(alleen voor leden en hun huisgenoten)

Transcriptie

1 Seizoen

2

3 Wandeling in Drenthe en de BBQ 1 (alleen voor leden en hun huisgenoten) Deze maand geen gewone hobbyavond op de eerste maandag van de maand, maar de traditionele barbecue gecombineerd met een uitstapje. Geef je nu op! Zondag 13 juni gaan we met Paul Schurink op stap in Drenthe naar aanleiding van zijn lezing van de afgelopen hobbyavond. We kunnen dan met eigen ogen zien wat de verschillende ijstijden hebben bijgedragen aan het ontstaan van Drenthe. Wil je mee met dit uitstapje geef je dan op bij Nico Bulthuis (mailtje aan voorzitter(at)aquariahs.nl of telefoon ) en vermeld dan ook even of je met eigen auto kunt rijden. Start wandeling: Peeloërweg TS Loon T.o. voetbalvereniging LEO in Loon om uur Verzamelen: op het Rembrandplein te Hoogezand. Hoe laat: om uur vertrekken we. Kan je niet mee maar wil de wandeling eens zelf lopen dan kan je hem downloaden op: Voor de excursie lokatie het kaartje op pagina 4 Na dit uitstapje hebben we de gezellige barbecue bij Greet en Nico in de tuin. Deze jaarlijks terugkerende activiteit belooft ook weer heel erg leuk en lekker te worden. Ook hiervoor kun je je opgeven bij Nico Bulthuis. Deelnemen aan beide activiteiten of aan één van beide is mogelijk Barbecue Wanneer: zondag 13 juni Waar: Achterdiep ZZ 16, Sappemeer Kosten: 5,- per persoon Graag een stoel meenemen als het kan. Hoe laat: we verwachten jullie om uur aan het Achterdiep.

4 Mededelingen van de voorzitter. 2 Zo, dit is alweer het laatste boekje van dit seizoen, het gaat wel weer erg snel, hopen dat de zomer wat langer duurt. De tuin en vijver komen nu ook op gang maar het is allemaal wel een stuk later als normaal. De vijver is nog niet super helder, maar het gaat weer de goede kant op. Moet alleen nog steeds voor meer moerasplanten zorgen, het is nog wel erg kaal achter de dam. Gelukkig heeft alles wel de lange winter overleefd. Over vijvers gesproken, iedereen kan op 5 juni bij 6 leden langs om eens naar hun vijver te kijken. Zie voor de uitgebreidere uitnodiging verderop in dit boekje. En natuurlijk hebben we ook dit jaar weer voor een leuke afsluiter gezorgd. We gaan weer eens lekker wandelen door het mooie Drenthe om eens te zien wat de oertijden ons achtergelaten hebben. En natuurlijk hebben we daarna weer onze vertrouwde barbecue. Natuurlijk moet je je voor de laatste 2 activiteiten je wel even opgeven, maar het hoe en wat lees je ook verderop. Voor alle mensen die weer op vakantie gaan, lees de tips in dit boekje goed door en ik durf (bijna) te garanderen dat alles het zal overleven. Ons uitstapje naar Java en Bali was super, helaas weinig vissen daar gezien behalve dan om op te eten en de koi s in de diverse vijvers bij de hotels, en hier en daar wat kweekvijver voor consumptievis. Iedereen een super zomer/vakantie en tot de dagen in juni of de hobbyavond in september! Nico

5

6 Terugblik op de vorige hobbyavond 3 Op de hobbyavond van 3 mei 2010 was Paul Schurink aanwezig om ons te vertellen hoe Drenthe is ontstaan. De verschillende ijstijden (Pleistoceen, Saalien en Weichselien) kenmerken zich door afwisseling van een koud klimaat en een meer gematigd klimaat. Tijdens ijstijden worden landijskappen/gletsjers gevormd die enorme hoeveelheden water bevatten waardoor de zeespiegel met tientallen meters daalt. Doordat gletsjers de ondergrond voor zich uit stuwden ontstonden verhogingen in het landschap die heuvelruggen worden genoemd. In Drenthe is zo de Hondsrug ontstaan In de ondergrond van Drenthe bevindt zich het keileemplateau bestaande uit keileem dat is afgezet door deze gletsjers. In Zuidoost-Drenthe beïnvloedde aanvankelijk het plaatselijke aanwezige reliëf de veen vorming in de Hunzelaagte. Op het moerasgebied ging tijdelijk een dennenbos groeien waarvan de stobben bij de latere verveningen als kienhout werden aangetroffen. Pas na 3100 voor Chr. kreeg de eigenlijke hoogveenvorming de overhand en ging zich geleidelijk ook over de hoge delen in de Hunze laagte verspreiden. Het moeras en bosvenen werden bedekt met een dikke laag veenmossen, die in staat zijn om het regenwater vast te houden. Op die wijze vormde het veen een eigen waterspiegel en kon zich onafhankelijk van het grondwater verder ontwikkelen. Met een groeisnelheid van 15 cm. per eeuw ontstond er zo in de loop der tijd een metersdik veen pakket dat in Zuidoost-Drenthe op verscheidene plaatsen een dikte van meer dan 10 meter kon meten. Deze 10 meter dikke veenlaag is volledig handmatig afgegraven, iets wat maar moeilijk voorstelbaar is. Paul eindigde zijn verhaal met een filmpje over rivierprikken en foto s van een aantal zeldzame vissen en de groene kikker (er zijn 3 soorten). De rivierprik leeft ongeveer vier jaar als larve in de bodem van stromende wateren, trekt dan als volgroeide prik naar zee, leeft daar twee tot drie jaar als bloedzuigende parasiet op vis en trekt dan als geslachtsrijp dier het zoete water binnen.

