1 ^ Provincie. Noord-Hollancj. 17NAiyiï HAARI JÖ2 i ^ De heer B.H. Luza Soestdijkerstraatweg XD HILVERSUM.

Transcriptie

1 1 ^ Provincie Noord-Hollancj POSTBUS DA HAARLEM De heer B.H. Luza Soestdijkerstraatweg XD HILVERSUM Zaaknumme 17NAiyiï Gedeputeerde Staten Uw contactpersoon W.A. Tol SVT/OND Doorkiesnummer (023) toln@noord-holland.nl JÖ2 i ^ Betreft: Besluit Uniforme Saneringen categorie immobiel, Huygensstraat 74-80a te Hilversum, locatiecode NH/0402/ Geachte heer Luza, Melding U wilt saneringswerkzaamheden verrichten op de locatie Huygensstraat 74-80a in de gemeente Hilversum. Wij hebben uw melding (artikel 1.3, tweede lid, van de Regeling Uniforme Saneringen (RUS) ontvangen op 12 maart De melding is ingediend door Amos Milieutechniek B.V. Bij uw melding ontvingen wij de volgende stukken: Het formulier Melding Immobiel BUS sanering. - Verkennend bodemonderzoek van Klijn Bodemonderzoek (projectnummer 14KL276 van 11 september 201 4). - Verkennend onderzoek asbest in de grond van Amos Milieutechniek B.V. ( rapportnummer BR.21JRO van 2 maart 201 5). J Verzenddatum 1 6HAARI 2015 Kenmerk / Uw kenmerk Wat betekent dit voor u? Ontvangt u vóór 16 april géén bericht, dan voldoet uw melding aan de regelgeving en mag u na 16 april starten met de beoogde saneringswerkzaamheden. Wat moet u melden? De startdatum van de saneringswerkzaamheden, uiterlijk één week voor aanvang, met het meldingsformulier "aanvang sanering". - Onvoorziene omstandigheden en/of wijzigingen in de uitvoering, doelstelling en/of effecten van de saneringswerkzaamheden met het meldingsformulier "wijziging saneringsplan". De einddatum van de saneringswerkzaamheden, uiterlijk één week na de afronding, met het meldingsformulier "gereedmelding bodemsanering". Wees scherp en stem! 18 maart 2015 verkiezingen Provinciale Staten nl/statenverkiezincien Postbus DA Haarlem Telefoon Fax (023) Houtplein 33 Haarlem DE]

2 / De meldingsformulieren staan op: land.nl/web/diqitaal-loket/ontheffi nqen-en-verqunninqen.htm. Het evaluatieverslag van de uitgevoerde saneringswerkzaamheden moet u, uiterlijk acht weken na beëindiging van de saneringswerkzaamheden, bij ons indienen. Het evaluatieverslag staat op: onderwerpen/bodem-en-onderqrond/documenten-en-publicaties/ formulieren/2011 /07/1 3/meldinqsformulier-voor-bus-sanerinqen.html. Wanneer uw BUS-melding voldoet is deze één jaar geldig. Verlengen is niet mogelijk. Wilt u starten na een jaar, dan moet u opnieuw een BUSmelding indienen. Als uw melding onvolledig is of niet voldoet aan de regelgeving ontvangt u hierover een bericht. Bekendmaking De melding wordt op 20 maart gepubliceerd op onze website. U kunt de bekendmaking vinden op: Mededeling Deze mededeling betreft geen beschikking in de zin van artikel 1:3 van de Algemene wet bestuursrecht (Awb). Inspraak-, tervisielegging, zienswijze, bezwaar en beroep zijn niet van toepassing op de mededeling. Heeft u nog vragen over deze melding, neem dan contact op met het Servicepunt Subsidies, Vergunningen en Toezicht van de provincie Noord-Holland, telefoonnummer (gratis). Hoogachtend, Gedeputeerde Staten van Noord-Holland, namens dezen, mw. W.A. Tol Sector Ondersteuning, medewerker directie Subsidies, Vergunningen en Toezicht Deze brief Is digitaal vastgesteld en daarom niet ondertekend. Kopie aan Het college van Burgemeester en Wethouders van Hilversum; Omgevingsdienst Flevoland, Gooi- en Vechtstreek; Amos Milieutechniek B.V., de heerj.a.h. Roozen; De zes eigenaren.

3 Provincie Noord-Holland Kenmerk: / SVTB15B BA Publicatie vanaf 20 maart tot 4 april op onze website Kennisgeving WET BODEMBESCHERMING (BESLUIT UNIFORME SANERINGEN) Deze kennisgeving heeft betrekking op een eenvoudige bodemsanering, die met een standaardaanpak op grond van het Besluit Uniforme Saneringen, kan worden gerealiseerd. Deze sanering wordt op één perceel uitgevoerd en heeft daarom geen gevolgen voor eventuele andere belanghebbenden. Woont of werkt u in de buurt van de locatie van deze bodemsanering, dan kan het voor u van belang zijn deze advertentie te lezen. Melding Gedeputeerde Staten van provincie Noord-Holland hebben op 1 2 maart van de heer B.H. Luza een melding ontvangen van een eenvoudige bodemsanering categorie immobiel, die op grond van het Besluit Uniforme Saneringen zonder beschikking kan worden uitgevoerd. De bodemsanering betreft de locatie Huygensstraat 74-80a te Hilversum. Deze kennisgeving is nog geen uitspraak over de geldigheid van de melding. Binnen vier weken na ontvangst van de melding informeren wij de melder schriftelijk wanneer de melding niet in overeenstemming is met artikel 39b Wbb. De sanering mag na 5 weken van de ontvangst van deze melding worden uitgevoerd. Voor nadere informatie over deze melding kunt u contact opnemen met het servicepunt Subsidies, Vergunningen en Toezicht tel.: Geen bezwaar Op grond van de Wet bodembescherming en het Besluit Uniforme Saneringen is het niet mogelijk om bezwaar en/of beroep in te dienen tegen de ingediende melding, omdat geen sprake is van een beschikking op grond van de Algemene wet bestuursrecht.

4 ^WLM Provincie m Noord-Holland Postbus WD Haarlem por,beua,. p5stni NH0004

5 RAPPORT Verkennend bodemonderzoek Huygenstraat 74 t/m 80a te Hilversum Opdrachtgever : de heer B.H. Luza Soestdijkerstraatweg XD HILVERSUM Projectnummer : 14KL276 Datum : 11 september 2014 Auteur : ing. F.M. Bouma Paraaf : Klijn Bodemonderzoek B.V. Oudlandseweg 1, 9682 XT Oostwold Telefoon Fax info@klijnbv.com Internet

6 2 Rapport 14KL276 INHOUD BLAD 1. INLEIDING Algemeen Opbouw 3 2. VOORONDERZOEK Algemeen Ligging en omgeving locatie Historisch en huidig gebruik Belendende percelen binnen een straal van 25 meter Bodemonderzoek Toekomstig gebruik van het terrein Financieel/juridisch Regionale opbouw en geohydrologie Onderzoekshypothese 7 3. ONDERZOEKSPROGRAMMA 7 4. BODEMGEGEVENS Bodemgesteldheid en zintuiglijke waarnemingen Samenstelling grondmengmonsters 8 5. RESULTATEN METINGEN EN CHEMISCHE ANALYSES Meetgegevens grondwater Analyseresultaten Uitsplitsing mengmonsters MM Toelichting analyseresultaten VERONTREINIGINGSSITUATIE Grond Datum veroorzaking en omvangscriteria SAMENVATTING EN CONCLUSIES Samenvatting Conclusies en aanbevelingen Slotopmerking 17 BIJLAGEN 1 Ligging van de locatie en kadastrale kaart 2 Boorprofielen en legenda 3 Analyserapporten 4 Toelichting toetsingskader 5 Overzicht posities monsternamepunten 6 Informatie document gemeente Hilversum

7 3 Rapport 14KL INLEIDING 1.1. Algemeen In opdracht van de heer B.H. Luza is door Klijn Bodemonderzoek B.V. een verkennend bodemonderzoek uitgevoerd op de locatie Huygenstraat 74 t/m 80a te Hilversum. De aanleiding tot het verkennend bodemonderzoek vormt de aanvraag van een omgevingsvergunning in verband met de geplande bouwaanvraag op het perceel. Het doel van het verkennend bodemonderzoek is het verkrijgen van een indicatie van de kwaliteit van de grond en het ondiepe grondwater ter plaatse van de onderzoekslocatie. Klijn Bodemonderzoek B.V. is gecertificeerd volgens NEN-EN-ISO 9001:2008, voor het uitvoeren van milieukundig bodemonderzoek, inclusief partijkeuringen conform het Besluit Bodemkwaliteit en tevens volgens de Beoordelingsrichtlijn voor het procescertificaat Veldwerk bij milieuhygiënisch bodemonderzoek SIKB 2000, protocollen 2001, 2002, 2003 en Met betrekking tot onderhavig onderzoek verklaart Klijn Bodemonderzoek B.V. op geen enkele wijze in organisatorische, financiële of personele zin, betrokkenheid te hebben met de activiteiten van de opdrachtgever. De achterliggende gedachte hierbij is dat er geen eigen grond wordt onderzocht Opbouw In het voorliggende rapport komen de volgende aspecten aan de orde: vooronderzoek (hoofdstuk 2); onderzoeksprogramma (hoofdstuk 3); bodemgegevens (hoofdstuk 4); metingen en chemische analyses (hoofdstuk 5); samenvatting, toetsing van de gekozen onderzoekshypothese, conclusies en aanbevelingen (hoofdstuk 6). 2. VOORONDERZOEK 2.1. Algemeen Ten behoeve van het bodemonderzoek is een standaard vooronderzoek uitgevoerd (NEN 5725). In het vooronderzoek wordt informatie verzameld over het vroegere en huidige gebruik van het terrein. Het onderzoek is gericht op het vinden van mogelijke bronnen van bodembelasting. Evenals het verzamelen van informatie over het toekomstige gebruik, bodemopbouw, geohydrologie en financieel/juridische aspecten. Op basis van de verzamelde gegevens kan een totaalbeeld worden gevormd en conclusies worden getrokken over de afbakening van het geografische besluitvormingsgebied, de afbakening van de onderzoekslocatie voor het bodemonderzoek, de onderverdeling van de onderzoekslocatie voor het bodemonderzoek in deellocaties en de te hanteren onderzoekshypothese per deellocatie. De verzamelde informatie is opgesplitst in de volgende categorieën: o ligging en omgeving locatie (paragraaf 2.2) o historisch en huidig gebruik (paragraaf 2.3) o belendende percelen (2.4) o bodemonderzoek (2.5) o toekomstig gebruik (2.6) o financieel/juridisch (2.7) o bodemopbouw en geohydrologie (2.8) o onderzoekshypothese (2.9)

8 4 Rapport 14KL276 Ter verkrijging van de benodigde informatie zijn onderstaande bronnen geraadpleegd: locatie-inspectie (d.d. 21 augustus 2014); informatie opdrachtgever; gemeente Hilversum, internetsite Provincie Noord-Holland (bodeminformatie); internetsite bodeminformatie ( Luchtfoto Google Earth; Grondwaterkaart van Nederland; Topografische Atlas van Nederland (2002); kadastralekaart. Voorafgaand aan de veldwerkzaamheden zijn de internetsites van het bodemloket en de provincie Noord-Holland geraadpleegd en zijn de beschikbare gegevens opgevraagd bij de gemeente Hilversum. Tevens is door Klijn Bodemonderzoek een locatie-inspectie uitgevoerd waarbij onder andere is gelet op verdachte plekken (zoals verkleuringen, brandplekken, olieopslag etc.), asbest op of in de bodem, asbestbeschoeiingen, verzakkingen en ophogingen Ligging en omgeving locatie De onderzoekslocatie bevindt zich aan de noordoostzijde van het stadscentrum in de bebouwde kom van Hilversum. In de omgeving van de onderzoekslocatie bevinden zich voornamelijk woningen (bebouwd gebied). De onderzoekslocatie ligt aan de Huygenstraat 74 t/m 80a te Hilversum en is kadastraal bekend als Gemeente Hilversum, sectie R, nr. 736, 737 en 738 (ged.). Voor een topografisch overzicht van de locatie en omgeving verwijzen wij naar de tekening in bijlage 1, een tekening van de locatie is weergegeven in bijlage Historisch en huidig gebruik De gehele locatie aan de Huygenstraat 74 t/m 80a te Hilversum heeft een oppervlakte van circa m². Op het perceel bevinden zich een woningblok van vier woningen. Achter de woningen bevindt zich de tuin van de woningen. Achter de woningen met tuin bevindt zich voormalig bedrijfspand waar in het verleden een kunststoffenproductiebedrijf (1947 tot 1955), een schroeven en massaveren draaiwerkindustrie (1956 tot 1961), een autospuitbedrijf (1962 tot 1968), een minerale olieproducten groothandel (geen brandstoffen van 1977 tot 1977) en een houtwarenfabriek (80a) was gevestigd. Het woonperceel (74 t/m 80) is voorzover bekend alleen in gebruik geweest als wonen met tuin. Op de locatie hebben, voor zover bekend, geen activiteiten plaatsgevonden die de milieuhygiënische kwaliteit van grond en grondwater nadelig kunnen hebben beïnvloed. Uit gegevens verkregen van de gemeente Hilversum en de internetsites van het bodemloket en de provincie Noord-Holland is gebleken dat over de aanwezigheid van onder- of bovengrondse opslagtanks of in het verleden uitgevoerde dempingen geen gegevens bekend zijn.

9 5 Rapport 14KL Belendende percelen binnen een straal van 25 meter Tabel 1: Activiteiten en bodemonderzoeken die plaatsvinden / plaats hebben gevonden op de belendende percelen Adres Historische activiteit Periode Auteur Type onderzoek Documentnummer bodemonderzoek Datum Vervolgactie WBB Goudtiaanstraat/Huygenstr aat 11 Hoge Larenseweg 61 Hoge Larenseweg 65 onbekend onbekend Gemeente Hilversum Indicatief onderzoek onbekend onbekend De Straat Historisch onderzoek onbekend onbekend Chemielinco Historisch onderzoek onbekend onbekend Chemielinco Oriënterend onderzoek onbekend onbekend Register Historisch onderzoek december 1981 B02/G februari /R/ B02G februari R januari mei registratie restverontreiniging - voldoende onderzocht voldoende onderzocht Vooralsnog wordt niet verwacht dat de activiteiten en aangetroffen verontreinigingen van de bovengenoemde locaties een nadelige invloed hebben gehad op de bodemkwaliteit van onderhavige onderzoekslocatie. In bijlage 6 is het volledige document met bodeminformatie verkregen van de gemeente opgenomen Bodemonderzoek In de nabijheid van onderhavig onderzoeksperceel zijn bij de gemeente Hilversum enkele bodemonderzoeken bekend. In de bodem van de onderzochte percelen zijn licht tot sterk verhoogde gehalten met enkele zware metalen, PAK en/of minerale olie aangetroffen. Voor een overzicht wordt verwezen naar de informatie, welke is verkregen van de gemeente Hilversum, bijgevoegd in bijlage 6. Op het perceel Huygenstraat 80a is in februari 2003 door De Straat een historisch bodemonderzoek uitgevoerd. Gebleken is dat onderhavige locatie gezien de houtwarenfabriek een verdachte locatie betreft. verkennend bodemonderzoek uitgevoerd. Naar aanleiding van deze resultaten is in februari 2004 door Chemielinco een oriënterend onderzoek, met rapportnummer 03.R006, uitgevoerd. Uit de resultaten van dit onderzoek is gebleken dat de bodem ter plaatse sterke bijmengingen met puin bevat en zwak kolengruis houdend is. Analytisch is gebleken dat in de bovengrond naast enkele licht verhoogde gehalten aan kwik, lood, PAK en minerale olie, matig verhoogde gehalten aan koper en zink aanwezig zijn. Geconcludeerd is dat geen sprake is van een ernstig geval van bodemverontreiniging en er geen sprake is van een ernstig of urgent geval. De locatie is voldoende onderzocht Toekomstig gebruik van het terrein De bestemming van de onderzoekslocatie zal worden gehandhaafd. Het voornemen is om de huidige bebouwing op het perceel te verwijderen en er nieuwbouw (woningen) te realiseren Financieel/juridisch Op het perceel hebben, voorzover bekend, geen calamiteiten plaatsgevonden waarbij de bodem verontreinigd is geraakt.

10 6 Rapport 14KL Regionale opbouw en geohydrologie De regionale bodemopbouw ter plaatse van de onderzoekslocatie is weergegeven in tabel 2. Tabel 2: Regionale bodemopbouw Laag Diepte Formatie Bodemstructuur 1e watervoerende pakket 52 m-nap Twente, Drenthe, Urk en Sterksel Matig fijn tot uiterst grof zand welke grindig is 1e scheidende laag 62 m-nap Sterksel en Kedichem Eerste 4 m zanderige klei, hieronder matig fijn zand 2e watervoerende pakket 150 m-nap Harderwijk Matig fijn tot uiterst grof zand welke grindig is in verschillende lagen 2e scheidende laag Maassluis Afwisselend klei en matig fijn tot grof zand Onderliggend WVP Maassluis Geen directe gegevens bekend Voor het samenstellen van de relevante geologische gegevens en hydrologische informatie is, naast de informatie verkregen tijdens de uitvoering van het bodemonderzoek, gebruik gemaakt van de Grondwaterkaart van Nederland, 31 oost, 32 west (TNO-DGV, 1978). Navolgend is een samenvatting van de meest relevante gegevens weergegeven. De geohydrologische situatie in Hilversum is als volgt: Hilversum ligt op de Utrechtse heuvelrug. Deze heuvelrug is een stuwwallenlandschap welke in zowel noordelijke als zuidelijke richting loopt. Vanaf het maaiveld tot een diepte van 52 m-nap bevindt zich het eerste watervoerende pakket, voornamelijk bestaande uit matig fijn tot uiterst grof zand welke grindig is. Het eerste watervoerende pakket is gevormd door de Formaties van Twente, Drenthe, Urk en Sterksel. De eerste scheidende laag bestaat voor de eerste 4 meter uit klei en hieronder matig fijn zand en heeft een dikte van 10 meter (Formatie van Kedichem). Het tweede watervoerende pakket, welke reikt tot 150 m-nap, bestaat uit matig fijn tot uiterst grof zand welke grindig is. Deze laag is gevormd door de Formatie van Harderwijk. De tweede scheidende laag, bestaand uit klei van Tegelen, heeft een onbekende diepte. Deze laag is opgebouwd uit afwisselend kleilagen en lagen matig fijn tot grof zand. Van het onderliggende watervoerende pakket zijn geen directe bodemgegevens bekend, bekend is dat het hier gaat om de Formatie van Maassluis. De regionale grondwaterstroming is westelijk gericht. Voor de transmissiviteit, kd-waarde welke de horizontale verplaatsing binnen het pakket weergeeft, en de gemiddelde horizontale doorlatendheidscoëfficiënt van het eerste watervoerende pakket zijn geen directe waarden beschikbaar. Deze zijn zeer locatieafhankelijk. De bergingscoëfficiënt, dimensieloze S-waarde welke de hoeveelheid vrijkomend water per stijghoogteverandering binnen het eerste watervoerende pakket aangeeft, heeft een gemiddelde van Het stijghoogteverschil tussen het eerste en tweede watervoerende pakket is 0 meter, dit houdt in dat er geen sprake is van kwel of inzijging. Voor de eerste scheidende laag, welke zeer slecht waterdoorlatend is geldt een verticale hydraulische weerstand van 1000 dagen. Voor het tweede watervoerende pakket geldt een transmissiviteit van circa 5700 m 2 d -1, een gemiddelde horizontale doorlatendheidscoefficiënt van circa 40 en een bergingscoëfficiënt van 1,8 * Van de tweede scheidende laag en het onderliggende watervoerende pakket zijn geen gegevens beschikbaar.

11 7 Rapport 14KL Onderzoekshypothese Conform de aanpak van de NEN 5740 dient, voorafgaand aan de uitvoering van het veld- en laboratoriumonderzoek, op basis van de verkregen informatie een hypothese te worden opgesteld. Het betreft hierbij een aanname met betrekking tot het al dan niet aanwezig zijn van bodemverontreiniging op de te onderzoeken locatie. Op basis van de gestelde informatie met betrekking tot de historie en het huidige gebruik van de onderzoekslocatie, wordt de onderzoekslocatie beschouwd als verdacht ten aanzien van bodemverontreiniging. Bij verdachte locaties luidt de onderzoekshypothese dat de bodem verontreinigd is met stoffen in concentraties boven de achtergrondwaarde (grond) en/of de streefwaarde (grondwater). Voor het toetsen van bovenstaande hypothese is de onderzoeksstrategie verdacht uitgevoerd. Deze strategie is verder uitgewerkt in hoofdstuk ONDERZOEKSPROGRAMMA Ten behoeve van dit onderzoek is een programma voor veld- en laboratoriumwerk opgesteld. De onderzoeksopzet is gebaseerd op de Nederlandse Eindnorm voor verkennend bodemonderzoek (NEN 5740) waarbij de onderzoeksstrategie voor verdachte locaties met diffuse bodembelasting (VED-HE) is gehanteerd. Volgens de NEN5740 wordt de eerdergenoemde hypothese aanvaard indien in de grond en/of het freatisch grondwater concentraties van één of meerdere onderzochte parameters worden aangetroffen boven de achtergrond- of streefwaarden. Hierbij dient rekening te worden gehouden met enige spreiding in de analyseresultaten evenals de ruimtelijke verdeling van de verontreinigde stof(fen) binnen de onderzoekslocatie. Het veldonderzoek is uitgevoerd volgens de SIKB Beoordelingsrichtlijn voor Veldwerk bij Milieuhygiënisch Bodemonderzoek (BRL SIKB 2000) en de Nederlandse Normen en Praktijk Richtlijnen (NEN en NPR) van het Nederlands Normalisatie-Instituut. De verrichte veldwerkzaamheden en chemische analyses zijn weergegeven in tabel 3. Tabel 3: Verrichte veldwerkzaamheden en chemische analyses (deel-)locatie oppervlakte monsternamepunten 1) Chemische analyses m 2 grond 2) grondwater 3) nieuwbouw/ boringen tot 0,5 m-mv 1 boring tot 2,0 m-mv 1 boring met peilbuis 1 x NEN-bovengrond 1 x NEN-ondergrond 1 x NEN-grondwater 1) m-mv = meter minus maaiveld 2) NEN-grond = zware metalen (Ba, Cd, Co, Cu, Hg, Pb, Mo, Ni en Zn); PCB s; minerale olie (GC); PAK -VROM 3) NEN-grondwater = zware metalen (Ba, Cd, Co, Cu, Hg, Pb, Mo, Ni en Zn); vluchtige aromaten (benzeen, tolueen, ethylbenzeen, xylenen, naftaleen en styreen) ; minerale olie (GC); vluchtige organische halogeenverbindingen De posities van de monsternamepunten zijn in bijlage 5 weergegeven. Gezien het feit dat verwacht wordt dat op het perceel net als tijdens voorgaand bodemonderzoek in 2004 volstaan met het uitvoeren van twee analyses. Een van de boven- en een van de ondergrond. Verwacht wordt dat de verhoogde gehalten boven de tussenwaarde worden aangetoond in de bovengrondmonsters en er een separate analyse dient te worden uitgevoerd om na te gaan welke plaatsen op het perceel verhoogde concentraties bevatten. De chemische analyses zijn conform het AS3000 protocol uitgevoerd door het milieulaboratorium van AL-West B.V. te Deventer. AL-West B.V. beschikt over een accreditatie volgens NEN-EN-ISO

12 8 Rapport 14KL BODEMGEGEVENS 4.1. Bodemgesteldheid en zintuiglijke waarnemingen Ten behoeve van het onderzoek is op 21 augustus 2014 een veldonderzoek uitgevoerd door R. Besamusca (erkend monsternemer volgens certificaat K44009/04). Het opgeboorde materiaal is in het veld beoordeeld op textuur, (afwijkende) kleuren en zintuiglijk waarneembare verontreinigingen. Daarnaast is voor de opgeboorde grond een olie-op-water-test gedaan: via dompeling van een met olie verontreinigd grondmonster in water ontstaat er een zichtbare film op het water. De grootte en de kleurschakering hiervan kunnen een indicatie zijn voor de mate van olieverontreiniging. Tijdens de boorwerkzaamheden is zintuiglijk geen asbestverdacht materiaal waargenomen in de bodem. Naast de matige bijmengingen met puin en de lichte bijmengingen met kolengruis zijn er geen andere bijzonderheden in de bodem geconstateerd die kunnen duiden op een verontreiniging in de grond en/of het grondwater. De boorprofielen met veldwaarnemingen zijn opgenomen in bijlage Samenstelling grondmengmonsters Op basis van de bodemopbouw en de zintuiglijke waarnemingen zijn grondmonsters geselecteerd voor chemische analyse. Bij het samenstellen van de grondmengmonsters is als uitgangspunt gehanteerd dat een mengmonster kan worden samengesteld uit individuele grondmonsters, indien het bodemmateriaal min of meer dezelfde samenstelling heeft. De samenstelling van de grond(meng)monsters is vermeld in tabel 4. Tabel 4: Samenstelling grond(meng)monsters Grond(meng)monster Samengesteld uit boringen Diepte (m-mv) Opmerking MM ,1-0,5 matige bijmengingen met puin en lichte bijmenging met kooldeeltjes ,0-0,5 matige bijmengingen met puin en lichte bijmenging met kooldeeltjes MM ,5-1,5 -

13 9 Rapport 14KL RESULTATEN METINGEN EN CHEMISCHE ANALYSES 5.1. Meetgegevens grondwater Voordat de peilbuis is bemonsterd, is de waterstand in de peilbuis gemeten. Tevens zijn het elektrisch geleidingsvermogen (EC), troebelheid (NTU) en de zuurgraad (ph) van het water bepaald. De grondwatermonsters zijn in het veld, voor zover noodzakelijk, gefiltreerd en geconserveerd. De resultaten van de metingen zijn weergegeven in tabel 5. De watermonstername is op 28 augustus 2014 uitgevoerd door R. Besamusca (erkend monsternemer volgens certificaat K44009/04). Tabel 5: Meetgegevens grondwater Peilbuis Filterdiepte m-mv Waterstand m-mv Monster be-/onbelucht Afgepompt liter Toestroming Troebelheid NTU elektrisch geleidingsvermogen µs/cm zuurgraad (ph) 01 6,2-7,2 5,72 onbelucht goed 9 3, ,31 De resultaten van deze metingen hebben geen aanleiding gegeven tot het bijstellen van het onderzoeksprogramma Analyseresultaten De analyseresultaten zijn getoetst aan de toetsingscriteria zoals die door het Ministerie van VROM in het kader van de Wet Bodembescherming zijn vastgelegd in de circulaires Regeling Bodemkwaliteit en Bodemsanering Een toelichting op het toetsingskader is opgenomen in bijlage 4. Tabel 6 geeft een overzicht van de toetsingsresultaten van de grondmengmonsters. In tabel 7 zijn de toetsingsresultaten van het grondwater weergegeven. In bijlage 3 zijn de analyserapporten van de grondmeng- en grondwatermonsters opgenomen. Door een aantal wijzigingen in de Regeling Bodemkwaliteit zijn per 1 april 2009 de normen voor barium in grond tijdelijk buiten werking gesteld. Als blijkt dat verhoogde gehalten aan barium worden veroorzaakt door antropogene bronnen, kan het bevoegd gezag dit gehalte beoordelen aan de voormalige interventiewaarden.

