EEN NIEUWE DIRECTEUR VOOR HET MAC s

Transcriptie

1 EEN NIEUWE DIRECTEUR VOOR HET MAC s Denis Gielen wordt de nieuwe directeur van het Musée des Arts Contemporains van de Fédération Wallonie-Bruxelles Gratis toegang elke eerste zondag van de maand

2 Na een carrière van meer dan 30 jaar gaat Laurent Busine voormalig directeur van het Palais des Beaux-Arts van Charleroi, oprichter van het Musée des Arts Contemporains (MAC s) van de Fédération Wallonie-Bruxelles en nadien directeur van het museum met pensioen en draagt hij het MAC s over aan zijn opvolger, Denis Gielen. Denis Gielen : de nieuwe directeur Denis Gielen werd in 1966 geboren en is landbouwingenieur van opleiding. Al snel stapte hij echter naar de kunstwereld over, en vanaf de jaren 1990 werkte hij als kunstcriticus voor zowel televisie, radio als geschreven pers. In 1999 werd hij bij het MAC s hoofd van de dienst publicaties en hoofdredacteur van het door het museum uitgegeven tijdschrift DITS. Hij schreef onder meer L atlas de l art contemporain à l usage de tous, een werk waarvoor hij in 2007 een speciale vermelding kreeg tijdens de Prix Artcurial. In 2007 werd Denis Gielen onderdirecteur en tentoonstellingscommissaris van onder meer S.F. [Art, Sciences et Fiction], Phantasmagoria van Tony Oursler en I Know A Song To Sing On This Dark, Dark, Dark Night van Patrick Guns. Vanaf 1 februari 2016 zal hij officieel de functie van museumdirecteur opnemen.

3 ALGEMEEN PROJECT Het algemeen project van Denis Gielen steunt op meer dan vijftien jaar professionele ervaring bij het MAC s en wil het cultuurbeleid voortzetten dat Laurent Busine sinds de opening van het museum in 2002 heeft gevoerd. Dit zijn de sleutelelementen van dit beleid: Een politiek project De culturele werking van het MAC s is onlosmakelijk verbonden met de plaats waar het museum is gevestigd, de voormalige steenkoolmijn van Le Grand-Hornu. Deze parel van de 19e-eeuwse industriële architectuur werd in extremis door zijn bewonderaars gered en is thans beschermd als Werelderfgoed van de Unesco. In de loop der jaren is de site uitgegroeid tot een toeristische plek met een internationale uitstraling. Dankzij haar schoonheid en haar rijke geschiedenis, dankzij de utopie en de maatschappelijke realiteit waarvan Le Grand-Hornu het archeologische overblijfsel vormt, is de site een toeristische aantrekkingspool geworden die tegelijk ook meer volk lokt naar het MAC s en het CID de twee motoren achter haar reconversie. Dit is geen toeval, maar wel het resultaat van een cultureel democratiseringsbeleid dat uitmondde in de vestiging van het Centre de Design (1982) en van het Musée des Arts Contemporains (2002) op de site van Le Grand-Hornu. Omdat cultuur de sociale cohesie en de individuele ontplooiing bevordert maar helaas nog niet voor iedereen toegankelijk is, is het de taak van de verantwoordelijken van het MAC s om, in samenwerking met de directie van het CID, deze voor de cultuur en de democratie fundamentele missie voort te zetten. Elitisme voor iedereen Cultuur wordt niet gedemocratiseerd door haar toegankelijkheid of onderricht naar beneden bij te stellen maar via een elitisme voor iedereen, zoals de revolutionaire dichter Majakovski het verwoordde. Het is dan ook aan de artistieke leiding van het museum om een programma aan te bieden dat tegelijk hoge artistieke eisen stelt én het grote publiek kan aanspreken. Daartoe moet worden gestreefd naar een grote verscheidenheid van disciplines en esthetische benaderingen. Het museum is er niet enkel voor een bevoorrechte groep maar moet een zo breed mogelijk uitstalraam van de hedendaagse kunst bieden dat door zijn rijkdom de nieuwsgierigheid van het publiek kan opwekken, zonder de tempel van één enkele trend of artistieke leer te worden. Een dergelijk beleid kan zijn doelstellingen daarenboven slechts verwezenlijken als het ook de geschikte instrumenten voor culturele bemiddeling ontwikkelt.

