Klimaattentoonstelling Milieudefensie

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Klimaattentoonstelling Milieudefensie"

Transcriptie

1 Klimaattentoonstelling Milieudefensie Milieudefensie heeft met steun van het VSB Fonds een tentoonstelling ontwikkeld over klimaatverandering, en wat je daartegen kunt doen. De tentoonstelling laat zien wat mensen in hun eigen dagelijkse leven kunnen doen. Daarnaast wordt aangegeven dat ook bedrijven en de politiek een belangrijke rol hebben in het tegengaan van klimaatverandering: samen staan we sterk. Klimaatverandering Wie gaat er wat aan doen? Mensen die door de tentoonstelling geïnteresseerd zijn geraakt om met Milieudefensie in actie te komen voor het klimaat, kunnen een antwoordkaartje invullen en dit ter plekke in een brievenbus deponeren. Voor meer informatie over de tentoonstelling en voor reserveringen: Milieudefensie Servicelijn, telefoon Postbus 19199, 1000 GD Amsterdam Je hoeft geen held te zijn om in actie te komen tegen klimaatverandering. startbanier Klimaattentoonstelling Milieudefensie 1

2 moeten duurzamer investeren zorgen wereldwijd voor 20% van de broeikasgassen kunt kiezen voor een klimaatvriendelijke bank kunt minder vlees en zuivel eten Enig idee waar een bank jouw geld in steekt? Kies daarom voor een bank die investeert Vlees en zuivel Groente en fruit De meeste banken doen zich groen en in de oplossing van klimaatverandering: Geen land ter wereld heeft op zo n klein Groente en fruit groeien in Nederland niet klimaatvriendelijk voor. Maar vaak wordt je energiebesparingen en duurzame energie, oppervlak zoveel varkens, koeien en kippen in alle vier seizoenen op het land. Daarom spaargeld geïnvesteerd in zaken die klimaat- zoals windmolens en zonneboilers. als Nederland. Per inwoner produceren wordt er veel geïmporteerd of in kassen verandering verergeren, zoals: In de tabel lees je wat Nederlandse banken we elk jaar 28 landbouwdieren. Veeteelt gekweekt. - winning van fossiele brandstoffen aan klimaatverandering doen: veroorzaakt ongeveer een vijfde van de (bijvoorbeeld aardolie, steenkool, wereldwijde uitstoot van broeikasgassen. bruinkool) Voor 1 kilo vlees is 5 kilo veevoer nodig. Bij - de bio-industrie. de productie van dat veevoer wordt veel bos Met deze vieze investeringen veroorzaken Voor kasgroente en -fruit is veertien keer zoveel energie nodig als bij teelt in de volle - de auto- en vliegtuigindustrie Spaar jij het klimaat? grond. gekapt of platgebrand. Daardoor komt er De benodigde energie voor ingevlogen CO2 in de lucht. De mest, scheten en boeren voedsel kan wel oplopen tot dertig keer de banken samen drie keer zoveel CO2 van de dieren brengen bovendien methaan hoger. Koop daarom groente en fruit van als heel Nederland in een jaar. en lachgas in de lucht. Deze broeikasgassen het seizoen en uit eigen land. Hoe zit dat met scheten? Oeps! zijn zelfs schadelijker dan CO2. bankieren banier bankieren voedsel banier voedsel Klimaattentoonstelling Milieudefensie 2

3 veroorzaken 10% van onze bijdrage aan het broeikasteffect moeten een krachtige klimaatwet invoeren kunt kiezen voor de trein als je op vakantie gaat kunt de klimaatwet steunen Halve maatregelingen zijn onvoldoende De negatieve milieugevolgen van vlieg- Daarmee wordt vliegen kunstmatig goed- Als we minder broeikasgassen uitstoten Met de Klimaatwet leggen we vast dat verkeer worden vaak kleiner voorgesteld koop gehouden, ten koste van schonere verandert het klimaat minder snel. Nederland elk jaar 3 procent minder dan ze zijn. Maar vliegen is veruit de meest alternatieven als bus en trein. Aan deze Onze regering heeft zich tot doel gesteld dat broeikasgassen uitstoot. Dat is haalbaar, klimaatonvriendelijke vorm van transport. klimaatonvriendelijke situatie moet een Nederland in procent minder broei- en noodzakelijk om klimaatverandering einde komen. kasgassen uitstoot, gerekend vanaf tegen te gaan. De luchtvaart zorgt voor 10 procent van Maar sinds 1990 is het nog niet gelukt om de door Nederland veroorzaakte klimaat- Dus ga je zelf op reis, neem lekker de verandering. Toch mag de luchthaven trein. Of ga op fietsvakantie, dat is nog Schiphol van de overheid fors doorgroeien. gezond ook. Ook heft de overheid nog steeds geen btw op vliegtickets. Over de vliegtuigbrandstof kerosine wordt geen accijns betaald. minder CO2 uit te stoten. Steun de campagne voor een Klimaatwet via Hoe warmpjes wil je erbij zitten op je vakantie? De voornemens van de politiek zijn te vrijblijvend. Er is geen enkele garantie dat er in de toekomst minder broeikasgassen worden uitgestoten. Daarom moeten de beloftes worden vastgelegd in een Wanneer denk jij dat je natte voeten krijgt? Klimaatwet. vliegverkeer banier vliegverkeer politiek banier politiek Klimaattentoonstelling Milieudefensie 3

4 36cm Een wereld te winnen Smeltende ijskappen, een stijgende zeespiegel, meer hittegolven, hoosbuien, orkanen en droogtes. 21cm Omdat wij zoveel aardolie en steenkool Je hoeft geen held te zijn om in actie te gebruiken, komen er teveel broeikasgassen komen tegen klimaatverandering. Een in de atmosfeer. Daardoor kan de aarde spaarlamp indraaien of de verwarming een de zonnewarmte niet goed kwijt. Dit graadje lager zetten doen veel mensen al. betekent dat de temperatuur stijgt en Prima, maar het klimaatprobleem vraagt ook het klimaat overal ter wereld verandert. om stappen van bedrijven en de overheid. Tijd voor actie dus. Dat is waar Milieudefensie zich sterk voor maakt. En daarvoor hebben we jou nodig! Want er is een wereld te winnen. Schoner. Leefbaarder. Als we anders durven denken. Anders durven doen. Reageer, vul de actiekaart in en stop hem in de bus! Doe je ook mee? brievenbus 40 cm schrijftafel 5x21x10cm folderbakje 17 cm 100 cm eindbanier schrijftafel en brievenbus Klimaattentoonstelling Milieudefensie 4

