Demilitarisering van Japan tijdens de Amerikaanse bezetting :

Transcriptie

1 Jacob Vandermolen Tweede Kandidatuur Japanologie Encyclopedie van de Japanologie Demilitarisering van Japan tijdens de Amerikaanse bezetting : Militaire benadering vanuit Japans en Amerikaans oogpunt 1

2 Inhoudsopgave 1. Inleiding p.3 2. Trefwoorden p.4 3. Boeken p Bibliotheek 3.2. Databanken p Libis BAS Picarta 4. Artikels p Databanken Picarta Jstor 5. Web p Indexen Dmoz Yahoo Librarian Index Infomine Academic Info 5.2. Alternatieve zoekmachines 5.3. Blogosfeer 6. Besluit p.9 2

3 1. Inleiding 1 Ik heb Demilitarisering van Japan tijdens de Amerikaanse bezetting als onderwerp gekozen, omdat ik geïnteresseerd ben in militaire geschiedenis in het algemeen. En Japan is een land met een grote militaire geschiedenis. De moderne militaire geschiedenis van Japan begint eigenlijk in 1869 toen Ōmura Masujirō 大村益二郎 de algemene dienstplicht invoerde en de samoerais (samurai 侍 ) afschafte. De organisatie van het Japanse landleger gebeurde volgens Pruisisch model en die van de Japanse zeemacht volgens Brits model. Japan toont de buitenwereld later hoe goed hun leger uitgebouwd is, georganiseerd is in hun oorlogen tegen China (Sino-Japanse Oorlog 1894), Rusland (Russisch-Japanse Oorlog 1904). Uit deze oorlogen bleek het Japanse leger een efficiënt modern leger te zijn. Door de Brits-Japanse Alliantie (Nichi-ei dōmei 日英同盟 ), dat van 1902 dateert, werd Japan gevraagd om de Britse vloot te beschermen in Aziatische wateren. Zodoende nam Japan deel aan de Eerste Wereldoorlog. Tijdens het Verdrag van Versailles werd Japan erkent als de vijfde grootmacht. Ook werd Japan in 1920 een permanent lid van de Volkenbond, samen met Engeland en Frankrijk. Japan verliet de Volkenbond op 15 januari 1936, doordat het zich tekort voelde gedaan tijdens besprekingen over de beperkingen van oorlogbodems. Japan was eerst neutraal tijdens de Tweede Wereldoorlog omdat het zelf in oorlog was met China (Chinees-Japanse Oorlog). Tijdens deze oorlog drong Japan door tot in Frans-Indo China. Frankrijk kon hier niks aandoen, ze hadden hun handen vol met de oorlog in Europa. In de Verenigde Staten van Amerika (V.S.A.) verzuurden de diplomatieke betrekkingen tussen de V.S.A. en Japan. Dit leidde tot een olie-embargo van de V.S.A. en Japan moest zich terugtrekken uit China en Indo-China. Op 7 december 1941 viel Japan de V.S.A. aan in Pearl Harbor, op 8 december 1941 verklaarde het officieel de oorlog aan de V.S.A., Groot-Brittannië en Nederland. Na de overgave van Duitsland werd op 26 juli 1945 de Verklaring van Potsdam (Potsudamu Sengen ポツダム宣言 ) opgesteld. Hierin stonden de punten beschreven die Japan moest aanvaarden bij een overgave. De voorwaarden vermelden al een militaire afbouw van het leger en ontmanteling van de militaire macht van de legerleiding. Japan aanvaarde de Verklaring van Potsdam op 15 augustus 1945, op 2 september 1945 werd aan boord van het schip USS Missouri de onvoorwaardelijke overgave van Japan getekend. In oktober van 1945 werd Japan officieel bezet. Het GHQ, General Head Quarters (Rengōkokugun sō Shireibu 連合国軍総司令部 ) werd opgericht, dit was het hoofdkwartier van de SCAP, Supreme Command of the Allied Powers (Rengōkokugun Saikō Shireikan 連合国軍最高司令官 ) onder leiding van generaal Douglas MacArthur マッカーサー元帥. Het is tijdens deze periode dat de demilitarisering en de democratisering van Japan plaatsvindt. Ik koos de demilitarisering van Japan, omdat het wel ter sprake kwam tijdens geschiedenislessen over Japan, maar nooit echt uitgebreid. Ik was nieuwsgierig naar de uitvoering hiervan en zijn impact op een land dat nu eenmaal een succesvolle militaire geschiedenis kende. Ik wou meer te weten komen over de concrete stappen die ondernomen werden om het land te demilitariseren. Ook wou ik de gevolgen van deze demilitarisering voor de militairen kennen. 1 Wat betreft de Japanse schrijfwijze van namen en wat betreft de historische inhoud van deze inleiding heb ik beroep gedaan op volgende cursus: Vande Walle, Willy, Geschiedenis van het Moderne Japan: Versie 2.2, cursus gedoceerd in het kader van het vak Geschiedenis van het Moderne Japan, Katholieke Universiteit Leuven, Leuven,

