Gebruiksaanwijzing voor de uitvoering van de bouwplaatsen op de openbare weg in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest

Transcriptie

1 Directie Coördinatie Bouwplaatsen Gebruiksaanwijzing voor de uitvoering van de bouwplaatsen op de openbare weg in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest Juli 2014 Versie 002

2 Inhoudsopgave: Opmerking vooraf:... 2 I. Voor aanvang van de werken Oorspronkelijke plaatsbeschrijving Bericht van opstarting van bouwplaats Bouwplaatscommunicatie... 4 a) affiches voor de actieve gebruikers... 4 b) ongeadresseerde informatiebladen in de brievenbus van de omwonenden... 4 c) borden voor de bestuurders van gemotoriseerde voertuigen... 5 II. Tijdens de werken Bouwplaatsafsluitingen Afsluitingen type A Beschrijving van afsluitingen type B Bescherming van de aanhorigheden van de openbare weg Orde en netheid van de bouwplaats tijdens de uitvoering van de werken Beheer van de signalisatie Verlichting van de bouwplaats Verkeer van de bouwplaatsvoertuigen Omgeleide doorgangen van de bouwplaats Signalisatiebord van de omgeleide doorgang a) Signalisatiebord van een doorgang voor voetgangers en personen met beperkte mobiliteit: b) Signalisatiebord van een doorgang voor voetgangers, personen met beperkte mobiliteit en fietsers: Behoud van verkeer van voertuigen die een openbare dienst verzekeren Loopplanken Stop en parkeerplaatsen Laden en lossen Bemiddelaar Eindejaarsperiode Bouwplaatsvoertuigen en machines Vaste kranen en bouwplaatsinstallaties op het voetpad Verkeersinformatie In gebreke blijven van de verzoeker Tussenkomst van ambtswege van de wegbeheerder en terugbetaling Tussentijdse plaatsbeschrijving

3 III. Na de werken Herstel van de bouwplaats Afsluitende plaatsbeschrijving Bijkomende werken Verklaring van afsluiting van de bouwplaats en driejarige garantie Vaststelling van beschadigingen en herstellingswerken Opmerking vooraf: Deze 'gebruiksaanwijzing' werd samengesteld op basis van het besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke regering betreffende de uitvoering van bouwplaatsen op de openbare weg van 11 juli 2013 en is bedoeld om dit besluit zo eenvoudig en zo concreet mogelijk uit te leggen. Deze 'gebruiksaanwijzing' streeft ernaar zo volledig mogelijk te zijn. Het lezen ervan ontslaat de betrokkene evenwel niet van zijn verantwoordelijkheid om bij twijfel over een specifiek punt er het besluit zelf bij te nemen, evenals zij het in mindere mate de tekst van de ordonnantie van de Brusselse Hoofdstedelijke regering van 3 juli 2008 betreffende de bouwplaatsen op de openbare weg. Bij tegenstrijdigheden tussen enerzijds deze 'gebruiksaanwijzing' en anderzijds de wetten en verordeningen die van kracht zijn, hebben deze laatste voorrang. De wetten en verordeningen waarnaar we hier verwijzen, kunnen vrij worden geraadpleegd in PDF formaat via volgende link: De gebruikte foto s in dit document mogen gezien worden als illustraties voor bepaalde onderdelen van de wetgeving maar de meerderheid ervan illustreren niet voor 100% deze wetgeving. 2

4 I. Voor aanvang van de werken 1. Oorspronkelijke plaatsbeschrijving De verzoeker (of de leidende verzoeker 1 in geval van een gecoördineerde bouwplaats) moet de wegbeheerder uitnodigen om de oorspronkelijke plaatsbeschrijving op te stellen van het terrein en de onmiddellijke omgeving, over een buitenbreedte van vier meter vanaf de omheining, voordat hij met de werken begint. De (leidende) verzoeker stuurt die uitnodiging best minstens 20 werkdagen voor de geplande aanvang van de werken naar de wegbeheerder. Als de wegbeheerder binnen een termijn van 20 werkdagen na de verzending van de uitnodiging nog geen plaatsbeschrijving heeft opgesteld, mag de verzoeker (of de leidende verzoeker in het geval van een gecoördineerde bouwplaats) de plaatsbeschrijving zelf opstellen. In dat geval moet hij onmiddellijk een kopie van de plaatsbeschrijving naar de beheerder versturen. De verzoeker wordt enkel vrijgesteld van zijn verplichting om een oorspronkelijke plaatsbeschrijving op te stellen als de werken om dringende redenen moeten worden uitgevoerd Bericht van opstarting van bouwplaats Ten laatste vijf dagen voor het begin van de werken moet de verzoeker (of de leidende verzoeker in het geval van een gecoördineerde bouwplaats) een bericht van opstarting van de bouwplaats bezorgen aan de wegbeheerder 3 (en de andere verzoekers die aan de bouwplaats deelnemen in het geval van een gecoördineerde bouwplaats, en aan de Coördinatiecommissie van de Bouwplaatsen in het geval van een bouwplaats die aan haar moet worden voorgelegd). Het bericht van opstarting van de bouwplaats moet de exacte begindatum van de werken vermelden, evenals de identiteit van de bouwplaatsbeheerder 4 en zijn contactgegevens (naam, adres, telefoonnummer, e mailadres). In geval van een bouwplaats die dringend dient te worden opgestart, moet het bericht van opstarting van de bouwplaats ten laatste op de eerste werkdag na de begindatum van de werken aan de beheerder worden bezorgd. Als de bouwplaats gelegen is op wegen van meerdere beheerders (bv. op een gemeentelijke weg die op het terrein kruist met een gewestelijke weg of op een weg die over het grondgebied van verschillende gemeenten loopt), moet de verzoeker een kopie van het bericht van opstarting van de bouwplaats naar alle betrokken wegbeheerders verzenden. 1 In het geval van een gecoördineerde bouwplaats is de leidende verzoeker verantwoordelijk voor de coördinatie tussen de verschillende verzoekers. Hij is ook de enige gesprekspartner voor de overheidsdiensten en het publiek. 2 Ieder noodgeval dat de verzoeker aanvoert om af te wijken van bepaalde procedures, moet uitdrukkelijk worden gemotiveerd. Als de wegbeheerder merkt dat het noodgeval niet gefundeerd is, kan hij de werken laten stilleggen en het terrein op kosten van de verzoeker in zijn originele staat laten herstellen. 3 Het Gewest is wegbeheerder wanneer de werken op een gewestelijke weg worden uitgevoerd. De gemeente is wegbeheerder wanneer de werken op een gemeentelijke weg worden uitgevoerd. Bekijk hiervoor de kaart die op beschikbaar is. 4 De bouwplaatsbeheerder is de natuurlijke persoon die verantwoordelijk is voor de bouwplaats en die de verzoeker (of de leidende verzoeker in het geval van een gecoördineerde bouwplaats) vertegenwoordigt. Als er gevaar voor de weggebruikers wordt gemeld, dient de bouwplaatsbeheerder binnen het kwartier contact op te nemen met de andere verzoekers die op de bouwplaats werken, zodra hij hierover op de hoogte is gebracht. Hij is ook verplicht om aan de wegbeheerder de identiteit te bezorgen van de gecoördineerde verzoekers die de procedures beschreven in deze 'handleiding' niet naleven op de bouwplaats. 3

