Vervolging van roofvogels

Transcriptie

1 49 Vervolging van roofvogels in Nederland in 2012 Rob+G. Bijlsma & Peter+W. van Tuiden Door mensen veroorzaakte sterfte en vervolging van roofvogels is een oud probleem, niet alleen in Nederland maar overal waar vermeende belangen worden geschaad. Sinds 1975 wordt dat probleem voornederland in kaart gebracht. Tegenwoordig gaat het om meldingen die aan de Politie worden doorgegeven, bij het Centraal Veterinair Instituut (CVI, Lelystad) worden aangemeld, of op de nestkaarten nader worden omschreven (WRN en SOVON). Het gaat bij de nestcontroles om een gestandaardiseerde, en dus van jaar opjaar representatieve, manier van werken. Werkwijze CVI-Lelystad Vergiftiging, klemmen en afschot werden tot voor kort op gestandaardiseerde wijze door CVI-Lelystad onderzocht. De eerste onderzoeksstap omvat sectie, in een aantal gevallen aangevuld met microbiologisch onderzoek. Macroscopisch onderzoek aan krop- en maaginhoud is van belang bij het vaststellen van vergiftiging en het opsporen van de mogelijke bron en toedracht. Aanwezige hagelkorrels of kogels worden uit het kadaver verwijderd en verzameld als bewijsmateriaal en/of voor eventueel onderzoek op lood. Indien de sectiebevindingen of anderszins verstrekte gegevens vervolgonderzoek vergen, wordt (orgaan)materiaal verzameld voor chemisch-toxicologisch onderzoek. Op basis van de anamnese en de bevindingen van de eerste onderzoeksstap worden inzendingen aangemerkt voor vervolgonderzoek (Zoun 2000, 2007). Na overleg met de inzender wordt danbesloten om al ofniet chemisch-toxicologisch onderzoek uit te laten voeren. Vanwege de kosten, en ook doordat er een daderindicatie moet zijn (de inzender moet een idee hebben wie de dader is), worden vrijwel geen dode roofvogels meer ingeleverd, en indien wel, niet altijd onderzocht op aanwezigheid van gif (afhankelijk van inzender en regio). Het materiaal blijft overigens wel bewaard, en kan op een later tijdstip alsnog worden geanalyseerd als het onderzoek dat vraagt gerechtelijke zaak tegen een persoon. in verband met een Werkgroep Roofvogels Nederland De verstoring van roofvogelnesten wordt bijgehouden door de nestcontroleurs. Erwordt gekeken naar loopsporen rond het nest, klimsporen, afgebroken takken, schotsporen, schade toegebracht aan eieren of nesten, en andere vreemde zaken. Dit wordt apart op de nestkaart vermeld. Daarnaast worden meldingen en opmerkingen van omwonenden opgetekend; deze kunnen licht werpen op eventuele duistere praktijken, zoals verstoringen van nesten (wat wij zelden voor onze ogen zien gebeuren, maar waarvan we de sporen wel aantreffen), schoten (al dan niet samenvallend met de mislukking van een nest) en illegale activiteiten (vaak s nachts). De handleiding van Hugh Jansman (2001) wordt aangehouden waar het de interpretatie van sporen betreft, inclusief verfijningen in

2 de praktijk geleerd. De plotselinge verschijning van bordjes Verboden Toegang, zagen en kappen nabij het nest in de broedtijd, plaatsing van schuilhutje (jacht), actieve tegenwerking in het veld, hinderlijk volgen intimidatiezijn en bijvoorbeeld vaak gekoppeld aan vervolging (Hirschfeld 2011). Ook vervolging van andere soorten dan roofvogels, zoals Vossen en Dassen, kan een aanwijzing zijn dat er lokaal de wet wordt overtreden. Resultaten Vergiftiging Er kwamen in 2012 twee vergiftigde roofvogels binnen (Tabel 1), beide malen een Rode Wouw (een vrouwtje in Boswachterij Borger in Drenthe, en een mannetje bij Stadskanaal; die laatste werd door het CVI gespecificeerd