14 10 Rapport 14KL276 Tabel 6: Analyseresultaten en toetsing grond(meng)monsters (gehalten in mg/kg d.s., tenzij anders vermeld) Monster MM1 MM2 Samenstelling Traject (m-mv) 0,0-0,5 0,5-1,5 A ½(A+I) I A ½(A+I) I Organische stof 2,9 2,9 Fractie < 2 µm 1,1 1,3 Carbonaten dmv asrest 2,1 0,4 Droge stof (Ds) Droge stof 91,6 90,9 Metalen Barium (Ba) 66 <20 - Cadmium (Cd) 0,45 + 0,36 4,11 7,86 <0,2-0,36 4,11 7,86 Cobalt (Co) 7 + 4,27 29,2 54,0 <3-4,27 29,2 54,0 Koper (Cu) ,9 57,3 94,7 7,7-19,9 57,3 94,7 Kwik (Hg) 2,5 + 0, ,1-0, Lood (Pb) , , Molybdeen (Mo) <1,5 - <d 95,0 190 <1,5 - <d 95,0 190 Nikkel (Ni) 11-12,0 23,1 34,3 <4-12,0 23,1 34,3 IJzer (Fe) % ds <5 <5 Zink (Zn) , <20-60, Polyclische Aromatische Koolwaterstoffen (PAK) Naftaleen <0,05 - <0,05 - Anthraceen 0,1 <0,05 - Fenanthreen 0,55 <0,05 - Fluorantheen 1,5 <0,05 - Benzo(a)anthraceen 0,6 <0,05 - Chryseen 0,66 <0,05 - Benzo(a)pyreen 0,93 <0,05 - Benzo(ghi)peryleen 0,47 <0,05 - Benzo(k)fluorantheen 0,37 <0,05 - Indeno-(1,2,3-c,d)pyreen 0,71 <0,05 - Som PAK (Factor 0,7) 5,9 + 1,50 20,8 40,0 0,35-1,50 20,8 40,0 Polychloorbifenylen PCB 52 0,004 0,0014 PCB 28 <0,001 - <0,001 - PCB 101 0,013 0,0055 PCB 118 0,0053 0,0029 PCB 138 0,012 0,0059 PCB 153 0,0086 0,0043 PCB 180 0,0029 0,0015 Som PCB (Factor 0,7) 0, ,0058 0,15 0,29 0, ,0058 0,15 0,29 Minerale olie fractie C10-C12 <3 - <3 - fractie C12-C16 <3 - <3 - fractie C16-C20 9 <4 - fractie C20-C24 16 <5 - fractie C24-C28 15 <5 - fractie C28-C32 13 <5 - fractie C32-C36 7 <5 - fractie C36-C40 <5 - <5 - Totaal olie , <35-55, het gehalte is kleiner dan of gelijk aan de achtergrondwaarde (A) en/of de detectiegrens -* het gehalte som factor 0,7 is groter dan, maar echter de separate gehalten zijn kleiner dan de achtergrondwaarde (A) of detectiegrens + het gehalte is groter dan de achtergrondwaarde (of de detectiegrens, indien deze hoger is) en kleiner dan of gelijk aan het gemiddelde van de achtergrond- en interventiewaarde (½(A+I)) ++ het gehalte is groter dan het gemiddelde van de achtergrond- en interventiewaarde en kleiner dan of gelijk aan de interventiewaarde (I) +++ het gehalte is groter dan de interventiewaarde

15 11 Rapport 14KL276 Tabel 7: Analyseresultaten en toetsing grondwatermonster (gehalten in, tenzij anders vermeld) Peilbuisnummer 01 Filtertraject (m-mv) 6,2-7,2 S ½(S+I) I Metalen Barium Cadmium <0,2-0,4 3,2 6,0 Cobalt < Koper 5, Kwik (niet vluchtig) <0,05-0,05 0,18 0,30 Lood < Molybdeen 4,2-5, Nikkel < Zink Vluchtige aromaten Benzeen <0,2-0, Tolueen <0,2-7, ethylbenzeen <0,2-4, ortho-xyleen <0,1 - meta,para-xyleen <0,2 - som xylenen factor 0,7 0,21 -* 0, Styreen <0,2-6, Polyclische Aromatische Koolwaterstoffen (PAK) Naftaleen <0,02-0, VOCL 1,1-dichloorethaan <0,2-7, ,2-dichloorethaan <0,2-7, ,1-dichlooretheen <0,1-0,0100 5,0 10,0 c 12-dichlooretheen <0,1 - t 12-dichlooretheen <0,1 - dichloormethaan <0,2-0, som dichlethenen factor 0,7 0,14 -* 0, ,1-dichloorpropaan <0,2-1,2-dichloorpropaan <0,2-1,3-dichloorpropaan <0,2 - som dichlpropaan factor 0,7 0,42-0, tetrachlooretheen (per) <0,1-0, tetrachloormethaan (tetra) <0,1-0,01 5,0 10,0 111-trichloorethaan <0,1-0, trichloorethaan <0,1-0, trichlooretheen (tri) 3, trichloormethaan (chloroform) <0,2-6, vinylchloride (monochlooretheen) <0,2-0,0100 2,5 5,0 tibroommethaan (bromoform) <0, Minerale olie fractie C10-C12 <10 - fractie C12-C16 <10 - fractie C16-C20 6 fractie C20-C24 6,8 fractie C24-C28 7,5 fractie C28-C32 5,3 fractie C32-C36 5,1 fractie C36-C40 <5 - Totaal olie < het gehalte is kleiner dan of gelijk aan de streefwaarde (S) en/of de detectiegrens -* het gehalte som factor 0,7 is groter dan, maar echter de separate gehalten zijn kleiner dan de streefwaarde (S) of detectiegrens + het gehalte is groter dan de streefwaarde (of de detectiegrens, indien deze hoger is) en kleiner dan of gelijk aan het gemiddelde van de streef- en interventiewaarde (½(S+I)) ++ het gehalte is groter dan het gemiddelde van de streef- en interventiewaarde en kleiner dan of gelijk aan de interventiewaarde (I) +++ het gehalte is groter dan de interventiewaarde

16 12 Rapport 14KL Uitsplitsing mengmonsters MM1 In mengmonster MM1 van de bovengrond van het perceel zijn, naast licht verhoogde gehalten aan cadmium, cobalt, kwik, lood, PAK, PCB en minerale olie, een matig verhoogde gehalte aan zink en een sterk verhoogd gehalte aan koper geconstateerd. Om na te gaan wat het gehalte per deelmonster aan koper en zink is, is besloten de deelmonsters van MM1 separaat te laten analyseren op de parameters koper en zink. De samenstelling van de grondmonsters is vermeld in tabel 8. De tabellen 9.1 t/m 9.3 geven een overzicht van de toetsingsresultaten van de grondmonsters. In bijlage 3 zijn de analyserapporten van de grondmonsters opgenomen. Tabel 8: Samenstelling grond(meng)monsters Oorspronkelijk grond(meng)monster Samengesteld uit boringen Diepte (m-mv) Opmerking MM1 1 (M3) 0,1-0,5 lichte bijmengingen met kooldeeltjes en matige bijmenging met puin 2 (M4) 0,0-0,5 lichte bijmengingen met kooldeeltjes en matige bijmenging met puin 3 (M5) 0,0-0,5 lichte bijmengingen met kooldeeltjes en matige bijmenging met puin 4 (M6) 0,0-0,5 lichte bijmengingen met kooldeeltjes en matige bijmenging met puin 5 (M7) 0,0-0,5 lichte bijmengingen met kooldeeltjes en matige bijmenging met puin 6 (M8) 0,0-0,5 lichte bijmengingen met kooldeeltjes en matige bijmenging met puin 7 (M9) 0,0-0,5 lichte bijmengingen met kooldeeltjes en matige bijmenging met puin 8 (M10) 0,1-0,5 lichte bijmengingen met kooldeeltjes en matige bijmenging met puin

17 13 Rapport 14KL276 Tabel 9.1: Analyseresultaten en toetsing grond(meng)monsters (gehalten in mg/kg d.s., tenzij anders vermeld) Monster M3 M4 M5 Samenstelling Traject (m-mv) 0,1-0,5 0,0-0,5 0,0-0,5 A ½(A+I) I Organische stof 2,9 2,9 2,9 Fractie < 2 µm 1,1 1,1 1,1 Droge stof (Ds) Droge stof 89,2 89,2 91,7 Metalen Koper (Cu) ,5-19,9 57,3 94,7 Zink (Zn) , Tabel 9.2: Analyseresultaten en toetsing grond(meng)monsters (gehalten in mg/kg d.s., tenzij anders vermeld) Monster M6 M7 M8 Samenstelling Traject (m-mv) 0,0-0,5 0,0-0,5 0,0-0,5 A ½(A+I) I Organische stof 2,9 2,9 2,9 Fractie < 2 µm 1,1 1,1 1,1 Droge stof (Ds) Droge stof 93,1 92,2 91,3 Metalen Koper (Cu) ,9 57,3 94,7 Zink (Zn) , Tabel 9.3: Analyseresultaten en toetsing grond(meng)monsters (gehalten in mg/kg d.s., tenzij anders vermeld) Monster M9 M10 Samenstelling 7 8 Traject (m-mv) 0,0-0,5 0,1-0,5 A ½(A+I) I Organische stof 2,9 2,9 Fractie < 2 µm 1,1 1,1 Droge stof (Ds) Droge stof 91,2 90,4 Metalen Koper (Cu) ,9 57,3 94,7 Zink (Zn) , het gehalte is kleiner dan of gelijk aan de achtergrondwaarde (A) en/of de detectiegrens -* het gehalte som factor 0,7 is groter dan, maar echter de separate gehalten zijn kleiner dan de achtergrondwaarde (A) of detectiegrens + het gehalte is groter dan de achtergrondwaarde (of de detectiegrens, indien deze hoger is) en kleiner dan of gelijk aan het gemiddelde van de achtergrond- en interventiewaarde (½(A+I)) ++ het gehalte is groter dan het gemiddelde van de achtergrond- en interventiewaarde en kleiner dan of gelijk aan de interventiewaarde (I) +++ het gehalte is groter dan de interventiewaarde

18 14 Rapport 14KL Toelichting analyseresultaten Op basis van de veldwaarnemingen en de analyseresultaten kan de bodemkwaliteit als volgt worden toegelicht: Grond Zintuiglijk is in de bovengrond tot maximaal 0,5 m-mv ter plaatse van alle boringen een matige bijmenging met puin en een lichte bijmenging met kolengruis waargenomen. Analytisch zijn in het mengmonster van de bovengrond (MM1), ten opzichte van de achtergrondwaarde, verhoogde gehalte aan cadmium, cobalt, kwik, lood, PAK, PCB en minerale olie aangetoond. Tevens is, ten opzichte van de tussenwaarde, een verhoogd gehalte aan zink en, ten opzichte van de interventiewaarde, een verhoogd gehalte aan koper geconstateerd. Na separate analyse van de deelmonsters van MM1 is gebleken dat: Analytisch is in het monster van de bovengrond (M3: boring 1), ten opzichte van de achtergrondwaarde, een verhoogd gehalte aan koper en, ten opzichte van de interventiewaarde, een verhoogd gehalte aan zink geconstateerd. Analytisch is in het monster van de bovengrond (M4: boring 2), ten opzichte van de achtergrondwaarde, een verhoogd gehalte aan koper en, ten opzichte van de tussenwaarde, een verhoogd gehalte aan zink geconstateerd. Analytisch zijn in de monsters van de bovengrond (M5: boring 3 en M6: boring 4), ten opzichte van de achtergrondwaarde, verhoogde gehalten aan zink geconstateerd. Analytisch is in het monster van de bovengrond (M7: boring 5), ten opzichte van de tussenwaarde, een verhoogd gehalte aan zink en, ten opzichte van de interventiewaarde, een verhoogd gehalte aan koper geconstateerd. Analytisch zijn in de monsters van de bovengrond (M8: boring 6, M9: boring 7 en M10: boring 8), ten opzichte van de interventiewaarde, verhoogde gehalten aan zink en koper geconstateerd. Analytisch is in MM2, mengmonster van de ondergrond, ten opzichte van de achtergrondwaarde, een verhoogd gehalte aan lood en PCB aangetoond. De licht tot sterk verhoogde gehalten met zware metalen, PCB, PAK en minerale olie hangen vermoedelijk samen met de aanwezigheid van puin en kolengruis in combinatie met de op het perceel uitgevoerde bedrijfsmatige activiteiten. Voor de volledigheid dient te worden vermeld dat bij analyse van mengmonsters de gehalten bij separate analyse van individuele deelmonsters zowel hoger als lager kunnen uitvallen.

19 15 Rapport 14KL276 Grondwater Analytisch zijn in het grondwater ter plaatse van peilbuis 01, ten opzichte van de streefwaarde, verhoogde gehalten aan xylenen (som factor 0,7) en cis/trans-1,2-dichloorethenen (som factor 0,7) aangetoond. Gezien het feit dat de rapportagegrens voor xylenen (som factor 0,7) en cis/trans-1,2- dichloorethenen (som factor 0,7) in het laboratorium hoger liggen dan de geldende streefwaarden in het grondwater, wordt voor het gehalte aan deze componenten een waarde gerapporteerd die hoger is dan deze streefwaarde. Omdat echter voor de onafhankelijke xylenen (m,p-xyleen en o-xyleen) en dichloorethenen (cis 1,2 en trans 1,2) geen verhogingen zijn aangetroffen, mag er volgens het Ministerie van VROM vanuit worden gegaan dat het gehalte aan deze componenten kleiner is dan de streefwaarde. De gemeten zuurgraad (ph) en geleidbaarheid (EC) zijn niet afwijkend voor het plaatselijke bodemtype. 6. VERONTREINIGINGSSITUATIE Aan de hand van de resultaten van het onderhavige onderzoek en voorgaande onderzoeken is de actuele verontreinigingsgraad van de aangetroffen sterk verhoogde gehalten aan koper en zink in de grond ter plaatse van het perceel in beeld gebracht Grond Ter plaatse van het perceel zijn in de bodemlaag 0,0 tot 0,5 m-mv sterk verhoogde gehalten aan koper en/of zink aangetoond. De omvang van de sterke grondverontreiniging met koper en zink is ter plaatse van de boringen 1 en 2 in verticale richting afgeperkt tot concentraties onder de tussenwaarde. In horizontale is de verontreiniging echter nog niet geheel afgeperkt. Echter wordt ervan uitgegaan dat circa 800 m² sterk verhoogde concentraties aan koper en/of zink bevat. De omvang van de sterke grondverontreiniging wordt geschat op maximaal circa 400 m³ (oppervlakte van circa 800 m² met een gemiddelde dikte van circa 0,5 meter) Datum veroorzaking en omvangscriteria Het vermoeden bestaat dat de aanwezige verontreinigingen zijn veroorzaakt door de op het perceel uitgevoerde activiteiten. Vooralsnog wordt, gezien het uitvoeren van de bodembedreigende activiteiten op het perceel voor 1987, ervan uitgegaan dat de verontreiniging tevens is veroorzaakt voor 1987.

20 16 Rapport 14KL SAMENVATTING EN CONCLUSIES 7.1. Samenvatting In opdracht van de heer B.H. Luza is een verkennend bodemonderzoek uitgevoerd op de locatie Huygenstraat 74 t/m 80a te Hilversum. In het uitgevoerde bodemonderzoek is door middel van de bemonstering en analyse van grond en grondwater de milieuhygiënische bodemkwaliteit ter plaatse van de onderzoekslocatie vastgesteld. Van de bodemkwaliteit op de onderzoekslocatie is het volgende beeld verkregen: Zintuiglijk zijn er in de opgeboorde bovengrond matige bijmengingen met puin en lichte bijmengingen met kolengruis waargenomen; Zintuiglijk zijn geen asbestverdachte materialen waargenomen; Analytisch zijn in de bovengrond licht verhoogde gehalten aan cadmium, cobalt, kwik, lood, PAK, PCB en minerale olie geconstateerd. Tevens zijn licht tot plaatselijk matig tot sterk verhoogde gehalten aan koper en zink aangetroffen; Analytisch zijn in de ondergrond licht verhoogde gehalten aan lood en PCB geconstateerd; Analytisch zijn in het grondwater geen verhoogde gehalten met de onderzochte componenten geconstateerd Conclusies en aanbevelingen Gezien de resultaten van het onderzoek wordt geconcludeerd dat de voor de onderzoekslocatie opgestelde hypothese verdachte locatie, juist is. Er zijn immers op de locatie enkele licht tot sterk verhoogde gehalten aangetroffen. De geconstateerde verhoogde gehalten aan koper en zink, liggen plaatselijk boven het criterium voor nader onderzoek of de interventiewaarde en vormen formeel aanleiding tot het instellen van een nader bodemonderzoek. Gezien het feit dat verwacht wordt dat de verontreiniging voldoet aan de criteria voor een ernstige verontreiniging (meer dan 25 m³ met concentraties boven de interventiewaarde) en de wordt aanvullend c.q. nader onderzoek niet voorgesteld. Op basis van de onderzoeksresultaten bestaan er, vanuit milieuhygiënisch oogpunt gezien, vooralsnog belemmeringen ten aanzien van de geplande aanvraag van een omgevingsvergunning op het terrein. Dit omdat eventueel uit te voeren sanerende maatregelen tot meerkosten leiden. Echter voor het huidige gebruik van de locatie bestaan er vooralsnog geen belemmeringen. Gezien het feit dat de verontreiniging is veroorzaakt voor 1987 betreft de verontreiniging een oud geval en wordt aanbevolen om de matig tot sterk verhoogde gehalten aan koper en/of zink in de bodem van het onderzoeksperceel te verwijderen/isoleren door middel van het indienen van een BUS (Besluit Uniforme Saneringen) melding bij de provincie Noord-Holland. De vorm van de sanering kan afhankelijk zijn van eventueel toekomstige bouwplannen op het perceel. Nadat eventueel een sanering is uitgevoerd en er goedkeuring is verkregen op de evaluatie van de sanering bestaan er, ons inziens, geen belemmeringen voor de voorgenomen afgifte van een omgevingsvergunning ten behoeve van de bouwplannen voor het perceel.

21 17 Rapport 14KL Slotopmerking Het onderhavige onderzoek is op zorgvuldige wijze verricht volgens de huidige inzichten en algemeen gebruikelijke methoden. Hoewel het verrichte veldonderzoek, zoals ieder milieutechnisch onderzoek, steekproefsgewijs is uitgevoerd, is ernaar gestreefd om representatieve monsters te verkrijgen. Het is echter nooit uit te sluiten dat er lokaal afwijkingen in de bodem voorkomen. Klijn Bodemonderzoek B.V. acht zich niet aansprakelijk voor de schade die hieruit voort kan vloeien. Het uitgevoerde onderzoek is een momentopname, waardoor de onderzoeksresultaten een beperkte geldigheid hebben. Beïnvloeding van grond- en grondwaterkwaliteit zal ook plaats kunnen vinden na uitvoering van een onderzoek, bijvoorbeeld door het bouwrijp maken van de locatie, aanvoer van grond van elders zonder kwaliteitsgegevens of verspreiding van verontreinigingen van verder gelegen terreinen via het grondwater. Naarmate de periode tussen uitvoering van het onderzoek en het gebruik van de resultaten langer wordt, zal meer voorzichtigheid betracht moeten worden bij het gebruik van de gegevens. De conclusies zijn deels gebaseerd op de analyse van gegevens die door de opdrachtgever en derden zijn verstrekt. Wij nemen daarom geen verantwoording voor de gevolgen van fouten door verzuiming in informatie of factoren dan wel informatie die niet toegankelijk was voor ons, of die wij niet hebben kunnen achterhalen in het normale verloop van het onderzoek.

22 Bijlage 1: Ligging van de locatie en kadastrale kaart

23 3467 Uittreksel Kadastrale Kaart Uw referentie: 14KL t/m (a) (a) t/m 43a b Huygensstraat (1) a m 5 m 25 m 63 65(a) Deze kaart is noordgericht Perceelnummer Huisnummer Vastgestelde kadastrale grens Voorlopige kadastrale grens Administratieve kadastrale grens Bebouwing Overige topografie Voor een eensluidend uittreksel, Apeldoorn, 20 augustus 2014 De bewaarder van het kadaster en de openbare registers Schaal 1:500 Kadastrale gemeente Sectie Perceel HILVERSUM R 736 Aan dit uittreksel kunnen geen betrouwbare maten worden ontleend. De Dienst voor het kadaster en de openbare registers behoudt zich de intellectuele eigendomsrechten voor, waaronder het auteursrecht en het databankenrecht.

24 Omgevingskaart Klantreferentie: 14KL276 0 m 125 m 625 m Deze kaart is noordgericht. Schaal 1: Hier bevindt zich Kadastraal object HILVERSUM R 736 Huygensstraat 74, 1221 BA HILVERSUM CC-BY Kadaster.