4 2. Trefwoorden Ik heb op gezocht op woorden die het dichtst bij het onderwerp aanleunen, dit omhelst algemene termen die op meerdere landen toepasbaar waren en ook termen waarbij ik sowieso bij Japan terecht kwam. Ik heb vooral op Engelse termen gewerkt, maar omdat deze nogal sterk aanleunen bij hun Franse variant, vond ik deze termen handig. Japan Occupation Demilitarisation Demilitarisering SCAP 2 (Supreme Command of the Allied Powers) GHQ (General Head Quarter) Military History 2 Deze term leverde mij ook veel informatie over bodems, schizofrenie, chemie en andere soortgelijke exacte wetenschappen 4

5 3. Boeken 3.1. Bibliotheken Het begin van de gehele zoektocht was de Oost-Aziatische Bibliotheek van de KULeuven. Daar ontdekte ik al vlug dat zuiver militaire boeken niet echt talrijk zijn. Maar speuren tussen de boeken en het openslagen van enkele boeken leverde toch enig resultaat. Nakayama, Shigeru, (red.) ( 中山茂 ). A Social History of Science and Technology in Contempary Japan: Volume I : The Occupation Period Melbourne: Trans Pacific Press, De pagina s 119 tot en met 133 handelen over de demilitarisering en de mobilisatie van mankracht. Ook een groot voordeel aan dit boek zijn de literatuuropgaven per hoofdstuk. Daarin heb ik de volgende titels gevonden. Fujiwara, Akira ( 富士原明 ). 日本軍事 - 史 : Volume 2 (nihongunji-shi: volume 2, Eng: A Japanese Military History: Volume 2). Tokio: Nihon Hyōronsha ( 日本評論社 ), 1987 General Headquarters, United States Army Forces, Pacific, Scientific and Technological Advisory Section. Report on Scientific Intelligence Survey in Japan, September and October 1945: Volume I, Brief Summary Report Er stonden ook enkele opnames 4 in die mij interessant leken. General Headquarters, Supreme Commander for the Allied Powers (GHQ/SCAP) Records. Japanese Army Empire Demobilization, Empire Demobilization Trends. Box No. 7451, ESS (D) 07038, 1 October General Headquarters, Supreme Commander for the Allied Powers (GHQ/SCAP) Records. Medical Report on Atomic Bomb Damage in Hiroshima. Box No. 7407, ESS (D) Ik heb hier de plaats van uitgave niet gevonden 4 Ik heb hier geen enkele wijze voor gevonden om dit correct weer te geven, ik heb de weergave uit het boek gebruikt en de datum van de uitgave verplaatst. Dit omdat beter uitkwam, aangezien Chicago A de datum ook op het einde plaatst. 5 De titel van deze opname heb teruggevonden via het internet. Ik heb wel enkel de vertaalde titel gevonden. Het originele document is in het Japans opgesteld. Dit document leek me interessant omdat het opgesteld is voor de ontbinding van het Japanse leger. En omdat er veel interesse was van Japanse militairen tot medewerking bij het onderzoek naar de gevolgen van de atoombom. 5