5 3. Bouwplaatscommunicatie In het geval van een gecoördineerde bouwplaats dienen de communicatietaken die hieronder worden beschreven, door de leidende verzoeker te worden uitgevoerd. De bouwplaatscommunicatie dient minstens 3 werkdagen voor het begin van de werken te worden uitgevoerd en voor het begin van iedere fase (in het geval van een bouwplaats die in meerdere fasen ingedeeld is). De bouwplaatscommunicatie dient zowel in het Nederlands als in het Frans te worden opgesteld. De bouwplaatscommunicatie dient soms gelijktijdig op drie verschillende manieren te worden uitgevoerd: a) affiches voor de actieve gebruikers Bouwplaatscommunicatie via affiches is noodzakelijk. De affiches dienen: aan de in en uitgang van het terrein en op ieder kruispunt op het terrein te worden aangebracht; zichtbaar en leesbaar te zijn voor alle actieve gebruikers (voetgangers, fietsers en rolstoelgebruikers); minstens drie dagen voor aanvang te worden aangebracht; geldig te zijn voor alle fasen van de bouwplaats en minstens drie dagen voor iedere nieuwe fase geactualiseerd te worden. De volgende informatie dient te worden vermeld: naam en contactgegevens van de verzoeker (of in het geval van een gecoördineerde bouwplaats van de leidende verzoeker, die als zodanig wordt voorgesteld) naam en contactgegevens van de aannemer (als hij de verzoeker niet is) het gratis telefoonnummer 0800 dat 24 uur per dag en 7 dagen per week bereikbaar is en waar iedereen een gevaar in verband met de bouwplaats kan melden aan de verzoeker (of de leidende verzoeker in het geval van een gecoördineerde bouwplaats) aard van de bouwplaats duur van de werken (uitgedrukt in dagen) en begin en einddatum van de bouwplaats impact van de bouwplaats op het verkeer van actieve gebruikers en bestuurders van voertuigen adres van de website van de bouwplaats en de QR code die door het Osiris systeem werd aangemaakt in het geval van een niet gecoördineerde vergunde bouwplaats: de identiteit van de beheerder (of beheerders) die toestemming heeft (hebben) verleend om de werken uit te voeren (evenals de identificatiecode van de vergunning) b) ongeadresseerde informatiebrochures in de brievenbus van de omwonenden Deze informatiebladen dienen te worden verdeeld: indien dit door de uitvoeringsvergunning of het bouwplaatsakkoord wordt opgelegd; in de zone die door deze documenten wordt opgelegd; op regelmatige tijdstippen, zodat de omwonenden op de hoogte blijven van de vordering van de werken, als de Coördinatiecommissie van de Bouwplaatsen dit beslist (in het geval van langdurige werken). De informatiebladen vermelden, naast de informatie op de affiches, de maatregelen die de verzoeker heeft getroffen met betrekking tot: 4

6 verkeer van voertuigen voor openbare dienstverlening (brandweer, ambulances, openbaar vervoer) toegankelijkheid van nabijgelegen gebouwen behoud of verplaatsing van halten en parkeerplaatsen (taxi's, laden en lossen van goederen, politie, diplomaten en personen met beperkte mobiliteit) aanstelling van een bemiddelaar die klachten van de burgers verzamelt (facultatief) c) borden voor bestuurders van gemotoriseerde voertuigen De borden dienen: enkel te worden opgesteld in geval van een vergunde bouwplaats die hinder veroorzaakt voor het autoverkeer; te worden opgesteld aan in en uitgang van het terrein en op ieder kruispunt op het terrein; tijdens de werken te worden geactualiseerd De borden vermelden volgende informatie: naam en contactgegevens van de verzoeker (of in het geval van een gecoördineerde bouwplaats van de leidende verzoeker, die als zodanig wordt voorgesteld) naam en contactgegevens van de aannemer (als hij de verzoeker niet is) het gratis telefoonnummer 0800 dat 24 uur per dag en 7 dagen per week bereikbaar is en waar iedereen een gevaar in verband met de bouwplaats kan melden aan de verzoeker (of de leidende verzoeker in het geval van een gecoördineerde bouwplaats) aard van de bouwplaats duur van de werken (uitgedrukt in dagen) en begin en einddatum van de bouwplaats adres van de webpagina van de bouwplaats en de QR code die door het Osiris systeem werd aangemaakt impact op het verkeer van de actieve gebruikers impact op de mobiliteit van de voertuigbestuurders (onder meer: smalle doorgang, verplichting om de aangeduide richting te volgen, verboden doorgang, versmalling van de rijstroken, omleiding, doorgang over de middenberm of verkeer dat in beide richtingen toegelaten is op een deel van de rijweg waar normaal eenrichtingsverkeer geldt). 5