25 Bijlage 2: Boorprofielen en legenda

26 Betekenis van afkortingen G/g : grind/grindig A/a : Verharding Blinde buis : Z/z : zand/zandig X/x : Lucht L/s : leem/siltig W/w : Water Filter : K/k : klei/kleiig Y/y : Slib V/h : veen/humeus Grondwaterst. : m : mineraal arm Afdichtingen Overig Bentoniet Ongeroerd monster : Geroerd monster : Mate van verontreiniging : lichte geur : licht kooldeeltjes : licht plantenresten : matige geur : matig kooldeeltjes : matig plantenresten : sterke geur : sterk kooldeeltjes : sterk plantenresten : uiterste geur : uiterst kooldeeltjes : uiterst plantenresten : lichte olie-water reactie : licht puin : matige olie-water reactie : matig puin : sterke olie-water reactie : sterk puin : uiterste olie-water reactie : uiterst puin

27 Projectcode Projectnaam Boornummer Locatie Datum x; y 14KL276 Huygenstraat 74 Hilversum 01 Deellocatie ; Beschrijver Boorfirma Boormethode Maaiveldhoogte Globale grondwaterstand R. Besamusca Klijn Bodemonderzoek B.V. Edelmanboor 0 cm t.o.v. maaiveld 100 cm-mv Projectcode Projectnaam Boornummer Locatie Datum x; y 14KL276 Huygenstraat 74 Hilversum 02 Deellocatie ; Beschrijver Boorfirma Boormethode Maaiveldhoogte Globale grondwaterstand R. Besamusca Klijn Bodemonderzoek B.V. Edelmanboor 0 cm t.o.v. maaiveld 100 cm-mv Boorprofiel getekend volgens NEN 5104 Boorprofiel getekend volgens NEN 5104 Bodem- onderzoek Bodemmonster Bodem- onderzoek Filterbuis Bodemmonster 0 m 1 m ; Verharding; Klinkers; Kleur: rood 10-50; Matig fijn zand, licht siltig; kooldeeltjes (licht), puin (matig); Kleur: zwart ; Matig fijn zand, licht siltig; Kleur: zwart ; Matig fijn zand, licht siltig; Kleur: zwart 0 m 1 m ; Matig fijn zand, licht siltig; kooldeeltjes (licht), puin (matig); Kleur: zwart ; Matig fijn zand, licht siltig; Kleur: zwart ; Matig fijn zand, licht siltig; Kleur: zwart 2 m ; Matig fijn zand, licht siltig; Kleur: donkergeelbruin ; Zeer grof grind, licht siltig; Kleur: geel 2 m ; Matig fijn zand, licht siltig; Kleur: donkergeelbruin 3 m ; Matig grof zand, licht siltig; Kleur: lichtgeel ; Matig grof zand, licht siltig; Kleur: lichtgeel 3 m 4 m ; Matig grof zand, licht siltig; Kleur: lichtgeel ; Matig grof zand, licht siltig; Kleur: lichtgeel 4 m 5 m ; Matig grof zand, licht siltig; Kleur: lichtgeel ; Matig grof zand, licht siltig; Kleur: lichtgeel 5 m G.W. 6 m ; Matig grof zand, licht siltig; Kleur: lichtgeel ; Matig grof zand, licht siltig; Kleur: lichtgeel 6 m 7 m ; Matig grof zand, licht siltig; Kleur: lichtgeel ; Matig grof zand, licht siltig; Kleur: lichtgeel 7 m 8 m Grondwaterbemonstering: Monsternemingsfilter ph: 7,31 Grondwaterstand: 572 cm-mv Diepte Perforatie EGV: 520 µs/cm Troebelheidmeting: 3,0 NTU 720 cm-mv cm-mv Temp.: Zuurstofmeting: 8 m Projectcode Projectnaam Boornummer Locatie Datum x; y 14KL276 Huygenstraat 74 Hilversum 03 Deellocatie ; Beschrijver Boorfirma Boormethode Maaiveldhoogte Globale grondwaterstand R. Besamusca Klijn Bodemonderzoek B.V. Edelmanboor 0 cm t.o.v. maaiveld 100 cm-mv Projectcode Projectnaam Boornummer Locatie Datum x; y 14KL276 Huygenstraat 74 Hilversum 04 Deellocatie ; Beschrijver Boorfirma Boormethode Maaiveldhoogte Globale grondwaterstand R. Besamusca Klijn Bodemonderzoek B.V. Edelmanboor 0 cm t.o.v. maaiveld 100 cm-mv Boorprofiel getekend volgens NEN 5104 Boorprofiel getekend volgens NEN 5104 Bodem- onderzoek Bodemmonster Bodem- onderzoek Bodemmonster 0 m ; Matig fijn zand, licht siltig; kooldeeltjes (licht), puin (matig); Kleur: zwart 0 m ; Matig fijn zand, licht siltig; kooldeeltjes (licht), puin (matig); Kleur: zwart 1 m 1 m 2 m 2 m 3 m 3 m 4 m 4 m 5 m 5 m 6 m 6 m 7 m 7 m 8 m 8 m

28 Projectcode Projectnaam Boornummer Locatie Datum x; y 14KL276 Huygenstraat 74 Hilversum 05 Deellocatie ; Beschrijver Boorfirma Boormethode Maaiveldhoogte Globale grondwaterstand R. Besamusca Klijn Bodemonderzoek B.V. Edelmanboor 0 cm t.o.v. maaiveld 100 cm-mv Projectcode Projectnaam Boornummer Locatie Datum x; y 14KL276 Huygenstraat 74 Hilversum 06 Deellocatie ; Beschrijver Boorfirma Boormethode Maaiveldhoogte Globale grondwaterstand R. Besamusca Klijn Bodemonderzoek B.V. Edelmanboor 0 cm t.o.v. maaiveld 100 cm-mv Boorprofiel getekend volgens NEN 5104 Boorprofiel getekend volgens NEN 5104 Bodem- onderzoek Bodemmonster Bodem- onderzoek Bodemmonster 0 m ; Matig fijn zand, licht siltig; Grint, kooldeeltjes (licht), puin (matig); Kleur: zwart 0 m ; Matig fijn zand, licht siltig; Grint, kooldeeltjes (licht), puin (matig); Kleur: zwart 1 m 1 m 2 m 2 m 3 m 3 m 4 m 4 m 5 m 5 m 6 m 6 m 7 m 7 m 8 m 8 m Projectcode Projectnaam Boornummer Locatie Datum x; y 14KL276 Huygenstraat 74 Hilversum 07 Deellocatie ; Beschrijver Boorfirma Boormethode Maaiveldhoogte Globale grondwaterstand R. Besamusca Klijn Bodemonderzoek B.V. Edelmanboor 0 cm t.o.v. maaiveld 100 cm-mv Projectcode Projectnaam Boornummer Locatie Datum x; y 14KL276 Huygenstraat 74 Hilversum 08 Deellocatie ; Beschrijver Boorfirma Boormethode Maaiveldhoogte Globale grondwaterstand R. Besamusca Klijn Bodemonderzoek B.V. Edelmanboor 0 cm t.o.v. maaiveld 100 cm-mv Boorprofiel getekend volgens NEN 5104 Boorprofiel getekend volgens NEN 5104 Bodem- onderzoek Bodemmonster Bodem- onderzoek Bodemmonster 0 m ; Matig fijn zand, licht siltig; Grint, kooldeeltjes (licht), puin (matig); Kleur: zwart 0 m ; Verharding; Klinkers; Kleur: rood 10-50; Matig fijn zand, licht siltig; kooldeeltjes (licht), puin (matig); Kleur: zwart 1 m 1 m 2 m 2 m 3 m 3 m 4 m 4 m 5 m 5 m 6 m 6 m 7 m 7 m 8 m 8 m

29 Projectcode Projectnaam Boornummer Locatie Datum x; y 14KL276 Huygenstraat 74 Hilversum 09 Deellocatie ; Beschrijver Boorfirma Boormethode Maaiveldhoogte Globale grondwaterstand R. Besamusca Klijn Bodemonderzoek B.V. Edelmanboor 0 cm t.o.v. maaiveld 100 cm-mv Boorprofiel getekend volgens NEN 5104 Bodem- onderzoek Bodemmonster 0 m ; Matig fijn zand, licht siltig; kooldeeltjes (licht), puin (matig); Kleur: zwart 1 m 2 m 3 m 4 m 5 m 6 m 7 m 8 m

30 Bijlage 3: Analyserapporten

31 AL-West B.V. Dortmundstraat 16B, 7418 BH Deventer, the Netherlands Postbus 693, 7400 AR Deventer Tel. +31(0) , Fax +31(0) KLIJN BODEMONDERZOEK B.V. Klijn Bodemonderzoek OUDLANDSEWEG XT OOSTWOLD Datum Relatienr Opdrachtnr ANALYSERAPPORT Opdracht Bodem / Eluaat Opdrachtgever Uw referentie Opdrachtacceptatie Monsternemer Geachte heer, mevrouw, Hierbij zenden wij U de resultaten van het door u aangevraagde laboratoriumonderzoek. De analyses zijn, tenzij anders vermeld, uitgevoerd overeenkomstig onze erkenning voor de werkzaamheid "Analyse voor milieuhygiënisch bodemonderzoek" van het Besluit Bodemkwaliteit. Indien u gegevens wenst over de meetonzekerheden van een methode, kunnen wij u deze op verzoek verstrekken. Dit rapport mag alleen in zijn geheel worden gereproduceerd. Eventuele bijlagen zijn onderdeel van het rapport. Indien u nog vragen heeft of aanvullende informatie wenst, verzoeken wij u om contact op te nemen met Klantenservice. Wij vertrouwen U met de toegezonden informatie van dienst te zijn. Met vriendelijke groet, KLIJN BODEMONDERZOEK B.V. 14KL276 Huygenstraat 74 Hilversum Opdrachtgever AL-West B.V. Dhr. Laurens van Oene, Tel. +31/ Klantenservice DOC NL-P1 Kamer van Koophandel Nr VAT/BTW-ID-Nr.: NL B01 Directeur ppa. Elly van Bakergem Dr. Paul Wimmer Blad 1 van 5

32 AL-West B.V. Dortmundstraat 16B, 7418 BH Deventer, the Netherlands Postbus 693, 7400 AR Deventer Tel. +31(0) , Fax +31(0) Opdracht Bodem / Eluaat Monsternr Monstername Monsteromschrijving 1.2, 2.1, 3.1, 4.1, 5.1, 6.1, 7.1, 8.2>MM1 1.3, 1.4, 2.2, 2.3>MM2 Eenheid , 2.1, 3.1, 4.1, 5.1, 6.1, 7.1, 8.2>MM1 1.3, 1.4, 2.2, 2.3>MM2 DOC NL-P2 Algemene monstervoorbehandeling Voorbehandeling conform AS3000 Droge stof IJzer (Fe2O3) Klassiek Chemische Analyses Organische stof Carbonaten dmv asrest Fracties (sedigraaf) Fractie < 2 µm Voorbehandeling metalen analyse Koningswater ontsluiting Metalen (AS3000) Barium (Ba) Cadmium (Cd) Kobalt (Co) Koper (Cu) Kwik (Hg) Lood (Pb) Molybdeen (Mo) Nikkel (Ni) Zink (Zn) PAK (AS3000) Anthraceen Benzo(a)anthraceen Benzo(ghi)peryleen Benzo(k)fluorantheen Benzo-(a)-Pyreen Chryseen Fenanthreen Fluorantheen Indeno-(1,2,3-c,d)pyreen Naftaleen Som PAK (VROM) (Factor 0,7) Minerale olie (AS3000) Koolwaterstoffractie C10-C40 Kamer van Koophandel Nr VAT/BTW-ID-Nr.: NL B01 % % Ds % Ds % Ds % Ds Directeur ppa. Elly van Bakergem Dr. Paul Wimmer mg/kg Ds mg/kg Ds mg/kg Ds mg/kg Ds mg/kg Ds mg/kg Ds mg/kg Ds mg/kg Ds mg/kg Ds mg/kg Ds mg/kg Ds mg/kg Ds mg/kg Ds mg/kg Ds mg/kg Ds mg/kg Ds mg/kg Ds mg/kg Ds mg/kg Ds mg/kg Ds mg/kg Ds , ,9 -- <5,0 -- <5,0 -- x) 2,9 -- x) 2,9 -- 2,1 -- 0,4 -- 1,1 -- 1, < ,45 -- <0, ,0 -- <3, ,7 -- 2,5 -- 0, <1,5 -- <1, <4, < ,10 -- <0, ,60 -- <0, ,47 -- <0, ,37 -- <0, ,93 -- <0, ,66 -- <0, ,55 -- <0, ,5 -- <0, ,71 -- <0, <0, <0, #) 5,9 -- #) 0, <35 -- Blad 2 van 5

33 AL-West B.V. Dortmundstraat 16B, 7418 BH Deventer, the Netherlands Postbus 693, 7400 AR Deventer Tel. +31(0) , Fax +31(0) Opdracht Bodem / Eluaat Minerale olie (AS3000) Koolwaterstoffractie C10-C12 Koolwaterstoffractie C12-C16 Koolwaterstoffractie C16-C20 Koolwaterstoffractie C20-C24 Koolwaterstoffractie C24-C28 Koolwaterstoffractie C28-C32 Koolwaterstoffractie C32-C36 Koolwaterstoffractie C36-C40 Polychloorbifenylen (AS3000) PCB 28 PCB 52 PCB 101 PCB 118 PCB 138 PCB 153 PCB 180 Som PCB (7 Ballschmiter) (Factor 0,7) Eenheid mg/kg Ds mg/kg Ds mg/kg Ds mg/kg Ds mg/kg Ds mg/kg Ds mg/kg Ds mg/kg Ds mg/kg Ds mg/kg Ds mg/kg Ds mg/kg Ds mg/kg Ds mg/kg Ds mg/kg Ds mg/kg Ds , 2.1, 3.1, 4.1, 5.1, 6.1, 7.1, 8.2>MM1 1.3, 1.4, 2.2, 2.3>MM2 <3 -- <3 -- <3 -- < < < < < <5 -- <5 -- <5 -- <0, <0, , , , , , , , , , , , , #) 0, #) 0, Verklaring:"<" of n.a. betekent dat het gehalte van de component lager is dan de rapportagegrens. x) Gehaltes beneden de rapportagegrens zijn niet mee inbegrepen. #) Bij deze som zijn resultaten "<rapportagegrens" vermenigvuldigd met 0,7. Het organische stof gehalte wordt gecorrigeerd voor het lutum gehalte, als geen lutum bepaald is wordt gecorrigeerd als ware het lutum gehalte 5,4% Begin van de analyses: Einde van de analyses: De onderzoeksresultaten hebben alleen betrekking op het aangeleverde monstermateriaal. Monsters met onbekende herkomst kunnen slechts beperkt gecontroleerd worden op plausibiliteit. AL-West B.V. Dhr. Laurens van Oene, Tel. +31/ Klantenservice Dit electronisch gegenereerde rapport is gecontroleerd en vrijgegeven. In overeenstemming met de vereisten van NEN EN ISO/IEC 17025:2005 voor eenvoudige rapportage is dit rapport met digitale handtekening rechtsgeldig. DOC NL-P3 Kamer van Koophandel Nr VAT/BTW-ID-Nr.: NL B01 Directeur ppa. Elly van Bakergem Dr. Paul Wimmer Blad 3 van 5

34 AL-West B.V. Dortmundstraat 16B, 7418 BH Deventer, the Netherlands Postbus 693, 7400 AR Deventer Tel. +31(0) , Fax +31(0) Opdracht Bodem / Eluaat Toegepaste methoden Vaste stof eigen methode: Carbonaten dmv asrest eigen methode: n) Gelijkwaardig aan NEN 5739: n) IJzer (Fe2O3) Glw. NEN-ISO 11465;cf. NEN-EN 12880; cf. AS3000: Droge stof Protocollen AS 3000: Voorbehandeling conform AS3000 Som PCB (7 Ballschmiter) (Factor 0,7) Protocollen AS 3000 / Protocollen AS 3200: Organische stof Koningswater ontsluiting Nikkel (Ni) Zink (Zn) Koper (Cu) Kobalt (Co) n) Niet geaccrediteerd Koolwaterstoffractie C10-C12 Koolwaterstoffractie C12-C16 Koolwaterstoffractie C16-C20 Koolwaterstoffractie C20-C24 Koolwaterstoffractie C24-C28 Koolwaterstoffractie C28-C32 Koolwaterstoffractie C32-C36 Koolwaterstoffractie C36-C40 Barium (Ba) Lood (Pb) Cadmium (Cd) Kwik (Hg) Molybdeen (Mo) Koolwaterstoffractie C10-C40 Som PAK (VROM) (Factor 0,7) Fractie < 2 µm DOC NL-P4 Kamer van Koophandel Nr VAT/BTW-ID-Nr.: NL B01 Directeur ppa. Elly van Bakergem Dr. Paul Wimmer Blad 4 van 5

35 AL-West B.V. Dortmundstraat 16B, 7418 BH Deventer, the Netherlands Postbus 693, 7400 AR Deventer Tel. +31(0) , Fax +31(0) Bijlage bij Opdrachtnr CONSERVERING, CONSERVERINGSTERMIJN EN VERPAKKING Er zijn verschillen met de richtlijnen geconstateerd die mogelijk de betrouwbaarheid van de analyseresultaten beïnvloeden. De conserveringstermijn is voor volgende analyse overschreden: , , , Droge stof Naftaleen Indeno-(1,2,3- c,d)pyreen Koolwaterstoffractie C12-C16 Koolwaterstoffractie C16-C20 Koolwaterstoffractie C32-C36 PCB 52 PCB 180 Koolwaterstoffractie C28-C32 Chryseen Benzo-(a)-Pyreen PCB 101 PCB 138 PCB 153 Koolwaterstoffractie C10-C40 Benzo(k)fluorantheen Fluorantheen PCB 118 Benzo(a)anthraceen PCB 28 Koolwaterstoffractie C10-C12 Koolwaterstoffractie C24-C28 Koolwaterstoffractie C36-C40 Fenanthreen Fractie < 2 µm Som PAK (VROM) (Factor 0,7) Koolwaterstoffractie C20-C24 Benzo(ghi)peryleen Anthraceen , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , DOC NL-P5 Kamer van Koophandel Nr VAT/BTW-ID-Nr.: NL B01 Directeur ppa. Elly van Bakergem Dr. Paul Wimmer Blad 5 van 5

36 AL-West B.V. Dortmundstraat 16B, 7418 BH Deventer, the Netherlands Postbus 693, 7400 AR Deventer Tel. +31(0) , Fax +31(0) Chromatogram for Order No , Analysis No , created at :43:00 Monsteromschrijving: 1.2, 2.1, 3.1, 4.1, 5.1, 6.1, 7.1, 8.2>MM1 DOC NL-P1 Kamer van Koophandel Nr VAT/BTW-ID-Nr.: NL B01 Directeur ppa. Elly van Bakergem Dr. Paul Wimmer Blad 1 van 2

37 AL-West B.V. Dortmundstraat 16B, 7418 BH Deventer, the Netherlands Postbus 693, 7400 AR Deventer Tel. +31(0) , Fax +31(0) Chromatogram for Order No , Analysis No , created at :32:02 Monsteromschrijving: 1.3, 1.4, 2.2, 2.3>MM2 DOC NL-P2 Kamer van Koophandel Nr VAT/BTW-ID-Nr.: NL B01 Directeur ppa. Elly van Bakergem Dr. Paul Wimmer Blad 2 van 2

38 AL-West B.V. Dortmundstraat 16B, 7418 BH Deventer, the Netherlands Postbus 693, 7400 AR Deventer Tel. +31(0) , Fax +31(0) KLIJN BODEMONDERZOEK B.V. Klijn Bodemonderzoek OUDLANDSEWEG XT OOSTWOLD Datum Relatienr Opdrachtnr ANALYSERAPPORT Opdracht Bodem / Eluaat Opdrachtgever Uw referentie Opdrachtacceptatie Monsternemer Geachte heer, mevrouw, Hierbij zenden wij U de resultaten van het door u aangevraagde laboratoriumonderzoek. De analyses zijn, tenzij anders vermeld, uitgevoerd overeenkomstig onze erkenning voor de werkzaamheid "Analyse voor milieuhygiënisch bodemonderzoek" van het Besluit Bodemkwaliteit. Indien u gegevens wenst over de meetonzekerheden van een methode, kunnen wij u deze op verzoek verstrekken. Dit rapport mag alleen in zijn geheel worden gereproduceerd. Eventuele bijlagen zijn onderdeel van het rapport. Indien u nog vragen heeft of aanvullende informatie wenst, verzoeken wij u om contact op te nemen met Klantenservice. Wij vertrouwen U met de toegezonden informatie van dienst te zijn. Met vriendelijke groet, KLIJN BODEMONDERZOEK B.V. 14KL276 Huygenstraat 74 Hilversum Opdrachtgever AL-West B.V. Dhr. Laurens van Oene, Tel. +31/ Klantenservice DOC NL-P1 Kamer van Koophandel Nr VAT/BTW-ID-Nr.: NL B01 Directeur ppa. Elly van Bakergem Dr. Paul Wimmer Blad 1 van 4

39 AL-West B.V. Dortmundstraat 16B, 7418 BH Deventer, the Netherlands Postbus 693, 7400 AR Deventer Tel. +31(0) , Fax +31(0) Opdracht Bodem / Eluaat Monsternr Monstername Monsteromschrijving 1.2>M3 2.1>M4 3.1>M5 4.1>M6 5.1>M7 Eenheid Algemene monstervoorbehandeling Voorbehandeling dmv breken (AS3000) Voorbehandeling conform AS3000 Droge stof % Voorbehandeling metalen analyse Koningswater ontsluiting Metalen (AS3000) Koper (Cu) mg/kg Ds Zink (Zn) mg/kg Ds >M3 2.1>M4 3.1>M5 4.1>M6 5.1>M , , , , , ,5 -- 6, DOC NL-P2 Kamer van Koophandel Nr VAT/BTW-ID-Nr.: NL B01 Directeur ppa. Elly van Bakergem Dr. Paul Wimmer Blad 2 van 4

40 AL-West B.V. Dortmundstraat 16B, 7418 BH Deventer, the Netherlands Postbus 693, 7400 AR Deventer Tel. +31(0) , Fax +31(0) Opdracht Bodem / Eluaat Monsternr Monstername Monsteromschrijving 6.1>M8 7.1>M9 8.2>M10 Eenheid Algemene monstervoorbehandeling Voorbehandeling dmv breken (AS3000) Voorbehandeling conform AS3000 Droge stof % Voorbehandeling metalen analyse Koningswater ontsluiting Metalen (AS3000) Koper (Cu) mg/kg Ds Zink (Zn) mg/kg Ds >M8 7.1>M9 8.2>M , , , Begin van de analyses: Einde van de analyses: De onderzoeksresultaten hebben alleen betrekking op het aangeleverde monstermateriaal. Monsters met onbekende herkomst kunnen slechts beperkt gecontroleerd worden op plausibiliteit. AL-West B.V. Dhr. Laurens van Oene, Tel. +31/ Klantenservice Dit electronisch gegenereerde rapport is gecontroleerd en vrijgegeven. In overeenstemming met de vereisten van NEN EN ISO/IEC 17025:2005 voor eenvoudige rapportage is dit rapport met digitale handtekening rechtsgeldig. Toegepaste methoden Vaste stof Glw. NEN-ISO 11465;cf. NEN-EN 12880; cf. AS3000: Droge stof Protocollen AS 3000: Voorbehandeling conform AS3000 Protocollen AS 3000 / Protocollen AS 3200: Koningswater ontsluiting Voorbehandeling dmv breken (AS3000)Koper (Cu) Zink (Zn) DOC NL-P3 Kamer van Koophandel Nr VAT/BTW-ID-Nr.: NL B01 Directeur ppa. Elly van Bakergem Dr. Paul Wimmer Blad 3 van 4

41 AL-West B.V. Dortmundstraat 16B, 7418 BH Deventer, the Netherlands Postbus 693, 7400 AR Deventer Tel. +31(0) , Fax +31(0) Bijlage bij Opdrachtnr CONSERVERING, CONSERVERINGSTERMIJN EN VERPAKKING Er zijn verschillen met de richtlijnen geconstateerd die mogelijk de betrouwbaarheid van de analyseresultaten beïnvloeden. De conserveringstermijn is voor volgende analyse overschreden: Droge stof , , , , , , , DOC NL-P4 Kamer van Koophandel Nr VAT/BTW-ID-Nr.: NL B01 Directeur ppa. Elly van Bakergem Dr. Paul Wimmer Blad 4 van 4

42 AL-West B.V. Dortmundstraat 16B, 7418 BH Deventer, the Netherlands Postbus 693, 7400 AR Deventer Tel. +31(0) , Fax +31(0) KLIJN BODEMONDERZOEK B.V. Klijn Bodemonderzoek OUDLANDSEWEG XT OOSTWOLD Datum Relatienr Opdrachtnr ANALYSERAPPORT Opdracht Water Opdrachtgever Uw referentie Opdrachtacceptatie Monsternemer Geachte heer, mevrouw, Hierbij zenden wij U de resultaten van het door u aangevraagde laboratoriumonderzoek. De analyses zijn, tenzij anders vermeld, uitgevoerd overeenkomstig onze erkenning voor de werkzaamheid "Analyse voor milieuhygiënisch bodemonderzoek" van het Besluit Bodemkwaliteit. Indien u gegevens wenst over de meetonzekerheden van een methode, kunnen wij u deze op verzoek verstrekken. Dit rapport mag alleen in zijn geheel worden gereproduceerd. Eventuele bijlagen zijn onderdeel van het rapport. Indien u nog vragen heeft of aanvullende informatie wenst, verzoeken wij u om contact op te nemen met Klantenservice. Wij vertrouwen U met de toegezonden informatie van dienst te zijn. Met vriendelijke groet, KLIJN BODEMONDERZOEK B.V. 14KL276 Huygenstraat 74 Hilversum Opdrachtgever AL-West B.V. Dhr. Laurens van Oene, Tel. +31/ Klantenservice DOC NL-P1 Kamer van Koophandel Nr VAT/BTW-ID-Nr.: NL B01 Directeur ppa. Elly van Bakergem Dr. Paul Wimmer Blad 1 van 4

43 AL-West B.V. Dortmundstraat 16B, 7418 BH Deventer, the Netherlands Postbus 693, 7400 AR Deventer Tel. +31(0) , Fax +31(0) Opdracht Water Monsternr. Monsteromschrijving Monstername Monsternamepunt Peilbuis Eenheid Peilbuis 1 DOC NL-P2 Metalen (AS3000) Barium (Ba) Cadmium (Cd) Kobalt (Co) Koper (Cu) Kwik (Hg) Lood (Pb) Molybdeen (Mo) Nikkel (Ni) Zink (Zn) Aromaten Benzeen Tolueen Ethylbenzeen m,p-xyleen ortho-xyleen Som Xylenen (Factor 0,7) Naftaleen Styreen Chloorhoudende koolwaterstoffen Dichloormethaan Trichloormethaan (Chloroform) Tetrachloormethaan (Tetra) 1,1-Dichloorethaan 1,2-Dichloorethaan 1,1,1-Trichloorethaan 1,1,2-Trichloorethaan Vinylchloride 1,1-Dichlooretheen Cis-1,2-Dichlooretheen trans-1,2-dichlooretheen Som cis/trans-1,2- Dichlooretheen (Factor 0,7) Som Dichlooretheen (Factor 0,7) Kamer van Koophandel Nr VAT/BTW-ID-Nr.: NL B01 Directeur ppa. Elly van Bakergem Dr. Paul Wimmer <0,20 -- <2,0 -- 5,6 -- <0,05 -- <2,0 -- 4,2 -- <3, <0,20 -- <0,20 -- <0,20 -- <0,20 -- <0,10 -- #) 0,21 -- <0, <0,20 -- <0,20 -- <0,20 -- <0,10 -- <0,20 -- <0,20 -- <0,10 -- <0,10 -- <0,20 -- <0,10 -- <0,10 -- <0,10 -- #) 0,14 -- #) 0,21 -- Blad 2 van 4

