Route 53 veertig indrukwekkende kilometers

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Route 53 veertig indrukwekkende kilometers"

Transcriptie

1 Route 53 veertig indrukwekkende kilometers Dit jaar is het 50 jaar geleden dat er zich in Zuidwest- Nederland een watersnoodramp voltrok. Eveneens is het dit jaar 50 jaar geleden dat waterschap De Brielse Dijkring is opgericht. Deze twee feiten zijn aanleiding om stil te staan, terug te kijken, te leren en vooruit te zien. Om daar invulling aan te geven, is er in 2003 een aantal producten gemaakt. Waaronder deze indrukwekkende fietsroute. De lengte van de fietsroute bedraagt zo n 40 interessante kilometers en kan in twee delen van ongeveer 20 kilometer worden gereden. De route brengt u langs enkele plaatsen die tijdens de watersnoodramp van betekenis waren. U ziet in deze route niet alleen de noodsituatie van 1953, maar tevens enkele oplossingen uit die tijd. U fietst over verschillende waterkeringen en passeert tal van waterschapsobjecten, die in deze folder van enige uitleg worden voorzien. Kortom u kijkt terug, leert, blikt vooruit, maar geniet vooral van al het prachtigs dat deze fietsroute door Voorne-Putten u te bieden heeft. Ik wens u een prettige en veilige tocht toe. D. Monster, dijkgraaf.

2 1. De Bernisse (startpunt) Het startpunt van deze fietsroute ligt in het Bernissegebied. Vroeger was de Bernisse een zeearm, maar in de loop der tijd slibde deze dicht. In 1953 was de Bernisse niet meer dan een brede sloot. Tijdens de watersnoodramp van 1953 steeg de waterstand in de Bernisse, als gevolg van doorbraken in de Spuidijk, zo hoog dat de polders die aan de boezem grensden, onderliepen. Eind jaren zeventig werd besloten de Bernisse te verbreden tot zijn huidige vorm. Door de verbreding van de oude zeearm en het bouwen van de Bernisse inlaatsluis (nr. 22) werd de zoetwatervoorziening voor Voorne-Putten verbeterd. Zoet water is nodig om verzilting van het land tegen te gaan. Niet alleen de boeren en tuinders op Voorne-Putten maken gebruik van zoet water dat via de inlaatsluis wordt ingelaten. Via de Bernisse en het Brielse Meer wordt ook zoet water geleverd aan het Hoogheemraadschap van Delfland voor de tuinders in het Westland en aan het Waterleidingbedrijf Europoort voor de industrie in Europoort. Door de mooie recreatiegebieden die rond de Bernisse zijn aangelegd, heeft de Bernisse, naast de functie van een permanente zoetwatervoorziening, ook een recreatieve functie. U start de fietsroute op parkeerplaats De Vliethoek met uw gezicht naar de weg toe en met uw rug naar het recreatiegebied. Vervolgens gaat u linksaf: fietspad op. Direct rechtsaf. Na 100 m: weg oversteken. Rechtsaf: Abbenbroek in. Linksaf: (na 650 m) de Ring op.

3 2. Abbenbroek in 1953 De watersnoodramp van 1953 had verschrikkelijke gevolgen voor het zuidwesten van Nederland. Ook Voorne-Putten en Rozenburg werden zwaar getroffen; hectare land kwam onder water te staan, 27 mensen kwamen om het leven, veel vee verdronk en de materiële schade was enorm. Ook Abbenbroek werd getroffen. In de vroege ochtend van 1 februari 1953 stroomde het water uit de polder Zuidland (via een gat in de Haasdijk) en uit de polder Oudenhoorn (over de Katerwaalsedijk) Abbenbroek binnen. Rechtsaf: (holletje naar beneden) Kerkweg. Rechtsaf: Kouwenhovenseweg op. Rechtsaf: (na 700 m) Oudelandsedijk op.

4 3. Duurzaam Veilig ingericht gebied De afgelopen jaren hebben alle overheden die zorgen voor de wegen en de verkeersveiligheid, onder de naam Duurzaam Veilig, extra aandacht geschonken aan de verkeersveiligheid. Het doel van het project Duurzaam Veilig is het verminderen en zo mogelijk voorkomen van verkeersongevallen en slachtoffers. Het is daarbij uiteraard van belang dat wegen verkeersveilig worden ingericht. De afgelopen jaren zijn daarom al heel wat maatregelen genomen. In gebieden met aaneengesloten plattelandswegen, zoals het gebied waarin u nu fietst, is bijvoorbeeld een maximumsnelheid van 60 km per uur ingesteld. Ook het aanleggen van verkeersplateaus op kruisingen, uniforme voorrang op rotondes en het indelen van wegen in categorieën kunnen in dit kader worden genoemd. Andere belangrijke onderdelen van het pakket Duurzaam Veilig zijn de reeds ingevoerde maatregel om bromfietsers op de rijbaan toe te laten en de voorrangsregel voor de bestuurder van rechts. Linksaf: (na 600 m) Moerseweg. Linksaf: (na 1000 m) Hilseweg. Rechtsaf: (na 600 m) Groeneweg, uitrijden tot de Katerwaalsedijk. LET OP!! Vanaf dit punt kunt u ervoor kiezen de fietsroute in te korten. Wanneer u de verkorte route wilt fietsen, slaat u hier linksaf de Katerwaalsedijk op en vervolgt u de korte route (via de punten 26 en 27 naar punt 12, zie kaart).

5 Wanneer u de lange route wilt vervolgen, gaat u rechtsaf de Katerwaalsedijk op en vervolgt u de lange route richting punt 4 (zie kaart). Korte route Nadat u linksaf bent geslagen, gaat u (na 800 m) rechtsaf: Eeweg. Rechtsaf: (na m) fietspad op. Linksaf: (na 400 m) Hollandseweg. Rechtsaf: (bij het stopbord) Molenweg 26. foto Molenweg 1953 Linksaf: (na 300 m) Einde Molendijk, linksaf de Zeedijk op. Hier sluit u weer aan op de lange route, richting punt 12.

6 27. Oudenhoornse Molendijk De Oudenhoornse Molendijk, waarover u nu fietst, is een oude dijk die in het verleden de afzonderlijke polders beschermde tegen stormvloeden. Nu er een gesloten dijkring om het gebied Voorne-Putten ligt, heeft de dijk haar oorspronkelijke functie verloren Vervolg lange route 4. Stuwen in de Katerwaalsedijk Op de Groeneweg heeft u een hoofdwatergang overgestoken. Deze watergang loopt vanaf de Katerwaalsedijk tot aan gemaal Noordermeer nabij het Kanaal door Voorne. Aan de Katerwaalsedijk liggen twee automatische stuwen. De stuw Katerwaal en de stuw Katerwaal Boomweg (nr. 4). De stuw Katerwaal beheert het peil van de polder Zuidland/Oudenhoorn. De stuw Katerwaal Boomweg beheert het peil in Nieuwenhoorn oost. Met behulp van deze stuwen wordt het waterpeil in de polders beheerst. Linksaf: (na m) einde Drieëndijk rechtsaf brug oversteken. Oversteek, vervolgens linksaf: Kanaal. Hier moet u een gevaarlijke oversteek maken, kijk goed uit!

7 5. Kanaal door Voorne Door het verzanden van de monding van de Brielse Maas werd het in het begin van de negentiende eeuw voor zeeschepen steeds moeilijker Rotterdam te bereiken. Daarom werd in 1830 het Kanaal door Voorne gegraven. De zeeschepen werden echter steeds groter en uiteindelijk te groot voor het kanaal. Daarom werd aan het einde van de negentiende eeuw De Nieuwe Waterweg gegraven. Dit werd de nieuwe zeeverbinding met Rotterdam. Tot de jaren zestig is het Kanaal door Voorne een binnenscheepvaartkanaal geweest. Mede als gevolg van de aanleg van het industriegebied Europoort, is het Kanaal in de jaren zestig aan de noordzijde afgedamd. In Hellevoetsluis is nog een scheepvaartsluis aanwezig, die hoofdzakelijk wordt gebruikt door de recreatievaart. Tegenwoordig is het Kanaal een waterafvoerboezem. Twee poldergemalen (gemaal Noordermeer en gemaal Trouw (nr. 6)) lozen het water van heel Voorne op het Kanaal door Voorne. Ook lozen twee waterzuiveringen (zuivering Hellevoetsluis en zuivering Heenvliet) water op het Kanaal. In Hellevoetsluis staat gemaal Gorzeman (nr. 10) dat het water verder afvoert naar het Haringvliet.