7 II. Tijdens de werken Opgelet! Iedere verzoeker (of leidende verzoeker in het geval van een gecoördineerde bouwplaats) die een bouwplaats begint zonder dat hij de hieronder vermelde en verplichte documenten, die te allen tijde op de bouwplaats dienen te worden bewaard, kan voorleggen aan de bouwplaatspolitie (agenten en officieren van de gerechtelijke, gewestelijke en gemeentelijke politie en belast zijn met het toezicht op de bouwplaatsen), zal een boete van 62,5 tot euro dienen te betalen: een kopie van de uitvoeringsvergunning voor de bouwplaats (en het rectificatiebericht, indien aanwezig) of het bouwplaatsakkoord (behalve in het geval van een reëel en objectief noodgeval of gevaar voor de weggebruikers), een kopie van het bericht van opstarting van bouwplaats. Iedere bouwplaats dient tijdens haar volledige duur net en in orde te worden gehouden. In geval van een gecoördineerde bouwplaats kunnen de institutionele verzoekers en de uitvoeringsdiensten 5 hoofdelijk aansprakelijk worden gesteld, voor iedere tekortkoming op vlak van de 'goede praktijken' met betrekking tot het onderhoud van de bouwplaats, op een bouwplaats waar zij aan meewerken. Indien mogelijk dient een bouwplaats in meerdere fasen 6 te worden uitgevoerd, onder meer om te voorkomen dat beide kanten van de weg gelijktijdig door de bouwplaats worden ingenomen. De fasering van de bouwplaats wordt georganiseerd door de verzoeker (of de leidende verzoeker in het geval van een gecoördineerde bouwplaats). De weg omvat niet alleen het deel van de openbare weg dat bedoeld is voor het gemotoriseerde verkeer maar ook het deel dat bedoeld is voor de circulatie van de actieve weggebruikers (voetgangers, personen met beperkte mobiliteit en fietsers). De bouwplaatsbeheerder dient de bouwplaats zo te organiseren, dat in de eerste plaats het verkeer van de actieve gebruikers behouden blijft. Daarna volgen openbaar vervoer, vervolgens ambulances en brandweerwagens en ten slotte andere gemotoriseerde voertuigen. 1. Bouwplaatsafsluitingen Op de plaats waar voertuigen de bouwplaats binnen en buitenrijden, dient een mobiele afsluiting te worden geplaatst, die helemaal los staat van de rest van de omheining rond de bouwplaats. Verder dient de bouwplaats te allen tijde van het autoverkeer en het verkeer van de actieve gebruikers (voetgangers, fietsers, personen in een rolstoel) te worden gescheiden door middel van een vaste omheining (die van het begin tot het einde van de bouwplaats in een goede staat wordt gehouden), zoals hieronder staat beschreven. Deze afsluitingen dienen onmiddellijk te worden vervangen indien beschadigd. De verzoeker dient de toegang tot de tankdeksels, luikgrendels, straatpotdeksels, brandkranen, plantputten enz. te verzekeren, zodat onderhoudspersoneel er te allen tijde bij kan. Hij dient er ook voor te zorgen dat voetgangers toegang hebben tot handelszaken en woningen. Bovendien dient de plaats waar de voertuigen van de hulpdiensten worden geparkeerd te allen tijde toegankelijk te blijven. De plaatsing van de omheiningen mag de hulpdiensten niet beletten hun werk uit te voeren in de onmiddellijke omgeving. 5 Uitvoeringsdiensten zijn: verzoekers van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, Brusselse gemeenten, Beliris, het Vlaamse Gewest, MIVB, Infrabel, Haven van Brussel en Leefmilieu Brussel. 6 Voor een gecoördineerde bouwplaats zijn de fasen van een bouwplaats de verschillende reeksen werken die op verschillende delen van de weg en op verschillende momenten worden uitgevoerd. 6

8 1.1 Afsluitingen van type A Voor werken die langer dan een week duren, dienen verplicht afsluitingen van type A (volle afsluitingen) te worden gebruikt Afsluitingen van 1 m hoog (altijd vol) a) De borden De borden zijn door middel van sokkels met elkaar verbonden. Op ieder bord zijn de logo's (grootte: maximum 40 cm op 40 cm) van aannemer, verzoeker of beiden aangebracht. Uitsluitend logo aannemer en/of verzoeker en vergunningen Politie Beheerder Op het bord en zijn sokkel mag geen andere informatie worden aangebracht dan de toelating van de politie en de beheerder. Als op de borden of de sokkel het logo van hun fabrikant aangebracht is, dienen de borden en sokkel zo te worden geplaatst dat het publiek dit logo niet ziet. De borden zijn vol, ondoorschijnend, stijf, sterk en bestand tegen wind. Ze bestaan uit afwisselend verticale gele (kleur RAL 1023) en blauwe (RAL 5002) stroken. De kleur van de stroken is uniform. De stroken zijn tussen 40 en 90 cm breed en zijn aan de voor en de achterkant van de borden identiek. (Deze norm wordt opgelegd omdat dit de kleuren van het Gewest zijn en omdat slechtzienden dankzij het felle contrast tussen geel en blauw de bouwplaatszones gemakkelijker kunnen herkennen.) De borden zijn maximaal 2,5 m lang en 1 m hoog. De ruimte tussen de grond en de onderkant van het bord bedraagt 10 cm (met een toegelaten marge van 2 cm). Het oppervlak van het bord, aan de kant van de openbare weg, dient zo te worden gekozen dat er geen affiches kunnen worden aan bevestigd. Het kader van het bord is uit één stuk gemaakt en aan de uiteinden van doppen voorzien. Ieder uitspringend of scherp gedeelte van de omheining dient te worden afgeschermd. Bovenop het bord dient een horizontale lat te worden aangebracht die als leuning dienst doet (zie hiernaast). Deze lat is grijs en maximaal 4 cm hoog. Indien verstijvingsprofielen worden gebruikt die hoger zijn dan deze 4 cm, dienen deze in dezelfde kleur te worden uitgevoerd als de verticale stroken van het bord eronder. 7