44 AL-West B.V. Dortmundstraat 16B, 7418 BH Deventer, the Netherlands Postbus 693, 7400 AR Deventer Tel. +31(0) , Fax +31(0) Opdracht Water Chloorhoudende koolwaterstoffen Trichlooretheen (Tri) Tetrachlooretheen (Per) 1,1-Dichloorpropaan 1,2-Dichloorpropaan 1,3-Dichloorpropaan Som Dichloorpropanen (Factor 0,7) Broomhoudende koolwaterstoffen Tribroommethaan (bromoform) Minerale olie (AS3000) Koolwaterstoffractie C10-C40 Koolwaterstoffractie C10-C12 Koolwaterstoffractie C12-C16 Koolwaterstoffractie C16-C20 Koolwaterstoffractie C20-C24 Koolwaterstoffractie C24-C28 Koolwaterstoffractie C28-C32 Koolwaterstoffractie C32-C36 Koolwaterstoffractie C36-C40 Eenheid Peilbuis 1 3,8 -- <0,10 -- <0,20 -- <0,20 -- <0,20 -- #) 0,42 -- <0,20 -- <50 -- <10 -- < ,0 -- 6,8 -- 7,5 -- 5,3 -- 5,1 -- <5,0 -- Verklaring:"<" of n.a. betekent dat het gehalte van de component lager is dan de rapportagegrens. #) Bij deze som zijn resultaten "<rapportagegrens" vermenigvuldigd met 0,7. Begin van de analyses: Einde van de analyses: De onderzoeksresultaten hebben alleen betrekking op het aangeleverde monstermateriaal. Monsters met onbekende herkomst kunnen slechts beperkt gecontroleerd worden op plausibiliteit. AL-West B.V. Dhr. Laurens van Oene, Tel. +31/ Klantenservice Dit electronisch gegenereerde rapport is gecontroleerd en vrijgegeven. In overeenstemming met de vereisten van NEN EN ISO/IEC 17025:2005 voor eenvoudige rapportage is dit rapport met digitale handtekening rechtsgeldig. DOC NL-P3 Kamer van Koophandel Nr VAT/BTW-ID-Nr.: NL B01 Directeur ppa. Elly van Bakergem Dr. Paul Wimmer Blad 3 van 4

45 AL-West B.V. Dortmundstraat 16B, 7418 BH Deventer, the Netherlands Postbus 693, 7400 AR Deventer Tel. +31(0) , Fax +31(0) Opdracht Water Toegepaste methoden Protocollen AS 3100: Nikkel (Ni) Koper (Cu) Cadmium (Cd) Barium (Ba) Kwik (Hg) Lood (Pb) Kobalt (Co) Molybdeen (Mo) Zink (Zn) Protocollen AS 3100: n) Som cis/trans-1,2-dichlooretheen (Factor 0,7) Koolwaterstoffractie C10-C12 Koolwaterstoffractie C12-C16 n) Niet geaccrediteerd Dichloormethaan Tribroommethaan (bromoform) Trichloormethaan (Chloroform) Benzeen Tetrachloormethaan (Tetra) Tolueen Ethylbenzeen 1,1-Dichloorethaan 1,2-Dichloorethaan Som Xylenen (Factor 0,7) Naftaleen 1,1,1-Trichloorethaan Styreen 1,1,2-Trichloorethaan Vinylchloride Som Dichlooretheen (Factor 0,7) Trichlooretheen (Tri) Tetrachlooretheen (Per) Som Dichloorpropanen (Factor 0,7) Koolwaterstoffractie C10-C40 Koolwaterstoffractie C16-C20 Koolwaterstoffractie C20-C24 Koolwaterstoffractie C24-C28 Koolwaterstoffractie C28-C32 Koolwaterstoffractie C32-C36 Koolwaterstoffractie C36-C40 DOC NL-P4 Kamer van Koophandel Nr VAT/BTW-ID-Nr.: NL B01 Directeur ppa. Elly van Bakergem Dr. Paul Wimmer Blad 4 van 4

46 AL-West B.V. Dortmundstraat 16B, 7418 BH Deventer, the Netherlands Postbus 693, 7400 AR Deventer Tel. +31(0) , Fax +31(0) Chromatogram for Order No , Analysis No , created at :12:41 Monsteromschrijving: 01-Peilbuis 1 DOC NL-P1 Kamer van Koophandel Nr VAT/BTW-ID-Nr.: NL B01 Directeur ppa. Elly van Bakergem Dr. Paul Wimmer Blad 1 van 1

47 Bijlage 4: Toelichting toetsingskader

48 Toelichting toetsingskader De analyseresultaten zijn beoordeeld aan de hand van het toetsingskader van VROM (Regeling Bodemkwaliteit en de circulaire Bodemsanering 2009). Hierin worden verschillende toetsingscriteria voor grond en grondwater onderscheiden. Deze hebben de volgende betekenis: Grond Achtergrondwaarden (A) In het Regeling Bodemkwaliteit wordt de term Achtergrondwaarden gebruikt. De achtergrondwaarden zijn gebaseerd op het onderzoek Achtergrondwaarden 2000 (AW2000). Hierin zijn gehalten vastgesteld van een groot aantal stoffen in bodem van natuuren landbouwgronden in Nederland. Criterium voor nader onderzoek ( 1 /2(A+I)) Het vaststellen in hoeverre sprake is van een geval van ernstige bodemverontreiniging (vaststellen saneringsnoodzaak) wordt bepaald middels de uitvoering van een nader onderzoek. Dit nader onderzoek dient plaats te vinden indien het criterium voor nader onderzoek [ 1 /2(A+I); gemiddelde van de som van achtergrond- en interventiewaarde] wordt overschreden. Interventiewaarden (I) De interventiewaarden geven het concentratieniveau voor verontreinigde stoffen aan waarboven sprake is van ernstige bodemverontreiniging. In bijzondere situaties kan ook bij concentraties beneden de interventiewaarden sprake zijn van en geval van ernstige verontreiniging. De interventiewaarden zijn gebaseerd op de risico s voor de volksgezondheid en het ecosysteem. Grondwater Voor de beoordeling van grondwater worden streef- en interventiewaarden onderscheiden. Deze hebben de volgende betekenis: Streefwaarden (S) De streefwaarden geven het uiteindelijk te bereiken kwaliteitsniveau voor de bodem aan. De streefwaarden hebben betrekking op de in de natuur voorkomende achtergrondconcentraties, of detectiegrenzen bij stoffen die niet in natuurlijke milieus voorkomen. Criterium voor nader onderzoek ( 1 /2(S+I)) Het vaststellen in hoeverre sprake is van een geval van ernstige bodemverontreiniging (vaststellen saneringsnoodzaak) wordt bepaald middels de uitvoering van een nader onderzoek. Dit nader onderzoek dient plaats te vinden indien het criterium voor nader onderzoek [ 1 /2(S+I); gemiddelde van de som van streef- en interventiewaarde] wordt overschreden. Interventiewaarden (I) De interventiewaarden geven het concentratieniveau voor verontreinigde stoffen aan waarboven sprake is van ernstige bodemverontreiniging. In bijzondere situaties kan ook bij concentraties beneden de interventiewaarden sprake zijn van en geval van ernstige verontreiniging. De interventiewaarden zijn gebaseerd op de risico s voor de volksgezondheid en het ecosysteem.

49 Bijlage 5: Overzicht posities monsternamepunten

50 Huyensstraat 80 9 niet toegankelijk opslagplaats 7 80a 8 0 m 5 m 25 m Legenda peilbuis Bodemonderzoek schaal: datum: formaat: 1 : 500 A4 getekend: bijlage: RS 05 boring onderzoekslocatie project: Huygenstraat 74 te Hilversum Overzicht posities monsternamepunten projectnummer: 14KL276

51

52

53

54

55

56

57

58

59

60

61

62

63

64

65

66

67

68

69

70

71

72

73

74

75

76

77

78

79 Bureau voor Archeologie Rapport Huygensstraat 74-80, Hilversum, gemeente Hilversum: een bureauonderzoek

80 2 Colofon titel: Bureau voor Archeologie Rapport Huygensstraat 74 80, Hilversum, gemeente Hilversum: een bureauonderzoek auteur(s): M. Hanemaaijer (KNA archeoloog Ma) autorisatie: A. de Boer (KNA senior prospector) datum: 26 december 2014 ISSN: Bureau voor Archeologie Koningsweg 244 Utrecht T E info@bureauvoorarcheologie I Bureau voor Archeologie Rapport Hilversum Huygensstraat 74-80

81 3 Administratieve gegevens Projectnummer Provincie Noord-Holland Gemeente Hilversum Plaats Hilversum Toponiem Huygensstraat Centrum locatie (RD) Omvang plangebied 1500 m2 Kadastrale gegevens Gemeente Hilversum, sectie R, perceelnrs. 736, 737, 738 ARCHIS onderzoeksmeldingsnummer Soort onderzoek een bureauonderzoek Opdrachtgever de heer B.H. Luza Soestdijkerstraatweg XD HILVERSUM Uitvoerder Bureau voor Archeologie Kaartblad 32A Periode van uitvoering December 2014 Bevoegd gezag Gemeente Hilversum Beheerder en plaats van documentatie Bureau voor Archeologie, Koningsweg 244, Utrecht Figuur 1: Ligging van het plangebied. Bureau voor Archeologie Rapport Hilversum Huygensstraat 74-80

82 4 Inhoudsopgave Samenvatting...5 Inleiding Doelstelling en vraagstelling...7 Bureauonderzoek Methode Huidige situatie en beoogde ingreep Aardkunde Bewoning en historische situatie Bekende Waarden Gespecificeerde verwachting...13 Conclusie...15 Advies...16 Literatuur...17 Bureau voor Archeologie Rapport Hilversum Huygensstraat 74-80

83 5 Samenvatting Bureau voor Archeologie heeft een bureauonderzoek uitgevoerd voor bouwwerkzaamheden Huygensstraat te Hilversum. Het onderzoek is uitgevoerd in overeenstemming met de richtlijnen van de KNA, protocol In het kader van het onderzoek zijn kaarten, databases en literatuur geraadpleegd, om te komen tot een gespecificeerde archeologische verwachting van het gebied. In het plangebied van 1500 m2 zal de huidige bebouwing worden gesloopt en zullen woningen en bedrijfshallen worden gerealiseerd binnen de contouren van de bestaande bebouwing. In de ondergrond van het plangebied bevinden zich fluvioglaciale afzettingen op gestuwde afzettingen. De oorspronkelijke bodem bestaat vermoedelijk uit haarpodzolgronden. Het plangebied ligt binnen de zone die in 1850 als bouwlanden in gebruik zijn. Dergelijke gronden liggen op plaatsen die in het verleden aantrekkelijk waren voor bewoning, begraving en andere activiteiten. Op de haarpodzolgronden heeft zich vermoedelijk een plaggendek ontwikkeld. Uit twee boorprofiel van bodemonderzoek blijkt dat waarschijnlijk sprake is van een plaggendek van 150 cm dik. Onder het plaggendek kunnen eventuele archeologische resten relatief goed zijn bewaard in de top van de oorspronkelijke bodem. Er bestaan geen aanwijzingen voor archeologische resten uit de Nieuwe tijd. Voor de overige perioden geldt een brede archeologische verwachting in één niveau. Het plaggendek is ter plaatse van de bebouwing deels verstoord. Aangezien de toekomstige bebouwing binnen het bestaande bouwvlak wordt gerealiseerd, de onderzijde van de fundering even diep komt als de bestaande, en geen kelder wordt aangelegd, is de kans klein dat archeologische waarden worden verstoord. Bureau voor Archeologie adviseert het plangebied vrij te geven voor de voorgenomen ontwikkeling. Ondanks dat dit onderzoek met de grootst mogelijke zorgvuldigheid is uitgevoerd, is het echter nooit uit te sluiten dat toch archeologische resten worden aangetroffen bij de graafwerkzaamheden. Bureau voor Archeologie wijst er in dat geval op dat men bij bodemverstorende activiteiten verplicht is om eventuele vondsten en grondsporen te melden bij de Minister van OCW in overeenstemming met artikel 53 van de Monumentenwet uit In dit geval wordt aangeraden om contact op te nemen met de gemeente Hilversum. Bureau voor Archeologie Rapport Hilversum Huygensstraat 74-80

84 6 1 Inleiding Bureau voor Archeologie heeft een archeologisch onderzoek uitgevoerd voor de nieuwbouw van woningen en bedrijfshallen aan en Huygensstraat te Hilversum. Figuur 2: Ontwerptekening van het plangebied. A t/m D = woningen; 1 t/m 7 = bedrijfshallen. Bureau voor Archeologie Rapport Hilversum Huygensstraat 74-80

85 7 In het gebied geldt een middelhoge archeologische verwachting. Het plangebied ligt in bestemmingsplan Over 't spoor. In het plangebied geldt de dubbelbestemming Waarde Archeologie. Dit houdt in dat bij verstoringen dieper dan 40 cm mv en groter dan 100 m2 archeologisch onderzoek verplicht is. Het plangebied heeft een oppervlak van ca m2, zie fig. 2. De beoogde ontwikkeling leidt tot een bodemverstoring tot maximaal ca. 70 cm -mv. Hiermee valt het in de verplichting om een onderzoek op de locatie uit te voeren. 1.1 Doelstelling en vraagstelling Het doel van het bureauonderzoek is het opstellen van een gespecificeerde archeologische verwachting. De volgende onderzoeksvragen zijn in dit onderzoek gebruikt: Waaruit bestaan de voorgenomen bodemingrepen? Wat is de landschappelijke ligging van het plangebied in termen van geomorfologie, geologie en bodemkunde? Is sprake van een natuurlijke (intacte) bodemopbouw of is deze (deels) verstoord? Indien sprake is van verstoringen, wat is de diepte en omvang van de verstoring? Zijn er (aanwijzingen voor) archeologische waarden in het plangebied aanwezig, en zo ja, wat is naar verwachting de omvang, ligging, aard en datering hiervan? Indien er (mogelijk) archeologische waarden aanwezig zijn: Worden deze archeologische waarden verstoord door de voorgenomen bodemingrepen? Zo ja, op welke wijze? Welke maatregelen kunnen worden genomen om voldoende rekening te houden met deze archeologische waarden? Bureau voor Archeologie Rapport Hilversum Huygensstraat 74-80

86 8 2 Bureauonderzoek 2.1 Methode Het bureauonderzoek is uitgevoerd in overeenstemming met de richtlijnen van de KNA 3.3, protocol In het kader van het onderzoek zijn kaarten, databases en literatuur geraadpleegd, om te komen tot een gespecificeerde archeologische verwachting van het gebied. Eerst wordt het plan- en onderzoeksgebied vastgesteld en wordt het onderzoek gemeld bij ARCHIS. Daarna wordt achtereenvolgens de aardkundige, archeologische en historische context van het te onderzoeken gebied bestudeerd. Deze gegevens leiden tot het opstellen van een gespecificeerde verwachting. In de gespecificeerde verwachting worden de mogelijk aanwezige archeologische waarden beschreven in termen van onder meer de diepteligging, omvang, ouderdom en conservering. Genoemde stappen leidden tot onderhavig rapport en het openbaar maken van de resultaten bij Archis en het e-depot voor de Nederlandse Archeologie.2 In de hierna volgende hoofdstukken worden de belangrijkste onderzoeksgegevens gepresenteerd. 2.2 Huidige situatie en beoogde ingreep Het plangebied ligt in de gemeente en plaats Hilversum. In het plangebied bevindt zich een woningblok met 4 woningen met aan de achterzijde een tuin. Op het achterterrein bevindt zich een bedrijfspand. Het plangebied wordt begrensd door de Huygensstraat in het noordoosten, een bedrijfspand in het zuidwesten en woningen en tuinen aan de overige zijden (fig. 3 en 4). De funderingswijze van de huidige bebouwing is niet gedetailleerd bekend. Volgens opgaaf van de opdrachtgever is sprake van een fundering op staal. Tekeningen hiervan zijn niet beschikbaar. De fundering van de panden is waarschijnlijk circa 70 cm diep. De beoogde ingreep bestaat uit de sloop van de huidige bebouwing en de bouw van vier woningen en zeven bedrijfshallen (fig. 2). Er wordt geen kelder aangelegd. De nieuwe fundering op staal (fig. 5) zal volgens opgaaf van de opdrachtgever reiken tot maximaal ca. 70 cm onder het huidig oppervlak. De bebouwing komt volledig binnen de contouren van de huidige bebouwing (fig. 6 en 7). De consequentie van de voorgenomen ingrepen kan zijn dat eventuele aanwezige waardevolle archeologische resten in de ondergrond worden aangetast. 2.3 Aardkunde De aardkundige gegevens staan samengevat in tabel 1. In de ondergrond van het plangebied bevinden zich rivierafzettingen uit het Pleistoceen. Deze afzettingen zijn gevormd door de voorlopers van de Rijn en de Maas die in het Pleistoceen het water uit Noordwest Europa in de richting van de zee vervoerden. De afzettingen zijn gestuwd tijdens de voorlaatste IJstijd: het 1 (SIKB 2010) 2 (Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed en Data Archiving and Networking Services) Bureau voor Archeologie Rapport Hilversum Huygensstraat 74-80

87 9 Saalien.3 Tijdens en na de vorming van de stuwwal zijn hierop afzettingen gevormd die verband houden met stromend water in het glaciale klimaat, de zgn. glaciofluviale afzettingen. Op basis van de geologische overzichtskaart zijn in het plangebied diverse gestuwde formaties aanwezig (fig. 8). Voor het maken van de archeologische verwachtingskaart van de gemeente Hilversum heeft Lascaris (2005) een vereenvoudigde geologische kaart gemaakt (fig. 9).4 Op basis van deze kaart zijn in het plangebied glaciofluviale afzettingen op gestuwde rivierafzettingen aanwezig. Op de reguliere bodemkaartserie is het gebied als bebouwd gekarteerd.5 Lascaris heeft een vlakdekkende bodemkaart gemaakt (fig. 10). Daaruit volgt dat in het plangebied haarpodzolgronden aanwezig zijn. Dit zijn weinig vruchtbare gronden die zijn ontstaan uit vruchtbare moderpodzolgronden. Kenmerkend voor dergelijke bodems is een door uit- en inspoeling van disperse humus ontstane gelaagdheid. Haarpodzolgronden komen vooral voor op de stuwwal en op de relatief droge grofzandige en grindhoudende smeltwaterafzettingen ten noorden en noordoosten van de bebouwde kom van Hilversum. Dat haarpodzolgronden buiten de invloed van het grondwater liggen is te zien aan geelbruine ijzerhuidjes om de zandkorrels die vanaf enkele decimeters onder het maaiveld herkenbaar zijn. De haarpodzolgronden omringen in het Gooi de zones met vruchtbare moderpodzolgronden. Op de hoogte reliëfkaart is de ligging van de stuwwal goed te zien als een langgerekte hoogte met een noord zuid oriëntatie (fig. 11 en 12).6 Het maaiveld in het plangebied bevindt zich rond 6 m NAP. Ten behoeve van een milieukundig bodemonderzoek zijn in het plangebied maar buiten de huidige bebouwing twee boringen tot minimaal 2 m diep geplaatst.7 Hieruit blijkt dat de bodem tot 150 cm -mv bestaat uit humeus zwart zand. Hieronder bevindt zich 50 cm donker geelbruin zand, hieronder bevinden zich grof zand en grind. In de humeuze zwarte zandlaag bevindt zich dieper dan 50 cm geen antropogene bijmengingen (fig. 13, 14 en 15). Er is dus waarschijnlijk sprake van een van enkeerdgrond met een eerdlaag van 150 cm dik. Op basis van het bodemonderzoek is in het gehele plangebied sprake van een ernstige verontreiniging met koper en zink. Geadviseerd wordt om de verontreiniging te verwijderen of te isoleren.8 Bron Situatie plangebied, omschrijving Geologie (fig. 8 en 9) Overzichtskaart: Diverse formaties; door landijs gestuwd rivierzand en grind.9 Vereenvoudigde geologische kaart: smeltwaterafzettingen. 10 Geomorfologie Niet gekarteerd, bebouwde kom.11 AHN (fig. 11 en 12) Ca. 6 m NAP Mulder e.a (Lascaris 2005) Stichting voor Bodemkartering 1970 (Kadaster - PDOK 2014) (Bouma 2014) (Bouma 2014) (De Mulder 2003) (Lascaris 2005) (Alterra Wageningen UR 2007) (Kadaster - PDOK 2014) Bureau voor Archeologie Rapport Hilversum Huygensstraat 74-80

88 10 Bodemkunde (fig. 10) Niet gekarteerd, bebouwde kom; op basis van reconstructie haarpodzolgrond.13 Tabel 1: Aardkundige waarden. 2.4 Bewoning en historische situatie Sinds de vorming van de stuwwal is het gebied geschikt geweest om te leven. Diverse vondsten in het Gooi uit het Midden Paleolithicum getuigen daarvan. Het betreft vuurstenen werktuigen die zijn achtergelaten door mensen die nomadisch leefden. Ze kwamen aan hun voedsel door te jagen, te vissen en te verzamelen. Volgens Lascaris (2005) kunnen de werktuigen worden verdeeld in twee categorieën: (1) losse vondsten (vondsten zonder context informatie) die al aanwezig waren in de sedimenten voordat ze zijn gestuwd, en (2) vuursteenvondsten afkomstig van plaatsen waar de nomaden een kampement hebben gehad. Na de laatste IJstijd veranderde het landschap van het Gooi van een open toendra met lage struiken en grassen in een landschap dat gevarieerder was met loofbos op hogere zandgronden en moerassige vegetatie onder aan de voet van de stuwwal. Vanaf ca voor Christus vindt in Nederland een overgang plaats van een nomadische levenswijze naar een levenswijze die gebaseerd is op landbouw. De eerste tekenen worden hiervan in Limburg aangetroffen en langzaam verspreid deze cultuur zich over heel Nederland. Inhumaties in deze tijd worden bedekt met heuvels, de zgn. grafheuvels.14 Hiervan zijn in de gemeente Hilversum diverse bekend.15 In de prehistorie vindt landbouw onder meer plaats in de vorm van een lappendeken van kleine percelen omgeven door lage wallen. Op veel oude bouwlandgronden zijn deze gebieden nog herkenbaar door het raatpatroon dat zo ontstaat (celtic fields).16 Over nederzettingen tot aan de Middeleeuwen is weinig bekend in de gemeente Hilversum. Vanaf de 6e eeuw start (her)kolonisatie van het gebied gevolgd door agrarische expansie en bevolkingsgroei. Mogelijk is Hilversum in deze tijd ontstaan. De naam Hilversum verwijst vanwege het heem-suffix naar een Vroeg middeleeuwse ouderdom.17 Enigszins betrouwbare kaarten verschijnen pas in de 17e eeuw. Dan staat Hilversum genoemd op de kaart van Blaeu uit de atlas Toneel der Steden (fig. 16). Op deze kaart zijn alleen steden en plaatsen ingetekend en geen losse bebouwing. Ter hoogte van het plangebied zijn geen wegen ongetekend. In 1725 wordt de Nieuwe Kaart van Gooiland gepubliceerd (fig. 17). Op deze kaart is de Hooge Laarderweg (Hoge Larenseweg), die even ten zuidoosten van het plangebied loopt, ingetekend. Het plangebied maakt deel uit van het akkerbouwgebied rondom Hilversum, de Hilversumsche Engh. Aan het begin van de 19e eeuw wordt een nauwkeurige landopmeting van Nederland gemaakt. Deze kaarten staan bekend als de kadastrale minuten. Ook op deze kaart is de Hooge Laarderweg afgebeeld. Het plangebied is in gebruik als akkerland (fig. 18) (Lascaris 2005) zie bijv. waarneming , Hoorneboegse Heide Lascaris 2005 zie bijv ibid. 18 Oorspronkelijk Aanwijzende Tafel (watwaswaar.nl) Bureau voor Archeologie Rapport Hilversum Huygensstraat 74-80

89 11 Op de Bonnekaart uit 1873 is in het noorden van het plangebied een houtwal ingetekend (fig. 19). Op de Bonnekaart uit 1905 is in het noorden van het plangebied bebouwing afgebeeld (fig. 20). Dit zijn de huidige woonhuizen in het noorden van het plangebied. Op basis van de Basisregistratie Adressen en Gebouwen zijn de woonhuizen gebouwd in Opvallend is dat op de Bonnekaart uit 1932 de bebouwing in het plangebied, maar ook in enkele omringende blokken, niet meer is afgebeeld (fig. 21). Dit lijkt niet een juiste weergave van de toenmalige situatie te zijn. Op de Bonnekaart uit 1943 is het gehele blok als bebouwd aangeduid, er zijn geen individuele gebouwen meer afgebeeld (fig. 22). Ook op de hierop volgende geraadpleegde topografische kaarten is het gehele blok als bebouwd aangeduid. Het bedrijfspand binnen het plangebied is waarschijnlijk gebouwd in het midden van de vorige eeuw. In de basisregistratie staan de panden in het plangebied geregistreerd met bouwjaar Uit het historisch onderzoek dat in het kader van het bodemonderzoek is uitgevoerd blijkt dat het bedrijfspand tussen 1947 en 1955 in gebruik was als kunststoffenproductiebedrijf. Daarna, tussen 1956 en 1961 is sprake van een schroeven en massaveren draaiwerkindustrie, tussen 1962 en 1968 een autospuiterij en vanaf 1977 als een minerale olieproducten groothandel en een houtwarenfabriek (80a).20 Op de topografische kaart uit 1995 zijn de woonhuizen en het bedrijfspand weer als losse panden afgebeeld (fig. 23). 2.5 Bekende Waarden Archeologische waarnemingen en onderzoeksmeldingen worden hieronder beschreven, staan toegelicht in tabel 2 en staan weergegeven in fig. 24. Ca. 200 m ten zuidwesten van het plangebied heeft in het kader van de bouw van een poppodium een bureau- boor- en proefsleuvenonderzoek plaatsgevonden (onderzoeksmelding en ). Uit het booronderzoek bleek dat er sprake was van een vrijwel intacte podzolgrond. Het proefsleuvenonderzoek heeft geen grondsporen of vondsten opgeleverd die een aanwijzing vormen voor de aanwezigheid van archeologische resten. In het esdek zijn enkele fragmenten roodbakkend aardewerk uit de Late Middeleeuwen Nieuwe tijd aangetroffen (waarneming ). Het plangebied is vrijgegeven. Direct ten zuidwesten hiervan heeft een bureau- en booronderzoek plaatsgevonden (onderzoeksmelding ). Hierbij is een tot in de BC-horizont verstoorde bodem aangetroffen. Het plangebied is vrijgegeven. Ca. 300 m ten oosten van het plangebied, aan de Larenseweg , heeft een bureau- en booronderzoek plaatsgevonden (onderzoeksmelding ). Hierbij is een deels intacte bodem aangetroffen, in verstoorde context zijn aardewerkfragmenten uit de Nieuwe tijd aangetroffen (waarneming ). Er zijn geen archeologische waarden aangetroffen, het plangebied is vrijgegeven. Ter plaatse van het Campinaterrein, ook ca. 300 m ten oosten van het plangebied, heeft een bureau- en booronderzoek plaatsgevonden (onderzoeksmelding en ). Op basis van het bureauonderzoek werd 19 (Kadaster 2013) 20 (Bouma 2014) Bureau voor Archeologie Rapport Hilversum Huygensstraat 74-80