6 3.2. Databanken Libis Mijn eerste databankzoektocht was in Libis, omdat het mij nog handig leek om boeken te vinden die ik desnoods nog kon aanvragen. Ik heb de volgende boeken gevonden. MacArthur, Douglas, Johnson Harold K. MacArthur in Japan: The Occupation: The Military Phase 1: Supplement: Reports of General MacArthur. Washington DC: US Governement Printing Office, Goodman, Grant K. The American Occupation of Japan: A Retrospective View: University of Kansas, International Studies, East Asian Series, Research Publications. New York: University of Kansas Center for East Asian Studies NY, Hook, Glenn D. Militarization and Demilitarization in Contempary Japan. London: Routledge London, BAS Iokibe, Makoto ( 五百籏頭眞 ). 日米戦争と戦後日本 (nichibei sensō to sengo nihon, Eng: Japanese-American War And Post-war Japan). Osaka: Ōsaka Shoseki ( 大阪書籍 ), Ik heb op internet gezocht naar meer boeken en/of artikels van professor Iokibe Makoto 五百籏頭眞. Professor Iokibe Makoto 五百籏頭眞 is professor geschiedenis verbonden aan de Faculteit Recht van de Universiteit van Kobe (Kōbe daigaku 神戸大学 Kobe University). Hij is gespecialiseerd in Japans-Amerikaanse relaties. Iokibe, Makoto, (red.) ( 五百籏頭眞 ). The Occupation of Japan: Volume 1: US Planning Documents Tokio: Maruzen ( 丸善 ), Washington DC: CIS, Iokibe, Makoto, (red.) ( 五百籏頭眞 ). The Occupation of Japan: Volume 2: US and Allied Policies Tokio: Maruzen ( 丸善 ), Washington DC: CIS, Iokibe, Makoto, (red.) ( 五百籏頭眞 ). The Occupation of Japan: Volume 3: Reform Recovery and Peace Tokio: Maruzen ( 丸善 ), Washington DC: CIS, Picarta Borton, Hugh. American Presurrender Planning for Postwar Japan: Occasional papers of the East Asian Institute, Columbia University. New York: East Asian Institute, Columbia University,

7 4. Artikels 4.1. Databanken Picarta Hook, Glen D. en Zeringue, Marshal. Militarization and Demilitarization in Contempary Japan. The Journal of Politics Vol.59, nr. 3 (1997): Jstor Borton, Hugh. Preparation for Occupation of Japan The Journal of Asian Studies Vol.25, nr.2 (1966): Borton, Hugh. US Occupation Policies in Japan since Surrender Political Science Quarterly Vol.62, nr.2 (1947):

8 5. Web 5.1. Indexen Dmoz Baerwald, Hans. The Occupation of Japan as an Exercise in Regime Change : Reflections after Fifty Years by a Participant. JPRI Occasional Paper No.29. < ( ) Site met een artikel over de ervaringen van een Amerikaanse militaire tolk in Japan tijdens de Amerikaanse bezetting. Vertelt hoe men Japanse militairen die gedemobiliseerd waren interviewden om te controleren of ze nog niet geïndoctrineerd waren met het communistisch gedachtegoed. Vertelt ook over interne strubbelingen bij SCAP Yahoo! Demilitarization and Democratization. < n_and_democ.htm>. ( ) Heel erg beperkte site, maar de punten onder het deel demilitarization zijn interessant. Hoe kort het ook is Librarian Index Hier zoeken leverde geen resultaten op. Ik heb gezocht via Advanced Search Japan AND Occupation, Avanced Search Japan AND Demilitarization, Infomine Evenmin iets gevonden Academic Info Ik heb gezocht via Japanese History, World War II. Dit leverde geen resultaten op Alternatieve zoekmachines 5.3. Blogosfeer Ik heb gezocht op Vivisimo, Alltheweb, Feedster. Dit leverde mij veel resultaten op, maar niks relevant of niks dat ik al niet had. 8

9 6. Besluit Ik had verwacht meer informatie te vinden over dit onderwerp. Tijdens mijn opzoekingen heb ik gemerkt dat de term Demilitarization in combinatie met Japan veel hits oplevert. Maar dan meestal als een heel erg beperkt puntje bij de democratisering van Japan. Meestal werd de demilitarisering voorgesteld als iets dat in een vingerknip gebeurd is. Dit leidde ertoe dat ik veel sites doorworsteld heb op zoek naar iets dat meer over de demilitarisering vermelde dan twee regels. Ik heb gemerkt dat vooral de gebrekkige kennis van het Japans de grootste hinderpaal was tijdens dit proces. Mijn besluit bestaat er in dat het heel leerrijk was. Niet enkel de inhoud van het onderwerp, maar ook de zoekmachines en de databanken. Dit zijn zaken die iedereen zou moeten kennen en dat geldt ook voor de richtlijnen van de literatuuropgave. Over mijn onderwerp zelf is mijn besluit niet zo positief. Ik zou dit onderwerp niet kiezen als thesisonderwerp. Ik heb het gevoel gekregen dat deze benadering nog lang niet genoeg onderzocht is. Daarom dat het misschien interessant is als onderwerp voor een doctoraat, waarbij men meer tijd krijgt om zelf onderzoek te doen. 9