4 Een pedagogische dimensie Omdat de hedendaagse kunst vaak het resultaat is van diepzinnige bespiegelingen over het menszijn, de huidige maatschappij of de kunst zelf, is het cruciaal dat het museum de bezoekers de middelen kan verschaffen om deze kunst te begrijpen. Deze basisopdracht zit vervat in het algemene project van het MAC s, dat als missie heeft alles in het werk te stellen om de toegang tot de hedendaagse kunst en de onderwerpen die erin aan bod komen te verbeteren. Want de educatieve werking, via een bewustmaking voor de kunstpraktijk, wil tevens van het museum een ruimte maken die niet op zichzelf is teruggeplooid maar integendeel volledig openstaat voor de hedendaagse wereld die de kunstenaars inspireert of provoceert. In die zin zal het MAC s geregeld grote thematische tentoonstellingen organiseren en in het kader daarvan aan het schoolpubliek lezingen en debatten aanbieden. Een transdisciplinaire dialoog Door zijn naam alleen al verwijst het Musée des Arts Contemporains naar een kostbare historische erfenis: de doorstroming tussen de verschillende artistieke disciplines en technieken die na de Tweede Wereldoorlog is ingezet en die thans door de term plastische kunsten wordt gedekt. De hedendaagse beeldend kunstenaar kan al evenzeer gebruik maken van de schilder-, beeldhouw-, teken- of gravurekunst als van fotografie, video, film, muziek of het schrift, en hij kan ze allemaal zelfs in één kunstwerk vermengen. Wil het echt hedendaags zijn, dan moet het MAC s oog hebben voor deze creatieve vrijheid die cineasten, muzikanten of choreografen nu in musea of kunstcentra tentoonspreiden. Als culturele pool waarin de architectuur in haar utopische dimensie, het design in zijn toekomstgerichtheid, en de hedendaagse kunst in haar humanistische perspectief één geheel vormen, is Le Grand-Hornu de plek bij uitstek om een dergelijke transdisciplinaire dialoog tot stand te brengen. Een prestigieuse ruimte De uitzonderlijke architectuur van de voormalige steenkoolmijn, de geslaagde integratie van het nieuwe museum en het internationale niveau van zijn culturele programma s zorgen ervoor dat Le Grand-Hornu overal een groot prestige geniet. Deze reputatie is de grootste troef die het MAC s kan uitspelen om zijn uitstraling te blijven versterken en ambitieuze projecten te verwelkomen. Le Grand- Hornu trekt niet alleen het grote publiek aan, maar ook de meest gerenommeerde kunstenaars van het internationale toneel. Meer dan vijftien jaar ervaring hebben aangetoond dat het mogelijk is om er toonaangevende figuren uit de hedendaagse kunst voor te stellen zoals Christian Boltanski, Giuseppe Penone, Anish Kapoor of Tony Oursler. De uitstekende technische dienst van het museum en de immense Hooizolder die het CID regelmatig ter beschikking stelt, maken ook de productie van monumentale werken mogelijk werken die, zoals Les Registres du Grand-Hornu van Boltanski of Melancholia van Kapoor, spraakmakende evenementen worden. Steunend op deze ruime ervaring moet de artistieke leiding van het museum, in synergie met het CID, dergelijke populaire evenementen blijven aanbieden om de reputatie van Le Grand-Hornu te verstevigen.

5 Een communautair uitstalraam De internationale ambitie van het MAC s mag ons niet doen vergeten dat een van zijn institutionele opdrachten erin bestaat kunstenaars uit de Fédération Wallonie-Bruxelles te promoten. Sinds 2002 dient Le Grand-Hornu dan ook regelmatig als uitstalraam voor hun producties, nu eens met kleine of grote monografieën, dan weer met groepstentoonstellingen. Dit tentoonstellingsbeleid is des te belangrijker daar het MAC s de belangrijkste motor van de plastische kunsten is en het de middelen heeft om ervoor te zorgen dat kunstenaars hun werk in ideale omstandigheden tentoon kunnen stellen. Met het oog op de herwaardering van de algehele sector, wil het MAC s daarenboven ook de kunstkritiek in de Fédération Wallonie-Bruxelles ondersteunen. Daarom is het cruciaal dat, ondanks de budgettaire problemen, de halfjaarlijkse publicatie van het tijdschrift DITS van het MAC s kan worden voortgezet. Elk nummer bevat immers een artikel gewijd aan een beeldend kunstenaar uit de Fédération Wallonie-Bruxelles, terwijl het museum in zijn rangen ook verscheidene redacteurs heeft. De collectie Naast het organiseren van tentoonstellingen heeft het museum ook als opdracht een collectie van hedendaagse kunst op internationaal niveau aan te leggen en bij het publiek te promoten. Deze werking wordt aangestuurd door het technisch aankoopcomité van het museum en streeft precies dezelfde doelstellingen na als het algemene project waarin het vervat zit. Het comité bestaat deels uit Belgische en deels uit buitenlandse experts, en sinds zijn oprichting in 2002 is de collectie van het museum gestaag uitgebreid. Dit gebeurde langs de drie krachtlijnen die Laurent Busine vastlegde: het geheugen, de architectuur en de poëzie. Zo kon het museum zijn aankopen beter sturen, schenkingen selecteren en een eerste coherente corpus tot een collectie omvormen. Dankzij de natuurlijke band tussen zijn tentoonstellingsprogramma en het aankoopbeleid kan het museum ook een deel van zijn eigen geschiedenis in het geheugen bewaren. Rekening houdend met dit eerste corpus, waarvan Les Registres du Grand-Hornu van Christian Boltanski het emblematische werk blijft, zijn dit de drie assen waarlangs een nieuw corpus zou kunnen worden aangelegd: wetenschappelijke vooruitgang (de wereld), volkscultuur (de maatschappij), ethisch bewustzijn (de mens).