90 12 geconcludeerd dat het plangebied waarschijnlijk is verstoord. Dit beeld werd bevestigd door het booronderzoek. Het plangebied is vrijgegeven. Op de beleidskaart van de gemeente Hilversum heeft het plangebied een middelhoge verwachting in verband met de ligging van het plangebied binnen de Hilversum Engh. Bron omschrijving Archeologische terreinen geen Waarnemingen Hilversum - Koninginneweg 44 Roodbakkend aardewerk uit de Late Middeleeuwen Nieuwe tijd Aangetroffen in esdek. Aangetroffen bij onderzoeksmelding Hilversum - Larenseweg Roodbakkend aardewerk uit de Nieuwe tijd A - Nieuwe tijd C en pijpaardewerk uit de Nieuwe tijd B en C. Aangetroffen bij onderzoeksmelding Vondstmeldingen geen Onderzoeksmeldingen Hilversum - Koninginneweg 44 - bureau- en booronderzoek Vrijwel intacte haarpodzolgrond in dekzand op de oostflank van de stuwwal van Hilversum-Hollandse Rading. Het perceel ligt vlak bij de historische kern (AMK nr ) en lijkt daar nog deel van uit te maken. -Het huidige gebouw dat op het perceel staat jongerencentrum de Tagrijn is niet onderkelderd. Hoge trefkans op behoudenswaardige archeologische resten. Advies: proefsleuvenonderzoek Hilversum - Koninginneweg 44 - proefsleuvenonderzoek Toelichting: inventariserend veldonderzoek in verband met de geplande bouw van het Poppodium aan de Koninginneweg 44 in de gemeente Hilversum. Vervolg op Het onderzoek diende te worden uitgevoerd omdat realisatie van de plannen zou kunnen leiden tot aantasting of vernietiging van mogelijk aanwezige archeologische resten. Uit het proefsleuvenonderzoek blijkt dat in het plangebied de resten van een 60 cm dikke akkerlaag aanwezig zijn die in oorsprong waarschijnlijk dateert uit de 16e of 17e eeuw. De akkerlaag is ontstaan door het opbrengen van grond op het natuurlijke dekzandprofiel (haarpodzolgrond). De akkerlaag is waarschijnlijk in het grootste deel van het plangebied in recente tijden verstoord. Het proefsleuvenonderzoek heeft geen grondsporen of vondsten opgeleverd die een aanwijzing vormen voor de aanwezigheid van archeologische resten. Advies: het plangebied is vrijgegeven Hilversum - booronderzoek Toelichting:Volgens het gespecificeerd archeologisch verwachtingsmodel geldt voor het plangebied een hoge verwachting voor wat betreft de aanwezigheid van archeologische resten uit het laatpaleolithicum tot en met de Vroege Middeleeuwen hooguit een middelhoge verwachting voor resten uit de late middeleeuwen en de nieuwe tijd. Om de kans op het aantreffen van archeologische indicatoren zo groot mogelijk te maken zijn binnen het plangebied 5 boringen gezet met behulp van een zandguts en een megaboor. Uit de resultaten van het booronderzoek blijkt dat de bodem binnen het plangebied tot een meter beneden het maaiveld opgehoogd en verstoord is. Deze verstoring lijkt samen te hangen met bodemverbeteringswerkzaamheden waarbij de bodem is omgezet, bekalkt en bemest. Binnen het plangebied zijn de oorspronkelijke haarpodzolbodems tot in de BC-horizont verloren gegaan. Tijdens de 21 (Tol 2007) 22 (Tol 2007) Bureau voor Archeologie Rapport Hilversum Huygensstraat 74-80

91 13 Bron omschrijving bemesting is kachelsslak, antraciet en baksteenpuin in het zand opgenomen. Deze materialen zijn aangetroffen bij het naboren met een edelmanboor met een diameter van 15 cm en het zeven van het hiermee opgeboorde zand. Dit duidt er op dat de bodemverbeteringswerkzaamheden op zijn vroegst in de negentiende eeuw hebben plaatsgevonden.in verband met het volledig ontbreken van relevante archeologische indicatoren, is het KNA-onderdeel Waardestelling, in dit rapport niet nader uitgewerkt. Advies: Gezien de ingrijpende bodemverstoring en het ontbreken van archeologische indicatoren, geven de resultaten van het onderzoek geen aanleiding om archeologisch vervolgonderzoek te adviseren. Evenmin zijn tijdens het onderzoek archeologische resten aangetroffen waarmee tijdens de verdere planvorming of bij de uitvoering van de geplande werkzaamheden rekening zou moeten worden gehouden Hilversum - Larenseweg Hilversum, Larenseweg booronderzoek Toelichting: Uit het bureauonderzoek is gebleken dat het plangebied deel uit maakt van een smeltwaterwaaier die is gelegen op de Gooise Stuwwal. Op basis van de aanwezigheid van archeologische indicatoren in de nabijheid van het plangebied, en het verwachtte bodemtype, geldt voor het plangebied een middelhoge archeologische verwachting op het aantreffen van archeologische vondsten en/of sporen uit het laat paleolithicum tot en met de nieuwe tijd, met de nadruk op middeleeuwse vondsten. Tijdens het booronderzoek zijn in een verstoorde bodemlaag archeologische resten uit de nieuwe tijd gevonden, er zijn geen archeologische resten in onverstoorde lagen en/of uit overige perioden gevonden. Hoewel binnen het plangebied deels intacte bodemprofielen zijn waargenomen, zijn er geen archeologische interessante indicatoren aangetroffen die de aanwezigheid van (intacte) archeologische resten binnen het plangebied doen vermoeden. Derhalve wordt de kans dat zich daadwerkelijk intacte archeologische resten binnen het plangebied bevinden klein geacht. Advies: Op basis van de resultaten van het archeologisch onderzoek wordt het plangebied dan ook vrijgegeven voor de geplande ontwikkeling en Hilversum - Campinaterrein - Hilversum bureau- en booronderzoek Toelichting: Het onderzoek betreft een verkennend booronderzoek. Uit het bureauonderzoek is gebleken dat een groot gedeelte van de ondergrond verstoord is. Uit het verkennend booronderzoek is gebleken dat een groot deel van de bodem binnen het plangebied tot op grote diepte is verstoord. Advies: Het plangebied is vrijgegeven Gemeentelijke kaart Middelhoge verwachting. Tabel 2: Bekende waarden tot ca. 300 m rondom het plangebied. 2.6 Gespecificeerde verwachting In de ondergrond van het plangebied bevinden zich fluvioglaciale afzettingen op gestuwde afzettingen. De oorspronkelijke bodem bestond vermoedelijk uit haarpodzolgronden. Het plangebied ligt binnen de zone die in 1850 als bouwlanden in gebruik zijn. Dergelijke gronden liggen op plaatsen die in het verleden aantrekkelijk waren voor bewoning, begraving en andere activiteiten. Onder het plaggendek kunnen eventuele archeologische resten relatief goed zijn bewaard. Er bestaan geen aanwijzingen voor archeologische resten uit de Nieuwe tijd. Voor de overige perioden geldt een brede archeologische 23 (De Boer 2010) Bureau voor Archeologie Rapport Hilversum Huygensstraat 74-80

92 14 verwachting in één niveau: 1. Datering: Paleolithicum Middeleeuwen. 2. Complextype: alle 3. Omvang: onbekend 4. Diepteligging: Eventuele archeologische resten bevinden zich in de top van de oorspronkelijk natuurlijke gronden, onder het plaggendek en dieper. 5. Gaafheid, conservering en verstoringen: De conservering van eventuele organische resten is slecht gezien de verwachte diepe grondwaterstand. Als gevolg van de aanwezigheid van een plaggendek is de conservering van archeologische resten met uitzondering van organische resten mogelijk goed. Echter, aangezien het plangebied grotendeels is bebouwd is de kans groot dat de bodem deels is geroerd. Naar verwachting zijn de bestaande funderingen ca. 70 cm diep en is het oorspronkelijke plaggendek 150 cm dik. Mogelijk is het archeologische niveau intact. 6. Locatie: hele plangebied. 7. Uiterlijke kenmerken (artefacten type indicatoren): Archeologische resten manifesteren zich als een spreiding van artefacten (vuursteen, en of aardewerk, bot en houtskool fragmenten). Onder plaggendekken ontbreekt vaak het vondstenniveau en is alleen een sporenniveau aanwezig. Bureau voor Archeologie Rapport Hilversum Huygensstraat 74-80

93 15 3 Conclusie De volgende onderzoeksvragen zijn in dit onderzoek gebruikt: Waaruit bestaan de voorgenomen bodemingrepen? De sloop van de huidige bebouwing en de nieuwbouw van woningen en bedrijfshallen. De nieuwe bebouwing wordt gerealiseerd binnen de contouren van de bestaande bebouwingsvlakken. Voor de aanleg van de funderingen vinden graafwerkzaamheden plaats tot maximaal 70 cm mv. Wat is de landschappelijke ligging van het plangebied in termen van geomorfologie, geologie en bodemkunde? In de ondergrond van het plangebied bevinden zich fluvioglaciale afzettingen op gestuwde afzettingen. De oorspronkelijke bodem bestaat vermoedelijk uit haarpodzolgronden. Deze is afgedekt door een plaggendek van ongeveer 150 cm dik. Is sprake van een natuurlijke (intacte) bodemopbouw of is deze (deels) verstoord? Indien sprake is van verstoringen, wat is de diepte en omvang van de verstoring? Het wordt waarschijnlijk geacht dat ter plaatse van de bebouwing het plaggendek is verstoord tot op de diepte van de fundering (max 70 cm). Zijn er (aanwijzingen voor) archeologische waarden in het plangebied aanwezig, en zo ja, wat is naar verwachting de omvang, ligging, aard en datering hiervan? Op grond van de landschappelijke ligging kunnen archeologische resten uit het Paleolithicum tot en met de Middeleeuwen aanwezig zijn. Eventuele resten bevinden zich in en onder een cultuurlaag aan de basis van het plaggendek op circa 150 cm diep. Indien er (mogelijk) archeologische waarden aanwezig zijn: Worden deze archeologische waarden verstoord door de voorgenomen bodemingrepen? Zo ja, op welke wijze? In het bouwvlak van de bestaande bebouwing, en binnen de diepte van de bestaande funderingen worden geen behoudenswaardige archeologische resten verwacht. De kans is daarom klein dat door de voorgenomen werkzaamheden archeologische waarden worden verstoord. Welke maatregelen kunnen worden genomen om voldoende rekening te houden met deze archeologische waarden? n.v.t. Bureau voor Archeologie Rapport Hilversum Huygensstraat 74-80

94 16 4 Advies Bureau voor Archeologie adviseert het plangebied vrij te geven voor de voorgenomen ontwikkeling. Ondanks dat dit onderzoek met de grootst mogelijke zorgvuldigheid is uitgevoerd, is het echter nooit uit te sluiten dat toch archeologische resten worden aangetroffen bij de graafwerkzaamheden. Bureau voor Archeologie wijst er in dat geval op dat men bij bodemverstorende activiteiten verplicht is om eventuele vondsten en grondsporen te melden bij de Minister van OCW in overeenstemming met artikel 53 van de Monumentenwet uit In dit geval wordt aangeraden om contact op te nemen met de gemeente Hilversum. Bureau voor Archeologie Rapport Hilversum Huygensstraat 74-80

95 17 5 Literatuur Alterra Wageningen UR Aardkunde. Blaeu, Joan Toonneel des Aerdriics ofte Nieuwe Atlas. Leiden. De Boer, E Larenseweg te Hilversum, gemeente Hilversum; Inventariserend Archeologisch Onderzoek d.m.v. booronderzoek. BAACrapport V Bouma, F.M Verkennend bodemonderzoek Huygensstraat 74 t/m 80a te Hilversum. Google Street View. Street View. Kadaster BAG-Viewer. Kadaster - PDOK AHN2 - Kadaster. fff9d7cf-99294dde-98b8-06ceda7e5610. Lascaris, M WERKDOCUMENT: Toelichting bij de archeologische verwachtingskaart voor Hilversum-stad: Inventarisatie en beschrijving van het aanwezig en vermoed archeologisch erfgoed in de gemeente Hilversum. ZAN 46. Amsterdam: ACVU-HBS. De Mulder, E.F.J De ondergrond van Nederland. Wolters-Noordhof: Groningen [etc.]. Ottens, Reinier, en Josua De Nieuwe kaart van Gooilandt.1 kaart: kopergravure; 52 x Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed Archis 2. Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, en Data Archiving and Networking Services. e-depot voor de Nederlandse archeologie. SIKB Kwaliteitsnorm Nederlandse Archeologie (KNA) Landbodems. SIKB. Tol, A.J Plangebied Koninginnegebied 44, gemeente Hilversum. RAAPrapport WatWasWaar. WatWasWaar. Bureau voor Archeologie Rapport Hilversum Huygensstraat 74-80

96 18 Figuren Figuur 3: Locatie van het plangebied op de luchtfoto. Figuur 4: Foto vanaf de straatzijde (Google Street View). Bureau voor Archeologie Rapport Hilversum Huygensstraat 74-80

97 19 Figuur 5: Detail constructie. Bureau voor Archeologie Rapport Hilversum Huygensstraat 74-80

98 20 Figuur 6: Plangebied (zwarte contour) en contouren van de nieuwbouw (blauw kader) geprojecteerd op de bestaande bebouwing (Kadaster 2013). Figuur 7: Plangebied (zwarte contour) en contouren van de nieuwbouw (blauw kader) geprojecteerd op een luchtfoto. Bureau voor Archeologie Rapport Hilversum Huygensstraat 74-80

99 21 Figuur 8: Locatie van het plangebied op de geologische overzichtskaart (De Mulder 2003). Figuur 9: Locatie van het plangebied op de vereenvoudigde geologische kaart. Licht geel = smeltwaterafzetting, groen = stuwwal Lascaris 2005). Bureau voor Archeologie Rapport Hilversum Huygensstraat 74-80

100 22 Figuur 10 Locatie van het plangebied op de bodemkaart (Lascaris 2005). Roze = haarpodzolgronden. Figuur 11 Het plangebied op het AHN. De stuwwal is duidelijk zichtbaar (licht grijs en paars)(kadaster - PDOK 2014). Bureau voor Archeologie Rapport Hilversum Huygensstraat 74-80

101 23 Figuur 12: Detailbeeld uit het AHN. Legenda: Licht grijs = ca. 7 m NAP; Roze = ca. 6 m NAP; oranje = ca. 5,5 m NAP; geel is ca. 5,2 m NAP; zwart = bebouwing (Kadaster PDOK 2014). Bureau voor Archeologie Rapport Hilversum Huygensstraat 74-80

102 24 Figuur 13: Boorpuntenkaart uit het bodemkwaliteitsonderzoek (Bouma 2014). Figuur 14: Boorprofiel 1 uit het bodemkwaliteitsonderzoek. Zie fig. 13 voor de ligging van het boorpunt. Bureau voor Archeologie Rapport Hilversum Huygensstraat 74-80

103 25 Figuur 15: Boorprofiel 2. Zie fig. 13 voor de ligging van het boorpunt. Bureau voor Archeologie Rapport Hilversum Huygensstraat 74-80

104 26 Figuur 16 Uitsnede uit de kaart van Blaeu (Blaeu 1659). Figuur 17: De Nieuwe kaart van Gooilandt met situatie in 1725 (Ottens en Josua 1725). Bureau voor Archeologie Rapport Hilversum Huygensstraat 74-80

105 27 Figuur 18: Globale locatie van het plangebied op de kadastrale minuut uit (WatWasWaar). Bureau voor Archeologie Rapport Hilversum Huygensstraat 74-80

106 28 Figuur 19: Locatie van het plangebied op de Bonnekaart uit Figuur 20: Locatie van het plangebied op de Bonnekaart uit Bureau voor Archeologie Rapport Hilversum Huygensstraat 74-80

107 29 Figuur 21: Locatie van het plangebied op de Bonnekaart uit Figuur 22 Locatie van het plangebied op de Bonnekaart uit Bureau voor Archeologie Rapport Hilversum Huygensstraat 74-80

108 30 Figuur 23: Locatie van het plangebied op de topografische kaart uit Figuur 24: Onderzoeksmeldingen en waarnemingen in het onderzoeksgebied (Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed 2014). Bureau voor Archeologie Rapport Hilversum Huygensstraat 74-80

109 31 Figuur 25 Locatie van het plangebied op de beleidskaart van de gemeente Hilversum (Lascaris 2005). Bureau voor Archeologie Rapport Hilversum Huygensstraat 74-80

110 RAPPORT Verkennend bodemonderzoek Huygenstraat 74 t/m 80a te Hilversum Opdrachtgever : de heer B.H. Luza Soestdijkerstraatweg XD HILVERSUM Projectnummer : 14KL276 Datum : 11 september 2014 Auteur : ing. F.M. Bouma Paraaf : Klijn Bodemonderzoek B.V. Oudlandseweg 1, 9682 XT Oostwold Telefoon Fax info@klijnbv.com Internet

111 2 Rapport 14KL276 INHOUD BLAD 1. INLEIDING Algemeen Opbouw 3 2. VOORONDERZOEK Algemeen Ligging en omgeving locatie Historisch en huidig gebruik Belendende percelen binnen een straal van 25 meter Bodemonderzoek Toekomstig gebruik van het terrein Financieel/juridisch Regionale opbouw en geohydrologie Onderzoekshypothese 7 3. ONDERZOEKSPROGRAMMA 7 4. BODEMGEGEVENS Bodemgesteldheid en zintuiglijke waarnemingen Samenstelling grondmengmonsters 8 5. RESULTATEN METINGEN EN CHEMISCHE ANALYSES Meetgegevens grondwater Analyseresultaten Uitsplitsing mengmonsters MM Toelichting analyseresultaten VERONTREINIGINGSSITUATIE Grond Datum veroorzaking en omvangscriteria SAMENVATTING EN CONCLUSIES Samenvatting Conclusies en aanbevelingen Slotopmerking 17 BIJLAGEN 1 Ligging van de locatie en kadastrale kaart 2 Boorprofielen en legenda 3 Analyserapporten 4 Toelichting toetsingskader 5 Overzicht posities monsternamepunten 6 Informatie document gemeente Hilversum

112 3 Rapport 14KL INLEIDING 1.1. Algemeen In opdracht van de heer B.H. Luza is door Klijn Bodemonderzoek B.V. een verkennend bodemonderzoek uitgevoerd op de locatie Huygenstraat 74 t/m 80a te Hilversum. De aanleiding tot het verkennend bodemonderzoek vormt de aanvraag van een omgevingsvergunning in verband met de geplande bouwaanvraag op het perceel. Het doel van het verkennend bodemonderzoek is het verkrijgen van een indicatie van de kwaliteit van de grond en het ondiepe grondwater ter plaatse van de onderzoekslocatie. Klijn Bodemonderzoek B.V. is gecertificeerd volgens NEN-EN-ISO 9001:2008, voor het uitvoeren van milieukundig bodemonderzoek, inclusief partijkeuringen conform het Besluit Bodemkwaliteit en tevens volgens de Beoordelingsrichtlijn voor het procescertificaat Veldwerk bij milieuhygiënisch bodemonderzoek SIKB 2000, protocollen 2001, 2002, 2003 en Met betrekking tot onderhavig onderzoek verklaart Klijn Bodemonderzoek B.V. op geen enkele wijze in organisatorische, financiële of personele zin, betrokkenheid te hebben met de activiteiten van de opdrachtgever. De achterliggende gedachte hierbij is dat er geen eigen grond wordt onderzocht Opbouw In het voorliggende rapport komen de volgende aspecten aan de orde: vooronderzoek (hoofdstuk 2); onderzoeksprogramma (hoofdstuk 3); bodemgegevens (hoofdstuk 4); metingen en chemische analyses (hoofdstuk 5); samenvatting, toetsing van de gekozen onderzoekshypothese, conclusies en aanbevelingen (hoofdstuk 6). 2. VOORONDERZOEK 2.1. Algemeen Ten behoeve van het bodemonderzoek is een standaard vooronderzoek uitgevoerd (NEN 5725). In het vooronderzoek wordt informatie verzameld over het vroegere en huidige gebruik van het terrein. Het onderzoek is gericht op het vinden van mogelijke bronnen van bodembelasting. Evenals het verzamelen van informatie over het toekomstige gebruik, bodemopbouw, geohydrologie en financieel/juridische aspecten. Op basis van de verzamelde gegevens kan een totaalbeeld worden gevormd en conclusies worden getrokken over de afbakening van het geografische besluitvormingsgebied, de afbakening van de onderzoekslocatie voor het bodemonderzoek, de onderverdeling van de onderzoekslocatie voor het bodemonderzoek in deellocaties en de te hanteren onderzoekshypothese per deellocatie. De verzamelde informatie is opgesplitst in de volgende categorieën: o ligging en omgeving locatie (paragraaf 2.2) o historisch en huidig gebruik (paragraaf 2.3) o belendende percelen (2.4) o bodemonderzoek (2.5) o toekomstig gebruik (2.6) o financieel/juridisch (2.7) o bodemopbouw en geohydrologie (2.8) o onderzoekshypothese (2.9)

113 4 Rapport 14KL276 Ter verkrijging van de benodigde informatie zijn onderstaande bronnen geraadpleegd: locatie-inspectie (d.d. 21 augustus 2014); informatie opdrachtgever; gemeente Hilversum, internetsite Provincie Noord-Holland (bodeminformatie); internetsite bodeminformatie ( Luchtfoto Google Earth; Grondwaterkaart van Nederland; Topografische Atlas van Nederland (2002); kadastralekaart. Voorafgaand aan de veldwerkzaamheden zijn de internetsites van het bodemloket en de provincie Noord-Holland geraadpleegd en zijn de beschikbare gegevens opgevraagd bij de gemeente Hilversum. Tevens is door Klijn Bodemonderzoek een locatie-inspectie uitgevoerd waarbij onder andere is gelet op verdachte plekken (zoals verkleuringen, brandplekken, olieopslag etc.), asbest op of in de bodem, asbestbeschoeiingen, verzakkingen en ophogingen Ligging en omgeving locatie De onderzoekslocatie bevindt zich aan de noordoostzijde van het stadscentrum in de bebouwde kom van Hilversum. In de omgeving van de onderzoekslocatie bevinden zich voornamelijk woningen (bebouwd gebied). De onderzoekslocatie ligt aan de Huygenstraat 74 t/m 80a te Hilversum en is kadastraal bekend als Gemeente Hilversum, sectie R, nr. 736, 737 en 738 (ged.). Voor een topografisch overzicht van de locatie en omgeving verwijzen wij naar de tekening in bijlage 1, een tekening van de locatie is weergegeven in bijlage Historisch en huidig gebruik De gehele locatie aan de Huygenstraat 74 t/m 80a te Hilversum heeft een oppervlakte van circa m². Op het perceel bevinden zich een woningblok van vier woningen. Achter de woningen bevindt zich de tuin van de woningen. Achter de woningen met tuin bevindt zich voormalig bedrijfspand waar in het verleden een kunststoffenproductiebedrijf (1947 tot 1955), een schroeven en massaveren draaiwerkindustrie (1956 tot 1961), een autospuitbedrijf (1962 tot 1968), een minerale olieproducten groothandel (geen brandstoffen van 1977 tot 1977) en een houtwarenfabriek (80a) was gevestigd. Het woonperceel (74 t/m 80) is voorzover bekend alleen in gebruik geweest als wonen met tuin. Op de locatie hebben, voor zover bekend, geen activiteiten plaatsgevonden die de milieuhygiënische kwaliteit van grond en grondwater nadelig kunnen hebben beïnvloed. Uit gegevens verkregen van de gemeente Hilversum en de internetsites van het bodemloket en de provincie Noord-Holland is gebleken dat over de aanwezigheid van onder- of bovengrondse opslagtanks of in het verleden uitgevoerde dempingen geen gegevens bekend zijn.

114 5 Rapport 14KL Belendende percelen binnen een straal van 25 meter Tabel 1: Activiteiten en bodemonderzoeken die plaatsvinden / plaats hebben gevonden op de belendende percelen Adres Historische activiteit Periode Auteur Type onderzoek Documentnummer bodemonderzoek Datum Vervolgactie WBB Goudtiaanstraat/Huygenstr aat 11 Hoge Larenseweg 61 Hoge Larenseweg 65 onbekend onbekend Gemeente Hilversum Indicatief onderzoek onbekend onbekend De Straat Historisch onderzoek onbekend onbekend Chemielinco Historisch onderzoek onbekend onbekend Chemielinco Oriënterend onderzoek onbekend onbekend Register Historisch onderzoek december 1981 B02/G februari /R/ B02G februari R januari mei registratie restverontreiniging - voldoende onderzocht voldoende onderzocht Vooralsnog wordt niet verwacht dat de activiteiten en aangetroffen verontreinigingen van de bovengenoemde locaties een nadelige invloed hebben gehad op de bodemkwaliteit van onderhavige onderzoekslocatie. In bijlage 6 is het volledige document met bodeminformatie verkregen van de gemeente opgenomen Bodemonderzoek In de nabijheid van onderhavig onderzoeksperceel zijn bij de gemeente Hilversum enkele bodemonderzoeken bekend. In de bodem van de onderzochte percelen zijn licht tot sterk verhoogde gehalten met enkele zware metalen, PAK en/of minerale olie aangetroffen. Voor een overzicht wordt verwezen naar de informatie, welke is verkregen van de gemeente Hilversum, bijgevoegd in bijlage 6. Op het perceel Huygenstraat 80a is in februari 2003 door De Straat een historisch bodemonderzoek uitgevoerd. Gebleken is dat onderhavige locatie gezien de houtwarenfabriek een verdachte locatie betreft. verkennend bodemonderzoek uitgevoerd. Naar aanleiding van deze resultaten is in februari 2004 door Chemielinco een oriënterend onderzoek, met rapportnummer 03.R006, uitgevoerd. Uit de resultaten van dit onderzoek is gebleken dat de bodem ter plaatse sterke bijmengingen met puin bevat en zwak kolengruis houdend is. Analytisch is gebleken dat in de bovengrond naast enkele licht verhoogde gehalten aan kwik, lood, PAK en minerale olie, matig verhoogde gehalten aan koper en zink aanwezig zijn. Geconcludeerd is dat geen sprake is van een ernstig geval van bodemverontreiniging en er geen sprake is van een ernstig of urgent geval. De locatie is voldoende onderzocht Toekomstig gebruik van het terrein De bestemming van de onderzoekslocatie zal worden gehandhaafd. Het voornemen is om de huidige bebouwing op het perceel te verwijderen en er nieuwbouw (woningen) te realiseren Financieel/juridisch Op het perceel hebben, voorzover bekend, geen calamiteiten plaatsgevonden waarbij de bodem verontreinigd is geraakt.