5 Inhoud: 6 banieren: 200x85 cm in cassette met tas 6 halogeenspots (50W) 4 interactieve paaltjes: draai-paneeltjes Ø 36 cm, hoogte paal 100 cm 1 display: hoogte paal 100 cm, brievenbus, schrijftafel Ø 36 cm, folderbakje 5x21x10 cm Instructie opzetten banieren: zie onderzijde cassette. Let op: De print staat op spanning en kan bij het afbreken losschieten. Belangrijk is dat de print begeleid wordt tot in de cassette terwijl het systeem zich oprolt. 130 cm 200 cm 85 cm interactief paaltje banier Klimaattentoonstelling Milieudefensie 5

Praktische tips voor klimaat en portemonnee. Klimaatsparen

Praktische tips voor klimaat en portemonnee. Klimaatsparen Praktische s voor klimaat en portemonnee Klimaatsparen CO 2 en geld besparen De gemiddelde Nederlander stoot per jaar 12.000 kg CO 2 uit (28.000 kg CO 2 per huishouden). De meeste kilo s gaan op aan verwarming,

Nadere informatie

Opwarming van de aarde

Opwarming van de aarde Leerlingen Opwarming van de aarde 8 Naam: Klas: In dit onderdeel kom je onder andere te weten dat er niet alleen een broeikaseffect is, maar dat er ook een versterkt broeikaseffect is. Bovendien leer je

Nadere informatie

DE ENERGIE[R]EVOLUTIE

DE ENERGIE[R]EVOLUTIE DE LEERLINGENHANDLEIDING VMBO Naam: Klas: Datum: Pagina 2 INLEIDING Mensen maken op grote schaal gebruik van fossiele brandstoffen: aardolie, aardgas en steenkool. Fossiele brandstoffen ontstaan uit resten

Nadere informatie

Klimaatcompensatie investeren in een schone toekomst

Klimaatcompensatie investeren in een schone toekomst Klimaatcompensatie investeren in een schone toekomst Van warme douche, autorit en vliegvakantie tot het verwarmen van ons huis: alles wat we in ons dagelijks leven doen, leidt tot uitstoot van broeikasgassen.

Nadere informatie

LAAT DE WIND WAAIEN

LAAT DE WIND WAAIEN LAAT DE WIND WAAIEN 2019 zal worden herinnerd als het jaar waarin iets veranderde, toen kinderen staakten om volwassenen te vragen actie te ondernemen om klimaatverandering tegen te gaan. Geïnspireerd

Nadere informatie

LES 2: Klimaatverandering

LES 2: Klimaatverandering LES 2: Klimaatverandering 1 Les 2: Klimaatverandering Vakken PAV, aardrijkskunde Eindtermen Sociale vaardigheden, burgerzin, ICT, vakoverschrijdend, samenwerken, kritisch denken Materiaal Computer met

Nadere informatie

DE ENERGIE[R]EVOLUTIE

DE ENERGIE[R]EVOLUTIE DE LEERLINGENHANDLEIDING HAVO/VWO Naam: Klas: Datum: Pagina 2 INLEIDING De mens maakt op grote schaal gebruik van fossiele brandstoffen. Dit zijn bijvoorbeeld aardolie, aardgas en steenkool. Fossiele brandstoffen

Nadere informatie

LESINSTRUCTIE GROEP 5/6

LESINSTRUCTIE GROEP 5/6 LESINSTRUCTIE GROEP 5/6 Bij Samsam nr. 5 2017 De zee Burgerschap Samsam komt 5 x per jaar uit met een magazine, en een werkblad. Daarbij hoort een website met filmpjes en aanvullende informatie: samsam.net

Nadere informatie

DE ENERGIE[R]EVOLUTIE

DE ENERGIE[R]EVOLUTIE DE LEERLINGENWERKBOEK DE EINDOPDRACHT Team: Klas: Datum: Pagina 2 INLEIDING De mens maakt op grote schaal gebruik van fossiele brandstoffen. Dit zijn bijvoorbeeld aardolie, aardgas en steenkool. Fossiele

Nadere informatie

6,1. Werkstuk door een scholier 1953 woorden 1 april keer beoordeeld. Hoofdvraag: Wat zijn de gevolgen van het versterkte broeikaseffect?

6,1. Werkstuk door een scholier 1953 woorden 1 april keer beoordeeld. Hoofdvraag: Wat zijn de gevolgen van het versterkte broeikaseffect? Werkstuk door een scholier 1953 woorden 1 april 2004 6,1 365 keer beoordeeld Vak Biologie Hoofdvraag: Wat zijn de gevolgen van het versterkte broeikaseffect? Deelvragen: 1. Hoe werkt het broeikaseffect?

Nadere informatie

Werkstuk Aardrijkskunde Broeikaseffect

Werkstuk Aardrijkskunde Broeikaseffect Werkstuk Aardrijkskunde Broeikaseffect Werkstuk door een scholier 1310 woorden 20 juni 2006 6,2 45 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Het Broeikaseffect Inhoudsopgave Inleiding 1.0 Wat is het broeikaseffect?

Nadere informatie

Jouw idealen in Utrecht Verkiezingsprogramma. Provinciale Staten 2015 in eenvoudige taal

Jouw idealen in Utrecht Verkiezingsprogramma. Provinciale Staten 2015 in eenvoudige taal Jouw idealen in Utrecht Verkiezingsprogramma Provinciale Staten 2015 in eenvoudige taal Verkiezingen in de provincie Op 18 maart 2015 zijn er verkiezingen in de provincie Utrecht. Iedereen die in Utrecht

Nadere informatie

Vooraleer de leerlingen de teksten lezen, worden de belangrijkste tekststructuren overlopen (LB 265).