7 Vervolg terugblik en de Lokatie van de excursie 4. Rivierprik Kwabaal Al met al een leerzame avond en het mooie is dat we zondagmiddag 13 juni met Paul een wandeling gaan maken en dan met eigen ogen kunnen zien waar Paul het over heeft gehad. Zie ook verder de aankondiging in het maandblad. Bart Kaartje met de locatie waar de excursie gaat starten op de 13 de juni.

8

9 Vijverendag Vijveren 5 Op zaterdag 5 juni gaan we een rondje vijvers kijken bij een aantal van onze leden. De bedoeling hiervan is om eens te kijken wat voor vijvers er binnen de vereniging zijn en hoe de leden dit uitgevoerd hebben. Het is dus beslist geen keuring maar meer om ideeën op te doen en uit te wisselen. Ook het wel of niet gebruiken van techniek, veel of weinig planten, de situering in de tuin, gebruik van ornamenten etc. etc. kunnen anderen helpen/stimuleren om dit toe te passen bij hun thuis. Misschien kunnen er ook wel stekjes van planten uitgewisseld worden, wie weet. Hieronder het tijdschema waarop we bij de leden langsgaan. Het is de bedoeling om alléén op dit tijdstip bij die vijver te gaan kijken en niet elders op de dag! Iedereen mag dus de vijvers gaan bekijken. P.T.Wieringa Singellaan 51 9:00-10: RP Heiligerlee Fremabo Holland Marsh 29a AV Nieuwe Pekela R.Dale Groningenlaan EJ Veendam J. Pruis Burg. v. Royenstr. 145 oost CD Hoogezand J.Oosterwold M.L.Kingstraat KZ Hoogezand N.Bulthuis Achterdiep Zuidz BR Sappemeer Op de hobbyavond van september gaan we de beelden bekijken die er gemaakt worden en kunnen we praten/discussiëren over de vijvers in de hoop ideeën en tips te krijgen voor een nog mooiere vijver. Tot ziens op de vijverendag! Nico

10 Vakantietips 6 Voor we op vakantie gaan, en van onze rust gaan genieten, wil ik je graag nog enkele tips meegeven, om zonder problemen de vakantie door te komen. 1. Zorg dat je vissen voor de vakantie goed gevoerd worden, bijvoorbeeld levend voer. Op deze manier kunnen ze best 2 a 3 weken zonder voer doorstaan. Als je deze periode te lang vindt, maak dan kleine porties voer klaar en laat de verzorger dit voeren, maar...zeg er wel bij, dat er beslist niet méér gevoerd mag worden! 2. Top vlak voor je op reis gaat de planten in op halve bak hoogte, en zuig de bodem goed af. Vul het aquarium maximaal! 3. Haal oude en zieke vissen uit het aquarium, en zet ze het liefst apart, laat ze er vooral niet in zitten. Als zieke vis dood gaat kan dit problemen geven. 4. Zorg ervoor, dat je het motorfilter hebt verschoond, en dat er klemmen op de slangen zitten, zodat er geen overstroming kan plaats vinden. 5. Stel de klok zo in, dat deze `s avonds het licht uit laat gaan als het buiten nog licht is, zodat het aquarium niet plotseling donker staat. Als je geen tijdklok hebt, laat het licht dan niet aldoor branden, maar zorg ervoor, dat de verzorger op vaste tijden het licht uit en aan doet. 6. Voor je van huis gaat, laat dan een briefje of het eerste blad van ons maandblad achter, waarop de adressen staan van het bestuur en kader, die eventueel bij problemen kunnen helpen. Dat geeft een stuk meer zekerheid. Met deze tips hoop ik dat je met een gerust hart van je vakantie zult genieten. Vanaf deze plaats wens ik en het bestuur jullie allen een prettige en vooral zonnige vakantie toe. Nico