115 6 Rapport 14KL Regionale opbouw en geohydrologie De regionale bodemopbouw ter plaatse van de onderzoekslocatie is weergegeven in tabel 2. Tabel 2: Regionale bodemopbouw Laag Diepte Formatie Bodemstructuur 1e watervoerende pakket 52 m-nap Twente, Drenthe, Urk en Sterksel Matig fijn tot uiterst grof zand welke grindig is 1e scheidende laag 62 m-nap Sterksel en Kedichem Eerste 4 m zanderige klei, hieronder matig fijn zand 2e watervoerende pakket 150 m-nap Harderwijk Matig fijn tot uiterst grof zand welke grindig is in verschillende lagen 2e scheidende laag Maassluis Afwisselend klei en matig fijn tot grof zand Onderliggend WVP Maassluis Geen directe gegevens bekend Voor het samenstellen van de relevante geologische gegevens en hydrologische informatie is, naast de informatie verkregen tijdens de uitvoering van het bodemonderzoek, gebruik gemaakt van de Grondwaterkaart van Nederland, 31 oost, 32 west (TNO-DGV, 1978). Navolgend is een samenvatting van de meest relevante gegevens weergegeven. De geohydrologische situatie in Hilversum is als volgt: Hilversum ligt op de Utrechtse heuvelrug. Deze heuvelrug is een stuwwallenlandschap welke in zowel noordelijke als zuidelijke richting loopt. Vanaf het maaiveld tot een diepte van 52 m-nap bevindt zich het eerste watervoerende pakket, voornamelijk bestaande uit matig fijn tot uiterst grof zand welke grindig is. Het eerste watervoerende pakket is gevormd door de Formaties van Twente, Drenthe, Urk en Sterksel. De eerste scheidende laag bestaat voor de eerste 4 meter uit klei en hieronder matig fijn zand en heeft een dikte van 10 meter (Formatie van Kedichem). Het tweede watervoerende pakket, welke reikt tot 150 m-nap, bestaat uit matig fijn tot uiterst grof zand welke grindig is. Deze laag is gevormd door de Formatie van Harderwijk. De tweede scheidende laag, bestaand uit klei van Tegelen, heeft een onbekende diepte. Deze laag is opgebouwd uit afwisselend kleilagen en lagen matig fijn tot grof zand. Van het onderliggende watervoerende pakket zijn geen directe bodemgegevens bekend, bekend is dat het hier gaat om de Formatie van Maassluis. De regionale grondwaterstroming is westelijk gericht. Voor de transmissiviteit, kd-waarde welke de horizontale verplaatsing binnen het pakket weergeeft, en de gemiddelde horizontale doorlatendheidscoëfficiënt van het eerste watervoerende pakket zijn geen directe waarden beschikbaar. Deze zijn zeer locatieafhankelijk. De bergingscoëfficiënt, dimensieloze S-waarde welke de hoeveelheid vrijkomend water per stijghoogteverandering binnen het eerste watervoerende pakket aangeeft, heeft een gemiddelde van Het stijghoogteverschil tussen het eerste en tweede watervoerende pakket is 0 meter, dit houdt in dat er geen sprake is van kwel of inzijging. Voor de eerste scheidende laag, welke zeer slecht waterdoorlatend is geldt een verticale hydraulische weerstand van 1000 dagen. Voor het tweede watervoerende pakket geldt een transmissiviteit van circa 5700 m 2 d -1, een gemiddelde horizontale doorlatendheidscoefficiënt van circa 40 en een bergingscoëfficiënt van 1,8 * Van de tweede scheidende laag en het onderliggende watervoerende pakket zijn geen gegevens beschikbaar.

116 7 Rapport 14KL Onderzoekshypothese Conform de aanpak van de NEN 5740 dient, voorafgaand aan de uitvoering van het veld- en laboratoriumonderzoek, op basis van de verkregen informatie een hypothese te worden opgesteld. Het betreft hierbij een aanname met betrekking tot het al dan niet aanwezig zijn van bodemverontreiniging op de te onderzoeken locatie. Op basis van de gestelde informatie met betrekking tot de historie en het huidige gebruik van de onderzoekslocatie, wordt de onderzoekslocatie beschouwd als verdacht ten aanzien van bodemverontreiniging. Bij verdachte locaties luidt de onderzoekshypothese dat de bodem verontreinigd is met stoffen in concentraties boven de achtergrondwaarde (grond) en/of de streefwaarde (grondwater). Voor het toetsen van bovenstaande hypothese is de onderzoeksstrategie verdacht uitgevoerd. Deze strategie is verder uitgewerkt in hoofdstuk ONDERZOEKSPROGRAMMA Ten behoeve van dit onderzoek is een programma voor veld- en laboratoriumwerk opgesteld. De onderzoeksopzet is gebaseerd op de Nederlandse Eindnorm voor verkennend bodemonderzoek (NEN 5740) waarbij de onderzoeksstrategie voor verdachte locaties met diffuse bodembelasting (VED-HE) is gehanteerd. Volgens de NEN5740 wordt de eerdergenoemde hypothese aanvaard indien in de grond en/of het freatisch grondwater concentraties van één of meerdere onderzochte parameters worden aangetroffen boven de achtergrond- of streefwaarden. Hierbij dient rekening te worden gehouden met enige spreiding in de analyseresultaten evenals de ruimtelijke verdeling van de verontreinigde stof(fen) binnen de onderzoekslocatie. Het veldonderzoek is uitgevoerd volgens de SIKB Beoordelingsrichtlijn voor Veldwerk bij Milieuhygiënisch Bodemonderzoek (BRL SIKB 2000) en de Nederlandse Normen en Praktijk Richtlijnen (NEN en NPR) van het Nederlands Normalisatie-Instituut. De verrichte veldwerkzaamheden en chemische analyses zijn weergegeven in tabel 3. Tabel 3: Verrichte veldwerkzaamheden en chemische analyses (deel-)locatie oppervlakte monsternamepunten 1) Chemische analyses m 2 grond 2) grondwater 3) nieuwbouw/ boringen tot 0,5 m-mv 1 boring tot 2,0 m-mv 1 boring met peilbuis 1 x NEN-bovengrond 1 x NEN-ondergrond 1 x NEN-grondwater 1) m-mv = meter minus maaiveld 2) NEN-grond = zware metalen (Ba, Cd, Co, Cu, Hg, Pb, Mo, Ni en Zn); PCB s; minerale olie (GC); PAK -VROM 3) NEN-grondwater = zware metalen (Ba, Cd, Co, Cu, Hg, Pb, Mo, Ni en Zn); vluchtige aromaten (benzeen, tolueen, ethylbenzeen, xylenen, naftaleen en styreen) ; minerale olie (GC); vluchtige organische halogeenverbindingen De posities van de monsternamepunten zijn in bijlage 5 weergegeven. Gezien het feit dat verwacht wordt dat op het perceel net als tijdens voorgaand bodemonderzoek in 2004 volstaan met het uitvoeren van twee analyses. Een van de boven- en een van de ondergrond. Verwacht wordt dat de verhoogde gehalten boven de tussenwaarde worden aangetoond in de bovengrondmonsters en er een separate analyse dient te worden uitgevoerd om na te gaan welke plaatsen op het perceel verhoogde concentraties bevatten. De chemische analyses zijn conform het AS3000 protocol uitgevoerd door het milieulaboratorium van AL-West B.V. te Deventer. AL-West B.V. beschikt over een accreditatie volgens NEN-EN-ISO

117 8 Rapport 14KL BODEMGEGEVENS 4.1. Bodemgesteldheid en zintuiglijke waarnemingen Ten behoeve van het onderzoek is op 21 augustus 2014 een veldonderzoek uitgevoerd door R. Besamusca (erkend monsternemer volgens certificaat K44009/04). Het opgeboorde materiaal is in het veld beoordeeld op textuur, (afwijkende) kleuren en zintuiglijk waarneembare verontreinigingen. Daarnaast is voor de opgeboorde grond een olie-op-water-test gedaan: via dompeling van een met olie verontreinigd grondmonster in water ontstaat er een zichtbare film op het water. De grootte en de kleurschakering hiervan kunnen een indicatie zijn voor de mate van olieverontreiniging. Tijdens de boorwerkzaamheden is zintuiglijk geen asbestverdacht materiaal waargenomen in de bodem. Naast de matige bijmengingen met puin en de lichte bijmengingen met kolengruis zijn er geen andere bijzonderheden in de bodem geconstateerd die kunnen duiden op een verontreiniging in de grond en/of het grondwater. De boorprofielen met veldwaarnemingen zijn opgenomen in bijlage Samenstelling grondmengmonsters Op basis van de bodemopbouw en de zintuiglijke waarnemingen zijn grondmonsters geselecteerd voor chemische analyse. Bij het samenstellen van de grondmengmonsters is als uitgangspunt gehanteerd dat een mengmonster kan worden samengesteld uit individuele grondmonsters, indien het bodemmateriaal min of meer dezelfde samenstelling heeft. De samenstelling van de grond(meng)monsters is vermeld in tabel 4. Tabel 4: Samenstelling grond(meng)monsters Grond(meng)monster Samengesteld uit boringen Diepte (m-mv) Opmerking MM ,1-0,5 matige bijmengingen met puin en lichte bijmenging met kooldeeltjes ,0-0,5 matige bijmengingen met puin en lichte bijmenging met kooldeeltjes MM ,5-1,5 -

118 9 Rapport 14KL RESULTATEN METINGEN EN CHEMISCHE ANALYSES 5.1. Meetgegevens grondwater Voordat de peilbuis is bemonsterd, is de waterstand in de peilbuis gemeten. Tevens zijn het elektrisch geleidingsvermogen (EC), troebelheid (NTU) en de zuurgraad (ph) van het water bepaald. De grondwatermonsters zijn in het veld, voor zover noodzakelijk, gefiltreerd en geconserveerd. De resultaten van de metingen zijn weergegeven in tabel 5. De watermonstername is op 28 augustus 2014 uitgevoerd door R. Besamusca (erkend monsternemer volgens certificaat K44009/04). Tabel 5: Meetgegevens grondwater Peilbuis Filterdiepte m-mv Waterstand m-mv Monster be-/onbelucht Afgepompt liter Toestroming Troebelheid NTU elektrisch geleidingsvermogen µs/cm zuurgraad (ph) 01 6,2-7,2 5,72 onbelucht goed 9 3, ,31 De resultaten van deze metingen hebben geen aanleiding gegeven tot het bijstellen van het onderzoeksprogramma Analyseresultaten De analyseresultaten zijn getoetst aan de toetsingscriteria zoals die door het Ministerie van VROM in het kader van de Wet Bodembescherming zijn vastgelegd in de circulaires Regeling Bodemkwaliteit en Bodemsanering Een toelichting op het toetsingskader is opgenomen in bijlage 4. Tabel 6 geeft een overzicht van de toetsingsresultaten van de grondmengmonsters. In tabel 7 zijn de toetsingsresultaten van het grondwater weergegeven. In bijlage 3 zijn de analyserapporten van de grondmeng- en grondwatermonsters opgenomen. Door een aantal wijzigingen in de Regeling Bodemkwaliteit zijn per 1 april 2009 de normen voor barium in grond tijdelijk buiten werking gesteld. Als blijkt dat verhoogde gehalten aan barium worden veroorzaakt door antropogene bronnen, kan het bevoegd gezag dit gehalte beoordelen aan de voormalige interventiewaarden.

119 10 Rapport 14KL276 Tabel 6: Analyseresultaten en toetsing grond(meng)monsters (gehalten in mg/kg d.s., tenzij anders vermeld) Monster MM1 MM2 Samenstelling Traject (m-mv) 0,0-0,5 0,5-1,5 A ½(A+I) I A ½(A+I) I Organische stof 2,9 2,9 Fractie < 2 µm 1,1 1,3 Carbonaten dmv asrest 2,1 0,4 Droge stof (Ds) Droge stof 91,6 90,9 Metalen Barium (Ba) 66 <20 - Cadmium (Cd) 0,45 + 0,36 4,11 7,86 <0,2-0,36 4,11 7,86 Cobalt (Co) 7 + 4,27 29,2 54,0 <3-4,27 29,2 54,0 Koper (Cu) ,9 57,3 94,7 7,7-19,9 57,3 94,7 Kwik (Hg) 2,5 + 0, ,1-0, Lood (Pb) , , Molybdeen (Mo) <1,5 - <d 95,0 190 <1,5 - <d 95,0 190 Nikkel (Ni) 11-12,0 23,1 34,3 <4-12,0 23,1 34,3 IJzer (Fe) % ds <5 <5 Zink (Zn) , <20-60, Polyclische Aromatische Koolwaterstoffen (PAK) Naftaleen <0,05 - <0,05 - Anthraceen 0,1 <0,05 - Fenanthreen 0,55 <0,05 - Fluorantheen 1,5 <0,05 - Benzo(a)anthraceen 0,6 <0,05 - Chryseen 0,66 <0,05 - Benzo(a)pyreen 0,93 <0,05 - Benzo(ghi)peryleen 0,47 <0,05 - Benzo(k)fluorantheen 0,37 <0,05 - Indeno-(1,2,3-c,d)pyreen 0,71 <0,05 - Som PAK (Factor 0,7) 5,9 + 1,50 20,8 40,0 0,35-1,50 20,8 40,0 Polychloorbifenylen PCB 52 0,004 0,0014 PCB 28 <0,001 - <0,001 - PCB 101 0,013 0,0055 PCB 118 0,0053 0,0029 PCB 138 0,012 0,0059 PCB 153 0,0086 0,0043 PCB 180 0,0029 0,0015 Som PCB (Factor 0,7) 0, ,0058 0,15 0,29 0, ,0058 0,15 0,29 Minerale olie fractie C10-C12 <3 - <3 - fractie C12-C16 <3 - <3 - fractie C16-C20 9 <4 - fractie C20-C24 16 <5 - fractie C24-C28 15 <5 - fractie C28-C32 13 <5 - fractie C32-C36 7 <5 - fractie C36-C40 <5 - <5 - Totaal olie , <35-55, het gehalte is kleiner dan of gelijk aan de achtergrondwaarde (A) en/of de detectiegrens -* het gehalte som factor 0,7 is groter dan, maar echter de separate gehalten zijn kleiner dan de achtergrondwaarde (A) of detectiegrens + het gehalte is groter dan de achtergrondwaarde (of de detectiegrens, indien deze hoger is) en kleiner dan of gelijk aan het gemiddelde van de achtergrond- en interventiewaarde (½(A+I)) ++ het gehalte is groter dan het gemiddelde van de achtergrond- en interventiewaarde en kleiner dan of gelijk aan de interventiewaarde (I) +++ het gehalte is groter dan de interventiewaarde

120 11 Rapport 14KL276 Tabel 7: Analyseresultaten en toetsing grondwatermonster (gehalten in, tenzij anders vermeld) Peilbuisnummer 01 Filtertraject (m-mv) 6,2-7,2 S ½(S+I) I Metalen Barium Cadmium <0,2-0,4 3,2 6,0 Cobalt < Koper 5, Kwik (niet vluchtig) <0,05-0,05 0,18 0,30 Lood < Molybdeen 4,2-5, Nikkel < Zink Vluchtige aromaten Benzeen <0,2-0, Tolueen <0,2-7, ethylbenzeen <0,2-4, ortho-xyleen <0,1 - meta,para-xyleen <0,2 - som xylenen factor 0,7 0,21 -* 0, Styreen <0,2-6, Polyclische Aromatische Koolwaterstoffen (PAK) Naftaleen <0,02-0, VOCL 1,1-dichloorethaan <0,2-7, ,2-dichloorethaan <0,2-7, ,1-dichlooretheen <0,1-0,0100 5,0 10,0 c 12-dichlooretheen <0,1 - t 12-dichlooretheen <0,1 - dichloormethaan <0,2-0, som dichlethenen factor 0,7 0,14 -* 0, ,1-dichloorpropaan <0,2-1,2-dichloorpropaan <0,2-1,3-dichloorpropaan <0,2 - som dichlpropaan factor 0,7 0,42-0, tetrachlooretheen (per) <0,1-0, tetrachloormethaan (tetra) <0,1-0,01 5,0 10,0 111-trichloorethaan <0,1-0, trichloorethaan <0,1-0, trichlooretheen (tri) 3, trichloormethaan (chloroform) <0,2-6, vinylchloride (monochlooretheen) <0,2-0,0100 2,5 5,0 tibroommethaan (bromoform) <0, Minerale olie fractie C10-C12 <10 - fractie C12-C16 <10 - fractie C16-C20 6 fractie C20-C24 6,8 fractie C24-C28 7,5 fractie C28-C32 5,3 fractie C32-C36 5,1 fractie C36-C40 <5 - Totaal olie < het gehalte is kleiner dan of gelijk aan de streefwaarde (S) en/of de detectiegrens -* het gehalte som factor 0,7 is groter dan, maar echter de separate gehalten zijn kleiner dan de streefwaarde (S) of detectiegrens + het gehalte is groter dan de streefwaarde (of de detectiegrens, indien deze hoger is) en kleiner dan of gelijk aan het gemiddelde van de streef- en interventiewaarde (½(S+I)) ++ het gehalte is groter dan het gemiddelde van de streef- en interventiewaarde en kleiner dan of gelijk aan de interventiewaarde (I) +++ het gehalte is groter dan de interventiewaarde

121 12 Rapport 14KL Uitsplitsing mengmonsters MM1 In mengmonster MM1 van de bovengrond van het perceel zijn, naast licht verhoogde gehalten aan cadmium, cobalt, kwik, lood, PAK, PCB en minerale olie, een matig verhoogde gehalte aan zink en een sterk verhoogd gehalte aan koper geconstateerd. Om na te gaan wat het gehalte per deelmonster aan koper en zink is, is besloten de deelmonsters van MM1 separaat te laten analyseren op de parameters koper en zink. De samenstelling van de grondmonsters is vermeld in tabel 8. De tabellen 9.1 t/m 9.3 geven een overzicht van de toetsingsresultaten van de grondmonsters. In bijlage 3 zijn de analyserapporten van de grondmonsters opgenomen. Tabel 8: Samenstelling grond(meng)monsters Oorspronkelijk grond(meng)monster Samengesteld uit boringen Diepte (m-mv) Opmerking MM1 1 (M3) 0,1-0,5 lichte bijmengingen met kooldeeltjes en matige bijmenging met puin 2 (M4) 0,0-0,5 lichte bijmengingen met kooldeeltjes en matige bijmenging met puin 3 (M5) 0,0-0,5 lichte bijmengingen met kooldeeltjes en matige bijmenging met puin 4 (M6) 0,0-0,5 lichte bijmengingen met kooldeeltjes en matige bijmenging met puin 5 (M7) 0,0-0,5 lichte bijmengingen met kooldeeltjes en matige bijmenging met puin 6 (M8) 0,0-0,5 lichte bijmengingen met kooldeeltjes en matige bijmenging met puin 7 (M9) 0,0-0,5 lichte bijmengingen met kooldeeltjes en matige bijmenging met puin 8 (M10) 0,1-0,5 lichte bijmengingen met kooldeeltjes en matige bijmenging met puin

122 13 Rapport 14KL276 Tabel 9.1: Analyseresultaten en toetsing grond(meng)monsters (gehalten in mg/kg d.s., tenzij anders vermeld) Monster M3 M4 M5 Samenstelling Traject (m-mv) 0,1-0,5 0,0-0,5 0,0-0,5 A ½(A+I) I Organische stof 2,9 2,9 2,9 Fractie < 2 µm 1,1 1,1 1,1 Droge stof (Ds) Droge stof 89,2 89,2 91,7 Metalen Koper (Cu) ,5-19,9 57,3 94,7 Zink (Zn) , Tabel 9.2: Analyseresultaten en toetsing grond(meng)monsters (gehalten in mg/kg d.s., tenzij anders vermeld) Monster M6 M7 M8 Samenstelling Traject (m-mv) 0,0-0,5 0,0-0,5 0,0-0,5 A ½(A+I) I Organische stof 2,9 2,9 2,9 Fractie < 2 µm 1,1 1,1 1,1 Droge stof (Ds) Droge stof 93,1 92,2 91,3 Metalen Koper (Cu) ,9 57,3 94,7 Zink (Zn) , Tabel 9.3: Analyseresultaten en toetsing grond(meng)monsters (gehalten in mg/kg d.s., tenzij anders vermeld) Monster M9 M10 Samenstelling 7 8 Traject (m-mv) 0,0-0,5 0,1-0,5 A ½(A+I) I Organische stof 2,9 2,9 Fractie < 2 µm 1,1 1,1 Droge stof (Ds) Droge stof 91,2 90,4 Metalen Koper (Cu) ,9 57,3 94,7 Zink (Zn) , het gehalte is kleiner dan of gelijk aan de achtergrondwaarde (A) en/of de detectiegrens -* het gehalte som factor 0,7 is groter dan, maar echter de separate gehalten zijn kleiner dan de achtergrondwaarde (A) of detectiegrens + het gehalte is groter dan de achtergrondwaarde (of de detectiegrens, indien deze hoger is) en kleiner dan of gelijk aan het gemiddelde van de achtergrond- en interventiewaarde (½(A+I)) ++ het gehalte is groter dan het gemiddelde van de achtergrond- en interventiewaarde en kleiner dan of gelijk aan de interventiewaarde (I) +++ het gehalte is groter dan de interventiewaarde

123 14 Rapport 14KL Toelichting analyseresultaten Op basis van de veldwaarnemingen en de analyseresultaten kan de bodemkwaliteit als volgt worden toegelicht: Grond Zintuiglijk is in de bovengrond tot maximaal 0,5 m-mv ter plaatse van alle boringen een matige bijmenging met puin en een lichte bijmenging met kolengruis waargenomen. Analytisch zijn in het mengmonster van de bovengrond (MM1), ten opzichte van de achtergrondwaarde, verhoogde gehalte aan cadmium, cobalt, kwik, lood, PAK, PCB en minerale olie aangetoond. Tevens is, ten opzichte van de tussenwaarde, een verhoogd gehalte aan zink en, ten opzichte van de interventiewaarde, een verhoogd gehalte aan koper geconstateerd. Na separate analyse van de deelmonsters van MM1 is gebleken dat: Analytisch is in het monster van de bovengrond (M3: boring 1), ten opzichte van de achtergrondwaarde, een verhoogd gehalte aan koper en, ten opzichte van de interventiewaarde, een verhoogd gehalte aan zink geconstateerd. Analytisch is in het monster van de bovengrond (M4: boring 2), ten opzichte van de achtergrondwaarde, een verhoogd gehalte aan koper en, ten opzichte van de tussenwaarde, een verhoogd gehalte aan zink geconstateerd. Analytisch zijn in de monsters van de bovengrond (M5: boring 3 en M6: boring 4), ten opzichte van de achtergrondwaarde, verhoogde gehalten aan zink geconstateerd. Analytisch is in het monster van de bovengrond (M7: boring 5), ten opzichte van de tussenwaarde, een verhoogd gehalte aan zink en, ten opzichte van de interventiewaarde, een verhoogd gehalte aan koper geconstateerd. Analytisch zijn in de monsters van de bovengrond (M8: boring 6, M9: boring 7 en M10: boring 8), ten opzichte van de interventiewaarde, verhoogde gehalten aan zink en koper geconstateerd. Analytisch is in MM2, mengmonster van de ondergrond, ten opzichte van de achtergrondwaarde, een verhoogd gehalte aan lood en PCB aangetoond. De licht tot sterk verhoogde gehalten met zware metalen, PCB, PAK en minerale olie hangen vermoedelijk samen met de aanwezigheid van puin en kolengruis in combinatie met de op het perceel uitgevoerde bedrijfsmatige activiteiten. Voor de volledigheid dient te worden vermeld dat bij analyse van mengmonsters de gehalten bij separate analyse van individuele deelmonsters zowel hoger als lager kunnen uitvallen.

