Duurzaam en Bijna Energieneutraal Bouwen (BEN)

Transcriptie

1 Duurzaam en Bijna Energieneutraal Bouwen (BEN) Indeling van de opleiding: De opleiding bestaat uit 4 blokken van 1,5u. De introductiemodule Duurzaam en Bijna Energieneutraal bouwen (BEN) wordt standaard als eerste module gegeven en aangevuld met 3 modules die vooraf gekozen worden uit een totaal van 9 modules. Per module wordt oefenmateriaal geleverd dat de leerkracht nadien nog kan gebruiken. Voorbereiding: Een week voorafgaand aan de opleiding zal een medewerker van ISOPROC, na bevestiging door Edutec, alle praktische zaken met de school bespreken. In functie van het niveau en de voorkennis van de groep en in samenspraak met de leerkracht zal bepaald worden welke praktijkoefeningen het meest gepast zijn. ISOPROC zorgt voor verzending van het juiste cursus- en ander materiaal naar de scholen i.f.v.de gekozen modules. 1. Introductiemodule Duurzaam en Bijna Energieneutraal Bouwen (BEN) inleiding duurzaam bouwen en wonen wat is duurzaam bouwen waarom is het belangrijk trias energetica voldoende en correct isoleren: o wat is het principe van isoleren hoe werken isolatiematerialen principe van thermische isolatie o isolatiematerialen o koudebruggen: wat zijn koudebruggen hoe koudebruggen vermijden onafscheidelijke driehoek: ventilatie-isolatie-luchtdichting principes van compact bouwen en oriëntatie stalen van verschillende isolatiematerialen rangschikken op isolatiewaarde (-waarde) stalen rangschikken op duurzaamheid blokkenoefening: deelnemers bouwen m.b.v. blokken een compacte woning, met zo weinig mogelijke verliesoppervlaktes m.b.v. stalen van bouwmaterialen bouwen de deelnemers een correcte muur op ISOPROC INNOVISO ISOLEREN VOOR MORGEN Boterstraat 23A T info@isoproc.be BTW BE Hombeek (Mechelen) F AXA

2 Bemerking: Indien een school deze opleiding 2 opeenvolgende jaren voor dezelfde klasgroep aanvraagt, zal in onderling overleg met de leerkracht bepaald worden op welke elementen van de theorie in de introductiemodule er het 2 de jaar dieper wordt ingegaan. 2. Praktijkgerichte thematische modules Module 1: Bouwknopen voor passiefprojecten: workshop met Condetti inleiding: wat zijn bouwknopen (interactieve bevraging) bespreken van bouwknopen: o bij massief- en metselwerkbouw en houtskeletbouw: afhankelijk van de studierichting die de leerlingen volgen, kan meer/enkel aandacht worden besteed aan 1 van de 2 bouwvormen o bouwknopen isoleren & remediëren oefening met Condetti: met behulp van standaard opbouwtekeningen proberen de leerlingen een aantal belangrijke bouwknopen in 2D op te lossen; de oefening en oplossingen worden nadien in de groep besproken de school krijgt aan het einde van de sessie een kopie van deze tekeningen om nadien als didactisch materiaal tijdens de lessen te gebruiken Module 2: Water (hemelwater, watergebruik, bufferen, infiltreren, hergebruik) rationeel omspringen met water o waarom en hoe rationeel omspringen met water o hygiëne- toilet o regelgeving o gebruik van milieu-verantwoorde producten / tips voor dagelijks gebruik water bufferen en infiltratie hemelwater: systemen, opbouw groendaken berekenen watergebruik waterrecuperatie hergebruik van water [NAAM VAN AUTEUR] 2

3 In functie van het niveau van de groep zal bepaald worden welke praktijkoefeningen het meest geschikt zijn. test met 2 stalen water: vervuild en niet-vervuild o door meting verschil tussen de 2 stalen vaststellen ludieke bewustmakingsoefening: 3 stalen water: 1 st leidingwater + 1 st flessenwater + 1 st regenwater o deelnemers laten drinken en hen laten raden welk het leidingwater is o bespreken van vooroordelen i.v.m. leidingwater oefening berekening waterverbruik (gelinkt aan dagdagelijkse situatie; was- en afwasmachine, douche, bad, water laten lopen tijdens het tandenpoetsen ) oefening: schema regenwatersysteem met krijt uittekenen en berekenen werfpraktijk: opbouw van een efficiënt regenwatersysteem en infiltratie Module 3: Types gebouwen met demo opbouw maquette in houtskelet overlopen van de verschillende types gebouwen en hun karakteristieken: o massief passief o houtskelet o strobalenbouw renovatie: principes vergelijken laagenergie/ben versus passief versus nul-energiewoning bio-ecologische bouwmaterialen o welke bouwmaterialen zijn er/welke worden gebruikt o karakteristieken van deze bouwmaterialen Praktijkoefening: opbouw maquette in houtskelet Module 4: Verwarmingssystemen en hernieuwbare energie verwarming en warm water: verschillende soorten opwekkings- en afgiftesystemen o traditionele systemen: stookolie- en gasketels o hout- en pelletkachels o thermische zonnepanelen (zonneboiler) o warmtenetten o Stirlingmotor o brandstofcellen o warmtepompen soorten: lucht/lucht water/water - bodem/water [NAAM VAN AUTEUR] 3

