Zondagsschoolboekjes Recensie

Transcriptie

1 Zondagsschoolboekjes Recensie Druk: 1 16 blz. Een vijftal schoolkinderen volgt den kortsten weg naar de school. Doch daartoe moeten ze door een gat in een heg kruipen. Bij die heg staat een huisje, bewoond door de Wed. Booy, en haar eenig dochtertje Trieneke, een ongelukkig kreupel kind. Als deze ook naar school gaat, belooft het vijftal goed voor de kleine kreupele te zullen zorgen. In 't eerst doen ze dat ook. Maar als op zekeren dag soldaten door het dorp trekken, met muziek voorop, wordt de kleine vergeten en zij komt terecht onder de paardenhoeven. De kleine wordt wel weer beter, maar blijft toch zwak en moet altijd op krukken blijven loopen. De niet toornige, maar droeve blik van vrouw Booy snijdt den kameraden door de jeugdige ziel; maar zij krijgen vergiffenis. 't Wordt hun nu duidelijk, dat 't Gods genade is, die vrouw Booy bij haar leed zoo stil, zoo vriendelijk en zoo lijdzaam maakt. Dat beloven meer is dan een goed voornemen en in het doen zijn echtheid moet toonen, is het eerste, dat hier den kinderen op 't hart wordt gebonden; dat God door lijden loutert en heiligt tot levenskracht en blijmoedigheid, het tweede, dat wordt aangetoond. En al is het, dat 's Heilands werk hier niet wordt geteekend, de kracht ervan wordt heel het verhaal door duidelijk openbaar. De vorm is uitnemend. Een der recensenten (geen Onderwijzer!) schrijft: De Heer v. d. HULST verdient daarvoor een 10! De plaatjes zijn duidelijk sprekend, doch de druk voor de kleine lezers wat fijn. Al is dit boekje niet kenmerkend Gereformeerd, om al zijn goede eigenschappen bevelen wij het echter gaarne aan. De jeugdige lezers ontvangen hier meer dan één nuttige les, die zij onthouden en betrachten mogen. De bekwame Schrijver geve ons meer zulke mooie boekjes! Boekbeoordeling van Kinderlectuur voor de Zondagsschool door de Commissiën van "Jachin", 1917 Druk: 1 16 blz. Eenige dorpskindertjes hebben een pad gevonden, waardoor hun weg naar school bekort wordt. Dit pad leidt door een gat in een heg over het erf van Vrouw Booy. Daardoor komen ze in aanraking met kreupele Trieneke, het eenige dochtertje dezer weduwe. Als Trieneke 1/8 Rens Strijbos,

2 ook naar school zal gaan, beloven de kinderen, altijd op haar te zullen passen. Wanneer echter op zekeren morgen de veld-artillerie met muziek door bet dorp komt, vergeten zij hun belofte en Trieneke krijgt een ongeluk. Dit is voor allen een les; zij gevoelen schuld en leeren de smart der weduwe verstaan, voor wie Trieneke alles is. In dit aantrekkelijk verhaaltje is de kindertoon gevat op de rechte wijze. Ook als de kinderen hun eigen kwaad zien en berouw gevoelen en vergiffenis vragen, blijven ze in dit boekje gelukkig kinderen. Tal van kleine trekjes verraden, dat de schr. zijn heldern en heldinnetjes naar de natuur teekent. Tegen de strekking: menschen vergeten vaak hun mooie beloften, maar onze Heiland is getrouw en het lijden dient, om ons dicht bij den Heiland te brengen, hebben wij natuurlijk niets in te brengen. Twee plaatjes, een op het titelblad, werden door Fr. van Noorden geteekend. Wij bevelen het boekje gaarne aan voor 8- à 10-jarigen en ook voor ouderen. Boekbeoordeling in bijblad van "De Christelijke Familiekring : tijdschrift voor zondagsschool en huisgezin", 1917 Druk: 2 16 blz. Enkele dorpskindertjes hebben een korteren weg naar school gevonden. Ze moeten dan door een gat in een heg kruipen en dan het erf van Vrouw Booy passeeren. Daar stond Trieneke hen altijd op te wachten, het kleine kreupele meisje. Toen voor haar den dag aanbrak, dat zij ook naar school moest, ging zij onder leiding van de kinderen, die goed op haar zouden passen. Maar als de Veldartillerie door het dorp trekt, worden de beloften vergeten. Naar Trieneke wordt niet omgezien en er gebeurt een ongeluk... Een heel eenvoudig dorpsverhaaltje, eenig mooi verteld. Ten zeerste aanbevolen. Eén gekleurd plaatje. Boekbeoordeling in bijblad van "De Christelijke Familiekring : tijdschrift voor zondagsschool en huisgezin", 1921 Druk: 3 32 blz. G. K t.d.t. 35 cent. Een vijftal schoolkinderen volgt den kortsten weg naar de school. Doch daartoe moeten ze door een gat in een heg kruipen. Bij die heg staat een huisje, bewoond door de Wed. Booy, en haar Trieneke, een ongelukkig kreupel kind. Als deze naar ook naar school moet, belooft het vijftal goed voor de kleine kreupele te zullen zorgen. In 't eerst doen ze dat ook. Maar op zekeren dag wordt de kleine vergeten en zij komt terecht onder paardenhoeven; zij wordt wel weer beter, maar blijft toch zwak en moet altijd op krukken blijven loopen. De niet toornige, maar droeve blik van vrouw Booy snijdt den kameraden door de jeugdige ziel; maar zij krijgen vergiffenis. 't Wordt hun nu duidelijk, dat 2/8 Rens Strijbos,