Vooraleer de leerlingen de teksten lezen, worden de belangrijkste tekststructuren overlopen (LB 265). 5.2.1 Lezen In het leerboek krijgen de leerlingen uiteenlopende teksten te lezen. Op die manier worden de verschillende tekstsoorten en tekststructuren nogmaals besproken. Het gaat om een herhaling van

Nadere informatie

Tropisch Nederland. 1. Aanzetten. 1.a Tropisch Nederland

Tropisch Nederland. 1. Aanzetten. 1.a Tropisch Nederland Tropisch Nederland 1. Aanzetten 1.a Tropisch Nederland Jij gaat aan de slag met het dossier Tropisch Nederland. Welke onderdelen van het dossier ga jij maken? Overleg met je docent. GA IK DOEN STAP ONDERDEEL

Nadere informatie

2: vermindering van koolmonoxide, kooldioxide, zwaveldioxide en stikstofoxide en dat is erg goed om het broeikaseffect tegen te houden.

2: vermindering van koolmonoxide, kooldioxide, zwaveldioxide en stikstofoxide en dat is erg goed om het broeikaseffect tegen te houden. Stelling door T. 1429 woorden 12 juni 2014 7,8 2 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Nectar Stelling 1: openbaar vervoer moet gratis worden 1: km autorijden levert dan per passagier gemiddeld zeven keer

Nadere informatie

Bedreigingen. Broeikaseffect

Bedreigingen. Broeikaseffect Bedreigingen Vroeger gebeurde het nogal eens dat de zee een gat in de duinen sloeg en het land overspoelde. Tegenwoordig gebeurt dat niet meer. De mensen hebben de duinen met behulp van helm goed vastgelegd

Nadere informatie

Jouw ecologische voetstap

Jouw ecologische voetstap Jouw ecologische voetstap Een project van IVN Veldhoven Eindhoven Vessem Najaar 16 Doelgroep: basisonderwijs: groepen t/m 8 Jaargetijde: najaar/ winter Plaats: op school. Dit project is een voorbereiding

Nadere informatie

foto: Vera Siemons Resultaten onderzoek naar klimaatbeleving Uitgevoerd door Gfk i.o.v. Achmea - oktober 2016

foto: Vera Siemons Resultaten onderzoek naar klimaatbeleving Uitgevoerd door Gfk i.o.v. Achmea - oktober 2016 foto: Vera Siemons Resultaten onderzoek naar klimaatbeleving Uitgevoerd door Gfk i.o.v. Achmea - oktober 2016 1 De meeste jongeren (34%) houden zich niet bezig met de gevolgen van klimaatverandering Toch

Nadere informatie

BNR MINI-ENERGIEBESPARINGSWEDSTRIJD SPEELKAART VAN:

BNR MINI-ENERGIEBESPARINGSWEDSTRIJD SPEELKAART VAN: BNR MINI-ENERGIEBESPARINGSWEDSTRIJD SPEELKAART VAN: HANDLEIDING Bij BNR gaan jullie allemaal aan de slag met een mini-energiebesparingswedstrijd. Goed bezig! Maar hoe werkt het precies? Hierbij de handleiding:

Nadere informatie

Zuid-Holland is een mooie provincie met grote steden en veel groen. Zuid-Holland is

Zuid-Holland is een mooie provincie met grote steden en veel groen. Zuid-Holland is Klare taal Inleiding Zuid-Holland is een mooie provincie met grote steden en veel groen. Zuid-Holland is ook een kwetsbare provincie. De bodem daalt en de zeespiegel stijgt door klimaatverandering. Er

Nadere informatie

INTRODUCTIE. Deze pedagogische fiche ondersteunt jullie om de actie «Eet Lokaal» te bespreken in de klas.

INTRODUCTIE. Deze pedagogische fiche ondersteunt jullie om de actie «Eet Lokaal» te bespreken in de klas. INTRODUCTIE Ons voedsel legt gemiddeld 2000 km af voor het ons bord bereikt. Denk maar eens aan de groenten en het fruit dat we iedere dag eten. In de winkel vinden we het hele jaar door groenten en fruit

Nadere informatie

Veel veld voor vlees, weinig veld voor groenten

Veel veld voor vlees, weinig veld voor groenten Voeding > 3 e graad > lesmateriaal > kniptekst Sociaal vlees? Voor de leerkracht: Knip op voorhand de tekst in stukken op de lijnen. Houd de stukken tekst per titel samen. Veel veld voor vlees, weinig

Nadere informatie

Factsheet klimaatverandering

Factsheet klimaatverandering Factsheet klimaatverandering 1. Klimaatverandering - wereldwijd De aarde is sinds het eind van de negentiende eeuw opgewarmd met gemiddeld 0,9 graden (PBL, KNMI). Oorzaken van klimaatverandering - Het

Nadere informatie

et broeikaseffect een nuttig maar door de mens ontregeld natuurlijk proces

et broeikaseffect een nuttig maar door de mens ontregeld natuurlijk proces H 2 et broeikaseffect een nuttig maar door de mens ontregeld natuurlijk proces Bij het ontstaan van de aarde, 4,6 miljard jaren geleden, was er geen atmosfeer. Enkele miljoenen jaren waren nodig voor de

Nadere informatie

VERANDEREN VAN KLIMAAT?

VERANDEREN VAN KLIMAAT? VERANDEREN VAN KLIMAAT? Tropisch klimaat, gematigd klimaat, klimaatopwarming, klimaatfactoren...misschien heb je al gehoord van deze uitdrukkingen. Maar weet je wat ze echt betekenen? Nova, wat bedoelen

Nadere informatie

Bernd Roemmelt / Greenpeace HET KLIMAAT EN DE NOORDPOOL

Bernd Roemmelt / Greenpeace HET KLIMAAT EN DE NOORDPOOL Bernd Roemmelt / Greenpeace HET KLIMAAT EN DE NOORDPOOL HET KLIMAAT EN DE NOORDPOOL Greenpeace is een organisatie die ereldijd opkomt voor het milieu. We illen de natuur en de dieren daarin beschermen.

