perioden van volledige loopbaanonderbreking door schorsing van de arbeidsprestaties, bedoeld in hoofdstuk IV, afdeling 5, onderafdeling 2, artikelen 100 en 100bis, van de herstelwet van 22 januari 1985 houdende sociale bepalingen en de perioden van gedeeltelijke loopbaanonderbreking door vermindering van de arbeidsprestaties, bedoeld in hoofdstuk IV, afdeling 5, onderafdeling 3, artikelen 102 en 102bis, van voormelde herstelwet van 22 januari 1985; de vierdagenweek : het stelsel van de vierdagenweek bedoeld in artikel 4 van de wet van 19 juli 2012 betreffende de vierdagenweek en het halftijds werken vanaf 50 of 55 jaar in de overheidssector ; halftijds werken : het stelsel van het halftijds werken vanaf 50 of 55 jaar bedoeld in artikel 7 van voormelde wet van 19 juli 2012.

22 22 De aanneembaarheid van perioden van loopbaanonderbreking en de vierdagenweek opgenomen vanaf 1 januari Algemene regel ALGEMENE REGEL (van toepassing op de hele loopbaan) Ofwel 12 MAANDEN GRATIS Voltijdse en/of deeltijdse (1/2, 1/3, 1/4, 1/5*) loopbaanonderbreking + 24 maanden met een kind ten laste jonger dan 6 jaar Ofwel 60 MAANDEN GRATIS Deeltijdse loopbaanonderbreking UITSLUITEND aan 1/5 EN GRATIS voor de thematische loopbaanonderbrekingen Gratis aanneembaarheid Perioden van voltijdse loopbaanonderbreking en/of perioden van deeltijdse loopbaanonderbreking (voor 1/2, 1/3, 1/4, 1/5*) met een maximale duur van 12 maanden, zijn gratis aanneembaar voor de berekening van het pensioen. De gratis aanneembaarheid kan eventueel verlengd worden met 24 bijkomende maanden indien het personeelslid of zijn echtgenoot die onder hetzelfde dak woont, kinderbijslag ontvangt voor een kind jonger dan 6 jaar. Opgelet : De perioden van loopbaanonderbreking van vóór 1 januari 2012 die gratis aanneembaar waren als het personeelslid of zijn onder hetzelfde dak wonende echtgenoot kinderbijslag ontving voor een kind jonger dan 6 jaar, worden in mindering gebracht van de bovenvermelde quota van 24 maanden. * Perioden van loopbaanonderbreking aan 1/5, vermengd met andere vormen van loopbaanonderbreking

23 23 De aanneembaarheid van perioden van loopbaanonderbreking en de vierdagenweek opgenomen vanaf 1 januari Algemene regel Perioden van loopbaanonderbreking voor 1/5 met een maximale duur van 60 maanden, zijn gratis aanneembaar voor de berekening van het pensioen. De afwezigheidsperioden als gevolg van de vierdagenweek volgen dezelfde regel. Om de periode van 60 maanden te bepalen, worden de perioden van loopbaanonderbreking voor 1/5 en de afwezigheidsperioden ingevolge de vierdagenweek samengeteld. Beide voordelen zijn niet cumuleerbaar. Enkel de voordeligste situatie zal worden toegekend. De perioden van loopbaanonderbreking die onder de algemene regel vallen, die vanaf 1 januari 2012 genomen worden en die gratis aanneembaar zijn, mogen door het personeelslid naar keuze over de loopbaan verdeeld worden (dus zowel vóór als na de leeftijd van 50 jaar). Opgelet: in het kader van de algemene regel kunnen volledige of deeltijdse loopbaanonderbrekingen niet gevalideerd worden. De thematische loopbaanonderbreking De thematische loopbaanonderbrekingen zijn gratis aanneembaar. Het gaat over volgende loopbaanonderbrekingen: palliatieve zorg; verlof voor medische bijstand (hulp- of zorgverlening aan een gezinslid of een familielid tot in de tweede graad, dat lijdt aan een ernstige ziekte); ouderschapsverlof.