als mogelijk vergif ). Vergiftigd aas werd gevonden bij Waverveen in Utrecht (duif, parathion) en bij Breukelen (Fazant en duif, aldicarb), in beide gevallen dus jachtwild. De verdeling van vergiftigde roofvogels en vergiftigd aas over de maanden was als volgt: lx mei (Rode Wouw, een vrouwtje), lx oktober (Rode Wouw, een mannetje), 3x november en 1 x december. Afschot Afschot werd driemaal vastgesteld door nestcontroleurs, in alle gevallen bij Buizerds in Friesland. In deze gevallen werd de geschoten vogel daadwerkelijk gevonden (veel meer werden er gezien met gaten in de vleugels die niet aan rui konden worden toegeschreven; zie Bijlage 1). Tabel 1. Doodsoorzaken van roofvogels in relatie tot menselijk handelen in Nederland in (bronnen: CVI, WRN): gif, klem en afschot gebaseerd op CVI-uitslagen. * = alleen ,**= alleen Causes of death of in The Netherlands raptors in (sources: CVI, WRN); poison, traps and shot based on analyses of Central Veterinary Institute. *= , **=l994. Gif Klem/doodslag Afschot Nestverstoring Cause of death Poison Trap/killed Shot Nest disturbance * 12* 26** Nestverstoring Het aantal nestverstoringen was gelijk aan dat in 2011 (Tabel 1). De meest toegepaste methodes zijn uithalen en vernielen van eieren (40x). Veel verstoringen zijn niet gespecificeerd, maar hebben betrekking op verdachte sporen rond een mislukt nest of 50

3 werkzaamheden rond het nest in de broedtijd (37x). Afschot (3x, hier betrekking hebbend op gedode Buizerds) en omzagen van de nestboom (6x) beginnen weer tot het normale repertoire te horen. Tabel 2. Doodsoorzaken van roofvogels in relatie tot menselijk handelen in Nederland in 2012; afschot = zoals vastgesteld door CVI of in het veld, doorschieten van nesten en afschieten van broedvogels is onder nestverstoring gerangschikt, icauses of death ofraptors, inflicted by humans in The Netherlands in 2011 (shot = as determined during dissection or observed in the field; shooting breeding birds and nests is classified under Nest disturbances ). Nestverstoring Soort Gif Klem/kooi Afschot Species Poison Trap Shot Nest disturbance Rode Wouw Milvus milvus Bruine Kiekendief Circus aeruginosus Havik 1 lavik Accipiter Accipiler gentilis Sperwer A. nisus Buizerd Buteo buteo Torenvalk Falco tinnunculus Boomvalk F. subbuteo subbuleo Totaal Total De 3424 ingezonden nestkaarten vormen vermoedelijk een representatieve steekproef van de Nederlandse roofvogelbevolking. De verhouding verstoord versus nietverstoord, zoals gevonden op de nestkaarten, kan dan over de Nederlandse populaties van de respectievelijke soorten worden omgeslagen (Tabel 3). Dat levert een landelijk totaal van 595 opzettelijke nestverstoringen op, waarvan 76% betrekking heeft op Buizerds, 8% op Haviken en 7% op Bruine Kiekendieven, een verhouding gelijk aan die in eerdere jaren. Tabel 3. Berekening van het totale aantal nestverstoring in Nederland in 2012, waarbij 1 = aantal ingestuurde nestkaarten, 2 aantal nestverstoringen = op nestkaarten, 3 = percentage verstoorde nesten, 4 maximum aantal in Nederland in 2005 = paren (Bijlsma 2006), en = 5 aantal berekende nestverstoringen in Nederland op basis vankolommen 3 en 4. Calculation of the number of deliberately destroyed nests in The Netherlands in 2012, with I = no. of nest cards, 2 number of = destroyed nests on nest cards, 3 = percentage of destroyed nests based on columns 1 and 2, 4 = population size in The Netherlands in 2005, and 5 calculated number of destroyed = nests in The Netherlands based on columns 3 and 4. Soort Species Bruine Kiekendief C. aeruginosus Havik Accipiter gentilis genlilis Sperwer A. nisus Buizerd Buteo buteo Torenvalk Falco tinnunculus Boomvalk F. subbuteo