Nadere informatie

Tropisch Nederland. 1. Aanzetten. 1.a Tropisch Nederland

Tropisch Nederland. 1. Aanzetten. 1.a Tropisch Nederland 1. Aanzetten Tropisch Nederland 1.a Tropisch Nederland Jij gaat aan de slag met het dossier Tropisch Nederland. Welke onderdelen van het dossier ga jij maken? Overleg met je docent. GA IK DOEN STAP ONDERDEEL

Nadere informatie

Factsheet klimaatverandering

Factsheet klimaatverandering Factsheet klimaatverandering 1. Klimaatverandering - wereldwijd De aarde is sinds het eind van de negentiende eeuw opgewarmd met gemiddeld 0,9 graden (PBL, KNMI). Oorzaken van klimaatverandering - Het

Nadere informatie

Werkvel opdracht 16 (Wat hebben politieke partijen met Europa en het klimaat?)

Werkvel opdracht 16 (Wat hebben politieke partijen met Europa en het klimaat?) Werkvel opdracht 16 (Wat hebben politieke partijen met Europa en het klimaat?) Toelichting op de opdracht In deze opdracht gaan jullie onderzoeken hoe de Nederlandse politieke partijen over de Europese

Nadere informatie

DE ENERGIE[R]EVOLUTIE ACTIES PRIMAIR ONDERWIJS

DE ENERGIE[R]EVOLUTIE ACTIES PRIMAIR ONDERWIJS DE ACTIES PRIMAIR ONDERWIJS ACTIES RONDE 1 NEDERLANDSE REGERING De regering beloont mensen als hun koophuis minder warmte verliest (isoleren). De -meter daalt met 5 punten. Het kost 1500 euro. : -1500

Nadere informatie

Wat kunnen we in Pijnacker-Nootdorp doen tegen klimaatverandering? Richard Smokers

Wat kunnen we in Pijnacker-Nootdorp doen tegen klimaatverandering? Richard Smokers Wat kunnen we in Pijnacker-Nootdorp doen tegen klimaatverandering? Richard Smokers Hoeveel CO 2 -reductie is nodig? doel nieuwe kabinet: in 2020 30% minder CO 2 -uitstoot dan in 1990 UN-IPCC: stabilisatie

Nadere informatie

Les Energie besparen LESSENSERIE ENERGIETRANSITIE. Werkblad

Les Energie besparen LESSENSERIE ENERGIETRANSITIE. Werkblad LESSENSERIE ENERGIETRANSITIE Les Energie besparen Werkblad Les Energie besparen Werkblad Stel je voor dat fossiele brandstoffen morgen bijna op zouden zijn. De huizen zouden koud blijven. Er zou geen energie

Nadere informatie

Transition Town Castricum filmavond 19 mei 2011. Visie op voedsel

Transition Town Castricum filmavond 19 mei 2011. Visie op voedsel Transition Town Castricum filmavond 19 mei 2011 Visie op voedsel WAT KAN IK IK DOEN? Cursus Permacultuur organiseren in Castricum en zelf meedoen Seizoenbewuster kopen Zinvolle planten in de tuin en beter

Nadere informatie

Les Biomassa. Werkblad

Les Biomassa. Werkblad LESSENSERIE ENERGIETRANSITIE Les Biomassa Werkblad Les Biomassa Werkblad Niet windenergie, niet zonne-energie maar biomassa is de belangrijkste bron van hernieuwbare energie in Nederland. Meer dan 50%

Nadere informatie

INLEIDING: Waarom lokaal en seizoensgebonden eten?

INLEIDING: Waarom lokaal en seizoensgebonden eten? INLEIDING: Waarom lokaal en seizoensgebonden eten? Ons voedsel legt gemiddeld 2000 km af voor het ons bord bereikt. Denk maar eens aan de groenten en het fruit dat we iedere dag eten. In de winkel vinden

Nadere informatie

VOOR VERANDERING HET EUROPESE PROGRAMMA IN GEMAKKELIJKE TAAL.

VOOR VERANDERING HET EUROPESE PROGRAMMA IN GEMAKKELIJKE TAAL. VOOR VERANDERING HET EUROPESE PROGRAMMA IN GEMAKKELIJKE TAAL. VOOR VERANDERING NEDERLAND WERKT SAMEN MET ANDERE LANDEN DIE IN DE BUURT LIGGEN. DIE LANDEN LIGGEN IN EUROPA. DIE SAMENWERKING NOEMEN WE DE

Nadere informatie

Onze koning zou op Prinsjesdag een klimaatbegroting moeten voorlezen

Onze koning zou op Prinsjesdag een klimaatbegroting moeten voorlezen 1 van 6 09-08-17 07:21 nieuws.achmea.nl Onze koning zou op Prinsjesdag een klimaatbegroting moeten voorlezen 7-9 minuten Leo Meyer is met pensioen, maar ook weer niet. Hij werkte jarenlang in de energiesector

Nadere informatie

LESINSTRUCTIE GROEP 7/8

LESINSTRUCTIE GROEP 7/8 LESINSTRUCTIE GROEP 7/8 Bij Samsam nr. 5 2017 De zee Burgerschap Samsam komt 5 x per jaar uit met een magazine, en een werkblad. Daarbij hoort een website met filmpjes en aanvullende informatie: samsam.net

Nadere informatie

Opwarming van de aarde

Opwarming van de aarde Leerlingen Opwarming van de aarde 8 Naam: Klas: In dit onderdeel kom je onder andere te weten dat er niet alleen een broeikaseffect is, maar dat er ook een versterkt broeikaseffect is. Bovendien leer je

Nadere informatie

Achtergrondinformatie The Bet

Achtergrondinformatie The Bet Achtergrondinformatie The Bet Wedden dat het ons lukt in 2 maanden 8 % CO 2 te besparen! In 1997 spraken bijna alle landen in het Japanse Kyoto af hoeveel CO 2 zij moesten besparen om het broeikaseffect

Nadere informatie

5,9. Werkstuk door een scholier 2016 woorden 21 mei keer beoordeeld. Scheikunde. Broeikaseffect. Inhoudsopgave:

5,9. Werkstuk door een scholier 2016 woorden 21 mei keer beoordeeld. Scheikunde. Broeikaseffect. Inhoudsopgave: Werkstuk door een scholier 2016 woorden 21 mei 2007 5,9 37 keer beoordeeld Vak Scheikunde Broeikaseffect. Inhoudsopgave: Deelvragen: - Wat is de oorzaak van het broeikaseffect? - Wat zijn de gevolgen van

Nadere informatie

3. Verwerking door discussie. (15 min.) De feiten en juiste antwoorden zijn voor de docent ter beschikking in dit document.