8 Het Kanaal door Voorne in 1953 Het deel van Voorne ten westen van het Kanaal door Voorne is tijdens de watersnoodramp van 1953 nagenoeg droog gebleven. Dit, dankzij de inspanning van duizenden vrijwilligers, militairen en arbeiders. Dagen en nachten zijn zij bezig geweest met de aanleg van een noodkade. Over de hele lengte van de oostelijke Kanaaldijk werden honderden zakken zand gelegd om zo te voorkomen dat het water zich verder opdrong naar het westelijk deel van Voorne. Als extra beveiliging werd op de westelijke Kanaaldijk een houten kistdam gemaakt, die met klei werd gevuld. Deze kistdam had een lengte van tien kilometer en kon het water tot twee meter boven N.A.P keren. Dat er ontzettend veel mankracht bij dit werk werd ingeschakeld, blijkt wel uit het feit dat de dam binnen tien dagen na de aanlevering van de eerste materialen klaar was. 6. Gemaal Trouw (Kanaalweg Westzijde 14) Gemaal Trouw is in 1978 gebouwd om een aantal poldergemalen in het gebied ten westen van het Kanaal door Voorne te vervangen. De waterbeheersing bij het waterschap is inmiddels verregaand geautomatiseerd. Vanuit gemaal Trouw, dat hierbij als centrale post dienst doet, wordt nagenoeg de hele waterbeheersing van Voorne-Putten en Rozenburg geregeld. Gemaal Trouw zelf, bemaalt Voornewest. De capaciteit van het gemaal bedraagt 900 m 3. Overigens wordt er door middel van bemalen voor gezorgd dat het water in de polders niet te hoog, maar ook niet te laag komt te staan. Rechtsaf: (na m) Kreekweg. Rechtsaf: (na 200 m, bij de splitsing). Linksaf: (na m) Dijkweg.

9 7. Waterberging in stedelijk gebied Het waterschap eist van gemeenten dat zij in nieuwbouwwijken voldoende ruimte voor water creëren. In de praktijk betekent dit dat minimaal 8% in het stedelijk gebied open water moet zijn. Door deze eis kan wateroverlast tijdens hevige neerslag worden verkleind. In landelijk gebied wordt de regen door de grond opgenomen en langzaam, via het grondwater, naar watergangen gevoerd. In het stedelijk gebied is veel verhard oppervlak, waardoor het water via afvoerbuizen en dergelijke in een grote hoeveelheid aangeboden wordt op het watergangenstelsel. Zo n watergang, waarop de afvoerbuizen uitkomen, zou dan over kunnen lopen en zo overlast kunnen veroorzaken. Daarom wordt er ruimte gezocht en geëist waar het water tijdelijk kan worden vastgehouden en vervolgens langzaam kan worden afgevoerd. In de nieuwbouwwijk De Ravensehoek, waar u langs rijdt, is aan de eis van het waterschap gehoor gegeven door een grote waterberging voor de wijk en in het park aan te leggen. Linksaf: (na m) M.L. Kinglaan. Rechtsaf (na 100 m): Jan van Brakelpad (fietspad). Rechtsaf: (na 450 m, na het holletje) Koninginnelaan. Na 160 m oversteek Rijksstraatweg, vervolgens Parnassialaan volgen. Rechtsaf: (na 400 m) u vindt hier aan weerszijde een sloot. Linksaf: (bij T-splitsing). Rechtsaf: (na 150 m) Helmstraat. Linksaf: (eerste weg) Smitsweg. U steekt na 750 m de Amnesty Internationallaan over en gaat vervolgens rechtsaf. Linksaf: (150 m, bij de rotonde) fietspad. Rechtdoor: (1.000 m). U rijdt nu langs de waterkering.

10 8. Primaire waterkering (Zuiddijk) Primaire waterkeringen zijn duinen en dijken die rivier- en zeewater tegenhouden. Alle primaire waterkeringen rond Voorne- Putten en de bebouwde kom van Rozenburg zijn in beheer bij het waterschap en worden voor het overgrote deel door het waterschap onderhouden. De Zuiddijk is een primaire waterkering die bij de dijkring hoort. Aan de Haringvlietzijde heeft vroeger nog een polder gelegen. Doordat de buitendijk niet sterk genoeg was, is deze polder prijs gegeven en is de Zuiddijk de waterkerende dijk geworden. Na ongeveer 800 m rijdt u de Vesting binnen, Westkade. Rechtsaf: (na 250 m, brug over) Oostkade. Na de brug fietst u rechtsaf. 9. Vesting Hellevoetsluis Het water en Hellevoetsluis zijn vanouds met elkaar verbonden. Dankzij de gunstige en strategische ligging aan het Haringvliet ontstond in het begin van de zeventiende eeuw een thuishaven voor de Hollandse oorlogsvloot. Doordat de haven steeds meer werd versterkt, ontstond een unieke combinatie van vestingstad en oorlogshaven. De naam Hellevoetsluis is overigens te danken aan het gegeven dat de marinehaven is aangelegd op de plaats waar de polder Hellevoet een uitwateringssluis had liggen. Door de aanleg van het Kanaal door Voorne (in 1830), werd Hellevoetsluis een voorhaven van Rotterdam.

11 De Vesting in 1953 Vanwege de historische ontwikkelingen ligt de huidige Vesting buiten de dijkring. Op 1 februari 1953 werden de keermuren en opkistingen overspoeld en stroomde water via de Brielse Poort, waarin de schotbalken niet waren gesteld, de Vestinggracht in. Ook via drie gaten, die in de Vestingwal ten noorden van het Marinedok geslagen waren, stroomde er water in de Vestinggracht. Vanuit de gracht spoelde het water vervolgens de polder Nieuw-Helvoet in. Het gedeelte van de polder ten zuiden van de Groeneweg en de Kouwenoordsweg kwam dras te staan. Op de Oostkade staat aan uw linkerhand een huis waarop door middel van een bordje is aangegeven hoe hoog het water hier tijdens de watersnoodramp stond. Fiets de Oostkade uit. U fietst nu langs het Haringvliet en maakt een bocht om de Vesting heen. Na ongeveer m ziet u aan uw rechterhand een brug (nr. 10). 10. Gemaal Gorzeman Dit ondergronds gemaal in het Kanaal door Voorne is het grootste gemaal op Voorne-Putten. Het gemaal bemaalt het Kanaal door Voorne en kan bijna m 3 water per minuut verplaatsen richting het Haringvliet.

12 U gaat rechtsaf de brug over. Vervolgens rechtsaf: (na 300 m) Struytse Zeedijk op. 11. Verhard oppervlak Woonwijken, zoals woonwijk de Struyten waar u nu langs fietst, hebben een grotere en snellere waterafvoer dan akkerbouwgrond en weilanden. Bij de bouw van woonwijken neemt het verhard oppervlak immers toe in de vorm van asfalt en daken. Het waterschap let erop dat er, ondanks de toename in verhard oppervlak, toch voldoende waterbergend vermogen is. Daarom worden bijvoorbeeld in woonwijken vaak prachtige singels aangelegd. Rechtsaf: (na m, einde dijk, holletje af: Plattendijk, deze gaat over in de Zeedijk. 12. Monument watersnoodramp 1953 In de ochtend van 1 februari 1953 viel er in de polder Oudenhoorn, tussen het gemaal en de Molendijk, een gat in de Zeedijk. Het gat had een lengte van ruim 70 meter en is bij de tweede vloed uitgeschuurd tot een diepte van 5,5 meter beneden N.A.P. Tien miljoen m 3 water stroomde hier bij elk getij in en uit, waarbij stroomsnelheden tot 3,50 meter per seconde werden gemeten. Achter het stroomgat vormde zich een kolk tot 200 meter landinwaarts met een diepte van twee tot vier meter. Eerder was iets westelijker ook een gat in de

13 dijk gevallen tot ongeveer maaiveldhoogte, met een lengte van 30 meter. Op zondag kwam daar ten oosten van de Hoornse Hoofden (nr. 15) nog een gat met een lengte van 35 meter bij. De overstroomde polders Oudenhoorn en Zuidland stonden met elkaar in verbinding door een gat van ongeveer vijf meter lengte in de binnendijk tussen beide polders. Op 1 februari 1993, veertig jaar na dato, werd op de plaats,waar u nu bent, de plek van het grote stroomgat, een monument onthuld. Het monument is gemaakt van materiaal waarmee de dijk destijds is gedicht. Als u afstapt, kunt u bij het monument zien hoe hoog het water tijdens de watersnoodramp stond. Kijk om u heen en probeert u zich, heel even maar, die situatie voor te stellen Gemaal Oudenhoorn Het gemaal Oudenhoorn is in 1969 gebouwd. Door middel van dit gemaal, waarvan de capaciteit ongeveer 90 m 3 per minuut bedraagt, kan zowel water worden ingelaten als water worden geloosd. Het gemaal is volledig geautomatiseerd en wordt vanuit gemaal Trouw (nr. 6) in Hellevoetsluis bediend.