6 INTENTIENOTA Na de evenementen georganiseerd in het kader van Mons 2015, Culturele Hoofdstad van Europa Christian Boltanski. La salle des pendus (speciaal voor Le Grand-Hornu ontworpen door de kunstenaar) en L Homme, le Dragon et la Mort. La Gloire de Saint Georges samengesteld door Laurent Busine (in samenwerking met Manfred Sellink, directeur van het Museum voor Schone Kunsten van Antwerpen) zal het MAC s van dit overgangsjaar gebruikmaken om naar drie van zijn fundamentele opdrachten terug te keren: - De kunstschepping in de Fédération Wallonie-Bruxelles herwaarderen - Uitwisselingen met buitenlandse partners bevorderen - Jongeren warm maken voor de hedendaagse kunst Agenda 2016 Jacques Charlier Schilderijen voor iedereen 28 februari tot 22 mei 2016 Toen het MAC s aan Jacques Charlier voorstelde om een grote tentoonstelling aan hem te wijden, antwoordde hij ironisch met deze reclameslogan: Peintures pour tous! (Schilderijen voor iedereen!) Peintures italiennes (Italiaanse schilderijen), Peintures fractales (fractale schilderijen), Peintures inqualifiables (niet te omschrijven schilderijen) zijn de grote afdelingen op deze tentoonstelling in de vorm van een jukebox. Het doel? De schilderkunst in alle mogelijke kleuren uitdossen en via dit radicale eclecticisme ontsnappen aan een kunstmarkt die van de kunstenaars steeds dezelfde hits eist. Zijn motto? Wie zijn kinderen liefheeft, spaart de roede niet want de schilderkunst boeit Charlier al evenzeer als ze hem teleurstelt.

7 Benjamin Monti La nécessité de la répétition, cyclus Cabinet d amateurs, nr maart tot 3 juli 2016 Het is de noodzaak om het beeld te tekenen, én te herhalen als een les, een gedicht, een straf die aan de basis ligt van de ogenschijnlijk naïeve en schoolse benadering van Benjamin Monti. Op deze tentoonstelling in het MAC s de tiende in de cyclus van onze Cabinet d amateurs, die uitsluitend aan intimistische werken zijn gewijd toont de kunstenaar, als uiting van zijn obsessie met de tekenkunst, drie bijna identieke portretten van zijn mémé die hij maakte toen hij zeven jaar oud was; maar hoe prangend worden deze kindertekeningen niet wanneer men weet dat ze dateren van de dag zelf waarop zijn grootmoeder, die hij duidelijk heel graag zag, voorgoed uit zijn leven zou verdwijnen. Wil hij aantonen dat hij sindsdien onverdroten zijn plicht is blijven vervullen, als seismograaf van zijn bestaan die er de schokken van grafisch vertaalt? Toch spreekt er geen ernstig trauma uit zijn werk. Zijn lijnvoering is niet expressionistisch maar helder; hij brengt zijn lijnen aan op millimeterpapier of op bladen uit oude schoolschriften waarop al aantekeningen en tekeningen staan die allemaal even netjes en vol toewijding zijn gemaakt. Zijn figuren zijn niet persoonlijk, in die zin dat ze niet rechtstreeks uit zijn verbeelding voortspruiten maar dat hij ze put uit de ready-made verbeeldingswereld van oude encyclopedieën, kindervertellingen of leerboeken, of uit stereotiepe beelden en modellen die hij nauwgezet en geduldig kopieert en, vooral, op een speelse of wrede manier vervormt. Maar vergis je niet. Het ogenschijnlijk brave werk van Benjamin Monti spruit voort uit een verdraaiing van gezond verstand en goed gedrag die naar het surrealisme neigt, in de trant van de collage-romans van Max Ernst, zoals La Femme 100 têtes (1929) of Une semaine de bonté (1933). Wanneer je ze goed bekijkt, bemerk je trouwens dat uit deze werken diezelfde zweem van delicate perversiteit spreekt, het resultaat van de versmelting van onschuld en criminaliteit, speelsheid en wreedheid, genot en lijden. Dus zal het ons ook zijn toegestaan waarom niet? om ze als begerige machines te bekijken. My body is a cage Collectie van het Musée d Art Contemporain van Marseille 26 juni tot 25 september 2016 Het menselijk lichaam, een van de belangrijkste thema s van de hedendaagse kunst, loopt als een rode draad door het parcours dat het MAC s voorstelt doorheen de internationaal vermaarde collectie van het Musée d Art Contemporain van Marseille. Of het nu wordt herleid tot levensnoodzakelijke functies zoals de ademhaling of verbreed tot theatrale bewegingen zoals de dans, het lichaam wordt er voorgesteld in verschillende beelden die uit een gemeenschappelijke metafoor vertrekken: de kooi die, als borstkas én als gevangenis, ons bestaan beschermt en omsluit. De tentoonstelling omvat schilderijen, beeldhouwwerken, foto s, video s en performances en benadrukt ook de grens die de kunstenaars vandaag in hun discipline proberen te overschrijden, of zelfs te slopen, om zich los te rukken uit het keurslijf van de gewoonte en het korset van het academisme.