4 Discussie De vervolging van roofvogels lag in 2012, zoals vastgesteld via de nestkaarten, gelijk aan wat we de laatste jaren meten. Omdat veel vervolging tegenwoordig in Friesland wordt vastgesteld (70 van de 93 gevallen van nestverstoring), staat of valt die bevinding met de inspanning van Friese roofvogelaars (en vervolgers). De suggestie dat de vervolging in Friesland in 2012 minderwas dan in 2011 is aantoonbare onzin (Bijlage 1). De scherpe daling in vergiftigingsgevallen in de laatste jaren is methodologisch bepaald (Tabel 1). Er worden vrijwel geen roofvogels meer ingeleverd ofonderzocht op gif. Op de langere termijn, namelijk indien gerekend vanaf 1975,is de daling in het aantal vergiftigingen misschien reëel (Tabel 1), maar dat is verre van zeker. De huidige bureaucratische en monetaire barrières die zijn opgeworpen om potentieel vergiftigde vogels te bestemder plaatse en onderzocht te krijgen (CVI in Lelystad) hebben het onafhankelijke onderzoek in feite om zeep gebracht. In ieder geval zijn de analyses door het CVI niet (meer) bruikbaarals monitoringssysteem van opzettelijke vergiftiging. We beramen ons op manieren om dat zaakje weer vlot te trekken. De beroerde situatie in Friesland moet niet tot de gedachte leiden dat het in derest van het land wel meevalt. Van veel plekken weten we niets (maar hebben we wel vermoedens), en sowieso zijn nestcontroleurs erg voorzichtig in het toekennen van een doodsoorzaak aan mislukte nesten. Omdat opzettelijke verstoringen wetsovertredingen zijn, zijn daders gebaat bij methodes die geen of weinig sporen nalaten. Summary Bijlsma R.G. & van Tulden P.W Raptor persecution in The Netherlands in DeTakkeling 21: Poisoning (N=2) and deliberate disturbances of nests (N=93) were recorded throughout The Netherlands (Table 1), but mostly in the province of Friesland. Victims of poisoning were two Red Kite Milvus milvus (a female in May, male in October). Poisoned baits containedaldicarb (3x) and parathion (1x), and involved game species. The steep decline in poisoning incidents over the years, as evident from the dataofthe Central Veterinary Institute, is largely biased. Especially during the last few years, the system of delivering potential victims of misused poisons has gradually resulted in fewer carcasses being sent in for analysis; many ofthose are not analysed chemically, the result of budgetary and bureaucratic problems. Nest disturbance is common in farmland (and perhaps elsewhere) and involves a large variety of methods: deliberately keeping parents away from the nest (farming activities, placing a hide near the nest, removing nests with extended sticks, cutting down tree near nest, and so on), destroying eggs, killing nestlings, cutting down the nesting tree, shooting nests, shooting parents (at the nest, or away from the nest). Based on the recorded intensity ofnest-related persecution (Table 2), the large sample ofnest record cards (3424 in 2012, all species), the wide distribution of nest record cards across the country and recent population estimates of raptor species, it is calculated that a 52