14 14. Primaire waterkering De Oudenhoornse Zeedijk waarlangs u nu fietst, is een primaire waterkering die deel uitmaakt van de gesloten dijkring rond Voorne-Putten. Achter de dijk bevindt zich het Haringvliet. Bij het uitgeven van deze fietsroute (zomer 2003) is de fietsroute Rondje Voorne in voorbereiding. Wanneer deze route is gerealiseerd, zult u hier boven op de dijk kunnen fietsen. Vanaf de dijk zult u een prachtig uitzicht hebben over de slikken en gorzen (nr. 15). 15. Hoornse Hoofden Achter de dijk, waarlangs u nu fietst, bevindt zich het natuurterrein Beninger Slikken. Op dit punt, genaamd De Hoornse Hoofden, staat ook een vuurbaken die in de volksmond Het Licht wordt genoemd.

15 16. Wegentaak Vanaf haar oprichting is het waterschap belast met de wegenzorg, omdat op sommige waterkeringen wegen waren aangelegd. Tussen 1954 en 1960 heeft het waterschap ook nog een aantal wegen aangelegd langs de binnenberm van enkele hoofdwaterkeringen, zoals de Oudenhoornse en Zuidlandse Zeedijk. In 1969 werd de wegenbeheerstaak van het waterschap uitgebreid en kreeg het waterschap de bevoegdheid om polderwegen in beheer en onderhoud van anderen over te nemen. Anno 2003 zijn alle polderwegen op Voorne-Putten in beheer bij het waterschap. 17. Dijkmagazijn Aan uw linkerhand ziet u hier een klein gebouwtje. Dit gebouwtje is een dijkmagazijn en fungeert, tijdens bedreigend hoog water, als onderkomen voor de dijkwachter. U houdt de Zeedijk rechts aan. Linksaf: (na m) Schoutsweg. Rechtsaf: (na m) Dwarsweg. 18. Ruilverkaveling Onder verantwoordelijkheid van de Plaatselijke Commissie voor de Ruilverkaveling werd in de jaren 1974 tot 1993 de waterhuishoudkundige infrastructuur drastisch aangepakt. De werkzaamheden werden in nauw overleg met het waterschap uitgevoerd. Deze werkzaamheden bestonden onder andere uit het dempen van bestaande watergangen, het graven van nieuwe watergangen en het realiseren van een aanzienlijk aantal nieuwe peilregelende kunstwerken, sluizen, duikers en een drietal grote gemalen. Door deze werkzaamheden kreeg het landschap een strakker aanzien, zoals hier in dit gebied met voornamelijk rechte wegen.

16 19. Bermonderhoud Bij de wegenzorg van het waterschap hoort ook het onderhoud van de wegbermen. U ziet dat langs de bermen van de Dwarsweg stroken asfalt zijn aangebracht. Dit is gedaan om beschadiging van de wegbermen en gevaarlijke situaties (bijvoorbeeld het in de slip raken van voertuig) te voorkomen. Overigens werden in de beginjaren de wegbermen als een gazon gemaaid. Uit economisch oogpunt, maar zeker ook gezien de belangen van natuur en landschap, is de visie op het bermonderhoud geleidelijk veranderd. Zo worden de bermen, daar waar de verkeersveiligheid dat toelaat, nog maar twee keer per jaar gemaaid. Ook wordt er later in het seizoen begonnen met het maaien. Eén van de beweegredenen voor deze werkmethode is de verwachting dat de ecologische waarde van de berm door deze werkwijze vergroot wordt. Linksaf: (na m) Zuidoordsedijk.

17 20. Drogendijk Dijken, die vroeger om aangeslibd land heen werden gemaakt, namen vaak de waterkerende functie van de achterliggende dijk over. Van waker werd zo n achterliggende waterkering dan een slaper en later vaak een dromer. Deze slaper en dromer dienden dan alleen nog maar als extra veiligheid, in het geval dat de waker het zou begeven. Het stramien van aaneengeketende omdijkingen, dat zo uiteindelijk ontstond, is op Voorne-Putten nog steeds heel goed te herkennen in het huidige landschap. Overigens werd een slaper ook wel een droge dijk genoemd. Zo komen de Drogendijk hier in Zuidland en de Drogendijk in Hekelingen aan hun naam. Rechtsaf: (na 400 m) Krommedijk. 21. Zuiveringsinstallatie De afvalwaterzuiveringsinstallatie (AWZI) Zuidland is in 1981 in gebruik genomen en zuivert het rioolwater van inwoners, oftewel inwonersequivalenten. Eén inwonersequivalent is ongeveer gelijk aan de hoeveelheid water die één persoon per dag vervuilt, door onder andere toiletbezoek, douchen en afwassen. Vóór 1981 werd het afvalwater uit de gemeente Zuidland ongezuiverd op het Spui geloosd. De waterkwaliteitstaak en dus ook het beheer van afvalwaterzuiveringsinstallaties op Voorne-Putten en Rozenburg is tot 1 januari 2005 in handen van het Zuiveringsschap Hollandse Eilanden en Waarden. Op 1 januari 2005 zullen de waterschappen De Brielse Dijkring, Goeree-Overflakkee, IJsselmonde en De Groote Waard en het Zuiveringsschap Hollandse Eilanden en Waarden fuseren tot waterschap Hollandse Delta. De waterkwaliteitstaak wordt dan een taak van dit nieuwe waterschap. Rechtsaf: (na m) Bernisse Spuidijk.

18 22. Inlaatsluis in de Bernisse De Bernisse was, ook vroeger al, een scheiding tussen de eilanden Voorne en Putten. Door verzanding slibde deze eens brede rivier echter dicht tot een brede sloot. Door de zoutindringing vanuit zee was de waterinlaat vanuit de Oude Maas naar het Brielse Meer in Spijkenisse onbetrouwbaar geworden. Eind jaren zeventig moest de Bernisse gaan dienen als watervoorziening van Voorne-Putten. Daartoe is de sloot verbreed tot zijn huidige vorm. Verder is in Zuidland deze inlaatsluis gebouwd, waarmee vanuit het Spui zoet water wordt ingelaten in de Bernisse (de capaciteit van de inlaatsluis bedraagt 23 m 3 per seconde). Vervolgens wordt het water, via een ingewikkeld systeem van watergangen, verdeeld over Voorne-Putten. Vanuit het Spui in Zuidland kan nu zoet water worden ingelaten naar het Brielse Meer. De Bernisse moest echter ook een binnendijk kruisen (aan de noordzijde van de Bernisse), die het water in noodgevallen moet kunnen keren. Hiervoor is een keersluis gebouwd. Tijdens stormvloeden kunnen de deuren in noodgevallen worden gesloten, zodat de dijk weer dicht is.

19 Linksaf: (na 400 m) eerste fietspad op. Linksaf: (na m) rode pad op. Linksaf: einde pad, Hoofd op. 23. Kunstwerk De Korenaar Tijdens de watersnoodramp kwamen de buitenpolders Beningerwaard en Zuidoord, vóór de Zuidoordsedijk, onder water te staan. De Zuidoordsedijk werd slechts licht beschadigd. Toch werd de polder Zuidland zwaar getroffen. Want ondanks dat vóór de Zeedijk een breed gors lag, dat de dijk extra dekking gaf, sloeg het water drie gaten in deze dijk. Nadat, door overstort, het binnentalud ernstig was aangetast, brak de dijk op drie plaatsen door. De drie gaten hadden een lengte van 42, 84 en 155 meter met drempels beneden het maaiveld. Door deze gaten stroomde het water in grote hoeveelheden de polder in. Bovendien kwam later ook nog water binnen uit de polder Velgersdijk. In Zuidland vielen dodelijke slachtoffers. Het kunstwerk op de Ring in Zuidland is op 1 februari 2003 onthuld als herinnering aan de watersnoodramp van 1953.