3 't Gods genade is, die vrouw Booy haar leed zoo stil, zoo vriendelijk en zoo lijdzaam maakt. Dat beloven meer is dan een goed voornemen en in het doen zijn echtheid moet toonen, is het eerste, dat hier den kinderen op 't hart wordt gebonden; dat God door lijden loutert en heiligt tot levenskracht en blijmoedigheid, het tweede, dat wordt aangetoond. Al is het, dat 's Heilands werk hier niet wordt geteekend, de kracht ervan wordt heel het verhaal door duidelijk openbaar. De vorm is uitnemend. Een der recensenten (geen Onderwijzer!) schrijft: De heer v. d. Hulst verdient daarvoor een 10! De plaatjes zijn bijzonder mooi. Al is dit boekje niet kenmerkend Gereformeerd, om al zijn goede eigenschappen bevelen wij het echter gaarne aan. De jeugdige lezers ontvangen hier meer dan één nuttige les, die zij onthouden en betrachten mogen. De bekwame schrijver geve ons meer zulke mooie boekjes! Boekbeoordeling van Kinderlectuur voor de Zondagsschool door de Commissiën van "Jachin", 1929 Druk: 4 Leeftijd jaar. Een klein mooi boekje. Teer en eenvoudig. Een groepje kinderen belooft een klein meisje, dat op krukken loopt, dagelijks naar school te brengen. Ze vergeten deze belofte een keer, waardoor het meisje een ongeluk krijgt. De nalatige kinderen komen tot berouw. Aanbevolen. Boekbeoordeling van de Ned. Hervormde Zondagsscholenbond op Geref. Grondslag, 1932 Druk: 4 G. K. O. 6 t. d. t. Teekeningen van Frans van Noorden. 12 cent. Een vijftal schoolkinderen volgt den kortsten weg naar de school. Doch daartoe moeten ze door een gat in een heg kruipen. Bij die heg staat een huisje, bewoond door de Wed. Booy, en haar Trieneke, een ongelukkig kreupel kind. Als deze ook naar school moet, belooft het vijftal goed voor de kleine kreupele te zullen zorgen. In 't eerst doen ze dat ook. Maar op zekeren dag wordt de kleine vergeten en zij komt terecht onder paardenhoeven; zij wordt wel weer beter, maar blijft toch zwak en moet altijd op krukken blijven loopen. De niet toornige, maar droeve blik vanvrouw Booy snijdt den kameraden door de jeugdige ziel; maar zij krijgen vergiffenis. 't Wordt hun nu duidelijk, dat 't Gods genade is, die vrouw Booy bij haar leed zoo stil, zoo vriendelijk en zoo lijdzaam maakt. Dat beloven meer is dan een goed voornemen en in het doen zijn echtheid moet toonen, is het eerste, dat hier den kinderen op 't hart wordt gebonden; dat God door lijden loutert en heiligt tot levenskracht en blijmoedigheid, het tweede, dat wordt aangetoond. Al is het, dat 's Heilands werk hier niet wordt geteekend, de kracht ervan wordt heel het verhaal door duidelijk openbaar. De vorm is uitnemend. Een der 3/8 Rens Strijbos,