24 24 Aanneembaarheid van bijkomende perioden van loopbaanonderbreking, vierdagenweek en halftijds werken opgenomen vanaf de leeftijd van 50 jaar Vanaf de leeftijd van 50 jaar kunt u, naast de perioden van loopbaanonderbreking zoals vermeld pg , genieten van bijkomende perioden van loopbaanonderbreking die aanneembaar zijn voor de berekening van het pensioen. De maatregel gaat in vanaf 1 januari AANNEEMBAARHEID VAN BIJKOMENDE PERIODEN VANAF DE LEEFTIJD VAN 50 JAAR In geval van perioden met één enkel type deeltijdse loopbaanonderbreking : Loopbaanonderbreking aan 1/2: maximum 84 maanden aanneembaar Loopbaanonderbreking aan 1/3: maximum 96 maanden aanneembaar Loopbaanonderbreking aan 1/4: maximum 108 maanden aanneembaar Waarvan 12 maanden GRATIS aanneembaar zijn + 24 maanden als er een kind is jonger dan 6 jaar + de andere maanden aanneembaar mits validering De limiet van 84 maanden houdt rekening met de perioden van halftijds werken Loopbaanonderbreking aan 1/5: maximum 180 maanden GRATIS aanneembaar In geval van perioden met verschillende types deeltijdse loopbaanonderbreking : Weging van de perioden en maximum 180 maanden aanneembaar 1/2,1/3,1/4: zelfde regels voor aanneembaarheid - 1/5 : gratis Opmerking : voltijdse loopbaanonderbreking is niet aanneembaar In geval van perioden met één enkel type deeltijdse loopbaanonderbreking (1/2, 1/3, 1/4) De deeltijdse loopbaanonderbrekingen genomen vanaf de leeftijd van 50 jaar zijn bijkomend aanneembaar volgens volgende modaliteiten: maximum 84 maanden in het geval van een vermindering van de prestaties met 1/2. Om de maximumgrens van 84 maanden vast te stellen, worden de periodes van halftijdse loopbaanonderbreking en de periode van halftijds werken worden samengeteld; maximum 96 maanden in het geval van een vermindering van de prestaties met 1/3; maximum 108 maanden in het geval van een vermindering van de prestaties met 1/4. maximum 12 maanden zijn gratis aanneembaar de andere maanden zijn aanneembaar mits een persoonlijke bijdrage In geval van periodes met één enkel type deeltijdse loopbaanonderbreking (1/5) De deeltijdse loopbaanonderbrekingen aan 1/5 zijn GRATIS aanneembaar tot een maximum van 180 maanden. Om de maximumgrens van 180 maanden vast te stellen, worden de periodes van loopbaanonderbreking aan 1/5 en de periodes uit het stelsel van de vierdagenweek samengeteld.

25 25 Aanneembaarheid van bijkomende perioden van loopbaanonderbreking, vierdagenweek en halftijds werken opgenomen vanaf de leeftijd van 50 jaar In geval van een combinatie van verschillende vormen van deeltijdse loopbaanonderbreking en/of vierdagenweek en/of halftijds werken In geval van een combinatie van verschillende vormen van deeltijdse loopbaanonderbreking en/of vierdagenweek en/of halftijds werken vanaf de leeftijd van 50 jaar, mag het totaal van de aanneembare periodes het maximum van 180 maanden niet overschrijden. Om het maximum van 180 maanden te berekenen, worden de verschillende periodes gewogen. Voor elke periode wordt een vermeerderingscoëffi ciënt toegepast: 1/5 loopbaanonderbreking 1 vierdagenweek 1/4 loopbaanonderbreking 1,6666 1/3 loopbaanonderbreking 1,8750 1/2 loopbaanonderbreking 2,1428 halftijds werken Hoe groter het afwezigheidspercentage, hoe korter de periode zal zijn waarin de loopbaanonderbreking aanneembaar is. Als de maximumgrens van 180 maanden overschreden wordt, dan wordt de vermindering toegepast op de periode gedurende dewelke de vermindering van de prestaties het minst belangrijk is. Regels van aanneembaarheid : In geval van onderbreking aan 1/2, 1/3, 1/4: maximum 12 maanden zijn gratis aanneembaar de andere maanden zijn aanneembaar mits een persoonlijke bijdrage In geval van 1/5 loopbaanonderbreking: gratis aanneembaar. Aanneembaarheid van loopbaanonderbrekingen genomen vóór 1 januari 2012 Periodes van loopbaanonderbreking die zich situeren vóór 1 januari 2012, blijven aanneembaar overeenkomstig de regels die van toepassing waren op 31 december 2011, namelijk : eerste 12 maanden gratis; 24 bijkomende maanden gratis, indien u of uw echtgenoot die onder hetzelfde dak woont kinderbijslag ontvangt voor een kind jonger dan 6 jaar; andere periodes zijn aanneembaar mits validering.