11

12 @ Nieuwe boeken 7 Op de beurs Vivarium 2010 hebben twee bekende Duitse auteurs in Nederland hun nieuwste boeken gepresenteerd. Daarbij gaat het allereerst om het nieuwe boek over aquariumplanten van Christel Kasselmann. De eerste editie is (in de bekende blauwe omslag) ook in het Nederlands uitgebracht en dat is een standaardwerk geworden. De nieuwe derde druk is hiermee niet meer te vergelijken. Het boek is een stuk groter en dikker geworden en bevat nu geen 300 besproken planten meer maar niet minder dan 450 besprekingen. Dat is dus de helft meer! Wie het ultieme boek over aquariumplanten zoekt en geen problemen met de Duitse taal heeft, moet dit boek beslist kopen! Het tweede boek is geschreven door Oliver Lucanus. Zijn nieuwe boek The Amazone below water is een must have voor elke liefhebber van de Zuid-Amerikaanse biotopen. Het schitterend uitgevoerde boek bevat veel foto s waaronder een groot deel prachtige opnames van de wereld onder water. Een bron van inspiratie voor de inrichting van een speciaalbak! Zie voor meer informatie en foto s ook de website: De boeken van Christel Kasselmann en Oliver Lucanus zijn in Nederland verkrijgbaar via de organisatie van Vivarium Geïnteresseerd? Stuur een naar: info@vivariumbeurs.nl.

13 Overgenomen uit de NBAT bibliotheek Aponogeton Elongatus Aponogeton Elongatus 8 Als er één plant is in de liefhebberij waarover veel onjuistheden zijn gepubliceerd, dan is dat wel Aponogeton elongatus. Het lijkt allemaal zo eenvoudig: in het bestand dat de liefhebbers met min of meer succes houden is er maar één die een eenassige bloeiwijze heeft en die bovendien stralend geel gekleurd is. Toch kom je, als je de artikelen in Het Aquarium napluist, plaatjes tegen van A. elongatus, die echt meer op A. undulatus lijken. Als dan ook nog het prolifereren (jonge planten maken op de bloeiwijze) ter sprake komt, ben ik er haast wel zeker van dat het niet om A. elongatus gaat. De meeste auteurs geven aan dat de plant niet moeilijk te houden is. Wat betreft het kweken op de lange duur (en dan bedoel ik op echt lange termijn, zeg minstens een jaar of vijf, zonder dat de plant achteruit gaat) kan ik dit echter niet bevestigen. Toen Harry van Bruggen mij vroeg of ik twee exemplaren van A. elongatus wilde huisvesten en ook nog een poging wilde aanwenden deze te vermenigvuldigen behoefde ik daar niet lang over na te denken. Het enthousiasme werd wel iets getemperd toen ik er achter kwam dat het de forma longifolius betrof. Deze forma heeft nogal stevige afmetingen: vijftig centimeter voor de bladsteel en een bladschijf van dezelfde afmeting of zelfs nog wat langer. De bladeren liggen op allerlei manieren langs de oppervlakte en nemen veel licht weg. Dat past in geen enkele fatsoenlijke plantenbak van een Hollandse aquariaan. Daar ik echter gefascineerd ben van geïmporteerde planten, zeker als ze zeldzaam zijn, mocht de plant blijven. Zoals reeds gezegd, bij de meeste Aponogetons, afgezien van b.v. A. crispus, blijft het moeilijk ze langere tijd in leven te houden. Een van het tweetal heeft helaas spoedig het tijdelijke met het eeuwige verwisseld. De andere leefde lang en gelukkig, nog steeds (denk ik). Beschrijving Ik citeer H.C.D. de Wit (Aquariumplanten bladzijde 117). De wortelknol één à twee centimeter in doorsnede. Alle bladeren ondergedoken, glanzend lichtgroen, dun met een tien centimeter lange bladsteel, bladschijf dertig à vijftig centimeter lang en drie à vijf centimeter breed, aan de rand sterk gegolfd, naar de voet allengs smaller. Zoals reeds gezegd: in de bladsteel zit het venijn.