9 b) De sokkels De sokkels mogen niet meer dan 10 cm uitsteken ten opzichte van de omheining (behalve als hiervoor doorlopende sokkels worden gebruikt die dienen te voorkomen dat er te dicht bij de afsluiting wordt geparkeerd. Dit soort sokkels mag maximaal 20 cm uitsteken). De afsluitingen dienen met behulp van de sokkels aan elkaar te worden bevestigd met een onderlinge afstand van minder dan 11 cm. (Een kind mag zijn hoofd niet doorheen de opening kunnen steken.) De sokkels dienen er ook voor te zorgen dat de omheining zich aan het profiel van het terrein aanpast (meer bepaald ter hoogte van de boordstenen van voetpaden). Indien de sokkels aan de grond worden bevestigd: bedraagt de dikte van de sokkels maximaal 2 cm; worden voor de bevestiging pluggen of een vergelijkbaar procedé gebruikt; mag het bevestigingssysteem niet dieper zijn dan 6 cm wanneer de bevestiging plaatsvindt op het voetpad en 13 cm wanneer de bevestiging plaatsvindt op de rijweg; dient na de werken ieder uitstekend element van het systeem van de weg te worden verwijderd Afsluitingen van 2 m hoog a) Volle afsluitingen van 2 m hoog Voor volle afsluitingen van 2 m hoog gelden dezelfde regels als voor volle afsluitingen van 1 m hoog. b) Afsluitingen met daarbovenop traliewerk Het onderste gedeelte is vol tot een hoogte van 1 m en heeft dezelfde kenmerken als de volle afsluitingen van 1 m hoog (zoals hierboven beschreven). Het bovenste gedeelte is uit traliewerk gemaakt en zit in een kader met dezelfde afmetingen als dat van het onderste gedeelte. Het mag geen enkel uitstekend deel bevatten dat de weggebruikers zou kunnen verwonden. Het bovenste gedeelte mag op een permanente manier op het onderste gedeelte bevestigd zijn. Indien niet dient het bovenste gedeelte zo ontworpen te zijn dat het stabiel blijft. 1.2 Beschrijving van afsluitingen type B Afsluitingen type B (omheiningen bestaande uit latten): dienen verplicht te worden gebruikt op plaatsen waar de zichtbaarheid dient te worden verzekerd, d.w.z. op minder dan 5 m van een kruising of kruispunt, oversteekplaats voor voetgangers of fietsers, uitrit van een garage of iedere andere berijdbare ingang naar een private eigendom; 8

10 mogen (naar keuze van de verzoeker) in de plaats komen van afsluitingen van type A, voor bouwplaatsen die minder dan één week in beslag nemen. Afsluitingen type B bestaan uit latten die door middel van stijve steunen op minstens 1 m en hoogstens 1,2 m van de grond worden gehouden. Ze zijn met elkaar verbonden door middel van een daarvoor voorzien systeem. De lengte van dit verbindingssysteem bedraagt minstens 13 cm en hoogstens 25 cm. Deze afsluitingen zijn afwisselend in blauw (5002) en reflecterend geel (1023) uitgevoerd. 2. Bescherming van de aanhorigheden van de openbare weg Stadsmeubilair 7, wegsignalisatie en afbakening, veiligheidsvoorzieningen (vangrails, hulpposten), geluidswerende installaties en systemen voor openbare verlichting die op het terrein en de onmiddellijke omgeving (over een breedte van vier meter vanaf de omheining) opgesteld zijn en iedere andere aanhorigheid van de openbare weg 8, dienen te worden beschermd. Indien niet mogelijk deze op een correcte manier te beschermen, kunnen deze elementen worden gedemonteerd en bewaard, in afwachting van hun terugplaatsing na afloop van de werken. Dit mag evenwel niet gebeuren zonder toestemming van de eigenaar. Alle stadsbeplanting op het terrein of in de onmiddellijke omgeving dient ook te worden beschermd, d.w.z. stammen, wortels of kruinen van bomen en hagen (het bladergedeelte): materiaal en materieel van de bouwplaats mogen niet op wortels of tegen boomstammen worden opgeslagen, ook niet tijdelijk; machines en voertuigen van de bouwplaats mogen niet over wortels manoeuvreren of erop parkeren; bouwplaatsinstallaties mogen niet tussen wortels van bomen of hagen worden geplaatst; men mag enkel sleuven graven als de wortels van de beplanting hierdoor niet beschadigd raken; bij ieder manoeuvre dient men erop te letten dat boomstammen (die overigens vooraf dienen te worden beschermd) en kruinen van de beplanting niet worden geraakt. 3. Orde en netheid van de bouwplaats tijdens de uitvoering van de werken Materiaal en materieel van de bouwplaats mogen niet tegen gevels van gebouwen, tegen stadsmeubilair of tegen andere aanhorigheden van de openbare weg worden opgeslagen. Deze dienen binnen de bouwplaats te worden opgeslagen, met behulp van de nodige voorzieningen (palletten, omhullende plastic zeilen enz.) zodat ze stabiel liggen en niet over het terrein verspreid geraken. 7 Dit betreft meer bepaald banken, stoelen, tafels, vuilnisbakken, openbare sanitaire voorzieningen, straatnaamplaatjes, reclameborden, stratenplannen, kinderspelen, paaltjes, afsluitingen, parkeermeters, fietsenrekken, roosters, afbakeningen en beschermingen van bomen, wachthokjes voor de gebruikers van het openbaar vervoer enz. 8 Verkeerslichten, signalisatie en wegmarkeringen, wegwijzers van fiets en wandelroutes, greppels en hellingen, steunmuren, afvoergoten, straatkolken en leidingen louter bestemd voor de afvoer van afvloeiend hemelwater van rijbaan tot riool, beplantingen, vangrails, hulpposten, geluidswerende installaties, openbare verlichting, infrastructuur van kunstwerken die deel uitmaken van de openbare weg (zoals de pijlers van een brug of een viaduct of de wanden van een tunnel). 9