8 Rock 23 oktober tot 22 januari 2017 Sinds de jaren 1960 is de rockmuziek, net als andere populaire culturen zoals sciencefiction, een van die nieuwe gebieden waarin plastisch kunstenaars een rijke bron van inspiratie en energie hebben gevonden. De rockmuziek, die is afgeleid van de blues en de countrymuziek de muziek van het Amerikaanse platteland is een typische jongerencultuur waarvan de geschiedenis zwalpt tussen industrieel entertainment en opstand tegen het establishment. Sinds de opkomst van de popart bepaalt de religie van de rockmuziek nu eens in nostalgische bewondering, dan weer in vlijmscherpe parodieën een groot deel van de hedendaagse kunst met haar elektriserende en diabolische vervormingen. Van politieke opstand tot identiteitscrisis over artistiek nihilisme... Peter Downsbrough FROM TO, cyclus Cabinet d amateurs, nr. 11 Herfst 2016 In samenwerking met het Gentse SMAK organiseert het MAC s een reizende tentoonstelling van talrijke prentbriefkaarten bijna 400 die Peter Downsbrough sinds de jaren 1980 heeft gemaakt en waarvan hij er 250 naar vrienden of kennissen verstuurde. Zijn werkwijze is eenvoudig: op bestaande toeristische prentbriefkaarten, die vooral met plaatsen uit de stedelijke ruimte verband houden, brengt de kunstenaar rechte lijnen en letters aan, soms afgesneden of omgekeerd, gebruikmakend van afwrijfletters van het Letraset-type. Zo verstoort hij onze perceptie, onze herkenningspunten en onze interpretatie van de ruimte. Deze tentoonstelling bevat ook een installatie die de kunstenaar speciaal voor Le Grand-Hornu heeft uitgewerkt en die terzelfder tijd in de twee Belgische Musea te zien zal zijn. Bij de tentoonstelling hoort een boek gewijd aan dit bijzondere en minder bekende aspect van zijn oeuvre, dat bij de Mail Art aanleunt.

9 Site du Grand-Hornu Rue Sainte-Louise 82 BE-7301 Hornu Dienst Communicatie: Maïté Vanneste Telefoon: 00.32(0) Perscontact: Hélène van den Wildenberg Caracas Public Relations Telefoon: (0) GSM: (0) Identiteitskaart van het MAC s Voorzitter: Claude Durieux Directie: Directeur van het MAC s : Denis GIELEN Adres: Site du Grand-Hornu Rue Sainte-Louise 82 BE-7301 Hornu (Nabij bergen) Tel.: +32(0)65/ Fax: +32(0)65/ accueil.site@grand-hornu.be Openingsuren: Alle dagen van 10 tot 18 uur behalve op maandag, op 25/12 en op 01/01. Toegangsprijs: - Gecombineerd kaartje Site van Grand-Hornu/MAC s/ CID: 8 - Groepstarief (minimum 15 pers.) of kortingtarief: 5 - Schoolgroepen: 2 - Gratis toegang voor kinderen jonger dan 6 jaar en voor de begeleiders van schoolgroepen. Rondleidingen: - 50 voor een groep van max. 25 personen tijdens de week - 60 voor een groep van max. 25 personen het weekend Reservatie: +0032(0)65/ Hoe bereikt u ons? Met de auto: neem op de snelweg E19 Brussel-Parijs afrit nr. 25 Saint-Ghislain-Tertre-Hornu, richting Saint-Ghislain, Hornu. Volg dan de bewegwijzering tot aan de ingang van de site. Parkeren is gratis. De treinstations die het dichtst in de buurt liggen zijn die van Saint-Ghislain en van Mons. Vanaf het station van Mons kan u Le Grand-Hornu bereiken met de TEC-bussen (lijnen 7 en 9 halte Grand-Hornu) en met de taxi. Vanuit het station van Saint- Ghislain neemt u best een taxi naar het museum.