5 ringsambtenaren,ineffectieve bescherming, intimidatie... Het leek ons goed eens de achtergronden van de getallen in bovenstaand dorre overzicht te geven. Per geval beschreven wordt een verstoord nest in een cijferkolom opeens een buizerdstelletje dat een bescheiden aanspraak op waarin als enige jachtwild ertoe doet en rovers het vleesgeworden kwaad zijn (en dus te vuur minimum of 595 raptor nests must have been destroyed in 2012, distributed among Buzzards (450), Goshawks (47), Marsh Harriers (39), Sparrowhawks (27), Kestrels (24) and Hobbies (1). This is a minimum, as many nest failures remain unclarified, despite a high incidence of illegal persecution in the vicinity. By far the highest incidence of killing and nest disturbance is observed in the province of Friesland, where conservationists ofmeadow birds and hunters systematically remove raptors and other predators from the field. Literatuur Bijlsma R.G Trends en broedresultaten van roofvogels in Nederland in De Takkeling 14: Bijlsma R.G. et al. (van Knik H., Schipperijn J., van Swieten R., Zoun R & van Tuiden RW.) Vervolging van roofvogels in Nederland in De Takkeling 6: 54-61, 7: 52-58, 8: 52-59, 9: 53-60, 10: 49-55, 11: 55-63, 12: 55-63, 13: 57-64, 14: , 15: 39-47, 16: 56-64, 17; 51-55, 18: 34-40, 19: 52-57, 20: Jansman H Herkenning en opsporing van roofvogelvervolging. Tweede herziene druk Werkgroep Roofvogels Nederland,Appelscha. van Lieshout H., Schipperijn J., Zoun P. & Bijlsma R.G Roofvogelvervolging in Nederland in De Takkeling 5(1); Zoun P.E.F Onderzoek naar de doodsoorzaken van wilde fauna ten behoeve van het opsporen van wetsovertredingen. Verslag over ID-Lelystad Rapport ID-Lelystad, Lelystad. no. H Zoun P.E.F Onderzoek naar de doodsoorzaken van inheemse wilde fauna. Verslag over CIDC-Lelystad, Lelystad. Adressen: RGB: DoldersummerwegI LD Wapse, rob.bijlsma@planet.nl PWvT(Centraal Veterinair Instituut, CVI): Postbus 65, 8200 AB Lelystad, peter.vantulden@wur. nl Bijlage 1. Enkele gevallen van vervolging en van verstoring van buizerdnesten in ZO-Friesland in 2012 nader beschreven, zoals aangetroffen de nestkaarten. op Onderstaande gevallen geven een aardig beeld van wat er zich allemaal afspeelt op het Friese platteland, en wie weet waar nog meer. Het is een litanie van moedwillig kwaad, soms op het psychopatische af, en eigenbelang,maar ook van vette pech, onwetendheid, willens en wetens de andere kant opkijken indien menselijk vertier (Staatsbosbeheer) of houtkap (Bosgroep) belangrijker wordt gevonden, dom geluk, gesprekken met buurtbewoners, frustraties van opspo- de levensruimte maakt en daarin op grove wijze wordt gedwarsboomd. Dat is andere koek dan jagers ons via een charmeoffensiefje in de Leeuwarder Courant (10 oktober 2012) willen doen geloven, een offensief dat overigens verrassend snel ontaardde in de gebruikelijke jagerspraat en te zwaard vernietigd dienen te worden). De samenwerking die de milieupolitie met de jagers wil aangaan bij het beschermen van roofvogels is evennaïef als ineffectief ( Jagers en politie 53

6 houden samen een oogje in het zeil. De vraag is dan: welk zeil?) De informatie van de jagers blijkt bovendien de werkelijkheid geweld aan te doen: ze vergelijken het aantal verstoringen in 2011 in de hele regio van Wijnjewoude,Ureterp ensiegerswoude met die in omgeving Ureterp in 2012; allicht dat er dan een daling van het aantal verstoringen is. De werkelijkheid leert dat er in 2011 rond Ureterp 9 van de 12 broedpogingen van Buizerds werden verstoord, tegen 7 van de 11 in Geen wezenlijk verschil dus (Yates x 2 =2.444, df= 1, p=0. 