3. Verwerking door discussie. (15 min.) De feiten en juiste antwoorden zijn voor de docent ter beschikking in dit document. versie 10-12-18 Beste docent, De film Morgenland gaat vergezeld van een bijbehorende verwerkingsles. De tijdsduur van film en les is een tot anderhalf uur. Morgenland is geschikt voor alle leerjaren van

Nadere informatie

De Energiezuinige Wijk - De opdracht

De Energiezuinige Wijk - De opdracht De Energiezuinige Wijk De Energiezuinige Wijk De opdracht In deze opdracht ga je van alles leren over energie en energiegebruik in de wijk. Je gaat nadenken over hoe jouw wijk of een wijk er uit kan zien

Nadere informatie

Dagboek Nederland onder water?! Komt Nederland onder water te staan? En wat kunnen jij en de politiek doen om dit te voorkomen?

Dagboek Nederland onder water?! Komt Nederland onder water te staan? En wat kunnen jij en de politiek doen om dit te voorkomen? Dagboek Dagboek Nederland onder water?! Komt Nederland onder water te staan? En wat kunnen jij en de politiek doen om dit te voorkomen? Dat het klimaat verandert is een feit. Je hoort het overal om je

Nadere informatie

Duurzame biomassa. Een goede stap op weg naar een groene toekomst.

Duurzame biomassa. Een goede stap op weg naar een groene toekomst. Duurzame biomassa Een goede stap op weg naar een groene toekomst. Nuon Postbus 4190 9 DC Amsterdam, NL Spaklerweg 0 1096 BA Amsterdam, NL Tel: 0900-0808 www.nuon.nl Oktober 01 Het groene alternatief Biomassa

Nadere informatie

BANANEN LANGS DE NOORDZEE antwoordblad

BANANEN LANGS DE NOORDZEE antwoordblad Opdracht 1 In het filmpje ging het over klimaatverandering. Bedenk samen drie voordelen en drie nadelen van klimaatverandering. Schrijf op: Voordelen 1. bijvoorbeeld warmere zomers in Nederland 2. bijvoorbeeld

Nadere informatie

Ons eten en het milieu

Ons eten en het milieu SPREEKBEURT OF WERKSTUK Ons eten en het milieu Hier vind je informatie voor een spreekbeurt of werkstuk over ons eten en het milieu. Het is handig om je spreekbeurt onder te verdelen in stappen. Dit zijn

Nadere informatie

Klimaat & CO 2, Parijs, Polen Wereldwijde doelen, NL-doelen Energie in de gemeente Wierden Opties duurzame opwek:

Klimaat & CO 2, Parijs, Polen Wereldwijde doelen, NL-doelen Energie in de gemeente Wierden Opties duurzame opwek: Scenario s Jaap de Boer Energy Watch Klimaat & CO 2, Parijs, Polen Wereldwijde doelen, NL-doelen Energie in de gemeente Wierden Opties duurzame opwek: Twence Zon (particulier, bedrijven, zonneparken) Wind

Nadere informatie

Wereldwijde uitstoot CO2 dit jaar

Wereldwijde uitstoot CO2 dit jaar 1 van 5 7-12-2018 06:32 volkskrant.nl Wereldwijde uitstoot CO2 dit jaar weer toegenomen 6-8 minuten IJsklif in West-Groenland. Beeld Credit: Sarah Das / Woods Hole Oceanographic Institution De stijging

Nadere informatie

3.3 Kennis m.b.t. klimaatverandering

3.3 Kennis m.b.t. klimaatverandering 3.3 Kennis m.b.t. klimaatverandering 3.3.1 Beeldvorming rond klimaatverandering Aan de hand van een aantal uitspraken zijn we nagegaan hoe de Belgen over het algemeen tegenover klimaatverandering staan.

Nadere informatie

KLIMAATONDERZOEK. Klimaatverbond - Warmetruiendag Januari

KLIMAATONDERZOEK. Klimaatverbond - Warmetruiendag Januari KLIMAATONDERZOEK Klimaatverbond - Warmetruiendag Januari 2018 www.ioresearch.nl COLOFON Uitgave I&O Research Piet Heinkade 55 1019 GM Amsterdam Tel.nr.: 020-3330670 Rapportnummer 2018 / 006 Datum Januari

Nadere informatie

EEN. De feiten op een rij! BEWUSTE KEUZE MAKEN VOOR UW NIEUWE HAARD

EEN. De feiten op een rij! BEWUSTE KEUZE MAKEN VOOR UW NIEUWE HAARD EEN De feiten op een rij! BEWUSTE KEUZE MAKEN VOOR UW NIEUWE HAARD De nieuwste generatie gashaarden zijn praktisch, mooi, duurzaam en klaar voor de toekomst! Met de huidige discussies kunt u zich afvragen

Nadere informatie

Groep 8 Basisles: Elektriciteit opwekken

Groep 8 Basisles: Elektriciteit opwekken Leerkrachtinformatie Lesduur: 35 tot 40 minuten Deze basisles kunt u op verschillende manieren organiseren: A. Klassikaal (35 minuten) U verzorgt en begeleidt de les. U gebruikt hierbij deze leerkrachtinformatie

Nadere informatie

Thema 4 Platteland. Samenvatting. Meander Samenvatting groep 7. Landbouw. Subsidies van de EU. Onder de loep. Noordwest-Europa.

Thema 4 Platteland. Samenvatting. Meander Samenvatting groep 7. Landbouw. Subsidies van de EU. Onder de loep. Noordwest-Europa. Meander Samenvatting groep 7 Thema 4 Platteland Samenvatting Landbouw Boeren zijn door het gebruik van kunstmest en machines meer gaan produceren. Ook zijn ze zich steeds meer gaan specialiseren in één

Nadere informatie

Opwarming aarde niet de schuld van het vee

Opwarming aarde niet de schuld van het vee focus juni 219 Opwarming aarde niet de schuld van het vee Europese landbouwhuisdieren hebben vrijwel geen aandeel in de opwarming van de aarde. Dat blijkt uit data van het Amerikaanse Carbon Dioxide Information

Nadere informatie

Jullie hebben met jullie groep één dag geen vlees gegeten. Hierdoor moet er minder vlees geproduceerd worden.