26 26 Beperkingen Over de ganse loopbaan is er nooit meer dan 60 maanden loopbaanonderbreking aanneembaar voor het recht en de berekening van het overheidspensioen. Om de quota van 60 maanden vast te leggen wordt er rekening gehouden met: de periodes van voltijdse of deeltijdse loopbaanonderbreking genomen vóór 1 januari 2012; de periodes van voltijdse of deeltijdse loopbaanonderbreking genomen vanaf 1 januari 2012; de thematische loopbaanonderbreking genomen vóór 1 januari 2012 De beperking is echter niet van toepassing op: periodes van bijkomende deeltijdse loopbaanonderbreking, van vierdagenweek en halftijds werken genomen vanaf de leeftijd van 50 jaar en vanaf 1 januari 2012; op thematische loopbaanonderbrekingen genomen vanaf 1 januari Zoals dit reeds het geval was vóór de pensioenhervorming worden perioden van loopbaanonderbreking en andere bepaalde perioden van afwezigheid voor de berekening van het overheidspensioen slechts opgenomen tot een bepaald percentage van de werkelijk gepresteerde diensten. De bestaande 20-25%-regel inzake de aanneembaarheid van het totaal van de verloven en afwezigheden wordt dus niet gewijzigd. De bestaande regel inzake aanneembaarheid in periodes blijft eveneens ongewijzigd. Overgangsmaatregelen Sommige periodes van loopbaanonderbreking genomen vanaf 2012 worden geacht te zijn ingegaan vóór 1 januari 2012 als zij aan alle volgende voorwaarden voldoen: aangevraagd bij de werkgever vóór 28 november 2011 en aanvraag ontvangen door de RVA vóór 1 maart 2012 en ingegaan uiterlijk op 2 april Hetzelfde geldt voor de perioden van loopbaanonderbreking die onmiddellijk aansluiten op een periode van loopbaanonderbreking voor ouderschapsverlof en: wanneer de aanvraag voor dit verlof is toegekomen bij de werkgever vóór 28 november 2011 en door de Rijksdienst voor Arbeidsvoorziening is ontvangen vóór 1 maart 2012 en uiterlijk ingaat op 2 april Het voordeel om deze periodes te beschouwen als ingegaan vóór 1 januari 2012 zit in de mogelijkheid om nog de regels inzake aanneembaarheid te kunnen toepassen die van kracht waren vóór de pensioenhervorming indien dit voordeliger is dan de toepassing van de nieuwe regels.