12), de vervolging gaat onverminderd door. Nest 3221: nest in particulier bosje met 2 eieren (2 mei) blijkt eerder te zijn beschoten met hagel; takken flink beschadigd (staalhagel zichtbaar), dode kraai nabij nest. Vóór controle om toestemming gevraagd aan boer, die er in eerste instantie niets van wilde weten (maar later, mogelijk onder invloed van zijn redelijke vrouw, schoorvoetend toestemming gaf). Hekel aan natuurffeaks, verpesten alles voor boeren, liet niet met zich sollen, schoot kraaien, zou de controleur wat aandoen als hij ergens werk van zou maken, zou alle natuur op zijn land kapot maken, het bosje gelijk met de grondmaken, alle nesten vernielen (ook van weidevogels), moest niets van overheid hebben... Dit nest ging uiteindelijk toch verloren doordat de aangeschoten tak boven het nest afknapte en het nest terechtkwam. op Nest 3226: bij controle op 29 maart bleek nest recent te zijn vernield met lange stok, net als enkele oudere nesten in de omgeving. Nest 3252: 2 mei 2 op eieren, vrouw 499 en man 614 alarmerend. Op 25 mei nest mislukt, met onder nest 2 kapotte verse eieren van Nijlgans. Op 33 m afstand is een illegale hoogzit geplaatst, getuige sporen enkele weken geleden en sindsdien frequent gebruikt. De vermoedelijke oorzaak van het opgeven van het nest door het buizerdpaar. Nest 3257: oud nest van man 424 en vrouw 583 vernield bij zaagwerkzaamheden (Staatsbosbeheer), Hier werd tot ver in april in het bos gewerkt (rigoureus dunnen, hout uitslepen). In het werkgebied waar werd gezaagd, bevonden zich vier territoria die geen van alle tot broeden kwamen. Nest 3261: een 2-legsel van man 374 en vrouw 610 op 7 april bleek op 18 april al te zijn uitgehaald, Onomstotelijk mensenwerk (klimsporen). Nest 3263: een 3-legsel van man 500 en vrouw 501 op 7 april bleek op 18 april te zijn uitgehaald. van Duidelijke klimsporen derden. Nest 3269: nestboom 2009 (waarop in 2005 waarschijnlijk een Wespendief had gezeten) was omgezaagd door Bosgroep, hoewel gekarteerd en met verf gemerkt. Doorgegeven aan eigenaar It Fryske Gea. Nest 3273: nest van man 628 en vrouw 558 telde aanvankelijk drie jongen (9 mei), maar reduceerde tot 1 jong doordat het vrouwtje langdurig van het nest werd gehouden door menselijke activiteiten in het bosje. Toestemming voor die activiteiten wordt door Staatsbosbeheer gegeven onder virtuele voorwaarden (geen rotzooi achterlaten, gebruik van reguliere en wegen paden, geen drankgebruik, van geen verstoring flora & fauna). Niemand die het controleert, waardoor feitelijk alles is toegestaan onder het mom van draagvlakvergroting, educatieve functie van zulke tochten, aanraking met natuur... Nest 3274; nest van man 602 en vrouw 455 telde op 25 april 3 eieren. Op 17 mei liep een spoor van een quad in eenrechte lijn van ennaar het nest, dat leeg bleek te zijn. Nest 3278: hoogzit blijkt op 13 m van het nest te zijn geplaatst, iets waar de betreffende jager in het verleden al diverse malen door Staatsbosbeheer voor op zijn vingers is getikt (maar zonder 54

7 enig resultaat). De nestboom van 2010 is omgezaagd(was met lint gemarkeerd). Beide zaken aan Staatsbosbeheer doorgegeven. Paar bouwde nieuw nest, waarvan succesvol twee jongen uitvlogen. Nest 3291: laat broedsel in overhaast betrokken nest hoog in beuk boven druk wandelpad nabij camping met 460 staanplaatsen. In de loop van mei nest aan zicht onttrokken door bladvorraing; campingbaas blij met nest. Op 25 juli blijkt man 82 te zijn beschoten (linkervleugel beschadigd). In dit jachtveld jaarlijks aangeschoten en vermiste broedvogels. Jager is afgelopen week dagelijks gezien, eenmaal met meerdere jagers. Is afgelopen 19 jaar geregeld betrapt bij illegale activiteiten, waaronder minstens vijfmaal bij dassenburcht (met en