20 24. foto Stationsweg/Nijverheidsstraat 25. foto De Agthuysen Rechtsaf: (na 150 m) Stationsweg (smalle weg). Linksaf: Stationsweg vervolgen. Rechtsaf: (na 350 m) fietspad op. Direct linksaf*. Na m bent u weer bij het beginpunt. *LET OP!! Voor de mountainbikers onder u, is het mogelijk een stukje route alternatief te rijden. Rechtsaf (na 350 m). Rechtsaf (einde weg). U bent nu weer bij het beginpunt.

introductie waterkwantiteit waterkwaliteit waterveiligheid virtuele tour Waar zorgen de waterschappen in mijn omgeving voor?

introductie waterkwantiteit waterkwaliteit waterveiligheid virtuele tour Waar zorgen de waterschappen in mijn omgeving voor? Waar zorgen de waterschappen in mijn omgeving voor? De waterschappen zorgen voor voldoende en schoon water, gezuiverd afvalwater en stevige dijken. De waterschappen zorgen voor voldoende en schoon water,

Nadere informatie

Distributiemodel, deel F

Distributiemodel, deel F Opdrachtgever: Rijkswaterstaat, RIZA, deel F Brielse Dijkring Auteur: Rudolf Versteeg Elmi van den Braak PR1640.10 april 2009 Inhoud 40 Brielse Dijkring... 40-1 40.1 Inleiding... 40-1 40.2 Gebiedsbeschrijving...

Nadere informatie

Lesbrief. Watersysteem. Droge voeten en schoon water. www.wshd.nl/lerenoverwater. Afdeling Communicatie waterschap Hollandse Delta

Lesbrief. Watersysteem. Droge voeten en schoon water. www.wshd.nl/lerenoverwater. Afdeling Communicatie waterschap Hollandse Delta Lesbrief Watersysteem Droge voeten en schoon water www.wshd.nl/lerenoverwater Afdeling Communicatie waterschap Hollandse Delta Droge voeten en schoon water Waterschappen zorgen ervoor dat jij en ik droge

Nadere informatie

Provincie: Zuid Holland Vanuit: Oostvoorne - Oldtimermuseum De Rijke Datum: mei 2012

Provincie: Zuid Holland Vanuit: Oostvoorne - Oldtimermuseum De Rijke Datum: mei 2012 Provincie: Zuid Holland Vanuit: Oostvoorne - Oldtimermuseum De Rijke Datum: mei 2012 Lengte: 135 Door: Peter Schoordijk & Cok van Dongen De route gaat over het eiland Voorne en Putten. Door bossen en duinpartijen

Nadere informatie

Les 3 - Het waterschap

Les 3 - Het waterschap Les 3 - Het waterschap Inleiding Weet jij wat een waterschap is? Het is eigenlijk best een vreemd woord. Dat het over water gaat is wel duidelijk, maar wat is dan een schap Denk eens aan het woord maatschappij.

Nadere informatie

Lesbrief. Dijken. Kijken naar dijken. www.wshd.nl/lerenoverwater. Afdeling Communicatie waterschap Hollandse Delta

Lesbrief. Dijken. Kijken naar dijken. www.wshd.nl/lerenoverwater. Afdeling Communicatie waterschap Hollandse Delta Lesbrief Dijken Kijken naar dijken www.wshd.nl/lerenoverwater Afdeling Communicatie waterschap Hollandse Delta Kijken naar dijken Zonder de duinen en de dijken zou jij hier niet kunnen wonen: bijna de

Nadere informatie

Gemeente Veghel. De Bunders. Water- wandelroute

Gemeente Veghel. De Bunders. Water- wandelroute Gemeente Veghel De Bunders Water- wandelroute Water- wandelroute De Bunders 2 In de wijk De Bunders ligt een gescheiden rioolstelsel Dat wil zeggen dat het regenwater van de straat niet via het riool wordt

Nadere informatie

Wat doet het waterschap voor de wegen?

Wat doet het waterschap voor de wegen? Lesbrief wegen Wat doet het waterschap voor de wegen? Veilige wegen www.wshd.nl/lerenoverwater Afdeling Communicatie waterschap Hollandse Delta 1 Veilige wegen Sommige waterschappen zoals waterschap Hollandse

Nadere informatie

Fietsroute langs de Rotte. Fietstocht langs de Rotte 16, 23, 30 km. Start: na de molenviergang

Fietsroute langs de Rotte. Fietstocht langs de Rotte 16, 23, 30 km. Start: na de molenviergang Fietstocht langs de Rotte 16, 23, 30 km Uitleg molengangen De droogmakerij bestond uit zeven molengangen. De A gang heeft drie molens nr. 1, nr. 2 en nr. 3 De B t/m G gang heeft vier molens nr. 1, nr.

Nadere informatie

11 bijlagen Terminologie en definities

11 bijlagen Terminologie en definities 11 bijlagen 11.1 Terminologie en definities In de volgende lijst zijn de omschrijvingen van de meest voorkomende termen, die gebruikt worden in het opstellen van peilbesluiten, weergegeven. De definities

Nadere informatie

Toenemende bebouwing in het gebied en veranderingen van het klimaat vragen om een aanpassing van het

Toenemende bebouwing in het gebied en veranderingen van het klimaat vragen om een aanpassing van het Nieuwsbrief 1, februari 2007 Waterbeheer Putten Werken aan schoon en voldoende water op Putten Waterschap Hollandse Delta gaat de komende jaren de waterhuishoudkundige situatie op het eiland Putten verbeteren.

Nadere informatie

Waterschap Hollandse Delta. dynamiek in de delta

Waterschap Hollandse Delta. dynamiek in de delta Waterschap Hollandse Delta dynamiek in de delta Inhoud De dynamiek in de tijd Een dynamische ruimte De opgaven nu en voor de toekomst Water besturen Functionele overheid Algemeen belang en specifiek belang

Nadere informatie

Voorstellen. Waterschap Hollandse Delta. John Ebbelaar Hoofd afdeling Plannen en Regie

Voorstellen. Waterschap Hollandse Delta. John Ebbelaar Hoofd afdeling Plannen en Regie Voorstellen Waterschap Hollandse Delta John Ebbelaar Hoofd afdeling Plannen en Regie Waterschap Hollandse Delta Dynamiek in de Delta [2] Inhoud De taken van het waterschap De dynamiek in de tijd Een dynamische

Nadere informatie

Fietsroute door de Zuidplaspolder. Zuidplaspolder Routebeschrijving 33 km

Fietsroute door de Zuidplaspolder. Zuidplaspolder Routebeschrijving 33 km Zuidplaspolder Routebeschrijving 33 km Deze fietstocht laat u de mooie plekjes en locaties zien waar wij van het hoogheemraadschap en de vereniging Molenvrienden Rottemerengebied trots op zijn. De fietsroute

Nadere informatie

Bijdorp. 15 maart Watersysteem Bijdorp. Geachte mevrouw, heer,

Bijdorp. 15 maart Watersysteem Bijdorp. Geachte mevrouw, heer, DATUM 15 maart 2016 REGISTRATIENUMMER ONDERWERP Watersysteem Bijdorp Geachte mevrouw, heer, 1. Aanleiding De wijk Bijdorp ondervindt bij zware neerslag wateroverlast. De gemeente Schiedam en Delfland zijn

Nadere informatie

Polder Halsteren Schade en herstel 1953

Polder Halsteren Schade en herstel 1953 Polder Halsteren Schade en herstel 1953 Waterschap De Polders van Halsteren Schade aan de dijken De buitendijken van dit waterschap hebben een hoogte van N.A.P. -\- 5,00 a 5,50 m, terwijl de stormvloedstand

Nadere informatie

OCV trucks. Voor vandaag is een rondrit uitgezet, waarbij we graag de volgende punten onder uw aandacht willen brengen:

OCV trucks. Voor vandaag is een rondrit uitgezet, waarbij we graag de volgende punten onder uw aandacht willen brengen: OCV trucks Oldtimer Contactgroep Veluwe Toertocht OCV Noord-Holland, 20 oktober 2012. Welkom op ons bedrijf aan de Flemingstraat te Heerhugowaard. Wij vinden het leuk om u te mogen ontvangen en het één

Nadere informatie

Toeristische route door BLERICK

Toeristische route door BLERICK Toeristische route door BLERICK pag. 2 TOERISTISCHE ROUTE DOOR BLERICK VOOR ROLSTOELERS EN SCOOTMOBIELEN Het is raadzaam om wat te drinken mee te nemen Wij beginnen bij het Oude Raadshuis op het Antoniusplein.