124 15 Rapport 14KL276 Grondwater Analytisch zijn in het grondwater ter plaatse van peilbuis 01, ten opzichte van de streefwaarde, verhoogde gehalten aan xylenen (som factor 0,7) en cis/trans-1,2-dichloorethenen (som factor 0,7) aangetoond. Gezien het feit dat de rapportagegrens voor xylenen (som factor 0,7) en cis/trans-1,2- dichloorethenen (som factor 0,7) in het laboratorium hoger liggen dan de geldende streefwaarden in het grondwater, wordt voor het gehalte aan deze componenten een waarde gerapporteerd die hoger is dan deze streefwaarde. Omdat echter voor de onafhankelijke xylenen (m,p-xyleen en o-xyleen) en dichloorethenen (cis 1,2 en trans 1,2) geen verhogingen zijn aangetroffen, mag er volgens het Ministerie van VROM vanuit worden gegaan dat het gehalte aan deze componenten kleiner is dan de streefwaarde. De gemeten zuurgraad (ph) en geleidbaarheid (EC) zijn niet afwijkend voor het plaatselijke bodemtype. 6. VERONTREINIGINGSSITUATIE Aan de hand van de resultaten van het onderhavige onderzoek en voorgaande onderzoeken is de actuele verontreinigingsgraad van de aangetroffen sterk verhoogde gehalten aan koper en zink in de grond ter plaatse van het perceel in beeld gebracht Grond Ter plaatse van het perceel zijn in de bodemlaag 0,0 tot 0,5 m-mv sterk verhoogde gehalten aan koper en/of zink aangetoond. De omvang van de sterke grondverontreiniging met koper en zink is ter plaatse van de boringen 1 en 2 in verticale richting afgeperkt tot concentraties onder de tussenwaarde. In horizontale is de verontreiniging echter nog niet geheel afgeperkt. Echter wordt ervan uitgegaan dat circa 800 m² sterk verhoogde concentraties aan koper en/of zink bevat. De omvang van de sterke grondverontreiniging wordt geschat op maximaal circa 400 m³ (oppervlakte van circa 800 m² met een gemiddelde dikte van circa 0,5 meter) Datum veroorzaking en omvangscriteria Het vermoeden bestaat dat de aanwezige verontreinigingen zijn veroorzaakt door de op het perceel uitgevoerde activiteiten. Vooralsnog wordt, gezien het uitvoeren van de bodembedreigende activiteiten op het perceel voor 1987, ervan uitgegaan dat de verontreiniging tevens is veroorzaakt voor 1987.

125 16 Rapport 14KL SAMENVATTING EN CONCLUSIES 7.1. Samenvatting In opdracht van de heer B.H. Luza is een verkennend bodemonderzoek uitgevoerd op de locatie Huygenstraat 74 t/m 80a te Hilversum. In het uitgevoerde bodemonderzoek is door middel van de bemonstering en analyse van grond en grondwater de milieuhygiënische bodemkwaliteit ter plaatse van de onderzoekslocatie vastgesteld. Van de bodemkwaliteit op de onderzoekslocatie is het volgende beeld verkregen: Zintuiglijk zijn er in de opgeboorde bovengrond matige bijmengingen met puin en lichte bijmengingen met kolengruis waargenomen; Zintuiglijk zijn geen asbestverdachte materialen waargenomen; Analytisch zijn in de bovengrond licht verhoogde gehalten aan cadmium, cobalt, kwik, lood, PAK, PCB en minerale olie geconstateerd. Tevens zijn licht tot plaatselijk matig tot sterk verhoogde gehalten aan koper en zink aangetroffen; Analytisch zijn in de ondergrond licht verhoogde gehalten aan lood en PCB geconstateerd; Analytisch zijn in het grondwater geen verhoogde gehalten met de onderzochte componenten geconstateerd Conclusies en aanbevelingen Gezien de resultaten van het onderzoek wordt geconcludeerd dat de voor de onderzoekslocatie opgestelde hypothese verdachte locatie, juist is. Er zijn immers op de locatie enkele licht tot sterk verhoogde gehalten aangetroffen. De geconstateerde verhoogde gehalten aan koper en zink, liggen plaatselijk boven het criterium voor nader onderzoek of de interventiewaarde en vormen formeel aanleiding tot het instellen van een nader bodemonderzoek. Gezien het feit dat verwacht wordt dat de verontreiniging voldoet aan de criteria voor een ernstige verontreiniging (meer dan 25 m³ met concentraties boven de interventiewaarde) en de wordt aanvullend c.q. nader onderzoek niet voorgesteld. Op basis van de onderzoeksresultaten bestaan er, vanuit milieuhygiënisch oogpunt gezien, vooralsnog belemmeringen ten aanzien van de geplande aanvraag van een omgevingsvergunning op het terrein. Dit omdat eventueel uit te voeren sanerende maatregelen tot meerkosten leiden. Echter voor het huidige gebruik van de locatie bestaan er vooralsnog geen belemmeringen. Gezien het feit dat de verontreiniging is veroorzaakt voor 1987 betreft de verontreiniging een oud geval en wordt aanbevolen om de matig tot sterk verhoogde gehalten aan koper en/of zink in de bodem van het onderzoeksperceel te verwijderen/isoleren door middel van het indienen van een BUS (Besluit Uniforme Saneringen) melding bij de provincie Noord-Holland. De vorm van de sanering kan afhankelijk zijn van eventueel toekomstige bouwplannen op het perceel. Nadat eventueel een sanering is uitgevoerd en er goedkeuring is verkregen op de evaluatie van de sanering bestaan er, ons inziens, geen belemmeringen voor de voorgenomen afgifte van een omgevingsvergunning ten behoeve van de bouwplannen voor het perceel.

126 17 Rapport 14KL Slotopmerking Het onderhavige onderzoek is op zorgvuldige wijze verricht volgens de huidige inzichten en algemeen gebruikelijke methoden. Hoewel het verrichte veldonderzoek, zoals ieder milieutechnisch onderzoek, steekproefsgewijs is uitgevoerd, is ernaar gestreefd om representatieve monsters te verkrijgen. Het is echter nooit uit te sluiten dat er lokaal afwijkingen in de bodem voorkomen. Klijn Bodemonderzoek B.V. acht zich niet aansprakelijk voor de schade die hieruit voort kan vloeien. Het uitgevoerde onderzoek is een momentopname, waardoor de onderzoeksresultaten een beperkte geldigheid hebben. Beïnvloeding van grond- en grondwaterkwaliteit zal ook plaats kunnen vinden na uitvoering van een onderzoek, bijvoorbeeld door het bouwrijp maken van de locatie, aanvoer van grond van elders zonder kwaliteitsgegevens of verspreiding van verontreinigingen van verder gelegen terreinen via het grondwater. Naarmate de periode tussen uitvoering van het onderzoek en het gebruik van de resultaten langer wordt, zal meer voorzichtigheid betracht moeten worden bij het gebruik van de gegevens. De conclusies zijn deels gebaseerd op de analyse van gegevens die door de opdrachtgever en derden zijn verstrekt. Wij nemen daarom geen verantwoording voor de gevolgen van fouten door verzuiming in informatie of factoren dan wel informatie die niet toegankelijk was voor ons, of die wij niet hebben kunnen achterhalen in het normale verloop van het onderzoek.

127 Bijlage 1: Ligging van de locatie en kadastrale kaart

128 3467 Uittreksel Kadastrale Kaart Uw referentie: 14KL t/m (a) (a) t/m 43a b Huygensstraat (1) a m 5 m 25 m 63 65(a) Deze kaart is noordgericht Perceelnummer Huisnummer Vastgestelde kadastrale grens Voorlopige kadastrale grens Administratieve kadastrale grens Bebouwing Overige topografie Voor een eensluidend uittreksel, Apeldoorn, 20 augustus 2014 De bewaarder van het kadaster en de openbare registers Schaal 1:500 Kadastrale gemeente Sectie Perceel HILVERSUM R 736 Aan dit uittreksel kunnen geen betrouwbare maten worden ontleend. De Dienst voor het kadaster en de openbare registers behoudt zich de intellectuele eigendomsrechten voor, waaronder het auteursrecht en het databankenrecht.

129 Omgevingskaart Klantreferentie: 14KL276 0 m 125 m 625 m Deze kaart is noordgericht. Schaal 1: Hier bevindt zich Kadastraal object HILVERSUM R 736 Huygensstraat 74, 1221 BA HILVERSUM CC-BY Kadaster.

130 Bijlage 2: Boorprofielen en legenda

131 Betekenis van afkortingen G/g : grind/grindig A/a : Verharding Blinde buis : Z/z : zand/zandig X/x : Lucht L/s : leem/siltig W/w : Water Filter : K/k : klei/kleiig Y/y : Slib V/h : veen/humeus Grondwaterst. : m : mineraal arm Afdichtingen Overig Bentoniet Ongeroerd monster : Geroerd monster : Mate van verontreiniging : lichte geur : licht kooldeeltjes : licht plantenresten : matige geur : matig kooldeeltjes : matig plantenresten : sterke geur : sterk kooldeeltjes : sterk plantenresten : uiterste geur : uiterst kooldeeltjes : uiterst plantenresten : lichte olie-water reactie : licht puin : matige olie-water reactie : matig puin : sterke olie-water reactie : sterk puin : uiterste olie-water reactie : uiterst puin

132 Projectcode Projectnaam Boornummer Locatie Datum x; y 14KL276 Huygenstraat 74 Hilversum 01 Deellocatie ; Beschrijver Boorfirma Boormethode Maaiveldhoogte Globale grondwaterstand R. Besamusca Klijn Bodemonderzoek B.V. Edelmanboor 0 cm t.o.v. maaiveld 100 cm-mv Projectcode Projectnaam Boornummer Locatie Datum x; y 14KL276 Huygenstraat 74 Hilversum 02 Deellocatie ; Beschrijver Boorfirma Boormethode Maaiveldhoogte Globale grondwaterstand R. Besamusca Klijn Bodemonderzoek B.V. Edelmanboor 0 cm t.o.v. maaiveld 100 cm-mv Boorprofiel getekend volgens NEN 5104 Boorprofiel getekend volgens NEN 5104 Bodem- onderzoek Bodemmonster Bodem- onderzoek Filterbuis Bodemmonster 0 m 1 m ; Verharding; Klinkers; Kleur: rood 10-50; Matig fijn zand, licht siltig; kooldeeltjes (licht), puin (matig); Kleur: zwart ; Matig fijn zand, licht siltig; Kleur: zwart ; Matig fijn zand, licht siltig; Kleur: zwart 0 m 1 m ; Matig fijn zand, licht siltig; kooldeeltjes (licht), puin (matig); Kleur: zwart ; Matig fijn zand, licht siltig; Kleur: zwart ; Matig fijn zand, licht siltig; Kleur: zwart 2 m ; Matig fijn zand, licht siltig; Kleur: donkergeelbruin ; Zeer grof grind, licht siltig; Kleur: geel 2 m ; Matig fijn zand, licht siltig; Kleur: donkergeelbruin 3 m ; Matig grof zand, licht siltig; Kleur: lichtgeel ; Matig grof zand, licht siltig; Kleur: lichtgeel 3 m 4 m ; Matig grof zand, licht siltig; Kleur: lichtgeel ; Matig grof zand, licht siltig; Kleur: lichtgeel 4 m 5 m ; Matig grof zand, licht siltig; Kleur: lichtgeel ; Matig grof zand, licht siltig; Kleur: lichtgeel 5 m G.W. 6 m ; Matig grof zand, licht siltig; Kleur: lichtgeel ; Matig grof zand, licht siltig; Kleur: lichtgeel 6 m 7 m ; Matig grof zand, licht siltig; Kleur: lichtgeel ; Matig grof zand, licht siltig; Kleur: lichtgeel 7 m 8 m Grondwaterbemonstering: Monsternemingsfilter ph: 7,31 Grondwaterstand: 572 cm-mv Diepte Perforatie EGV: 520 µs/cm Troebelheidmeting: 3,0 NTU 720 cm-mv cm-mv Temp.: Zuurstofmeting: 8 m Projectcode Projectnaam Boornummer Locatie Datum x; y 14KL276 Huygenstraat 74 Hilversum 03 Deellocatie ; Beschrijver Boorfirma Boormethode Maaiveldhoogte Globale grondwaterstand R. Besamusca Klijn Bodemonderzoek B.V. Edelmanboor 0 cm t.o.v. maaiveld 100 cm-mv Projectcode Projectnaam Boornummer Locatie Datum x; y 14KL276 Huygenstraat 74 Hilversum 04 Deellocatie ; Beschrijver Boorfirma Boormethode Maaiveldhoogte Globale grondwaterstand R. Besamusca Klijn Bodemonderzoek B.V. Edelmanboor 0 cm t.o.v. maaiveld 100 cm-mv Boorprofiel getekend volgens NEN 5104 Boorprofiel getekend volgens NEN 5104 Bodem- onderzoek Bodemmonster Bodem- onderzoek Bodemmonster 0 m ; Matig fijn zand, licht siltig; kooldeeltjes (licht), puin (matig); Kleur: zwart 0 m ; Matig fijn zand, licht siltig; kooldeeltjes (licht), puin (matig); Kleur: zwart 1 m 1 m 2 m 2 m 3 m 3 m 4 m 4 m 5 m 5 m 6 m 6 m 7 m 7 m 8 m 8 m

133 Projectcode Projectnaam Boornummer Locatie Datum x; y 14KL276 Huygenstraat 74 Hilversum 05 Deellocatie ; Beschrijver Boorfirma Boormethode Maaiveldhoogte Globale grondwaterstand R. Besamusca Klijn Bodemonderzoek B.V. Edelmanboor 0 cm t.o.v. maaiveld 100 cm-mv Projectcode Projectnaam Boornummer Locatie Datum x; y 14KL276 Huygenstraat 74 Hilversum 06 Deellocatie ; Beschrijver Boorfirma Boormethode Maaiveldhoogte Globale grondwaterstand R. Besamusca Klijn Bodemonderzoek B.V. Edelmanboor 0 cm t.o.v. maaiveld 100 cm-mv Boorprofiel getekend volgens NEN 5104 Boorprofiel getekend volgens NEN 5104 Bodem- onderzoek Bodemmonster Bodem- onderzoek Bodemmonster 0 m ; Matig fijn zand, licht siltig; Grint, kooldeeltjes (licht), puin (matig); Kleur: zwart 0 m ; Matig fijn zand, licht siltig; Grint, kooldeeltjes (licht), puin (matig); Kleur: zwart 1 m 1 m 2 m 2 m 3 m 3 m 4 m 4 m 5 m 5 m 6 m 6 m 7 m 7 m 8 m 8 m Projectcode Projectnaam Boornummer Locatie Datum x; y 14KL276 Huygenstraat 74 Hilversum 07 Deellocatie ; Beschrijver Boorfirma Boormethode Maaiveldhoogte Globale grondwaterstand R. Besamusca Klijn Bodemonderzoek B.V. Edelmanboor 0 cm t.o.v. maaiveld 100 cm-mv Projectcode Projectnaam Boornummer Locatie Datum x; y 14KL276 Huygenstraat 74 Hilversum 08 Deellocatie ; Beschrijver Boorfirma Boormethode Maaiveldhoogte Globale grondwaterstand R. Besamusca Klijn Bodemonderzoek B.V. Edelmanboor 0 cm t.o.v. maaiveld 100 cm-mv Boorprofiel getekend volgens NEN 5104 Boorprofiel getekend volgens NEN 5104 Bodem- onderzoek Bodemmonster Bodem- onderzoek Bodemmonster 0 m ; Matig fijn zand, licht siltig; Grint, kooldeeltjes (licht), puin (matig); Kleur: zwart 0 m ; Verharding; Klinkers; Kleur: rood 10-50; Matig fijn zand, licht siltig; kooldeeltjes (licht), puin (matig); Kleur: zwart 1 m 1 m 2 m 2 m 3 m 3 m 4 m 4 m 5 m 5 m 6 m 6 m 7 m 7 m 8 m 8 m

134 Projectcode Projectnaam Boornummer Locatie Datum x; y 14KL276 Huygenstraat 74 Hilversum 09 Deellocatie ; Beschrijver Boorfirma Boormethode Maaiveldhoogte Globale grondwaterstand R. Besamusca Klijn Bodemonderzoek B.V. Edelmanboor 0 cm t.o.v. maaiveld 100 cm-mv Boorprofiel getekend volgens NEN 5104 Bodem- onderzoek Bodemmonster 0 m ; Matig fijn zand, licht siltig; kooldeeltjes (licht), puin (matig); Kleur: zwart 1 m 2 m 3 m 4 m 5 m 6 m 7 m 8 m

135 Bijlage 3: Analyserapporten

136 AL-West B.V. Dortmundstraat 16B, 7418 BH Deventer, the Netherlands Postbus 693, 7400 AR Deventer Tel. +31(0) , Fax +31(0) KLIJN BODEMONDERZOEK B.V. Klijn Bodemonderzoek OUDLANDSEWEG XT OOSTWOLD Datum Relatienr Opdrachtnr ANALYSERAPPORT Opdracht Bodem / Eluaat Opdrachtgever Uw referentie Opdrachtacceptatie Monsternemer Geachte heer, mevrouw, Hierbij zenden wij U de resultaten van het door u aangevraagde laboratoriumonderzoek. De analyses zijn, tenzij anders vermeld, uitgevoerd overeenkomstig onze erkenning voor de werkzaamheid "Analyse voor milieuhygiënisch bodemonderzoek" van het Besluit Bodemkwaliteit. Indien u gegevens wenst over de meetonzekerheden van een methode, kunnen wij u deze op verzoek verstrekken. Dit rapport mag alleen in zijn geheel worden gereproduceerd. Eventuele bijlagen zijn onderdeel van het rapport. Indien u nog vragen heeft of aanvullende informatie wenst, verzoeken wij u om contact op te nemen met Klantenservice. Wij vertrouwen U met de toegezonden informatie van dienst te zijn. Met vriendelijke groet, KLIJN BODEMONDERZOEK B.V. 14KL276 Huygenstraat 74 Hilversum Opdrachtgever AL-West B.V. Dhr. Laurens van Oene, Tel. +31/ Klantenservice DOC NL-P1 Kamer van Koophandel Nr VAT/BTW-ID-Nr.: NL B01 Directeur ppa. Elly van Bakergem Dr. Paul Wimmer Blad 1 van 5

137 AL-West B.V. Dortmundstraat 16B, 7418 BH Deventer, the Netherlands Postbus 693, 7400 AR Deventer Tel. +31(0) , Fax +31(0) Opdracht Bodem / Eluaat Monsternr Monstername Monsteromschrijving 1.2, 2.1, 3.1, 4.1, 5.1, 6.1, 7.1, 8.2>MM1 1.3, 1.4, 2.2, 2.3>MM2 Eenheid , 2.1, 3.1, 4.1, 5.1, 6.1, 7.1, 8.2>MM1 1.3, 1.4, 2.2, 2.3>MM2 DOC NL-P2 Algemene monstervoorbehandeling Voorbehandeling conform AS3000 Droge stof IJzer (Fe2O3) Klassiek Chemische Analyses Organische stof Carbonaten dmv asrest Fracties (sedigraaf) Fractie < 2 µm Voorbehandeling metalen analyse Koningswater ontsluiting Metalen (AS3000) Barium (Ba) Cadmium (Cd) Kobalt (Co) Koper (Cu) Kwik (Hg) Lood (Pb) Molybdeen (Mo) Nikkel (Ni) Zink (Zn) PAK (AS3000) Anthraceen Benzo(a)anthraceen Benzo(ghi)peryleen Benzo(k)fluorantheen Benzo-(a)-Pyreen Chryseen Fenanthreen Fluorantheen Indeno-(1,2,3-c,d)pyreen Naftaleen Som PAK (VROM) (Factor 0,7) Minerale olie (AS3000) Koolwaterstoffractie C10-C40 Kamer van Koophandel Nr VAT/BTW-ID-Nr.: NL B01 % % Ds % Ds % Ds % Ds Directeur ppa. Elly van Bakergem Dr. Paul Wimmer mg/kg Ds mg/kg Ds mg/kg Ds mg/kg Ds mg/kg Ds mg/kg Ds mg/kg Ds mg/kg Ds mg/kg Ds mg/kg Ds mg/kg Ds mg/kg Ds mg/kg Ds mg/kg Ds mg/kg Ds mg/kg Ds mg/kg Ds mg/kg Ds mg/kg Ds mg/kg Ds mg/kg Ds , ,9 -- <5,0 -- <5,0 -- x) 2,9 -- x) 2,9 -- 2,1 -- 0,4 -- 1,1 -- 1, < ,45 -- <0, ,0 -- <3, ,7 -- 2,5 -- 0, <1,5 -- <1, <4, < ,10 -- <0, ,60 -- <0, ,47 -- <0, ,37 -- <0, ,93 -- <0, ,66 -- <0, ,55 -- <0, ,5 -- <0, ,71 -- <0, <0, <0, #) 5,9 -- #) 0, <35 -- Blad 2 van 5

138 AL-West B.V. Dortmundstraat 16B, 7418 BH Deventer, the Netherlands Postbus 693, 7400 AR Deventer Tel. +31(0) , Fax +31(0) Opdracht Bodem / Eluaat Minerale olie (AS3000) Koolwaterstoffractie C10-C12 Koolwaterstoffractie C12-C16 Koolwaterstoffractie C16-C20 Koolwaterstoffractie C20-C24 Koolwaterstoffractie C24-C28 Koolwaterstoffractie C28-C32 Koolwaterstoffractie C32-C36 Koolwaterstoffractie C36-C40 Polychloorbifenylen (AS3000) PCB 28 PCB 52 PCB 101 PCB 118 PCB 138 PCB 153 PCB 180 Som PCB (7 Ballschmiter) (Factor 0,7) Eenheid mg/kg Ds mg/kg Ds mg/kg Ds mg/kg Ds mg/kg Ds mg/kg Ds mg/kg Ds mg/kg Ds mg/kg Ds mg/kg Ds mg/kg Ds mg/kg Ds mg/kg Ds mg/kg Ds mg/kg Ds mg/kg Ds , 2.1, 3.1, 4.1, 5.1, 6.1, 7.1, 8.2>MM1 1.3, 1.4, 2.2, 2.3>MM2 <3 -- <3 -- <3 -- < < < < < <5 -- <5 -- <5 -- <0, <0, , , , , , , , , , , , , #) 0, #) 0, Verklaring:"<" of n.a. betekent dat het gehalte van de component lager is dan de rapportagegrens. x) Gehaltes beneden de rapportagegrens zijn niet mee inbegrepen. #) Bij deze som zijn resultaten "<rapportagegrens" vermenigvuldigd met 0,7. Het organische stof gehalte wordt gecorrigeerd voor het lutum gehalte, als geen lutum bepaald is wordt gecorrigeerd als ware het lutum gehalte 5,4% Begin van de analyses: Einde van de analyses: De onderzoeksresultaten hebben alleen betrekking op het aangeleverde monstermateriaal. Monsters met onbekende herkomst kunnen slechts beperkt gecontroleerd worden op plausibiliteit. AL-West B.V. Dhr. Laurens van Oene, Tel. +31/ Klantenservice Dit electronisch gegenereerde rapport is gecontroleerd en vrijgegeven. In overeenstemming met de vereisten van NEN EN ISO/IEC 17025:2005 voor eenvoudige rapportage is dit rapport met digitale handtekening rechtsgeldig. DOC NL-P3 Kamer van Koophandel Nr VAT/BTW-ID-Nr.: NL B01 Directeur ppa. Elly van Bakergem Dr. Paul Wimmer Blad 3 van 5

139 AL-West B.V. Dortmundstraat 16B, 7418 BH Deventer, the Netherlands Postbus 693, 7400 AR Deventer Tel. +31(0) , Fax +31(0) Opdracht Bodem / Eluaat Toegepaste methoden Vaste stof eigen methode: Carbonaten dmv asrest eigen methode: n) Gelijkwaardig aan NEN 5739: n) IJzer (Fe2O3) Glw. NEN-ISO 11465;cf. NEN-EN 12880; cf. AS3000: Droge stof Protocollen AS 3000: Voorbehandeling conform AS3000 Som PCB (7 Ballschmiter) (Factor 0,7) Protocollen AS 3000 / Protocollen AS 3200: Organische stof Koningswater ontsluiting Nikkel (Ni) Zink (Zn) Koper (Cu) Kobalt (Co) n) Niet geaccrediteerd Koolwaterstoffractie C10-C12 Koolwaterstoffractie C12-C16 Koolwaterstoffractie C16-C20 Koolwaterstoffractie C20-C24 Koolwaterstoffractie C24-C28 Koolwaterstoffractie C28-C32 Koolwaterstoffractie C32-C36 Koolwaterstoffractie C36-C40 Barium (Ba) Lood (Pb) Cadmium (Cd) Kwik (Hg) Molybdeen (Mo) Koolwaterstoffractie C10-C40 Som PAK (VROM) (Factor 0,7) Fractie < 2 µm DOC NL-P4 Kamer van Koophandel Nr VAT/BTW-ID-Nr.: NL B01 Directeur ppa. Elly van Bakergem Dr. Paul Wimmer Blad 4 van 5

140 AL-West B.V. Dortmundstraat 16B, 7418 BH Deventer, the Netherlands Postbus 693, 7400 AR Deventer Tel. +31(0) , Fax +31(0) Bijlage bij Opdrachtnr CONSERVERING, CONSERVERINGSTERMIJN EN VERPAKKING Er zijn verschillen met de richtlijnen geconstateerd die mogelijk de betrouwbaarheid van de analyseresultaten beïnvloeden. De conserveringstermijn is voor volgende analyse overschreden: , , , Droge stof Naftaleen Indeno-(1,2,3- c,d)pyreen Koolwaterstoffractie C12-C16 Koolwaterstoffractie C16-C20 Koolwaterstoffractie C32-C36 PCB 52 PCB 180 Koolwaterstoffractie C28-C32 Chryseen Benzo-(a)-Pyreen PCB 101 PCB 138 PCB 153 Koolwaterstoffractie C10-C40 Benzo(k)fluorantheen Fluorantheen PCB 118 Benzo(a)anthraceen PCB 28 Koolwaterstoffractie C10-C12 Koolwaterstoffractie C24-C28 Koolwaterstoffractie C36-C40 Fenanthreen Fractie < 2 µm Som PAK (VROM) (Factor 0,7) Koolwaterstoffractie C20-C24 Benzo(ghi)peryleen Anthraceen , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , DOC NL-P5 Kamer van Koophandel Nr VAT/BTW-ID-Nr.: NL B01 Directeur ppa. Elly van Bakergem Dr. Paul Wimmer Blad 5 van 5