zonder jachthonden) buiten zijn jachtveld. In 2010 werd de man niet ver van dit buizerdterritorium heterdaad door op opsporingsambtenaren betrapt bij het strikken van dassen. Resultaat: 2 jaar jachtakte ingetrokken, wapens in beslag genomen, geldboete van 125 euro. In de twee jaar dat hij niet mocht jagen is hij door verschillende met personen een jachtgeweer in het veld aangetroffen, eenmaal zelfs jagend buiten zijn jachtveld. In de jaren zonder akte was hij actiever dan ooit, openlijk rondfietsend met klapvallen, vangkooien en klemmen. Ook plaatste hij verrijdbare schiethutten (op aanhanger). Vanwege intimidatie doet bijna niemand aangifte, anderen prijzen zijn acties. In 2008 werd proces verbaal opgemaakt vanwege dierenkwelling: zat te spelen met aangeschoten kraai die hij midden de op dag telkens onder water dompelde in de vaart in het centrum van Bakkeveen; dit kwam tot een PV omdat er eindelijk iemand aangifte deed en een getuigenverklaring aflegde. Het aantal nestverstoringen, afschot en vergiftigingen in zijn jachtveld is inmiddels enorm. Naast overtredingen van de flora & faunawet kreeg hij nog eenpv voorillegale kap (oude beuk) en meerdere voor het dumpen van afval. Dierenmishandeling en intimidatie zijn de loodsmannetjes van zijn leven. Nest 3291: nest van man 525 en vrouw 496 bevat 13 op juni drie eieren. Op die dag is een boer op 40 m afstand aan het zagen; het vrouwtje is van het nest. Op het nest gewezen verontschuldigt de boer zich en vertrekt onmiddellijk. Hij was zich van geen kwaad bewust, en had er 4x gezaagd in de periode 1-12 juni, De eieren kwamen niet uit. Nest 3294: op 12 mei een man en vier jongens betrapt bij een buizerdnest met twee jongen. Ze hadden goede bedoelingen; verzocht het nest met rust te laten, en ook andere nesten die ze wisten te zitten. De jongenvlogen uit. Nest 3311: man 436 blijkt bij controle op 7 juni te zijn beschoten (handpennen 6 en 7 rechts beschadigd), hierna niet meer gezien (ook geen ruiveren gevonden). Het vrouwtje van dit paar was in 2010 en 2011 beschoten (vleugelveren fors beschadigd). Nest 3315: 17 april, twee jagers bezoeken naastgelegen actieve dassenburcht (waar hoogzit inmiddels is verwijderd), één van hen is in 1998 op heterdaad betrapt bij het doodschieten van een met een vangkooi gevangen Havik; buizerdpaar alarmeert fel. Op 3 mei vliegt het buizerdvrouwtje op 100 m afstand van het nest, mannetje fel alarm. Dassenburcht is verstoord (enkele ingangen versperd met aarde en dikke takken). Op 12 mei zit het buizerd vrouwtje op 2 eieren, op 27 mei begint ze al op 275 m afstand te alarmeren. Op 12 juni blijkt het nest met hagel te zijn beschoten, gat in nestkom, nestbekleding opgewipt, tak schuin boven nest kapotgeschoten. Nest 3317: nest buizerd met op 17 april 3 eieren op 20 m van een drukke weg (16 passerende auto s in 15 min), 35 m druk van een wandelpad(vrouw vloog af zodra een stap vanpad af werd gezet), 50 m van een druk bezette blokhut en 70 m van amfitheater een (regelmatig toneelvoorstellingen). Op 10 mei lagen er twee dode en één bijna dood jong(en) op het nest. Op 8 mei, een dag met veel regenval, waren er tot u veel activiteiten rond het nest geweest, gepaard gaande met rumoer. Hetzelfde gebeurdeop 9 en 10 mei, met op die laatste dag rond u een drukte vanbelang op parkeerplaats en weg. Sommigen betreuren het verloren gaan van het nest, anderen vinden het uitstekend ( er zijn er toch zat en er moet nodig wat aan worden gedaan ). 55