4 recensenten (geen Onderwijzer!) schrijft: De heer v. d. Hulst verdient daarvoor een 10! De plaatjes zijn bijzonder mooi. Al is dit boekje niet kenmerkend Gereformeerd, om al zijn goede eigenschappen bevelen wij het echter gaarne aan. De jeugdige lezers ontvangen hier meer dan één nuttige les, die zij onthouden en betrachten mogen. Typographisch is het een lust voor het oog. Boekbeoordeling van Kinderlectuur voor de Zondagsschool door de Commissiën van "Jachin", 1932 Druk: 5 G. K t. d. t. 12 cent. Een vijftal schoolkinderen volgt den kortsten weg naar de school. Doch daartoe moeten ze door een gat in een heg kruipen. Bij die heg staat een huisje, bewoond door de Wed. Booy, en haar Trieneke, een ongelukkig kreupel kind. Als deze ook naar school moet, belooft het vijftal goed voor de kleine kreupele te zullen zorgen. In 't eerst doen ze dat ook. Maar op zekeren dag wordt de kleine vergeten en zij komt terecht onder paardenhoeven; zij wordt wel weer beter, maar blijft toch zwak en moet altijd op krukken blijven loopen. De niet toornige, maar droeve blik van vrouw Booy snijdt den kameraden door de jeugdige ziel; maar zij krijgen vergiffenis. 't Wordt hun nu duidelijk, dat 't Gods genade is, die vrouw Booy bij haar leed zoo stil, zoo vriendelijk en zoo lijdzaam maakt. Dat beloven meer is dan een goed voornemen en in het doen zijn echtheid moet toonen, is het eerste, dat hier den kinderen op 't hart wordt gebonden; dat God door lijden loutert en heiligt tot levenskracht en blijmoedigheid, het tweede, dat wordt aangetoond. Al is het dat 's Heilands werk hier niet wordt geteekend, de kracht ervan wordt heel het verhaal door duidelijk openbaar. De vorm is uitnemend. De plaatjes zijn bijzonder mooi. Al is dit boekje niet kenmerkend Gereformeerd, om al zijn goede eigenschappen, bevelen wij het echter gaarne aan. De jeugdige lezers ontvangen hier meer dan één nuttige les, die zij onthouden en betrachten mogen. De bekwame schrijver geve ons meer zulke mooie boekjes! Boekbeoordeling van Kinderlectuur voor de Zondagsschool door de Commissiën van "Jachin", 1934 Druk: 5 jongens- en meisjesboek; geschikt voor een leeftijd van 8-11 jaar; algemeene strekking. Korte inhoud: Ze wisten met elkander een korter pad dan de straatweg. Ze moesten dan door de heg heen langs vrouw Booy met haar dochtertje Trieneke, die op krukken liep. Toen Trieneke naar school moest, hadden ze beloofd goed voor haar te zorgen. Ze hadden ook den meester beloofd hun woord te zullen houden. Dit deden ze, totdat ze op zekeren dag soldatenmuziek hoorden en Trieneke alleen lieten. Met dit gevolg, dat haar een ongeluk 4/8 Rens Strijbos,

5 overkwam. De gevolgen waren ernstig. Trieneke moest blijven liggen. Wat hadden ze een medelijden met haar. Ze hebben haar weer bezocht en zijn het blijven doen. Maar, Trieneke beter maken konden ze niet. Dat kan God alleen. Ze waren ontrouw geweest, God is getrouw. Algemeene op- of aanmerkingen: Een boeiend boekje, maar... van van de Hulst. De strekking aan het slot had meer de grondtoon moeten zijn. De godsdienstige beschouwingen zijn zeer vlak. Conclusie: aanbevolen voor Z.S. Boekbeoordeling van de Ned. Hervormde Zondagsscholenbond op Geref. Grondslag, 1934 Druk: 6 meisjesboek; geschikt voor een leeftijd van ± 7-9 jaar; algemeene strekking. Korte inhoud: Een uitnemend kinderboekje, in den juisten toon geschreven. Trieneke Booi is een ongelukkig meisje, dat op krukken loopt. Ze heeft geen vader meer. Deze is, toen eens zijn paard terecht en werd zij, de stakkerd, ernstig gewond. Later haar beide beenen. Van dat oogenblik moest zij haar weg op krukken gaan. Een vijftal kinderen hadden, reeds voor zij naar school ging, vriendschap met haar aangeknoopt en toen zij eenmaal den leeftijd had bereikt om naar school te gaan, namen zij haar steeds mede en zorgden voor haar en beschermden haar. Tot, op een dag, de kinderen op één na, haar uit het oog verloren. Het was, toen ruiters te paard met muziek voorttrokken op den weg. Juist bij die gelegenheid kwam Trieneke onder een steigerend paard terecht en werd zij, de stakerd, ernstig gewond. Later kwamen de kinderen te weten, wat haar overkomen was. Zij hadden berouw over hun trouweloosheid en betreurden het, dat zij niet beter voor het kind hadden gezorgd. Voor het ongelukkige meisje en haar moeder werd dit ongeval zeer gezegend. De Heere heiligde het lijden aan hun harten. De toegenegenheid en de vriendschap, welke de kinderen aan Trieneke bewijzen, doet weldadig aan; terwijl de trouweloosheid om haar in de steek te laten, als zonde en nalatigheid wordt gebrandmerkt. Algemeene op- of aanmerkingen: Het ware goed geweest, wanneer de dorpsdominee, die de kinderen eens bezocht en hen wees op hun zonde, hun had uiteengezet, dat berouw over de gevolgen van de zonde, hoewel niet af te keuren, toch niet het ware berouw is, hetwelk Gode aangenaam is en tot vergeving leidt. Het woord Heer wordt naast Heere gebruikt. Conclusie: aanbevolen. Boekbeoordeling van de Ned. Hervormde Zondagsscholenbond op Geref. Grondslag, 1936 Druk: 7 29 blz. G.K.O. 6 t.d.t. Een vijftal schoolkinderen volgt den kortsten weg naar de school. Doch daartoe moeten ze door een gat in een heg kruipen. Bij die heg woont Trieneke, een 5/8 Rens Strijbos,