Nadere informatie

LANDGOED VILSTEREN - WATER

LANDGOED VILSTEREN - WATER LANDGOED VILSTEREN - WATER ROUTE 4,5 km Welkom op het ca. 1.051 hectare grote particuliere landgoed Vilsteren, eigendom van de familie Cremers, waar naast bos, heide en cultuurland ook veel water te vinden

Nadere informatie

6.1 MOLENROUTE LANGS VECHT, ANGSTEL EN GEIN Een fietsroute van A = 34 kilometer, B en C ieder 10 kilometer

6.1 MOLENROUTE LANGS VECHT, ANGSTEL EN GEIN Een fietsroute van A = 34 kilometer, B en C ieder 10 kilometer Utrecht 6.1 MOLENROUTE LANGS VECHT, ANGSTEL EN GEIN Een fietsroute van A = 34 kilometer, B en C ieder 10 kilometer Deze route is gebaseerd op de ANWB/VVV toeristenkaart, schaal 1:100.000 Route A: Deze

Nadere informatie

Bijlage I: Raamplan Kern Pijnacker

Bijlage I: Raamplan Kern Pijnacker Bijlage I: Raamplan Kern Pijnacker Karakteristiek van het gebied De kern van Pijnacker ligt in twee polders, de Oude Polder van Pijnacker (inclusief Droogmaking) en de Nieuwe of Drooggemaakte Polder (noordelijk

Nadere informatie

Zoekopdrachten bij Het water komt. **

Zoekopdrachten bij Het water komt. ** Module 1 De geschiedenis van de Delta. 1 Strijd tussen land en water 2 Overstromingen door de eeuwen heen 3 Oorzaken van overstromingen: de mens zelf 4 Waterbeheer. Blz. 4 Achter de duinen had je veengronden

Nadere informatie

Kaart 13: Afwateringsgebieden. Afwateringsgebieden. Legenda. IJsselmeer IJsselmeer bij bijzondere omstandigheden

Kaart 13: Afwateringsgebieden. Afwateringsgebieden. Legenda. IJsselmeer IJsselmeer bij bijzondere omstandigheden 28 Watersysteem en ondergrond Het IJsselmeergebied is het grootste zoetwaterbekken van Nederland en zal in de toekomst steeds belangrijker worden voor de strategische zoetwatervoorziening. Daarnaast vormt

Nadere informatie

VERKEERSBEGRIPPEN. bij het Verkeersexamen 2014. Overzicht van verkeersbegrippen, die belangrijk zijn voor kinderen. verkeersbegrip uitleg

VERKEERSBEGRIPPEN. bij het Verkeersexamen 2014. Overzicht van verkeersbegrippen, die belangrijk zijn voor kinderen. verkeersbegrip uitleg VERKEERSBEGRIPPEN bij het Verkeersexamen 2014 Overzicht van verkeersbegrippen, die belangrijk zijn voor kinderen. bestuurder Je bent bestuurder: - als je fietst - als je paardrijdt of loopt met je paard

Nadere informatie

THIS IS HOLLAND IN DE KLAS / LES 4 - WERKBLAD 1

THIS IS HOLLAND IN DE KLAS / LES 4 - WERKBLAD 1 THIS IS HOLLAND IN DE KLAS / LES 4 - WERKBLAD 1 Naam: Groep: NU EN DE TOEKOMST (1941 TOT NU) DE RAMP VAN 1953 Bekijk de video Kustbescherming. 1 A. Welke natuurlijke oorzaken zorgden ervoor dat de watersnoodramp

Nadere informatie

- Op de terugweg hiervan kwamen ze op één punt bijeen, Utrecht. ( auto s)

- Op de terugweg hiervan kwamen ze op één punt bijeen, Utrecht. ( auto s) Samenvatting door Saskia 1046 woorden 8 april 2014 7,5 4 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde De Geo 2.4 Files oplossen Files 29 mei 1955 was er in Nederland de eerste file. Duizenden inwoners van

Nadere informatie

Ecologische verbindingszone Omval - Kolhorn

Ecologische verbindingszone Omval - Kolhorn Ecologische verbindingszone Omval - Kolhorn Watertoets Definitief Provincie Noord Holland Grontmij Nederland B.V. Alkmaar, 11 december 2009 Inhoudsopgave 1 Inleiding... 4 2 Inrichting watersysteem...

Nadere informatie

Een wal van zand, klei of steen die mensen beschermt tegen hoog water. De plek waar het rivierwater in de zee uitkomt.

Een wal van zand, klei of steen die mensen beschermt tegen hoog water. De plek waar het rivierwater in de zee uitkomt. Meander Samenvatting groep 5 Thema 3 Waterland Samenvatting Langs de kust Nederland ligt voor de helft onder de zeespiegel. Heel vroeger woonden mensen dicht bij zee op terpen. Langs de kust beschermen

Nadere informatie

Waterkeringbeheer Hollandse Delta

Waterkeringbeheer Hollandse Delta 1 Waterkeringbeheer Hollandse Delta Waterschap Hollandse Delta is één van de 23 waterschappen in Nederland belast met het beheer en onderhoud van waterkeringen (dijken) Het doel van dit beheer is de bescherming

Nadere informatie

Water in Tiel. 1 Naast regionale wateren die in beheer zijn bij de waterschappen, zijn er rijkswateren (de hoofdwateren

Water in Tiel. 1 Naast regionale wateren die in beheer zijn bij de waterschappen, zijn er rijkswateren (de hoofdwateren Water in Tiel Waterbeleid Tiel en Waterschap Rivierenland Water en Nederland zijn onafscheidelijk. Eigenlijk geldt hetzelfde voor water en Tiel, met de ligging langs de Waal, het Amsterdam Rijnkanaal en

Nadere informatie

Eindexamen vwo aardrijkskunde 2012 - I

Eindexamen vwo aardrijkskunde 2012 - I Leefomgeving Opgave 7 Proefproject Zandmotor langs de Delflandse kust Bestudeer de bronnen 1 tot en met 3 uit het bronnenboekje die bij deze opgave horen. 1p 25 Hoe wordt het type kustbeheer genoemd waarvan

Nadere informatie

Projectplan Verplaatsen stuw Arendsduinbrug (Waalblok)

Projectplan Verplaatsen stuw Arendsduinbrug (Waalblok) Projectplan Verplaatsen stuw Arendsduinbrug (Waalblok) Opsteller: P. Verhulst Status: Definitief Projectfase: Projectnummer: DO NVT Datum: 27 04-2011 Kopie: Archief Opdrachtgever Teamleider Projectleider

Nadere informatie

Vind de mooiste fietsroutes op www.route.nl. Fietsroute 121570 Badhoevedorp, Spaarndam en Haarlem

Vind de mooiste fietsroutes op www.route.nl. Fietsroute 121570 Badhoevedorp, Spaarndam en Haarlem Fietsroute 121570 Badhoevedorp, Spaarndam en Haarlem Praktische informatie Dichtstbijzijnde parkeerplaats winkelpolder De Ronde Venen Dichtstbijzijnde parkeerplaats vanaf eindpunt winkelpolder De Ronde

Nadere informatie

Wandeling 1 Afstand : 15 km Percentage verhard-onverhard 15% - 85%

Wandeling 1 Afstand : 15 km Percentage verhard-onverhard 15% - 85% Trage Tocht Voorstonden Wandeling 1 Afstand : 15 km Percentage verhard-onverhard 15% - 85% Duur : 4 uur Toegankelijkheid : Graspad langs de Oekense beek kan op sommige stukken begroeidzijn of flink nat

Nadere informatie

Projectplan Aanleg stuwen skivijver te Naaldwijk, Gemeente Westland

Projectplan Aanleg stuwen skivijver te Naaldwijk, Gemeente Westland Projectplan Aanleg stuwen skivijver te Naaldwijk, Gemeente Westland Opsteller: E. Jansens Molenaar Status: Definitief (versie 2) Projectfase: Projectnummer: Schetsontwerp 702048 Datum: 24 juli 2018 Datum:

Nadere informatie

De plek waar de zee als een brede rivier het land instroomt. Al het werk dat gedaan is om het Deltaplan uit te voeren.

De plek waar de zee als een brede rivier het land instroomt. Al het werk dat gedaan is om het Deltaplan uit te voeren. Meander Samenvatting groep 6 Thema 1 Water Samenvatting De watersnoodramp In 1953 braken tijdens een zware storm de dijken door in Zeeland en delen van Noord-Brabant en Zuid-Holland. Het land overstroomde.

Nadere informatie

Projectplan Vervangen stuw , polder Schieveen. Gemeente Rotterdam

Projectplan Vervangen stuw , polder Schieveen. Gemeente Rotterdam Projectplan Vervangen stuw 217472, polder Schieveen Gemeente Rotterdam Opsteller: Esmeralda Jansens Status: Definitief Projectfase: Projectnummer: Schetsontwerp 100087-03.430925 Datum: 21 juni 2018 Datum:

Nadere informatie

in Stelling Voorne In Alle Staten Cultureel projectenprogramma samenwerkende gemeenten Voorne-Putten www.voornewiki.nl

in Stelling Voorne In Alle Staten Cultureel projectenprogramma samenwerkende gemeenten Voorne-Putten www.voornewiki.nl Voorne In Alle Staten Cultureel projectenprogramma samenwerkende gemeenten Voorne-Putten www.voornewiki.nl Maak kennis met het militaire verleden van Voorne. in Stelling 110 611 r o u t e Tijdslijn 1572

Nadere informatie

B1 Hoofddorp pagina 1

B1 Hoofddorp pagina 1 B1 Hoofddorp pagina 1 Inhoud 1. Inleiding 2. Geschiedenis 3. Ontwikkeling 4. Bezienswaardigheden 1. Inleiding Hoofddorp is een stad in de provincie Noord-Holland en de hoofdplaats van de gemeente Haarlemmermeer.