14

15 Aponogeton Elongatus 9 Deze haalt met gemak vijftig centimeter. Bij het beschrijven van de diverse groeivormen geeft ook de Wit aan: forma longifolius: bladsteel tot vijftig centimeter. Jammer, geen aquariumplant dus. Van deze forse forma en zijn wat kleiner blijvende verwanten vindt u in Het Aquarium, jaargang 41, bladzijden 110 tot en met 113 een beschrijving annex determinatietabel. Eén ding wil ik hier nog aan toevoegen: het blad heeft een ondoorzichtig oppervlak, in tegenstelling tot veel Aponogetons die een transparant glazig uiterlijk hebben. Perikelen Uitlopen deden de knollen vlot, elk blad werd een fors stuk langer dan zijn voorganger en spoedig was de wateroppervlakte bereikt. Ik begon dus al te denken dat de cultuur met deze soort wel mee zou vallen. Dat was redelijk voorbarig: als er maar iets aan de watersamenstelling veranderde stootte de plant flink wat bladeren af. Aanvankelijk dacht ik ook aan voedselgebrek. De bodemgrond bestond uit grind van twee à drie millimeter en Doplarit volgens de gebruiksaanwijzing. De kh van het aquariumwater was 5 en de ph varieerde tussen 6,5 en 6,8. Echter, ook in gewoon Amsterdams kraanwater groeide de plant later uitstekend, maar bleef wel erg gemakkelijk blad verliezen. Een A. crispus heeft het in dit aquarium acht jaar uitgehouden zonder dat ik de knoi opnam en heeft in die periode ontelbare bloeiaren gegeven. Deze plant was in de groeiperiode ruim zeventig centimeter lang en had dan zeer veel bladeren. Dat is me echter bij de elongatus nooit gelukt, tot mijn ergernis mag ik wel zeggen. Met het overplaatsen in een andere bak bereikte ik geen verbetering. Wat wel lukte was het verkrijgen van veel zaden. Dat was bijzonder gemakkelijk ondanks het feit dat mij verteld was dat de plant niet op zelfbestuiving reageert. Even met een penseel over de regelmatig verschijnende bloeiwijzen en er vond zaadvorming plaats, zo dicht als de haren op een hond. Het kiemen was ook geen probleem, het leek eerder een lastig onkruid. Maar dan, verder dan een centimeter of drie kwam er bijna geen. Van de weinige die wel verder kwamen heeft er slechts één gebloeid en ook weer zaad gezet. Dit exemplaar bereikte trouwens al even formidabele afmetingen als de ouderplant. Ook het verplanten van de zaailingen (zoals nogal eens wordt aanbevolen) mocht niet baten. Een cyanobacteriënplaag maakte tijdelijk een eind aan de pogingen. Momenteel bloeit de oude plant volop en is er

16 Aponogeton Elongatus 10 nog een goed groeiende jonge plant over. Het zou echter best eens kunnen zijn dat de jonge planten bij mij te warm staan. Zelfs zonder extra verwarming komt de temperatuur zelden onder de vijfentwintig graden Celsius. Dat zou gezien de bakermat van deze plant, Oost-Australië in de buurt van Sydney, best eens te warm kunnen zijn. Mogelijk moeten deze planten een koele periode hebben waardoor ze in rust gaan. Inmiddels zijn de oude planten verhuisd naar een lid van de werkgroep aquatische planten die een kasje heeft dat in de winter koel is. Ik ben natuurlijk bijzonder nieuwsgierig of dit resultaten geeft. In dat geval zullen deze ongetwijfeld in ons bondsblad verschijnen. N.Z. Overgenomen uit De Kempvis Valkenswaard, december 1999 en Vivarium Eindhoven. Oorspronkelijk overgenomen uit Aqua Post. Naschrift redactie A.V. Natuurvrienden-Zwolle: het rusten van een knol van de Aponogeton kan ook op de volgende wijze. De knol in een plastic zakje stoppen en dat lucht- en waterdicht afsluiten. Daarna het zakje met de knol een week of drie in de koelkast leggen. Na die periode kan de knol weer geplant worden en zal dan snel gaan uitlopen.

17

18 Aquaria H-S. Aquariumvereniging Aquaria H-S. Opgericht Aangesloten bij de NBAT. Voorzitter Nico Bulthuis Achterdiep ZZ 16, Sappemeer Penningmeester Peter Wieringa Singellaan 51, Heiligerlee Bestuurslid Bart Vries Ijzerwerker 45, Sappemeer Beeldmateriaal voor de vereniging wordt verzorgd door Pieter Medema Secretaris Marleen Ammerlaan J. Leysterstraat 22, Hoogezand Giro t.n.v. AV Aquaria HS, Heiligerlee Bestuurslid Engel Zonneveld Julianastraat 48 Hoogezand Heeft U vragen over de keuring? Of technische problemen? Bel dan Martin Koetze Heeft u last van algen of wilt u advies over vissen of planten? Neem dan contact op met: Bart Vries Ijzerwerker 45, Sappemeer biologisch@aquariahs.nl Heeft u iets voor ons boekje? Bel dan de voorzitter of stuur een mailtje naar: Voorzitter@aquariahs.nl

19