6 ongelukkig, kreupel kind. Als deze ook naar school moet, belooft het vijftal goed voor de kleine kreupele te zullen zorgen. Maar op zekeren dag wordt de kleine vergeten en zij komt terecht onder paardenhoeven; zij moet voortaan altijd op krukken blijven loopen. De droeve blik van vrouw Booy snijdt den kameraadjes door de ziel; maar zij krijgen vergiffenis. 't Wordt hun nu duidelijk, dat 't Gods genade is, die vrouw Booy bij haar leed zoo stil, zoo vriendelijk en zoo lijdzaam maakt. Dat beloven meer is dan een goed voornemen en in het doen zijn echtheid moet toonen, is het eerste, dat hier den kinderen op 't hart wordt gebonden; dat God door lijden loutert en heiligt tot levenskracht en blijmoedigheid, het tweede. Al is het dat Christus' werk hier niet wordt geteekend, de kracht er van wordt heel het verhaal door openbaar. Al is dit boekje niet kenmerkend Gereformeerd, om al zijn goede eigenschappen bevelen wij het echter gaarne aan. Boekbeoordeling van Kinderlectuur voor de Zondagsschool door de Commissiën van "Jachin", 1941 Druk: 9 30 blz. prijs 35 cent; inslappe omslag; geïll.; jongens- en meisjesboek, leeft. 9 j. Inhoud: Door het gat in de heg komen de schoolkinderen bij het huisje van vrouw Booy. Dan nemen ze Trieneke mee naar school. Ze beloven goed op haar te passen, want ze loopt op krukken. Maar ze vergeten hun belofte en Trieneke komt onder een soldatenpaard. Ze moet voortaan altijd in bed liggen. Strekking: We moeten onze beloften houden. Als we weten dat God ons verdriet kent, kunnen we onze smarten met lijdzaamheid dragen. We moeten goed zijn voor ongelukkigen. Gebruik van Heer. Conclusie: Een vriendelijk, wel wat droefgeestig boekje. Het heeft voor 7-9-jarigen opvoedkundige waarde. Eindoordeel: aanbevolen. Boekbeoordeling van de Ned. Hervormde Zondagsscholenbond op Geref. Grondslag, 1950 Druk: blz. prijs ƒ 0,45; in slappe omslag; jongens- en meisjesboek. Inhoud: Vijf kinderen weten een kortere weg naar school, nl. door een gat in de heg bij vrouw Booij. Deze heeft een dochterje, dat op krukken loopt. Wanneer dit kind, Trieneke, naar school moet, zullen de andere kinderen goed op haar passen, maar wanneer dan soldaten met hun muziek voorbij komen, laten ze Trieneke aan haar lot over en komt ze onder een soldatenpaard. Later blijft zij zwak. Strekking: Verdriet brengt ons vaak dicht bij de Heiland, Hij weet waarom Hij ons het lijden schenkt. Gebruik van Heer (1 keer). Conclusie: Een echte v. d. Hulst voor de kleintjes. De tiende druk zegt ook wel wat! Eindoordeel: warm aanbevolen. 6/8 Rens Strijbos,