Nadere informatie

De ramp in 1953 waarbij grote stukken van Zeeland, Noord-Brabant en Zuid- Holland overstroomden.

De ramp in 1953 waarbij grote stukken van Zeeland, Noord-Brabant en Zuid- Holland overstroomden. Meander Samenvatting groep 6 Thema 1 Water Samenvatting De watersnoodramp In 1953 braken tijdens een zware storm de dijken door in Zeeland en delen van Noord-Brabant en Zuid-Holland. Het land overstroomde.

Nadere informatie

Werken bij Waterschap Rivierenland Welke beroepen zijn er?

Werken bij Waterschap Rivierenland Welke beroepen zijn er? Werken bij Waterschap Rivierenland Welke beroepen zijn er? Werken aan Alle medewerkers bij het waterschap.. (of ze nu binnen òf buiten aan het werk zijn)...werken aan: veilig Sterke en veilige dijken

Nadere informatie

LUZENKAMPROUTE. Beschrijving van deze wandeling.

LUZENKAMPROUTE. Beschrijving van deze wandeling. LUZENKAMPROUTE Deze route voert door het Bremmersbos, de Luzenkamp en een gedeelte van de Melickerheide. Houdt u bij het volgen van de route ook het bijgevoegde kaartje bij de hand. Beschrijving van deze

Nadere informatie

ADVIES FIETSROUTE HENGSTDIJK - HULST

ADVIES FIETSROUTE HENGSTDIJK - HULST ADVIES FIETSROUTE HENGSTDIJK - HULST ADVIES FIETSROUTE HENGSTDIJK HULST Vertrek: voor de school. Fiets richting Vogelwaarde via de Hengstdijkse Kerkstraat. Let op: fiets achter elkaar, want er is hier

Nadere informatie

Wandelen rond Groningen

Wandelen rond Groningen Wandelen rond Groningen Wandeling: Rondje Bedum Van Groningen naar Bedum en weer terug Omgeving: Afstand: Omschrijving: Auteur(s): Noord-oost 18,2km Deze route loopt vanuit Groningen via Noorderhogebrug,

Nadere informatie

Route Exloo Valthe - Gasselternijveen STROOMAFWAARTS

Route Exloo Valthe - Gasselternijveen STROOMAFWAARTS Route Exloo Valthe - Gasselternijveen STROOMAFWAARTS lengte: startpunt: eindpunt: circa 24 km Schaapskooi tegenover het gemeentehuis Exloo parkeerplaats bij Vakantiepark Hunzepark in Gasselternijveen 1

Nadere informatie

Cultuurhistorische verkenning Zandwijksingel Woerden. Datum 2 mei 2011

Cultuurhistorische verkenning Zandwijksingel Woerden. Datum 2 mei 2011 Cultuurhistorische verkenning Zandwijksingel Woerden Datum 2 mei 2011 Colofon Projectnaam Cultuurhistorische verkenning Zandwijksingel Woerden Auteur Willem de Bruin Datum 2 mei 2011 1. Inleiding 1.1

Nadere informatie

Onderdeel 1, basale vragen

Onderdeel 1, basale vragen Introductietekst De risicokaart is een kaart op internet (www.risicokaart.nl) met informatie over risico s in uw omgeving. Denk bijvoorbeeld aan transporten met gevaarlijke stoffen, bedrijven die met gevaarlijke

Nadere informatie

centrum voor onderzoek waterkeringen i > \J^> «5,7 - "2- C

centrum voor onderzoek waterkeringen i > \J^> «5,7 - 2- C centrum voor onderzoek waterkeringen i > \J^> «5,7 - "2- C3 80.12 Dijkdoorbraak Tholen december 1894 S-80.056 Centrum voor Onderzoek Waterkeringen Opgesteld door F.M. Waarsenburg en P. van Dam (praktikanten)

Nadere informatie

Met de trein naar Hilversum en met de (OV-)fiets naar het Autisme Expertisecentrum.

Met de trein naar Hilversum en met de (OV-)fiets naar het Autisme Expertisecentrum. Met de trein naar Hilversum en met de (OV-)fiets naar het Autisme Expertisecentrum. Van tevoren: Vanaf station Hilversum is het nog ongeveer 20 tot 25 minuten fietsen. Mocht u het niet kunnen vinden, bel

Nadere informatie

Code: 20101103-39-2671 Datum: 2010-11-03

Code: 20101103-39-2671 Datum: 2010-11-03 Bijlage 1: Digitale Watertoets Waterschap Hollandse Delta, d.d. 3 november 2010 Code: 20101103-39-2671 Datum: 2010-11-03 Deze uitgangspuntennotitie bevat de waterhuishoudkundige streefbeelden, strategieen

Nadere informatie

Liniepad Abcoude. Liniepad Abcoude / wandelroute (10 km) Wandelen langs de Stelling van Amsterdam. Horeca Forten in de omgeving.

Liniepad Abcoude. Liniepad Abcoude / wandelroute (10 km) Wandelen langs de Stelling van Amsterdam. Horeca Forten in de omgeving. Liniepad Abcoude Wandelen langs de Stelling van Amsterdam Forten Horeca Forten in de omgeving Molens in de omgeving pagina 1 / 5 Omschrijving Deze wandelroute is opgesteld door Natuurmonumenten WANDELEN

Nadere informatie

OOSTWAARDPAD. mooi in alle seizoenen!

OOSTWAARDPAD. mooi in alle seizoenen! OOSTWAARDPAD mooi in alle seizoenen! n de Oostwaard van de Biesbosch is een grotendeels onverhard wandelpad uitgezet, langs boerenakkers en dwars door karakteristieke grienden. Boeren hebben enthousiast

Nadere informatie

Sterke dijken. veilig wonen en werken

Sterke dijken. veilig wonen en werken Sterke dijken veilig wonen en werken Bij mijn vaste rondje op de dijk viel mij weer op hoe bijzonder het eigenlijk is. Aan de ene kant de rivier, aan de andere kant ons dorp. Bij hoogwater is dat extra

Nadere informatie

Route 1 Gemeenlandshuis - Binnenstad Amsterdam -

Route 1 Gemeenlandshuis - Binnenstad Amsterdam - Route 1 Gemeenlandshuis - Binnenstad Amsterdam - Amsterdam Sloterdijk - Hembrugterrein Startpunt: Villa Zomerlust, Diemerzeedijk, nabij nieuwe fietsbrug over het AmsterdamRijnkanaal Starttijd: 11.00 uur

Nadere informatie

2013 13 april 2013 r.a. = rechtsaf r.d. = rechtdoor l.a. = linksaf

2013 13 april 2013 r.a. = rechtsaf r.d. = rechtdoor l.a. = linksaf 2013 13 april 2013 r.a. = rechtsaf r.d. = rechtdoor l.a. = linksaf Nr. plaats kruispunt of weg obstakel nog te rijden gereden km passagetijd passagetijd 1 Goes Markt (start neutralisatie) diversen 0,0

Nadere informatie

Naar veilige Markermeerdijken

Naar veilige Markermeerdijken Naar veilige Markermeerdijken Naar veilige Markermeerdijken Hoogheemraadschap Hollands Noorder kwartier versterkt 33 kilometer afgekeurde dijk tussen Hoorn en Amsterdam. Tijdens de toetsronde in 2006 zijn

Nadere informatie

www.wandelwiki.be Landgoederen Klarenbeek en De Haere. 27-11-2012 Wandelroute Veluwe - Doornspijk

www.wandelwiki.be Landgoederen Klarenbeek en De Haere. 27-11-2012 Wandelroute Veluwe - Doornspijk 27-11-2012 Wandelroute Veluwe - Doornspijk Landgoederen Klarenbeek en De Haere. We wandelen met Lupus in het overgangsgebied tussen de voormalige Zuiderzee en de Veluwe. Doornspijk is een overwegend agrarische

Nadere informatie

Leefbaar land, leefbaar water Hollandse Delta zorgt met deskundige mensen voor veilige dijken en wegen, schoon water, droge voeten en voldoende

Leefbaar land, leefbaar water Hollandse Delta zorgt met deskundige mensen voor veilige dijken en wegen, schoon water, droge voeten en voldoende Leefbaar land, leefbaar water Hollandse Delta zorgt met deskundige mensen voor veilige dijken en wegen, schoon water, droge voeten en voldoende water. Veilig achter dijk, duin en kade 787 kilometer aan

Nadere informatie

Watermanagement en het stuwensemble Nederrijn en Lek. Voldoende zoetwater, bevaarbare rivieren

Watermanagement en het stuwensemble Nederrijn en Lek. Voldoende zoetwater, bevaarbare rivieren Watermanagement en het stuwensemble Nederrijn en Lek Voldoende zoetwater, bevaarbare rivieren Rijkswaterstaat beheert de grote rivieren in Nederland. Het stuwensemble Nederrijn en Lek speelt hierin een

Nadere informatie

Midden-Delflandroute. Route. 47.1 km

Midden-Delflandroute. Route. 47.1 km Route 6 47.1 km Midden-Delflandroute Midden-Delfland is een mini-groen Hart, dat ingeklemd ligt tussen Den Haag, Rotterdam en Delft. Het is nog steeds verrassend rustig en landelijk in dit mooie polderland.