141 AL-West B.V. Dortmundstraat 16B, 7418 BH Deventer, the Netherlands Postbus 693, 7400 AR Deventer Tel. +31(0) , Fax +31(0) Chromatogram for Order No , Analysis No , created at :43:00 Monsteromschrijving: 1.2, 2.1, 3.1, 4.1, 5.1, 6.1, 7.1, 8.2>MM1 DOC NL-P1 Kamer van Koophandel Nr VAT/BTW-ID-Nr.: NL B01 Directeur ppa. Elly van Bakergem Dr. Paul Wimmer Blad 1 van 2

142 AL-West B.V. Dortmundstraat 16B, 7418 BH Deventer, the Netherlands Postbus 693, 7400 AR Deventer Tel. +31(0) , Fax +31(0) Chromatogram for Order No , Analysis No , created at :32:02 Monsteromschrijving: 1.3, 1.4, 2.2, 2.3>MM2 DOC NL-P2 Kamer van Koophandel Nr VAT/BTW-ID-Nr.: NL B01 Directeur ppa. Elly van Bakergem Dr. Paul Wimmer Blad 2 van 2

143 AL-West B.V. Dortmundstraat 16B, 7418 BH Deventer, the Netherlands Postbus 693, 7400 AR Deventer Tel. +31(0) , Fax +31(0) KLIJN BODEMONDERZOEK B.V. Klijn Bodemonderzoek OUDLANDSEWEG XT OOSTWOLD Datum Relatienr Opdrachtnr ANALYSERAPPORT Opdracht Bodem / Eluaat Opdrachtgever Uw referentie Opdrachtacceptatie Monsternemer Geachte heer, mevrouw, Hierbij zenden wij U de resultaten van het door u aangevraagde laboratoriumonderzoek. De analyses zijn, tenzij anders vermeld, uitgevoerd overeenkomstig onze erkenning voor de werkzaamheid "Analyse voor milieuhygiënisch bodemonderzoek" van het Besluit Bodemkwaliteit. Indien u gegevens wenst over de meetonzekerheden van een methode, kunnen wij u deze op verzoek verstrekken. Dit rapport mag alleen in zijn geheel worden gereproduceerd. Eventuele bijlagen zijn onderdeel van het rapport. Indien u nog vragen heeft of aanvullende informatie wenst, verzoeken wij u om contact op te nemen met Klantenservice. Wij vertrouwen U met de toegezonden informatie van dienst te zijn. Met vriendelijke groet, KLIJN BODEMONDERZOEK B.V. 14KL276 Huygenstraat 74 Hilversum Opdrachtgever AL-West B.V. Dhr. Laurens van Oene, Tel. +31/ Klantenservice DOC NL-P1 Kamer van Koophandel Nr VAT/BTW-ID-Nr.: NL B01 Directeur ppa. Elly van Bakergem Dr. Paul Wimmer Blad 1 van 4

144 AL-West B.V. Dortmundstraat 16B, 7418 BH Deventer, the Netherlands Postbus 693, 7400 AR Deventer Tel. +31(0) , Fax +31(0) Opdracht Bodem / Eluaat Monsternr Monstername Monsteromschrijving 1.2>M3 2.1>M4 3.1>M5 4.1>M6 5.1>M7 Eenheid Algemene monstervoorbehandeling Voorbehandeling dmv breken (AS3000) Voorbehandeling conform AS3000 Droge stof % Voorbehandeling metalen analyse Koningswater ontsluiting Metalen (AS3000) Koper (Cu) mg/kg Ds Zink (Zn) mg/kg Ds >M3 2.1>M4 3.1>M5 4.1>M6 5.1>M , , , , , ,5 -- 6, DOC NL-P2 Kamer van Koophandel Nr VAT/BTW-ID-Nr.: NL B01 Directeur ppa. Elly van Bakergem Dr. Paul Wimmer Blad 2 van 4

145 AL-West B.V. Dortmundstraat 16B, 7418 BH Deventer, the Netherlands Postbus 693, 7400 AR Deventer Tel. +31(0) , Fax +31(0) Opdracht Bodem / Eluaat Monsternr Monstername Monsteromschrijving 6.1>M8 7.1>M9 8.2>M10 Eenheid Algemene monstervoorbehandeling Voorbehandeling dmv breken (AS3000) Voorbehandeling conform AS3000 Droge stof % Voorbehandeling metalen analyse Koningswater ontsluiting Metalen (AS3000) Koper (Cu) mg/kg Ds Zink (Zn) mg/kg Ds >M8 7.1>M9 8.2>M , , , Begin van de analyses: Einde van de analyses: De onderzoeksresultaten hebben alleen betrekking op het aangeleverde monstermateriaal. Monsters met onbekende herkomst kunnen slechts beperkt gecontroleerd worden op plausibiliteit. AL-West B.V. Dhr. Laurens van Oene, Tel. +31/ Klantenservice Dit electronisch gegenereerde rapport is gecontroleerd en vrijgegeven. In overeenstemming met de vereisten van NEN EN ISO/IEC 17025:2005 voor eenvoudige rapportage is dit rapport met digitale handtekening rechtsgeldig. Toegepaste methoden Vaste stof Glw. NEN-ISO 11465;cf. NEN-EN 12880; cf. AS3000: Droge stof Protocollen AS 3000: Voorbehandeling conform AS3000 Protocollen AS 3000 / Protocollen AS 3200: Koningswater ontsluiting Voorbehandeling dmv breken (AS3000)Koper (Cu) Zink (Zn) DOC NL-P3 Kamer van Koophandel Nr VAT/BTW-ID-Nr.: NL B01 Directeur ppa. Elly van Bakergem Dr. Paul Wimmer Blad 3 van 4

146 AL-West B.V. Dortmundstraat 16B, 7418 BH Deventer, the Netherlands Postbus 693, 7400 AR Deventer Tel. +31(0) , Fax +31(0) Bijlage bij Opdrachtnr CONSERVERING, CONSERVERINGSTERMIJN EN VERPAKKING Er zijn verschillen met de richtlijnen geconstateerd die mogelijk de betrouwbaarheid van de analyseresultaten beïnvloeden. De conserveringstermijn is voor volgende analyse overschreden: Droge stof , , , , , , , DOC NL-P4 Kamer van Koophandel Nr VAT/BTW-ID-Nr.: NL B01 Directeur ppa. Elly van Bakergem Dr. Paul Wimmer Blad 4 van 4

147 AL-West B.V. Dortmundstraat 16B, 7418 BH Deventer, the Netherlands Postbus 693, 7400 AR Deventer Tel. +31(0) , Fax +31(0) KLIJN BODEMONDERZOEK B.V. Klijn Bodemonderzoek OUDLANDSEWEG XT OOSTWOLD Datum Relatienr Opdrachtnr ANALYSERAPPORT Opdracht Water Opdrachtgever Uw referentie Opdrachtacceptatie Monsternemer Geachte heer, mevrouw, Hierbij zenden wij U de resultaten van het door u aangevraagde laboratoriumonderzoek. De analyses zijn, tenzij anders vermeld, uitgevoerd overeenkomstig onze erkenning voor de werkzaamheid "Analyse voor milieuhygiënisch bodemonderzoek" van het Besluit Bodemkwaliteit. Indien u gegevens wenst over de meetonzekerheden van een methode, kunnen wij u deze op verzoek verstrekken. Dit rapport mag alleen in zijn geheel worden gereproduceerd. Eventuele bijlagen zijn onderdeel van het rapport. Indien u nog vragen heeft of aanvullende informatie wenst, verzoeken wij u om contact op te nemen met Klantenservice. Wij vertrouwen U met de toegezonden informatie van dienst te zijn. Met vriendelijke groet, KLIJN BODEMONDERZOEK B.V. 14KL276 Huygenstraat 74 Hilversum Opdrachtgever AL-West B.V. Dhr. Laurens van Oene, Tel. +31/ Klantenservice DOC NL-P1 Kamer van Koophandel Nr VAT/BTW-ID-Nr.: NL B01 Directeur ppa. Elly van Bakergem Dr. Paul Wimmer Blad 1 van 4

148 AL-West B.V. Dortmundstraat 16B, 7418 BH Deventer, the Netherlands Postbus 693, 7400 AR Deventer Tel. +31(0) , Fax +31(0) Opdracht Water Monsternr. Monsteromschrijving Monstername Monsternamepunt Peilbuis Eenheid Peilbuis 1 DOC NL-P2 Metalen (AS3000) Barium (Ba) Cadmium (Cd) Kobalt (Co) Koper (Cu) Kwik (Hg) Lood (Pb) Molybdeen (Mo) Nikkel (Ni) Zink (Zn) Aromaten Benzeen Tolueen Ethylbenzeen m,p-xyleen ortho-xyleen Som Xylenen (Factor 0,7) Naftaleen Styreen Chloorhoudende koolwaterstoffen Dichloormethaan Trichloormethaan (Chloroform) Tetrachloormethaan (Tetra) 1,1-Dichloorethaan 1,2-Dichloorethaan 1,1,1-Trichloorethaan 1,1,2-Trichloorethaan Vinylchloride 1,1-Dichlooretheen Cis-1,2-Dichlooretheen trans-1,2-dichlooretheen Som cis/trans-1,2- Dichlooretheen (Factor 0,7) Som Dichlooretheen (Factor 0,7) Kamer van Koophandel Nr VAT/BTW-ID-Nr.: NL B01 Directeur ppa. Elly van Bakergem Dr. Paul Wimmer <0,20 -- <2,0 -- 5,6 -- <0,05 -- <2,0 -- 4,2 -- <3, <0,20 -- <0,20 -- <0,20 -- <0,20 -- <0,10 -- #) 0,21 -- <0, <0,20 -- <0,20 -- <0,20 -- <0,10 -- <0,20 -- <0,20 -- <0,10 -- <0,10 -- <0,20 -- <0,10 -- <0,10 -- <0,10 -- #) 0,14 -- #) 0,21 -- Blad 2 van 4

149 AL-West B.V. Dortmundstraat 16B, 7418 BH Deventer, the Netherlands Postbus 693, 7400 AR Deventer Tel. +31(0) , Fax +31(0) Opdracht Water Chloorhoudende koolwaterstoffen Trichlooretheen (Tri) Tetrachlooretheen (Per) 1,1-Dichloorpropaan 1,2-Dichloorpropaan 1,3-Dichloorpropaan Som Dichloorpropanen (Factor 0,7) Broomhoudende koolwaterstoffen Tribroommethaan (bromoform) Minerale olie (AS3000) Koolwaterstoffractie C10-C40 Koolwaterstoffractie C10-C12 Koolwaterstoffractie C12-C16 Koolwaterstoffractie C16-C20 Koolwaterstoffractie C20-C24 Koolwaterstoffractie C24-C28 Koolwaterstoffractie C28-C32 Koolwaterstoffractie C32-C36 Koolwaterstoffractie C36-C40 Eenheid Peilbuis 1 3,8 -- <0,10 -- <0,20 -- <0,20 -- <0,20 -- #) 0,42 -- <0,20 -- <50 -- <10 -- < ,0 -- 6,8 -- 7,5 -- 5,3 -- 5,1 -- <5,0 -- Verklaring:"<" of n.a. betekent dat het gehalte van de component lager is dan de rapportagegrens. #) Bij deze som zijn resultaten "<rapportagegrens" vermenigvuldigd met 0,7. Begin van de analyses: Einde van de analyses: De onderzoeksresultaten hebben alleen betrekking op het aangeleverde monstermateriaal. Monsters met onbekende herkomst kunnen slechts beperkt gecontroleerd worden op plausibiliteit. AL-West B.V. Dhr. Laurens van Oene, Tel. +31/ Klantenservice Dit electronisch gegenereerde rapport is gecontroleerd en vrijgegeven. In overeenstemming met de vereisten van NEN EN ISO/IEC 17025:2005 voor eenvoudige rapportage is dit rapport met digitale handtekening rechtsgeldig. DOC NL-P3 Kamer van Koophandel Nr VAT/BTW-ID-Nr.: NL B01 Directeur ppa. Elly van Bakergem Dr. Paul Wimmer Blad 3 van 4

150 AL-West B.V. Dortmundstraat 16B, 7418 BH Deventer, the Netherlands Postbus 693, 7400 AR Deventer Tel. +31(0) , Fax +31(0) Opdracht Water Toegepaste methoden Protocollen AS 3100: Nikkel (Ni) Koper (Cu) Cadmium (Cd) Barium (Ba) Kwik (Hg) Lood (Pb) Kobalt (Co) Molybdeen (Mo) Zink (Zn) Protocollen AS 3100: n) Som cis/trans-1,2-dichlooretheen (Factor 0,7) Koolwaterstoffractie C10-C12 Koolwaterstoffractie C12-C16 n) Niet geaccrediteerd Dichloormethaan Tribroommethaan (bromoform) Trichloormethaan (Chloroform) Benzeen Tetrachloormethaan (Tetra) Tolueen Ethylbenzeen 1,1-Dichloorethaan 1,2-Dichloorethaan Som Xylenen (Factor 0,7) Naftaleen 1,1,1-Trichloorethaan Styreen 1,1,2-Trichloorethaan Vinylchloride Som Dichlooretheen (Factor 0,7) Trichlooretheen (Tri) Tetrachlooretheen (Per) Som Dichloorpropanen (Factor 0,7) Koolwaterstoffractie C10-C40 Koolwaterstoffractie C16-C20 Koolwaterstoffractie C20-C24 Koolwaterstoffractie C24-C28 Koolwaterstoffractie C28-C32 Koolwaterstoffractie C32-C36 Koolwaterstoffractie C36-C40 DOC NL-P4 Kamer van Koophandel Nr VAT/BTW-ID-Nr.: NL B01 Directeur ppa. Elly van Bakergem Dr. Paul Wimmer Blad 4 van 4

151 AL-West B.V. Dortmundstraat 16B, 7418 BH Deventer, the Netherlands Postbus 693, 7400 AR Deventer Tel. +31(0) , Fax +31(0) Chromatogram for Order No , Analysis No , created at :12:41 Monsteromschrijving: 01-Peilbuis 1 DOC NL-P1 Kamer van Koophandel Nr VAT/BTW-ID-Nr.: NL B01 Directeur ppa. Elly van Bakergem Dr. Paul Wimmer Blad 1 van 1

152 Bijlage 4: Toelichting toetsingskader

153 Toelichting toetsingskader De analyseresultaten zijn beoordeeld aan de hand van het toetsingskader van VROM (Regeling Bodemkwaliteit en de circulaire Bodemsanering 2009). Hierin worden verschillende toetsingscriteria voor grond en grondwater onderscheiden. Deze hebben de volgende betekenis: Grond Achtergrondwaarden (A) In het Regeling Bodemkwaliteit wordt de term Achtergrondwaarden gebruikt. De achtergrondwaarden zijn gebaseerd op het onderzoek Achtergrondwaarden 2000 (AW2000). Hierin zijn gehalten vastgesteld van een groot aantal stoffen in bodem van natuuren landbouwgronden in Nederland. Criterium voor nader onderzoek ( 1 /2(A+I)) Het vaststellen in hoeverre sprake is van een geval van ernstige bodemverontreiniging (vaststellen saneringsnoodzaak) wordt bepaald middels de uitvoering van een nader onderzoek. Dit nader onderzoek dient plaats te vinden indien het criterium voor nader onderzoek [ 1 /2(A+I); gemiddelde van de som van achtergrond- en interventiewaarde] wordt overschreden. Interventiewaarden (I) De interventiewaarden geven het concentratieniveau voor verontreinigde stoffen aan waarboven sprake is van ernstige bodemverontreiniging. In bijzondere situaties kan ook bij concentraties beneden de interventiewaarden sprake zijn van en geval van ernstige verontreiniging. De interventiewaarden zijn gebaseerd op de risico s voor de volksgezondheid en het ecosysteem. Grondwater Voor de beoordeling van grondwater worden streef- en interventiewaarden onderscheiden. Deze hebben de volgende betekenis: Streefwaarden (S) De streefwaarden geven het uiteindelijk te bereiken kwaliteitsniveau voor de bodem aan. De streefwaarden hebben betrekking op de in de natuur voorkomende achtergrondconcentraties, of detectiegrenzen bij stoffen die niet in natuurlijke milieus voorkomen. Criterium voor nader onderzoek ( 1 /2(S+I)) Het vaststellen in hoeverre sprake is van een geval van ernstige bodemverontreiniging (vaststellen saneringsnoodzaak) wordt bepaald middels de uitvoering van een nader onderzoek. Dit nader onderzoek dient plaats te vinden indien het criterium voor nader onderzoek [ 1 /2(S+I); gemiddelde van de som van streef- en interventiewaarde] wordt overschreden. Interventiewaarden (I) De interventiewaarden geven het concentratieniveau voor verontreinigde stoffen aan waarboven sprake is van ernstige bodemverontreiniging. In bijzondere situaties kan ook bij concentraties beneden de interventiewaarden sprake zijn van en geval van ernstige verontreiniging. De interventiewaarden zijn gebaseerd op de risico s voor de volksgezondheid en het ecosysteem.

154 Bijlage 5: Overzicht posities monsternamepunten

155 Huyensstraat 80 9 niet toegankelijk opslagplaats 7 80a 8 0 m 5 m 25 m Legenda peilbuis Bodemonderzoek schaal: datum: formaat: 1 : 500 A4 getekend: bijlage: RS 05 boring onderzoekslocatie project: Huygenstraat 74 te Hilversum Overzicht posities monsternamepunten projectnummer: 14KL276

156 Quickscan flora en fauna Huygensstraat 80A Hilversum Opdrachtgever: Versienummer: Mees ruimte & milieu Postbus AW Zoetermeer Definitief Datum: 11 februari 2015 Auteur: Paraaf: mevrouw ir. L. Dresmé

157 Huygensstraat 80A te Hilversum 11 februari 2015 Pagina 2 van 14 Colofon Dresmé&vanderValk Wüstelaan AA Santpoort-Zuid +31 (0) (0) linda@dresmevandervalk.nl Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm, elektronisch op geluidsband of op welke andere wijze ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van Dresmé&vanderValk.

158 Huygensstraat 80A te Hilversum 11 februari 2015 Pagina 3 van 14 Inhoudsopgave pagina 1 Inleiding Aanleiding Doel Indeling van de rapportage Projectbeschrijving Ligging Beschrijving van de slopen objecten Beschermde gebieden Onderzoeksmethode Resultaten Archiefonderzoek Veldonderzoek Conclusie Literatuurlijst bijlage 1: C.V. mevrouw Ir. L. Dresmé

159 Huygensstraat 80A te Hilversum 11 februari 2015 Pagina 4 van 14 1 INLEIDING In december 2014 is een quickscan flora en fauna uitgevoerd ter plaatse van de projectlocatie gelegen aan de Huygensstraat te Hilversum. De projectlocatie is gelegen in het stedelijke gebied van Hilversum in de provincie Noord-Holland. 1.1 Aanleiding Het bestaande projectgebied bestaat uit laagbouw van bedrijfsgebouwen. Het buitenterrein bestaat uit een verhard erf. De bestaande panden worden gesloopt, waarna een nieuw bedrijfspand wordt gebouwd. De te slopen panden dienen gecontroleerd te worden op geschiktheid voor beschermde flora en fauna. Daarnaast dienen de effecten in kaart gebracht te worden van de herontwikkeling op beschermde gebieden in de omgeving. 1.2 Doel Het doel van de quickscan flora en fauna is het vaststellen dan wel uitsluiten van beschermde flora en fauna in het projectgebied en de effecten op beschermde gebieden. 1.3 Indeling van de rapportage De quickscan flora en fauna bestaat uit zes hoofdstukken. In hoofdstuk 2 is het projectgebied en het voorgenomen initiatief beschreven. In hoofdstuk 4 is de ligging van het projectgebied ten opzichte van beschermde gebieden te vinden. Hoofdstuk 3 beschrijft de onderzoeksmethode. In hoofdstuk 5 zijn de onderzoeksresultaten beschreven. Hoofdstuk 6 bestaat uit de conclusies.

160 Huygensstraat 80A te Hilversum 11 februari 2015 Pagina 5 van 14 2 PROJECTBESCHRIJVING 2.1 Ligging Het projectgebied is ruim 840 m² groot en is gelegen in het stedelijke gebied van Hilversum. In afbeelding 1 is de ligging en begrenzing van het projectgebied weergegeven. Afbeelding 1: topografische ligging (projectgebied in rood, bron: Googlemaps.nl) 2.2 Beschrijving van de slopen objecten In het projectgebied bevindt zich een bedrijfsruimte en opslagunits. Momenteel zijn de panden in gebruik als opslagruimte. Het hoofdgebouw met een begane grond en één verdieping bestaat uit een steens muur met een schuin dak en is bekleed met golfplaat. Aan het hoofdgebouw zijn twee aanbouwen met enkel een begane grond gebouwd. De binnenplaats is geheel betegeld. Bomen en open water ontbreken. Alle bestaande opstallen worden op termijn weggehaald en hier komen nieuwe bedrijfsunits voor in de plaats. In afbeelding 2 is de toekomstige situatie weergegeven. Afbeelding 2: toekomstige situatie (bron: RV&O)

161 Huygensstraat 80A te Hilversum 11 februari 2015 Pagina 6 van 14 3 BESCHERMDE GEBIEDEN Het projectgebied is niet in of nabij de Ecologische Hoofdstructuur gelegen, zie afbeelding 4. De meest nabijgelegen Ecologische Hoofdstructuur is gelegen ten noorden van het stedelijke gebied van Hilversum op een afstand van circa 1150 m. Afbeelding 4: Ecologische Hoofdstructuur (EHS) nabij Sloterweg (bron: provincie Noord-Holland, structuurvisie 2040)

162 Huygensstraat 80A te Hilversum 11 februari 2015 Pagina 7 van 14 Afbeelding 5 laat de ligging van het projectgebied zien ten opzichte van de Natura 2000-gbeieden. Het meest dichtstbijzijnde Natura 2000-gebied is Oostelijke Vechtplassen op een afstand van meer dan 4 kilometer. Verder weg gelegen natura 2000-gebieden zijn Naardermeer op een afstand van bijna 6 kilometer en Eemmeer & Gooimeer Zuidoever op een afstand van bijna 10 kilometer. De nieuwe bebouwing vervangt de bestaande bebouwing. Op de korte termijn ontstaan lokale effecten, zoals een toename van geluid en stof door de sloop- en bouwactiviteiten. Deze effecten zijn echter verwaarloosbaar en niet waarneembaar ter plaatse van beschermde gebieden. Gezien de afstand en het tussengelegen stedelijke gebied worden geen effecten verwacht op de Ecologische Hoofdstructuur of Natura 2000-gebieden als gevolg van de sloop en bouwwerkzaamheden. Op lange termijn worden ook geen effecten verwacht die van betekenis kunnen zijn voor de natuurwaarden van de beschermde gebieden. Afbeelding 5: Natura 2000-gebied rond Hilversum (bron:

163 Huygensstraat 80A te Hilversum 11 februari 2015 Pagina 8 van 14 4 ONDERZOEKSMETHODE De quickscan flora en fauna is uitgevoerd door een ecoloog met kennis op het gebied van vleermuizen in het stedelijke gebied, mevrouw ir L. Dresmé, zie bijlage 1. Voor het archiefonderzoek is Gegevensautoriteit natuur, waarneming.nl en eerder uitgevoerde onderzoeken naar beschermde flora en fauna in de omgeving meegenomen. De te slopen gebouwen zijn van buiten onderzocht op mogelijke invliegopeningen. Ook zijn de panden aan de binnenzijde onderzocht op geschikte verblijfplaatsen. Daarnaast is beoordeeld of sprake is van een geschikt leefgebied en de eisen die beschermde soorten stellen aan een geschikt leefgebied. Hierna zijn een aantal afbeeldingen weergegeven die een indruk geven van het projectgebied. Afbeelding 1 en 2. Het hoofdgebouw en de aanbouw Afbeelding 3 en 4. De gevels van de bijgebouwen

164 Huygensstraat 80A te Hilversum 11 februari 2015 Pagina 9 van 14 Afbeelding 5 en 6. De binnenzijde van het hoofdgebouw links en recht van de bijgebouwen

165 Huygensstraat 80A te Hilversum 11 februari 2015 Pagina 10 van 14 5 RESULTATEN 5.1 Archiefonderzoek Op basis van verspreidingsgegeven van vleermuizen kunnen in het stedelijke gebied van Hilversum vijf soorten vleermuizen verwacht worden; te weten rosse vleermuis, gewone dwergvleermuis, ruige dwergvleermuis, laatvlieger en meervleermuis. In 2009 is het nabijgelegen fabrieksterrein van Campina onderzocht op vaste verblijfplaatsen van vleermuizen aan de Larenseweg 34, zie afbeelding hieronder. Hieruit komt naar voren dat paarverblijfplaats aanwezig was in de Campinafabriek, dit pand werd echter gehandhaafd (Van der Hout, 2009). Meer recente vleermuisonderzoeken in de directe omgeving van het projectgebied zijn niet naar voren gekomen noch onderzoeken naar andere beschermde soorten. Afbeelding 5: topografische ligging van bekende vleermuisonderzoek ten opzichte van het projectgebied (projectgebied in rood, bron: Googlemaps.nl) 5.2 Veldonderzoek Op 22 december 2014 is een veldonderzoek uitgevoerd. De aard van het onderzoek is een biotoopanalyse en een beoordeling van de gebouwen als geschikte verblijfplaats voor vogels en vleermuizen. Beschermde plantensoorten, beschermde grondgebonden zoogdieren, beschermde amfibieën, reptielen en vissen kunnen op basis van de verharding, het aanwezige biotoop en vanwege het ontbreken van waarnemingen in de omgeving van het projectgebied, worden uitgesloten. Hierna zijn daarom alleen de soortengroepen vleermuizen en broedvogels beschreven.