7 Boekbeoordeling van de Ned. Hervormde Zondagsscholenbond op Geref. Grondslag, Druk: blz. prijs f 0,45 in slappe omslag; jongens- en meisjesboek. Inhoud: Vijf kinderen gaan steeds langs een paadje door de landerijen naar school. Bij weduwe Booy kruipen ze dan door een gat in de heg. Als Trieneke, het ongelukkige dochtertje van vrouw Booy, dat op krukken loopt, ook naar school moet, zal het vijftal goed op haar passen. Maar als soldaten met muziek over de straatweg komen, laten de kinderen Trieneke in de steek. Het kind raakt onder een paard, waardoor ze nog meer invalide wordt. Strekking: De nadruk wordt gelegd op onze verantwoordelijkheid voor anderen, met name voor ongelukkigen. Het kind wordt geconfronteerd met het verdriet en kinderlijk geloofsvertrouwen van vrouw Booy. Conclusie: Oude bekende van Van de Hulst. Wel goed. Eindoordeel: aanbevolen. Boekbeoordeling van de Ned. Hervormde Zondagsscholenbond op Geref. Grondslag, 1962 Druk: blz. prijs f 1,40 gebonden, geillustreerd; jongens- en meisjesboek, leeftijd 6-8 jaar. Inhoud: Op weg naar school kruipen 5 kinderen elke dag door een gat in een heg over het erf van vrouw Boot, die een ongelukkig dochtertje heeft. Ze nemen dit meisje mee naar school na beloofd te hebben heel goed voor haar te zullen zorgen. Maar afgeleid door de muziek van de soldaten vergeten ze dit meisje, waardoor ze onder een paard terecht komt. Conclusie: Heel boeiend en smakelijk weet van der Hulst te vertellen voor de kleintjes. Ook heeft dit boekje een goede strekking. Als we onze beloften niet houden, zondigen we tegen de Heere. Eindoordeel: warm, aanbevolen. Boekbeoordeling van de Ned. Hervormde Zondagsscholenbond op Geref. Grondslag, 1970 Druk: blz. goed geïllustreerd (W. G. van der Hulst jr.). Leeftijd 6 t/m 9 jaar, geschikt voor jongens en meisjes. Prijs ƒ 3,45. Inhoud: Trieneke, die op krukken loopt, krijgt een ongeluk onder een soldatenpaard. De kinderen, die beloofden altijd op haar te passen, lieten haar in de steek 7/8 Rens Strijbos,

8 voor de soldaten te paard en de muziek. Het berouw en verdriet hierna is hevig, het schuldgevoel groot. De aanvaarding van het lijden door Trieneke en haar moeder wordt gevoelig en kinderlijk beschreven: "Het verdriet komt van onze Hemelse Vader. Hij weet alles... " Conclusie: Een goed, eenvoudig, maar boeiend geschreven verhaaltje. Wel zeer ouderwets! Maar dat schijnt ook de kinderen van nu niet te storen. Waardevolle zaken zoals beloven, maar dan ook doen, trouw zijn in vriendschap, schuld, maar ook vergeving komen op een helemaal in het verhaal passende manier aan de orde. Eindoordeel: warm aanbevolen. M.C. R.-Vr. Boekbeoordeling van de Ned. Hervormde Zondagsscholenbond op Geref. Grondslag, 1982 Druk: blz. geïllustr., jongens en meisjes 7-10 jaar, prijs f 3,95. Inhoud: Vijf kinderen komen op weg naar en van school langs de heg bij vrouw Booy. Daarin zit een gat waar ze dan doorkruipen. Vrouw Booy heeft een gehandicapt dochtertje, Trieneke. Als zij ook naar school gaat, beloven de kinderen haar mee te nemen en goed op haar te passen. Dat loopt fout, als op een dag soldaten door het dorp trekken. Het ongeluk maakt diepe indruk op de kinderen. Conclusie: Een "oldtimer" van meesterverteller Van de Hulst. Toch vraag ik me af, of zijn boekjes langzamerhand niet een beetje "uit de mode" raken. Spreken de illustraties en soms het taalgebruik de kinderen van nu nog wel aan? Eindoordeel: aanbevolen, maar wel met bovengenoemde reserves. A. Doeland Boekbeoordeling van de Ned. Hervormde Zondagsscholenbond op Geref. Grondslag, /8 Rens Strijbos,