11 De verzoeker dient de verspreiding van stof, geluid en trillingen zoveel mogelijk te beperken. Het terrein van de bouwplaats dient net te worden gehouden (en men dient erop te letten dat de kolken niet verstopt geraken wanneer het vuil wordt afgevoerd), zodat de openbare weg niet vervuild geraakt. De dag voor het bouwverlof, eindejaarsperiode en iedere andere langdurige onderbreking van de werken of op verzoek van de wegbeheerder of de politie dient de bouwplaats te worden schoongemaakt. 4. Beheer van de wegsignalisatie Signalisatie, die te allen tijde zichtbaar en leesbaar moet blijven, kan: aan de omheiningen worden bevestigd (met uitzondering van verkeerslichten); op palen worden geplaatst die verankerd zijn in een verplaatsbare inrichting die hun perfecte stabiliteit garandeert en die geen hindernis vormt voor de actieve gebruikers. 5. Verlichting van de bouwplaats 6. Verkeer van bouwplaatsvoertuigen Steigers, afsluitingen en omheiningen op de openbare weg dienen zichtbaar gemaakt te worden door op elke hoek verlichtingstoestellen of reflectoren op te stellen. Een omgeleide doorgang dient te worden uitgerust met indirecte en niet verblindende, hoog geplaatste binnenverlichting. De lichtsterkte van openbare verlichting wordt te allen tijde gewaarborgd. Indien openbare verlichting werd gedemonteerd of gedoofd, dient een vervangingsverlichting geïnstalleerd en ingeschakeld te worden. Indien veel bouwplaatsvoertuigen worden ingezet, kan de Coördinatiecommissie van de Bouwplaatsen vragen om het verkeer van die voertuigen via een vooraf vastgelegd traject om te leiden. 7. Omgeleide doorgangen van de bouwplaats Zodra een voetpad of fietspad door een bouwplaats wordt ingenomen, dient verplicht een omgeleide doorgang te worden voorzien. Via deze doorgang dienen de actieve gebruikers (voetgangers, personen met beperkte mobiliteit en fietsers) te kunnen passeren, beschut tegen de risico's van de bouwplaats en het autoverkeer dankzij de omheining en het naar behoren aangegeven fysiek obstakel aan iedere ingang. Wanneer de doorgang onder een stelling of platform (bv. waarop een vaste kraan is opgesteld) wordt geïnstalleerd, dient deze te worden beschermd tegen vallende voorwerpen, door een voorziening (bv. veiligheidsnet) op 2,5 m hoogte en door de overdekking van de metalen structuur met een gewatteerde bescherming aan beide ingangen. De doorgang moet van ingang tot uitgang ononderbroken doorlopen, ook op de plaats van aansluiting op het oorspronkelijke voet of fietspad, aan de ingangen van het terrein van de bouwplaats. 10

12 Wanneer boven de doorgang lasten worden gemanipuleerd, of wanneer heel wat bouwplaatsmachines bij het in en uitrijden van de bouwplaats de doorgang kruisen, dient de bouwplaatsbeheerder signalisatie te voorzien aan iedere kant van het betreffende deel van de doorgang, zodat de veiligheid van de gebruikers verzekerd is. De doorgang dient sociale controle toe te laten, d.w.z. dat de zichtbaarheid dient te worden verzekerd tussen de doorgang en de gebruikers enerzijds en de zone buiten de doorgang (de rijweg of het voetpad aan de overkant van de weg) anderzijds, zodat de veiligheid van de gebruikers in de omgeleide doorgang verzekerd blijft. Indien geen doorgang kan worden ingericht langs de kant van de weg waar de werken worden uitgevoerd (noch op het voetpad noch op de rijweg), dienen de actieve gebruikers naar de andere kant van de weg te worden omgeleid. De omgeleide doorgang dient in het terrein te worden geïntegreerd en dient te worden geplaatst voordat met de fase wordt begonnen. De doorgang is tot op een hoogte van minstens 2,5 m vrij van elk obstakel en heeft een breedte van: 2 m wanneer alleen bestemd voor voetgangers en personen met beperkte mobiliteit (of minstens 1,5 m als een breedte van 2 m niet mogelijk is); 1,5 m wanneer alleen bestemd voor fietsers en wanneer hij een fietspad met eenrichtingsverkeer vervangt (in geval van een fietspad met twee rijrichtingen neemt het pad de breedte van het fietspad over, met een maximumbreedte van 2,2 m); 2 m wanneer de doorgang bestemd is voor gemengd verkeer van voetgangers, personen met beperkte mobiliteit en fietsers. Een omgeleide doorgang die geheel of gedeeltelijk bedoeld is voor fietsers, dient eventueel voldoende brede bochten bevatten, zodat fietsers de gang kunnen gebruiken zonder onderweg te moeten afstappen. Gezien de lengte van een fiets is het gebruik van rechte hoeken dan ook bij voorkeur te vermijden. Indien de doorgang niet op niveau van het voetpad, maar op niveau van de rijweg ingericht is, worden de toegangen met het voetpad verbonden door middel van een helling, met een hellingshoek van maximaal 8 % (of maximaal 12 % als de helling niet langer is dan 50 cm). In de omgeleide doorgang voor voetgangers, personen met een beperkte mobiliteit en fietsers mag geen enkel obstakel worden geplaatst. De helling van de vloer mag in de doorgang niet meer bedragen dan: 5 % over een lengte van maximaal 10 m; 7 % over een lengte van maximaal 5 m; 8 % over een lengte van maximaal 2 m; 12 % over een lengte van maximaal 50 cm. Rustzone Indien de vloer over een lengte van meer dan 10 m hellend verloopt, dient na de eerste tien meter verplicht een (vlakke) rustzone te worden voorzien. De gang mag in de breedte bekeken nooit meer dan 2 % hellen. Hobbels en putten van meer dan 2 cm in de vloer zijn verboden. Er dient een hellend vlak (met een helling in de breedte van maximaal 5 %) te worden voorzien ingeval een hoogteverschil van meer dan 2 cm. 11