Nadere informatie

Waterschapsbelasting 2015

Waterschapsbelasting 2015 Waterschapsbelasting 2015 uw bijdrage aan droge voeten en schoon water Het hoogheemraadschap van Rijnland zorgt voor droge voeten en schoon water, en dat kost geld. Om alles te kunnen bekostigen, zijn

Nadere informatie

Liniepad Abcoude. Liniepad Abcoude / wandelroute (10 km) Wandelen langs de Stelling van Amsterdam. Horeca Forten in de omgeving.

Liniepad Abcoude. Liniepad Abcoude / wandelroute (10 km) Wandelen langs de Stelling van Amsterdam. Horeca Forten in de omgeving. Liniepad Abcoude Wandelen langs de Forten Horeca Forten in de omgeving Molens in de omgeving pagina 1 / 6 Omschrijving Deze wandelroute is opgesteld door Natuurmonumenten WANDELEN OVER HET LINIEPAD De

Nadere informatie

Gemeente Papendrecht - Verkeersbesluit 'Aanpassingen Burgemeester Keijzerweg - Molenlaan'

Gemeente Papendrecht - Verkeersbesluit 'Aanpassingen Burgemeester Keijzerweg - Molenlaan' STAATSCOURANT 31 Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 38027 december 2014 Gemeente Papendrecht - Verkeersbesluit 'Aanpassingen Burgemeester Keijzerweg - Molenlaan' Burgemeester

Nadere informatie

Presentatie waterschap Brabantse Delta. Conferentie Water en Veiligheid

Presentatie waterschap Brabantse Delta. Conferentie Water en Veiligheid Presentatie waterschap Brabantse Delta Conferentie Water en Veiligheid 19 november 2009 Frank van Beek Calamiteitencoördinator Beheersgebied. Oppervlakte 171.000 ha 21 gemeenten 751.000 inwoners Veiligheidsregio

Nadere informatie

Beschrijving route Noorderwijk. Start Klavertje Ring

Beschrijving route Noorderwijk. Start Klavertje Ring Beschrijving route Noorderwijk Start Klavertje Ring Gebruik de achteruitgang van de school. Neem de fietsoversteek en rij naar links. Let op! Op een fietsoversteek heb je geen voorrang, goed uitkijken

Nadere informatie

Vind de mooiste fietsroutes op Fietsroute Obdam, Krommenie en Uitgeest

Vind de mooiste fietsroutes op  Fietsroute Obdam, Krommenie en Uitgeest Fietsroute 122161 Obdam, Krommenie en Uitgeest Praktische informatie Dichtstbijzijnde parkeerplaats strandweg Strandweg Volendam Dichtstbijzijnde parkeerplaats vanaf eindpunt strandweg Strandweg Volendam

Nadere informatie

MEMO. Toelichting op maatregelen Oranjebuurt in de Lier.

MEMO. Toelichting op maatregelen Oranjebuurt in de Lier. MEMO Aan: Koos verbeek Van: J. den Dulk Datum: 23 mei 2007 Onderwerp: Stand van zaken maatregelen ter voorkoming wateroverlast Oranjebuurt, De Lier Bijlagen: Functioneel programma van eisen voor de verbetering

Nadere informatie

Objectbeschrijving sluiscomplex Heumen (Pepijn van Aubel, november 2016)

Objectbeschrijving sluiscomplex Heumen (Pepijn van Aubel, november 2016) Objectbeschrijving sluiscomplex Heumen (Pepijn van Aubel, november 2016) Het sluiscomplex Heumen (km. 1,4) bestaat uit de volgende onderdelen met bijbehorende kentallen: 1) De oude sluis (west) met 3 puntdeuren

Nadere informatie

ARENDPAD 1 en 2 WANDELINGEN ROND S-HEER ARENDSKERKE

ARENDPAD 1 en 2 WANDELINGEN ROND S-HEER ARENDSKERKE De Meeldijk vormt de grens van s-heer Arendskerke en de Ankeverepolder. Beide polders bevinden zich op een oude kreekrug, die zich van Goes via s-heer Arendskerke richting Lewedorp uitstrekt. 12. Meeldijk

Nadere informatie

Onderzoeksrapportage naar het functioneren van de IT-Duiker Waddenweg te Berkel en Rodenrijs

Onderzoeksrapportage naar het functioneren van de IT-Duiker Waddenweg te Berkel en Rodenrijs Notitie Contactpersoon ir. J.M. (Martin) Bloemendal Datum 7 april 2010 Kenmerk N001-4706565BLL-mya-V02-NL Onderzoeksrapportage naar het functioneren van de IT-Duiker Waddenweg te Berkel en Rodenrijs Tauw

Nadere informatie

1Onder de rook van s-hertogenbosch ligt het Bossche Broek, een natuurgebied

1Onder de rook van s-hertogenbosch ligt het Bossche Broek, een natuurgebied Wandelroute 1 Bossche Broek 1Onder de rook van s-hertogenbosch ligt het Bossche Broek, een natuurgebied waar veel Bosschenaren graag een ommetje maken. Vanaf de paadjes tussen de rietvelden en de hooilanden

Nadere informatie

het noordelijk deel (nabij de woningen) en het zuidelijk deel. Vanwege de invloed naar de omgeving is alleen het noordelijk deel beschouwd.

het noordelijk deel (nabij de woningen) en het zuidelijk deel. Vanwege de invloed naar de omgeving is alleen het noordelijk deel beschouwd. partner in bouwputadvies en grondwatertechniek 1/5 Project : HT140056 Park Waterrijk Hekelingen Datum : 1 September 2014 Betreft : Nota waterhuishouding Opsteller : M. (Marco) Zieverink, MSc Documentstatus

Nadere informatie

A13/A16 ROTTERDAM. Toelichting Deelgebied West. Februari 2015

A13/A16 ROTTERDAM. Toelichting Deelgebied West. Februari 2015 A13/A16 ROTTERDAM Toelichting Deelgebied West Februari 2015 TOELICHTING DEELGEBIED WEST Het gebied Het deelgebied West ligt binnen de gemeente Rotterdam. De A13/A16 sluit door middel van een (hoog) dijklichaam

Nadere informatie

Bijlage 5 Wateradvies Wetterskip

Bijlage 5 Wateradvies Wetterskip vastgesteld bestemmingsplan West-Terschelling West Aletalaan fase 4 Gemeente Terschelling Projectnummer 250651 Bijlage 5 Wateradvies Wetterskip blad 259 van 381 Ruimtelijke Ordening - Oranjewoud WFN1215886

Nadere informatie

Waterhuishouding en riolering Groot Zonnehoeve

Waterhuishouding en riolering Groot Zonnehoeve Waterhuishouding en riolering Groot Zonnehoeve Inleiding Dit document is opgesteld als vervolg en update van de analyse van de waterhuishouding, opgesteld in januari 2008. Toen is geconstateerd dat de

Nadere informatie

Heemskerk - Lopen langs linies

Heemskerk - Lopen langs linies Heemskerk - Lopen langs linies Auteurs: Rutger Burgers en Rob Wolfs Wijkermeerpolder en Fort Veldhuis Het tochtje rondom de Wijkermeerpolder is er een van bijzondere contrasten. De Stelling van Amsterdam

Nadere informatie

VERKEERSBEGRIPPEN. bij Verkeersexamen 2011. Overzicht van verkeersbegrippen, die belangrijk zijn voor kinderen. verkeersbegrip uitleg

VERKEERSBEGRIPPEN. bij Verkeersexamen 2011. Overzicht van verkeersbegrippen, die belangrijk zijn voor kinderen. verkeersbegrip uitleg VERKEERSBEGRIPPEN bij Verkeersexamen 2011 Overzicht van verkeersbegrippen, die belangrijk zijn voor kinderen. bestuurder Je bent bestuurder: - als je fietst - als je paardrijdt of loopt met je paard aan

Nadere informatie

opstelterrein "Uitgeest e.o." - analyse water

opstelterrein Uitgeest e.o. - analyse water Memo Aan Jan Bosman Van Eric Westerhuis Datum 4 december 2014 Bijlage(n) - Onderwerp opstelterrein "Uitgeest e.o." - analyse water Telefoonnummer E-mail Inleiding Voor de benodigde opstelcapaciteit voor

Nadere informatie

Lesbrief ZAND BOVEN WATER OPDRACHT 1 - NEDERLAND EN WATERBOUW

Lesbrief ZAND BOVEN WATER OPDRACHT 1 - NEDERLAND EN WATERBOUW Lesbrief Primair onderwijs - BOVENBOUW ZAND BOVEN WATER Rotterdam is de belangrijkste haven van Europa. Steeds meer spullen reizen via Rotterdam. Sinds 2008 wordt hard gewerkt om de haven uit te breiden.