27 27 EEN VIERDE MAATREGEL VERVANGT DE GEMIDDELDE WEDDE VAN DE LAATSTE 5 DIENSTJAREN IN DE PENSIOENBEREKENING DOOR EEN GEMIDDELDE WEDDE VAN DE LAATSTE 10 DIENSTJAREN Algemene regel In alle pensioenregelingen van de overheidssector wordt vanaf 1 januari 2012 de pensioenberekening ingevoerd op basis van de laatste tien dienstjaren. Ook voor de overlevingspensioenen zal de pensioenberekening gebeuren op basis van de laatste 10 jaar voor zover geen enkele rechthebbende de leeftijd van 50 jaar heeft bereikt op 1 januari Als een overlevingspensioen moet worden gedeeld, bijvoorbeeld tussen een langstlevende en een uit de echtgescheiden echtgenoot, volstaat dat één van de rechthebbenden de leeftijd van 50 jaar heeft bereikt om de berekening op basis van de gemiddelde wedde van de laatste 5 dienstjaren te behouden. Uitzonderingen Uitzondering 1 Uitzondering 2 Personen die wegens lichamelijke ongeschiktheid op pensioen worden gesteld, kunnen indien nodig onder bepaalde voorwaarden beroep doen op een pensioensupplement indien het gewaarborgd minimumpensioen niet wordt bereikt. Dit gewaarborgd minimumbedrag wordt berekend op basis van de gemiddelde wedde van de laatste vijf dienstjaren, weliswaar begrensd door een boven- en onderplafond. De pensioenhervorming wijzigt hier niets aan. In tegenstelling tot de andere stelsels werd het pensioen van de NMBS-holding vóór de pensioenhervorming niet berekend op basis van de refertewedde van de laatste vijf dienstjaren maar op basis van de laatste wedde. Daarom wordt voor deze personeelscategorie vanaf 1 januari 2012 de pensioenberekening ingevoerd op basis van de refertewedde van de laatste vier dienstjaren. Dezelfde regel (de laatste 4 dienstjaren) geldt ook voor de andere ambtenaren en militairen voor wie het pensioen nu berekend wordt op basis van een refertewedde van minder dan 5 jaar.

28 28 Uitzonderingen Uitzondering 3 Indien het bedrag van het pensioen berekend op basis van de gemiddelde wedde van de laatste tien loopbaanjaren of van de volledige duur (als die meer dan vijf maar minder dan tien jaar bedraagt) lager is dan het gewaarborgd minimumbedrag voor een alleenstaande gepensioneerde (= 1.286,85 per maand, bedrag op 2 januari 2013), wordt het pensioen herberekend op basis van de gemiddelde wedde van de laatste vijf loopbaanjaren, zonder dat het nieuwe pensioenbedrag meer mag bedragen dan voornoemd gewaarborgd minimumbedrag. Uitzondering 4 De pensioenen van de lokale mandatarissen (burgemeesters, schepenen, OCMWvoorzitters,...) blijft berekend op basis van de wedden verbonden aan elk mandaat. De pensioenhervorming wijzigt hier niets aan. Overgangsmaatregelen in de wet (personen geboren vóór 1962) Personen die op 1 januari 2012 al de leeftijd van 50 jaar hebben bereikt, behouden de huidige berekeningswijze van hun pensioen, dit wil zeggen met de huidige refertewedde.

29 29 Enkele woorden over de PDOS Inleiding Toekenning en berekening van de pensioenen door de PDOS Betaling van de pensioenen door de CDVU De Pensioendienst voor de overheidssector (PDOS) is een centrale instelling, dit wil zeggen dat haar werkterrein heel België beslaat en dat haar kantoren uitsluitend in Brussel gevestigd zijn. Er werken ongeveer 500 personeelsleden. De opdrachten van de PDOS werden vastgelegd bij de wet van 12 januari 2006 (Belgisch Staatblad van 3 februari 2006 ) tot oprichting van de Pensioendienst voor de overheidssector. De PDOS kent het grootste gedeelte van de rust- en overlevingspensioenen van de overheidssector toe en berekent ze. Het gaat om de pensioenen van vastbenoemde of daarmee gelijkgestelde ambtenaren van: de Federale overheid (ook leger, magistratuur en erkende erediensten) ; de Gewesten en de Gemeenschappen (ook onderwijs) ; de geïntegreerde politie ; sommige parastatale en pararegionale en paracommunautaire instellingen ; de meeste gemeenten, OCMW s, intercommunales ; sommige bijzondere korpsen (Rekenhof, Raad van State,...) ; bpost, Belgacom, BAC, Belgocontrol. Sinds 1 januari 2007 zijn de pensioenen van de NMBS ten laste van de Staatskas. Deze pensioenen blijven echter toegekend, beheerd en uitbetaald door de NMBS De PDOS berekent wel de bedragen van pensioenen, maar betaalt ze niet zelf. Dat doet de Administratie der Thesaurie, een centrale administratie van de FOD Financiën, meer bepaald de Centrale Dienst der Vaste Uitgaven (CDVU).