8 meerdere botbreuken, gebroken snavel en kleine vleeswonden in linkervleugel. Alles wijst op door Dit speelbos van ongeveer 15 ha is in handen van Staatsbosbeheer en wordt door honderden recreanten bezocht (wandelaars met of zonder loslopende honden, ruiters, fietsers, joggers, mountainbikers, spelende en huttenbouwende kinderen). Daarnaast vinden er in voorjaar en zomer allerlei activiteiten plaats, al dan niet georganiseerd: verjaardagspartijtjes, schoolfeesten, speur- en wandeltochten, survivaltochten, wampex, sponsorloop, nordic walking, wedstrijden voor mtbikers, familiefeesten, trouwpartijen, zen- en meditatiebijeenkomsten, excursies, openluchtkerkdiensten,kunstmarkt, boekenmarkt, midzomerbraderie, poppentheater, avondvierdaagse, scouting, jachtactiviteiten (met veel honden), greppelroutes, kliederen met water, bouw-jeeigen-hut voorkinderen, touwbrugklimmen, toneelvoorstellingen, honden uitlaten door hondenuitlaatdiensten... De meeste van deze diensten worden door Staatsbosbeheer georganiseerd, bij welke organisatie het bestaan van het buizerdnest is gemeld (zonder gevolgen). Overigens, het overlevende, bijna dode, jong is met de grote hoeveelheid verse prooien die het nest op lagen (met de trouw van de ouders aan hun jongen was niets mis) op een ander buizerdnest bijgezet, en daar succesvol uitgevlogen. Nest 3319: op 17 en 19 mei een broedend vrouwtje van het nest vliegend; nest niet bezocht vanwege locatie in particulier bosje met historie van vervolging. Op 3 mei ontbreekt de broedvogel. Op 13 mei blijkt het nest eruit te zijn gegooid. Nest 3324: vrouwtje op 2 eieren op 19 april. Op 1 mei blijken nest en naaststaande els met hagel te zijn doorzeefd. Bewoonster van naastgelegen woning heeft enkele weken geleden twee schoten gehoordbij het nest. Nest 3326: nest blijkt op 22 maart te zijn vernield, een eerstejaars vogel heeft een beschadigde linker handvleugel. Op 19 april worden drie dode Buizerds gevonden,waarschijnlijk vergiftigd. Op 11 juli wordt mannetje 155 van dit nest zwaargewond binnengebracht bij asiel Ureterp: afschot (zoals ook vastgesteld door BOA met ervaring op gebied van schotwonden). Nest 3329: nest vernield gevonden op 22 maart. Nieuw nest op 29 maart gevonden,met bekend paar erbij (man 165, vrouw 358), broedend tot zeker 19 waarop april. Op 1 mei vermoedelijk - Nijlgans op nest; op 3 mei echter dood hals - geschoten nest. op Boom beklommen, maar niet tot aan nest. In dit territorium is sinds 1994 niet meer succesvol gebroed door Buizerds, Op 22 mei verjaagt het paar een indringer, maar vrouw 358 is verdwenen en vervangen door een intermediaire vogel (niet donker, zoals 358). Nest 3341: door langdurige werkzaamheden verstoord, hoewel nest via Regionaal Milieu Team bekend was gemaakt aan de verantwoordelijke aannemer. Zowel aannemer als opdrachtgever (gemeenteopsterland), beheerder en kerkvoogd vinden dat het werk kan worden gerust voortgezet, hoewel na controle blijkt dat er drie onderkoelde, enkele dagen oude jongen het nest op liggen dood te gaan (één jong gaat daadwerkelijk dood, de andere geprobeerd op te warmen). Kerkvoogd is meer verbolgen over het beklimmen van de nestboom zonder zijn toestemming dan dat de jongenliggen te creperen. Op deze plek zijn sinds 1994 alle broedpogingen verstoord. De voorzitter van de lokale vogelwacht komt er zich ook mee bemoeien, een fanatiek eierenzoeker en voorstander van bejaging van Buizerds. Volgens eigen zeggen kan hij zich vervolging door vogelwachtleden niet voorstellen omdat ze juist passen op de roofvogelnesten. Dit nest bleek de volgende dagalsnog verlaten en dood. 56