Nadere informatie

Memo. Plaats en datum Referentienummer Kenmerk Houten, 20 juli 2011 PN

Memo. Plaats en datum Referentienummer Kenmerk Houten, 20 juli 2011 PN Memo Plaats en datum Referentienummer Kenmerk Houten, 20 juli 2011 PN 307938 Aan Macéka Vastgoed t.a.v. De heer M.M. Boerse Amsterdamsestraatweg 41 Postbus 560 3740 AN Baarn Kopie aan Van Ir. J.W. Bronkhorst

Nadere informatie

Status: CONCEPT. naam adres plaats sbi_klasse sbi code cat. Akker- en/of tuinbouw in combinatie met veehouderij

Status: CONCEPT. naam adres plaats sbi_klasse sbi code cat. Akker- en/of tuinbouw in combinatie met veehouderij Status: CONCEPT naam adres plaats sbi_klasse sbi code cat L Berkhout Oudelandsedijk 11 Abbenbroek Mts Oosthoek en Groen Gemeenlandsedijk Zuid 55 Abbenbroek Firma Noordermeer Oude Waaldijk 9 Abbenbroek

Nadere informatie

17 Peilafwijking 17.1 Inleiding

17 Peilafwijking 17.1 Inleiding 17 Peilafwijking 17.1 Inleiding Rijnland is als waterbeheerder verantwoordelijk voor het beheer van het waterpeil. In peilbesluiten legt Rijnland vast welk peil in het betreffende gebied door Rijnland

Nadere informatie

MGCC Regio Midden-Nederland

MGCC Regio Midden-Nederland MGCC Regio Midden-Nederland Start: Pannenkoekenhuis De Stapel(b)akker Landgoed Heerlijkheid Mariënwaerdt Oude Waag 21 4153 RC BEESD Tel. 0345-618901 Tijdstip: Ontvangst vanaf: 11.30 uur Start: wanneer

Nadere informatie

routes Mooie natuur Nationale Parken Makkelijk fietsen via knooppunten NATIONALE PARKEN afstanden tussen 25 en 55 km FIETS LANGS EN DOOR 12

routes Mooie natuur Nationale Parken Makkelijk fietsen via knooppunten NATIONALE PARKEN afstanden tussen 25 en 55 km FIETS LANGS EN DOOR 12 NR. 03 / 2014 fiets routes afstanden tussen 25 en 55 km Makkelijk fietsen via knooppunten FIETS LANGS EN DOOR 12 Nationale Parken 12 NATIONALE PARKEN fietsroutes Mooie natuur Fietsen in Weerribben-Wieden,

Nadere informatie

Deze handleiding hoort bij de Binnenveld excursie. Het Groene Wiel is een onderdeel van Stichting Veldwerk Nederland.

Deze handleiding hoort bij de Binnenveld excursie. Het Groene Wiel is een onderdeel van Stichting Veldwerk Nederland. Deze handleiding hoort bij de Binnenveld excursie. Het Groene Wiel is een onderdeel van Stichting Veldwerk Nederland. Het Groene Wiel Hendrikweg 14 b 6703 AW Wageningen 0317-422 041 www.groenewiel.nl info@groenewiel.nl

Nadere informatie

Keuzedocument Kreken Kweken op Voorne-Putten

Keuzedocument Kreken Kweken op Voorne-Putten Keuzedocument Kreken Kweken op Voorne-Putten Gemeente Bernisse 5 juli 2012 1 Keuzedocument Kreken Kweken op Voorne-Putten Opdrachtgever: Opdrachtnemer: Stadsregio Rotterdam Meent 106 Postbus 21051 3001

Nadere informatie

Vind de mooiste fietsroutes op www.route.nl. Fietsroute 122132 Hoek van Holland, Loosduinen en Naaldwijk

Vind de mooiste fietsroutes op www.route.nl. Fietsroute 122132 Hoek van Holland, Loosduinen en Naaldwijk Fietsroute 122132 Hoek van Holland, Loosduinen en Naaldwijk Praktische informatie Dichtstbijzijnde parkeerplaats staeldiep Rotterdam Dichtstbijzijnde parkeerplaats vanaf eindpunt staeldiep Rotterdam Dichtstbijzijnde

Nadere informatie

In de directe omgeving van de Ir. Molsweg is geen oppervlaktewater aanwezig.

In de directe omgeving van de Ir. Molsweg is geen oppervlaktewater aanwezig. Waterparagraaf Algemeen Huidige situatie De Ir. Molsweg tussen de Pleijweg en de Nieland bestaat uit een enkele rijbaan met twee rijstroken. Via een rotonde sluit de Ir. Molsweg aan op de Nieland. De rijbaan

Nadere informatie

Lesbrief MAASVLAKTE 2 OPDRACHT 1 - TOPOGRAFIE EN AARDRIJKSKUNDE

Lesbrief MAASVLAKTE 2 OPDRACHT 1 - TOPOGRAFIE EN AARDRIJKSKUNDE Lesbrief Onderbouw voortgezet onderwijs - HAVO MAASVLAKTE 2 De haven van Rotterdam wordt te klein, omdat we steeds meer goederen bestellen uit verre landen. Daarom komt er een nieuw stuk haven: Maasvlakte

Nadere informatie

Vind de mooiste fietsroutes op Fietsroute Zwijndrecht, Dordrecht en de Polder Biesbosch

Vind de mooiste fietsroutes op  Fietsroute Zwijndrecht, Dordrecht en de Polder Biesbosch Fietsroute 121679 Zwijndrecht, Dordrecht en de Polder Biesbosch Praktische informatie Dichtstbijzijnde parkeerplaats mollenplaats Mollenplaats Lansingerland Dichtstbijzijnde parkeerplaats vanaf eindpunt

Nadere informatie

Routebeschrijvingen naar de startpunten Twenterand fiets 4 daagse Grand Café Seven, Kanaalweg Zuid 1, 7671 GD Vriezenveen FIETS vanuit Den Ham

Routebeschrijvingen naar de startpunten Twenterand fiets 4 daagse Grand Café Seven, Kanaalweg Zuid 1, 7671 GD Vriezenveen FIETS vanuit Den Ham Routebeschrijvingen naar de startpunten Twenterand fiets 4 daagse 2017 Startpunt dag 1: Grand Café Seven, Kanaalweg Zuid 1, 7671 GD Vriezenveen vanuit Den Ham ca. 14 kilometer via de knooppunten: 25-30-32-36-37-43,

Nadere informatie

Projectplan Vervangen afsluiter, stuw en duiker aflaat bergboezem, Polder Schieveen Gemeente Rotterdam

Projectplan Vervangen afsluiter, stuw en duiker aflaat bergboezem, Polder Schieveen Gemeente Rotterdam Projectplan Vervangen afsluiter, stuw en duiker aflaat bergboezem, Polder Schieveen Gemeente Rotterdam Opsteller: E. Jansens Molenaar Status: Definitief Projectfase: Projectnummer: Schetsontwerp 100087-03.430925

Nadere informatie

Met de (OV-)fiets van station Hilversum naar het Autisme Expertisecentrum.

Met de (OV-)fiets van station Hilversum naar het Autisme Expertisecentrum. Met de (OV-)fiets van station Hilversum naar het Autisme Expertisecentrum. Van tevoren: Vanaf station Hilversum (centraal) is het nog ongeveer 50 minuten lopen. Mocht u het niet kunnen vinden, bel ons

Nadere informatie