Jullie hebben met jullie groep één dag geen vlees gegeten. Hierdoor moet er minder vlees geproduceerd worden. Gebeurteniskaarten positieve gebeurteniskaarten Jullie hebben met jullie groep één dag geen vlees gegeten. Hierdoor moet er minder vlees geproduceerd worden. Jullie hebben samen betoogd tegen het kappen

Nadere informatie

30/01/2012. Wat denk jij over. Wat gebeurt er?

30/01/2012. Wat denk jij over. Wat gebeurt er? Kraak je energiekosten Wat denk jij over klimaat en energie 2 Flauwekul. Opwarming van de aarde Mijn probleem niet, maar die van de volgende generatie. Bekommerd! Ik wil mee m n steentje bijdragen zodat

Nadere informatie

DE SCHOOLDAK- REVOLUTIE

DE SCHOOLDAK- REVOLUTIE WERKBLAD GROEP 2 DE SCHOOLDAK- REVOLUTIE Wat houdt de activiteit in? In deze workshop gaan jullie alles leren over zonne-energie. Maak je niet ongerust; je blijft gewoon op de grond. Jullie gaan uitzoeken

Nadere informatie

Voldoende warm kleden zodat de verwarming een graadje lager kan

Voldoende warm kleden zodat de verwarming een graadje lager kan Voldoende warm kleden zodat de verwarming een graadje lager kan Het is natuurlijk ook niet de bedoeling om kou te lijden in de klas. Een ideale temperatuur voor een klaslokaal is 19 à 20 C. Is het in jullie

Nadere informatie

DE SCHOOLDAK- REVOLUTIE

DE SCHOOLDAK- REVOLUTIE WERKBLAD GROEP 1 DE SCHOOLDAK- REVOLUTIE Wat houdt de activiteit in? In deze workshop gaan jullie alles leren over zonne-energie. Maak je niet ongerust; je blijft gewoon op de grond. Jullie gaan uitzoeken

Nadere informatie

Stadspanel-onderzoek naar duurzaamheid

Stadspanel-onderzoek naar duurzaamheid Stadspanel-onderzoek naar duurzaamheid Wat is het Stadspanel? De gemeente Assen heeft een digitaal stadspanel. Iedere inwoner kan meedoen. Momenteel telt het panel bijna 2000 leden. Elk lid van het panel

Nadere informatie

Fossiele brandstoffen? De zon is de bron!

Fossiele brandstoffen? De zon is de bron! Energie 5 en 6 3 Fossiele brandstoffen? De zon is de bron! Filmpjes werkblad Doelen Begrippen Materialen Duur De leerlingen: weten dat fossiele brandstoffen hele oude resten van planten zijn. kunnen een

Nadere informatie

Waarom doen we het ook alweer?

Waarom doen we het ook alweer? Apart inzamelen van gft-afval Als Vereniging Afvalbedrijven stimuleren we dat al het afval in Nederland op de juiste manier wordt verwerkt. Hierbij houden we rekening met het milieu en de kosten. De meest

Nadere informatie

Jaarthema-activiteit KLJ Natuurlijk

Jaarthema-activiteit KLJ Natuurlijk Jaarthema-activiteit KLJ Natuurlijk Maak je eigen duurzame boerderij Doelgroep + 16 Locatie Het KLJ-lokaal Doel van het spel Maak je eigen duurzame boerderij De leden komen naar de activiteit met de fiets

Nadere informatie

7. Klimaatkwis. Wie heeft de meeste vragen goed? De prijs: Plan van Aanpak van Kies Groen Licht

7. Klimaatkwis. Wie heeft de meeste vragen goed? De prijs: Plan van Aanpak van Kies Groen Licht 7. Klimaatkwis Wie heeft de meeste vragen goed? De prijs: Plan van Aanpak van Kies Groen Licht Werkwijze: allen staan, groene en rode kaartjes, fout = zitten 1. Wie maakte de film An inconvenient truth,

Nadere informatie

Samenleven doe je niet alleen!

Samenleven doe je niet alleen! Samenleven doe je niet alleen! Verkiezingsprogramma in eenvoudige taal CDA Westerkwartier 2019 2023 Op 21 november 2018 mogen we weer naar de stembus om te stemmen. Deze keer voor de gemeenteraad van de

Nadere informatie

lesmodule 1 oorzaken van de klimaatverandering lesmodules 1

lesmodule 1 oorzaken van de klimaatverandering lesmodules 1 lesmodule 1 oorzaken van de klimaatverandering lesmodules 1 Dit is een initiatief van PROTOS en GREEN, met de steun van de Vlaamse overheid en de Federale overheid. www.protosh2o.org www.greenbelgium.org

Nadere informatie

Een van de grote momenten van het oproepen van groepsgevoel zijn de nationale rampenacties (giro 555), zoals de actie na de tsunamis in Azie.

Een van de grote momenten van het oproepen van groepsgevoel zijn de nationale rampenacties (giro 555), zoals de actie na de tsunamis in Azie. Concept de nationale CO 2 actie ir. Wouter Baars (www.wouterbaars.net) Inleiding: Alhoewel er vele technologische mogelijkheden zijn om onze CO2 uitstoot omlaag te brengen is er gedragsverandering ( life

Nadere informatie

28 november 2015. Onderzoek: Klimaattop Parijs

28 november 2015. Onderzoek: Klimaattop Parijs 28 november 2015 Onderzoek: Over het EenVandaag Opiniepanel Het EenVandaag Opiniepanel bestaat uit ruim 45.000 mensen. Zij beantwoorden vragenlijsten op basis van een online onderzoek. De uitslag van de

Nadere informatie

DE ENERGIE[R]EVOLUTIE ACTIES HAVO/VWO

DE ENERGIE[R]EVOLUTIE ACTIES HAVO/VWO DE ACTIES HAVO/VWO ACTIES RONDE 1 NEDERLANDSE OVERHEID De overheid besluit 500 subsidie te verlenen aan 30.000 woningeigenaren die hun woning isoleren. Dit levert in totaal een afname van 5 -units uitstoot