4 duurzame opwekking van elektriciteit o wind- en zonne-energie o biomassa o getijdestroming (vb. kunstmatig atol voor de Belgische kust) o geothermie principe van warmtepomp simuleren m.b.v. fietspomp en schema dat wordt uitgetekend principe van zonneboiler en PV systeem simuleren, paneelonderdelen en boilerdelen principe van een tegelkachel en windmolen simuleren afgiftesystemen: convectie straling - conductie oefening herkennen + toepassingsgebied van verschillende warmtepompen Module 5: Detecteren van koudebruggen IR koudebruggen principe en gebruik van thermografische camera s detecteren van koudebruggen met thermografische camera s in de schoolgebouwen en buitenomgeving analyse van de beelden/meting deze module kan enkel worden aangeboden in de periode oktober tot maart (omwille van de noodzakelijke temperatuurverschillen tussen binnen- en buitenomgeving Module 6: Meten van luchtdichtheid met BlowerDoor: demonstratie, zoeken van luchtlekken en remediëring introductie luchtdichtheidsmeting: o waarom nodig / wanneer wordt een luchtdichtheidsmeting uitgevoerd o link met E-peil, passiefhuiscertificatie o werking van een BlowerDoor toestel o relevantie naar de bouwpraktijk Praktijkoefening: demonstratie, zoeken van luchtlekken en remediëring TSO: berekenen V50 v50 n50 q50 berekenen van energieverliezen [NAAM VAN AUTEUR] 4

5 Module 7: Vochttransport in een gebouw: dampremmend versus dampopen bespreken van hoeveelheid water die uit een dakconstructie komt verschil tussen dampopen, dampremmend en dampdicht belangrijke waardes m.b.t. vochttransport: µ, µd, etc. dampopen, dampremmende en dampdichte bouwmaterialen platte daken wanneer, waar en hoe deze materialen te gebruiken oefeningen met een luchtvochtigheidsmeter oefeningen met lijmen en plakken van luchtschermen en tapes + moeilijke plooi- en plakoefeningen damprem hoeken bochten - doorboringen o de relatieve luchtvochtigheid binnen en buiten meten o de absolute vochtigheid meten m.b.v. een keteltje met warm water: o de dampopenheid, dampdichtheid en waterdichtheid van verschillende materialen demonstreren o de resultaten bespreken en verklaren Module 8: EPB en EPC Deze module is eerder georiënteerd op TSO leerlingen. duurzaam bouwen en wonen o Europese richtlijnen o Belgische en Vlaamse wetgeving EPC - EPB o bespreking o wanneer worden deze rapporten gemaakt o inhoud van deze rapporten o belang voor de leerlingen als particulier/bouwheer enerzijds en als werknemer in de bouw anderzijds isoleren/isolatie o begrippen: -waarde, R, U, K- en E-peil o -waarde van verschillende isolatiematerialen [NAAM VAN AUTEUR] 5

6 In functie van het niveau van de groep en in samenspraak met de leerkracht zal bepaald worden welke praktijkoefeningen het meest gepast zijn. basis-praktijkanalyse van een EPB verslag en EPC-certificaat (in groepjes) o bespreken van de belangrijke factoren die een EPB/EPC beïnvloeden oefening K-peil E-peil o vanuit een bestaande berekening, de leerlingen een aantal parameters laten veranderen en de invloed op het K- en E-peil bespreken blokkenoefening: deelnemers (in groepjes) krijgen een aantal blokken, waarmee ze een compacte woning moeten bouwen (met zo weinig mogelijk verliesoppervlaktes) o met eventueel bijkomende opdracht om verliesoppervlaktes te berekenen. Module 9: Ventilatie wat is ventilatie en waarom is het nodig om te ventileren bespreken van verschillende types van ventilatiesystemen opbouw van ventilatiesystemen trajecten filters berekening: klein bestek warmtewiel CO 2 meting luchtkwaliteit ventilatietraject uittekenen [NAAM VAN AUTEUR] 6