13 De omheiningen en bijbehorende sokkels dienen van de binnenkant van de doorgang te worden gescheiden door middel van leuningen die op hun kant worden geplaats,t over de volledige lengte van de doorgang (om te voorkomen dat bv. slechtzienden over de sokkels struikelen of in het gebruik van hun blindenstok worden gehinderd). Deze leuningen dienen minstens 8 cm breed te zijn, dienen Hoogte Zijaanzicht Van 0 tot 10 cm dezelfde gele kleur te hebben als de omheiningen, mogen geen oneffenheden vertonen die de gebruikers van de doorgang zouden kunnen hinderen (bv. schroeven of spijkers), dienen op het niveau van de vloer of maximaal 10 cm boven de vloer te worden geplaatst en de leuningen dienen in het verlengde van de geleidelijnen en de bestaande leidingen te worden geplaatst. De omgeleide doorgang dient bij voorkeur op grondniveau te worden aangelegd op voorwaarde dat de grond daar voldoende vlak en hard is, om gemakkelijk bruikbaar te zijn en op voorwaarde dat daar geen putten van meer dan 2 cm diep in te liggen. De doorgang dient bij voorkeur recht te zijn over een lengte van minstens 10 m. Voor de aansluiting tussen de omgeleide doorgang en het voetpad dienen één of meerdere hoeken van 45 te worden gebruikt, tussen de borden van de omheining (zodat slechtzienden niet tegen de omheining lopen). De paden mogen niet abrupt eindigen zonder dat dit wordt gemeld ter hoogte van de plaats die een gevaar kan vormen (bv. een boordsteen of een kruispunt). Wanneer de doorgang voor een duur van minstens 2 maanden wordt geplaatst, dienen aan de in en uitgang geleidelijnen te worden geïnstalleerd om slechtzienden te waarschuwen dat ze een gevaarlijke situatie naderen (oversteekplaats over de openbare weg, kruispunt, trap...). Deze geleidelijnen zijn gemaakt: van noppentegels in groepjes van vijf (zie afbeelding hiernaast); van signalisatiespijkers in reliëf (zoals gebruikt aan de randen van de perrons in de Brusselse metro). Deze geleidelijnen mogen rolstoelgebruikers niet hinderen in hun bewegingen! 8. Signalisatiebord van de omgeleide doorgang De borden worden aan beide ingangen van de doorgang en aan iedere richtingverandering geplaatst. Ze kunnen aan de omheiningen of aan een afzonderlijke steun worden bevestigd. Ze zijn uitgevoerd in dezelfde kleuren als de afsluitingen: Leuningen voor blinden en slechtzienden Bovenaanzicht Geplaatst in het verlengde van de bestaande geleidelijnen en de bestaande leidingen Geel 1023 Blauw

14 a) Signalisatiebord van een doorgang voor voetgangers en personen met beperkte mobiliteit: b) Signalisatiebord van een doorgang voor voetgangers, personen met beperkte mobiliteit en fietsers: 9. Behoud van het verkeer van voertuigen die een openbare dienst verzekeren Tijdens de werken dient te allen tijde een autozone van minstens 4 meter breed te worden vrijgehouden, zodat ambulances en brandweerwagens hier gebruik van kunnen maken indien nodig. Indien niet het geval, heeft de leidende verzoeker het advies van de DBDMH nodig (bij zijn vergunningsaanvraag te voegen). Een bouwplaats mag geen hinder veroorzaken voor openbare vervoermiddelen of de toegang tot de halten (bushalten, ingangen van metrostations) belemmeren. Hetzelfde geldt voor voertuigen die huishoudelijk afval ophalen. Anders heeft de leidende verzoeker het advies van de betrokken maatschappij (MIVB, TEC, De Lijn, Net Brussel) nodig, dat hij bij zijn vergunningsaanvraag dient te voegen. 10. Loopplanken De ingang van naburige gebouwen (woningen, handelszaken, kantoren enz.) dient bereikbaar te blijven via loopplanken. De loopplanken dienen stevig genoeg te zijn, zodat ze op een veilige manier kunnen worden gebruikt. Het loopvlak moet antislip zijn en mag geleidehonden niet afschrikken. (Het gebruik van geperforeerde of metalen panelen wordt afgeraden.) De loopplanken dienen aan beide kanten voorzien te zijn van leuningen van minstens 1,1 m hoog. Indien de zijkanten van 13

15 deze leuningen vol zijn, dienen ze in blauw en geel te worden uitgevoerd, net als de afsluitingen. Indien de loopplank voor een heel druk bezochte plaats ligt, zoals een handelszaak, overheidsgebouw, ziekenhuis of cultureel complex, dient het loopvlak van de loopplank aan de binnenkant meer dan 1,5 m breed zijn. Als de plaats duidelijk toegankelijk moet zijn voor personen met beperkte mobiliteit, dient de loopplank minstens 1,5 m breed te zijn. In de andere gevallen dient hij minstens 1 m breed te zijn aan de binnenkant. De loopplanken dienen parallel of loodrecht ten opzichte van het voetpad te worden gelegd (behalve indien de wegbeheerder schriftelijk toestemming heeft verleend om van die regel af te wijken). Daarnaast moet aan beide kanten een ruimte van minstens 1,5 m op 1,5 m vrij blijven, zodat rolstoelgebruikers voldoende plaats hebben om te draaien wanneer ze van de loopplank afrijden. De loopplanken mogen niet meer hellen dan: 2 % in de breedte; 8 % in de lengte. 11. Stop en parkeerplaatsen De bouwplaats mag geen parkeerplaatsen voor taxi's innemen. Anders moet de leidende verzoeker het schriftelijke advies vragen van de Directie Taxi's en dit bij zijn vergunningsaanvraag voegen. Als de Directie Taxi's vraagt om de parkeerplaats te verplaatsen, moet daarover op de oude parkeerplaats een informatiebord worden geplaatst. informatiebord te worden geplaatst. De bouwplaats mag ook geen parkeerplaats innemen die voorbehouden is voor het laden en lossen van goederen, de politie of diplomaten of een parkeerplaats of installatie (een helling of een toegang tot haltevoorzieningen voor het openbaar vervoer) voor personen met een beperkte mobiliteit (slechtzienden, rolstoelgebruikers enz.). Anders moet de leidende verzoeker de betreffende beheerder daarvan op de hoogte brengen (indien mogelijk voor het begin van de werken) en vervolgens zijn aanbevelingen opvolgen. Wanneer de beheerder vraagt om de parkeerplaats te verplaatsen, dient daarover op de oude parkeerplaats een 12. Laden en lossen Voertuigen en machines van de bouwplaats mogen niet stilstaan of parkeren om te laden of te lossen buiten de zones die daarvoor voorzien zijn binnen het terrein, behalve wanneer de beheerder toestemming heeft verleend om van die regel af te wijken. 13. Bemiddelaar Indien de uitvoeringsvergunning van de bouwplaats dat vereist, dient de verzoeker (of de leidende verzoeker) een onafhankelijke bemiddelaar te belasten met de opdracht om opmerkingen en klachten van de omwonenden te verzamelen en een verslag met (schriftelijke) aanbevelingen op basis van die opmerkingen aan de verzoeker te bezorgen. 14. Eindejaarsperiode In principe mogen er geen werken worden uitgevoerd tijdens de eindejaarsperiode (die door de Coördinatiecommissie van de Bouwplaatsen wordt vastgelegd), behalve indien: het een bouwplaats is waarvoor geen vergunning vereist is; 14