Nadere informatie

NME centrum Betuwe LES 1

NME centrum Betuwe LES 1 NME centrum Betuwe LES 1 les 1 COLOFON Deze handleiding hoort bij het project Energie? Zuinig! Dit project is een combinatie van de Leskist Energie? Natuurlijk Duurzaam! en het landelijke project Energieke

Nadere informatie

Klimaatf ietstocht. kinderopdrachtenboekje DE HELIX

Klimaatf ietstocht. kinderopdrachtenboekje DE HELIX Klimaatf ietstocht kinderopdrachtenboekje STOP Zuurstof bo(m)men en CO 2 -tanks Knuffel eerst één minuut een boom, want de bomen verdienen het Sluit je ogen en laat nu een andere persoon je naar een boom

Nadere informatie

Les Ons gas raakt op

Les Ons gas raakt op LESSENSERIE ENERGIETRANSITIE Les Ons gas raakt op Werkblad Les Ons gas raakt op Werkblad Aardgas bij Slochteren In 1959 deed de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) in opdracht van de regering een proefboring

Nadere informatie

Jouw idealen in de provincie Basisverkiezingsprogramma. Provinciale Staten 2015 in eenvoudige taal

Jouw idealen in de provincie Basisverkiezingsprogramma. Provinciale Staten 2015 in eenvoudige taal Jouw idealen in de provincie Basisverkiezingsprogramma Provinciale Staten 2015 in eenvoudige taal Verkiezingen in de provincie Op 18 maart 2015 zijn er verkiezingen in de provincies van Nederland. Iedereen

Nadere informatie

NME centrum Betuwe LES 1

NME centrum Betuwe LES 1 NME centrum Betuwe LES 1 les 1 COLOFON Deze handleiding hoort bij het project Energie? Zuinig! Dit project is een combinatie van de Leskist Energie? Natuurlijk Duurzaam! en het landelijke project Energieke

Nadere informatie

Factsheet Consument en Klimaat

Factsheet Consument en Klimaat Factsheet Consument en Klimaat Milieu Centraal, november 2009 De klimaattop in Kopenhagen (7-18 december) staat voor de deur. Tijdens deze bijeenkomst willen wereldleiders gaan beslissen over de inhoud

Nadere informatie

HET KLIMAAT EN DE NOORDPOOL. Bernd Roemmelt / Greenpeace

HET KLIMAAT EN DE NOORDPOOL. Bernd Roemmelt / Greenpeace HET KLIMAAT EN DE NOORDPOOL Bernd Roemmelt / Greenpeace 2. NOORDPOOL OPDRACHT 1 Bekijk het filmpje: 1. Welke landen liggen rondom de Noordpool? 2. In welke zee ligt de Noordpool? Bernd Roemmelt / Greenpeace

Nadere informatie

Maatschappelijke waardering van Nederlandse landbouw en visserij 2017

Maatschappelijke waardering van Nederlandse landbouw en visserij 2017 Nederlandse landbouw en visserij 2017 Inhoud 1 Inleiding 03 2 Samenvatting en conclusies landbouw en visserij 3 Maatschappelijke waardering landbouw 09 4 Associaties agrarische sector 14 5 Waardering en

Nadere informatie

Agendapunt 8. Beraad Vlieghinder moet minder (BVM2) Landelijk Bewonersberaad Luchtvaart (LBBL) BVM2

Agendapunt 8. Beraad Vlieghinder moet minder (BVM2) Landelijk Bewonersberaad Luchtvaart (LBBL) BVM2 Agendapunt 8 Beraad Vlieghinder moet minder (BVM2) Landelijk Bewonersberaad Luchtvaart (LBBL) 1 BVM2 Beraad waaraan deelnemen: 10gebodenvoorEA Geen Vluchten na Elven (GVNE) BOW BMF Doel: Gezamenlijk de

Nadere informatie

Klimaatverandering Is het tij nog te keren? Twello, 2 juni 2010

Klimaatverandering Is het tij nog te keren? Twello, 2 juni 2010 Klimaatverandering Is het tij nog te keren? Twello, 2 juni 2010 Reinier van den Berg Meteoroloog, klimatoloog Presentator, fotograaf, auteur Tornadojager MeteoGroup 2006 page 2 11 Mei 2000 Klimaatverandering

Nadere informatie

Thema 4 Platteland. Samenvatting. Meander Samenvatting groep 5

Thema 4 Platteland. Samenvatting. Meander Samenvatting groep 5 Meander Samenvatting groep 5 Thema 4 Platteland Samenvatting Landbouw Bijna alles wat je eet, komt van de landbouw. De akkerbouwer verbouwt bijvoorbeeld aardappelen, tarwe of mais. Hij strooit eerst mest

Nadere informatie

Afhankelijk van de natuur vmbo-b12. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. http://maken.wikiwijs.nl/62385

Afhankelijk van de natuur vmbo-b12. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. http://maken.wikiwijs.nl/62385 Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 06 June 2016 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/62385 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein. Wikiwijsleermiddelenplein

Nadere informatie

Belangrijke stap voor eerlijke elektronica. Dit is pas het begin

Belangrijke stap voor eerlijke elektronica. Dit is pas het begin Actief Belangrijke stap voor eerlijke elektronica Dit is pas het begin Actief Wil je ook gezonde lucht inademen? Actief Zet een koe in de wei voor een gezonde veehouderij Het verhaal van Milieudefensie

Nadere informatie

voetafdruk etcetera. 3. Verwerking door discussie. (30 min.) De feiten en antwoorden zijn voor de docent ter beschikking in dit document.

voetafdruk etcetera. 3. Verwerking door discussie. (30 min.) De feiten en antwoorden zijn voor de docent ter beschikking in dit document. versie 10-12-18 Beste docent, De film Morgenland gaat vergezeld van een bijbehorende verwerkingsles. De tijdsduur van film en les is een tot anderhalf uur. Het lesdoel is het creëren van bewustzijn. Aan

Nadere informatie

Les Biomassa LESSENSERIE ENERGIETRANSITIE. Werkblad. Les Biomassa Werkblad. Over biomassa. Generaties biobrandstoffen