16 de wegbeheerder een afwijking heeft toegestaan; het dringende werken betreft. Een bouwplaats die niet aan een van de bovenstaande voorwaarden beantwoordt, dient voordat de werken worden onderbroken, te worden schoongemaakt en zodanig te worden hersteld dat de weggebruiker op een veilige manier aan het verkeer kan deelnemen. 15. Bouwplaatsvoertuigen en machines Bouwplaatsvoertuigen en machines dienen afmetingen te hebben die aan het stadsmilieu aangepast zijn. Dit betekent dat de verzoeker voor alle installatiebouwplaatsen (kabels, kokers, bovengrondse lijnen, leidingen, basisstations, steunen, antennes, sites voor telefoon en radioantennes) gebruik dient te maken van mini en micrograafmachines, mini laders, lichte wielladers enz. Bouwplaatsvoertuigen en machines mogen niet buiten het terrein van de bouwplaats parkeren. 16. Vaste kranen en bouwplaatsinstallaties op het voetpad Deze dienen op een platform te worden geïnstalleerd dat in de hoogte geplaatst is, zodat het gebruik van de weg door de actieve weggebruikers niet wordt verhinderd. (Op de foto hiernaast werden de bouwplaatscabines op een platform geplaatst.) 17. Verkeersinformatie Ten laatste twee uur voor het begin van de fase van de bouwplaats en vanaf het einde van deze fase dient de verkeershinder te worden gemeld aan het Mobiris centrum op het nummer 070/ In gebreke blijven van de verzoeker De verzoeker blijft in gebreke in 4 gevallen: de verzoeker leeft tijdens de uitvoering van de werken de principes van het goede beheer van de bouwplaats niet na (meer bepaald met betrekking tot orde en netheid enz.); de verzoeker herstelt op het einde van de werken de bouwplaats niet in de oorspronkelijke staat; de verzoeker leeft niet na wat hem wordt gevraagd in de officiële documenten die hem de toestemming verlenen om zijn werken uit te voeren (vergunning, rectificatiebericht of bouwplaatsakkoord); de verzoeker zijn werken gedurende meer dan tien werkdagen onderbreekt. Wanneer de in gebreke blijvende verzoeker van de wegbeheerder de opdracht krijgt om zijn fout te corrigeren, beschikt hij over maximaal 5 werkdagen om dat te doen. Na die termijn kan de beheerder de fout in zijn plaats corrigeren, op kosten van de verzoeker. 15

17 Bij een onderbreking van de werken gedurende meer dan tien werkdagen kan de beheerder het terrein en zijn onmiddellijke omgeving in de staat herstellen waarin het zich voor de werken bevond (eveneens op kosten van de verzoeker). In het geval van een gecoördineerde bouwplaats kunnen de institutionele verzoekers en de uitvoeringsdiensten hoofdelijk aansprakelijk worden gesteld voor iedere tekortkoming op een bouwplaats waaraan ze hebben deelgenomen. 19. Tussenkomst van ambtswege van de wegbeheerder en terugbetaling Wanneer de wegbeheerder wegens een fout van de verzoeker beslist om zelf tussen te komen op de bouwplaats en de verzoeker (of de leidende verzoeker in het geval van een gecoördineerde bouwplaats) daarvan per aangetekende brief of brief met ontvangstbewijs op de hoogte heeft gebracht, mag de verzoeker de werken niet meer voortzetten en verliest hij ieder recht om de werken uit te voeren. In geval van een gecoördineerde bouwplaats zijn alle betrokken institutionele verzoekers en uitvoeringsdiensten hoofdelijk getroffen door deze maatregel. Wanneer de beheerder per aangetekende brief een afrekening opstuurt of tegen een ontvangstbewijs laat bezorgen, beschikt de verzoeker over 30 werkdagen om het verschuldigde bedrag te betalen. Zoniet kan de beheerder het verschuldigde bedrag van de bankwaarborg aftrekken. 20. Tussentijdse plaatsbeschrijving Er dient een tussentijdse plaatsbeschrijving te worden opgesteld wanneer een gecoördineerde bouwplaats gemengd is, d.w.z. wanneer deze zowel betrekking heeft op installaties (kabels, kokers, antennes enz.) als op een tweede categorie werken. De bouwplaats wordt dan niet alleen door een leidende verzoeker gecoördineerd, maar ook door een coördinerende verzoeker, die elk toezicht houden over een deel van de werken. Diegene die het eerste deel van de werken coördineert (de leidende verzoeker of de coördinerende verzoeker), dient op het einde van zijn werken degene die het tweede deel van de werken zal coördineren, schriftelijk uit te nodigen om de tussentijdse plaatsbeschrijving op te stellen van het terrein en zijn onmiddellijke omgeving (over een buitenbreedte van 4 m vanaf de omheining). Als de uitgenodigde verzoeker binnen een termijn van 20 werkdagen na de verzending van de uitnodiging nog geen plaatsbeschrijving heeft opgesteld, dient de verzoeker die de uitnodiging heeft verzonden, zelf de plaatsbeschrijving opstellen. Hij stuurt dan onmiddellijk een kopie van die tegensprekelijke plaatsbeschrijving naar de uitgenodigde verzoeker. 16

18 III. Na de werken 1. Herstel van de bouwplaats Op het einde van de werken of naarmate de fasen van de bouwplaats worden afgewerkt, herstelt de verzoeker het terrein en zijn onmiddellijk omgeving 9 in de oorspronkelijke staat, op basis van de oorspronkelijk plaatsbeschrijving en de uitvoeringsvergunning van de bouwplaats (en het eventuele rectificatiebericht) of het bouwplaatsakkoord. Hij verwijdert ieder spoor van de bouwplaats (omheiningen, materiaal, materieel, machines, voertuigen enz.). Hij reinigt het terrein (en dan meer bepaald de wegen en de straatkolken) en plaatst ieder stuk stadsmeubilair (banken, vuilnisbakken enz.) en iedere aanhorigheid van de weg (zie beschrijving hierboven) terug die eventueel omwille van de werken moesten worden verplaatst of gewijzigd (wegmarkering enz.) Plaatsingspatroon, tekeningen en vlakheid dienen identiek te zijn aan de oorspronkelijke staat van de openbare weg. Stadsmeubilair en aanhorigheden van de openbare weg die werden beschadigd, worden hersteld of vervangen. Wanneer het terrein in de oorspronkelijke staat is hersteld, verstuurt de leidende verzoeker een bericht van voltooiing van de bouwplaats of van de bouwplaatsfase naar de beheerder. Wanneer de uitvoeringsvergunning van de bouwplaats bepaalt dat de beheerder zelf het oppervlak van de weg in zijn oorspronkelijke staat herstelt, verstuurt de verzoeker het bericht van voltooiing van de bouwplaats of van de bouwplaatsfase na de herstelling. In geval van een gecoördineerde bouwplaats kunnen de institutionele verzoekers en de uitvoeringsdiensten hoofdelijk aansprakelijk worden gesteld voor iedere tekortkoming op het vlak van het herstel op een bouwplaats waar zij aan meewerken. 2. Afsluitende plaatsbeschrijving Ten laatste 10 werkdagen na afloop van de werken nodigt de verzoeker (of de leidende verzoeker als het gaat om een gecoördineerde bouwplaats) de wegbeheerder uit om de afsluitende plaatsbeschrijving op te stellen. Indien de beheerder dit 20 dagen na de uitnodiging nog niet heeft gedaan, wordt alles verondersteld in orde te zijn. 3. Bijkomende werken De verzoeker (of de gecoördineerde verzoekers in het geval van een gecoördineerde bouwplaats) dient bijkomende werken uit te voeren wanneer de beheerder tijdens het opstellen van de afsluitende plaatsbeschrijving vaststelt dat het terrein en zijn onmiddellijke omgeving zich niet in de oorspronkelijke staat bevinden of hun toestand niet overeenstemt met wat werd gevraagd in de uitvoeringsvergunning van de bouwplaats, in een rectificatiebericht of in het bouwplaatsakkoord. Wanneer de beheerder binnen 20 werkdagen na het opstellen van de afsluitende plaatsbeschrijving de verzoeker hierover geen enkel bevel geeft, wordt alles verondersteld in zijn oorspronkelijke staat hersteld te zijn. Indien er daarentegen bijkomende werken worden uitgevoerd, dient een nieuwe afsluitende plaatsbeschrijving te worden opgesteld (volgens dezelfde hierboven beschreven procedure). Indien de bijkomende werken niet op een correcte manier werden uitgevoerd, kan de wegbeheerder de werken zelf uitvoeren op kosten van de verzoeker (of van de gecoördineerde verzoekers in het geval van een gecoördineerde bouwplaats). 9 Met de onmiddellijke omgeving van de bouwplaats bedoelt men het oppervlak van de openbare weg rond de bouwplaats over een breedte van vier meter vanaf de omheining van de bouwplaats. 17

19 4. Verklaring van afsluiting van de bouwplaats en driejarige garantie Ten laatste 20 werkdagen nadat de afsluitende plaatsbeschrijving werd opgesteld, dient de verzoeker (of de leidende verzoeker in het geval van een gecoördineerde bouwplaats) aan de beheerder (of aan de beheerders, als het terrein meer dan één beheerder aangaat, en aan de Commissie als de vergunning voor de bouwplaats aan haar werd voorgelegd) een verklaring van afsluiting van de bouwplaats te bezorgen, waarop de afsluitdatum van de bouwplaats wordt vermeld. Datum van afsluiting van de bouwplaats is of de datum van de afsluitende plaatsbeschrijving, de datum waarop het terrein wordt verondersteld in zijn oorspronkelijke staat hersteld te zijn als de beheerder niet heeft gereageerd (zie hierboven) of de datum van het einde van de bijkomende werken. Deze dient voor de berekening van de driejarige garantieperiode tijdens dewelke de verzoeker aan de wegbeheerder een 'dienst na verkoop' moet leveren (herstelling, reconstructie enz.) bij problemen in de zone van het terrein en zijn onmiddellijke omgeving. 5. Vaststelling van beschadigingen en herstellingswerken Wanneer tijdens de 3 jaar durende garantieperiode beschadigingen worden vastgesteld, kan de wegbeheerder de verzoeker (of de leidende verzoeker in het geval van een gecoördineerde bouwplaats) oproepen om een vaststelling van die beschadigingen op te stellen. Indien de verzoeker zich niet aanbiedt, kan de beheerder de vaststelling zelf opstellen, op kosten van de verzoeker. Indien uit de vaststelling blijkt dat er wel degelijk beschadigingen hebben plaatsgevonden, dient de verzoeker op bevel van de wegbeheerder (binnen de 20 werkdagen na de vaststelling verstuurd) de gevraagde herstellingswerken uit te voeren. Hoewel deze herstellingswerken niet kunnen worden gepland, moeten ze worden uitgevoerd volgens dezelfde procedures als iedere andere bouwplaats (vergunningsaanvraag, bericht van opstarting enz.). Na afloop van de herstellingswerken dient overigens een afsluitende plaatsbeschrijving te worden opgesteld. Indien de verzoeker deze werken niet uitvoert zoals door de wegbeheerder wordt gevraagd (of indien hij de door de beheerder opgelegde termijnen niet naleeft), kan de wegbeheerder ze zelf uitvoeren op kosten van de verzoeker (of die van de gecoördineerde verzoekers in het geval van een gecoördineerde bouwplaats). 18