Les Biomassa LESSENSERIE ENERGIETRANSITIE. Werkblad. Les Biomassa Werkblad. Over biomassa. Generaties biobrandstoffen LESSENSERIE ENERGIETRANSITIE Les Biomassa Werkblad Les Biomassa Werkblad Niet windenergie, niet zonne- energie maar biomassa is de belangrijkste bron van hernieuwbare energie in Nederland. Meer dan 50%

Nadere informatie

Geen megastal maar boerderij. Over de toekomst van de veehouderij

Geen megastal maar boerderij. Over de toekomst van de veehouderij Geen megastal maar boerderij Over de toekomst van de veehouderij De politiek beslist: megastal of boerderij? BRENDA POPPENK GREENPEACE/BELTRA Grote delen van het Amazone-regenwoud worden in brand gestoken

Nadere informatie

Samen Duurzaam DOEN! Stap 1 // Welkom en inleiding. Stap 2 // Voorstelronde aanwezigen. (5 minuten) (10 minuten)

Samen Duurzaam DOEN! Stap 1 // Welkom en inleiding. Stap 2 // Voorstelronde aanwezigen. (5 minuten) (10 minuten) Samen Duurzaam DOEN! Leuk dat u samen met uw buren na wilt denken over duurzaamheid. Aan de hand van dit stappenplan helpen wij u graag op weg om het gesprek op gang te brengen. Dit stappenplan is bedoeld

Nadere informatie

economische mogelijkheden sociale omgeving ecologisch kapitaal verborgen kansen

economische mogelijkheden sociale omgeving ecologisch kapitaal verborgen kansen economische mogelijkheden sociale omgeving ecologisch kapitaal verborgen kansen REDD+ een campagne voor bewustwording van suriname over haar grootste kapitaal Wat is duurzaam gebruik van het bos: Duurzaam

Nadere informatie

Amerikaanse topwetenschappers verliezen geduld met aanhoudende tw... twijfel rond klimaatverandering

Amerikaanse topwetenschappers verliezen geduld met aanhoudende tw... twijfel rond klimaatverandering 1 van 5 23-9-2016 09:35 mo.be Amerikaanse topwetenschappers verliezen geduld met aanhoudende twijfel rond klimaatverandering De topwetenschappers ergeren zich aan het feit dat de klimaatverandering nog

Nadere informatie

PROBLEEM GESTUURD ONDERWIJS. Energieverbruik en milieu

PROBLEEM GESTUURD ONDERWIJS. Energieverbruik en milieu PROBLEEM GESTUURD ONDERWIJS Energieverbruik en milieu http://flood.firetree. net/?ll=51.0759%2c 4.1748&z=8 VRAAG 1: WELKE ENERGIEBRON WORDT VOORSPELD NOG HET LANGST BRUIKBAAR TE ZIJN? a) Steenkool

Nadere informatie

Maatschappelijke waardering van Nederlandse Landbouw en Visserij

Maatschappelijke waardering van Nederlandse Landbouw en Visserij Nederlandse Landbouw en Visserij Inhoud 1 Inleiding 03 2 Samenvatting en conclusies landbouw en visserij 3 Maatschappelijke waardering landbouw 09 4 Associaties agrarische sector 13 5 Waardering en bekendheid

Nadere informatie

klimaatcasino Stellingenspel

klimaatcasino Stellingenspel Stelling 1 Dat een klein land als België z n CO 2 -uitstoot terugdringt, helpt niks. De grote landen moeten het doen. Stelling 2 Acties rond de opwarming van het klimaat zijn niet meer nodig omdat iedereen

Nadere informatie

Werkblad huismodule. Quintel Intelligence. Antwoordblad

Werkblad huismodule. Quintel Intelligence. Antwoordblad Antwoordblad Opdracht 1 Noteer de startwaarden en scores Kijk bij het dashboard. Noteer de startwaarden en scores die je hier ziet staan in de tabel hieronder. Dashboard onderdelen CO₂ uitstoot (ton per

Nadere informatie

Opdrachten bovenbouw hv

Opdrachten bovenbouw hv Opdrachten bovenbouw hv Dit is de laatste actuele lesopener van dit jaar. Deze keer kiezen we voor een quiz over weer, klimaat en klimaatverandering, waarin je jouw kennis kunt meten met andere leerlingen

Nadere informatie

Biomassa. Pilaar in de energietransitie. Uitgangspunt voor de biobased economie

Biomassa. Pilaar in de energietransitie. Uitgangspunt voor de biobased economie Biomassa Pilaar in de energietransitie en Uitgangspunt voor de biobased economie Klimaatverandering: onze uitdaging Onze opdracht om er snel en écht iets aan te gaan doen Overeenstemming: er moet wat gebeuren!

Nadere informatie

Voedsel Hier en Daar. Inleiding. gu u s g e u rt s

Voedsel Hier en Daar. Inleiding. gu u s g e u rt s gu u s g e u rt s Voedsel Hier en Daar Inleiding In opdracht van Helden Mondiaal (voorheen Platform Ontwikkelingssamenwerking Helden) heb ik de fotoexpositie Voedsel Hier en Daar opgezet. Dit is een duoexpositie

Nadere informatie

Copernicus Institute of Sustainable Development. Koe en klimaat. Dr. Jerry van Dijk Dr. Karin Rebel. Copernicus Institute of Sustainable Development

Copernicus Institute of Sustainable Development. Koe en klimaat. Dr. Jerry van Dijk Dr. Karin Rebel. Copernicus Institute of Sustainable Development Copernicus Institute of Sustainable Development Koe en klimaat Dr. Jerry van Dijk Dr. Karin Rebel Inhoud presentatie Hoe zat het ook al weer met klimaatverandering? Broeikasgasemissies in Nederland Klimaatbeleid

Nadere informatie

Klimaat verandert toerisme

Klimaat verandert toerisme 5 10 15 20 25 30 35 40 Tekst 4 Klimaat verandert toerisme (1) Het klimaat verandert, zoveel is inmiddels wel zeker. De temperatuur loopt op, neerslagpatronen veranderen, de kans op hittegolven neemt toe,

Nadere informatie